Hulpmiddelenfiches. Volgens refertelijst van 01/07/2011

Hulpmiddelenfiches Volgens refertelijst van 01/07/2011 1 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toegang tot de woning... 6 2 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Leefruimte (keuken en living)... 8 3 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer... 10 4 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toiletruimte... 12 5 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Slaapkamer... 14 6 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Garage... 16 7 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Circulatieomgeving (o.a. gang...)... 18 8 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Hellingbanen... 20 9 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,...... 22 10 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Andere... 24 11 Automatische garagepoortopener (uitgezonderd bij nieuwbouw)... 26 12 Elektrificatie rolluiken (uitgezonderd bij nieuwbouw)... 28 13 Automatische deuropener... 30 14 In hoogte verstelbaar werkvlak... 31 15 In hoogte verstelbare gootsteen... 33 16 Aanpassing keukenkasten... 35 17 Onderrijdbaar werkvlak... 37 18 Onderrijdbare gootsteen... 38 19 Uitschuifbaar werkvlak... 39 20 Handgrepen - beugels... 41 21 Drempelbruggen... 46 22 Oprijgoten (1 paar) of oprijplaat... 47 23 Aanvullende trapleuning... 48 24 Traplift... 50 25 Plateaulift... 54 26 Kokerlift... 57 27 Andere aanvullende uitrusting van de woning... 60 28 Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - zender... 63 29 Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - statief en houder... 66 30 Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel... 69 31 Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur... 72 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 1 van 320

32 Omgevingsbedieningsapparatuur: Aangepaste bediening v/h systeem (scanning, vingertipbediening,...)... 75 33 Aanvullende rijlessen om een rijbewijs te behalen of te behouden... 78 34 Automatische en semi-automatische transmissie... 80 35 Afneembare stuurbol of stuurhandvat zonder bedieningsfuncties... 83 36 Stuurbol elektronische bediening... 86 37 Gas en remmen aan of op het stuur... 89 38 Verplaatsing gaspedaal... 93 39 Draaizetel - transferstoel... 96 40 Rolstoelopbergsysteem voor manuele rolstoel... 99 41 Rolstoelplateaulift... 102 42 Rolstoelvergrendeling... 105 43 Doorzaksysteem voor toegang tot de wagen met een manuele rolwagen, elektronische rolstoel of scooter... 108 44 Aanhangfiets met twee wielen... 112 45 Aankoppelwiel voor de rolwagen - (lig)fiets met handtrappers... 114 46 Rolstoelfiets... 116 47 Rolstoel-fietsverbinding... 117 48 Standaard tweewieltandem bestuurder vooraan of duofiets... 118 49 Tweewieltandem bestuurder achteraan... 120 50 Badstoel met positioneringsvoorzieningen... 122 51 Hoog-laag badzit - zittend model... 125 52 Douchestoel... 128 53 Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening... 131 54 Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling)... 134 55 Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen... 137 56 Toiletstoel... 140 57 Verzorgingstafel... 144 58 Verzorgingstafel in hoogte verstelbaar... 146 59 Draaischijf... 148 60 Vastopgesteld optrektoestel op voet of met muurbevestiging... 150 61 Elektrisch aangedreven lifter op wieltjes (exclusief tildoek of tilband)... 152 62 Til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in één ruimte (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband)... 155 63 Til- en verplaatingssysteem voor gebruik in meerdere ruimten (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband)... 158 64 Tilband of tildoek... 161 65 Mechanisch eetapparaat... 163 66 Specifieke zetel voor personen met de ziekte van Huntington... 165 67 Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste kinderstoel met positioneringsvoorziening... 167 68 Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste werk- of bureaustoel voor volwassenen, voorzien van een of meer van de volgende functies of aanpassingen: artrodesezitting, duo-back, Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 2 van 320

specifieke polstering, abductiebalk, pelottes voor zijwaartse steun... 169 69 Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste tafel of bureau voorzien van volgende functies of aanpassingen: hoogteverstelling (rolstoelonderrijdbaar), buikuitsparing, kantelbaar blad... 173 70 Hoog-laag verzorgingsbed of hoog-laag bed-in-bed systeem... 175 71 Aanpassing en toebehoren voor een bed: Verhoging van een bed... 178 72 Aanpassing en toebehoren voor een bed: Per elektrisch regelbaar gedeelte (hoofdgedeelte, ruggedeelte, bovenbeengedeelte, onderbeengedeelte)... 179 73 Anti-decubituszitkussens... 182 74 Anti-decubitusmatras: Statische matras... 184 75 Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras... 187 76 Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm... 190 77 Aangepaste werktafel... 192 78 Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,...... 194 79 Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen... 198 80 Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter)... 200 81 Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord... 201 82 Toetsenbordalternatief: software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm (voor directe selectie of scanning)... 203 83 Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening... 205 84 Muisalternatief: aangepaste trackball, joystick (incl. Interface), interface voor bediening via de omgevingsbediening of via schakelaars... 207 85 Muisalternatief: hoofdmuis... 211 86 Aanvulling bij computerbediening: schakelaars... 213 87 Aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen... 215 88 Aanvulling bij computerbediening: software voor muisfuncties op scherm (kliksoftware)... 216 89 Aanvulling bij computerbediening: armondersteuning... 217 90 Aanvulling bij computerbediening: spraakherkenning of woordvoorspellingssoftware... 218 91 Aanvulling bij computerbediening: scanner en software voor werkblaadjes en formulieren... 220 92 Beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting... 221 93 Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op bureaucomputer - inclusief leesplateau en beeldscherm... 223 94 Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm... 225 95 Draagbare beeldschermloep met eigen scherm... 227 96 Monitorarm... 229 97 Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning... 230 98 Vergrotingssoftware met spraakondersteuning... 231 99 Andere noodzakelijke aanpassingen pc: toetsenbordstickers, toetsenbordhoes, toetsenbord met grote en/of contrasterende letters... 233 100 Spraaksyntheseprogramma... 235 101 Brailleschrijfmachine... 237 102 Notitietoestel voor niet-zienden met spraakweergave... 239 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 3 van 320

103 Notitietoestel voor niet-zienden met brailleweergave... 241 104 Brailleleesregel met 40 cellen... 243 105 Brailleleesregel met 80 cellen... 245 106 Brailleprinter... 247 107 Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops... 248 108 Tekstherkenningsprogramma met scanner (tekstherkenningssysteem op basis van standaard PC)... 250 109 Voorleestoestel tafelmodel... 252 110 Geleidehond voor blinden... 253 111 Witte stok... 255 112 Aanleren verplaatsingstechnieken witte stok... 257 113 Leesloep met lamp... 259 114 Sprekende labelpen... 261 115 Kleurendetector... 262 116 Daisyspeler... 264 117 Uitspraak gsm... 266 118 Uitspraak of vergroting voor gsm... 267 119 Communicatietoestel voor doofblinden... 268 120 Ringleiding... 270 121 Licht- of trilwekker... 272 122 FM-apparatuur: FM-zender... 273 123 FM-apparatuur: FM-ontvanger: eenzijdige aanpassing... 275 124 FM-apparatuur: FM-ontvanger: tweezijdige aanpassing... 277 125 Geluidsoverdrachtsysteem voor radio en TV (via IR of andere technologie)... 279 126 Ringleiding voor gsm... 281 127 Signaleringssysteem... 282 128 Signaleringssysteem: Rookmelder bij signaleringssysteem... 285 129 Signaleringssysteem: Babyfoonzender bij signaleringssysteem... 286 130 Mobiel signaleringssysteem... 287 131 Tolken voor doven en slechthorenden... 289 132 Statische systemen: met één boodschap... 290 133 Statische systemen: met meerdere boodschappen... 292 134 Dynamische systemen (toestel met communicatiesoftware en spraaksynthese)... 295 135 Teksttoestellen (toestel zonder synthetische spraak)... 298 136 Stemversterker... 300 137 Uitbreidingsmodules voor communicatiesoftware... 301 138 Extra sleutel (licentie)... 302 139 Extra taal... 303 140 Symbooldatabanken... 304 141 Communicatiesoftware... 305 142 Synthetische stem... 307 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 4 van 320

143 Synthetische stem (inbouw voor teksttoestellen)... 308 144 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): schakelaars, afdekplaten,...... 309 145 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): extra batterijen - batterijladers... 311 146 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): adapter... 312 147 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): tafelstatieven... 313 148 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): rolstoelstatieven... 315 149 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): andere statieven... 317 150 Bijhorigheden (voor alle communicatietoestellen en draagbare computer, gebruikt als communicatiehulpmiddel): andere (draagtas, kabels,...)... 319 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 5 van 320

1 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toegang tot de woning Domein: Wonen (ver)bouwen Probleemactiviteit: Verplaatsingen in, toegang tot de woning Doelgroep: A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitensshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige toegang niet toegankelijk is B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij door het maken van een toegankelijke badkamer, eigen slaapkamer, toiletruimte, keuken, leefruimte en/of circulatieruimte de huidige toegang onbruikbaar wordt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, toegang tot de woning' zoals bedoeld in deze fiche is het realiseren van een toegankelijke toegang van de straat tot in de woning door: aanpassen van de toegangsdeur (verbreden, draairichting omkeren,...) maken van een nieuwe toegangsdeur op een andere plaats aanpassen van het toegangspad, inclusief opstelruimte, naar de toegangsdeur, aanleggen van een nieuw toegangspad, inclusief opstelruimte wegwerken drempel Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag 1401,10 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar Ombouwen/aanbouwen van de woning: Hellingbanen met: Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 6 van 320

Aanwezigheid opstelruimte voor rolstoel Bereikbaarheid van de deur,... Berijdbare paden (verhard oppervlak, helling volgens richtlijnen in art 19 van 'Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid')... minimale lengte van de helling i.f.v. de te overbruggen hoogte Toegang tot de woning is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 7 van 320

2 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Leefruimte (keuken en living) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: leefruimte (keuken en living) gebruiken, andere ruimte gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige living niet toegankelijk is waarbij de huidige living niet toegankelijk in te richten is (vb door verplaatsing meubilair) B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die vrijwel dagelijks zelf maaltijden bereiden of voorbereiden waarbij de huidige keuken niet toegankelijk is waarbij de huidige keuken niet toegankelijk in te richten is (vb door verplaatsing meubilair, plaatsen van aangepast keukenmeubilair,...) C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij door het maken van een toegankelijke badkamer, toegang tot de woning, toiletruimte, slaapkamer en/of circulatieruimte de huidige leefruimte (keuken en living) onbruikbaar wordt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, leefruimte' zoals bedoeld in deze fiche is het realiseren van een toegankelijke leefruimte door: structurele aanpassingen van muren, vloeren, plafonds, ramen, deuren,... van de bestaande leefruimte (keuken en/of living) (wijzigen,verwijderen, bijbouwen, afwerken,...) verbouwen van een andere ruimte tot toegankelijke keuken bijbouwen van een nieuwe toegankelijke keuken verbouwen van een andere ruimte tot toegankelijke living bijbouwen van een nieuwe toegankelijke living Inclusie: installeren van de nutsvoorzieningen in de aangepaste keuken installeren van de nutsvoorzieningen in de aangepaste living Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 8 van 320

vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 2802,19 Onderrijdbaar werkvlak In hoogte verstelbaar werkvlak Aanpassing keukenkasten Onderrijdbare gootsteen In hoogte verstelbare gootsteen Uitschuifbaar werkvlak Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Aanwezigheid manoeuvreerruimte voor rolstoel (draaicirkel) Bereikbaarheid van eettafel, zithoek,...... Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren De leefruimte is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 9 van 320

3 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: badkamer gebruiken, andere ruimte gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige badkamer niet toegankelijk is B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige badkamer niet bruikbaar is C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige badkamer niet bruikbaar is om er de nodige aangepaste sanitaire voorzieningen en hulpmiddelen in te plaatsen D. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij door het maken van een toegankelijke slaapkamer, toegang tot de woning, toiletruimte, keuken, leefruimte en/of circulatieruimte de huidige badkamer onbruikbaar wordt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, badkamer' zoals bedoeld in deze fiche is realiseren van een toegankelijke badkamer door: structurele aanpassingen van muren, vloeren, plafonds, ramen,... van de bestaande badkamerruimte (wijzigen,verwijderen, bijbouwen, afwerken,...) verbouwen van een andere ruimte tot toegankelijke badkamerruimte bijbouwen van een nieuwe toegankelijke badkamerruimte Inclusie: installeren van de nutsvoorzieningen in de aangepaste badkamerruimte plaatsen van aangepaste sanitaire toestellen in de aangepaste badkamerruimte aangepaste sanitaire toestellen Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 10 van 320

dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: 2802,19 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Aanwezigheid manoeuvreerruimte voor rolstoel (draaicirkel, opstelruimte aan de deur) Bereikbaarheid van alle sanitaire voorzieningen aanpassen van de vloerbekleding in de badkamer (vb antislipvloer)... Bruikbaarheid betekent o.a.: Bruikbare sanitaire installatie: toegankelijk bad of douche, onderrijdbare wastafel, bereikbaar toilet op aangepaste hoogte... Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren Situatie voorbeeld van een toegankelijk maar niet bruikbare badkamer: badkamer met instapdouche van 70 cm x 70 cm, douche moet vervangen worden door inrijdouche van 100 cm x 100 cm waardoor bijkomende aanpassingen aan muren nodig zijn. De badkamer is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 11 van 320

4 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toiletruimte Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: toiletruimte gebruiken, andere ruimte gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die gebruik maken van het toilet waarbij de huidige toiletruimte voor hen niet toegankelijk is B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die gebruik maken van het toilet waarbij het bestaande toilet voor hen niet bruikbaar is C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige toiletruimte niet bruikbaar is om er voor hen de nodige aangepaste sanitaire voorzieningen en hulpmiddelen in te plaatsen D. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die gebruik maken van het toilet waarbij door het maken van een toegankelijke badkamer, eigen slaapkamer, toegang tot de woning, keuken, leefruimte en/of circulatieruimte de huidige toiletruimte onbruikbaar wordt. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, toilet' zoals bedoeld in deze fiche is het realiseren van een toegankelijke toiletruimte door: structurele aanpassingen van muren, vloeren, plafonds, ramen, deuren,... van de bestaande toiletruimte (wijzigen,verwijderen, bijbouwen, afwerken,...) verbouwen van een andere ruimte tot toegankelijke toiletruimte bijbouwen van een nieuwe toegankelijke toiletruimte Inclusie: installeren van de nutsvoorzieningen in de aangepaste toiletruimte plaatsen van aangepaste sanitaire toestellen Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 12 van 320

Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: 2802,19 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Aanwezigheid manoeuvreerruimte voor rolstoel, rollator, tillift,... (draaicirkel) Bereikbaarheid van alle sanitaire voorzieningen Vlotte bereikbaarheid van de toiletruimte... Bruikbaarheid betekent o.a.: Toilet op aangepaste hoogte Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren Een aangepaste toiletruimte wordt bij voorkeur ingericht op het niveau van de slaapkamer of badkamer. Het toilet is dan 's nachts en tijdens de verzorging vlot bereikbaar. De toiletruimte is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 13 van 320

5 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Slaapkamer Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: slaapkamer gebruiken, andere ruimte gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij hun huidige slaapkamer niet toegankelijk is waarbij de huidige slaapkamer niet toegankelijk in te richten is (vb door verplaatsing meubilair) B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij door het maken van een toegankelijke badkamer, toegang tot de woning, toiletruimte, keuken, leefruimte en/of circulatieruimte de huidige eigen slaapkamer onbruikbaar wordt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, slaapkamer' zoals bedoeld in deze fiche is het realiseren van een toegankelijke slaapkamer door: structurele aanpassingen aan muren, vloeren, plafonds, ramen, deuren,... van de bestaande slaapkamer (wijzigen,verwijderen, bijbouwen, afwerken,...) verbouwen van een andere ruimte tot toegankelijke slaapkamer bijbouwen van een nieuwe toegankelijke slaapkamer Inclusie: installeren van de nutsvoorzieningen in de aangepaste slaapkamer Exclusie: Inrichten van een bestaande kamer tot slaapkamer Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 2802,19 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 14 van 320

Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Aanwezigheid manoeuvreerruimte voor rolstoel (draaicirkel) Bereikbaarheid van bed, kleerkast, bureau (kinderen),...... Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren De slaapkamer is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 15 van 320

6 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Garage Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Garage gebruiken, transfer in en uit de auto/woning betreden Verplaatsingen in, toegang tot de woning: andere ruimte gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige garage niet toegankelijk is om in de garage in en uit de wagen te transfereren waarbij de huidige garage niet in te richten is zodat in de garage in en uit de wagen kan getransfereerd worden B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige garage niet toegankelijk is om te gebruiken als toegang tot de woning waarbij de huidige garage niet in te richten is zodat de garage te gebruiken is als toegang tot de woning C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij door het maken van een toegankelijke badkamer, toegang tot de woning, toiletruimte, keuken, eigen slaapkamer, leefruimte en/of circulatieruimte de huidige garage onbruikbaar wordt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, garage zoals bedoeld in deze fiche is het realiseren van een toegankelijke garage door: structurele aanpassingen van muren, vloeren, plafonds, ramen, deuren,... van de bestaande garage (wijzigen,verwijderen, bijbouwen, afwerken,...) verbouwen van een andere ruimte tot toegankelijke garage bijbouwen van een nieuwe toegankelijke garage bouwen van een overdekte ruimte voor transfers in en uit een auto aanbrengen van sokkel en/of nutsvoorzieningen met het oog op het plaatsen van wasmachine of droger Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 16 van 320

dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 1401,10 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Aanwezigheid opstelruimte voor rolstoel Bereikbaarheid van de deur,...... Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren De garage is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 17 van 320

