T00117 Documentatie Wijk bij Duurstede, 1918-2016 A.A.B. van Bemmel September 2016
Inleiding Het Regionaal Historisch Centrum Zuidoost Utrecht (RHC ZOU) beheert een aantal verzamelingen documentatie. Per plaats c.q. (voormalige) gemeente is zo n verzameling gevormd. Daarnaast is er een verzameling documentatie algemeen (167) die het gehele werkgebied van het RHC of delen ervan, bijvoorbeeld het Langbroekerweteringgebied, bestrijkt. Het gaat in beginsel om veelal schriftelijk materiaal (ook in fotokopievorm) zoals krantenknipsels, aantekeningen, folders en dergelijke. Het gaat in beginsel niet om andersoortig materiaal als afbeeldingen (kaarten/foto s/affiches in Topografisch Historische Atlassen), boeken/series tijdschriften/atlassen (bibliotheek) en brochures (bibliotheek/collectie Losse Aanwinsten). In zeker opzicht vormen verzamelingen documentatie een restcategorie. De onderhavige documentatie betreft Wijk bij Duurstede en is voor het merendeel afkomstig van de gemeente Wijk bij Duurstede en van de voorgang van het RHC ZOU. Gelet op de verwantschap tussen de documentaties en de Collectie Losse Aanwinsten (22) wordt geadviseerd tevens de sectie Wijk bij Duurstede uit die collectie te bezien. Verder komt het geregeld voor dat van bepaalde dossiers ook een afzonderlijk archief aanwezig is. De verzameling is dynamisch van aard. Nieuwe losse aanwinsten worden aan de inventaris toe- en tussengevoegd en krijgen dan een nummer volgend op het laatst toegekende nummer. Het komt voor dat al bestaande nummers nadien zijn (en worden) aangevuld. De verzameling kende op het moment van sanering en inventarisatie in september 2016 de inventarisnummers 1-86 en een omvang van 4 m 1. Aanwijzingen voor de gebruiker Als er voor stukken beperkingen gelden ten aanzien van de openbaarheid, zijn die in de inventaris met een asterisk (*) aangegeven. Stukken uit dit archief kunnen worden aangevraagd door vermelding van de naam van het archief en het archiefbeheersnummer tussen ronde haken: - Documentatie Wijk bij Duurstede (117); - het of (de) inventarisnummer(s) van de stukken. 2
Inventaris 1-3 Binnenblad (intern mededelingenblad van de gemeente Wijk bij Duurstede), 1996-2004 (met hiaten). 3 pakken 1 1996-1998 2 1999-2001 3 2002-2004 (met hiaten) 4-46 Krantenknipsels/knipselkranten betreffende (de gemeente) Wijk bij Duurstede, (1930) 1950-1975, 1980-2016 (met hiaten). 42 pakken, 1 omslag N.B. Eerst zijn de originele knipsels opgeplakt, daarna zijn de knipsels grotendeels in fotokopievorm. Tot en met 1975 niet uitputtend. Vanaf 1996 soms inclusief Cothen en Langbroek 4 Knipsels (1930) 1950-1968 5 Knipsels 1969-1975 6 Knipsels 1980-1982 7 Knipsels 1983-1984 8 Knipsels 1985 9 Knipsels 1986 10 Knipsels 1987 11 Knipsels 1988 12 Knipsels 1989 13 Knipsels 1990 14 Knipsels 1991 15 Knipsels 1992 16 Knipsels januari-juni 1993 17 Knipsels juli-december 1993 18 Knipsels januari-juni 1994 19 Knipsels juli-december 1994 20 Knipsels januari-juni 1995 21 Knipsels juli-december 1995 I 22 Knipsels juli-december 1995 II 23 Knipsels januari-mei 1996 24 Knipsels juni-september 1996 25 Knipsels oktober-december 1996 26 Knipsels januari-december 1997 (met hiaten) 27 Knipsels 1998 (met hiaten) 28 Knipsels 1999 29 Knipsels 2000 30 Knipsels 2001 31 Knipsels 2002 (met hiaten) 32 Knipsels mei-november 2003 3
