Reversed schouderprothese 'Omgedraaide' schouderprothese Binnenkort wordt u geopereerd aan uw schouder. Uw schoudergewricht wordt vervangen door een kunstgewricht (schouderprothese). In deze folder leest u over de voorbereiding op de operatie, de operatie zelf en de nabehandeling, zoals deze met u besproken is. Het schoudergewricht Het schoudergewricht wordt gevormd door het schouderblad en de kop van de bovenarm. Het schouderblad heeft een kleine kom waarin de kop van de bovenarm past. Zowel de kom als de kop zijn bekleed met kraakbeen. Hiertussen bevindt zich een laagje gewrichtsvocht zodat het gewricht soepel kan draaien. Om het schoudergewricht heen zit het gewrichtskapsel. Het versleten schoudergewricht Het kraakbeen kan door een ongeval, een grote scheur in de pezen of een botbreuk na verloop van tijd slijten. Dit wordt artrose genoemd. Heeft u reumatoïde artritis? Dan wordt de kraakbeenschade van het gewricht veroorzaakt door ontsteking van het gewricht. Is het kraakbeen versleten, dan kan het gewricht niet meer soepel bewegen. Dit veroorzaakt pijn en stijfheid van het gewricht. Door de irritatie die ontstaat bij het bewegen wordt ook meer gewrichtsvocht aangemaakt. Hierdoor wordt het gewricht dik. Ook kunnen de pezen die rondom de kop van de bovenarm zitten, slijten. Dit kan mede de oorzaak zijn waarom u behalve pijn ook moeilijk de arm kan heffen. Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
Vervangen van het schoudergewricht Zijn de klachten door de slijtage van pezen en kraakbeen zo ernstig dat pijnstillers niet meer helpen? Dan kan de orthopedisch chirurg in overleg met u besluiten om het versleten gewricht te vervangen door een zogenaamde 'omgedraaid' kunstgewricht. Dit wordt een 'reversed schouderprothese' genoemd. De orthopedisch chirurg vervangt hierbij de schouderkom door een metalen kop en de schouderkop door een steel met hierop een kom. De belangrijkste reden voor de operatie is pijn. Deze pijnklachten verdwijnen na de operatie vrijwel helemaal. Na de operatie ervaart u tijdelijk een ander soort pijn. Deze pijn wordt in de loop van de tijd minder. Die periode duurt tot maximaal een aantal maanden na de operatie. Voorbereiding op de operatie Pre-operatieve Poli Voor uw operatie bezoekt u de Pre-operatieve Poli. Op de polikliniek Orthopedie wordt de afspraak voor u gemaakt. U heeft daar een gesprek met een anesthesioloog of een medewerker preoperatieve screening. U krijgt een vragenlijst over uw gezondheid en we vragen naar eerdere operaties, uw medicijnen en of u allergisch bent. Ook krijgt u een lichamelijk onderzoek. Soms vraagt de anesthesioloog andere artsen bij uw behandeling zoals de internist, longarts of cardioloog. De medewerker vertelt u over de vorm van verdoving, die bij deze operatie mogelijk is. Ook krijgt u te horen wat u wel en niet mag eten en drinken vóór de operatie. Bloedverdunnende medicijnen Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen, dan moet u deze voor de behandeling misschien stoppen. Bespreek dit met de medewerker van de POP-poli. Twijfelt u of u bloedverdunners gebruikt, overleg dan met de apotheek, uw huisarts of uw orthopedisch chirurg. De dag van de opname U wordt opgenomen op de dag van de operatie. U komt nuchter naar het ziekenhuis, dat wil zeggen niet meer eten en drinken vanaf het tijdstip dat de anesthesioloog met u heeft afgesproken. Gebruikt u medicijnen? Neemt u deze dan in originele verpakking mee naar het ziekenhuis. De verpleegkundige heeft met u een kort opnamegesprek, waarin besproken wordt wat u de komende periode te wachten staat. Woont u www.havenziekenhuis.nl - 2 van 7 - Inleiding
