1. Inleiding Stichting Kinderopvang Heerhugowaard staat voor het realiseren van professionele opvang met een optimale kwaliteit, voor kinderen van 0 t/m 12 jaar. Met dit pedagogisch beleid geven wij aan wat onze visie is op opvoeden, opvang en het omgaan met kinderen binnen onze vestigingen. Opzet pedagogisch beleid Het pedagogisch vormt de basis voor het pedagogisch handelen. Iedere locatie heeft per opvangvorm (KDV, BSO en PSZ) een pedagogisch werkplan. In de werkplannen is het pedagogisch beleid vertaald naar het pedagogisch handelen. Elke locatie heeft namelijk een eigen identiteit en sfeer. Dit door bijvoorbeeld de samenwerking met het onderwijs binnen een kindcentrum, het volgen van een pedagogische stroming of de grootte van een locatie. Deze manier van werken geeft ouders en kinderen keuze, maar ook de zekerheid dat in alle kinderopvang locaties op dezelfde deskundige wijze gewerkt wordt. Daarbij kunnen zij rekenen op SKH als stabiele, deskundige en ondersteunende organisatie. Stichting Kinderopvang Heerhugowaard is HKZ gecertificeerd 1 en voldoet aan de kwaliteitseisen van de Wet Kinderopvang. Dat geeft ouders en kinderen de zekerheid dat in alle locaties van de SKH op dezelfde deskundige wijze gewerkt wordt aan de hand van vastgestelde procedures, allemaal gericht op het centrale doel: het welzijn en de ontwikkeling van de kinderen. Onze inspiratiebronnen Door meerdere pedagogen zijn wij geïnspireerde en beïnvloed. En hebben wij goede punten meegenomen in onze manier van werken; als Korczak over de eigen inbreng van kinderen of Pikler als het gaat om de aandacht voor de baby s. Parkhurst als het gaat om de stimulering van de zelfstandigheid. We gaan in de basis uit van het interactie model van Vygotsky omdat we geloven dat een kind in interactie met zijn omgeving zich ontwikkelt en groeit. De doelen van Professor Marianne Riksen Walraven vormen de grondslag en leidraad voor ons pedagogisch werkplannen en kerndoelen. Binnen de kinderopvang hebben we 5 middelen om ons aanbod vorm te geven: 1. pedagogisch medewerker - kind interactie; 2. de fysieke omgeving; 3. de groep; 4. het activiteitenaanbod; 5. het spelmateriaal. DOELEN MARIANNE RIKSEN WALRAVEN A. Het bieden van fysieke en emotionele veiligheid; B. Het bevorderen van persoonlijke competentie van het kind; C. Het bevorderen van sociale competentie van het kind; D. Socialisatie door overdracht waarden en normen. 1 M.u.z. van PSZ De Kubus, PSZ Jeroen Bosch, PSZ Kleine Grote Beer, BSO Nexus en Gastouderbureau B. 4.5.1. Pagina 1 van 6 Evaluatiedatum: 09-12-2018
2. Visie U kiest voor kinderopvang bij ons en wij nemen dat vertrouwen serieus. SKH biedt professionele kinderopvang voor kinderen van 0-12 jaar. Wij bieden een rijke speelleeromgeving en warme, betrokken, vaste pedagogisch medewerkers die zorgdragen voor een veilige en vertrouwde omgeving. Ieder kind is uniek in zijn karakter, zijn mogelijkheden en talenten. Hier spelen de pedagogisch medewerkers op in door te kijken naar de behoeften van uw kind en ze aansluitend op hun belevingswereld te begeleiden en stimuleren in hun ontwikkeling samen met leeftijdgenootjes. Om uw kind een fijne tijd te bieden vinden wij de samenwerking met u erg belangrijk. Door de uitwisseling over vaak alledaagse dingen, zorgen we er samen voor dat uw zoon of dochter zich optimaal ontwikkelt en een fijne tijd heeft. Kernwaarden SKH staat voor 'GROEI'. Vandaar ook ons moto 'Spelen, ontdekken en groeien'. Groei staat in het pedagogische aspect voor: Groep Respect Ontwikkelen/ontdekken De beste voorbereiding op leven in een democratie is het daadwerkelijk ervaren van democratie op de opvang. In een groep leren kinderen waarden als: samen delen, elkaar helpen, samen conflicten oplossen, omgaan met verschillen, rekening houden met elkaar en plezier beleven, goede manieren, luisteren en voor jezelf opkomen Wij nemen ieder kind serieus en hebben warme en persoonlijke aandacht voor elk kind. Iedere pedagogisch medewerker heeft per definitie vertrouwen in de positieve bedoelingen van het kind. Kinderen die respect ondervinden voor hun behoeften en gevoelens, weten dat de omgeving blij is dat zij er zijn. Op deze manier kunnen kinderen de basis leggen om ook anderen te leren respecteren en te leren rekening te houden met mensen om hen heen. Naast het in aanleg aanwezige temperament en ontwikkelingsmogelijkheden heeft een kind een sociale omgeving nodig om die ontwikkelingsmogelijkheden ook ten volle te kunnen benutten. Wij sluiten aan bij de belevingswereld en het ontwikkelingsniveau van het kind en bieden een rijke speelleeromgeving. Kinderen leren, ervaren en ontdekken door te spelen. Wij geven ze de ruimte en helpen ze het zelf te leren doen. Op alle locaties wordt gewerkt met ontwikkelingsgerichte methode als Uk en Puk, Piramide of Startblokken. B. 4.5.1. Pagina 2 van 6 Evaluatiedatum: 09-12-2018
