Probleemwijken in Amsterdam

Probleemwijken in Amsterdam Project 7120 In opdracht van Dienst Wonen Lieselotte Bicknese Jeroen Slot Cor Hylkema Weesperstraat 79 Postbus 658 1018 VN Amsterdam 1000 AR Amsterdam Telefoon 020 527 9424 Fax 020 527 9595 l.bicknese@os.amsterdam.nl www.os.amsterdam.nl Amsterdam, april 2007

Inhoud 1 Probleemwijken volgens de VROM-indicatoren 3 1.1 volgens VROM 3 1.2 VROM-indicatoren op basis van Amsterdamse cijfers 4 2 Sociale component probleemwijken 7 2.1 Indicatoren op basis van sociale problematiek 7 2.2 Verschillen tussen VROM-selectie en selectie op basis van sociale indicatoren 8 2.3 Samenhang met sociale woningbouw en bijstandsafhankelijkheid 9 Bijlagen 2

Gemeente Amsterdam 1 Probleemwijken volgens de VROMindicatoren Het ministerie van VROM heeft voor het project van probleemwijk naar prachtwijk in Amsterdam 18 postcodegebieden aangewezen als probleemgebied. Hoewel bekend is welke 18 indicatoren hiervoor gebruikt zijn, is niet bekend welke waarde deze indicatoren hebben. Dienst Wonen heeft aan de gevraagd de analyse van VROM te benaderen op basis van binnen Amsterdam gehanteerde bronnen als de rapportages Wonen In Amsterdam, Monitor Leefbaarheid en Veiligheid en de Regionale Enquête Beroepsbevolking. Daarnaast is gevraagd om probleemwijken in Amsterdam vast te stellen aan de hand van indicatoren die vooral de sociale component van de problemen in de probleemwijken betreffen. 1.1 volgens VROM Het ministerie van VROM heeft voor het project van probleemwijk naar prachtwijk in Amsterdam 18 postcodegebieden aangewezen als probleemgebied. Deze wijken staan weergegeven in de onderstaande kaart. Figuur 1.1 volgens VROM, maart 2007 1037 1037 1035 1035 1045 1045 1047 1047 1041 1041 1044 1044 1033 1033 1042 1042 1034 1034 1043 1043 1028 1028 1025 1025 1032 1032 1046 1046 1027 1027 Noord 1025 1025 1014 1014 1013 1013 1031 1031 1024 1024 1023 1022 1023 1022 1021 1021 1051 1051 1052 1052 1015 1015 1019 1019 1012 1012 1011 1011 1064 1064 1016 1016 1067 1067 1018 1018 1053 1057 1057 1053 1093 1093 1095 1095 1017 1017 1054 1054 1094 1094 1068 1068 1058 1058 1065 1065 1092 1074 1092 1074 1069 1069 1072 1072 Oost 1071 1071 1091 1091 1062 1062 1075 1075 1073 1073 1098 1098 1060 1060 1097 1097 1077 1077 1059 10591076 1076 1078 1078 1079 1079 1066 1066 1096 1096 1081 1082 1081 1083 1082 1083 1063 1063 Nieuw West 1026 1026 1055 1055 Bos en en Lommer Lommer Bos 1061 1061 1056 1056 1086 1086 1087 1087 Bijlmer 1103 1103 1099 1099 1102 1102 1104 1104 1109 1109 1101 1101 1108 1108 1106 1106 1105 1105 1107 1107 probleemwijken in Amsterdam volgens VROM, maart 2007 3

1.2 VROM-indicatoren op basis van Amsterdamse cijfers Hoewel bekend is welke 18 indicatoren gebruikt zijn voor het vaststellen van de probleemwijken, is niet bekend gemaakt welke waarde deze indicatoren hebben. In tabel 1.1 staat weergegeven welke indicatoren zijn gebruikt om de analyse van VROM te benaderen. Tabel 1.2 Indicatoren VROM voor selectie van de wijken Indicator VROM bron peil jaar benadering door O+S bron peil jaar sociaal-economische achterstanden 1. gemiddeld besteedbaar particulier RIO, CBS 2002 gemiddeld netto huishoudinkomen per WIA 2005 huishoudinkomen maand 2. werkenden RIO, CBS 2002 werkenden REB 2005 3. mensen met lage opleiding volgens Wegener/ 2002 laagopgeleiden REB 2005 straatbewoners Geomarktprofiel fysieke achterstanden 4. kleine woningen: eengezinswoningen <5 CBS/Syswov/CFV 2002, aantal woningen < 4 kamers O+S 2007 kamers en meergezinsw. <4 kamers 2006 5. oude woningen: <1970 CBS/Syswov/CFV aantal woningen < 1970 O+S 2007 6. goedkope woningen: sociale huur CBS/Syswov/CFV sociale huur O+S 2007 sociale / leefbaarheidsproblemen 7. vandalisme 1: voorkomen van bekladding van WBO/WoOn 2002, voorkomen van bekladding van muren MLV 2006 muren en gebouwen 2006 en gebouwen 8. vandalisme 2: vernieling van telefooncellen, WBO/WoOn vernieling van telefooncellen, bus- of MLV 2006 bus- of tramhokjes tramhokjes 9. sociale overlast 1: overlast van directe buren WBO/WoOn overlast buren WIA 2005 10. sociale overlast 2: overlast door WBO/WoOn overlast andere groepen WIA 2005 omwonenden mensen 11. onveiligheid: bent u bang om in de WBO/WoOn Voelt u zich wel eens onveilig in uw MLV 2006 woonbuurt lastig gevallen of beroofd te worden eigen buurt? fysieke problemen 12. tevredenheid met huidige woning WBO/WoOn 2002, voor woning WIA 2005 2006 13. tevredenheid met huidige woonomgeving WBO/WoOn buurt WIA 2005 14. verhuisgeneigde huishoudens WBO/WoOn verhuisgeneigde huishoudens WIA 2005 15. mate van geluidsoverlast WBO/WoOn voorkomen van geluidsoverlast MLV 2006 16. mate van overlast door stank, stof, vuil WBO/WoOn overlast vervuiling WIA 2005 17. mate van overlast door het verkeer WBO/WoOn overlast verkeer WIA 2005 18. oordeel bewoner over verkeersveiligheid WBO/WoOn objectieve index verkeer Veiligheids index 2006 4