33 Knipsels november 2003-januari 2004 34 Knipsels maart-mei 2004 35 Knipsels juni-november 2004 36 Knipsels november 2004-2005 37 Knipsels 2006 38 Knipsels 2007 39 Knipsels 2008 40 Knipsels januari-juli 2009 41 Knipsels augustus-december 2009 42 Knipsels 2010 43 Knipsels januari-juni 2011 44 Knipsels juli-december 2011 45 Knipsels mei-juli 2012 46 Knipsels 2015-2016 (omslag) 47-48 Donjon. Mededelingenblad van de afdeling Wijk bij Duurstede van de ANBO (de bond voor vijftig plussers), opgericht in 1985, 2001-2015. 2 pakken 47 2001-2007 48 2008-2015 49 Informatiebrochures van nieuwbouwplannen in Wijk bij Duurstede, 1977-1998. N.B. Betreft onder meer De Horden, De Geer, De Noorderwaard 50 Documentatie over de herziening van het bestemmingsplan binnenstad, 1981-1982. 51 Documentatie over kasteel Duurstede, het kasteelpark, de muziektent, het klank- en lichtspel, ca. 1900-2016. 52 Documentatie (fotokopieën, krantenknipsels) over de instelling van gemeentelijke onderscheidingen in de gemeente Wijk bij Duurstede vanaf ca. 1850- ca. 2005. 53 Documentatie (fotokopieën, krantenknipsels) over molens (met name Rijn en Lek) in de stad Wijk bij Duurstede vanaf ca. 1580, 1918-2010. N.B. Ten dele bijeengebracht ten behoeve van het boek van F. Gaasbeek, De molen Rijn en Lek te Wijk bij 4
Duurstede. Wereldberoemd dankzij een misvatting. Hilversum: Verloren, 2010 54 Documentatie over de viering van Wijk 650 respectievelijk 700 jaar, 1949-1950, 1999-2000. 1 omslag 55 Documentatie over het Wijkse veer, ca. 1970-2000. 1 omslag 56 Documentatie (ten dele fotokopieën) over de geschiedenis van het onderwijs in Wijk bij Duurstede, 1911, ca. 2005-2015. 1 omslag 57 Documentatie over het Amsterdam-Rijnkanaal en de (Irene)sluis te Wijk bij Duurstede, 1938-2004. 58 Documentatie (voornamelijk verkiezingsprogramma s) over politieke partijen in Wijk bij Duurstede, 1986-2002. 59 Documentatie (voornamelijk programma s) over het Jazzfestival Wijk bij Duurstede, ca. 1995-2011. 60 Documentatie over Wijkse liederen, 1952-ca. 2000. 1 omslag 1 omslag 61 Documentatie over de Wijkse Harmonie Concordia, (1950) 1995-2010. 1 omslag 62 Documentatie over de Kunstkring 86, het Cultureel Rondje, theater-uitvoeringen en dergelijke, 1986-ca. 2010. 63 Documentatie (voornamelijk fotokopieën) over tovenarij en genezers in het algemeen en in Wijk bij Duurstede vanaf ca. 1725 in het bijzonder, 2 de helft 20 ste eeuw. 1 omslag 64 Documentatie over de Tweede Wereldoorlog in Wijk bij Duurstede, ca. 1945-2016. 65 Documentatie over de Vereniging Natuur en Milieu Wijk bij Duurstede, 5
1990-1992. 66 Programmaboekjes/kranten/knipsels over de Wijkse carnavalsvereniging De Kaieschaieters, 1972-2016 (met hiaten). 67 Lespakketten over Dorestad, De middeleeuwen in Wijk bij Duurstede, de molen bij Wijk bij Duurstede en over Van Levefanum tot Wijk bij Duurstede, 1992-1993, 2001. 68-69 Documentatie over steenfabrieken in het algemeen en in Wijk bij Duurstede in het bijzonder (De Roodvoet, De Lunenburgerwaard, De Aalswaard, Bosscherwaarden), (1923) ca. 1960-2010. 2 pakken 68 In het algemeen en in Wijk bij Duurstede in het bijzonder, (1923) ca. 1960-2003 69 Steenfabriek De Bosscherwaarden, 1995-2010 70 Documentatie (merendeels krantenknipsels) over archeologische opgravingen (Dorestad) te Wijk bij Duurstede, 1948-1951, 1968-2013 (met hiaten). N.B. Zie tevens Collectie Losse Aanwinsten (T00022), 404 71 Documentatie (merendeels folders) over het toerisme in Wijk bij Duurstede alsmede over de VVV, ca. 1950-2016. 72 Documentatie (merendeels folders) van allerhande verenigingen alsmede van activiteiten en festiviteiten georganiseerd in Wijk bij Duurstede, ca. 1990-2016. 73-75 Artikelen (ten dele fotokopieën) over de historie van Wijk bij Duurstede, 20 ste eeuw. 3 pakken 73 Fotokopieën van artikelen uit De Navorscher 1883-1930, merendeels betrekking hebbend op (de gemeente) Wijk bij Duurstede, eind 20 ste eeuw. N.B. Met voorin een inhoudsopgave 74 Historische artikelen en (getypte) manuscriptaantekeningen van de lokale historicus H.W.M.J. Kits Nieuwenkamp (1901-1979), 6
