BREDA IN EVENT 02 EEN FEESTJAAR OM NOOIT TE VERGETEN BREDA 750. Om de Haenen: uniek woningbouwplan



Vergelijkbare documenten
Dutch survival kit. Vragen hoe het gaat en reactie Asking how it s going and reaction. Met elkaar kennismaken Getting to know each other

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Puzzle. Fais ft. Afrojack Niveau 3a Song 6 Lesson A Worksheet. a Lees de omschrijvingen. Zet de Engelse woorden in de puzzel.

Vertaling Engels Gedicht / songteksten

LIEDERENBLAD TIME 2 SING 15 AUGUSTUS 2010

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

Hey Russel! EEN BIJZONDERE VRIENDSCHAP. marian hoefnagel

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.:

THE LANGUAGE SURVIVAL GUIDE

Verhaal: Jozef en Maria

Wat kan ik voor u doen?

Euh, geweldig eigenlijk. Superversie! Maar ik stel hier de vragen. Je wordt

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Liturgie voor de scholendienst 2015

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

ROSANNE. Oh, oh, oh. Van Aemstel Produkties - De leukste uitjes van Amsterdam -

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Janne s 4 e engeltjesdag

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Hoe lang duurt geluk?

De erfenis. Notaris. Snif, ik mis opa zo! Daniël, Mijn vader was jouw opa helemaal niet! Gerrie

voltooid tegenwoordige tijd

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

3 I always love to do the shopping. A Yes I do! B No! I hate supermarkets. C Sometimes. When my mother lets me buy chocolate.

Interview met DJ Kit T

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

VOORZETSELS. EXERCISE 1 Bestudeer de bovenstaande voorzetsels en zinnen goed!

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

R O S A D E D I E F. Arco Struik. Rosa de dief Arco Struik 1

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

The secret key. Worksheet. flash info. Lees de tekst en kruis het juiste antwoord aan. Deze tekst hoort bij

Moeder worden, moeder zijn

Philadelphiadienst Zondag 8 november 2015 Dorpskerk Bodegraven Aanvang: uur

Bijbellezing: Johannes 4 vers Zit je in de put? Praat es met Jezus!

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12. Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo?

Teksten van de liederen die gospelkoor Inspiration tijdens deze Openluchtdienst zingt.

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Understanding and being understood begins with speaking Dutch


Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

DE RIJKE MAN, DE ARME MAN

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Boekverslag Nederlands Liever ziek dan verliefd

Apostolische rondzendbrief

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Tornado. Maartje gaat voor het eerst logeren. s Nachts belandt ze met haar vriendinnetje Eva in een tornado en beleven ze een heel spannend avontuur.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Jan Smeets over Pinkpop in Geleen:

News: Tours this season!

Begin jaren 90 was er een uitwisseling tussen Dart Club Sport en één Engels dartsteam.

H E T V E R L O R E N G E L D

1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord

9 daagse Mindful-leSs 3 stappen plan training

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: <Katelyne>

Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus.

VRAGENKAARTJES THE ISLAND OF ALL TOGETHER

Iris marrink Klas 3A.

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Matteüs 25: Gezinsdienst: Wachten duurt lang!

Main language Dit is de basiswoordenschat. Deze woorden moeten de leerlingen zowel passief als actief kennen.

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga

6,2. Boekverslag door een scholier 1326 woorden 8 januari keer beoordeeld. Eerste uitgave 2000 Nederlands. Razend

Er vaart een boot op het grote meer

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Boek en workshop over het verlies van een broer of zus. Een broertje dood. Door Corine van Zuthem

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

Een boom voor Sophie Donderdag 17 november 2011

Vandaag is rood. Pinksteren Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen

Als paarden konden spreken


Suzanne Peters. Blijf bij me! liefdesroman

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Eerste druk, september Tiny Rutten

Johannes 14:1-3 en 28 - Hemelvaart: op weg naar thuis

4,9. Antwoorden door een scholier 1354 woorden 25 december keer beoordeeld

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Grammatica uitleg voor de toets van Hoofdstuk 1

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

Theatergroep Locals. Lesbrief

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

MARIAN HOEFNAGEL. De nieuwe buurt. Uitgeverij Eenvoudig Communiceren

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Inhoud. Woord vooraf 7. Het allereerste begin 9. Oervaders 19. Israël als moeder 57. Wijsheid voor ouders en kinderen 83. Koninklijke vaders 113

Heb je een naam die niet wil rijmen Als Inge, Rutger of Thijmen Gebruik het dan niet aan het einde van de zin Maar gebruik het gewoon aan het begin

Transcriptie:

STADSMAGAZINE VOOR BREDA E.O. NUMMER 2 OKTOBER 2002 BREDA IN EVENT 02 Om de Haenen: uniek woningbouwplan MTRO De Rooi Pannen: weg met de kloof tussen school en praktijk NV REWIN West-Brabant: maak t in West-Brabant! Breda, stad met karakter: stadspromotie is noodzakelijk BREDA 750 EEN FEESTJAAR OM NOOIT TE VERGETEN Een stad in de wolken!

AL UW COMMUNICATIEZAKEN OP ÉÉN ADRES... Uitgeverij Visuele Communicatie Marketing Communicatie Educom biedt u alle disciplines onder één dak. Of het nu gaat om een nieuwe huisstijl of website, de uitgave van een promotioneel magazine of vakblad, een huisorgaan, vormgeving, het vinden van een partner die met u wil mee investeren in de realisering van een uitgave of de uitbesteding van uw drukwerk. Bij Educom bent u aan het juiste adres. Wij houden van korte lijnen, persoonlijk contact en efficiënt werken. Bespaar uzelf tijd in uw zoektocht naar de juiste leverancier. Meer weten? Neem dan eens contact met ons op voor een vrijblijvende kennismaking. Webdesign Drukwerk Investeringen Media Exploitatie Beurzen en Evenementen MATHENESSERLAAN 347 3023 GB ROTTERDAM T 010-425 65 44 F 010-425 72 25 E info@uitgeverijeducom.nl I www.uitgeverijeducom.nl

INHOUD BREDA IN EVENT colofon IN DEZE UITGAVE: 004 Stadsmagazine Breda in Event (incl. Beter Geregeld) is een citymarketing magazine voor Breda en omstreken. Beter Geregeld is een onderdeel van Breda in Event en wordt gemaakt i.s.m. en onder verantwoording van de gemeente Breda. De Wilde Projektmanagement b.v. in Tilburg realiseert in Om de Haenen en nabij Zuiderhout in totaal ca. 350 woningen in maar liefst 17 gedifferentieerde woningtypen. Directeur Hans de Wilde: In stijl, detaillering en materiaalrealisatie verrijst hier een uniek wit dorp, dat als extra bonus het zogenaamde golfwonen kan bieden omdat het gesitueerd is rondom een geplande 18 holes golfbaan. Kees Verbraak, projectmanager, voegt hieraan toe: Dit is een heel bijzonder woonplan, zowel wat betreft stedenbouwkundige opzet, wooncomfort als - standaard! - compleetheid van voorzieningen, o.a. door de aanleg van uitgebreide elektra installaties (domotica) en een zeer compleet sanitair pakket. Hierdoor kunnen wij in het Om de Haenen project levensbestendige woningen aanbieden. Jaargang 1 Nummer 2 Oktober 2002 Uitgave Uitgeverij Educom BV R.P.H. Diederiks, uitgever Postbus 25296, 3001 HG Rotterdam Mathenesserlaan 347 3023 GB Rotterdam Telefoon 010 425 65 44 Telefax 010 425 72 25 E-mail info@uitgeverijeducom.nl Website www.uitgeverijeducom.nl Hoofd- en eindredactie Robert Diederiks Redactie Joost Klaverdijk Mariëtte Lemmens Miriam Theuns Jos van der Burg Frans Sandbergen Bart de Groof Rinus van Warven Fotografie Louis Haagman Wessel Keizer (Gemeente Breda) Herman Engbers Ronald Emanuel Conceptontwikkeling Uitgeverij Educom BV Vormgeving Magazine Uitgeverij Educom BV i.s.m. DLMA Vormgeving Goed Geregeld Bureau Vormgeving Gemeente Breda / Uitgeverij Educom BV i.s.m. DLMA Coverfotografie Wessel Keizer (Gemeente Breda) Copyrights Uitgeverij Educom BV oktober 2002 Niets uit deze uitgave mag worden geproduceerd door middel van boekdruk, fotooffset, fotokopie, microfilm of welke andere methode dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. 016 Iedereen weet dat Breda een gezellige stad is waarin het goed toeven is. Iedereen? De campagne Breda, stad met karakter probeert Breda toeristisch nog beter op de kaart te zetten. Medewerkster Mariëtte Lemmens over de noodzaak van stadspromotie. 024 Op de Rooi Pannen houdt men van daadkracht. Twee jaar geleden startte de school op de Bredase locatie twee nieuwe studierichtingen: Middelbare Toeristische en Recreatieve Opleidingen (MRTO) en Horeca OndernemerManager (HOM). Bijzonder is dat theorie en praktijk naadloos in elkaar overvloeien. Een gesprek met directeur Frans Jansen en adjunct-directeur Peter Roodbeen over de unieke benadering. 028 De festiviteiten voor Breda 750 jaar buitelen nog steeds over elkaar heen. Toch komt het einde van het feestjaar langzaam in zicht. Directeur Lidwien Hupkens en communicatiecoördinator Yvonne Dirven, gedetacheerd vanuit de gemeente Breda, van Stichting Breda 750 zijn vermoeid maar voldaan. EN VERDER: Het fascinerende leven van Steve Wilkinson tussen Brooklyn en Breda 007 Breda Hippique: Paardenkracht in Optima Forma 011 NV Rewin West-Brabant 014 Gemeente wil mee in dynamiek evenementen 018 Verkeersregelaars van start 020 ACCU: De cultuur-motor van Breda 021 Evenementenkalender 023 Nationale Taptoe Breda een impressie 026 Wonen in Breda 030 Drie Bredase loopevenementen een impressie 034 003