In de volgende kaart staat voor alle Amsterdamse postcodegebieden weergegeven hoe ze scoren op de VROM-indicatoren wanneer Amsterdamse informatiebronnen worden gebruikt. Op enkele punten wijkt de uitkomst af. Naast het feit dat er andere bronnen aan ten grondslag liggen, kan dit ook veroorzaakt worden doordat alle indicatoren even zwaar meetellen. Het is niet bekend in hoeverre VROM in haar analyse bepaalde indicatoren zwaarder mee heeft laten tellen dan andere. In bijlage 1 staat de score van alle postcodegebieden op de verschillende indicatoren weergegeven. Figuur 1.3 op basis van Amsterdamse bronnen voor de VROM-indicatoren, postcodegebieden, 2007 mate van aandacht geen aandacht weinig aandacht aandacht veel aandacht zeer veel aandacht 5

In de tabel staat weergegeven welke postcodegebieden als probleemgebied worden geselecteerd wanneer gebruik wordt gemaakt van de landelijke cijfers en de Amsterdamse cijfers. Tabel 1.4 Geselecteerde probleempostcodegebieden* op basis van landelijke en Amsterdamse bronnen beide analyses alleen landelijke bron alleen Amsterdamse bron Noord 1024: Nieuwendam-Noord - 1021: IJplein/Vogelbuurt 1031: Volewijck 1034: Banne Buiksloot 1032: Volewijck Oost 1092: Transvaalbuurt - 1093: Dapperbuurt 1094: Indische Buurt West 1095: Indische Buurt Oost 1091: Transvaalbuurt (west) Zuidoost 1104: het zuiden van Bijlmer 1103: Het noorden van 1102: Bijlmer Centrum Oost Bijlmer Oost Bos en Lommer/ Westerpark/De Baarsjes 1055: Landlust - 1051: Staatsliedenbuurt/ Centrale Markt 1056: Van Galenbuurt 1052: Frederik Hendrikbuurt 1057: De Krommert 1053: Da Costabuurt/Kinkerbuurt Nieuw West 1061: Kolenkitbuurt 1062: Westlandgracht 1063: Slotermeer Noord-oost 1064: Slotermeer Zuid-West 1065: Slotervaart 1067: Geuzenveld 1068: Osdorp-Oost 1069: Osdorp-Midden Centrum/Zuid - - 1012: Burgwallen 1072: Oude en Nieuwe Pijp 1073: Diamantbuurt / De Pijp 1074: Diamantbuurt / De Pijp *Sommige postcodegebieden beslaan meerdere buurtcombinaties. Alleen de naam van de grootste buurtcombinatie die als probleemgebied wordt gezien wordt genoemd in de tabel. 6

2 Sociale component probleemwijken Naar aanleiding van de probleemwijken die VROM voor Amsterdam heeft aangewezen is O+S de volgende vragen gesteld: Selecteer een aantal indicatoren die vooral de sociale component van de problemen in de probleemwijken betreffen. Bepaal op basis daarvan in hoeverre het nodig is de gebiedskeuze binnen stadsdelen te heroverwegen. Bepaal vervolgens of binnen de geselecteerde gebieden deelgebieden aan te wijzen zijn die op de sociale component slechter scoren dan hun omgeving. 2.1 Indicatoren op basis van sociale problematiek Voor het vaststellen van probleemwijken in Amsterdam op grond van het voorkomen sociale problematiek heeft O+S de volgende indicatoren geselecteerd: Het 0 t/m 23 jarigen per buurtcombinatie, 1 januari 2006. De groei van de bevolking van 12-18 jaar tussen 2001 en 2006. Het opkomstpercentage bij de verkiezingen voor de Tweede kamer (2006). Het huishoudens met een minimuminkomen, waarvan het hoofd jonger is dan 65 jaar. Het gaat dan om een inkomen tot 105% van het Wettelijk Sociaal Minimum. Het betreft gegevens over het jaar 2005. Het huishoudens, waarvan het hoofd jonger is dan 65 jaar, dat meer dan 3 jaar een minimuminkomen heeft. Aandeel eenoudergezinnen per buurtcombinatie, 1 januari 2006. Aandeel niet-westerse allochtonen per buurtcombinatie, 1 januari 2006. Het niet-werkende werkzoekenden van 15-24 jaar als percentage van de bevolking van 15-24 jaar naar buurtcombinatie, 1 januari 2007. De gemiddelde CITO-score per buurtcombinatie, 2006. Het kengetal sociale cohesie. Dit kengetal wordt vastgesteld aan de hand van de reactie van bewoners op de volgende stellingen uit de Monitor Leefbaarheid en Veiligheid: De mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks In deze buurt gaat men op prettige manier met elkaar om Ik woon in een gezellige buurt met veel saamhorigheid Ik voel mij thuis bij de mensen in deze buurt Op basis van de bovenstaande indicatoren zijn alle 97 buurtcombinaties gerangordend. Daarna zijn de scores per indicator gestandaardiseerd en bij elkaar opgeteld. De buurten die meer dan twee standaardafwijkingen boven het gemiddelde scoren de slechtste buurten zijn rood gekleurd op de kaart: Bijlmer Centrum en Nieuwendam-Noord. De hele rangorde is in de bijlage opgenomen. De keuze van de indicatoren is enigszins arbitrair en ook zou de ene indicator zwaarder gewogen kunnen worden dan de andere, maar dat is voor dit doel niet zo bezwaarlijk de rangorde is vrij robuust. 7