7 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Circulatieomgeving (o.a. gang...) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, om en rond de woning A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de huidige circulatieomgeving niet toegankelijk is Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, circulatieomgeving' zoals bedoeld in deze fiche is realiseren van een toegankelijke circulatieomgeving in, om en rond de woning door het uitvoeren van structurele of constructieve aanpassingen om: voldoende doorgangsbreedte te creëren, drempels bij niveauverschillen weg te werken opstelruimte te creëren, wegnemen van obstakels die een vrije circulatie hinderen meeroppervlakte creëren Circulatieomgeving in de woning omvat: de gangen de sassen de overlopen de inkomhal de ruimte tussen eetruimte en zithoek in de living de deuren van noodzakelijke ruimtes die niet aangepast moeten worden Circulatieomgeving om en rond de woning omvat: de tuinpaden en de loopwegen in de tuin de terrassen paden rond de woning toegang van de woning tot de tuin Exclusie: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 18 van 320

(hoofd)toegangspad tot de woning (andere fiche 'toegang tot de woning') Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 2802,19 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Geen drempels Aanwezigheid opstelruimte voor rolstoel Bereikbaarheid van de deur,... Berijdbare paden... Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren De circulatieomgeving is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 19 van 320

8 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Hellingbanen Domein: Wonen (ver)bouwen Probleemactiviteit: Verplaatsingen in, toegang tot de woning Doelgroep: A. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen waarbij de huidige toegang niet toegankelijk is omwille van een hoogteverschil Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: Een hellingbaan is een constructie met een hellend vlak met een minimale breedte van 90cm en een helling volgens de richtlijnen van art. 19 van het 'Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake toegankelijkheid'. Een hellingbaan is al dan niet wegneembaar. Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: 1074,10 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toegang tot de woning Een hellingbaan maakt het mogelijk een hoogteverschil te overbruggen en op die manier de deur te bereiken. De toegang tot de woning is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 20 van 320

terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 21 van 320

9 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: badkamer gebruiken, andere ruimte gebruiken A. Personen met een matig functieverlies in één of beide onderste ledematen waarbij de sanitaire voorzieningen in de huidige badkamer niet bruikbaar zijn Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Ombouwen/aanbouwen van de woning, verbouwing sanitair: bad, douche, wastafel,...' zoals bedoeld in deze fiche is het uitrusten van een badkamer met één of meer aangepaste sanitaire voorzieningen waaronder: vlakke douche onderrijdbare wastafel aangepaste kranen (wastafel, douche en bad) glijstang voor douchekop verhoogd bad of onderrijdbaar maken van bad voor het gebruik van tillift aanpassen hoogte van een bestaand toilet plaatsen in de hoogte aangepast toilet Exclusie: aangepast toilet (toilet met intieme douche-droger, liftzitting,...) (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: 1341,54 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toiletruimte Aanvullende fiches: Toelichting: Het aangepaste sanitair is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 22 van 320

hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 23 van 320

10 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Andere Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, om en rond de woning A. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die nood hebben aan structurele aanpassingen van de woning, verschillend van: plaatsen drempelbruggen creëren hellingbanen verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - 'Ombouwen/aanbouwen van de woning: Andere' zoals bedoeld in deze fiche is het realiseren van een toegankelijke woning door: structurele aanpassingen van muren, vloeren, plafonds, ramen, deuren verbouwen bijbouwen Exclusie: Drempelbruggen Hellingbanen Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen en dat er een bouwkundige vergunning is bij vergunningsplichtige verbouwingen. Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: 1299,32 Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toegang tot de woning Ombouwen/aanbouwen van de woning: Leefruimte (keuken en living) Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer Ombouwen/aanbouwen van de woning: Toiletruimte Ombouwen/aanbouwen van de woning: Slaapkamer Ombouwen/aanbouwen van de woning: Garage Ombouwen/aanbouwen van de woning: Circulatieomgeving (o.a. gang...) Aanvullende fiches: Toelichting: Toegankelijkheid betekent o.a.: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 24 van 320

Geen drempels Aanwezigheid manoeuvreerruimte voor rolstoel (draaicirkel) Bereikbaarheid van eettafel, zithoek,...... Structurele aanpassingen zijn: Vergroten, (ver)plaatsen, verkleinen,... van raam en deuropeningen Niveauverschillen wegwerken (Ver)plaatsen van muren Isoleren Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 25 van 320

11 Automatische garagepoortopener (uitgezonderd bij nieuwbouw) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsing in, toegang tot de woning, garagepoort openen en sluiten A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die de garage gebruiken als toegang tot de woning B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die de garage gebruiken als transfer- en parkeerruimte voor de wagen of een mobiliteitshulpmiddel (buitenrolstoel, handbike, vijfde wiel, orthopedische driewieler,...) C. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die de garage gebruiken als toegang tot de woning D. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die de garage gebruiken als transfer- en parkeerruimte voor de wagen of orthopedische driewieler E. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die de garage gebruiken als toegang tot de woning waarvoor eenvoudige aanpassingen om de garagepoort te openen (handgreep (fiche handgrepen en beugels),...) niet volstaan of niet mogelijk zijn F. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die garage gebruiken als transfer- en parkeerruimte voor de wagen of fiets waarvoor eenvoudige aanpassingen om de garagepoort te openen (handgreep (fiche handgrepen en beugels),...) niet volstaan of niet mogelijk zijn G. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die garage gebruiken als toegang tot de woning waarvoor eenvoudige aanpassingen om de garagepoort te openen (handgreep (fiche handgrepen en beugels),...) niet volstaan of niet mogelijk zijn H. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die de garage gebruiken als transfer- en parkeerruimte voor de wagen of fiets waarvoor eenvoudige aanpassingen om de garagepoort te openen (handgreep (fiche handgrepen en beugels),...) niet volstaan of niet mogelijk zijn Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 26 van 320

Een automatische garagepoortopener is een systeem om een garagepoort gemotoriseerd te openen en te sluiten. Het systeem bestaat uit de motor (opener/sluiter) en een bedieningssysteem (naderingsschakelaar, drukknop, afstandsbediening met drukknop,...). Inclusie: installatie van de automatische garagepoortopener installatie van de nodige elektrische stroomvoorziening Exclusie: aangepaste ontvanger voor bediening via de omgevingsbediening Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 795,20 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 27 van 320

12 Elektrificatie rolluiken (uitgezonderd bij nieuwbouw) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bedienen en gebruiken van toestellen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die niet tot bij de huidige bediening van de rolluiken, gordijnen of zonnewering kunnen komen waarbij het onmogelijk is om de huidige bediening van de rolluiken, gordijnen of zonnewering bereikbaar te maken (door verplaatsen meubilair) waar gedurende langere tijdspannes geen andere personen aanwezig zijn om de rolluiken te bedienen B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die niet tot bij de huidige bediening van de rolluiken, gordijnen of zonnewering kunnen komen waarbij het onmogelijk is om de huidige bediening van de rolluiken, gordijnen of zonnewering bereikbaar te maken (door verplaatsen meubilair) waar gedurende langere tijdspannes geen andere personen aanwezig zijn om de rolluiken, gordijnen of zonnewering te bedienen C. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide bovenste ledematen waar gedurende langere tijdspannes geen andere personen aanwezig zijn om de rolluiken, gordijnen of zonnewering te bedienen D. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken waar gedurende langere tijdspannes geen andere personen aanwezig zijn om de rolluiken, gordijnen of zonnewering te bedienen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Elektrificatie rolluiken' is de automatisatie van bestaande rolluiken, gordijnen of zonnewering voor één of meer ramen door het plaatsen van een opener/sluiter (motor) en een bedieningssysteem (afstandsbediening of schakelaar). Inclusie: installatie van de openers/sluiters installatie van de nodige elektrische stroomvoorziening Exclusie: aangepaste ontvanger voor bediening via de omgevingsbediening Vereiste attesten of verslagen: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 28 van 320

Refertebedrag (vanaf 212,05 (per stuk, max 2 stuks) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Elektrificatie rolluiken is bedoeld de verduistering en zonnewering te realiseren in frequent gebruikte ruimtes: de leefruimte (keuken en living), de badkamer en de slaapkamer. De 'elektrificatie rolluiken' laat toe om de verduistering van op afstand of met vaste schakelaar te openen en te sluiten. In uitzonderlijke situaties is de bestaande verduistering niet geschikt om te automatiseren en moet die vervangen worden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 29 van 320

13 Automatische deuropener Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Zich zelfstandig verplaatsen in de woning, toegang tot de woning, deur openen en sluiten A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één bovenste lidmaat die een ernstig of volledig participatieprobleem ondervinden m.b.t. zich stappend verplaatsen en voor verplaatsingen binnenen buitenshuis afhankelijk zijn van een rolstoel waarvoor eenvoudige aanpassingen om de deur te openen (handgreep (fiche handgrepen en beugels), klapscharnieren (buiten fiches),...) niet volstaan of niet mogelijk zijn B. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen waarvoor eenvoudige aanpassingen om de deur te openen (handgreep (fiche handgrepen en beugels), klapscharnieren (buiten fiches),...) niet volstaan of niet mogelijk zijn Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: Een automatische deuropener is een systeem om een buiten- of binnendeur gemotoriseerd te openen en te sluiten. Het systeem bestaat uit de motor (opener/sluiter) en een bedieningssysteem (naderingsschakelaar, drukknop, afstandsbediening met drukknop,...). Een automatisch deuropener voor een buitendeur is inclusief een elektrische deurontgrendeling. Inclusie: installatie van de automatische deuropener installatie van de nodige elektrische stroomvoorziening Exclusie: aangepaste ontvanger voor bediening via de omgevingsbediening Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 2363,67 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 499,02 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Een automatische deuropener kan gemonteerd worden op een bestaande deur of op een nieuwe deur. Een automatische deuropener is beschikbaar voor schuifdeuren en draaideuren. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 30 van 320

14 In hoogte verstelbaar werkvlak Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bereiden en gebruiken maaltijden, huishouden: maaltijden bereiden of voorbereiden A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) zonder hoog-laag- of sta-functie die niet op standaard hoogte kunnen werken die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden waarbij andere personen het werkvlak meerdere keren per week op standaardhoogte gebruiken B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende sta-functie hebben om staand te werken die niet op standaard hoogte kunnen werken die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden waarbij andere personen het werkvlak meerdere keren per week op standaardhoogte gebruiken C. Personen met een matig functieverlies in beide bovenste ledematen de niet op standaard hoogte kunnen werken die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden waarbij andere personen het werkvlak meerdere keren per week op standaardhoogte gebruiken Hulpmiddel of oplossing: Een 'in hoogte verstelbare werkvlak' zoals bedoeld in deze fiche is ISO 9999: het geheel van aanpassingen om een keukenwerkblad of een deel ervan mechanisch of elektrisch in hoogte verstelbaar te maken. Een 'in hoogte verstelbare werkvlak' is al dan niet onderrijdbaar. Inclusie: In hoogte verstelbaar kookvuur (= deel van het werkvlak) Exclusie: In hoogte verstelbare gootsteen (andere fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 908,44 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 31 van 320

Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Onderrijdbaar werkvlak Voorbereiden van maaltijden omvat ook helpen in de keuken. Voor rolstoelgebruikers moet het in hoogte verstelbare werkvlak altijd onderrijdbaar zijn. Een 'in hoogte verstelbaar werkvlak' is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 32 van 320

15 In hoogte verstelbare gootsteen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bereiden gebruiken van maaltijden, huishouden: gootsteen gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) zonder hoog-laag- of sta-functie die niet op standaard hoogte kunnen werken die vrijwel dagelijks de gootsteen gebruiken waarbij andere personen de gootsteen meerdere keren per week op standaardhoogte gebruiken B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende sta-functie hebben om staand te werken die niet op standaard hoogte kunnen werken die vrijwel dagelijks de gootsteen gebruiken waarbij andere personen de gootsteen meerdere keren per week op standaardhoogte gebruiken C. Personen met een matig functieverlies in beide bovenste ledematen die niet op standaard hoogte kunnen werken die vrijwel dagelijks de gootsteen gebruiken waarbij andere personen de gootsteen meerdere keren per week op standaardhoogte gebruiken Hulpmiddel of oplossing: Een 'in hoogte verstelbare gootsteen' zoals bedoeld in deze fiche is ISO 9999: het geheel van aanpassingen om een gootsteen mechanisch of elektrisch in hoogte verstelbaar te maken. Een 'in hoogte verstelbare gootsteen' is al dan niet onderrijdbaar. Inclusie: flexibele toevoer- en afvoerleidingen Exclusie: In hoogte verstelbaar werkvlak Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 908,44 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 33 van 320

Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Onderrijdbare gootsteen Voor rolstoelgebruikers moet de in hoogte verstelbare gootsteen altijd onderrijdbaar zijn. Dit houdt in dat er een ondiepe gootsteen en een aangepaste sifon geplaatst moeten worden. Een 'in hoogte verstelbare gootsteen' is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 34 van 320

16 Aanpassing keukenkasten Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bedienen en gebruiken van keukenkasten A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die vrijwel dagelijks zelf voorwerpen uit keukenkasten nemen of er in zetten waarvoor het bereikbaar plaatsen van de noodzakelijke kastinhoud niet mogelijk is. B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende sta-functie hebben om de voorwerpen in de standaard keukenkast te bereiken (voorwerpen inzetten en uitnemen, bereiken van de voorwerpen in de kast,...) die vrijwel dagelijks zelf voorwerpen uit keukenkasten nemen of er in zetten waarvoor het bereikbaar plaatsen van de noodzakelijke kastinhoud niet mogelijk is. C. Personen met een matig functieverlies in beide bovenste ledematen die vrijwel dagelijks zelf voorwerpen uit keukenkasten nemen of er in zetten waarvoor het bereikbaar plaatsen van de noodzakelijke kastinhoud niet mogelijk is. D. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die vrijwel dagelijks zelf voorwerpen uit keukenkasten nemen of er in zetten waarvoor het bereikbaar plaatsen van de noodzakelijke kastinhoud niet mogelijk is Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Aanpassingen keukenkasten' zoals bedoeld in deze fiche is: het geheel van aanpassingen aan een bestaande keuken om de keukenkastinhoud bereikbaar te maken voor de persoon met een handicap. Dit houdt in: vervangen van legplanken door laden, vervangen van verschillende legplanken door apothekerkastsysteem of voorraaduitrol, onderkasten verrolbaar maken, bovenkasten voorzien van uitschuifbare planken, Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 35 van 320

telescopische bovenkasten, plaatsen van 180 -scharnieren, aanpassingen aan bestaande kast om een keukentoestel op de juiste hoogte te brengen Inclusie: vervanging van bestaande keukenkasten door aangepaste keukenkasten bijplaatsen van aangepaste keukenkasten Exclusie: aanpassingen aan de grepen (andere fiche: 'andere') Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 1454,15 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Voor gebruikers van een rolstoel met hoog-laag-functie of een sta-functie is het meestal mogelijk om de inhoud van de keukenkasten bereikbaar te plaatsen. 'Vrijwel dagelijks' betekent dat de activiteit niet noodzakelijk elk dag wordt uitgevoerd, maar meer dan alleen in het weekend. 'Aanpassing keukenkasten' is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 36 van 320

17 Onderrijdbaar werkvlak Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bereiden en gebruiken van maaltijden, huishouden A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende sta-functie hebben om staand te werken die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: Een 'onderrijdbaar werkvlak' zoals bedoeld in deze fiche is een aanpassing om een bestaand keukenwerkblad of een deel ervan: onderrijdbaar te maken en op een gepaste hoogte te plaatsen voor een zittende gebruiker. of te vervangen door een onderrijdbaar werkvlak op een gepaste hoogte voor een zittende gebruiker. Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 908,44 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: In hoogte verstelbaar werkvlak Aanvullende fiches: Toelichting: Een 'onderrijdbaar werkvlak' is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 37 van 320

18 Onderrijdbare gootsteen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bereiden en gebruiken maaltijden, huishouden: gootsteen gebruiken A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die vrijwel dagelijks de gootsteen gebruiken B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende sta-functie hebben om staand te werken die vrijwel dagelijks de gootsteen gebruiken Hulpmiddel of oplossing: Een 'onderrijdbare gootsteen' zoals bedoeld in deze fiche is: ISO 9999: het geheel van aanpassingen om de gootsteen onderrijdbaar te maken en op een gepaste hoogte te plaatsen voor een zittende gebruiker Inclusie: een ondiepe gootsteen met geïsoleerde onderplaat en een aangepaste sifon Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd Refertebedrag (vanaf 908,44 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: In hoogte verstelbare gootsteen Aanvullende fiches: Toelichting: Een 'onderrijdbare gootsteen' is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 38 van 320

