1 KLIKPLAAT WAT IS WATER Lesblad Wat is water Water, ijs en waterdamp Oplossen Sterk water Drijven en zinken Zoet en zout Overal is water INHOUD LESMODULE: [DOMEIN WATER EN LEVEN] Leerling geeft water een passende plaats in de zorg voor de eigen lichamelijke gezondheid en die van anderen. Vaardigheden Leerling kan informatie opzoeken over de rol van water in levende organismen. Leerling kan eigenschappen van water verkennen. Leerling kan informatie opzoeken over functies van water. Leerling kan eigen bevindingen met anderen bespreken. Kennis Leerling weet hoe mensen, dieren en planten afhankelijk zijn van water. Leerling weet op hoofdlijnen wat de functie van water in het menselijk lichaam is. Leerling herkent water in verschillende vormen: waterdamp, ijs, water. Leerling kent eigenschappen van water, zoals oplosbaarheid, drijven en zinken. Leerling kan een aantal functies van water benoemen. KLIKPLAAT WATER DOOR BUIZEN Lesblad Water door buizen Waterketen (water door buizen) Drinkwater Waterverbruik Drinkwatertips Afvalwater Regenwater en het riool Afvalwatertips Leerling denkt na over watergebruik en waterverspilling. Leerling ziet in dat hij zelf kan bijdragen aan verantwoord watergebruik. Vaardigheden De leerling kan informatie opzoeken over duurzaam watergebruik. De leerling kan onderzoek doen naar eigen watergebruik; thuis en op school. De leerling kan een standpunt innemen over watergebruik en hierover communiceren. Kennis De leerling weet waar we water voor gebruiken. De leerling kan kort de waterketen uitleggen. De leerling weet dat afvalwater wordt afgevoerd via het riool en wordt gezuiverd. De leerling kent de rol van het waterleidingbedrijf en waterschap bij de waterketen. De leerling weet dat huishoudens, bedrijven en landbouw water nodig hebben en waarvoor (irrigatie akkerbouw, veeteelt, tuinbouw, fabrieken en energiebedrijven).
2 KLIKPLAAT WATERKRINGLOOP ONDERZOEKSBLADEN NAAR BUITEN! (ONDERZOEK NAAR A-BIOTISCHE FACTOREN WATER). Lesblad Waterkringloop Kringloop van het water Grondwater Sloten, beken, meren en kanalen Verdamping en neerslag Rivier en zee Stuwen Gemalen Polder Sluizen Onderhoud Waterplezier De leerling ontwikkelt nieuwsgierige en respectvolle houding naar de waterkringloop. De leerling is zich bewust van het belang van waterbeheer. De leerling waardeert water en weet dat water voor veel plezier kan zorgen (waterrecreatie, toerisme, waterlandschappen in kunst en cultuur). Vaardigheden De leerling kan informatie opzoeken over de verschillende hulpmiddelen bij waterbeheer (stuwen, sluizen, gemalen, polders, sloten). Kennis De leerling begrijpt wat de waterkringloop inhoudt. De leerling weet wat grondwater is en waar stuwen, gemalen en sluizen voor dienen. De leerling weet wat een polder is en welke rol een polder speelt in waterbeheer.