alleen en is het niet mogelijk om na de operatie naar uw eigen huis te gaan, dan moet u dit met de verpleegkundige bespreken. De zorgbemiddelaar of het medisch maatschappelijk werk neemt dan contact met u op. Deze kan tijdig thuiszorg of een kortdurende revalidatieplaats regelen. Ook vraagt de verpleegkundige wie uw twee contactpersonen zijn, welke medicijnen u gebruikt en of u overgevoelig bent voor iets. De verpleegkundige weet hoe laat u ongeveer aan de beurt bent. U krijgt operatiekleding aan. Op de schouder waaraan u wordt geopereerd zet u met een stift een pijl. U krijgt medicijnen als voorbereiding op de operatie. Vlak voor de operatie wordt u naar de operatieafdeling gebracht. Daar stapt u over op een smalle operatietafel. U krijgt een infuus. Dit is een naald in een bloedvat van uw arm met hieraan een systeem waardoor u medicijnen, vocht en het narcosemiddel krijgt. De anesthesioloog geeft u de verdoving die met u besproken is. Ook krijgt u bewakingsapparatuur aangesloten om uw bloeddruk, hartfunctie en ademhaling tijdens de operatie goed te controleren. De operatie Tijdens de operatie plaatst de chirurg een kunstkop. Bij de omgekeerde schouderprothese wordt de kom vervangen door een metalen kop (bol). Daarna wordt de schouderkop van de bovenarm verwijderd. Op de plek van de oude kop komt een metalen kunstkom. Deze wordt met een pin in de mergholte van de bovenarm vastgezet. De kunstkom heeft een lager van polyethyleen. Hierdoor glijden de kop en de kom makkelijk over elkaar. Uw operatiegegevens worden geregistreerd in de Landelijke Registratie Orthopaedische Implantaten. Na de operatie Na de operatie kan uw arm gevoelloos zijn door de verdoving. In de loop van de nacht werkt de verdoving meestal uit. Wanneer u pijn krijgt is het belangrijk dat u niet te lang wacht met het vragen om een medicijn tegen de pijn. Dit kan in de vorm van een tablet of in de vorm van een injectie gegeven worden. Uw arm wordt na de operatie in de draagband (shoulder immobilizer) gedaan. De wond kan nog flink nalekken. Dit komt onder andere doordat het lichaam wondvocht aanmaakt. Hierdoor zijn uw schouder en arm nog gezwollen. s Avonds start u met medicijnen (via injecties in de buikhuid) om www.havenziekenhuis.nl - 3 van 7 - Inleiding
trombose te voorkomen. De eerste 6 weken mag u zich niet opdrukken uit een stoel of uit bed. Op geleide van de klachten draagt u de immobilizer. Fysiotherapie U start de eerste dag na de operatie met het oefenprogramma, onder leiding van een fysiotherapeut. De fysiotherapeut geeft aan hoe en welke oefeningen u moet doen. U doet de oefeningen 4x per dag. Het is ook belangrijk dat u de elleboog en hand oefent. Complicaties Gelukkig treden na een schouderoperatie zelden complicaties op. Er zijn echter altijd risico s aan een operatie. Dit zijn algemene complicaties en complicaties die alleen bij deze operatie horen. Algemene complicaties: - Huidzenuwbeschadiging; omdat er sneden in de huid worden gemaakt, kan een huidzenuw beschadigd raken. Dit geeft een doof gevoel in een gedeelte van de huid. Meestal verdwijnen deze klachten in de loop van de tijd vanzelf. Soms zijn ze echter blijvend. - Nabloeding in het operatiegebied. - Wondinfectie in het operatie gebied. Dit is een vervelende complicatie, de kans hierop is echter erg klein. - Trombose en longembolie. Omdat u tijdens en vlak na de operatie veel stil ligt in bed en dus minder loopt, kan er een verstopping van een bloedvat in het been (trombose) ontstaan. Trombose is herkenbaar aan een dikke en pijnlijke kuit. Wanneer dit niet behandeld wordt, kan er een stolsel naar de longvaten of hersenvaten schieten. Dit kan zeer ernstige gevolgen hebben. Complicaties bij een schouderprothese: - Luxatie van de schouder, dit is het uit de kom schieten van de schouder. U voorkomt dit door de arm in de draagband te dragen en de oefeningen van de fysiotherapeut goed te doen. - Stijve schouder: na een schouderprothese kan de schouder soms, door het vormen van littekenweefsel stijf worden. Het is dus erg belangrijk de oefeningen die u krijgt van uw fysiotherapeut goed te doen en actief te oefenen. - Op langere termijn het loslaten van de prothese. - Bij broos bot kan een breuk ontstaan van de kom of de bovenarm bij het www.havenziekenhuis.nl - 4 van 7 - Inleiding