19 Uitschuifbaar werkvlak Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Bereiden en gebruiken maaltijden, huishouden A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden waarvoor optimaal plaatsen van het keukentoestellen geen oplossing is B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende sta-functie hebben om staand te werken die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden waarvoor optimaal plaatsen van het keukentoestellen geen oplossing is C. Personen met een matig functieverlies in één of beide bovenste ledematen die onvoldoende spierkracht, bewegingsbereik,... hebben om levensmiddelen en keukenmateriaal te manipuleren. die vrijwel dagelijks maaltijden bereiden of voorbereiden waarvoor optimaal plaatsen van het keukentoestellen geen oplossing is Hulpmiddel of oplossing: Een 'uitschuifbaar werkvlak' zoals bedoeld in deze fiche is één of meer extra uitschuifbare keukenwerkvlakken. ISO 9999: Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd Refertebedrag (vanaf 545,71 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Een uitschuifbaar werkvlak kan gebruikt worden: om zittend werken als afzetplaats voor kookpotten Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 39 van 320

... Een 'uitschuifbaar werkvlak' is slechts een onderdeel van een aangepaste woning. Bij een woningaanpassing moet steeds het hele 'woongebeuren' in kaart gebracht worden en moet gezocht worden naar de goedkoopst adequate oplossing om de hele woonbehoefte toegankelijk te maken voor de persoon met een handicap terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 40 van 320

20 Handgrepen - beugels Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Uitvoeren van dagelijkse transfers A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die extra steun nodig hebben voor de transfers: op en af het toilet, in en uit het bad en/of in en uit de douche B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die extra steun nodig hebben bij het uitvoeren van verplaatsingen C. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die extra steun nodig hebben voor de transfers: op en af het toilet, in en uit het bad en/of in en uit de douche D. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die extra steun nodig hebben voor de transfers: op en af het toilet, in en uit het bad en/of in en uit de douche Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.03 Een handgreep of beugel is een vastgemaakte staaf om op te steunen of om zich op te trekken. Handgrepen en beugels zijn verkrijgbaar in verschillende materialen en in verschillende modellen o.a.: enkelvoudige, niet gehoekte handgrepen of beugels handgrepen en beugels voor hoekoverbrugging opklapbare handgrepen verplaatsbare handgrepen handgrepen met zuignappen handgreep met vloerbevestiging Inclusie: plaatsing van de handgreep of beugel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 41 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 189,48 (per stuk, max 4 stuks) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Handgrepen zijn in verschillende situaties te gebruiken: bij het gebruik van het toilet Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 42 van 320

Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 43 van 320

bij het gebruik van de lavabo bij het gebruik van douche en het bad Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 44 van 320

bij het gebruik van de trap... terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 45 van 320

21 Drempelbruggen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die een obstakel met een hoogte tussen 2 cm en 7 cm (drempel of raamlijst) moeten overschrijden B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die een obstakel met een hoogte tussen 2 cm en 7 cm (drempel of raamlijst) moeten overschrijden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: Een drempelbrug is een wegneembare constructie bestaande uit twee hellende vlakken die over een obstakel geplaatst wordt. Exclusie: drempelbruggen voor obstakels hoger dan 7 cm (andere fiche: oprijgoot) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 939,84 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Een drempelbrug is ontworpen om relatief kleine niveauverschillen tussen 2 cm en 7 cm (zoals deurdrempels, schuiframen,...) te overbruggen terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 46 van 320

22 Oprijgoten (1 paar) of oprijplaat Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Hoogteverschil overbruggen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die op andere plaatsen dan in en rond de eigen woning een hoogteverschil moeten overbruggen B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die door derden vervoerd worden met een auto op de autozetel waarvan de rolstoel of scooter moet meegenomen worden Hulpmiddel of oplossing: Een oprijgoot (1 paar) bestaat uit 2 losse metalen U-profielen. ISO 9999: Een oprijplaat is een metalen plaat. Oprijgoten en oprijplaten zijn: al dan niet uitschuifbaar of opplooibaar meeneembaar (hanteerbaar door 1 persoon) sterk genoeg om een elektronische rolstoel te dragen. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 537,05 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Bij gebruik van een oprijgoot of oprijplaat is er meestal een hellingsgraad die hoger is dan toegestaan door de richtlijn in art 19 van... Een oprijgoot of oprijplaat is niet bedoeld voor frequent gebruik. Een oprijgoot of oprijplaat kan gebruikt worden als tijdelijke oplossing of als oplossing bij een bezoek aan een onaangepaste omgeving. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 47 van 320

23 Aanvullende trapleuning Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: hoogteverschil overbruggen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die vrijwel dagelijks activiteiten uitvoeren in ruimtes die zich op verschillende niveaus bevinden die onvoldoende steun hebben aan de huidige leuning van de trap waarbij de activiteiten niet op een bereikbaar niveau kunnen georganiseerd worden B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die vrijwel dagelijks activiteiten uitvoeren in ruimtes die zich op verschillende niveaus bevinden die onvoldoende steun hebben aan de huidige leuning van de trap waarbij de activiteiten niet op een bereikbaar niveau kunnen georganiseerd worden C. Personen met een matig functieverlies in één of beide onderste ledematen die vrijwel dagelijks activiteiten uitvoeren in ruimtes die zich op verschillende niveaus bevinden die onvoldoende steun hebben aan de huidige leuning van de trap waarbij de activiteiten niet op een bereikbaar niveau kunnen georganiseerd worden Hulpmiddel of oplossing: Een aanvullende trapleuning is: ISO 9999: 18.24.18 een extra trapleuning onder de eerste aan dezelfde zijde en/of een extra trapleuning aan de overstaande zijde Inclusie: plaatsing van de aanvullende trapleuning Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 727,62 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Kokerlift Traplift Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 48 van 320

Plateaulift Aanvullende fiches: Toelichting: Trapleuningen kunnen bevestigd worden in de muur en/of op de trap. Trapleuningen hebben best een uitloopleuning van minimaal 40 cm. Hetzelfde voor de uitloopruimte (minimaal 40cm) van de trap, dit zowel bovenaan als onderaan de trap (zie tekening). Een bestaande trap in een particuliere woning is meestal voorzien van één trapleuning. Bijkomende trapleuningen en antislipmateriaal kunnen een oplossing zijn voor personen met een beperkte stapfunctie. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 49 van 320

24 Traplift Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: hoogteverschil overbruggen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, garage, toegang) zich op verschillende niveaus bevinden waarbij de woonfuncties slechts kunnen georganiseerd worden op eenzelfde niveau door ombouwen/aanbouwen van de woning: badkamer, eigen slaapkamer, toilet, leefruimte of garage die een actieve transfer van rolstoel naar zit traplift zelfstandig kunnen uitvoeren. (met niveauverschil) die zelfstandig de traplift kunnen bedienen die veilig en actief kunnen blijven zitten op het stoeltje van de traplift die op elk verdiep over een bereikbare rolstoel of verrijdbare stoel kunnen beschikken. B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, garage, toegang) zich op verschillende niveaus bevinden waarbij de woonfuncties slechts kunnen georganiseerd worden op eenzelfde niveau door ombouwen/aanbouwen van de woning: badkamer, eigen slaapkamer, toilet, leefruimte of garage die met hulp van derden op de traplift plaats nemen die zelfstandig kunnen blijven zitten op de traplift die op elk verdiep over een bereikbare rolstoel of verrijdbare stoel kunnen beschikken. C. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die onvoldoende steun hebben aan de huidige leuning van de trap waarvoor aanvullende trapleuning geen oplossing is waarbij één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, garage, toegang) zich op verschillende niveaus bevinden waarbij de woonfuncties slechts kunnen georganiseerd worden op eenzelfde niveau door ombouwen/aanbouwen van de woning: badkamer, eigen slaapkamer, toilet, leefruimte of garage zelfstandig de traplift kunnen bedienen die veilig en actief kunnen zitten op het stoeltje van de traplift D. Personen met een matig functieverlies in één of beide onderste ledematen die onvoldoende steun hebben aan de huidige leuning van de trap waarbij aanvullende trapleuning geen oplossing is waarbij één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 50 van 320

garage, toegang) zich op verschillende niveaus bevinden waarbij de woonfuncties slechts kunnen georganiseerd worden op eenzelfde niveau door ombouwen/aanbouwen van de woning: badkamer, eigen slaapkamer, toilet, leefruimte of garage die zelfstandig de traplift kunnen bedienen die veilig en actief kunnen zitten op het stoeltje van de traplift. E. Personen met een ernstig verlies van de inspanningstolerantie die onvoldoende steun hebben aan de huidige leuning van de trap waarbij aanvullende trapleuning geen oplossing is waarbij één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, garage, toegang) zich op verschillende niveaus bevinden waarbij de woonfuncties slechts kunnen georganiseerd worden op eenzelfde niveau door ombouwen/aanbouwen van de woning: badkamer, eigen slaapkamer, toilet, leefruimte of garage die zelfstandig de traplift kunnen bedienen die veilig en actief kunnen zitten op het stoeltje van de traplift. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.30.09 Een traplift bestaat uit een stoeltje dat via een rail de helling van de trap volgt. Deze rail kan op de trede of in een vaste muur bevestigd worden. Een traplift kan geplaatst worden op een rechte trap, een trap met bochten of over meerdere trappen (verdiepingen). Een traplift heeft een stoeltje. Dit stoeltje kan al dan niet 90 draaien. De bediening van de traplift bestaat uit een vasthoudknop, bediend door de gebruiker zelf of door een verantwoordelijke derde als begeleider bij het gebruik van de traplift. Een trapflift is gebouwd volgens machinerichtlijn 93/37/EG1 (wordt gewijzigd) Inclusie: plaatsing en de noodzakelijke aanpassingwerken aan de trap. Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 51 van 320

Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 12 Niet cumuleerbaar met: 7998,37 20% van het refertebedrag 179,38 euro per onderhoudsbeurt (max. 1 onderhoudsbeurt per jaar) Kokerlift Plateaulift -- voor hetzelfde niveauverschil Aanvullende trapleuning -- voor hetzelfde niveauverschil Aanvullende fiches: Toelichting: Bij een aanpassing van de woning kiezen rolstoelgebruikers best voor een oplossing waarbij alle noodzakelijke woonruimten op hetzelfde niveau georganiseerd worden. Indien dit niet kan dan is een kokerlift een meer adequate oplossing dan een traplift. Zelfstandige gebruikers van een traplift voorzien best op het verdiep communicatiemogelijkheid zoals telefoon, GSM. bij panne. Bij de keuze van een traplift zal de bestaande trap functioneel, voor andere gebruikers, smaller worden. Voor rolstoelgebruikers moet er rekening mee gehouden worden dat aan het eindpunt van de traplift altijd een rolstoel moet opgesteld staan of moet kunnen opgesteld worden. (het realiseren van de nodige draaicirkels valt buiten deze fiche: zie fiche circulatieomgeving.) De rail van een traplift is meestal zo ontworpen dat kledingstukken er niet tussen geklemd kunnen geraken. De meeste stoelen zijn voorzien van een veiligheidsgordel. De stoel stopt automatisch als er een belemmering op de trap is. De stoel kan voorzien worden van een sleutel om ongewenst gebruik tegen te gaan. Dit is ten stelligste aangeraden. Moderne trapliften werken op accu's, zodat bij stroompanne het traject nog kan afgelegd worden. Sommige trapliften hebben hiervoor een manuele bediening. Er is een alarmsignaal voorzien bij stroompanne. Voor een veilige transfer, moet het stoeltje kunnen wegdraaien van de trap. Niet alle trapliften hebben een stoeltje dat kan draaien. Vaak kan het stoeltje slechts in één richting draaien. Als de transfer moeizaam verloopt, moet het stoeltje zowel aan het start- als aan het eindpunt kunnen draaien. Een stoeltjeslift is bedoeld voor het transport van één persoon. Twee personen op de stoel, bijvoorbeeld een volwassene met een kind op de schoot, is verboden en betekent oneigenlijk en foutief gebruik van het toestel. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 52 van 320

Alleen een leverancier die ter plaatse komt kijken, kan oordelen of er een traplift kan geplaatst worden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 53 van 320

25 Plateaulift Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: hoogteverschil overbruggen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij de één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, keuken, garage, toegang) zich op verschillende niveau met een maximum van 1,80m bevinden waarbij in de bestaande woning de noodzakelijk bereikbare woonruimten niet op eenzelfde niveau kunnen georganiseerd worden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.30.06 Een plateaulift is: ofwel een 'verticaal hefplatform -1,80 m' bestaande uit een open rolstoeltoegankelijk platform dat via een vaste geleider verticaal een hoogteverschil van maximaal 1,80 m overbrugt ofwel een 'diagonaal hefplatform' bestaande uit een open rolstoeltoegankelijk platform dat via een vaste geleider een trap volgt Een plateaulift is gebouwd volgens machinerichtlijn 93/37/EG1 (wordt gewijzigd) Inclusie: plaatsing en de noodzakelijke aanpassingwerken aan de trap. Exclusie: Plateaulift bij nieuwbouw. Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 10904,86 Herstellingskosten (vanaf 20% van het refertebedrag 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 179,38 euro per onderhoudsbeurt (max. 2 onderhoudsbeurten per jaar) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 12 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 54 van 320

Niet cumuleerbaar met: Kokerlift Traplift -- voor hetzelfde niveauverschil Aanvullende fiches: Toelichting: Zelfstandige gebruikers van een plateaulift voorzien best een communicatiemogelijkheid zoals telefoon, GSM bij panne. Bij de keuze van een 'diagonaal hefplatform' zal de bestaande trap functioneel, voor andere gebruikers, smaller worden. Een verticaal hefplatform -1,80 m is bedoeld voor personen in een manuele of elektronische rolstoel die een aangepaste leefruimte op een niveauverschil van minder dan 1,80 m moet bereiken. Dit platform kan ook buiten de woning geplaatst worden. Verticaal hefplatform -1,80 m De rolstoelgebruiker moet op het hefplatform kunnen rijden. Meestal is er aan het platform een kleine opkant van 2 à 3 cm. Het platform moet voldoende groot zijn. De afmetingen zijn ook afhankelijk van de manier waarop de rolstoelgebruiker het hefplatform betreedt en verlaat. Naast voldoende opstelruimte, vereist een verticaal hefplatform -1,80 m geen specifieke bouwvoorzieningen. De meeste hefplatformen -1,80 m zijn zelfdragende constructies. Soms worden ze verankerd in de muur. Als een 'verticaal hefplatform -1,80 m' geplaatst wordt aan een woningscheidende wand, moet men rekening houden voor mogelijke geluidsoverlast bij de buren. Diagonaal hefplatform Een diagonaal hefplatform dat de trap volgt, wordt vooral in openbare gebouwen gebruikt en aan de toegang tot de woning. Om een verdieping te overbruggen in een private woning, bestaan er hefplatformen met kleinere afmetingen. De rolstoelgebruiker moet op het platform kunnen rijden. Meestal is er aan het platform een kleine opkant van 2 à 3 cm. Het platform moet voldoende groot zijn. De afmetingen zijn ook afhankelijk van de manier waarop de rolstoelgebruiker het hefplatform betreedt en verlaat. Het hefplatform moet (automatisch) open en dicht kunnen klappen. Op deze manier blijft de trap toegankelijk voor andere gezinsleden. Hetzelfde geldt voor de veiligheidsbeugels. Op de start- en eindplaats van dit hefplatform moet, naast de opstelplaats voor het hefplatform, ook nog een draaicirkel van minimaal 1,5 m voorzien worden. Dit is in een klassieke traphal vaak onmogelijk. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 55 van 320

De trap moet aanpasbaar zijn. Trap moet een montage van een hefplatform mogelijk maken: De trap moet voldoende breed zijn. De rail moet kunnen verankerd worden in de muur of op de treden. De traphelling mag maximaal 25 tot 55 bedragen. Alleen een leverancier die ter plaatse komt kijken, kan oordelen of er een verticaal hefplatform dat de trap volgt kan geplaatst worden. Als een 'diagonaal hefplatform' geplaatst wordt aan een woningscheidende wand, moet men rekening houden voor mogelijke geluidsoverlast bij de buren. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 56 van 320