Tekst: Frans Sandbergen Fotografie: De Wilde Projektmanagement b.v. DE WILDE PROJEKTMANAGEMENT B.V. WERKT AAN UNIEK WONINGBOUWPLAN: OM DE HAENEN De Wilde Projektmanagement b.v. in Tilburg realiseert in Om de Haenen en nabij Zuiderhout in totaal ca. 350 woningen in maar liefst 17 gedifferentieerde woningtypen. Directeur Hans de Wilde: In stijl, detaillering en materiaalrealisatie verrijst hier een uniek wit dorp, dat als extra bonus het zogenaamde golfwonen kan bieden omdat het gesitueerd is rondom een geplande 18 holes golfbaan. Kees Verbraak, projectmanager, voegt hieraan toe: Dit is een heel bijzonder woonplan, zowel wat betreft stedenbouwkundige opzet, wooncomfort als - standaard! - compleetheid van voorzieningen, o.a. door de aanleg van uitgebreide electra-installaties (domotica) en een zeer compleet sanitair pakket. Hierdoor kunnen wij in het 'Om de Haenen' project levensloopbestendige woningen aanbieden. Structuurplan Breda Noordoost- Teteringen In 1995 is met de planontwikkeling begonnen van de grootste VINEX-locatie in Breda, de locatie Breda-Noordoost-Teteringen. De Wilde licht toe: In 1999 heeft de gemeenteraad van Breda het Structuurplan vastgesteld. Het vormt een stevige basis om zeer bijzondere woon- en leefgebieden te realiseren, bestaande waarden te beschermen en een duurzaam evenwicht te creëren tussen stad (Breda), dorp (Teteringen) en het omringende landschap. De woongebieden zijn: De Stadsdonken, grenzend aan de huidige noordoostrand van Breda, de Hoge Vucht, en in Teteringen De Nieuwe Dorpsrand, De Woonakker en Om de Haenen. In dit laatste woongebied ontwikkelen wij een geheel nieuwe, aan alle denkbare eisen van modern comfort voldoende woonwijk met in totaal 350 woningen in de eigentijdse bebouwing van de woonstrip langs de geplande golfbaan. Visie: van starter tot senior De Wilde voegt hier ter verduidelijking aan toe: Hierdoor wordt het deelgebied Om de Haenen, dat letterlijk om de bestaande woonwijk De Haenen zal worden gerealiseerd, zeer gedifferentieerd, zowel in prijsklasse, programma, bebouwingsvorm als woningtypologie. Dat doen wij met visie, op meer dan één vlak: bij ons staat de woonkwaliteit centraal: wij bieden in een standaardpakket modern wooncomfort, waardoor de levensloopbestendigheid van een woning in Om de Haenen een sterk verkooppunt is. Men moet er immers - van starter tot senior - tot aan zijn levenseinde kunnen blijven wonen. De woonstrip Verbraak voegt hieraan toe: Het is goed om dit unieke woonproject in een bredere context te plaatsen. Voorafgaand aan de stedenbouwkundige uitwerking van het plan Om de Haenen is door de gemeente Breda de ambitie geformuleerd om een specifiek woonmilieu grenzend aan de geplande 18 holes golfbaan tot stand te brengen. Deze ambitie werd ingelost door het wonen integraal met de golfbaan te ontwikkelen. Hiervoor is door De Wilde Projektmanagement b.v. een bijzonder en hoogwaardig woonproject ontwikkeld: de woonstrip of ook wel het golfwonen genoemd. De architect Bedaux de Brouwer heeft een eigen en zelfstandige architectonische signatuur gegeven aan de woonstrip, die tevens een meerwaarde voor de geplande 18 holes golfbaan biedt. 004

OM DE HAENEN Bij ons staat de woonkwaliteit centraal: wij bieden in een standaardpakket modern wooncomfort, waardoor de levensloopbestendigheid van een woning in Om de Haenen een sterk verkooppunt is. Men moet er immers - van starter tot senior - tot aan zijn levenseinde kunnen blijven wonen. 005

OM DE HAENEN Alle woningen domotica-voorbereid De Wilde benadrukt de zeer gedifferentieerde keuze qua woningtypen, die zullen worden gerealiseerd: Om de Haenen, met name de woonstrip, waar De Wilde Projektmanagement b.v. 350 woningen zal realiseren, is een schoolvoorbeeld van inspelen op de eigentijdse wooneisen van de toekomstige bewoners: nadenken wat de consument wil! Voor elk wat wils, zogezegd, maar wèl inspelen op zijn of haar toekomstige wensen, zoals de zich steeds verder ontwikkelende domotica : electronische voorzieningen die het leven veraangenamen. Vooral voor de (toekomstige) senior-bewoner een ware uitkomst. Ik wil hier met nadruk wijzen op het feit dat alle woningen in Om de Haenen door ons domotica-voorbereid zijn. Geen extra breekkosten dus als men later alsnog electronische toepassingen in de zijn woning wil aanleggen. Woonwensen vertaald in een standaardpakket Verbraak duidt op de verschillende woningtypen: Het totale bouwplan Om de Haenen wordt uitgevoerd in drie fasen. Fase I, de woonstrip is nu in verkoop en bestaat uit 279 woningen. Van patiobungalow tot stadswoning en van appartement tot villa. In verschillende kenmerkende en samenbindende kleurschakeringen, alles afgestemd op een gedifferentieerde doelgroep. Dus: de grondgebonden woningen worden uitgevoerd in wit geschilderd metselwerk, de appartementen in donkere antraciet kleurige steen. Zie hiervoor ook de illustraties bij dit artikel! Onze verkoopprijzen zijn standaard, wat in het onderhavige woonproject wil zeggen: dat die mooie thermostaatkranen (die u later zèlf zou aanschaffen), die ruime badkuip, dat fraaie vrijhangende toilet, standaard in de prijs begrepen zijn. Ook hier geldt dus weer ons uitgangspunt: luisteren naar de wensen van de consument. Dat geldt ook voor de hoogte van de vertrekken, de ruime living of juist die extra grote woonkeuken, waar ook de kinderen kunnen spelen, indien dat gewenst wordt. Ook in de zonwering is reeds voorzien! Deze grote gedifferentieerdheid van de woningen komt tot uitdrukking in maar liefst 17 woningtypen, die alle vernoemd zijn naar de fauna in de directe omgeving. Bezoek onze uitgebreide website! De eerste fase van de realisatie van Om de Haenen betreft 279 woningen, waarvan de verkoop is gestart en de eerste opleveringen gepland zijn voor eind 2003 begin 2004. De tweede fase betreft 21 vrijstaande woningen, die medio 2003 in de verkoop gaan en een jaar later opgeleverd zullen worden en tot slot zullen in de derde fase 56 koopappartementen in twee appartementengebouwen worden gerealiseerd bij het woonzorgcomplex Zuiderhout. Hier wordt de mogelijkheid geboden aan op vraag gestuurde zorg. Het ouderwetse wij(k)gevoel Hans de Wilde wijst op het leefklimaat in de woonstrip van het project Om de Haenen, dat hem voor ogen staat: Wij willen van het begin af aan een ouderwets veilig gevoel van wonen in deze wijk scheppen. De bewoners collectief deelgenoot maken van bijvoorbeeld het wijkbeheersplan, hen het besef van - overigens gezonde - sociale controle laten uitoefenen. Om het woonomgevingsklimaat ook voor de toekomst te waarborgen wordt een belangenvereniging Om de Haenen opgericht. Kortom: een wijk waar het goed en vooral veilig wonen is. De geplande golfbaan Verbraak verduidelijkt de plannen rond de geplande golfbaan: De geplande 18 holes golfbaan wordt ontworpen door Gerard Jol, die internationale faam geniet als golfarchitect. Het streven is gericht op een A-status golfbaan, waarvan de aanleg start eind 2002, de inzaai van het gras gepland staat voor maart 2003 en de oplevering zijn beslag zal krijgen in het voorjaar van 2004. Gelijktijdig dus met de oplevering van het merendeel van de door ons - dan - gerealiseerde woningen. Website voor nadere gedetailleerde informatie Verbraak wijst tot slot op de mogelijkheid om via internet nadere informatie en details te bekijken. Wij hebben een zeer uitgebreide website opgebouwd over dit unieke woonproject: www.omdehaenen.nl. Een bezoek is alleszins de moeite waard. Het dient als informatiebron, klankbord en als vraagbaak. Onze 17 woningvarianten vragen er eenvoudig om! Doen dus. Bezoek onze uitgebreide website: www.omdehaenen.nl 006