Figuur 2.1 Amsterdamse probleemwijken op basis sociale problematiek naar buurtcombinatie, 2007 mate van aandacht geen aandacht weinig aandacht aandacht veel aandacht zeer veel aandacht bron: O+S 2.2 Verschillen tussen VROM-selectie en selectie op basis van sociale indicatoren De uitkomsten op basis van de VROM-indicatoren en de sociale indicatoren vertonen enkele duidelijke verschillen. Dit heeft te maken met de andere selectie van indicatoren, maar ook doordat de gebieden door VROM worden ingedeeld op basis van postcode en de O+S-gegevens op basis van buurtcombinatiegrenzen. De slechtste buurtcombinatie op basis van de sociale indicatoren valt buiten de VROMselectie: Bijlmer Centrum. Ook het ontbreken van De Banne en het meest oostelijke deel van de Indische Buurt (een typische postcodefout ) valt op. In Nieuw West en West binnen de Ring is de VROM-selectie vergeleken met de selectie op grond van sociale componenten nogal ruim. In Oost zijn buurten die op basis van sociale problematiek vergelijkbare scores halen als buurten in West niet opgenomen in de VROM-selectie. Van belang voor de interpretatie is de dynamiek (zit een wijk in de lift of juist niet) en, samenhangend daarmee, het decor: betreft het een (grote) monofunctionele buitenwijk of een (kleine) meer gemengde buurt dichterbij het centrum. Globaal kunnen de Vogelaarbuurten, in volgorde van toenemende aantrekkelijkheid, als volgt worden getypeerd: 8

Nieuwendam-Noord: klein, monofunctioneel, laag, dalend (Noord als geheel is veel diverser dan ZO en NW) Bijlmer Oost: groot monofunctioneel, stabiel laag (aanzienlijk verschil tussen zuidoostelijk deel Zuidoost en rest) Nieuw West: laag, monofunctioneel, inmiddels stabiel (aanzienlijke verschillen tussen delen Nieuw West) Westerpark en Oud-West: gemengd, stijgend, kleine woningen, bijzondere nieuwbouwprojecten, sterk locatievoordeel. De Baarsjes en Bos en Lommer: gemengd, stijgend, kleine goedkope woningen, stadsvernieuwing. Oud Noord: klein, gemengd, goedkoop gerenoveerde, kleine woningen en stadsvernieuwing Transvaalbuurt: klein, gemengd, goedkoop gerenoveerde, kleine woningen en stadsvernieuwing Indische Buurt: klein, gemengd, goedkoop gerenoveerde, kleine woningen en stadsvernieuwing 2.3 Samenhang met sociale woningbouw en bijstandsafhankelijkheid De volgende overzichtskaart laat naast de totaalscore op de sociale indicatoren nog twee variabelen zien: concentraties sociale woningvoorraad en bijstandsafhankelijkheid. De kaart laat zien waar in Amsterdam deze variabelen sterk geconcentreerd voorkomen. Waar een slechte buurt samenvallende concentraties laat zien, bevindt zich een probleemcumulatiegebied met een lage score op de sociale component. Omgekeerd wijzen samenvallende concentraties buiten de geselecteerde wijken op mogelijke vergeten buurten. Wel moet bedacht worden dat het om ruimtelijke samenhang gaat over causaliteit zeggen deze gegevens niets. Deze aanvullende informatie bevestigt het beeld voor Bijlmer Centrum en De Banne; bovendien lijkt Holendrecht-West een vergeten buurt. De andere mogelijk vergeten buurten in Oud Zuid zijn buurten die aanmerkelijk beter scores laten zien op de tien indicatoren. Voor het overige laat de nadere informatie binnen de geselecteerde gebieden zien waar zich probleemcumulatie voordoet en welke gebieden risico lopen; daarbij zijn geen verrassingen. 9

Figuur 2.2 Amsterdamse probleemwijken op basis sociale problematiek naar buurtcombinatie, 2007 concentratie bijstandscliënten concentratie corporatie woningen mate van aandacht geen aandacht weinig aandacht aandacht veel aandacht zeer veel aandacht 10