26 Kokerlift Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Verplaatsingen in, toegang tot de woning: hoogteverschil overbruggen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarbij één of meer van de noodzakelijk bereikbare woonruimten (slaapkamer(s), toilet, badkamer, leefruimte, garage, toegang) zich op verschillende niveaus bevinden waarbij de woonfuncties slechts kunnen georganiseerd worden op eenzelfde niveau door ombouwen/aanbouwen van de woning: badkamer, eigen slaapkamer, toilet, leefruimte of garage Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.30.03 Een kokerlift is een 'verticaal hefplatform +1,80 m' bestemd voor het vervoer van personen dat een hoogteverschil overbrugt van meer dan 1,80 m en dat bestaat uit: een gesloten rolstoeltoegankelijk platform (een afgesloten kooi) een aangepaste bediening voor de doelgroep persoon met een handicap een vaste verticale geleider een volledig gesloten koker (schacht) Een kokerlift ('verticaal hefplatform +1,80 m') kan zowel binnen als buiten de woning geplaatst worden. Een kokerlift ('verticaal hefplatform +1,80 m') is gebouwd: volgens het KB Liften. of volgens de machinerichtlijn. Inclusie: plaatsing en de noodzakelijke aanpassingwerken. koker/schacht Exclusie: Verticale hefplatformen + 1m80 met een open constructie. Zonder afgesloten kooi en schacht. (niet veilig) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag woningaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige woningaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om te wonen Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 57 van 320

Bij huurwoning schriftelijke toestemming van de eigenaar van de woning dat de aanpassingen mogen worden uitgevoerd. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 25 Niet cumuleerbaar met: 19243,87 20% van het refertebedrag 179,38 euro per onderhoudsbeurt (max. 3 onderhoudsbeurten per jaar) Traplift Aanvullende fiches: Toelichting: Voor kokerliften of 'verticale hefplatformen +1,80 m' komen verschillende oplossingen in aanmerking. Machines die gebouwd worden volgens de machinerichtlijn: http://mineco.fgov.be/protection_consumer/consumentenveiligheid/files /03-05051995_Machines_nl.pdf Liften die gebouwd worden volgens het KB Liften http://mineco.fgov.be/protection_consumer/consumentenveiligheid/files /04-10081998_Liften_nl.pdf Een oplossing voor een verticale circulatie + 1,80 bestaat uit volgende elementen: het 'verticaal hefplatform +1,80 m' inclusief alle individueel noodzakelijke bedieningselementen... de noodzakelijke aanpassingenwerken. (het realiseren van de nodige draaicirkels valt buiten deze fiche: zie fiche circulatieomgeving.) het bouwen van de schacht/koker Zorg dat alle elementen die deel uitmaken van een oplossing voor verticaal transport opgenomen worden in een offerte, zodat bij realisatie geen extra kosten voorkomen. Een offerte van een 'verticaal hefplatform +1,80 m' wordt op basis van een volledig lastenboekopgemaakt. Dit lastenboek of werkfiche kokerlift bestaat uit drie delen: Een beschrijving van de bestaande situatie: de bestaande uitrusting, bouwkundige tekeningen, foto's van de bestaande toestand van het gebouw De beschrijving van de werken: wetten, normen, voorschriften, interpretaties door EDTC's, de individueel noodzakelijke bedieningselementen..., de inrichting en toegang van de machinekamer, de inrichting en toegang van de schacht, de put en het kooidak, de elektrische uitrusting, de aandrijving, de vanginrichting, snelheidsbegrenzer, geleidingen, tegengewicht, ophanging, de kooi, de planning, de garantie, de onderhoudscontracten en herstellingen,de uit te Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 58 van 320

voeren werkzaamheden, het aantal liftstarts/bedrijfsuren Een bijlage onderhoud Als een 'verticaal hefplatform +1,80 m' geplaatst wordt aan een woningscheidende wand, moet men rekening houden voor mogelijke geluidsoverlast bij de buren. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 59 van 320

27 Andere aanvullende uitrusting van de woning Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Wonen (ver)bouwen Wonen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die nood hebben aan aanvullende uitrusting van de woning verschillend van: Handgrepen - beugels Automatische garagepoortopener Elektrificatie rolluiken Automatische deuropener Onderrijdbaar werkvlak In hoogte verstelbaar werkvlak Aanpassing keukenkasten Onderrijdbare gootsteen In hoogte verstelbare gootsteen Uitschuifbaar werkvlak Badstoel met positioneringsvoorzieningen Verzorgingstafel Verzorgingstafel in hoogte verstelbaar Oprijgoten (1 paar) of oprijplaat B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die nood hebben aan aanvullende uitrusting van de woning verschillend van: Handgrepen - beugels Automatische garagepoortopener Elektrificatie rolluiken Automatische deuropener Onderrijdbaar werkvlak In hoogte verstelbaar werkvlak Aanpassing keukenkasten Onderrijdbare gootsteen In hoogte verstelbare gootsteen Uitschuifbaar werkvlak Aanvullende trapleuning C. Personen met een matig functieverlies in één of beide bovenste ledematen die nood hebben aan aanvullende uitrusting van de woning verschillend van: Automatische garagepoortopener Elektrificatie rolluiken Automatische deuropener In hoogte verstelbaar werkvlak Aanpassing keukenkasten In hoogte verstelbare gootsteen D. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die nood hebben aan aanvullende uitrusting van de woning verschillend van: Automatische garagepoortopener Elektrificatie rolluiken Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 60 van 320

Automatische deuropener Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alonezender Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alonestatief en houder Omgevingsbedieningssysteem: Omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel Omgevingsbedieningssysteem: Ontvangers en andere randapparatuur Omgevingsbedieningssysteem: Aangepaste bediening van het systeem (scanning, vingertipbediening) Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - 'Andere'- Aanvullende uitrusting van de woning zijn alle vaste elementen die in de woning geplaatst worden, en die niet beschreven zijn in een andere fiche. Exclusie: Handgrepen - beugels Automatische garagepoortopener Elektrificatie rolluiken Automatische deuropener Onderrijdbaar werkvlak In hoogte verstelbaar werkvlak Aanpassing keukenkasten Onderrijdbare gootsteen In hoogte verstelbare gootsteen Uitschuifbaar werkvlak Badstoel met positioneringsvoorzieningen Verzorgingstafel Verzorgingstafel in hoogte verstelbaar Oprijgoten (1 paar) of oprijplaat Aanvullende trapleuning Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - zender Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - statief en houder Omgevingsbedieningssysteem: Omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel Omgevingsbedieningssysteem: Ontvangers en andere randapparatuur Omgevingsbedieningssysteem: Aangepaste bediening van het systeem (scanning, vingertipbediening) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 2165,53 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Voorbeelden van 'Andere' zijn: Aanpassing raamopener voor eenhandige bediening Parlofoon Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 61 van 320

... terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 62 van 320

28 Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - zender Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Bedienen en gebruiken van toestellen: multimedia, verlichting, geëlektrificeerde omgevingselementen (automatische deuropeners, geëlektrificeerde rolluiken, automatische garagepoortopener,...) Doelgroep: A. Personen met ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen B. Personen met matig functieverlies in beide bovenste ledematen die de standaard bediening (knoppen of afstandsbediening) van toestellen niet kunnen bereiken of bedienen waarvoor eenvoudigere oplossingen waaronder aangepaste knoppen, aangepaste plaatsing van de knoppen of een universele multimediaafstandsbediening niet voldoen. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.13.03 Een "omgevingsbedieningssysteem: systeem stand alone - zender" zoals bedoeld in deze fiche is: een programmeerbare draadloze afstandsbediening voor multimedia, verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen. Al dan niet voorzien van: versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... om het signaal indien nodig verder te sturen naar de ontvanger Exclusie: omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in de rolstoelbesturing (buiten fiches) omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel (andere fiche) universele multimedia-afstandsbediening zonder aangepaste bediening (geen meerkost) omgevingsbedieningsapparatuur: Aangepaste bediening van het systeem (scanning, vingertipbediening,...) (andere fiche) omgevingsbedieningsapparatuur: ontvangers en andere randapparatuur (andere fiche) toestellen voorzien van ontvangers (inbegrepen in toestel (vb multimedia) of andere fiches (vb muisontvanger)) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene de afstandsbediening (met de aangepaste bediening) zelfstandig kan bedienen en waarin voor doelgroep B eveneens aangetoond wordt dat eenvoudigere oplossingen niet voldoen Refertebedrag 800,00 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 63 van 320

Omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel Aanvullende fiches: Toelichting: Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - statief en houder Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur Omgevingsbedieningsapparatuur: Aangepaste bediening v/h systeem (scanning, vingertipbediening,...) Omgevingsbedieningsapparatuur laat toe om multimedia (televisie, audio, DVD, video), algemene verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen (afstandsbediende deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners, taak- of sfeerverlichting, computer, telefoon, bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem,...) van op afstand te bedienen met één afstandsbediening. Om de omgeving te kunnen bedienen is er nood aan één afstandsbediening en verschillende ontvangers. De afstandsbediening zendt draadloos signalen naar toestellen om de functies van die toestellen te activeren. De toestellen ontvangen de signalen rechtstreeks of via een versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... Afstandsbedieningen zijn stand-alone (op zichzelf bruikbaar) of geïntegreerd in een communicatietoestel of in de rolstoelbesturing. De afstandsbediening geïntegreerd in een communicatietoestel of in een rolstoelbesturing wordt bediend met de (aangepaste) bediening van het communicatietoestel of via de rolstoelbesturing. Sommige afstandsbedieningen geïntegreerd in de rolstoelbesturing zijn afneembaar en ook stand-alone bruikbaar. Voor het stand-alone gebruik is: doorgaans een extra statief of houder nodig om de afstandsbediening ook los van de rolstoel (bijv. aan bed) op een zichtbare plaats te monteren een extra aangepaste bediening nodig om de afstandsbediening los van de rolstoelbesturing te gebruiken (aanvullende fiche) eventueel nog een bijkomend statief nodig om de aangepaste bediening op Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 64 van 320

een bereikbare plaats te monteren. (aanvullende fiche) Om de signalen te kunnen ontvangen moeten de toestellen voorzien zijn van een compatibele ontvanger: televisie, audio, DVD, video zijn standaard voorzien van een IR ontvanger de meeste deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners zijn standaard of in optie te voorzien van een IR of een RF ontvanger (aanvullende fiches) sommige aangepaste telefoons en bladomslagapparaten zijn voorzien van een IR ontvanger (aanvullende fiches) toestellen die niet voorzien zijn van een ontvanger (bijv. verlichting, computer, sommige bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem, liften,... ) moeten uitgerust worden met een speciale ontvanger (aanvullende fiches). De meeste zenders zijn ook voorzien van een relais om één of enkele toestellen rechtstreeks aan te sluiten. Een aantal toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks op de zender kunnen aangesloten worden waardoor je ze via de zender kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste radiofrequente zender van een garagepoort. Sommige toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks aangesloten worden om de rolstoelbesturing geïntegreerd met de omgevingsbediening waardoor je ze via de rolstoelbesturing kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste GSM module. In sommige zenders is er standaard of in optie een GSM module ingebouwd. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 65 van 320

29 Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - statief en houder Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Bedienen en gebruiken van toestellen: multimedia, verlichting, geëlektrificeerde omgevingselementen (automatische deuropeners, geëlektrificeerde rolluiken, automatische garagepoortopener,...) Doelgroep: A. Personen met ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen B. Personen met matig functieverlies in beide bovenste ledematen die de standaard bediening (knoppen of afstandsbediening) van toestellen niet kunnen bereiken of bedienen waarvoor eenvoudigere oplossingen waaronder aangepaste knoppen, aangepaste plaatsing van de knoppen of een universele multimediaafstandsbediening niet voldoen. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.13.03 De rubriek "omgevingsbedieningssysteem: systeem stand alone - statief en houder" omvat: statieven en houders om de zender (omgevingsbedieningssysteem: systeem stand alone - zender) op een zichtbare en/of bereikbare plaats te monteren Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene de afstandsbediening (met de aangepaste bediening) zelfstandig kan bedienen en waarin voor doelgroep B eveneens aangetoond wordt dat eenvoudigere oplossingen niet voldoen Refertebedrag 270,00 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel Aanvullende fiches: Toelichting: Omgevingsbedieningsapparatuur laat toe om multimedia (televisie, audio, DVD, video), algemene verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen (afstandsbediende deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners, taak- of sfeerverlichting, computer, telefoon, bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem,...) van op afstand te bedienen met één afstandsbediening. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 66 van 320

Om de omgeving te kunnen bedienen is er nood aan één afstandsbediening en verschillende ontvangers. De afstandsbediening zendt draadloos signalen naar toestellen om de functies van die toestellen te activeren. De toestellen ontvangen de signalen rechtstreeks of via een versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... Afstandsbedieningen zijn stand-alone (op zichzelf bruikbaar) of geïntegreerd in een communicatietoestel of in de rolstoelbesturing. De afstandsbediening geïntegreerd in een communicatietoestel of in een rolstoelbesturing wordt bediend met de (aangepaste) bediening van het communicatietoestel of via de rolstoelbesturing. Sommige afstandsbedieningen geïntegreerd in de rolstoelbesturing zijn afneembaar en ook stand-alone bruikbaar. Voor het stand-alone gebruik is: doorgaans een extra statief of houder nodig om de afstandsbediening ook los van de rolstoel (bijv. aan bed) op een zichtbare plaats te monteren een extra aangepaste bediening nodig om de afstandsbediening los van de rolstoelbesturing te gebruiken (aanvullende fiche) eventueel nog een bijkomend statief nodig om de aangepaste bediening op een bereikbare plaats te monteren. (aanvullende fiche) Om de signalen te kunnen ontvangen moeten de toestellen voorzien zijn van een compatibele ontvanger: televisie, audio, DVD, video zijn standaard voorzien van een IR ontvanger de meeste deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners zijn standaard of in optie te voorzien van een IR of een RF ontvanger (aanvullende fiches) sommige aangepaste telefoons en bladomslagapparaten zijn voorzien van een IR ontvanger (aanvullende fiches) toestellen die niet voorzien zijn van een ontvanger (bijv. verlichting, Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 67 van 320

computer, sommige bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem, liften,... ) moeten uitgerust worden met een speciale ontvanger (aanvullende fiches). De meeste zenders zijn ook voorzien van een relais om één of enkele toestellen rechtstreeks aan te sluiten. Een aantal toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks op de zender kunnen aangesloten worden waardoor je ze via de zender kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste radiofrequente zender van een garagepoort. Sommige toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks aangesloten worden om de rolstoelbesturing geïntegreerd met de omgevingsbediening waardoor je ze via de rolstoelbesturing kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste GSM module. In sommige zenders is er standaard of in optie een GSM module ingebouwd. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 68 van 320

30 Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Bedienen en gebruiken van toestellen: multimedia, verlichting, geëlektrificeerde omgevingselementen (automatische deuropeners, geëlektrificeerde rolluiken, automatische garagepoortopener,...) Doelgroep: A. Personen met ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die gebruik maken van een communicatietoestel B. Personen met matig functieverlies in beide bovenste ledematen die gebruik maken van een communicatietoestel die de standaard bediening (knoppen of afstandsbediening) van toestellen niet kunnen bereiken of bedienen waarvoor eenvoudigere oplossingen waaronder aangepaste knoppen, aangepaste plaatsing van de knoppen of een universele multimediaafstandsbediening niet voldoen. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.13.03 Een "omgevingsbedieningssysteem: omgevingsbedieningsmodule geïntegreerd in communicatietoestel" zoals bedoeld in deze fiche is: een programmeerbare draadloze afstandsbediening voor multimedia, verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen geïntegreerd in een communicatietoestel Al dan niet voorzien van: versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... om het signaal indien nodig verder te sturen naar de ontvanger Exclusie: Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur (andere fiche) Toestellen voorzien van ontvangers (inbegrepen in toestel (vb multimedia) of andere fiches (vb muisontvanger)) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene de afstandsbediening (met de aangepaste bediening) zelfstandig kan bedienen en waarin voor doelgroep B eveneens aangetoond wordt dat eenvoudigere oplossingen niet voldoen Refertebedrag 285,01 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Omgevingsbedieningsapparatuur: Omgevingsbedieningssysteem: Systeem stand alone - zender Aanvullende fiches: Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 69 van 320

Toelichting: Omgevingsbedieningsapparatuur laat toe om multimedia (televisie, audio, DVD, video), algemene verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen (afstandsbediende deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners, taak- of sfeerverlichting, computer, telefoon, bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem,...) van op afstand te bedienen met één afstandsbediening. Om de omgeving te kunnen bedienen is er nood aan één afstandsbediening en verschillende ontvangers. De afstandsbediening zendt draadloos signalen naar toestellen om de functies van die toestellen te activeren. De toestellen ontvangen de signalen rechtstreeks of via een versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... Afstandsbedieningen zijn stand-alone (op zichzelf bruikbaar) of geïntegreerd in een communicatietoestel of in de rolstoelbesturing. De afstandsbediening geïntegreerd in een communicatietoestel of in een rolstoelbesturing wordt bediend met de (aangepaste) bediening van het communicatietoestel of via de rolstoelbesturing. Sommige afstandsbedieningen geïntegreerd in de rolstoelbesturing zijn afneembaar en ook stand-alone bruikbaar. Voor het stand-alone gebruik is: doorgaans een extra statief of houder nodig om de afstandsbediening ook los van de rolstoel (bijv. aan bed) op een zichtbare plaats te monteren een extra aangepaste bediening nodig om de afstandsbediening los van de rolstoelbesturing te gebruiken (aanvullende fiche) eventueel nog een bijkomend statief nodig om de aangepaste bediening op een bereikbare plaats te monteren. (aanvullende fiche) Om de signalen te kunnen ontvangen moeten de toestellen voorzien zijn van een compatibele ontvanger: televisie, audio, DVD, video zijn standaard voorzien van een IR ontvanger de meeste deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners zijn standaard of in Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 70 van 320

optie te voorzien van een IR of een RF ontvanger (aanvullende fiches) sommige aangepaste telefoons en bladomslagapparaten zijn voorzien van een IR ontvanger (aanvullende fiches) toestellen die niet voorzien zijn van een ontvanger (bijv. verlichting, computer, sommige bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem, liften,... ) moeten uitgerust worden met een speciale ontvanger (aanvullende fiches). De meeste zenders zijn ook voorzien van een relais om één of enkele toestellen rechtstreeks aan te sluiten. Een aantal toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks op de zender kunnen aangesloten worden waardoor je ze via de zender kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste radiofrequente zender van een garagepoort. Sommige toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks aangesloten worden om de rolstoelbesturing geïntegreerd met de omgevingsbediening waardoor je ze via de rolstoelbesturing kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste GSM module. In sommige zenders is er standaard of in optie een GSM module ingebouwd. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 71 van 320