Tekst: Bart de Groof Fotografie: Wessel Keizer (Gemeente Breda) THUIS IN BREDA HET FASCINERENDE LEVEN VAN STEVE WILKINSON TUSSEN BROOKLYN EN BREDA TOEN IK JIMI HOORDE SPELEN WIST IK: IK BEN NIET MEER ALLEEN! Met een straalbezopen John Lennon onder zijn arm strompelde hij door de straten van Manhattan. Hij mocht de gitaar van Jimi Hendrix naar binnen dragen, zodat hij geen entree hoefde te betalen om zijn muzikale vriend in de club te horen optreden. Nadat hij Debby Harry (Blondie) had gekust moet hij nog steeds bekennen dat 'These were the most soft lips I have ever kissed'. Niet bepaald tot grote vreugde van zijn latere vrouwen en vriendinnen. Maar het blijkt een ontboezeming van man tot man, die Steve Wilkinson bij tijd en wijlen even van het hart moet. In dat opzicht lijkt hij misschien wél op zijn vader, die volgens Steve slechts goed was in het maken van kinderen. Voor de rest had hij niet zoveel met de man, die het achteraf zwaar moet hebben gehad om het hoofd boven water te houden als zwarte kostwinner in de jaren vijftig, in het harde Brooklyn van New York. Het was zijn moeder die hem de liefde voor muziek meegaf. Zij draaide de platen van de jazz-zangeres Ella Fidzgerald, Louis Armstrong en Muddy Waters grijs. "My mother was always singin', in the kitchen, in the bathroom, always en everywhere'. Hij laat een zwart/wit foto zien. 'Look, what a woman!' Op zijn achttiende begon hij in New York zijn eigen band. Hij zingt, speelt gitaar en speelt mondharmonica. 'And don't forget the washboard, probable my finest instrument!' De levensgenieter, want dat straalt hij uit, lacht luid door het etablissement. Iedereen weet nu dat ie er is. In New York startte hij zijn muzikale carrière als muzikant in de fameuze Record Plant Studios. Waarom hij dan op z'n tweeënvijftigste woont in de Olmstraat, in de Bredase wijk Tuinzigt? Nogal een verschil met Brooklyn. Tijdens het gesprek blijkt dat Wilkinson vroeger een rusteloze ziel moet zijn geweest, wiens levenswandel in hoge mate door het vrouwelijk schoon werd bepaald. Zo trok hij met een woonwagen dwars door Afghanistan ( De liefste mensen die ik ooit heb ontmoet', s.w.) richting India; 'just to look'. De zwarte zigeuner lijkt zijn draai in Breda definitief te hebben gevonden, mede of vooral door de stabiliserende aanwezigheid van vriendin Gerrie en zijn tweejarig dochtertje. Hoog tijd dus voor een gesprek face-to-face tussen Breda in Event en blues-and-soulzanger Steve Wilkinson die wordt geafficheerd als '...undoubtedly one of the finest blues singers around, a real downhome Bluesman and powerful performer with lots of heart and soul...' 007

In mijn naïviteit vraag ik hoe ik hem kan herkennen. Aan m'n blauwe tand, oppert hij door de telefoon. Ik lach onbestemd. We treffen elkaar in café de Bommel in de Halstraat. Zelfverzekerd gesticulerend met stamgasten aan de leestafel maar meteen op zijn hoede als er iemand binnenloopt, zoals ik. Hij ziet er uit alsof hij op het punt staat een gemoderniseerde hoofdrol te vertolken in West Side Story, cool gekleed, een Amerikaanse vlag als hoofddoekje, snelle zonnebril, aquakleurige oorknoppen in de vorm van een scarabee en in zijn hand houdt hij een zojuist aangestoken enorme sigaar. Het brengt mij onbewust op Clinton. Of hij die niet mist. Dat had ik misschien niet moeten vragen. Want als een storm steekt een tirade op over Bush die hij een gevaarlijke gek vindt. Iemand die door experts gesouffleerd moet worden, een marionet van vader George. Nee, Clinton was zijn held. Een man die ook het lef had zijn viriliteit te tonen. Look what JFK did with Marilyn, everybody knew it, the press also, but no one told it publical.' Ik vraag hem of we ergens anders naar toe kunnen gaan. Het is nogal rumoerig hier, bovendien moet ik even iets eten, voordat ik mijn tanden in deze zwarte ruwe bolster zet, want ik voel dat het een hele kluif gaat worden. No problem, we buy you a typical New York bagel at bagels&salads, schuin tegenover het café. Eerst neemt hij afscheid van een enigszins aangeschoten man die met z'n hand op z'n hart belooft dat hij er 'next time' weer is. Hé amigo, see you tomorrow, stelt hij hem gerust. Chicks Met een flesje bier in zijn ene hand en de grote sigaar in de andere steekt hij de Halstraat over en sommeert de jongeman achter de toonbank de 'best bagel in town' voor mij te bereiden. Ik laat mij adviseren door de bagelboy. Het wordt een olijfbagel met zalm. Onze kennismaking zet zich voort. Deze wordt verstoort door de entree van een prachtige brunette met leren rokje en hond aan de lijn. Nice chick, daag ik hem uit. Een tweede stormvlaag woedt door de Halstraat. In Breda is de hoogste concentratie mooie vrouwen en meisjes, op bijna samenzweerderige toon, als een soort briefing vlak voor de jacht, waarbij hij met hemelse blik zijn vingertoppen kust. Ik luister aandachtig, want iets in mij zegt dat deze man hier alle verstand van moet hebben. Ik zit hier met meer dan een ervaringsdeskundige. En weet je wat het is, vervolgt hij zijn hartstochtelijke pleitrede voor de plaatselijke feminiene bevolking, Ik heb het nagevraagd bij de townhall, er zijn almost drie vrouwen op één man, hier. Breda 'kampt' dus met een vrouwenoverschot. Mijn bagel wordt gebracht. De mobiele telefoon van Steve gaat. Hé amigo! Morgen moet hij spelen in Topolis, het theater speciaal gebouwd in het Stadspark ter gelegenheid van Breda 750 jaar. Hij maakt zich hoorbaar druk om posters die niet geplakt zijn en het geluid dat nog niet voldoet aan zijn eisen, terwijl ik in de verrukkelijke bagel bijt. Na ongeveer 'n uurtje verlaten we het bagelhuis. Lopend door Breda is het amigo hier en amigo daar. Ik denk: dat interviewt niet! Ik vraag hem of we ergens rustig kunnen gaan zitten. Even later komen we in 'Het Poppenhuis' in de Olmstraat waar Steve met zijn vriendin Gerrie en dochtertje woont. De rust regeert er. Maar niet lang want Steve is thuis en zet meteen een cd op van zijn soulband Kuifje en Kornuiten (a band with guts), dat zojuist ontbonden is, omdat er in de relationele sfeer gerommeld werd, en dat wil Steve absoluuut niet. Inmiddels speelt hij onder de naam Bluestooth. Het maakt ook niet uit hoe hij zich noemt, het blijft immers Steve Wilkinson, the guy from Brooklyn - New York. huidskleur onderscheidden. Wij hadden de eerste gemixte bende, waar verschillende rassen in zaten. Als je ruzie had indertijd, vocht je meestal met de hand. Nu hoor ik dat kinderen van twaalf met 'n pistool rondlopen... Heb je nog weleens contact met mensen uit Brooklyn? Alleen met mijn familie, mijn zus, mijn broer. Nee, niet met de computer. Mijn vrouw heeft internet boven, I don't know how to work it. Ik ben niet alleen ongeletterd, ik ben zelfs computervreemd, nog erger! En ik vind het goed zo. Brieven schrijven vind ik onpersoonlijk. Ik wil iever iemands stem horen. Behoefte om terug te gaan heb ik niet. Mijn moeder is vier jaar geleden overleden, mijn vader drie jaar geleden. Ik ben niet naar de begrafenissen gegaan. Dat begrijp je niet? Mijn moeder is Amerikaanse- Indiaan. Ik ben half-indiaan. Bij ons is het zo dat, wanneer iemand dood is, is de geest weg. Er is alleen nog maar een lichaam. Maar dat lichaam is niet meer mijn moeder. Mijn moeder leeft wel, maar hier, in mijn hart. En ik ben heel emotioneel. Ik denk: als ik mijn vader en moeder zo zie, ga ik helemaal uit mijn dak. Toen mijn vader overleed, heb ik mijn dochter naar de begrafenis gestuurd, zij was toen éénentwintig. Hier is 'n foto van haar, wat een prinses hè? Inderdaad een prachtige vrouw. En profiel lijkt Steves dochter precies op zijn moeder, hetgeen hij direct beaamt. Iedere dag praat ik met mijn vader en moeder, vooral wanneer ik ze nodig heb. Mijn dochter kwam helemaal gek terug van de begrafenis, gek van de herkenning. Ik heb zulke geweldige neefjes, nichtjes en tantes. Ik werd zo ontzettend verwend. Als bodyguards vergezelden ze mij door Brooklyn. Voor haar was het heel dubbel, ze was sad omdat haar opa dood was, maar blij omdat ze haar familie vond, zelfs opa heeft ze nog een keer gezien, zij het dood. Ik ga never terug naar Amerika. Ik laat me hier begraven. Mijn oudste broer is ook al overleden, agent orange, from Vietnam (napalm, red.) Hij had al twaalf jaar kanker door die agent orange-shit, they had spread out over the bush. Hoe kwam je met muziek in aanraking? Door my mother, natuurlijk! Mijn moeder zong altijd prachtig! Ze draaide ook veel jazzplaten. In Brooklyn klonk overal muziek. Toen ik dertien was hoorde ik opeens 'I think I'm going be sad...', I heard the Beatles and I heard The Rolling Stones. Ik dacht: dit is leuke muziek, gezellige swingende muziek, you know. Maar voor een neger uit Brooklyn was dat nogal vreemd. Een neger in Brooklyn luisterde naar 'zwarte muziek' zoals James Brown. I was the only 'black hippie', the 'whity lover' in Brooklyn, ik werd dus een beetje bespot. Later kwam ik er achter dat vooral The Rolling Stones nummers speelden van de zwarte Chuck Berry en Little Richard. Toen dacht ik: hé jongen, het is goed om zwart te zijn! Veel negers in Brooklyn waren in de zestiger jaren alleen maar bezig met drugs, drinken en vrouwen. Een heel bewogen tijd was dat... Wat kun je vertellen over Brooklyn? Brooklyn bestond uit allemaal wijken van verschillende nationaliteiten. Je had de Joodse woonwijk, de Italiaanse, de negerwoonwijk, de Chinese. In het gedeelte waar ik met mijn ouders woonde, was het echter gemixt. Ik had dus Chinese, Joodse en Spaanse vrienden. 's Zaterdags ging ik vaak paardrijden, leuk! Ja, paardrijden in Brooklyn; mijn moeder had een vriendin met een manege, vlakbij ons huis. Het was een hele leuke tijd! Vooral omdat je met zoveel eetculturen in aanraking komt. Dan at ik weer Spaans, dan weer Chinees, of Italiaans! Mijn vriendjes kwamen dan weer bij mij eten. Maar ook werd er gevochten, flink gevochten. In New York waren er bendes die zich door ras of 008