Bijlage 1 Waarde VROM-indicatoren per postcodegebied Probleem gebied* stads deel** post code gemiddeld netto huishoud inkomen laag max werkenden opgeleiden 3 kamers woningen voor 1970 sociale verhuur bekladding komt vaak voor vernieling komt vaak voor overlast buren dat zich wel overlast eens onveilig andere voelt in de groepen eigen buurt woning buurt dat beslist binnen twee jaar wil verhuizen geluids overlast komt vaak voor A 1011 2128 73 16 80 59 42 37 9 7,5 6,2 34 7,7 7,9 18 33 6,0 6,5 58 A 1012 2416 85 21 85 82 10 55 6 7,3 4,5 39 7,4 7,0 39 60 4,8 5,7 69 ABC 1013 1891 63 36 80 65 65 25 7 6,9 7,1 21 7,3 7,5 27 28 6,1 6,5 60 BCH 1014 A 1015 2351 64 22 88 75 36 28 4 7,7 7,1 22 7,8 8,4 24 19 6,9 7,1 51 A 1016 2471 70 13 87 77 25 53 8 7,3 6,8 24 7,9 8,2 21 34 5,9 6,2 57 A 1017 2827 87 9 79 81 9 32 6 7,3 6,4 25 7,7 8,0 18 24 6,0 6,2 52 A 1018 2102 65 25 79 49 57 35 3 7,2 6,9 30 7,6 7,7 26 20 6,5 6,6 57 G 1019 3061 77 26 70 8 41 8 1 7,7 7,3 12 8,2 7,7 21 16 7,2 7,4 41 GSB N 1021 1582 54 63 65 51 90 32 28 6,4 5,8 34 6,6 5,7 32 34 5,1 6,1 76 N 1022 1326 55 60 64 99 80 8 10 7,4 7,8 33 7,0 6,8 16 23 6,4 7,4 58 N 1023 1905 61 61 77 93 78 9 23 7,9 7,3 13 7,5 7,9 8 13 6,7 6,8 54 V / GSB N 1024 1725 54 58 41 88 79 25 29 6,7 6,4 29 7,0 6,3 35 16 5,6 6,5 69 N 1025 2093 57 46 46 59 71 26 14 7,7 7,1 17 7,6 7,2 19 17 6,5 6,8 53 N 1026 N 1027 N 1028 V / GSB N 1031 1458 64 45 72 89 86 19 23 6,6 6,0 28 6,2 5,9 26 27 5,1 6,2 72 V / GSB N 1032 1602 60 61 73 95 93 20 25 7,0 7,2 20 6,8 6,8 21 26 5,9 6,4 66 N 1033 1689 67 48 68 64 82 13 32 7,4 7,0 18 7,3 7,2 13 16 6,4 6,7 57 GSB N 1034 1908 56 66 48 32 82 32 35 7,0 6,2 25 7,3 6,3 27 11 5,7 6,6 64 N 1035 2492 69 57 36 56 58 19 27 7,5 6,7 20 7,9 7,0 10 22 5,8 6,2 56 N 1037 B 1041 B 1042 BP 1043 B 1045 BP 1046 B 1047 C 1051 1729 66 39 84 60 58 14 10 6,9 7,0 23 7,1 7,4 30 27 6,5 6,4 59 CD 1052 1820 72 31 85 75 46 18 5 6,7 6,6 32 7,3 7,3 23 27 6,2 6,3 60 D 1053 1610 71 33 87 74 48 35 5 6,4 6,7 23 6,9 7,2 26 29 5,8 6,1 65 D 1054 2258 73 18 76 85 22 27 4 7,0 7,1 28 7,5 7,9 23 23 6,1 6,4 54 V / GSB H 1055 1610 60 56 82 95 55 13 7 6,6 6,2 31 6,5 6,3 34 13 5,7 6,4 68 V HJ 1056 1755 64 44 79 96 40 23 6 6,7 6,7 35 6,7 6,4 32 22 5,5 6,0 65 V JR 1057 1719 67 42 75 91 45 22 7 6,7 6,4 31 6,9 6,2 33 23 5,5 6,2 64 JRV 1058 2019 81 23 74 92 18 20 5 7,1 6,9 30 7,2 7,1 27 20 6,0 6,5 55 RV 1059 2174 75 31 89 95 24 12 4 6,7 6,7 29 7,3 7,3 24 15 5,9 6,2 57 Q 1060 2930 73 44 35 0 24 23 15 7,8 6,8 27 8,2 7,0 14 9 6,8 7,2 43 Amsterdam 2058 65 40 65 67 52 24 12 7,1 6,7 29 7,2 7,1 25 23 6,0 6,5 overlast vervuiling overlast verkeer som * V= VROM-buurt, GSB= Aandachtsgebied GSB III ** A= Centrum, B= Westpoort, C= Westerpark, D= Oud-West, G= Zeeburg, H= Bos en Lommer, J= De Baarsjes, N= Amsterdam-Noord, P= Geuzenveld-Slotermeer, Q= Osdorp, R= Slotervaart, T= Zuidoost, U= Oost-Watergraafsmeer, V= Amsterdam Oud-Zuid, W= ZuiderAmstel.