N.B. Ten dele verschenen in de Wijkse Courant, ten dele bestemd voor een nooit verschenen boek. Betreft: - Bibliografie van de geschiedenis van Wijk bij Duurstede tot 1963 ; - Iets over de beide vrije jaarmarkten van Wijk ; - Over een beenkap welke geen beenkap was. Iets over het brandwezen van vroeger ; - Over bedelaars en vagebonden, stadsgebeuren, bevolking en de Franse tijd ; - Iets over het schoolwezen door de eeuwen heen in t bijzonder te Wijk bij Duurstede ; - Wat betekenen de namen Leuterveld en Den Eng onder Wijk bij Duurstede? ; - Een gipsafgietsel van onbekende herkomst. Het wapen van de Wijkse schepen Dibbets ; - Oude huizen, boerenhofsteden, streek-, velden straatnamen te Wijk bij Duurstede ; - Premies op schadelijk wild en gevogelte in het Gemeneland van het Wijksche Gerecht ; - De aanhouder wint! Onderlinge naijver tussen Utrecht en de kleine steden van de provincie. Over het vergeven van commissiën, ambten en beneficiën bij toerbeurten ; - Runen en huismerken ; - De waterschappen van het Gemeeneland van het Wijkse Gerecht en een suggestie voor het waterschapswapen de Kromme Rijn ; - Een oude haardplaat nieuw ontdekt. Nieuwe aanwinst voor het museum van Wijk bij Duurstede ; - Wijk bij Duurstede op z n kleinst (kleinsteedse bekrompenheid) ; - Betreffende het recht wapenborden of rouwborden in de St.-Janskerk te Wijk bij Duurstede op te hangen en op grafzerken wapens te doen aanbrengen met huismerken en wapens ; - De Wijkse levensboom (wat betekent ons Gemeentewapen?) ; - Agricola ; - De klepperman later geheten stadsomroeper ; - Iets over het kerkwezen door de eeuwen heen in t bijzonder te Wijk bij Duurstede ; - De Wijkse schutterij van 1443 tot 1798 ; - Molens en molenaars te Wijk bij Duurstede. De bekende walpoortmolen Rijn en Lek van 1659 is niet de molen van Ruysdael (Iets over het grutters- en molenaarsgeslacht De Heus) ; - Pieter Valck timmerman en enige kanonnier 7
van Wijk bij Duurstede ten tijde van prins Maurits ; - Inkwartierings perikelen, het kasteel als militaire gevangenis, de stad versterkt en hersteld tijdens de 80-jarige oorlog ; - Vervolg van inkwartierings perikelen tijdens het Rampjaar en de gebeurtenissen daarna, vernielingen en herstel, ondergang van het kasteel, en de Franse tijd, 1672-1679 ; - Uittreksels uit de inkwartieringslijsten lopende van 1686-1800 ; - De gewezen vicarieën in de St.-Janskerk te Wijk bij Duurstede ; - De overige vicarieën ; - Geleden schade door plundering, confiscatie, enz., bij de omwenteling van 1787 in het bijzonder te Wijk bij Duurstede. De stad door de Prinsgezinden bezet ; - De St.