THUIS IN BREDA Toch veranderde je leven, hoe? Ik dacht echt dat ik de enige neger was die van de Beatles, The Rollings Stones en Rock and Roll en Eric Clapton hield, tot ik Jimi Hendrix ontmoette. En ik hoor Jimi spelen. Hij zag er schitterend uit,echt prachtig aangekleed! En de muziek! Wow! Rock and Rollish! Later hoorde ik dat hij ook van Indiaanse afkomst was, precies als ik. Vanaf het moment dat ik Jimi hoorde spelen, wist ik dat er niks verkeerd was aan mij. Ik wist toen: ik ben niet meer alleen. Ik ben niet de enige die weet dat this kind of music beter en leuker is dan boogie of shuffle! Jimi is voor mij een rots geweest. Hij was mijn oudere broer, zo heeft hij mij ook bejegend. Hij speelde in een club in New York voor $ 30,-- per avond. Het liefst wilde ik iedere avond komen luisteren, maar dat was voor mij veel te duur, die entree. Toen stelde hij voor dat ik iedere avond zijn gitaar binnen zou dragen. Toen was ik ook binnen. Waar was het centrum van de flower power? San Francisco was het geboorteplekje van de flower-power! Toen ik vijftien was liep ik weg van huis. Mijn ouders hadden geen leuk huwelijk. Mijn vader heeft bijvoorbeeld niet met mij gesproken, voor één jaar! Hij ging werken, komt thuis, neemt zijn bord eten, gaat naar de slaapkamer, hij vreet het op komt terug naar de keuken, bordje schoonmaken, terug naar de slaapkamer, boem in bed. Hij sprak met niemand. Ik vond het een beetje shit. Ik dacht: die man werkt elke dag heel erg hard, het is een goeie man. Een beetje lullig als je dan thuiskomt en je hebt met niemand 'n shit te maken! Ik liep dus weg, naar New York - Manhattan in 1965. In die tijd was het normaal dat je met veel jongeren over straat zwierf. In de tijd van sex and drugs and rock-and-roll! A lot of free love, oh yeah! In New York was het in die tijd erg goed. Mijn moeder stuurde mijn vader op pad, om mij te zoeken in de nacht. Dan was ik met vrienden aan de East Side. Dan kwam iemand mij waarschuwen: Hé Steph, a man and a guy are looking for you at the West Side, it could be your father and your brother, I think they come to the East Side now, and dan liep ik om naar de west Side, so; ze hebben me nooit gevonden. In datzelfde jaar ben ik met 'n paar vrienden naar San Francisco gelift. We just wanted to see America! Hoezo levensonderhoud? In die tijd was het zo...ik wist het ook niet, maar een onbekende kracht trok mij naar die stad. Je hoorde die zwoele stem telkens overal zingen: 'If you go to San Francisco...', well it sounds like a cool place! En daar liep ik, door the center of the hippie scene. Een jongen liep met een stuk brood en vroeg: hé, heb je honger? Ja? Neem de helft! Je loopt door, een andere jongen vraagt of je zin hebt in een glas bier. En weer iemand vraagt: Hey brother, you have a place to sleep tonight? No? Stay with me! Oh, dat was echt leuk! Everybody took care of each other. Ik heb veel in communes gezeten in San Francisco en in Woodstock, a village outside New York. Bob Dylan en Jimi Hendrix en veel meer beroemdheden woonden daar. Vroeger woonden daar de hippies, nu de yuppies. Beroemdheden, die heb je veel meegemaakt en zij jou ook? Een van mijn Record Plant Studio-vrienden was Chris, the guitarplayer van Debby Harry, Blondie. Ik heb met Blondie een keer opgetreden, ik was percussionist, in clubs als Ceebeegeebees en natuurlijk Max's Cansas City. Ja en het is goed dat mijn vrouw er niet bij is, maar dit is de waarheid: de mooiste lippen die ik ooit heb gekust waren van Debby Harry! Oh, man! Mooi en 'n lieve schat was ze! Ja, en John Lennon heb ik ook van dichtbij meegemaakt. Wij hadden 'n soort verbondenheid, omdat we allebei weegschaal zijn...eh...waren. Op 'n gegeven moment kreeg ik van de Record Plant Studios de opdracht om naar L.A. te vliegen om perscussion te maken in een studio, met nog 'n jongen uit New York. We zijn druk bezig met de opnamen. Op 'n gegeven moment zie ik door het glas allemaal bekenden binnenkomen, two guys van The Stones, Bobby Keith, de saxofoonspeler van The Stones. Wij namen op in een middelgrote studio. In de grote studio bleek een enorme jamsession aan de gang te zijn. In de wc stond ik ineens naast John Lennon, ik vroeg: Wat doe jij hier? Hij begint over die jam-session en vraagt mij om mee te doen. Ik dacht, ja leuk. Ik pak m'n congodrums en andere dingen en ga naar de grote studio. Daar zet ik m'n spullen neer en kijk om me heen: John Lennon, Keith Moon, Mitch Mitchell. What the fuck I'am doing here...?, ging er door me heen. Muzikanten zijn rare mensen. Op straat zijn ze God zelf, maar in de studio ben je gelijk. This is gezellig! Aan het eind van de sessie zei John Lennon: We gaan naar mijn hotel, in The Beverly Hotel in Los Angeles. Samen met een meisje rijd ik naar dat hotel. Eerst vroegen ze me wat ik er te zoeken had. Toen ik zei dat ik voor Mr. Lennon kwam, zeiden ze 'Mister This' and 'Mister That' tegen mij. We kwamen in een suite, met een trappenhuis erin. Het was een gezellige boel, veel mannen en vrouwen die gezellig zaten te drinken. John Lennon kwam meteen naar me toe en zei dat we iets te drinken moesten nemen. Op dat moment kwam door een andere deur Paul McCartney binnen. The Beatles voor ons in de sixties was hetzelfde als verblijven met God Zelf. We knepen elkaar stiekem in onze armen: is this true? This must be a fuckin' dream! De vriendin met wie ik was, was aan het eind van de avond redelijk dronken. Het probleem was, dat zij reed. No problem, zei John, Je blijft gezellig hier slapen. En dat deden we. In the morning we got up as normal people. Shaking hands, and I thought: this is a two-days dream! Daarna verliet ik L.A.. Jammer dat je L.A. verliet, je had veel kunnen beleven met die Beatles! No, wait! Vier dagen na mijn vertrek uit L.A., de studio-opnamen waren klaar, loop ik door New York, langs de Lower East Side. Ik loop door dat park, zo rond één, twee uur in de middag. En ik zie daar een bank in dat park en wie zit daar op die bank? John Lennon! Helemaal dronken, helemaal opgefokt. Ik zei: John...? Yeah, were is Harry? vroeg hij, want hij was op stap met Harry Nielson, de man die het nummer Midnight Cowboy schreef, dat begint zo: Everybody is talking at me. John had die tijd een verwijdering met Yoko, en hij dronk zich lam. Ik vroeg of hij soms koffie wilde. Ja, dat wilde hij wel. Als broers strompelden we door Manhattan, ik moest hem helemaal ondersteunen omdat hij niet op z'n benen kon staan. We gaan een restaurant binnen en ik vraag om koffie bij de serveerster, die zich na de bestelling omdraait. En John knijpt haar flink in d'r kont. Ze gaat naar de manager en die komt naar ons en roept: You and you, get the fuck off! En ik zeg: Weet je wie dat is? Daar had hij niks mee te maken, wie dat was, we moesten weg. Toen heb ik een taxi voor John gebeld om hem naar zijn hotel te brengen. Ik stopte hem in de taxi en dat was de laatste keer dat ik John 009