Emotionele en fysieke veiligheid Individu Ieder kind wil zich ontwikkelen. Hiervoor is het belangrijk dat een kind zich thuis en veilig voelt. Vanuit deze emotionele veiligheid zal een kind de uitdaging aangaan en zich spelenderwijs ontwikkelen. Het bieden van een veilige omgeving en een warme relatie met elk kind is een van de vaardigheden van onze medewerkers. Ieder kind is uniek met een eigen aanleg en talenten. Wij gaan er vanuit dat ieder kind de drang in zich heeft om zich, in eigen tempo, te ontwikkelen. Kinderen zijn van naturen nieuwsgierig en vindingrijk. Wij begeleiden kinderen hierin door goed naar ze te kijken en aan te sluiten bij de eigen manier van spelen en leren van elk kind. Lerende organisatie Het zijn onze pedagogische medewerkers die elke dag weer het verschil maken. Daarom besteden we veel aandacht aan het trainen en begeleiden van onze medewerkers zodat zij onze kernwaarden kunnen vertegenwoordigen. B. 4.5.1. Pagina 3 van 6 Evaluatiedatum: 09-12-2018
Bijlage 1 Inspiratiebronnen Door meerdere pedagogen zijn wij geïnspireerd en beïnvloed. En hebben wij goede punten meegenomen in onze manier van werken. Korczak De Poolse arts-pedagoog Janusz Korczak (1878-1942) leefde en werkte met tweehonderd kinderen in zijn weeshuis in Warschau. Korczak heeft veel geschreven over hoe hij met kinderen omging. Zijn belangrijkste boek is Hoe houd je van een kind. Hij kwam op voor de rechten van kinderen. Hij had oog voor verschillen, hoe ze samen speelden en soms ruzie maakten. Kinderen hadden bij alles inspraak. Kernbegrippen in zijn visie zijn: respect, rechtvaardigheid, participatie, dialoog en zelfreflectie. Visie Recht op respect; Een kind heeft het recht respect op te eisen voor zijn verdriet, al was het maar om het verlies van een steentje.. Je zult kinderen nooit leren kennen als je hun klachten niet serieus neemt. Recht van het kind op een eigen leven; Opvoeders willen dat alles veilig is voor een kind, we willen kinderen behoeden voor alle gevaren van het leven. Maar soms gaan we hierin zover, dat het kind te weinig ruimte heeft om zelf dingen te ontdekken. Recht van het kind op de dag van vandaag; Wij willen kinderen te veel voorbereiden op de toekomst; later als je groot bent, straks, als je naar school gaat.. maar kinderen snakken ernaar om nu te leven. In hun spel gaat het om ervaringen van dit moment. Kind-zijn heeft een zelfstandige betekenis Recht van het kind om te zijn zoals het is; We moeten het kind accepteren zoals het nu is, met al zijn talenten en gebreken. Veel opvoeders zijn teleurgesteld als het kind niet aan hun verwachtingen voldoet. Maar een kind is niet maakbaar. Pikler Emmi Pikler was een kinderarts van Hongaarse komaf (1902-1984). Zij was ervan overtuigd dat het jonge kind zich beter ontwikkelt als het de kans krijgt zijn eigen fouten te maken en ontdekkingen te doen. Als we ieder probleem voor het kind oplossen staan we mentale groei juist in de weg. Elk kind mag de vrijheid krijgen om in zijn eigen tempo te leren bewegen en spelen. De volwassenen forceert niets, maar geeft het kind de ruimte. Daarom wordt ook wel gesproken van een kindvolgende benadering. Emmi Pikler s benadering kenmerkt zich door twee principes: respect voor de behoefte aan een stabiele persoonlijke band met belangrijke volwassenen en respect voor de zelfstandige activiteiten van het kind. Vanuit deze principes ontstaat een derde: de noodzaak om het leven van het kind zinvol te organiseren. Er is een tijd voor rust en slaap. Een tijd van wakker zijn in contact met de leidster die hem verzorgt. En een tijd om zelf actief bezig te zijn. Deze verschillende tijden worden zo georganiseerd dat het kind er optimaal van kan profiteren. B. 4.5.1. Pagina 4 van 6 Evaluatiedatum: 09-12-2018
