1 Zesde Interplast Holland missie naar Guinee-Bissau 25 januari - 9 februari 2013 Team Rein Zeeman Yoline Mermans Muriel Siepel Karina Heek Marjo Aerts Lokaal team Jan en Will van Maanen Delfim Cabral Samora Johannes Mooij Ziekenhuis - plastisch & reconstructief chirurg/ teamleider (verslag) - arts assistent - anesthesioloog - operatie-assistente - anesthesieverpleegkundige - voorbereiding - voorbereiding - tolk/plan - Aida - Hospital Nacional Simao Mendes Op donderdag, de dag voor vertrek werd de vlucht naar Lissabon nog omgezet van de middag naar de ochtend! Dit in verband met de korte overstaptijd in Lissabon en het gevaar dat de bagage dan niet mee zou gaan. Het inchecken voor de vlucht was al gedaan door de teamleider zodat alleen de koffers afgegeven hoefden te worden. De stationmanager van de TAP/Air Portugal op Schiphol die bekend is met ons werk hielp ons bij het inchecken. In Lissabon hebben we weer het fort bezocht (het uitzicht over de Taag blijft indrukwekkend) en een diner bij Nicola, ditmaal met Paul Akkerman. Paul komt al vele jaren in Guinee-Bissau en geeft daar les in het bouwen van grote cementen drinkwatertanks van wel 5.000 ltr. www.degevuldewaterkruik.nl. Het vliegtuig vertrok met enige vertraging naar Bissau. Gelukkig stond Jan van Maanen ons op te wachten. Hij regelde de stempels in de paspoorten terwijl wij rustig in de V.I.P. room konden wachten. De Minister van Gezondheid was speciaal voor ons naar het vliegveld gekomen om ons te verwelkomen. Hij hielp met de koffers, we mochten voordringen en de douane maakte niets open. De rit van het vliegveld naar de stad was in het Schiphol busje van Hans Pleij. Ditmaal logeerden we in de net afgebouwde en ingerichte appartementen op de 2 de verdieping van het verder nog te voltooien complex op het terrein van MAVEGRO. De koelkast was goed gevuld!
2 Zaterdagochtend begon om 10 uur screening in het kantoor van Johannes Mooij van AIDA. Vrijwel alle patiënten die door Jan en Delfim van te voren waren geselecteerd konden op het ok-programma gezet worden. Het maken van een voorselectie is dus zeer zinvol. Veel patiënten kwamen dit jaar uit Buba, waar begin januari een speciale voorselectie plaatsvond. Het programma voor de eerste week werd gemaakt. Zondag werd de operatiekamer ingericht. Helaas wist men op het OK-complex niets van onze komst en dat terwijl de huidige directeur van het ziekenhuis, Lassana Inchasso zou assisteren bij de operaties..de interne communicatie van het ziekenhuis is niet optimaal. Zoals we ook deden in andere jaren, hebben we op het ziekenhuis terrein weer van alles verzameld om op maandag te kunnen beginnen met het ok-programma: tafels, lampen etc. We vonden helaas maar één werkende anesthesie machine! Toch maar weer een lenen bij het Lepra ziekenhuis (zoals vorig jaar) of anders bij het net afgebouwde Noma Ziekenhuis? Muriel, Jan en Rein gingen hiervoor op stap. Toevallig was het die zondag ook nog Wereld Lepradag en moesten we bij het Lepra ziekenhuis even met de festiviteiten mee doen. De anesthesie machine die we het jaar ervoor hadden geleend was helaas weg en het nieuwe apparaat werd gebruikt voor de orthopeed die daar opereerde. De Portugese anesthesioloog ter plekke was overigens zeer behulpzaam met adviezen! Dus door naar het nieuwe Noma Ziekenhuis. Ondertussen hadden we al contact gehad met directeur Lassana Inchasso. Het nieuwe ziekenhuis(je) is prachtig geworden met 1 operatiekamer en 16 bedden. Het Noma team uit Oostenrijk wordt in april verwacht.
3 Tot die tijd is het ziekenhuis dicht. De anesthesiemachine kon geleend worden maar hoe te transporteren? Het was een grote machine. Het zou maandag geregeld kunnen worden als iedereen hiermee akkoord was gegaan! Jammer dat de operatiekamer in het Noma ziekenhuis zo klein is, anders hadden we hier kunnen opereren!! Maandag tot en met vrijdag, 1 ste week Maandagmorgen werd er ergens op het ziekenhuis terrein toch nog een tweede (werkende!) anesthesiemachine gevonden. Zo konden we toch nog DE Interplastopstelling hanteren: 2 tafels in 1 operatiekamer met 2 anesthesiemachines. Helaas werkte er maar 1 ok-lamp. Nu en dan viel het licht uit en dan ook gelijktijdig de Airco. Het werd dan erg warm. Er waren geen steriele afdekdoeken en ook geen doeken die gesteriliseerd konden worden, maar gelukkig had Karina het nodige disposable afdekmateriaal bij zich. Op de markt kochten we een lap katoen waarvan keurige afdekdoeken van gemaakt werden. Voor de postoperatieve zorg werd ons de zaal toegewezen waar tot voor kort de Noma patiënten lagen. Aanvankelijk echter zonder verpleegkundigen! Na 2 dagen was dit ook weer geregeld door dr. Lassana. Hij is dus niet alleen directeur van het Noma ziekenhuis maar ook van Simao Mendes! dat was nieuw voor ons. Iedere ochtend stonden onze patiënten en onze onafscheidelijke tolk, Samora, op ons te wachten om naar de OK te wandelen. Ook dit jaar kwam de Portugese TV (RTP) ook nog even langs voor een reportage. We waren dezelfde avond nog te zien in Portugal en heel Portugees sprekend Afrika.