-Janskerk met het Ewoud- en Elizabethgasthuis en iets over de Armenpot ; - Zegelbeschrijvingen uit het oudgemeentearchief van Wijk bij Duurstede (1 e reeks) ; - Iets over wapenkunde in t algemeen en een oud schoorsteenstuk in de Raadzaal van het stadhuis te Wijk bij Duurstede met een pasteltekening van een burgemeester uit de pruikentijd ; - Copia van den Gilde brief van S. te Nicolaes ofte der Cramersgilde [1750] 75 Verzameling (fotokopieën van) historische artikelen. N.B. Betreft: - Bordewijk, P. (1991), Beter een issue dan geen issue. In Wijk bij Duurstede gaat de gemeentepolitiek ergens over. Uit: Binnenlands Bestuur, 20-12-1991, p. 37; - Charles van Dam per,,wieler [in 1887-1888] van Bordeaux naar Wijk bij Duurstede. Uit: Kampioen, maart 1970, p. 142-143; - Croockewit, J.F. (1885), Uittreksels uit de huwelijksregisters der stad Wijk bij Duurstede. Uit: Algemeen Nederlandsch Familieblad, jrg. 2, p. 184-185, p. 216-217, p. 242-243; - Dijkhuizen, S. (1975), Wijk bij Duurstede. Na glorie en neergang weer vooruit. Uit: Tijdschrift Vereniging Koninklijke Nederlandsche Heide Maatschappij, jrg. 86, no. 2, p. 87-94; - Doorn, Z. van (1967), Riebeeck. Uit: De Nederlandsche Leeuw, jrg. 84, k. 169-187; 8
- Geschiedenis van de vrijwillige brandweer van Cothen, Eerste steenlegging brandweergarage Wijk bij Duurstede. Uit: Brandweer. Informatieblad Regionale Brandweer Utrecht, jrg. 12, no. 2, p. 3-5 resp. p. 37; - Gropp, St. (2011), De Utrechtse muntslag in het Oversticht ten tijde van bisschop Frederik van Bade, 1496-1517. Uit: De Beeldenaar, jrg. 35, no. 2, p. 79-84; - Hubrecht, W.H. (1875), De afsnijding van de bogt van den Neder-Rijn boven Wijk bij Duurstede, door den uiterwaard De Roodvoet, 1868-1874. Vijf platen (na p. 324). Uit: Tijdschrift van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs, jrg. 7, p. 270-305; - Memorie van J.B. Bicker betreffende zijn detentie [te Wijk bij Duurstede] na de staatsgreep van 22 januari 1798. Uit: L. de Gou, Fragmenten van jaarredes gehouden in de algemene vergadering van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen 1979-1985. Haarlem, 1985, p. 103-111; - Moubis (1910), Mijn bezoek aan Wijk bij Duurstede. Overdruk uit: De Hoefsmid, jrg. 15, no. 1, pp. 6-9; - Muntvondsten in Wijk bij Duurstede (1977). Uit: Stichting Numismatica 1977; - Schilperoort, T. (1918), Verborgen hoekjes in Nederland. Wijk bij Duurstede. Uit: Ons Nederland, p. 14-17; - Thieme, J.A.T. (z.j., ca. 1930), Wijk bij Duurstede. De stad der monumenten. Uit: niet bekend, p. 121-123; - Velde, Fl. van de (2014), [Wijk bij Duurstede.] Een stad om trots op te zijn. Uit: Elsevier Juist, p. 32-36; - Vries, W. de (1947), Genealogieën van Byler vóór de tweede helft van de XVIIde eeuw. IV De van Byler s uit Wijk bij Duurstede. Uit: De Nederlandsche Leeuw, jrg. 64, k. 228-232; - Wijk bij Duurstede dromend van vergane glorie (1954). Uit: De Spiegel - Christelijk Nationaal Weekblad, 13 november 1954, p. 2-5 76 Aantekeningen (fotokopieën) over de historie van Wijk bij Duurstede in de jaren 1459, 1503 en 1852-1853, eind 20 ste eeuw. 9
N.B. Betreft: - akte dd. 7-7-1459 in het Gemeentearchief Zwolle respectievelijk Deventer over het door bisschop David van Bourgondië eerbiedigen van verdragen omtrent onder meer de stad Wijk en het slot Duurstede; - brief dd. 22-4-1503 van de stad Wijk aan de stad Zutphen over meester Evert (architect) over het werken aan de toren van de St. Janskerk te Wijk bij Duurstede; - fotokopieën van notulen van vergaderingen van de gemeenteraad van Wijk bij Duurstede in 1852-1853 over de aanleg van het park Duurstede door architect J.D. Zocher 77-78 Documentatie over Wijkse families, (1921) ca. 1950-2016. 2 pakken 77 Betreft: - Arts; - Batenburg; - Bemmel, van; - Berg, van de; - Boone; - Broekman; - Brouwer; - Dam, van; - Geen; - Gelder, van; - Gelok; - Heijst, van; - Houtsma; - Hurk, van den; - IJzendoorn; - Jansse; - Kerkhof, van; - Leeman; - Leemkolk (, van de); - Leeuw; - Lington 78 Betreft: - Marsman; - Nepping; N.B. Met een fotokopie van W. Broes (1812), Berigt omtrent het leven, het karakter en de laatste godsdienst-aandoeningen der beruchte vergiftigster Hester Rebekka Nepping, met hare medepligtigen ter doodstraffe veroordeeld, om den moord van hare bijwoneresse en van haren echtgenoot. Den Haag: Johannes Allart; 10