De dagelijkse verzorging - eten, wassen, verschonen en aankleden - is een belangrijke bezigheid. Het is het moment om werkelijk samen te zijn en elkaar te leren kennen. Als de volwassene de tijd neemt om zich aan het tempo van het kind aan te passen, krijgt het kind de kans zich op de handelingen in te stellen en mee te doen aan het samenspel. Daardoor ervaart het, zo jong als het is, dat het invloed kan uitoefenen op situaties waar hij deel aan heeft. Dat vertrouwen vormt de basis voor zijn eerste sociale contacten. Tijdens het vrije spel beschikken kinderen over een ruimte die aangepast is aan zowel hun behoefte aan veiligheid als hun behoefte om te ontdekken. Er is speelmateriaal dat aansluit bij hun leeftijd en belangstelling. Kinderen hebben de mogelijkheid hun eigen interesse en behoefte te volgen, zonder dat een medewerker ingrijpt door hen aan te moedigen of een andere activiteit voor te stellen. De volwassene is in de buurt, maar beperkt zich tot oogcontact of bevestigende woorden. Dat helpt het kind uit te groeien tot een evenwichtig, opgewekt en zelfverzekerd mens. Parkhurst De Amerikaanse onderwijzeres en pedagoge Helen Parkhurst (1887-1973) was de grondlegster van het Daltononderwijs. Dalton is de naam van een stadje in de Amerikaanse staat Massachusetts, waar de middelbare school stond waar Parkhurst in 1920 haar laboratory plan -lesmethode invoerde. Parkhurst zocht met haar leerlingen het evenwicht tussen leren door instructie en zelf problemen oplossen. Haar uitgangspunt (vrij vertaald): Laten we de school zien als een sociologisch laboratorium, waar de leerlingen zelf de proeven nemen. Ze moeten geen slachtoffer zijn van een ingewikkeld en uitgekristalliseerd onderwijsstelsel, dat buiten hen om ontwikkeld wordt. Laten we de school zien als een plek die, net als het leven zelf, als gemeenschap functioneert. Helen Parkhurst had fundamentele gedachten over opvoeding en onderwijs aan kinderen: Gun kinderen de ruimte om vanuit hun kinderlijk bestaan te groeien naar een authentieke volwassenheid. Helen Parkhurst was er van overtuigd dat een goed leefklimaat een eerste voorwaarde is voor de opvoedkundige taak van school. Vygotsky Volgens Vygotsky (1896-1930) zijn kinderen actief in het zoeken naar kennis en vaardigheden, maar hebben zij een sociale omgeving nodig om zich te kunnen ontwikkelen en een stapje verder te gaan. Volwassenen kunnen de ontwikkeling van kinderen stimuleren door de juiste activiteiten te bieden. Vygotsky onderscheidt verschillende leerniveaus bij kinderen: Het actuele ontwikkelingsniveau: activiteiten die een kind al zelfstandig kan volbrengen. Het hogere ontwikkelingsniveau: activiteiten die het kind nog niet zelfstandig kan, maar wel wanneer het sociale ondersteuning krijgt bij de uitvoering ervan. Dit wordt ook wel de zone van naaste ontwikkeling genoemd. De zone van naaste ontwikkeling is het verschil tussen wat een kind al zelfstandig kan en wat het kind kan met ondersteuning van een volwassene of een leeftijdsgenootje. Door aan te sluiten bij wat het kind alleen kan en aan te bieden wat een kind nog net niet kan, doen kinderen kennis en vaardigheden op die het alleen nog niet had kunnen verwerken. B. 4.5.1. Pagina 5 van 6 Evaluatiedatum: 09-12-2018
Riksen Walraven Voor de Nederlandse kinderopvang heeft Marianne Riksen-Walraven, hoogleraar kinderopvang, op basis van eigen en internationaal onderzoek, vier pedagogische basisdoelen geformuleerd (2000). Kwalitatief goede kinderopvang zorgt voor: een gevoel van (fysieke en emotionele) veiligheid het bevorderen van persoonlijke competenties van kinderen het bevorderen van de sociale competentie van kinderen socialisatie en de overdracht van waarden en normen De opvoedingstheorie van Riksen-Walraven ligt ten grondslag aan de Wet Kinderopvang (2005) en de Beleidsregels kwaliteit kinderopvang. Zij stelt dat het opvoedingsdoel de emotionele veiligheid de belangrijkste basis is voor een kind om zich te kunnen ontwikkelen. Een kind dat zich niet veilig voelt in een omgeving, is niet in staat om indrukken en ervaringen op te nemen. Ieder kind is in haar visie een uniek persoon die een aangeboren drang heeft om zich te ontwikkelen en te groeien. Dit gebeurt in interactie met zijn omgeving die stimulerend moet zijn en wel zo dat het kind weerbaar en zelfstandig wordt en actief deel kan nemen aan het maatschappelijk leven. B. 4.5.1. Pagina 6 van 6 Evaluatiedatum: 09-12-2018