4 Zaterdag en zondag Op zaterdag werden nieuwe patiënten gescreend voor de tweede week en Ok programma s gemaakt voor weer 3 volle dagen. Voor de zondag had Jan van Maanen de traditionele wandel-en stranddag georganiseerd. De grote gamba s waren heerlijk! Maandag tot en met donderdag, 2 de week We konden in hetzelfde tempo doorgaan. Op dinsdag en woensdag kwamen er op het laatste moment nog een paar grote ingrepen bij, zoals een boven- en onderkaakresectie i.v.m. grote tumoren. Deze patiënten waren moeilijk te intuberen. Moeilijke intubatie Op woensdagavond was zoals gebruikelijk ons optreden in een life uitzending op de lokale tv. We waren hierna weer Bekende Nederlanders. We hebben in de uitzending speciale aandacht besteed aan Brandwondenpreventie met name ook i.v.m. het naderende Carnaval. Vrijdag Om 8 uur s ochtends brachten we een bezoek aan Eerste Minister Rui Duarte Barros samen met de Minister van Gezondheid. Ook hier hebben we weer de slechte faciliteiten (met name de equipment ) benadrukt van het Simao Mendes en hebben we uiteraard de Brandwondenpreventie onder de aandacht gebracht. We werden gevraagd volgend jaar vooral weer te komen! Na dit beleefdheidsbezoekje, waar de TV natuurlijk ook bij was, gingen we terug naar het ziekenhuis. Daar verbandwisselingen gedaan, ingepakt en certificaten uitgereikt. Dat laatste was weer een happening op zich.
5 Na de laatste maaltijd bij onze stamkroeg gingen we meteen door naar het vliegveld van Bissau. Onze bagage was al eerder ingecheckt. We konden weer wachten in de V.I.P. room terwijl de vlucht slechts 1 uur vertraagd was. Helaas misten we weer de aansluiting in Lissabon zodat we daar 5 uur moesten wachten op de volgende TAP-vlucht naar Amsterdam. De bagage kwam gelukkig wel mee. Marjo bleef achter in Guinee-Bissau om samen met Delfim gedurende een week de nazorg van onze geopereerde patiënten te verzorgen. We hebben deze keer weinig van onze andere assistent Chris gezien. We hopen volgend jaar op meer assistenten. voor en na operatie onder lokaal anesthesie Over het algemeen was de samenwerking na een wat stug begin weer goed te noemen. Onze vertrouwde Fatima was weer van de partij. De sterilisatie gaf in het begin wat problemen. Dr.Benjamin(hoofd Anesthesie) zorgde na veel vragen iedere keer voor voldoende zuurstof. In totaal werden 69 operaties uitgevoerd door 1 plastisch chirurg en 1 assistent in opleiding samen met dr Delfim. We hopen dat de economische situatie voor dit arme land snel verbetert! Vanwege de militaire staatsgreep van april vorig jaar is er een zgn. non engagement policy met de EU en de Wereldbank van kracht. Dit betekent dat veel financiële hulp is gestaakt! De cashewnoten (grootste exportmiddel van Guinee-Bissau) liggen in de opslag te wachten (te duur ingekocht) op een betere marktprijs.
6 We zijn Jan en Johannes zeer dankbaar voor hun steun aan deze zesde Interplast missie aan dit land. Delfim begint al aardig thuis te geraken in de Reconstructieve chirurgie. We hopen volgend jaar op een tweede assistent naast hem. Met dank ook aan Hans Pleij voor de Schiphol service in Bissau en voor zijn financiële bijdrage na de gelopen marathon!! Operatie-tableau: Lip en/of gehemelte spleet: 13 (1 gelaatspleet) Post burn contracture: 25 Tumor: 15 Syndactylie: 8 Noma: 4 Anders : 3 Total: 69 Complicaties: 4 x geinfecteerd transplantaat 2 x redo van lipspleet en gelaatspleet Tijdens deze missie zijn er 17 medewerkers opgeleid en hebben een certificaat ontvangen. Voor een aantal geldt dat dit het derde certificaat is dat ze ontvangen. - 2 chirurgen - 4 operatieassistenten - 3 anesthesiologen - 1 algemeen medewerker Operatiekamer - 1 medewerker Centrale Sterilisatie afdeling - 4 studenten operatiekamer - 1 verpleegkundige Verkoeverkamer - 1 logistiek medewerker/vertaler De eis om in aanmerking te komen voor een certificaat is dat een medewerker minimaal vier dagen heeft meegewerkt met het team en trainingen op de operatiekamer heeft bijgewoond. Tijdens de trainingen op de OK wordt de kennis mondeling getoetst.
7 Part. hemimaxillectomie Dr Delfin verbindt
8 Bilaterale lipspleet Bilaterale gelaatsspleet