31 Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Bedienen en gebruiken van toestellen: multimedia, verlichting, geëlektrificeerde omgevingselementen (automatische deuropeners, geëlektrificeerde rolluiken, automatische garagepoortopener,...) Doelgroep: A. Personen met ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen B. Personen met matig functieverlies in beide bovenste ledematen die de standaard bediening (knoppen of afstandsbediening) van toestellen niet kunnen bereiken of bedienen waarvoor eenvoudigere oplossingen waaronder aangepaste knoppen, aangepaste plaatsing van de knoppen of een universele multimediaafstandsbediening niet voldoen. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.13.03 Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur is een basisset ontvangers en randapparatuur om in één ruimte: één of meer lichtpunten en /of één of meer stopcontacten en /of een oproepsysteem voor binnenshuis (vb. een draadloze bel) te bedienen via de zender van het omgevingsbedieningssysteem. Inclusie: plaatsing van de ontvanger(s) programmatie in de zender Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag 540,00 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Omgevingsbedieningsapparatuur laat toe om multimedia (televisie, audio, DVD, video), algemene verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen (afstandsbediende deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners, taak- of sfeerverlichting, computer, telefoon, bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem,...) van op afstand te bedienen met één afstandsbediening. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 72 van 320

Om de omgeving te kunnen bedienen is er nood aan één afstandsbediening en verschillende ontvangers. De afstandsbediening zendt draadloos signalen naar toestellen om de functies van die toestellen te activeren. De toestellen ontvangen de signalen rechtstreeks of via een versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... Afstandsbedieningen zijn stand-alone (op zichzelf bruikbaar) of geïntegreerd in een communicatietoestel of in de rolstoelbesturing. De afstandsbediening geïntegreerd in een communicatietoestel of in een rolstoelbesturing wordt bediend met de (aangepaste) bediening van het communicatietoestel of via de rolstoelbesturing. Sommige afstandsbedieningen geïntegreerd in de rolstoelbesturing zijn afneembaar en ook stand-alone bruikbaar. Voor het stand-alone gebruik is: doorgaans een extra statief of houder nodig om de afstandsbediening ook los van de rolstoel (bijv. aan bed) op een zichtbare plaats te monteren een extra aangepaste bediening nodig om de afstandsbediening los van de rolstoelbesturing te gebruiken (aanvullende fiche) eventueel nog een bijkomend statief nodig om de aangepaste bediening op een bereikbare plaats te monteren. (aanvullende fiche) Om de signalen te kunnen ontvangen moeten de toestellen voorzien zijn van een compatibele ontvanger: televisie, audio, DVD, video zijn standaard voorzien van een IR ontvanger de meeste deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners zijn standaard of in optie te voorzien van een IR of een RF ontvanger (aanvullende fiches) sommige aangepaste telefoons en bladomslagapparaten zijn voorzien van een IR ontvanger (aanvullende fiches) toestellen die niet voorzien zijn van een ontvanger (bijv. verlichting, Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 73 van 320

computer, sommige bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem, liften,... ) moeten uitgerust worden met een speciale ontvanger (aanvullende fiches). De meeste zenders zijn ook voorzien van een relais om één of enkele toestellen rechtstreeks aan te sluiten. Een aantal toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks op de zender kunnen aangesloten worden waardoor je ze via de zender kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste radiofrequente zender van een garagepoort. Sommige toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks aangesloten worden om de rolstoelbesturing geïntegreerd met de omgevingsbediening waardoor je ze via de rolstoelbesturing kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste GSM module. In sommige zenders is er standaard of in optie een GSM module ingebouwd. De rubriek Omgevingsbedieningsapparatuur: Ontvangers en andere randapparatuur is bedoeld voor een basisset ontvangers om in één ruimte de belangrijkste elementen via de zender van het omgevingsbedieningssysteem te kunnen bedienen. Aanvullende ontvangers om andere toestellen te bedienen of om de verlichting en stopcontacten in andere ruimten te bedienen vallen buiten de fiches. Hulpmiddelen buiten fiches kunnen voorgelegd worden aan de Bijzondere BijstandsComissie terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 74 van 320

32 Omgevingsbedieningsapparatuur: Aangepaste bediening v/h systeem (scanning, vingertipbediening,...) Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Bedienen en gebruiken van toestellen: multimedia, verlichting, geëlektrificeerde omgevingselementen (automatische deuropeners, geëlektrificeerde rolluiken, automatische garagepoortopener,...) Doelgroep: A. Personen met ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen B. Personen met matig functieverlies in beide bovenste ledematen die de standaard bediening (knoppen of afstandsbediening) van toestellen niet kunnen bereiken of bedienen waarvoor eenvoudigere oplossingen waaronder aangepaste knoppen, aangepaste plaatsing van de knoppen of een universele multimediaafstandsbediening niet voldoen. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.13.03 "Omgevingsbedieningsapparatuur: Aangepaste bediening van het systeem (scanning, vingertipbediening, )" zoals bedoeld in deze fiche is een supplement voor standalone afstandsbedieningen die voorzien zijn (worden) van een aangepaste bediening waaronder: scanning met aangepaste schakelaar(s), aanraakscherm voor alle functies, toetsenafdekplaat, spraakinvoer, joystick,... statieven en houders om de aangepaste bediening bedienbaar te monteren Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene de afstandsbediening (met de aangepaste bediening) zelfstandig kan bedienen en waarin voor Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 75 van 320

doelgroep B eveneens aangetoond wordt dat eenvoudigere oplossingen niet voldoen Refertebedrag 671,31 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Omgevingsbedieningsapparatuur laat toe om multimedia (televisie, audio, DVD, video), algemene verlichting en geëlektrificeerde omgevingselementen (afstandsbediende deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners, taak- of sfeerverlichting, computer, telefoon, bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem,...) van op afstand te bedienen met één afstandsbediening. Om de omgeving te kunnen bedienen is er nood aan één afstandsbediening en verschillende ontvangers. De afstandsbediening zendt draadloos signalen naar toestellen om de functies van die toestellen te activeren. De toestellen ontvangen de signalen rechtstreeks of via een versterker, transceiver, signaalomzetter, repeater,... Afstandsbedieningen zijn stand-alone (op zichzelf bruikbaar) of geïntegreerd in een communicatietoestel of in de rolstoelbesturing. De afstandsbediening geïntegreerd in een communicatietoestel of in een rolstoelbesturing wordt bediend met de (aangepaste) bediening van het communicatietoestel of via de rolstoelbesturing. Sommige afstandsbedieningen geïntegreerd in de rolstoelbesturing zijn afneembaar en ook stand-alone bruikbaar. Voor het stand-alone gebruik is: doorgaans een extra statief of houder nodig om de afstandsbediening ook los van de rolstoel (bijv. aan bed) op een zichtbare plaats te monteren een extra aangepaste bediening nodig om de afstandsbediening los van de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 76 van 320

rolstoelbesturing te gebruiken (aanvullende fiche) eventueel nog een bijkomend statief nodig om de aangepaste bediening op een bereikbare plaats te monteren. (aanvullende fiche) Om de signalen te kunnen ontvangen moeten de toestellen voorzien zijn van een compatibele ontvanger: televisie, audio, DVD, video zijn standaard voorzien van een IR ontvanger de meeste deur-, raam- gordijn- of garagepoortopeners zijn standaard of in optie te voorzien van een IR of een RF ontvanger (aanvullende fiches) sommige aangepaste telefoons en bladomslagapparaten zijn voorzien van een IR ontvanger (aanvullende fiches) toestellen die niet voorzien zijn van een ontvanger (bijv. verlichting, computer, sommige bladomslagapparaten, elektrisch verstelbare bedbodem, liften,... ) moeten uitgerust worden met een speciale ontvanger (aanvullende fiches). De meeste zenders zijn ook voorzien van een relais om één of enkele toestellen rechtstreeks aan te sluiten. Een aantal toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks op de zender kunnen aangesloten worden waardoor je ze via de zender kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste radiofrequente zender van een garagepoort. Sommige toestellen zijn zo aangepast dat ze rechtstreeks aangesloten worden om de rolstoelbesturing geïntegreerd met de omgevingsbediening waardoor je ze via de rolstoelbesturing kan bedienen. Een voorbeeld hiervan is een aangepaste GSM module. In sommige zenders is er standaard of in optie een GSM module ingebouwd. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 77 van 320

33 Aanvullende rijlessen om een rijbewijs te behalen of te behouden Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden met de auto A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen waarvoor CARA gewenningslessen voorgeschreven heeft voor het bepalen van de rijgeschiktheid met een aangepaste wagen. B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide bovenste ledematen waarvoor CARA gewenningslessen voorgeschreven heeft voor het bepalen van de rijgeschiktheid met een aangepaste wagen. Hulpmiddel of oplossing: Aanvullende rijlessen om een rijbewijs te behalen of te behouden zijn 'Gewenningslessen voor Personen Met een Handicap voor het bepalen van de rijgeschiktheid'. ISO 9999: Gewenningslessen dienen om de medische en fysieke geschiktheid tot het besturen van een aangepaste wagen, te beoordelen. Deze gewenningslessen kunnen enkel door de diensten van CARA voorgeschreven worden. Deze gewenningslessen kunnen enkel door een erkende rijschool gegeven worden. Vereiste attesten of verslagen: Voorschrift - attest CARA Refertebedrag (vanaf 530,13 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Personen met een handicap die zich aanbieden bij de diensten van CARA om hun medische geschiktheid te laten bepalen, kunnen van CARA tien uur gewenningslessen bij een erkende rijschool voorgeschreven krijgen. Bij twijfelgevallen of bij een vertraagde progressie in de rijvaardigheden die CARA toch als haalbaar beoordeelt, kan CARA beslissen om nog eens tien uur extra gewenningslessen voor te schrijven. De persoon met een handicap krijgt op dat moment nog geen officiële of definitieve codes van CARA. Alhoewel de codes hoogstwaarschijnlijk reeds door CARA gekend zijn op basis van de door hen uitgevoerde intake. Zo weet men bijvoorbeeld dat het (zeer waarschijnlijk) een gaspedaal links wordt. Om deze gewenningslessen mogelijk te maken stelt CARA aangepaste wagens uitsluitend ter beschikking aan erkende rijscholen. CARA beschikt hiervoor over vijftien wagens. Doordat er maar vijftien aangepaste leswagens beschikbaar zijn, is reserveren noodzakelijk. Een wachttijd hiervoor is mogelijk. Met deze vijftien wagens kan men alle mogelijke probleemactiviteiten rond rijden, uittesten en Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 78 van 320

inoefenen. Aanvraagprocedure: Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 79 van 320

34 Automatische en semi-automatische transmissie Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden met de auto A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van volgende vermeldingen: 10.02 Automatische schakeling 15.03 Automatische koppeling B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide bovenste ledematen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van volgende vermeldingen: 10.02 Automatische schakeling 15.03 Automatische koppeling C. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die een geldig rijbewijs B behaalden vóór 1993 D. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide bovenste ledematen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die een geldig rijbewijs B behaalden vóór 1993 Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.12.08 Een automatische of een semi-automatische transmissie is een automatische koppeling van een auto. Deze auto is een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers (zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor een benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor een dieselwagen (20 000km per jaar) Exclusie: Omgebouwde handgeschakelde versnellingen naar een semi-automaat. (geen adequate oplossing) Vereiste attesten of verslagen: Voor personen met een handicap die enkel door CARA geattesteerde hulpmiddelen als oplossing nodig hebben voor hun mobiliteitsprobleem en rechtstreeks de aanvraag kunnen indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 80 van 320

Voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben en hiervoor hun aanvraag via een MDT moeten indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Voor personen met een handicap die een geldig rijbewijs B behaalden vóór 1993 (doelgroepen C en D): doktersattest dat bevestigt dat er sinds het behalen van het rijbewijs geen evolutie is geweest die bijkomend onderzoek van CARA noodzakelijk maakt. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): 742,19 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Terugbetaling van een automatische of semi-automatische transmissie is alleen mogelijk voor personen met een rijbewijs of rijgeschikheidsattest met code 10.02 en/of code 15.03. Personen die een rijbewijs hebben met alleen code 78 komen niet in aanmerking voor een terugbetaling door het VAPH. Code 78 wordt toegekend aan mensen die hun rij-examen aflegden in een auto met een automatische transmissie. Deze code heeft niets te maken met 'rijgeschiktheid om medische redenen'. Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 81 van 320

auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. Aanvraagprocedure Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' voor personen met een handicap die geen aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. Aanvraag via MDT voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 82 van 320

35 Afneembare stuurbol of stuurhandvat zonder bedieningsfuncties Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden met de auto A. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in één bovenste lidmaat die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met de vermelding: 40.11 Stuurknop B. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in één bovenste lidmaat die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die een geldig rijbewijs B behaalden vóór 1993 Hulpmiddel of oplossing: Afneembare stuurbol of stuurhandvat zonder bedieningsfuncties is: ISO 9999: 12.12.08 een ergonomische bol die toelaat de wagen op een eenvoudige manier te besturen. De auto waarop deze aanpassing geplaatst wordt, is een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Vereiste attesten of verslagen: Voor personen met een handicap die enkel door CARA geattesteerde hulpmiddelen als oplossing nodig hebben voor hun mobiliteitsprobleem en rechtstreeks de aanvraag kunnen indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben en hiervoor hun aanvraag via een MDT moeten indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Voor personen met een handicap die een geldig rijbewijs B behaalden vóór 1993 (doelgroep B): doktersattest dat bevestigt dat er sinds het behalen van het rijbewijs geen evolutie is geweest die bijkomend onderzoek van CARA noodzakelijk Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 83 van 320

maakt. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 189,64 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Stuurbol elektronische bediening Aanvullende fiches: Toelichting: Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Voor een persoon met een handicap die als passagier meerijdt, houdt dit in dat: hij zich naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) of met hulp van derden in de auto moet kunnen plaatsnemen op een passagiersplaats indien nodig, de rolstoel kan opgeborgen worden in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden of die meerijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 84 van 320

het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. Aanvraagprocedure Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' voor personen met een handicap die geen aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. Aanvraag via MDT voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 85 van 320

36 Stuurbol elektronische bediening Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden met de auto A. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in één bovenste lidmaat die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één van volgende vermeldingen: 35.01 Bedieningsorganen bedienbaar zonder dat het rijgedrag nadelig wordt beïnvloed; 35.02 Bedieningsorganen bedienbaar zonder het stuur en toebehoren los te laten (knop, gaffel, enz.); 35.03 Bedieningsorganen bedienbaar zonder het stuur en toebehoren (knop, gaffel, enz.) met de linkerhand los te laten; 35.04 Bedieningsorganen bedienbaar zonder het stuur en toebehoren (knop, gaffel, enz.) met de rechterhand los te laten; 35.05 Bedieningsorganen bedienbaar zonder het stuur en toebehoren (knop, gaffel, enz.) en de gecombineerde gasen remmechanismen los te laten 40.11 Stuurknop Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.12.08 Stuurbol elektronische bediening is een aanpassing aan de auto die bestaat uit: een ergonomische bol die toe laat de wagen op een eenvoudige manier te besturen. een schakeldoos, op het stuur gemonteerd waarmee via infrarood of canbusgeleiding de overdracht voor functies zoals, claxon, lichten, richtingaanwijzers, verwarming, airco, ruitopener... worden bediend. De auto waarop deze aanpassing geplaatst wordt, is een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 86 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Voor personen met een handicap die enkel door CARA geattesteerde hulpmiddelen als oplossing nodig hebben voor hun mobiliteitsprobleem en rechtstreeks de aanvraag kunnen indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben en hiervoor hun aanvraag via een MDT moeten indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 1861,27 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Afneembare stuurbol of stuurhandvat zonder bedieningsfuncties Aanvullende fiches: Toelichting: Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 87 van 320

bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. Werking: De infraroodzender op het apparaat staat op het stuur en wordt bediend via een drukknop. Hiermee kan men de lichten, richtingaanwijzers, wissers, hoorn en andere functies activeren. De drukknop heeft de mogelijkheid te roteren. Tijdens het rijden in het donker kan men de symbolen laten oplichten door middel van een schakelaar. Het apparaat is uitgerust met een balgreep voor de omwenteling van het stuur te kunnen volgen. Aanvraagprocedure Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' voor personen met een handicap die geen aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. Aanvraag via MDT voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 88 van 320