Vervolg Waarde VROM-indicatoren per postcodegebied Probleem gebied* stads deel** post code gemiddeld netto huishoud inkomen laag max werkenden opgeleiden 3 kamers woningen voor 1970 sociale verhuur bekladding komt vaak voor vernieling komt vaak voor overlast buren dat zich wel overlast eens onveilig andere voelt in de groepen eigen buurt woning buurt dat beslist binnen twee jaar wil verhuizen geluids overlast komt vaak voor V / GSB HR 1061 1333 36 65 56 94 93 28 26 6,3 6,2 40 5,7 5,4 47 26 4,9 6,3 82 V / GSB R 1062 2015 42 45 44 69 59 32 12 7,1 6,0 44 7,2 5,9 37 31 5,4 6,4 71 V / GSB P 1063 1634 50 59 66 93 69 23 18 7,2 6,3 36 7,0 6,2 35 23 5,8 6,4 70 V / GSB PR 1064 1774 56 62 60 75 70 17 21 7,0 6,3 36 6,9 6,3 22 15 5,8 6,4 65 V R 1065 1951 51 45 43 88 63 20 13 7,3 6,7 41 7,3 6,9 19 26 6,0 6,6 63 QR 1066 2515 75 41 31 18 33 9 33 7,7 7,0 27 8,0 7,2 17 20 6,3 6,7 50 V / GSB PQ 1067 1850 56 61 51 69 79 18 27 7,1 6,3 33 7,2 6,3 30 23 6,0 6,6 66 V / GSB Q 1068 1805 61 52 66 73 68 28 19 7,4 6,8 47 7,4 6,9 24 16 6,3 6,9 62 V / GSB Q 1069 1772 62 55 58 56 73 28 21 7,1 6,6 45 7,0 6,5 28 24 6,0 6,7 65 V 1071 3465 72 6 42 95 4 22 3 7,6 7,6 20 8,3 8,6 14 17 6,9 6,8 39 V 1072 1767 75 27 89 84 35 36 7 6,5 6,5 24 6,9 7,7 28 30 5,5 5,9 66 V 1073 1567 70 34 84 87 52 24 4 6,4 6,8 27 7,0 7,7 28 30 5,9 6,4 64 V 1074 1887 68 35 82 87 46 24 3 6,9 6,5 23 7,1 6,9 31 25 5,7 6,2 63 V 1075 2749 77 18 60 94 32 20 1 7,1 7,4 22 7,7 8,0 22 24 6,1 6,1 49 VW 1076 1864 70 34 63 92 52 12 1 6,8 7,3 17 7,1 7,7 16 19 6,4 6,6 52 VW 1077 4341 76 21 16 98 1 10 3 7,5 7,9 27 8,3 8,6 15 12 6,9 6,8 38 W 1078 2403 72 22 30 95 27 25 4 7,0 7,2 28 7,4 7,7 20 25 6,5 6,8 53 W 1079 1963 75 24 65 95 40 15 3 7,0 7,5 23 7,3 7,8 25 18 6,7 6,8 52 W 1081 2553 71 30 43 65 28 9 9 8,0 8,0 27 7,9 7,9 10 34 6,3 6,2 47 W 1082 2649 67 33 44 83 33 16 6 7,4 7,6 26 7,8 7,9 22 22 6,7 6,6 47 W 1083 2200 78 26 56 76 43 7 6 7,7 7,8 20 7,7 7,8 14 16 6,9 7,1 44 G 1086 G 1087 2898 80 25 43 0 25 3 6 8,6 8,4 8 8,4 7,8 2 19 8,0 8,1 30 U 1091 1649 65 34 77 67 65 31 8 6,7 6,2 40 7,0 6,6 31 29 5,3 6,3 66 V U 1092 1711 62 47 69 76 60 17 6 6,9 6,5 31 7,1 6,7 29 32 5,3 6,2 68 GSB U 1093 1631 61 45 76 43 75 29 14 7,1 6,3 43 6,9 6,5 28 30 5,3 5,9 69 V / GSB G 1094 1465 56 55 85 60 71 23 13 6,7 6,1 40 6,3 6,0 41 29 5,1 6,1 72 G 1095 1592 53 58 79 37 78 26 10 6,9 6,1 33 6,8 6,0 31 23 5,3 6,2 71 U 1096 4145 59 17 78 6 0 15 3 7,7 7,1 22 8,4 7,0 33 7 6,8 6,8 44 U 1097 1847 58 46 70 90 73 13 9 7,3 7,3 28 7,2 7,6 17 14 6,5 6,9 57 U 1098 2824 73 24 31 84 18 17 6 7,5 7,2 24 7,8 8,0 21 14 6,5 6,7 46 GSB T 1102 1549 60 66 59 14 87 24 8 6,6 5,7 38 6,7 5,9 40 24 5,3 6,9 70 V / GSB T 1103 2096 57 51 51 18 61 29 8 7,7 7,0 27 7,5 6,7 20 36 6,3 7,5 54 V / GSB T 1104 1480 54 61 52 14 85 31 24 6,7 6,2 31 6,7 5,9 33 29 5,3 6,5 71 T 1105 T 1106 1888 66 48 46 0 69 43 20 6,9 6,5 31 7,4 6,7 23 21 6,2 7,0 57 T 1107 2050 60 55 42 0 69 42 19 6,8 6,4 35 7,4 7,1 14 29 6,5 7,2 57 T 1108 2449 53 28 55 2 7 47 6 7,3 7,4 41 7,5 7,6 23 17 6,6 6,8 54 T 1109 2891 80 46 35 55 46 12 3 7,7 7,7 14 8,1 7,9 4 15 7,3 7,1 38 Amsterdam 2058 65 40 65 67 52 24 12 7,1 6,7 29 7,2 7,1 25 23 6,0 6,5 overlast vervuiling overlast verkeer som * V= VROM-buurt, GSB= Aandachtsgebied GSB III ** A= Centrum, B= Westpoort, C= Westerpark, D= Oud-West, G= Zeeburg, H= Bos en Lommer, J= De Baarsjes, N= Amsterdam-Noord, P= Geuzenveld-Slotermeer, Q= Osdorp, R= Slotervaart, T= Zuidoost, U= Oost-Watergraafsmeer, V= Amsterdam Oud-Zuid, W= ZuiderAmstel. 12