THUIS IN BREDA was om met een zwangere vrouw naar India te trekken. Dus stuurde ik mijn vrouw terug naar New York, naar mijn ouders. Daar had ze eten en onderdak. En ik bleef bij mijn woonwagen. Na de geboorte van mij dochter, achtentwintig jaar geleden, stuurde mijn vrouw mij een brief, naar Kabul in Afghanistan. heb gezien. Ja, natuurlijk herkende hij mij nog van Los Angeles, What are you doing here?!, was het eerste wat hij me vroeg. Het was een rare tijd. En telkens vroeg ik me af: why me? Ik kan me voorstellen dat je in Breda niet zulke mensen als John Lennon tegenkomt. Waarom dan toch Breda? Het is de beste plaats om je kind op te laten groeien. De scholen zijn hier goed. En het is hier veilig, wat je over New York niet meer kunt zeggen. New York is een grote stad met enorme gebouwen. De zon zie je nooit! Kijk es hier: morgenvroeg zie ik de zon opkomen uit dat raam, en 's avonds gaat ie onder in dat raam. In New York zie je de zon nooit, je krijgt soms het gevoel dat je een vampier bent. Het is een nachtleven, een vierentwintig uurstad. Hier heb je tenminste een normaal leven. In New York is no rythm of life. Weet je wat ik hier in Breda soms meemaak? Soms loop ik door de stad en dan ontmoet ik meneer Rutten, de Burgemeester. En ik praat met hem: Hoe gaat het met u, meneer Rutten? Hij is altijd erg friendly met mij. Bij ons in New York kom je de burgemeester nooit tegen en als je hem tegenkomt, is hij omgeven door bodyguards. Maar als je mag wonen in een stad waar jij kunt zeggen 'goeiemorgen' tegen de burgemeester en zwaaien en hij doet hetzelfde...ik vind dat nummer een. This is my home! This is where I want to be! Maar hoe kwam je nou in Europa terecht? Door een vrouw. Mijn eerste vrouw. Zij komt uit Argentinië. Alma Castino Perry Degusto. Ik was achttien en zij was tweeëndertig toen we verliefd werden. Ik heb mijn eerste twee kinderen van haar. Ik heb een zoon van drieëndertig en een dochter van bijna negenentwintig. Die wonen nu in Californië. Nee, ik zie ze niet meer, dat doet me erg veel pijn. Mijn zoon is geboren in Rome. Toen mijn zoon twee jaar was, zei mijn vrouw: We gaan naar Afghanistan. Ik had een woonwagen in die tijd. Dus ik trok van Italië, via Joegoslavië naar Griekenland en van Turkije via Iran naar Pakistan niet om in Afghanistan te blijven maar om naar India te gaan, want daar wilden we een tijd gaan wonen. Wat ik daar wilde? Gewoon kijken en wonen. Ik ben een zigeuner, ik ben mijn hele leven een zigeuner geweest.vanaf mijn vijftiende ben ik heel Amerika gaan verkennen. Maar in Iran werd duidelijk dat zij weer zwanger was geworden. Mensen zeiden tegen ons dat het niet goed Vier op papier Stephen, ik kom niet terug in Afghanistan en ik ga zeker niet met een tweeënenhalf jaar oud kind en een baby door India trekken. En als jij niet naar New York komt, zoek ik een andere vader voor de kinderen. Daarbij stuurde me vijfduizend dollar. Vijfduizend dollar! Ik zat bijna één jaar in Afghanistan zonder een rooie cent. Vijfduizend ballen! Ik had inmiddels invloedrijke vrienden, zoals de Neef van de Koning. Het was een van de beste jaren van m'n leven, cousin of the king, friend of me...planty of hash, kilo's and kilo's. Ik rijd als een gek naar Karachi in Pakistan. Ik zet die klotenwoonwagen op een schip en samen met mijn hond, een bouvier, vlieg ik naar New York. Ik zag voor het eerst mijn zoon, blij, natuurlijk. Zes maanden later krijgt mijn vrouw het op haar heupen en wilde ze ineens naar Argentinië, naar een stiefdochter. Met veel moeite krijg ik een visum om met mijn twee kinderen naar Buenos Aires te vliegen. Later kwam de aap uit de mouw, dat zij verliefd was op een getrouwde man in Buenos Aires. En ze begon te roepen dat ik ineens niet de vader van haar kinderen was. Ik zei: Ik heb geen tijd en geen zin in deze shit, ik blijf liever hier. Ik ga terug naar New York. Even later stelt zij voor om samen toch in Amsterdam te gaan wonen. Ze geeft me een ticket om woonruimte voor ons te zoeken. Goed, ik hup, naar Amsterdam. Na een week: Yeah, baby, I may be have nice place. Dit herhaalde ik ieder week. De derde week dat ik belde was haar telefoon afgesloten. She took mij two babies and a quartor of a million dollars! My son and my daughter and my hart was broken. Ik bleef in Amsterdam, daarna leerde ik een Duitse vrouw kennen, die woonde op een schip op de Amstel, een woonboot die heette 'Chocolat'. Dat is de moeder van mijn andere dochter. Die woont in Den Haag en zij is nu tweeëntwintig, hier kijk, wat een prachtige meid, hè? Hoeveel kinderen ik heb? Vier op papier. Can be more. In die tijd heb ik veel muziek gemaakt in Nederland. Herman Brood heb ik goed gekend. Drugs was zijn ondergang. Het is vijfentwintig jaar geleden dat Elvis Presley overleed, oorzaak: drugs. Ik had bloody veel respect voor Elvis, he was a white singer with a black soul. He was against racism! Elvis was pas tweeënveertig toen hij in 1977 stierf. Jimi Hendrix died, of drugs... Heb je ook veel drugs gebruikt? I took everything, yeah, yeah... E-ve-ry-thing! Shot it, sniffed it, stuck it in my ass. In New York, when I was twelve years old. For years I would not tell people. I was so shame. But now, when I got out of it, I realise, it is not something to be shame of, you must be proud of that you can go so far down, and stop it! There is hope, when you want to stop it! Maar je moet je leven helemaal veranderen. Je kunt niet meer met dezelfde mensen lopen. No! You have to break. Het leven is mooi! Als je 's ochtends clean wakker wordt. Zonder al die shit! You can get high from life! Martin Luther King had a dream, do you have a dream? Yeah, still the same dream that Martin had. That we all can live together. You know. Does not matter white, jude, black. Everybody live together one day and say: I'am free, thank God! Oh, no, I don't want to be a famous musician! Look what happenend to my famous friends! They 're all dead in boxes or in dust like Keith Richards. I live in Breda. I have friends in big and small positions. I can walk freely in the street. Look what they did to my brother John Lennon, some son of a bitch! Do you want te be famous?! Look what happened to Ruud after Big Brother. He is a friend of mine, he lives in Breda. He had divourced and he is recently married again. I know his daughter Bibi very well. All that fuckin' Fame...! 010