37 Gas en remmen aan of op het stuur Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden met de auto A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel, elektronische rolstoel of een scooter die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van volgende vermeldingen: 20.06 (Aangepaste) handbedrijfsrem 20.12 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar rempedaal 25.04 Handmatig gas geven 25.06 Servo-acceleratiesysteem (elektronisch, pneumatisch, enz.) 25.09 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar gaspedaal 30.05 Opklapbare/uitneembare gas- en rempedalen 30.07 Afscherming aan de kant van het rempedaal B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van volgende vermeldingen: 20.06 (Aangepaste) handbedrijfsrem 20.12 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar rempedaal 25.04 Handmatig gas geven 25.06 Servo-acceleratiesysteem (elektronisch, pneumatisch, enz.) 25.09 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar gaspedaal 30.05 Opklapbare/uitneembare gas- en rempedalen 30.07 Afscherming aan de kant van het rempedaal C. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide onderste ledematen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van volgende vermeldingen: 20.06 (Aangepaste) handbedrijfsrem 20.12 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar rempedaal 25.04 Handmatig gas geven 25.06 Servo-acceleratiesysteem (elektronisch, pneumatisch, enz.) 25.09 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar gaspedaal 30.05 Opklapbare/uitneembare gas- en rempedalen Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 89 van 320

30.07 Afscherming aan de kant van het rempedaal Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 'Gas en remmen aan of op het stuur' is een aanpassing aan de bediening van een auto die bestaat uit: een volledige ring of een segment van een ring bevestigd op of onder het stuur. Deze ring kan mechanisch of elektronisch het acceleratiesysteem aansturen. In uitzonderlijke gevallen kan het acceleratiesysteem bediend worden door een druk- of duwknop aan het stuur (duimgas). een handmatig bediende bedrijfsrem. Deze pook, staaf of hendel bevindt zich links of rechts van het stuur. 'Gas en remmen aan of op het stuur' kan enkel bij een auto met een automatische transmissie De auto waarop deze aanpassing geplaatst wordt, is een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Inclusie: een afscherming vóór of een verwijdering van de pedalen. Vereiste attesten of verslagen: Voor personen met een handicap die enkel door CARA geattesteerde hulpmiddelen als oplossing nodig hebben voor hun mobiliteitsprobleem en rechtstreeks de aanvraag kunnen indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben en hiervoor hun aanvraag via een MDT moeten indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 1592,75 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 90 van 320

Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Verplaatsing gaspedaal Automatische en semi-automatische transmissie Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. Aanvraagprocedure Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' voor personen met een handicap die geen aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 91 van 320

Aanvraag via MDT voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 92 van 320

38 Verplaatsing gaspedaal Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden met de auto A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in het rechterbeen die zich vrijwel dagelijks zelfstandig met de auto verplaatsen die beschikken over een geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van volgende vermeldingen 25.07 Gaspedaal links van rempedaal 25.08 Gaspedaal aan linkerkant 25.09 Afscherming vóór/opklapbaar/uitneembaar gaspedaal Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.12.04 'Verplaatsing gaspedaal' is het plaatsen van een gaspedaal aan de linkerzijde van de rempedaal. Deze aanpassing kan men alleen maar uitvoeren bij een auto met een automatische transmissie. De auto waarop deze aanpassing geplaatst wordt, is een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Inclusie: afschermen, wegnemen of opklapbaar maken van originele gaspedaal Vereiste attesten of verslagen: Voor personen met een handicap die enkel door CARA geattesteerde hulpmiddelen als oplossing nodig hebben voor hun mobiliteitsprobleem en rechtstreeks de aanvraag kunnen indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben en hiervoor hun aanvraag via een MDT moeten indienen: Geldig CARA attest ivm de rijgeschiktheid of een geldig rijbewijs met één of meer van de vermeldingen aangegeven in de doelgroep. Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 93 van 320

Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 323,75 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Automatische en semi-automatische transmissie Toelichting: Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 94 van 320

autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. Aanvraagprocedure Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' voor personen met een handicap die geen aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. Aanvraag via MDT voor personen met een handicap die ook een aanpassing voor transfers in en uit de auto of voor het meenemen van de rolstoel nodig hebben. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 95 van 320

39 Draaizetel - transferstoel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: plaats nemen op de passagierszetel van de wagen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen die meerijden op een autozetel die niet zelfstandig kunnen plaatsnemen op een gewone autozetel die niet kunnen plaatsnemen op een gewone autozetel wegens onvoldoende ondersteuning van een begeleidende derde. B. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen die meerijden op een autozetel niet zelfstandig kunnen plaatsnemen op een gewone autozetel niet kunnen plaatsnemen op een gewone autozetel wegens onvoldoende ondersteuning van een begeleidende derde. C. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide onderste ledematen die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen die meerijden op een autozetel niet zelfstandig kunnen plaatsnemen op een gewone autozetel niet kunnen plaatsnemen op een gewone autozetel wegens onvoldoende ondersteuning van een begeleidende derde. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.12.12 Een draaizetel - transferstoel is een mechanisch draai-element dat als aanpassing onder de gewone of aangepaste passagierszetel geplaatst wordt om een buitenwaartse draaiing mogelijk te maken. Voor deze aanpassing kiest men een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Exclusie: draai-element met elektrische of hydraulische hoog-laagfunctie (buiten fiche) rolstoel-instapcombinatie (buiten fiche) autozetel verstelbaar vooruit- achteruit, omhoog en omlaag en linksrechts draaiend. (buiten fiche) draai-element aan de bestuurderszetel (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 96 van 320

oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 1094,67 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Rolstoelplateaulift Noodzakelijke aanpassingen aan het koetswerk Andere noodzakelijke aanpassingen Aanvullende fiches: Toelichting: Een draaizetel - transferstoel maakt het persoon met een handicap mogelijk om in en uit de wagen te stappen op een manier die veel minder belastend is. Voor een rolstoelgebruiker vereenvoudigt het de transfer tussen de autozetel en de rolstoel. Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Voor een persoon met een handicap die als passagier meerijdt, houdt dit in dat: hij zich naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) of met hulp van derden in de auto moet kunnen plaatsnemen op een passagiersplaats indien nodig, de rolstoel kan opgeborgen worden in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden of die meerijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 97 van 320

aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 98 van 320

40 Rolstoelopbergsysteem voor manuele rolstoel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden en meerijden, meenemen van een manuele rolstoel A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel die zelf met de auto rijden die niet in staat is om zelf de manuele rolstoel te demonteren en op te bergen naast zich of achter zich in de wagen die kunnen stappen van de koffer tot aan de bestuurders- of passagierszetel vooraan die zelfstandig in de auto kunnen plaatsnemen en uitstappen die het rolstoelopbergsysteem kunnen bedienen die in staat zijn om de rolstoel open en toe te plooien die zich vrijwel dagelijks met de auto verplaatsen B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel die om mee te rijden in de wagen een transfer kunnen uitvoeren van de rolstoel naar een passagierszetel die niet in staat zijn om zelf de manuele rolstoel te demonteren en op te bergen achter zich in de wagen waarvan de begeleidende derde niet in staat is om de rolstoel op te bergen die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen Hulpmiddel of oplossing: Een 'rolstoelopbergsysteem voor manuele rolstoel' is: ISO 9999: 12.12.21 een elektrische takel in de auto die de manuele rolstoel van maximum 30 kg kan optillen en in de koffer plaatsen. Voor deze aanpassing kiest men een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Exclusie: de volautomatische laadarm (robotarm) in de koffer (buiten fiche) het volautomatisch laadsysteem achter de bestuurderszetel (buiten fiche) dakkofferlift (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 99 van 320

om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 1341,54 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Rolstoelplateaulift Noodzakelijke aanpassingen aan het koetswerk Andere noodzakelijke aanpassingen Doorzaksysteem voor toegang tot de wagen met een manuele rolwagen, elektronische rolstoel of scooter Aanvullende fiches: Toelichting: Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Voor een persoon met een handicap die als passagier meerijdt, houdt dit in dat: hij zich naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) of met hulp van derden in de auto moet kunnen plaatsnemen op een passagiersplaats indien nodig, de rolstoel kan opgeborgen worden in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden of die meerijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 100 van 320

rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 101 van 320

41 Rolstoelplateaulift Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: plaats nemen in de auto A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele of een elektronische rolstoel die zelf met de auto rijden vanuit de rolstoel die zich vrijwel dagelijks met de auto verplaatsen waarvoor een auto met een rolstoelplateaulift de goedkoopst adequate oplossing is om zich te verplaatsen B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele of een elektronische rolstoel die zelf met de auto rijden en een transfer uitvoeren in de auto van de rolstoel naar de bestuurderszetel die zich vrijwel dagelijks met de auto verplaatsen waarvoor een auto met een rolstoelplateaulift de goedkoopst adequate oplossing is om zich te verplaatsen C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele of een elektronische rolstoel die meerijden vanuit de rolstoel die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen waarvoor een auto met een rolstoelplateaulift de goedkoopst adequate oplossing is om zich te verplaatsen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.12.18 Een 'rolstoelplateaulift' is een elektrisch in hoogte verstelbaar en rolstoeltoegankelijk hefplatform, ingebouwd in de wagen langs de zijdeur of de achterdeur, dat een rolstoel met de rolstoelgebruiker, omhoog/omlaag brengt in en uit de wagen. Voor deze aanpassing kiest men een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Exclusie: onderbouwlift, een rolstoelplateaulift die onder de auto wordt geplaatst (buiten fiche) achterbouwlift, een rolstoelplateaulift die achteraan de auto wordt geplaatst (buiten fiche) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 102 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 4872,44 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Noodzakelijke aanpassingen aan het koetswerk Andere noodzakelijke aanpassingen Doorzaksysteem voor toegang tot de wagen met een manuele rolwagen, elektronische rolstoel of scooter Draaizetel - transferstoel -- (voor doelgroep C personen met een handicap die meerijden) Rolstoelopbergsysteem voor manuele rolstoel Aanvullende fiches: Rolstoelvergrendeling Toelichting: Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Voor een persoon met een handicap die als passagier meerijdt, houdt dit in dat: hij zich naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) of met hulp van derden in de auto moet kunnen plaatsnemen op een passagiersplaats indien nodig, de rolstoel kan opgeborgen worden in de auto. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 103 van 320

Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden of die meerijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 104 van 320

42 Rolstoelvergrendeling Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: meerijden in de rolstoel A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel, elektronische rolstoel of een scooter die vervoerd worden in de rolstoel in de auto die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen Hulpmiddel of oplossing: Een 'rolstoelvergrendeling'' is: ISO 9999: 12.12.09 een manueel vergrendelingssysteem in de wagen dat de rolstoel vasthecht op geijkte verankeringspunten zowel op de rolstoel als op de bodem van de wagen. conform ISO 10542 Voor deze aanpassing kiest men een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers(zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. 75 000 km voor benzinewagen (15 000km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000km per jaar) Inclusie: de wettelijk verplichte gordel in de wagen om de persoon vast te zetten. Exclusie: automatische rolstoelvastzetsystemen Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 671,31 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Doorzaksysteem voor toegang tot de wagen met een manuele rolwagen, elektronische rolstoel of scooter Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 105 van 320

Rolstoelplateaulift Toelichting: Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Voor een persoon met een handicap die als passagier meerijdt, houdt dit in dat: hij zich naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) of met hulp van derden in de auto moet kunnen plaatsnemen op een passagiersplaats indien nodig, de rolstoel kan opgeborgen worden in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden of die meerijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 106 van 320

autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 107 van 320

43 Doorzaksysteem voor toegang tot de wagen met een manuele rolwagen, elektronische rolstoel of scooter Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen met de auto: rijden en meerijden A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel of een elektronische rolstoel die zelf met de auto rijden vanuit de rolstoel die zich vrijwel dagelijks met de auto verplaatsen waarvoor een auto met een doorzaksysteem de goedkoopst adequate oplossing is om zich te verplaatsen B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel of een elektronische rolstoel die zelf met de auto rijden en een transfer uitvoeren in de auto van de rolstoel naar de bestuurderszetel die zich vrijwel dagelijks met de auto verplaatsen waarvoor een auto met een doorzaksysteem de goedkoopst adequate oplossing is om zich te verplaatsen C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel of een elektronische rolstoel die meerijden vanuit de rolstoel die zich vrijwel wekelijks met de auto verplaatsen waarvoor een auto met een doorzaksysteem de goedkoopst adequate oplossing is om zich te verplaatsen Hulpmiddel of oplossing: Een 'doorzaksysteem' is: ISO 9999: 12.12.27 een hydraulisch systeem dat de vering samendrukt zodat de wagen achteraan of zijdelings verlaagd wordt met een hellend vlak in de wagen met een korte opklapbare (al dan niet automatische) oprijplaat Voor deze aanpassing kiest men een nieuwe auto of een auto van maximum 5 jaar oud en met een maximum aantal kilometers (zie hieronder) volgens de gegevens vermeld op de carpas. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 108 van 320

75 000 km voor benzinewagen (15 000 km per jaar) 100 000 km voor dieselwagen (20 000 km per jaar) Exclusie: doorzaksysteem in combinatie met een volledig verlaagde bodem van de wagen. (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag autoaanpassing waarin wordt aangetoond dat de volledige autoaanpassing voor de betrokkene de goedkoopst adequate oplossing is om zich zelfstandig mee te verplaatsen en te rijden. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 10202,24 20% van het refertebedrag (totaal max. voor alle aanpassingen aan de auto van 1247,57 euro) Noodzakelijke aanpassingen aan het koetswerk Andere noodzakelijke aanpassingen Draaizetel - transferstoel -- (voor doelgroep C: personen met een handicap die meerijden) Rolstoelplateaulift Rolstoelopbergsysteem voor manuele rolstoel Aanvullende fiches: Rolstoelvergrendeling Toelichting: Keuze van het doorzaksysteem Bij een keuze voor een doorzaksysteem in een auto zijn er enkele zeer belangrijke aandachtspunten: De inbouwcassette om het hellend vlak te realiseren in de wagen vraagt om een ingrijpende ontmanteling van de auto. Dit is een precisiewerk aan het koetswerk dat door vakmensen moet uitgevoerd worden. De uitlaat moet vervangen worden door een speciale op maat gemaakte uitlaat. Reken op een hogere prijs bij vervanging van deze uitlaat. De benzinetank dient te worden verplaatst en verkleind. De actieradius van de wagen zal hierdoor verkleinen. Meerdere en kleinere tankbeurten zullen noodzakelijk zijn. Indien er met deze oplossing een zware elektronische rolstoel met een persoon met een handicap dient vervoerd te worden, zal dit een grotere belasting betekenen op de achteras van de wagen. Een aangepaste, veilige rijstijl zal noodzakelijk zijn. Vervoerd worden in de rolstoel op de achteras van de wagen geeft voor veel rolstoelgebruikers een onaangenaam rijgevoel. Door deze ingrijpende aanpassing verdwijnt de originele achterbank van Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 109 van 320

de wagen. Extra zitplaatsen achteraan betekenen een extra kost. Gebruik van het doorzaksysteem De auto kan met behulp van een knielsysteem achteraan of opzij zakken. Eenmaal in de auto kan de rolstoelgebruiker over een hellend vlak van achterin of opzij de auto naar voor doorrijden. Hierna kan de rolstoel met behulp van een vergrendeling vastgezet worden: hetzij op de bestuurderspositie, hetzij in de positie van de passagier vooraan of op de tweede rij. Nadat de achterdeuren gesloten zijn en de auto weer omhoog staat, kan er weggereden worden. Zelf rijden met een aangepaste auto of meerijden in een auto die toegankelijk is, zijn twee mogelijke oplossingen voor een persoon met een handicap om zich te verplaatsen op middellange en lange afstand. Er zijn ook echter ook nog andere verplaatsingsmiddelen (bus, tram, trein, taxi,...) beschikbaar. De keuze van een autoaanpassing zal daarom steeds afgewogen moeten worden tegen de kostprijs, de mogelijkheden en de beperkingen van die alternatieve verplaatsingsmiddelen. Bij de keuze van een autoaanpassing als oplossing moet de hele probleemactiviteit 'zich verplaatsen met de auto' in kaart gebracht worden. Dit houdt, voor een persoon met een handicap die zelf rijdt, in dat: hij zich zelfstandig naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) in de auto moet kunnen plaatsnemen op de bestuurdersplaats; hij, indien nodig, volledig zelfstandig de rolstoel kan opbergen in de auto. Voor een persoon met een handicap die als passagier meerijdt, houdt dit in dat: hij zich naar en van de auto moet kunnen begeven; hij zelfstandig (al dan niet zittende in de rolstoel) of met hulp van derden in de auto moet kunnen plaatsnemen op een passagiersplaats indien nodig, de rolstoel kan opgeborgen worden in de auto. Enkel de goedkoopste, adequate oplossing voor de gehele activiteit 'zich verplaatsen met de auto' kan terugbetaald worden. Aanpassingen om een auto te besturen, kunnen enkel terugbetaald worden als het de persoon met een handicap zelf is die meestal de auto bestuurt. Rolstoelgebruikers die zelf rijden of die meerijden, zittend in de rolstoel, moeten er rekening mee houden dat de kostprijs en adequaatheid van de oplossing, de aangepaste auto, bepaald worden door: het type en model van de rolstoel (manueel, elektronisch, plooibaar, vast Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 110 van 320

frame, in overeenstemming met de norm ISO 7176-19: veilig vervoerbare rolstoel,...) het type en model van de auto de mogelijk om (zelfstandig) transfers uit te voeren tussen de rolstoel en de autozetel de aanpassingen aan de auto Gezien de directe koppeling tussen de noodzakelijke autoaanpassingen en de rolstoel en het verschil tussen de hernieuwingtermijn van een rolstoel en de verwachte gebruiksduur van een autoaanpassing, moet er bij elke hernieuwing van de rolstoel rekening gehouden worden met de huidige en de volgende autoaanpassing. Omgekeerd, moet er bij de vervanging van de auto ook rekening gehouden worden met de huidige en de volgende rolstoelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 111 van 320