Bijlage 2 Waarde indicatoren sociale component per buurtcombinatie Probleem % groei opkomst minima langdurige % eenouder % jeugd- CITO sociale gebied* bc naam 0-23 jaar 12-18 jaar TK 2006 < 65 jaar minima gezin niet-westers werkloosheid score cohesie totaal A00 Burgwallen-Oude Zijde 17,2 27,0 82,0 7,6 4,0 4,5 12,7 0,8 5,9 25 A01 Burgwallen-Nieuwe Zijde 17,5 24,4 143,5 6,5 2,9 2,9 14,5 1,4 5,7 24 A02 Grachtengordel-West 15,2 10,5 76,5 21,8 10,5 3,4 15,1 3,0 541,7 6,3 29 A03 Grachtengordel-Zuid 17,9 45,5 88,0 4,0 1,8 3,9 9,4 0,0 6,1 23 A04 Nieuwmarkt/Lastage 18,0 5,7 104,7 10,6 6,8 6,5 12,5 0,6 541,9 6,5 24 A05 Haarlemmerbuurt 19,4-8,5 83,7 12,4 7,7 8,3 13,1 1,1 540,9 7,1 27 A06 Jordaan 17,2 18,3 81,2 12,7 8,5 6,4 10,6 1,3 540,1 6,9 27 A07 De Weteringschans 18,4 17,4 86,2 6,2 3,7 4,3 10,2 0,5 543,1 6,8 23 A08 Weesperbuurt/Plantage 19,6 18,4 85,5 9,8 6,0 6,2 13,1 2,7 6,2 29 A09 Oostelijke Eilanden/Kadijken 23,5 14,7 73,7 17,2 11,5 9,3 25,3 1,9 534,0 6,4 35 B10 Westelijk Havengebied B11 Bedrijventerrein Sloterdijk C12 Houthavens 56,5 150,0 64,8 13,0 1,2 1,8 12,8 0,3 6,9 32 C13 Spaarndammer/ Zeehelden 25,6-7,8 64,8 26,5 17,3 11,7 38,3 3,8 534,6 6,0 40 C14 Staatsliedenbuurt 22,1 7,0 72,8 19,1 12,5 7,5 28,6 3,9 536,6 6,5 35 C15 Centrale Markt 30,4 38,1 70,4 18,4 13,3 12,7 26,1 2,3 7,3 35 C16 Frederik Hendrikbuurt 18,2 17,3 70,7 17,4 11,3 6,1 22,3 3,5 542,5 6,1 35 D17 Da Costabuurt 18,1 2,4 76,0 12,0 7,9 6,9 15,0 0,9 540,0 6,3 27 D18 Kinkerbuurt 20,7 6,7 77,4 17,8 12,0 7,4 26,1 3,1 534,3 6,2 35 D19 Van Lennepbuurt 20,6-2,1 76,6 21,6 14,6 7,3 31,9 2,5 539,9 6,1 31 D20 Helmersbuurt 20,9 7,1 78,0 10,5 6,7 7,5 12,3 0,6 6,6 28 D21 Overtoomse Sluis 18,9-9,5 76,4 12,1 7,3 6,4 13,8 1,8 6,3 28 D22 Vondelbuurt 20,7-2,5 73,3 6,8 4,2 6,7 11,9 2,6 6,2 27 V / GSB G31 Indische Buurt West 29,8-12,8 67,0 24,5 16,4 9,2 58,7 3,4 531,3 5,4 41 G32 Indische Buurt Oost 29,6-0,3 63,2 27,1 18,5 10,7 58,5 4,3 533,6 5,1 43 G33 Oostelijk Havengebied 27,2 80,9 84,5 9,9 6,4 9,7 21,4 1,9 535,1 6,4 35 G34 Zeeburgereiland/Nwe Diep 56,8 181,3 82,0 7,5 4,7 5,8 6,3 0,0 8,1 29 G35 IJburg 36,6 82,0 7,5 4,7 11,2 30,3 2,4 536,3 7,4 33 H36 Sloterdijk V / GSB H37 Landlust 29,5 0,2 63,2 22,2 14,1 9,1 52,0 2,7 535,0 5,3 38 H38 Erasmuspark 26,4-18,0 64,0 15,3 9,3 8,3 38,0 2,1 532,7 5,4 35 V / GSB H39 De Kolenkit 41,9 3,4 61,0 33,9 24,1 12,3 80,4 2,8 533,0 5,6 46 V J40 De Krommert 26,6-3,9 71,4 16,4 10,3 8,9 33,3 3,2 533,9 5,5 35 V J41 Van Galenbuurt 25,5-2,8 60,5 23,7 15,1 7,6 45,0 2,7 535,3 5,4 38 J42 Hoofdweg e.o. 25,7-7,5 70,3 21,9 12,6 9,0 42,7 3,2 528,4 5,0 39 J43 Westindische Buurt 21,0-4,9 79,5 12,4 7,7 7,9 24,3 1,9 530,8 6,1 33 V / GSB N60 Volewijck 29,1 0,5 62,3 25,9 17,5 12,7 36,5 6,2 534,0 6,1 42 GSB N61 IJplein/Vogelbuurt 31,6-5,6 64,2 27,2 19,1 13,2 50,9 6,2 531,0 5,6 44 N62 Tuindorp Nieuwendam 20,0 30,6 80,0 16,4 11,2 8,6 7,2 4,1 6,9 33 N63 Tuindorp Buiksloot 23,0-20,3 75,5 17,5 11,1 11,1 9,6 13,2 6,9 35 N64 N'dammerdijk/Buiksloterdijk 31,3 2,9 75,5 2,1 0,9 7,7 3,5 1,9 7,8 27 N65 Tuindorp Oostzaan 23,7 13,8 65,2 17,3 11,2 9,9 17,5 3,2 533,7 6,6 37 N66 Oostzanerwerf 31,1 24,1 75,4 10,7 7,2 11,3 26,1 2,6 534,0 6,4 34 N67 Kadoelen 26,5 18,7 84,2 5,9 3,4 8,0 10,0 1,5 535,5 6,7 28 V / GSB N68 Nieuwendam-Noord 37,2 12,9 65,8 26,1 17,0 17,4 55,2 4,9 531,4 5,8 48 N69 Buikslotermeer 27,4 21,5 76,1 17,9 11,4 10,2 36,7 3,4 534,8 5,9 39 GSB N70 Banne Buiksloot 32,5 16,8 66,2 23,7 15,9 14,2 44,0 4,2 531,4 5,7 42 N71 Buiksloterham 60,7 312,5 62,3 8,5 0,0 2,0 14,0 0,6 5,7 33 N72 Nieuwendammerham 23,4-50,0 64,2 3,3 1,7 5,7 10,3 7,7 5,3 33 N73 Waterland 26,5 12,3 90,7 1,8 0,9 7,2 3,7 0,0 543,1 7,7 22 Amsterdam 26,6 5,7 74,4 16,7 10,8 9,5 34,3 2,9 535,4 6,1 33 * V= VROM-buurt, GSB= Aandachtsgebied GSB III