3 KLIKPLAAT WATER LEEFT ONDERZOEKSBLADEN WATER LEEFT! (OP ONTDEKKINGSTOCHT NAAR WATER & OEVER IN EIGEN LEEFOMGEVING). Lesblad Water leeft Schoon water Wateronderzoek Planten en dieren Natuur en verdroging Watervervuiling Water maakt zichzelf schoon Politie van het waterschap INHOUD LESMODULE: [Domein Water en Leven] De leerling is zich bewust van het belang van schoon water voor het milieu en eigen gezondheid (niet vervuilen van water, respect voor het leven van dieren en planten in, op en aan het water). Vaardigheden De leerling kan informatie opzoeken over de rol van water in levende organismen, zoals de rol van water in het leven van dier en plant. De leerling doet onderzoek naar de eigenschappen van water en onderzoekt veelvoorkomende planten en dieren in, op en aan het water. Kennis De leerling weet hoe mens, dier en plant van water afhankelijk zijn. De leerling weet in grote lijnen welke dieren en planten in, op en langs water leven en hoe ze zich in hun leefomgeving kunnen handhaven. KLIKPLAAT VEILIG WATER Lesblad Veilig water Werken aan dijken Dijken, kaden en duinen Hansje Brinker Schadelijke gravers Dijkbewaking Een kijkje in de toekomst INHOUD LESMODULE: [Domein Waterveiligheid en bescherming] De leerling is zich bewust van het belang van waterveiligheid en bescherming Leerling ziet in dat Nederland een veilige en leefbare delta is. Vaardigheden De leerling kan informatie zoeken over maatregelen die in Nederland worden genomen om natte gebieden bewoonbaar te maken en te houden. De leerlingen onderzoekt waterbeleid en maatregelen, zoals duinen, dijken en zeeweringen. Leerling kan in atlas of internet opzoeken welke duinen of dijken in de eigen omgeving bescherming bieden tegen water. Kennis De leerling weet dat Nederland onder NAP ligt en wat de gevolgen hiervan zijn. Leerling weet over de strijd tegen water in Nederland (vroeger/nu). Leerling weet welke maatregelen de overheid en de waterschappen nemen om Nederland te beschermen tegen hoog water: dijkaanleg, duinonderhoud, water de ruimte geven.
4 KLIKPLAAT SCHOONMAKEN VAN WATER Lesblad Schoonmaken van water Schoon maken van rioolwater Voorwas: grofvuilrooster Voorwas: zandvang Voorwas: voorbezinktank Hoofdwas: beluchtingstank Naspoelen: nabezinktank De slibfabriek Terug naar de natuur Leerling kent en waardeert het proces van het schoonmaken van rioolwater. Vaardigheden Leerling kan in grote lijnen de stappen van waterzuivering aangeven. Leerling kan onderzoek doen naar waterkwaliteit en waterzuivering. Kennis Leerling weet het belang van schoon water en sanitatie. Leerling weet dat water vervuild kan raken en dat het dan weer gezuiverd moet worden. Leerling weet hoe hij/zij zelf kan bijdragen aan goed rioolgebruik (geen vet, vezeldoekjes of chemicaliën in wc gooien). KLIKPLAAT WAT IS EEN WATERSCHAP REGIONAAL GEDEELTE Lesblad Wat is een waterschap Waar vind je waterschappen Hoe zijn waterschappen ontstaan? Wie bestuurt de waterschappen? Mythen en sagen Wat doen de waterschappen? Wie zal dat betalen? Wie zorgt er voor het water? INHOUD LESMODULE: [domein watervoorziening en gebruik en waterveiligheid] De leerling is bewust van het belang dat er voor water wordt gezorgd. Vaardigheden De leerling onderzoekt wat de taken van het waterschap zijn. Kennis De leerling heeft een beeld van beroepen binnen het waterschap. Leerling weet dat de waterschappen zorg dragen voor schoon, genoeg en veilig water. Leerling weet welk waterschap in zijn eigen omgeving werkzaam is en welke dingen het waterschap in eigen omgeving doet.
5 KLIKPLAAT WATER WERELDWIJD Lesblad Water Wereldwijd Klimaatverandering Overstromingen Delta s Internationale samenwerking Drinkwater Extreem weer Hygiëne Waterenergie Droogte INHOUD LESMODULE: [Domein Water en leven, Watervoorziening en gebruik, Waterveiligheid] De leerling is bewust van het feit dat schoon drinkwater en sanitatie niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Dat waterbeheer en de strijd tegen het water een wereldwijd issue is. Vaardigheden De leerling zoekt informatie op over het belang van water en sanitatie voor gezondheid. De leerling kan zich verplaatsen in een situatie waarin mensen een chronisch tekort aan water hebben. Kennis De leerling heeft een beeld van de waterverdeling op aarde. De leerling kan zich verplaatsen in mensen en situaties in wateronveilige gebieden. De leerling begrijpt dat ook in andere Deltagebieden strijd wordt gevoerd tegen het water en hoe. De leerling weet dat goed en voldoende water als een recht beschouwd mag worden. De leerling weet dat klimaatsverandering, overstromingen en extreem weer tot gevolg heeft.