44 Aanhangfiets met twee wielen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Fietsen A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die een standaardfiets niet in evenwicht kunnen houden en/of niet over voldoende kracht beschikken om zelfstandig te kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen die hun evenwicht op een aanhangfiets met één wiel niet kunnen behouden waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte B. Personen met een verstandelijke handicap die niet zelfstandig en veilig kunnen fietsen met een standaardfiets of een aanhangfiets met één wiel die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte C. Personen met een cognitieve beperking vergelijkbaar aan personen met een verstandelijke handicap die niet zelfstandig en veilig kunnen fietsen met een standaardfiets of een aanhangfiets met één wiel die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.18.89 Een aanhangfiets met twee wielen bestaat uit: een aanhanggedeelte (tong) met twee wielen, pedalen, zadel en stuur een snelkoppeling waarmee een aanhangfiets snel, zonder gebruik van gereedschap, veilig aan- en afgekoppeld kan worden van een volwassenenfiets Een aanhangfiets met twee wielen heeft al dan niet: een aangepaste zit aangepaste pedalen fixatiemateriaal Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene en begeleider met de aanhangfiets met twee wielen kunnen fietsen Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 795,20 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 112 van 320

Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Standaard tweewieltandem bestuurder vooraan of duofiets Driewieltandem Tweewieltandem bestuurder achteraan Aanvullende fiches: Toelichting: Bestaat in uitvoeringen voor kinderen en volwassenen. Niet geschikt voor personen die toezicht nodig hebben tijdens het fietsen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 113 van 320

45 Aankoppelwiel voor de rolwagen - (lig)fiets met handtrappers Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Fietsen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele (hoepel)rolstoel die met hun manuele (hoepel)rolstoel middellange (fiets)afstanden afleggen B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele (hoepel)rolstoel die lange afstanden afleggen met (lig)fiets C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele (hoepel)rolstoel hun snelheid willen verhogen met(lig)fiets Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.24.89 Een aankoppelwiel is een fietsgedeelte dat bestaat uit een wiel met stuurstang en handtrappers dat aan een manuele (hoepel)rolstoel gefixeerd wordt. Een (lig)fiets met handtrappers is een met de hand aangedreven driewielfiets. Inclusie: Aankoppelwiel met elektrische trapondersteuning Exclusie: Elektrische aankoppeleenheid / trekeenheid Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene met het aankoppelwiel of met een (lig)fiets met handtrappers kan fietsen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 2229,46 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 114 van 320

Refertetermijn: 8 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Gebruik Een aankoppelwiel of een (lig)fiets met handtrappers is geschikt indien middellange afstanden moeten afgelegd worden. Dit zijn afstanden die doorgaans met de fiets worden afgelegd, omschrijven we als: 'verplaatsingen op middellange afstand'. Dit zijn o.a. de verplaatsingen naar het werk, naar de winkel, naar school,... Bij het gebruik van een aankoppelwiel worden de voorwielen ongever 5cm van de grond getild. Zo wordt de rolstoel geconverteerd naar een handaangedreven fiets (of handbike). Hiermee kan de actieradius vergroot worden met een factor 3. dwz waar men met een rolstoel 5km/u rijdt, rijdt men met een handbike al gauw 15km/u. Opmerking: Bij het gebruik van een (lig)fiets met handtrappers kan betrokkene nood hebben aan een rolstoel, rollator,... op de plaats van bestemming. Een goede handfunctie is geen noodzaak voor het gebruik van een aankoppelwiel. Er zijn verschillende mogelijkheden om de handgrepen aan te passen. Elektrische trapondersteuning of pedaalassistentie is een hulpaandrijving die de trapbeweging ondersteunt. Het neemt op geen enkel moment de volledige aandrijving van de aankoppelhandbike over. Zodra de gebruiker trapt, start de ondersteuning. Die levert een al dan niet traploos instelbare aandrijfkracht en ondersteunt zo het rijden. Zodra de gebruiker niet meer trapt, stopt de ondersteuning en bolt de rolstoel uit. Een elektrische aankoppeleenheid of trekdeel is een hulpmotor voor de gebruiker. Deze hulpmotoren wordt vooral aangewend voor: het berijden van oneffen terrein het nemen van hellingen tot 18% het nemen van stoepen terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 115 van 320

46 Rolstoelfiets Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Fietsen: meerijden met de fiets A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of verrijdbare stoel die niet kunnen zelfstandig kunnen fietsen of niet kunnen meefietsen op de plaats van bestemming over een verplaatsingshulpmiddel moeten beschikken Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.24.36 Een rolstoelfiets is een hulpmiddel bestaande uit: een fietsgedeelte (zonder voorwiel) een rolstoelgedeelte Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: 908,44 Rolstoel-fietsverbinding Aanvullende fiches: Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 116 van 320

47 Rolstoel-fietsverbinding Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Fietsen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een manuele rolstoel die niet zelfstandig kunnen fietsen die niet kunnen meefietsen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.24.36 Een rolstoel-fiets verbinding is een verbindingsstang tussen een rolstoel en een fiets voor volwassenen. Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene en begeleider met een rolstoel-fietsverbinding kunnen fietsen. Refertebedrag (vanaf 530,13 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: Rolstoelfiets Aanvullende fiches: Toelichting: Een rolstoel-fietsverbinding heeft als voordeel dat: de betrokkene met zijn persoonlijke rolstoel kan vervoerd worden de fiets een standaardfiets is het systeem gemakkelijk mee te nemen is De koppeling kan afhankelijk van de noodzaak aan toezicht vooraan of achteraan de fiets gekoppeld worden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 117 van 320

48 Standaard tweewieltandem bestuurder vooraan of duofiets Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Fietsen A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die een standaardfiets niet in evenwicht kunnen houden en/of niet over voldoende kracht beschikken om zelfstandig te kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte B. Personen met een verstandelijke handicap die niet zelfstandig en veilig kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte C. Personen met een cognitieve beperking vergelijkbaar aan personen met een verstandelijke handicap die niet zelfstandig en veilig kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte D. Blinden E. Slechtzienden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.18.15 Een standaardtandem bestuurder vooraan is een fiets met twee fietszitplaatsen achter elkaar waarbij de besturing gebeurt vanuit de voorste zitplaats. Een duo-fiets is een fiets met twee fietszitplaatsen naast elkaar. Inclusie: een lage instap om het op- en afstappen te vergemakkelijken aangepaste zit aangepaste pedalen fixatiemateriaal Exclusie: duofiets uitgevoerd als zitfiets Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 118 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene en begeleider met de standaard tweewieltandem of de duofiets kunnen fietsen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: 1230,05 Tweewieltandem bestuurder achteraan Driewieltandem Aanhangfiets met twee wielen Aanvullende fiches: Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 119 van 320

49 Tweewieltandem bestuurder achteraan Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Fietsen A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die een standaardfiets niet in evenwicht kunnen houden en/of niet over voldoende kracht beschikken om zelfstandig te kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler niet voldoet voor de fietsbehoefte die een bijkomende beperking hebben waardoor voortdurend toezicht nodig is B. Personen met een verstandelijke handicap die niet zelfstandig en veilig kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler of een duofiets niet voldoet voor de fietsbehoefte die een bijkomende beperking hebben waardoor voortdurend toezicht nodig is C. Personen met een cognitieve beperking vergelijkbaar aan personen met een verstandelijke handicap die niet zelfstandig en veilig kunnen fietsen met een standaardfiets die wel in de mogelijkheid zijn om de fietsbeweging (in beperkte mate) mee te doen waarvoor een orthopedische driewieler of een duofiets niet voldoet voor de fietsbehoefte die een bijkomende beperking hebben waardoor voortdurend toezicht nodig is Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.18.15 Een tweewieltandem met bestuurder achteraan is een fiets met twee fietszitplaatsen waarvan de besturing gebeurt van op de achterste fietszitplaats. Een tweewieltandem met bestuurder achteraan heeft al dan niet: een lage instap om het op- en af stappen te vergemakkelijken aangepaste zit aangepaste pedalen fixatiemateriaal Exclusie: tweewielligtandem Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 120 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Testverslag waarin wordt aangetoond dat betrokkene en begeleider met de tweewieltandem bestuurder achteraan kunnen fietsen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: 2562,61 Standaard tweewieltandem bestuurder vooraan of duofiets Driewieltandem Aanhangfiets met twee wielen Aanvullende fiches: Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 121 van 320

50 Badstoel met positioneringsvoorzieningen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich wassen: baden - zitten in het bad A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die niet over voldoende rompstabiliteit beschikken om te kunnen zitten op een badzit - badstoel B. Personen met een ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken met een leeftijd tussen 6 maand en 2 jaar waarvan de zitfunctie ernstig gestoord is Hulpmiddel of oplossing: Een 'badstoel met positioneringsvoorzieningen' is: ISO 9999: 09.33.03 ofwel een badzit - badstoel voorzien van instelbare zit- en ligposities en hoofdondersteuning ofwel een waterbestendige zitschaal Een badstoel met positioneringsvoorzieningen is al dan niet bijkomend voorzien van: zijdelingse rompsteun (zijpelotten) fixatiemogelijkheden beenondersteuning abductieklos inlegkussen Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 901,23 Hoog-laag badzit - zittend model Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer -- in functie van aanpassingen aan de douche Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... -- in functie van aanpassingen aan de douche Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 122 van 320

Douchestoel Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling) Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Baden en douchen maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Baden en douchen zijn 2 alternatieven om zich te wassen. Het VAPH geeft enkel een tussenkomst voor één oplossing. Ofwel kiest men voor aanpassingen/hulpmiddelen om het bad te gebruiken, ofwel voor aanpassingen/hulpmiddelen om de douche te gebruiken. Het gebruik van een badstoel met positioneringsvoorzieningen Een badstoel met positioneringsvoorzieningen blijft enkele centimeter boven de badbodem daardoor geraakt de persoon niet meer volledig in het bad. Er zijn badstoelen met positioneringsvoorzieningen met verschillende afmetingen en mogelijkheden. Het is aangewezen om het gebruik van een badstoel met positioneringsvoorzieningen en de mogelijkheid om de badstoel met Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 123 van 320

positioneringsvoorzieningen in het bad te plaatsen uit te proberen vooraleer over te gaan tot een aankoop. Sommige modellen zijn, met een aantal bijhorigheden, eveneens bruikbaar als douchestoel met positioneringsmogelijkheden, toiletstoel met postioneringsmogelijkheden of als relaxzitje. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 124 van 320

51 Hoog-laag badzit - zittend model Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich wassen: baden - toegang tot het bad; Zich wassen - baden - zitten in het bad A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die niet over de badrand kunnen stappen B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die niet op de badbodem kunnen gaan zitten of ervan opstaan C. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die niet over de badrand kunnen stappen D. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die niet op de badbodem kunnen gaan zitten of ervan opstaan Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.03 Een hooglaag badzit is een automatisch in hoogte verstelbare badzit voor gebruik in een (groot) ligbad. Het zittend model bestaat uit een badzit met zit en rug en ondersteunt de gebruiker in zithouding. Inclusie: draaischijf horende bij de hoog-laag badzit Exclusie: verrijdbare badlift (buiten fiche) vaste badlift op voet (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 1325,34 Herstellingskosten 20% van het refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Elektrisch aangedreven lifter op wieltjes (exclusief tildoek of tilband) -- voor dezelfde activiteit Til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in één ruimte (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband) -- voor dezelfde activiteit Til- en verplaatingssysteem voor gebruik in meerdere ruimten (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband) -- voor dezelfde activiteit Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 125 van 320

Badstoel met positioneringsvoorzieningen Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer -- in functie van aanpassingen aan de douche en het bad Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... -- in functie van aanpassingen aan de douche en het bad Douchestoel Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling) Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Baden en douchen maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Baden en douchen zijn 2 alternatieven om zich te wassen. Het VAPH geeft enkel een tussenkomst voor één oplossing. Ofwel kiest men voor aanpassingen/hulpmiddelen om het bad te gebruiken, ofwel voor aanpassingen/hulpmiddelen om de douche te gebruiken. Gebruik van een hoog-laag badzit - zittend model Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 126 van 320

De gebruiker neemt plaats op de hoog-laag badzit, tilt de benen over de badrand en laat via de afstandsbediening de hoog-laag badzit tot op de bodem zakken. Om uit het bad te komen laat de gebruiker de hoog-laag badzit terug tot op de hoogte van de badrand stijgen Het is aangewezen om het gebruik van een hoog-laag badzit en de mogelijkheid om de hoog-laag badzit in het bad te plaatsen uit te proberen vooraleer over te gaan tot een aankoop. Indien andere personen het bad zittend op de bodem willen gebruiken moet de hoog-laag badzit steeds uit het bad getild worden, wat belastend kan zijn. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 127 van 320

52 Douchestoel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich wassen: douchen - staan in de douche A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die onvoldoende stafunctie hebben om staand te douchen B. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die onvoldoende stafunctie hebben om staand te douchen Hulpmiddel of oplossing: Een douchestoel is een waterbestendige vrijstaande of aan de muur vastgemaakte zit of stoel al dan niet: ISO 9999: 09.33.03 opklapbaar met toiletopening met armleuningen of handgrepen met voetsteunen met rugleuning met wieltjes Exclusie: Doucherolstoel (buiten de fiches) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 128 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 417,95 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Badstoel met positioneringsvoorzieningen Hoog-laag badzit - zittend model Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer -- in functie van aanpassingen aan het bad Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... -- in functie van aanpassingen aan het bad Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling) Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Baden en douchen maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 129 van 320

Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Baden en douchen zijn 2 alternatieven om zich te wassen. Het VAPH geeft enkel een tussenkomst voor één oplossing. Ofwel kiest men voor aanpassingen/hulpmiddelen om het bad te gebruiken, ofwel voor aanpassingen/hulpmiddelen om de douche te gebruiken. Een douche- toiletstoel met wielen kan een combinatie zijn van een douchestoel en toiletstoel. Hierdoor worden onnodige transfers vermeden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 130 van 320

53 Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Zich wassen: douchen - douche betreden en staan in de douche; Toiletgang - gebruik van toilet Doelgroep: A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die niet over voldoende rompstabiliteit beschikken om zelfstandig hun zithouding op een douche- en/ of toiletstoel te behouden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.03 Een 'douche- en/of toiletstoel met positioneringsvoorziening' is een doucheen/of toiletstoel op wielen voorzien van een zitschaal, een zitkanteling en/of voorovergebogen zithouding. Een 'douche- en/of toiletstoel met positioneringsvoorziening' is al dan niet voorzien van: afzonderlijke opklapbare armleggers verstelbare en wegzwenkbare voetsteunen verstelbare hoofdsteun fixatiemogelijkheden tafeltje / buiksteun Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 131 van 320

om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 2147,04 Badstoel met positioneringsvoorzieningen Hoog-laag badzit - zittend model Ombouwen/aanbouwen van de woning: Badkamer -- in functie van aanpassingen aan het bad Ombouwen/aanbouwen van de woning: Verbouwingen sanitair: bad, douche, wastafel,... -- in functie van aanpassingen aan het bad Douchestoel Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling) Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Baden en douchen maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Baden en douchen zijn 2 alternatieven om zich te wassen. Het VAPH geeft enkel een tussenkomst voor één oplossing. Ofwel kiest men voor aanpassingen/hulpmiddelen om het bad te gebruiken, ofwel voor Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 132 van 320

aanpassingen/hulpmiddelen om de douche te gebruiken. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 133 van 320