Gestandaardiseerde waarde van de tien indicatoren voor de sociale component per buurtcombinatie Probleem % groei opkomst minima langdurige % eenouder % jeugd- CITO sociale gebied* bc 0-23 jaar 12-18 jaar TK 2006 < 65 jaar minima gezin niet-westers werkloosheid score cohesie totaal P75 Spieringhorn V / GSB P76 Slotermeer-Noordoost 32,5 17,6 61,2 23,2 15,1 10,0 58,8 3,5 533,1 5,5 42 V / GSB P77 Slotermeer-Zuidwest 31,8 12,9 69,6 24,7 16,7 9,7 54,4 3,7 532,2 5,7 43 V / GSB P78 Geuzenveld 36,7 10,4 61,5 25,4 16,4 13,7 60,4 3,7 532,3 5,5 45 V / GSB P79 Eendracht 30,1 30,0 65,2 6,3 4,9 9,1 28,0 1,8 6,1 33 V / GSB Q80 Lutkemeer/Ookmeer 30,5-30,7 53,2 8,9 6,6 8,6 7,3 0,0 6,8 31 V / GSB Q81 Osdorp-Oost 25,6 16,1 75,1 17,4 11,7 7,5 39,0 3,2 533,5 5,7 37 V / GSB Q82 Osdorp-Midden 35,8-6,8 63,6 24,8 16,4 12,1 65,4 4,2 532,5 5,1 43 V / GSB Q83 De Punt 27,5 6,5 64,2 16,1 11,6 10,3 38,5 2,9 535,1 5,7 38 Q84 M. Akerpolder/Sloten 34,4 42,3 79,0 6,5 4,6 9,0 32,6 2,0 534,1 6,2 31 V R85 Slotervaart 29,5 14,1 76,4 18,4 13,0 10,3 43,3 2,6 533,7 5,7 38 V / GSB R86 Overtoomse Veld 40,0 3,0 64,9 23,7 17,3 10,5 65,7 2,8 532,3 4,0 43 V / GSB R87 Westlandgracht 27,5-10,3 70,4 13,3 8,5 8,2 41,0 1,9 534,0 5,5 35 R88 Sloter-/Riekerpolder 31,2 41,9 78,3 4,7 3,2 10,4 21,8 1,2 537,7 6,7 31 T92 Amstel III/Bullewijk GSB T93 Bijlmer Centrum (D,F,H) 35,5-2,6 58,4 26,9 17,5 20,2 80,1 6,4 533,3 5,8 48 V / GSB T94 Bijlmer Oost (E,G,K) 33,4-20,8 61,8 25,1 16,7 18,4 70,0 5,5 534,3 6,2 44 T95 Nellestein 16,2-5,7 77,1 4,0 2,0 6,2 22,6 2,6 537,3 6,2 27 GSB T96 Holendrecht/Reigersbos 32,1-8,0 66,2 19,6 13,3 19,2 53,7 4,3 534,0 6,1 41 T97 Gein 34,8-10,9 68,9 16,2 10,7 19,4 48,8 3,6 534,9 6,1 39 T98 Driemond 28,4 7,8 81,6 4,3 2,4 6,4 4,8 1,2 539,0 7,5 27 U27 Weesperzijde 23,7-10,6 61,9 13,0 7,3 6,9 21,8 2,6 6,2 32 U28 Oosterparkbuurt 24,9 2,8 80,0 21,4 14,3 8,9 40,8 3,4 533,8 5,7 36 GSB U29 Dapperbuurt 25,5-7,6 68,0 23,8 15,9 8,8 44,3 2,8 533,4 5,9 36 V U30 Transvaalbuurt 31,8-3,6 71,7 24,5 16,3 10,7 53,0 2,6 532,9 5,2 39 U55 Frankendael 25,4 12,9 74,0 15,5 10,3 8,0 23,1 1,5 6,6 32 U56 Middenmeer 27,2 49,1 79,2 6,7 4,0 8,2 11,4 1,1 538,1 7,1 28 U57 Betondorp 14,9-5,2 86,9 24,3 17,1 6,4 18,2 2,5 541,1 6,6 31 U58 De Omval 32,0 66,7 74,0 2,2 1,0 2,7 15,2 0,0 5,5 29 V24 Oude Pijp 19,0 15,4 74,8 13,5 8,6 5,3 19,0 1,4 536,3 6,4 30 V25 Nieuwe Pijp 18,7-9,6 84,5 15,5 10,2 6,6 23,6 2,2 535,8 6,0 31 V26 Diamantbuurt 24,0-9,0 65,4 24,1 16,6 11,3 37,2 4,0 541,0 6,2 36 V44 Hoofddorppleinbuurt 19,3 3,0 78,9 9,9 5,9 6,6 13,8 1,5 534,0 6,6 30 V45 Schinkelbuurt 17,7 10,2 71,1 11,8 6,9 7,5 18,5 3,6 6,5 32 V46 Willemspark 24,7 6,1 84,2 4,8 2,8 6,8 9,1 1,0 537,5 6,3 28 V47 Museumkwartier 23,4-4,5 94,0 3,5 1,8 5,7 7,1 1,0 541,8 6,4 24 V48 Stadionbuurt 20,7-3,3 78,6 17,5 12,5 10,7 21,0 2,1 540,6 6,2 32 V49 Apollobuurt 24,8 10,0 89,9 1,6 0,7 5,7 7,1 0,7 543,9 6,5 23 V50 Duivelseiland 16,3 25,0 113,9 6,6 3,9 4,6 9,8 0,0 6,5 22 W52 Scheldebuurt 20,9 7,3 81,3 7,1 4,2 7,2 9,3 1,3 538,6 6,2 28 W53 IJselbuurt 21,5 19,2 75,3 15,8 9,6 9,0 20,4 2,3 5,8 31 W54 Rijnbuurt 18,8-12,4 77,6 15,3 9,6 8,6 18,7 2,3 543,4 6,3 28 W59 Station Zuid/WTC e.o. 20,4 27,7 105,0 2,0 1,3 3,8 7,0 0,0 541,5 6,1 24 W90 Buitenveldert-West 18,7 7,0 101,2 8,0 4,5 6,1 14,6 0,9 538,4 5,9 26 W91 Buitenveldert-Oost 15,5 33,8 75,5 8,3 5,8 4,8 13,3 1,2 540,2 6,0 27 Amsterdam 26,6 5,7 74,4 16,7 10,8 9,5 34,3 2,9 535,4 6,1 33 * V= VROM-buurt, GSB= Aandachtsgebied GSB III 14