Fotografie: Francissen Fotografie / Jos Zeebregts / Wessel Keizer (Gemeente Breda) FOTOREPORT BREDA HIPPIQUE PAARDENKRACHT IN OPTIMA FORMA Francissen Fotografie 011

FOTOREPORT Paarden paraderen, pralen, pronken en doen hun opperste best tijdens hét evenement van grote klasse: Breda Hippique! Deze prestigieuze happening, met internationale allure en met vele grootheden in het deelnemersveld, trok vele bezoekers. Niet in de laatste plaats vanwege de zintuiglijke mix die jong en oud raakt. Alles draait natuurlijk om hét paard, dat alleen al vanwege de verschijning pur sang, menig hart sneller doet kloppen. Wie heeft er geen associaties met paarden! De een herinnert zich de spannende jeugdboeken van weleer, de ander denkt met een zekere melancholie terug aan Black Beauty. Velen wilden als kind graag een paard of pony maar kregen nul op rekest bij hun ouders. Dan maar een pony van een ander verzorgen en hopen dat je er een keer op mocht rijden. De sensatie van de aanraking, de geur, het gesnuif, met een suikerklontje gevulde hand, de blik in zijn ogen waarin je altijd iets moois zocht. En dan dat moment, dat je voor het eerst je voet in de stijgbeugel zette, je been over die glanzend geroskamde rug gooide en mocht gáán. Behalve de gelukkigen die heel direct te maken hebben met de paardensport, hebben we allemaal iets met paarden. En daarom is Breda Hippique ook voor ons allemaal. 012 Francissen Fotografie

FOTOREPORT Prachtig decor Landgoed Prinsenhoeve aan de Dr.Batenburglaan was van 11 tot en met 14 juli het schitterende decor waar mens en paard elkaar ontmoetten. Waar u genoot van paardensport op topniveau in vier disciplines vierspan, eventing, springen en dressuur. Met Breda Hippique startte in 2002 het grootste hippische outdoor evenement van Nederland. De wijze van presentatie wordt zelfs uniek genoemd in de wereld! De hoofdactiviteiten waren op maar liefst acht hectare van Landgoed Prinsenhoeve gereserveerd. Gigantisch veel vrijwilligers waren op de been: op vrijdag hielpen zelfs meer dan vierhonderdvijftig mensen. En er was meer Tijdens Breda Hippique kunt u rekenen op geweldig neven-entertainment voor het hele gezin. Zo hielden we in 2002 een Crosscountry Golfwedstrijd. Land Rover bood bezoekers de gelegenheid om in een Driving Experience kennis te maken met alle bijzondere kwaliteiten van deze magnifieke voertuigen. Op vrijdagmiddag en ook op zaterdagavond vertoonde ons aller Anky van Grunsven haar kunsten te paard. Dolenthousiaste kinderen namen het terrein over en baanden zich na afloop een weg naar de Breda Hippique Junior Club om een handtekening van hun vedette te bemachtigen. In de Breda Hippique Junior Club reden de kleintjes zelf een rondje op een pony of maakten een ritje in een koetsje, speelden spelletjes en lieten zich schminken. De terrasjes waren vanwege het warme weer drukbezet en de winkeltjes in het strodorp deden goede zaken. Foto s boven, midden en onder: Jos Zeebregts Breda Hippique heeft bewezen een formule te zijn, die uniek is voor Nederland en het verdient verder uitgebouwd te worden tot een evenement dat u niet mag missen. 013

PROFIEL MAAK T IN WEST-BRABANT! U heeft deze kreet wellicht al eens ergens gelezen, bijvoorbeeld op de billboards die op strategische plaatsen in de regio en dus ook rondom Breda te vinden zijn. Maak t in West-Brabant! is de slogan van de regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant, o.a. opgericht om bedrijven bij te staan die zich in de regio willen vestigen. Het doel van REWIN: het versterken van de regionaal economische ontwikkeling van West-Brabant. REWIN adviseert bedrijven op het gebied van kantoor & bedrijfsvestiging in West-Brabant, financiering & groei van het bedrijf en regionale projecten. Bedrijven krijgen onafhankelijk en deskundig advies. De 18 West-Brabantse gemeenten, SES en Kamers van Koophandel Midden- en West-Brabant zijn aandeelhouders van NV REWIN West-Brabant. Voor Breda in Event lichten we de vestigingsvoordelen voor Breda er speciaal even uit. Optimale bereikbaarheid Breda, centraal gelegen tussen de wereldhavens Rotterdam en Antwerpen, ligt op korte afstand van de grootste bevolkingsconcentraties in Noordwest-Europa. Met prima verbindingen en voorbeeldige infrastructuur via weg-, water-, spoor- en glasvezelnet. Gelegen op slechts 100 kilometer van de internationale luchthavens Schiphol en Zaventem. De HSL (hogesnelheidslijn) en de daarop aansluitende shuttleverbinding vanuit Breda zal vanaf 2005 voor een nog snellere railverbinding zorgen. Breda (en de rest van West-Brabant) is uitstekend bereikbaar. Ook bedrijven die besloten tot vestiging in Breda zijn enthousiast. Zo spreekt Amgen Europe BV over een logistiek superieure locatie, een schot in de roos! Vestigingsplaats voor bedrijven Bovendien is Breda het regionale zwaartepunt van de kantorenmarkt. Er is een ruim aanbod en goed assortiment aan hoogwaardige, representatieve kantoorlocaties, zowel op speciale bedrijvenparken langs de uitvalswegen als op andere strategische plaatsen in de stad. Om deze en andere redenen kozen talloze ondernemingen dan ook voor de stad Breda. Vooral bedrijven in de procesindustrie en de voedings- en genotmiddelenindustrie vestigden zich in dit deel van Nederland. Bedrijven van internationale naam en faam, zoals Perfetti/Van Melle, Royal Cosun en Interbrew. Klinkende namen in een economisch gezonde regio. Meer recent volgden bedrijven uit de zakelijke dienstverlening, en in het bijzonder de callcenters (Ben, ABNAmro)en de ICT-bedrijven hun voorbeeld. Breda wordt op die manier ook steeds meer een centrum voor kennisgerelateerde bedrijvigheid, een sector waar zowel de gemeente Breda als REWIN West-Brabant zich de komende jaren in hun acquisitieactiviteiten steeds nadrukkelijker op zullen richten. Een speciale categorie vestigers mag zeker niet onvermeld blijven, de zogenaamde Beneluxeerders. Dit zijn bedrijven die al een kantoor in Nederland en België hebben en een manier en plaats zoeken om die twee samen te voegen tot één Benelux-hoofdkantoor. Waar kan zo n bedrijf beter neerstrijken dan in Breda? Diverse vooraanstaande bedrijven als Esso, Polaroid, LEO Pharma, Dockwise, Stimorol en (zeer recent) Opel bleken die mening te delen. REWIN West-Brabant ondersteunt graag bedrijven die zich in Breda en omgeving willen vestigen. Of het nu gaat om een kleine ruimte in bestaand onroerend goed voor een eenmansbedrijf, of een riant bedrijfsterrein voor de multinational, bedrijven kunnen rekenen op brede ondersteuning van REWIN. Niet voor niets luidt dan ook onze slogan: Maak t in West-Brabant! Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen: NV REWIN West-Brabant Mozartlaan 7, Breda telefoon: 076 56 46 780 e-mail: info@rewin.nl Bezoek ook onze nieuwe website: www.rewin.nl 014

BREDA IN EVENT BETER GEREGELD E V E N E M E N T E N N I E U W S B R I E F V O O R B R E D A BREDA, STAD MET KARAKTER STADSPROMOTIE IS NOODZAKELIJK GEMEENTE WIL MEE IN DYNAMIEK EVENEMENTEN VERKEERSREGELAARS VAN START ACCU DE CULTUUR-MOTOR VAN BREDA EVENMENTENKALENDER 2003 Breda, stad met karakter