inbrengen van de prothese. Dit is een ernstige complicatie, maar de kans hierop is gelukkig zeer klein. Naar huis - De 3e of 4e dag mag u naar huis. Soms kunt u eerder naar huis, dit is afhankelijk van uw pijnklachten. - De hechtingen laat u zonodig op de 14e dag na de operatie door de huisarts verwijderen. U maakt hiervoor zelf een afspraak. - Thuis gaat u verder met het oefenprogramma van de fysiotherapeut. Dit kan bij een fysiotherapeut bij u in de buurt. Maak voor de operatie alvast een afspraak bij de fysiotherapeut van uw keuze, zodat u meteen als u thuis bent door kan gaan met het oefenprogramma. De fysiotherapeut van het ziekenhuis zorgt voor een overdracht voor uw eigen fysiotherapeut. - Zo nodig krijgt u een recept voor medicijnen tegen de pijn mee. - U krijgt een afspraak mee voor over zes weken op de polikliniek Orthopedie. Weer thuis De eerste tijd na de operatie zal uw schouder en het gebied rondom de wond dik en warm aanvoelen. Dit wordt geleidelijk minder. Ook heeft u mogelijk bloeduitstortingen (blauwe plekken) bij de wond maar deze verdwijnen vanzelf. Wanneer een arts waarschuwen Het is belangrijk dat u contact opneemt met de polikliniek Orthopedie of uw huisarts: - Als de operatiewond gaat lekken. - Als de wond steeds dikker wordt. - Als de wond steeds meer pijn gaat doen ook al bent u minder gaan bewegen. - Als u koorts krijgt hoger dan 38,5º Celsius. Vertel aan de huisarts altijd dat u geopereerd bent en hoe lang dit geleden is. Adviezen voor thuis Afhankelijk van de operatie en individuele factoren, heeft u na de operatie nog een tijd last van het operatiegebied. Hieronder geven wij enkele www.havenziekenhuis.nl - 5 van 7 - Inleiding
adviezen: - Na het douchen de wond droogdeppen. U mag de eerste week niet baden en zwemmen. Droog houden van de wond geeft een goede wondgenezing. Gebruik geen afsluitende pleister op de wond. - Voor uw veiligheid is het beter om zittend te douchen. U kunt hiervoor een douchestoel of douchekruk lenen bij een thuiszorgwinkel. - Heeft u pijn? Gebruik dan paracetamol (500 mg). U mag viermaal daags twee tabletten innemen. Wanneer de pijn minder wordt kunt u dit langzaam weer afbouwen. Dit doet u als volgt: - De eerste twee dagen neemt u vier maal daags - om de zes uur twee tabletten paracetamol van 500 mg. - Dan neemt u twee dagen vier maal daags - om de zes uur - één tablet paracetamol van 500 mg. - Daarna stopt u met de paracetamol en gebruikt alleen zo nodig bij pijn twee tabletten paracetamol van 500 mg. (maximaal 4 maal daags). - Als dit onvoldoende helpt, neemt u dan contact op met de polikliniek Orthopedie. - Slaap eventueel de eerste 6 weken met een kussen onder uw arm. Na 6 weken mag u weer op de geopereerde schouder gaan liggen.-wat mag u de eerste 6 weken niet: - (brom)fietsen en autorijden, - sporten, zoals tennissen, badminton, - zwaar huishoudelijk werk verrichten, - zwaar tillen. Contact Krijgt u na de operatie klachten, neem dan contact op met de polikliniek Chirurgie, telefoonnummer 010-404 33 80. Bij spoed 's nachts of in het weekend kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp, telefoonnummer 010-404 33 07. Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Stel deze dan gerust aan uw behandelend arts. www.havenziekenhuis.nl - 6 van 7 - Inleiding
Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij 'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010-404 33 00. Afspraak afzeggen of wijzigen Bent u onverwacht verhinderd? Laat u dit dan zo spoedig mogelijk aan ons weten. Een andere patiënt kan dan wellicht eerder worden geholpen. Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Havenziekenhuis 123038 ORTH/16/03/Folder reversed schouderprothese POSTADRES Postbus 70031 3000 LN Rotterdam www.havenziekenhuis.nl Telefoon & fax 010-404 33 00 010-412 15 17 HOOFDLOCATIE buitenpolikliniek krimpen Haringvliet 2 Patrijzenstraat 59 Rotterdam Krimpen aan den IJssel - 7 van 7 - Reversed schouderprothese