Bijlage 3 Top 15 Probleembuurten Top 15 probleembuurten op basis van Amsterdamse bronnen Positie door VROM geselecteerde buurten op lijst probleembuurten op basis van Amsterdamse bronnen Top 15 probleembuurten op basis van indicatoren sociale component 1. 1061: Kolenkitbuurt 1061: Kolenkitbuurt: 1 1. Nieuwendam-Noord 2. 1021: IJplein/Vogelbuurt 1031: Volewijck: 3 2. Bijlmer Centrum 3. 1031: Volewijck 1094: Indische Buurt West: 4 3. Kolenkitbuurt 4. 1094: Indische Buurt West 1062: Westlandgracht: 5 4. Geuzenveld 5. 1062: Westlandgracht 1104: Bijlmer Oost (zuiden): 7 5. IJplein / Vogelbuurt 6. 1095: Indische Buurt Oost 1063: Slotermeer-Noordoost: 8 6. Bijlmer Oost 7. 1104: Bijlmer Oost (zuiden) 1024: Nieuwendam-Noord: 11 7. Indische Buurt Oost 8. 1063: Slotermeer-NO 1055: Landlust: 13 8. Slotermeer Zuidwest 9. 1102: Bijlmer Centrum 1092: Transvaalbuurt: 14 9. Osdorp Midden 10. 1012: Burgwallen 1032: Volewijck: 15 10. Overtoomse Veld 11. 1024: Nieuwendam-Noord 1067: Geuzenveld: 16 11. Volewijck 12. 1093: Dapperbuurt 1056: Van Galenbuurt: 20 12. Banne Buiksloot 13. 1055: Landlust 1064: Slotermeer-Zuidwest: 21 13. Slotermeer-NO 14. 1092: Transvaalbuurt 1069: Osdorp-Midden: 22 14. Indische Buurt West 15. 1032: Volewijck 1057: De Krommert: 24 15. Holendrecht Reigersbos 1065: Slotervaart: 26 1068: Osdorp-Oost: 28 1103: Bijlmer Oost (Noord): 45 15