- Nieustadt; - Nijhoff; - Nyendaal; - Odinot; - Overbeek; - Peek; - Rangé; - Rekké; - Rhee, van; - Roovers; - Russchen; - Selm, van; - Ven, van der; - Visee; - Vonk; - Wit, de; - Zeiler; - Zwieten, van 79-80 Documentatie over Wijkse bedrijven, instellingen en verenigingen, ca. 1960-2016. 2 pakken 79 Betreft: - Algemeen (gidsen, overzichten); - Bakkerij Spelier; - Bas Kunstobjecten; - Boekhandel Pettinga; - Calypso Theater; - Comité 4 mei Wijk bij Duurstede; - Coöperatieve Boerenleenbank Wijk bij Duurstede; - Coöperatieve Landbouwvereniging en Stoommalerij,,Veelust ; - De Graanschuur; - De Zinkzetterij; - Eethuys Dorestad; - Fruitveiling Wijk bij Duurstede; - Garage Beijer; - Griekse Taverna Mazi-Mas ; - Gymnastiek- en Turnvereniging Levitas; - Hans Dirksen Fotografie; - HEMA; - Hervormde-gereformeerde gemeente Wijk bij Duurstede; - Hommema; - Hotel-restaurant De Gouden Leeuw 80 Betreft: - t Klooster; - Lingeriespeciaalzaak Smit; 11
- Museum Dorestad; - Para Air; - Postzegel- en muntenvereniging Wijk bij Duurstede; - Ren- en Toerclub Duurstede; - Restaurant De Bisschop; - Rozenbotteltuin De Put; - Schaakvereniging Sissa - Sea Lions Zeeverkenners Wijk bij Duurstede; - S.V. Wijk bij Duurstede (SVW); - Het Tabacks Huys; - Het Terras; - Toneel Vereniging Dorestad (Toverdo); - Van Eck en Rigters Mannenmode; - Van Kerkhof Autobedrijf; - t Veerhuys - Vereniging Patiëntenbelangen Wijk bij Duurstede; - Wijksche Sigarenfabriek; - Wijkse Werkplaats 81-86 Documentatie over panden/straten, ca. 1900-2016. 6 pakken 81 Betreft: - Achterstraat 4 ( bierbrouwerij Het Anker / Otten s Limonadefabriek ). - Achterstraat 18; - Achterstraat 38-42. - Dijkstraat 3; - Dijkstraat 5 ( Schippershuis ); - Dijkstraat 29 ( molen Rijn en Lek ); - Horden; - Karel de Grotestraat 30 ( gemeentehuis ); - Klooster Leuterstraat 21; - Klooster Leuterstraat/Plantsoensteeg. - Langbroekseweg 2-4 ( De Kleine Melkweg / Riebeek ); - Langs de Wal; - Langs de Rijn 11 82 Betreft: - Markt 1-2. - Markt 3 ( hotel De Keysers Croon ); - Markt 12; - Markt 13. 12
- Markt 15-16 ( Nederhof ); - Markt 22 ( Grote Kerk ); - Markt 23-24 ( Raadhuis ); - Markt 26 ( café-restaurant De Engel ); - Markt 30. N.B. Met bouwtekeningen 83 Betreft: - Maleborduurstraat 7-9. - Middelweg Oost 1 ( Den Engh ). - Muntstraat 2 ( Amstelwijk ). - Muntstraat 21-25. - Oeverstraat (?); - Oeverstraat 21( Ewoud en Elisabeth Gasthuis ) 84 Betreft: - Peperstraat 2; - Peperstraat 14; - Prins Hendrikweg 21 ( De Bikkelenburg ). - Rijndijk 2 ( Rimmegen ). - Singel 1 ( De Wildkamp ). - Singel 31 ( smederij ) 85 Betreft: - Singel 39-41. - Singel 42-43. - Singel 51 ( sluiscomplex en sluiswachtershuisje ). N.B. Met fotokopieën van bestekken uit 1865, 1875, 1910, 1911; - Volderstraat 3; - Volderstraat 14; - Volderstraat 15-17; - Volderstraat 28 86 Betreft: - Walplantsoen 14 ( Anthonisschool / Phoenix ). - Wijkersloot 7-7A ( De Vogelpoel ); - Zandweg; - Zandweg 15C (politiebureau) 13