BREDA, STAD M E V E N E M E N T E N N I E U W S B R I E F V O O R B R E D A STADSPROMOTIE IS NOODZAKELIJK Iedereen weet dat Breda een gezellige stad is waarin het goed toeven is. Iedereen? De campagne Breda, stad met karakter probeert Breda toeristisch nog beter op de kaart te zetten. Medewerkster Mariëtte Lemmens over de noodzaak van stadspromotie. 016 Kent u de videoband Breda, stad met karakter? Moet u toch eens bekijken, want daarin wordt Breda op geestige wijze gepromoot. Met behulp van computeranimatie kibbelen het oude stadhuis, de Grote Kerk en het Chassé Theater met elkaar. Ze willen een lied maken ter gelegenheid van het zevenhonderdvijftig jarig bestaan van Breda, maar komen er niet uit. Uiteindelijk besluiten ze het over te laten aan de mensen. Die kunnen het beter, meent de Grote Kerk, want mensen bepalen het karakter van de stad. Gebouwen moeten niet zingen, maar bezongen worden, voegt ze er wijs aan toe. Het is de spijker op zijn kop, want wat zou een stad zijn zonder mensen? Zij bepalen het karakter van een stad. Een stad kan nog zo mooi zijn, maar als de sfeer niet deugt, wil niemand er naar toe. Breda heeft daarover geen klagen, want het heeft een uitstekend imago. Wie Breda zegt, voegt er in een adem gemoedelijkheid en bourgondische inslag aan toe. Breda is een prachtige stad, die uitnodigt om van het leven te genieten. De brochure van Breda, stad met karakter formuleert het aldus: Breda is uitgegroeid tot een stad met 165.000 inwoners. Zij hebben een band met hun stad en genieten van wat ze te bieden heeft. Vraag het een willekeurige Bredanaar... Breda is een fijne stad om te wonen. HETE LUCHTBALLON Bredanaars weten hoe aangenaam de stad is,

BETER GEREGELD Tekst: Jos van der Burg Fotografie: Wessel Keizer (Gemeente Breda) ET KARAKTER maar het zou mooi zijn als meer buitenstaanders dat ook ontdekken, want dagjesmensen en toeristen zijn goed voor de stadseconomie. De horeca en detailhandel, maar ook musea en andere kunstinstellingen profiteren van hun aanwezigheid. Dat is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan, want op de recreatieve en toeristische 'stedenmarkt' is de concurrentie groot. Wie wil dat de recreant en toerist Breda bezoeken in plaats van bijvoorbeeld Groningen of Maastricht, zal hen moeten overtuigen van de aantrekkelijkheid van de stad. Het gemeentebestuur van Breda heeft dat goed begrepen, met in 1997 als resultaat de promotiecampagne Breda, stad met karakter. Voor een periode van vijf jaar zou het de campagne ondersteunen met ruim 110.000 euro per jaar. Lemmens, die als public relations-medewerker bij de campagne is betrokken, is enthousiast over de resultaten. Ik denk dat ook veel niet-bredanaars inmiddels het logo kennen van Breda, stad met karakter. Dat is te danken aan publicaties van de VVV en gemeentelijke nota's, want op beide staat ons logo. Ook zullen velen onze hete luchtballon door het luchtruim hebben zien varen of ons logo hebben gezien bij één van de door ons gesponsorde Bredase evenementen. GROENE OMGEVING Behalve op algemene promotie-uitingen, die het logo bekend moeten maken, richt de campagne zich ook op specifieke doelgroepen. Lemmens: Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat vijftig plussers in Breda ondervertegenwoordigd zijn. Daar willen we iets aan doen, want deze doelgroep is aantrekkelijk. Er zitten veel mensen tussen die veel vrije tijd en geld hebben. Als uitvloeisel van het Toeristisch Platform is de stand ontworpen, waarmee beurzen worden afgereisd. Na een eerste try out op de Actief plus beurs in Amersfoort, worden in de komende periode drie beurzen bezocht. Lemmens: We staan op de vijftig plus beurs in Utrecht, de Vakantiesalon in Antwerpen en de Vakantiebeurs in Utrecht. We willen de vijftig plussers wijzen op de aantrekkelijkheid van Breda. De stad heeft een rijk cultuurhistorisch verleden en een prachtige groene omgeving met wandel- en fietsroutes. Die elementen moeten we nog beter uitbuiten. Lemmens kent het klappen van de zweep, want ze werkt inmiddels 22 jaar bij de gemeente. Ze werkte als secretaresse voor vijf wethouders. Sinds 1999 spant ze zich in voor Breda, stad met karakter. Voordat ze bij de gemeente in dienst trad, werkte ze tien jaar in het bedrijfsleven. Het verschil in cultuur is groot, zegt ze. In een bedrijf houd je je altijd met dezelfde producten bezig, maar bij de overheid veranderen die geregeld. Toen ik begon stond volkshuisvesting hoog op de agenda, daarna kwam milieu en nu is communicatie een hot item. Dat maakt het werken boeiend, want er is altijd beweging en verandering. IMAGO-ONDERZOEK Toch zorgt die dynamiek ook voor onzekerheid, zoals nu het geval is met de campagne. Aan alles hangt een prijskaartje, dus ook aan de campagne. De toezegging van de gemeente om hem vijf jaar te financieren, loopt aan het einde van het jaar af. Er is nog geen besluit genomen of de gemeente doorgaat. Lemmens: Er wordt intern nagedacht over een vervolg. Er komt een imago-onderzoek, waaruit moet blijken hoe groot het effect van de campagne is geweest. We moeten wachten op de resultaten, die aan het einde van dit jaar bekend zijn. Toch kan ze al wel iets over het eventuele vervolg zeggen. De campagne is vijf jaar door de gemeente getrokken. Het ligt voor de hand dat in een vervolg het bedrijfsleven en instellingen intensiever meedoen. Je kunt denken aan de horeca, maar ook aan de Hogescholen. Zij hebben belang bij de campagne, zodat van hen ook iets verwacht mag worden. Dat het lastig wordt, staat voor Lemmens vast. Economisch gaat het minder en dat heeft effecten op sponsoring. Ze pleit voor een lange-termijn visie. We zijn nu vijf jaar bezig en je merkt dat de campagne werkt. Als je er nu mee stopt, gooi je weg wat je in vijf jaar hebt bereikt. Iedere marketeer weet dat het in stand houden van naamsbekendheid blijvende aandacht vereist. 017

E V E N E M E N T E N N I E U W S B R I E F V O O R B R E D A VOORZITTER JOHAN KRIJNEN VAN EVENEMENTENOVERLEG: GEMEENTE WIL MEE IN D Wat zou Breda, stad met karakter, zijn zonder haar evenementen? Er zijn er een dikke duizend - en dan tellen we de speciale festiviteiten rond het 750-jarig bestaan van de stad in 2002 niet eens mee. Ze zijn natuurlijk niet allemaal even groot, die evenementen. Er zijn er jaarlijks ruim 10 die onder de hele grote vallen, zo n vijftig grote en een stuk of duizend op buurtniveau of kleiner. Samen zijn ze medeverantwoordelijk voor een deel van het karakter van de stad. Kortom, de Bredase evenementen zijn iets waar Breda zuinig op is. De gemeente laat de organisatie van de evenementen over aan anderen. Het is nu eenmaal bepaald geen hoofdtaak van de lokale overheid om festiviteiten op touw te zetten. Die taak zit hem wél in het goed laten verlopen van die evenementen, met name waar het gaat om openbare orde en veiligheid. Als u een evenement in Breda wilt organiseren, wil de gemeente precies weten wat u van plan bent. Al is dat meer een kwestie van moeten dan willen, want ook de gemeente heeft wettelijke regels en voorschriften waaraan ze zich te houden heeft. En dus laat ze geen evenement plaatsvinden zonder daar een vergunning voor af te geven. 018

BETER GEREGELD Tekst: Joost Klaverdijk Fotografie: Wessel Keizer (Gemeente Breda) YNAMIEK EVENEMENTEN TOETS Die vergunning krijgt u pas nadat er een uitgebreide toets is gedaan. Dat doet het Evenementenoverleg, dat daarvoor in Breda in het leven is geroepen. In dat overleg zitten de politie, de brandweer, de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen, Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente en andere betrokken gemeentelijke instanties. Voorzitter van dat overleg is Johan Krijnen, tevens hoofd van het gemeentelijke Bureau Bijzondere Wetten. Je kunt dus zeggen dat ik twee petten op heb, zegt Johan. Maar eigenlijk heeft dat voor de aanvrager van een vergunning alleen maar voordelen. Want door die twee functies ben ik hét aanspreekpunt voor iedereen die met zo n vergunning te maken heeft. De gemeente is zuinig op de Bredase evenementen, zegt Krijnen stellig. Dat blijkt ook al uit mijn functie. Je hoort wel eens geluiden dat wij voornamelijk initiatieven afwijzen of onnodig traag werken. Dat is niet waar. Maar er zijn procedures die gevolgd worden. Puur en alleen voor de veiligheid en de openbare orde. Dus wil je iets op poten zetten maar vraag je een week voor de happening een vergunning aan, ja, dan heb je een probleem. We hebben natuurlijk tijd nodig om een vergunningaanvraag te beoordelen. GESPREK Krijnen maakt snel duidelijk dat de gemeente niets liever doet dan meewerken als iemand aan een evenement werkt: Ik zie het zo: heb je plannen om in Breda een evenement op te zetten? Kom dan langs voor een gesprek, bel tijdig voor een afspraak. Dan kan ik al duidelijk maken waaraan een vergunningaanvraag moet voldoen. Ik weet, voordat de aanvraag naar het Evenementenoverleg gaat, zo ongeveer wat wel en wat niet kan. Denkt iemand aan een bepaalde datum voor zijn evenement, dan zie ik in één blik op de kalender of dat problemen gaat opleveren. Dat geldt ook voor de kwesties rond veiligheid en openbare orde. Ik kan meteen zeggen wat wel en niet kan, waar accommodaties aan moeten voldoen en dergelijke. Wil iemand in een circustent een vuurwerkshow organiseren - ik noem maar iets belachelijks - dan kan ik meteen zeggen dat we daarvoor géén vergunning verlenen. Na zo n gesprek gaat een organisator goed gewapend naar huis om een aanvraag voor een vergunning in te dienen. Mocht het plan nou op bezwaren stuiten, dan vind ik het onze taak om naar oplossingen te zoeken. Is de datum onmogelijk, dan dragen we alternatieven aan. Maar in de regel is het niet zinvol om zes maanden voor het evenement over details te praten. Dat komt later wel. Het eerste gesprek is bedoeld om snel duidelijk te maken waaraan het evenement en de vergunningaanvraag moeten voldoen. DUIDELIJKER Krijnen vindt bepaalde klachten van vaste Bredase evenementen wel gegrond: Het is een beetje onzinnig dat de organisaties van bijvoorbeeld de Singelloop en het Jazzfestival ieder jaar een vergunning tot in detail moeten indienen. Ze hoeven niet steeds dezelfde vragen te beantwoorden. We weten wat ze doen en waar, dus in het vervolg hebben we voldoende aan een korte aanvraag en een draaiboek. Want dat verandert per jaar niet of nauwelijks. Maar ook voor de andere organisaties willen we de procedure makkelijker maken. Het gesprek waarvoor ik ze bij deze uitnodig, is daar een uiting van. Wil je iets nieuws opzetten? Kom op tijd langs, we praten er over en je weet waar je aan toe bent. Daarnaast komen er betere aanvraagformulieren en overzichtelijke brochures waarin duidelijk het hoe en waarom van de wetten en regels staan. Dan weet een organisatie ook waaróm hun aanvraag niet gehonoreerd wordt, mocht het zo ver komen. De procedure rond de aanvraag duurt maximaal acht weken, maar een goed voorgesprek kan die termijn aanzienlijk bekorten. Je kunt van mij dan zelfs een principe-ja krijgen, een positief antwoord op de belangrijkste vragen die een organisator vaak heeft. Kan het op die locatie en op die datum, zijn er bezwaren waardoor ik aanpassingen moet doen, kan ik alvast bepaalde investeringen in mijn evenement gaan doen? Zodat je vast met je organisatie aan de slag kunt terwijl de aanvraag van je vergunning nog loopt. Vragen over de organisatie van een evenement? Johan Krijnen en zijn collega s van Bureau Bijzondere Wetten zitten voor u klaar op telefoonnummer 076-529 48 65. Zijn e-mailadres is j.krijnen@breda.nl. 019

E V E N E M E N T E N N I E U W S B R I E F V O O R B R E D A BIJZONDERE WETTEN: IN GESPREK MET LAURA MARTIN VERKEERSREGELAARS VAN START Met de rampen in Enschede en Volendam nog vers in het geheugen, hoeft het geen verbazing te wekken dat de evenementen in Breda met veel preventieve zorg worden omgeven. Bijvoorbeeld dit jaar voor het eerst door het inzetten van Verkeersregelaars. Het coördinatiepunt voor alle evenementen in Breda berust bij de gemeentelijke afdeling Vergunningverlening & Handhaving, meer specifiek bij Bureau Bijzondere Wetten. Een verhelderend gesprek met Laura Martin, senior Vergunningverlener. NIEUW: VERKEERSREGELAARS Voor het eerst werd dit jaar bij (middel)grote evenementen gebruik gemaakt van Verkeersregelaars. Hoe werkt dat? Laura Martin: Afhankelijk van het soort evenement wordt aan de organisator verzocht een deelnemerslijst in te dienen waarop de namen, adressen en geboortedata van degenen (18 jaar en ouder) staan vermeld, die de organisator in aanmerking wil laten komen om op te treden als Verkeersregelaars. Op aandrang van de Politie is gezocht naar een aanvaardbare en effectieve vorm van assistentie bij het geven van oprij- en stoptekens en wegafzettingen. In overleg met de organisator houdt de Politie een 45 minuten durende instructiebijeenkomst voor deze Verkeersregelaars. De presentielijst van deze instructiebijeenkomsten wordt naar ons gezonden zodat wij maatregelen kunnen treffen als er eventueel te weinig personen zijn komen opdagen. Andere aspecten aan dit fenomeen: alle Verkeersregelaars dienen te zijn verzekerd bij de Stichting Verkeersbrigadiers. Dit is van het grootste belang in verband met de aansprakelijkheidsstelling als er onverhoopt ongelukken mochten gebeuren. De benodigde, felgekleurde hesjes kunnen worden gehuurd bij de Stichting Vertizontaal. WAT IS EIGENLIJK EEN EVENEMENT? Laura Martin pakt er de APV bij voor de correcte definitie van een evenement: Elke voor publiek toegankelijke verrichting van vermaak. Zij voegt eraan toe: Per jaar worden er ruim 1000 evenementen in Breda georganiseerd: van kleinschalige buurtfeesten tot grote professionele happenings als het Jazzfestival. De evenementen-organisatoren hebben een meldingsplicht ter verkrijging van een gemeentelijke goedkeuring, overigens nadat aan een reeks veiligheidseisen is voldaan. Die meldingen komen bij ons binnen. TOEZICHT EN HANDHAVING PITTIG AANGESCHERPT Het behoeft geen verwondering dat de veiligheidseisen voor de te organiseren evenementen de laatste jaren pittig zijn aangescherpt. Laura Martin: Dat komt alleen al tot uiting in de omvang van het aanvraagformulier: zes pagina s met de nodige bijlagen, als het grote evenementen betreft. Veel - zo niet alles - draait om veiligheid. En het toezicht en de handhaving daarop. Want na de verkregen goedkeuring wordt er tijdens de (middel)grote verrichtingen tot vermaak op het terrein zelf controle uitgeoefend door toezichthouders, die eventuele onvolkomenheden constateren en aanwijzingen geven daaromtrent en als dat niet tot het gewenste resultaat leidt, wordt dat gemeld bij de zogenaamde handhavers die tot dwingende maatregelen kunnen overgaan, als het niet anders kan. WEKELIJKS INTERDISCIPLINAIR OVERLEG Welke gemeentelijke instanties komen er zo al bij kijken om alle evenementen in goede banen te leiden? Laura Martin: Iedere woensdag vindt er interdisciplinair overleg plaats omtrent de aanvragen tot nieuwe evenementen.om de tafel schuiven de volgende gemeentelijke diensten aan: Brandweer, Politie, Bouw- en Woningtoezicht (veiligheid tentenbouw), Districtsbeheer, Uitvoering (verkeersafzettingen), Afvalstoffen (containers), Stadstoezicht (controle), Milieubeheer (geluid) en het GHOR (volksgezondheid). Alle aspecten die bij een evenement een belangrijke rol spelen, komen aan de orde: tentenbouw, (brand)veiligheid, geluidsoverlast, reiniging van het terrein en last but not least: verkeersveiligheid en daarvoor beschikken wij dus voor het eerst dit jaar ook over de eerder genoemde Verkeersregelaars ter assistentie van de Politie. VOORBEELDEN Om tot slot nog even terug te komen op de inzet van die Verkeersregelaars: welke positieve en/of negatieve ervaringen zijn er tot nu toe met hen opgedaan? Laura Martin: Op 20 april jl. hebben wij met succes gebruik gemaakt van Verkeersregelaars bij het grote Bavel Truck Convooi evenement. En op 18 augustus jl. bij de Harleydag, die zich in een onverwacht grote belangstelling mocht verheugen. Na afloop van alle evenementen houden wij met de organisator een evaluatiebijeenkomst, waarbij een sterktezwakte analyse wordt gemaakt voor de organisatie van het evenement in de toekomst. Over het algemeen kan worden gesteld dat de ervaringen positief zijn en dat de inzet van Verkeersregelaars bij komende evenementen - afhankelijk van het soort evenement - zeker voor herhaling vatbaar is. 020 Tekst: Frans Sandbergen Fotografie: Wessel Keizer (Gemeente Breda)