54 Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich wassen: baden; Zich wassen - douchen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die niet over voldoende rompstabiliteit beschikken om zelfstandig hun zithouding te behouden die aangewezen zijn op hulp van derden en waarbij de werkhoogte niet aangepast moet kunnen worden Hulpmiddel of oplossing: Een doucheraam is een raam of tafel in waterbestendig materiaal. ISO 9999: 09.33.12 Een doucheraam is al dan niet: opklapbaar wegneembaar aan de muur bevestigd voorzien van steunpoten voorzien van een afvoer voorzien van zijhekkens voorzien van een verstelbare rug Exclusie: elektrisch verstelbaar doucheraam (buiten fiche) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 134 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 1253,84 Badstoel met positioneringsvoorzieningen Hoog-laag badzit - zittend model Douchestoel Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Baden en douchen maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 135 van 320

samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Baden en douchen zijn 2 alternatieven om zich te wassen. Het VAPH geeft enkel een tussenkomst voor één oplossing. Ofwel kiest men voor aanpassingen/hulpmiddelen om het bad te gebruiken, ofwel voor aanpassingen/hulpmiddelen om de douche te gebruiken. Gebruik van het doucheraam Voor het liggend douchen van de persoon in de douche. Een doucheraam kan boven het bad geplaatst worden om zo de persoon liggend te wassen boven het bad. Een doucheraam kan eveneens als verzorgingstafel gebruikt worden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 136 van 320

55 Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich wassen : baden; Zich wassen - douchen A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die niet over voldoende rompstabiliteit beschikken om zelfstandig hun zithouding te behouden die aangewezen zijn op hulp van derden en waarbij de werkhoogte niet aangepast moet kunnen worden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.12 Een douchewagen is een verrijdbare tafel in waterbestendig materiaal voorzien van een opvangbak. Een douchewagen is al dan niet voorzien van zijhekkens een verstelbare rug hoogteverstelling Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 3090,21 Badstoel met positioneringsvoorzieningen Hoog-laag badzit - zittend model Douchestoel Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Doucheraam of douchebrancard (zonder hoogteregeling) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 137 van 320

Verzorgingstafel Verzorgingstafel in hoogte verstelbaar Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Baden en douchen maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Baden en douchen zijn 2 alternatieven om zich te wassen. Het VAPH geeft enkel een tussenkomst voor één oplossing. Ofwel kiest men voor aanpassingen/hulpmiddelen om het bad te gebruiken, ofwel voor aanpassingen/hulpmiddelen om de douche te gebruiken. Gebruik van de douchebrancard / -wagen De douchebrancard kan eveneens als verzorgingstafel gebruikt worden. De zijhekkens worden gebruikt: voor de veiligheid tijdens het transport Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 138 van 320

om de persoon in een (weliswaar een minimum) aan water te laten liggen Een douchebrancard kan in elke willekeurige ruimte gebruikt worden of kan gebruikt worden om de persoon met een handicap te verplaatsen naar een andere ruimte terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 139 van 320

56 Toiletstoel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zitten op het toilet; Gaan zitten op en opstaan van het toilet; Zich verplaatsen naar de toiletruimte A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die niet kunnen gaan zitten op en opstaan van een toilet op standaardhoogte B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die ondersteuning nodig hebben om te kunnen (blijven) zitten C. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) waarvoor de verplaatsing naar de toiletruimte onder bepaalde omstandigheden te omslachtig is of te veel tijd vraagt D. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die niet kunnen gaan zitten op en opstaan van een toilet op standaardhoogte E. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen die ondersteuning nodig hebben om te kunnen (blijven) zitten F. Personen met een matig of ernstig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die zich met ondersteuning door derden, een loophulpmiddel, een orthese of prothese nog stappend kunnen verplaatsen waarvoor de verplaatsing naar de toiletruimte onder bepaalde omstandigheden te omslachtig is of te veel tijd vraagt G. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die niet kunnen gaan zitten op en opstaan van een toilet op standaardhoogte H. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die ondersteuning nodig hebben om te kunnen (blijven) zitten I. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen waarvoor de verplaatsing naar de toiletruimte onder bepaalde omstandigheden te omslachtig is of te veel tijd vraagt J. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die niet kunnen gaan zitten op en opstaan van een toilet op standaardhoogte K. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die ondersteuning nodig hebben om te kunnen (blijven) zitten Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 140 van 320

L. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken waarvoor de verplaatsing naar de toiletruimte onder bepaalde omstandigheden te omslachtig is of te veel tijd vraagt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.03 Een toiletstoel is een stoel met rugleuning en een toiletopening al dan niet voorzien van: wieltjes armleuningen voetsteunen toiletemmer Inclusie: bijhorend toiletzitkussen Exclusie: (douche)toiletrolstoel (buiten fiches) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 141 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 345,40 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Douche- en/ of toiletstoel met positioneringsvoorziening Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Toiletgebruik maakt deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 142 van 320

Het gebruik van een toiletstoel Een toiletstoel kan als vervanging voor het toilet gebruikt worden of kan over het toilet geplaatst worden. Een toiletstoel op wieltjes kan de verplaatsing naar het toilet vergemakkelijken. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 143 van 320

57 Verzorgingstafel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich verzorgen en aankleden A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die voor persoonlijke verzorging volledig aangewezen zijn op de hulp van derden die enkel in lig kunnen verzorgd worden. waarbij de werkhoogte niet moet kunnen aangepast worden aan verschillende verzorgers B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die zichzelf enkel in lig kunnen verzorgen. C. Personen met een verstandelijke handicap die voor persoonlijke verzorging volledig aangewezen zijn op de hulp van derden waarbij de werkhoogte niet moet kunnen aangepast worden aan verschillende verzorgers D. Personen met een cognitieve beperking vergelijkbaar aan personen met een verstandelijke handicap die voor persoonlijke verzorging volledig aangewezen zijn op de hulp van derden waarbij de werkhoogte niet moet kunnen aangepast worden aan verschillende verzorgers Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.12 Een verzorgingstafel is een horizontaal werkvlak voorzien van een zachte bekleding of verzorgingskussen. Al dan niet: met wieltjes vast aan de muur met poten met zijhekkens met een verstelbare rug Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 363,81 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 144 van 320

01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Verzorgingstafel in hoogte verstelbaar Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Verzorgen en aankleden maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 145 van 320

58 Verzorgingstafel in hoogte verstelbaar Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich verzorgen en aankleden A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel die voor persoonlijke verzorging volledig aangewezen zijn op de hulp van derden waarbij de werkhoogte moet kunnen aangepast worden aan verschillende verzorgers B. Personen met een verstandelijke handicap die voor persoonlijke verzorging volledig aangewezen zijn op de hulp van derden waarbij de werkhoogte moet kunnen aangepast worden aan verschillende verzorgers C. Personen met een cognitieve beperking vergelijkbaar aan personen met een verstandelijke handicap die voor persoonlijke verzorging volledig aangewezen zijn op de hulp van derden waarbij de werkhoogte moet kunnen aangepast worden aan verschillende verzorgers Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 09.33.12 Een verzorgingstafel is een horizontaal, in hoogte verstelbaar werkvlak voorzien van een zachte bekleding of verzorgingskussen. Al dan niet: met wieltjes vast aan de muur met poten met zijhekkens met een verstelbare rug Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 146 van 320

om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 1454,15 Verzorgingstafel Douchebrancard (met hoogteregeling) of douchewagen Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Verzorgen en aankleden maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 147 van 320

59 Draaischijf Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfereren van zit tot zit A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die beschikken over een beperkte steunfunctie die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.30.06 Een (voet)draaischijf bestaat uit twee schijven in hard materiaal die op elkaar geplaatst zijn en ten opzichte van elkaar kunnen draaien. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 153,75 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Transfers maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 148 van 320

het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Het gebruik van de draaischijf Voetdraaischijven: de betrokkene plaatst beide voeten op de draaischijf en blijft staan terwijl de hulpverlener de draaibeweging uitvoert. Aanvraagprocedure: Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 149 van 320

60 Vastopgesteld optrektoestel op voet of met muurbevestiging Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfer van lig tot zit en omgekeerd; Veranderen van houding in bed A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die onvoldoende kracht of coördinatie hebben om vanuit lig recht te komen tot zit of om te gaan liggen B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die zich moeten optrekken om van houding te veranderen in bed Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.30.06 Een "vast opgesteld optrektoestel op voet of muurbevestiging" is een bedgalg. Exclusie: Bedgalg bij een verzorgingsbed (reeds inbegrepen bij hoog/laag verzorgingsbed) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 254,45 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Transfers maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 150 van 320

tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Aanvraagprocedure: Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 151 van 320

61 Elektrisch aangedreven lifter op wieltjes (exclusief tildoek of tilband) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfers uitvoeren A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen -en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.30.06 Een elektrisch aangedreven lifter op wieltjes is een tilsysteem bestaande uit een elektrisch in hoogte verstelbare arm met tiljuk gemonteerd op een verrijdbaar onderstel. Inclusie: actieve lift passieve lift combinatielift Exclusie: tildoek, tilband of tilbeugel Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) 2972,89 20% van het refertebedrag Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 152 van 320

(euro): Onderhoud (vanaf 179,38 per onderhoudsbeurt (max. 1 per jaar) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Tilband of tildoek Toelichting: Dagelijkse verzorging Transfers maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. De soorten en het gebruik van een 'elektrisch aangedreven lifter op wieltjes' Actieve tillift Een actieve tillift (ook sta-lift genoemd) tilt de persoon op tot in stand. Een band onder de oksels ondersteunt de persoon bij het opstaan. De lift biedt eveneens steun aan de knieën. Een band rond de romp kan een extra beveiliging zijn. Bij het optillen wordt optimaal gebruik gemaakt van de persoon zijn mogelijkheden. Een actieve tillift is vooral geschikt voor transfers van zittend op de rand van Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 153 van 320

het bed/stoel naar stoel/toilet (en omgekeerd) en voor korte verplaatsingen in staande houding. Doelgroep: Passieve tillift personen die nog actief aan het opstaan kunnen deelnemen en die enige controle hebben over de onderste ledematen personen met voldoende controle in hoofd- en schoudergordel personen die nog kunnen rechtstaan en zich kunnen vasthouden personen die begrijpen wat er gebeurt en gevraagd wordt Een passieve tillift tilt de persoon helemaal vanuit lig of zit naar een halfliggende of zittende houding. Daarbij moet de persoon niet eerst in zit gezet worden. Dit gebeurt vanzelf. In bepaalde gevallen (bij zeer zware personen) kan een elektrische kanteljuk deze beweging vergemakkelijken. Een passieve tillift is geschikt voor verplaatsing over langere afstanden. Sommige passieve tilliften kunnen personen rechtstreeks van de grond optillen. Doelgroep: Combinatielift personen die onvoldoende kunnen of willen actief meewerken aan het tilproces Combinatieliften zijn liften die zowel als actieve tillift als als passieve tillift kunnen gebruikt worden. Doelgroep: personen met een evoluerende aandoening die in het beginstadium nog een actieve tillift kunnen gebruiken en nadien nood hebben aan een passieve tillift. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 154 van 320

62 Til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in één ruimte (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfers uitvoeren A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden voor wie een elektrisch aangedreven lifter op wieltjes geen adequate oplossing is B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden die het til- en verplaatsingssysteem volledig zelfstandig kunnen gebruiken Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.30.06 Een til- en verplaatsingssysteem in één ruimte (type railsysteem) is een personentilsysteem met: een liftgedeelte met elektromotoren voor horizontale en verticale verplaatsingen een railsysteem Het railsysteem is: vrijstaand met muurbevestiging met of zonder voetsteunen met plafondbevestiging Het til- en verplaatsingssysteem (type railsysteem) heeft een monorail (vaste verbinding tussen twee punten) of een traversesysteem (volledig vrij traject) Een wandlift is een personentilsysteem dat bestaat uit: een wandplaat aan de muur bevestigd elektrisch op- en neergaande, zwenkbare en uitschuifbare arm Inclusie: Installatie Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 155 van 320

Exclusie: Tilband, tildoek of tilbeugel (andere fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: 5699,08 20% van het refertebedrag 179,38 per onderhoudsbeurt (max. 1 per jaar) Til- en verplaatingssysteem voor gebruik in meerdere ruimten (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband) Aanvullende fiches: Tilband of tildoek Toelichting: Dagelijkse verzorging Transfers maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 156 van 320

het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Gebruik 'til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in één ruimte' Een til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in één ruimte kan aangewezen zijn: Voor personen die getild moeten worden voor het uitvoeren van transfers van lig naar zit en omgekeerd binnen één ruimte. Voor personen die zich zelfstandig kunnen transfereren (altijd in combinatie met tilbeugel) cfr. Doelgroep B. Wanneer de ruimte waarbinnen getild moet worden te klein is voor het gebruik van een lifter op wieltjes. Bij frequent tillen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 157 van 320

63 Til- en verplaatingssysteem voor gebruik in meerdere ruimten (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfers uitvoeren A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden die in verschillende ruimtes transfers moeten uitvoeren voor wie een elektrisch aangedreven lifter op wieltjes geen adequate oplossing is B. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnen- en buitenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel (of verrijdbare stoel) die voor het maken van de transfers aangewezen zijn op hulp van derden die in verschillende ruimtes transfers moeten uitvoeren die het til- en verplaatsingssysteem volledig zelfstandig kunnen gebruiken Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.30.06 Een til- en verplaatsingssysteem in meerdere ruimten (type railsysteem) is een personentilsysteem met: een liftgedeelte met elektromotoren voor horizontale en verticale verplaatsingen een railsysteem in meerdere ruimten Het railsysteem is: vrijstaand met muurbevestiging met of zonder voetsteunen plafondbevestiging Het til- en verplaatsingssysteem heeft een monorail (vaste verbinding tussen twee punten), een traversesysteem (volledig vrij traject) of een combinatie van beide. Een wandlift voor gebruik in meerdere ruimten is een personentilsysteem dat bestaat uit: twee of meerdere wandplaten aan de muur bevestigd een verplaatsbare elektrisch op- en neergaande, zwenkbare en uitschuifbare arm Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 158 van 320

Inclusie: Installatie Exclusie: Tilband, tildoek of tilbeugel (andere fiche) Vereiste attesten of verslagen: Motivatieverslag 'dagelijkse verzorging' waarin wordt aangetoond dat dit hulpmiddel deel uitmaakt van de goedkoopst adequate totaaloplossing om betrokkene te verzorgen. Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: 8681,00 20% van het refertebedrag 179,38 per onderhoudsbeurt (max. 1 per jaar) Til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in één ruimte (rail- of wandliftsysteem, exclusief tildoek of tilband) Aanvullende fiches: Tilband of tildoek Toelichting: Dagelijkse verzorging Transfers maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 159 van 320

het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Gebruik 'til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in meerdere ruimten' Een til- en verplaatsingssysteem voor gebruik in meerdere ruimten kan aangewezen zijn: Voor personen die getild moeten worden voor het uitvoeren van transfers van lig naar zit en omgekeerd binnen meerdere ruimtes. Voor personen die zich zelfstandig kunnen transfereren (altijd in combinatie met tilbeugel) cfr. Doelgroep B. Wanneer de ruimtes waarbinnen getild moet worden te klein zijn voor het gebruik van een lifter op wieltjes. Bij frequent tillen in meerdere ruimten terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 160 van 320

64 Tilband of tildoek Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfers uitvoeren A. Personen die behoren tot de doelgroep van gebruikers van een tilsysteem Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.30.06 Een tilband of tildoek is een band of een doek opgehangen aan het tiljuk van het tilsysteem. Dit kan zijn: een standaardtildoek een toilettildoek een badtildoek een badstoeltje een amputatietildoek Een tilband of tildoek is beschikbaar: in verschillende materialen in verschillende maten Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 299,42 Refertetermijn: 4 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Dagelijkse verzorging Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 161 van 320

Transfers maken deel uit van de dagelijkse verzorging. Dagelijkse verzorging wordt opgedeeld in verschillende deelactiviteiten het gebruik van het bed zich wassen aan de lavabo, in de douche, in bad zich aankleden en verzorgen toiletgebruik het uitvoeren van de transfers Bij het uitvoeren van bovenstaande activiteiten doen zich een aantal gelijkaardige probleemactiviteiten voor: het af te leggen traject: namelijk het overbruggen van de afstand tussen de verschillende ruimtes de toegang tot de verschillende ruimtes het uitvoeren van de transfers: het overbruggen van een hoogteverschil (van stand naar zit, van lig naar zit,...) het zitten of liggen tijdens de verschillende activiteiten zelfstandig of met hulp van derden Bij het adviseren van hulpmiddelen voor deze activiteiten is het belangrijk deze samen te bekijken. Een adequate keuze van de hulpmiddelen voorkomt onnodige transfers, laat de activiteiten vlotter en comfortabeler verlopen en vermijdt overlapping van hulpmiddelen. Gebruik tildoek, tilband of tilbeugel Het tildoek is het contact tussen de tillift zelf en de betrokkene. De juiste tildoek betekent voor de begeleider meer gemak en minder belasting. Voor de betrokkene betekent het meer comfort en veiligheid. Een tilbeugel ondersteunt het lichaam slechts op enkele punten. Zo kan getild worden zonder hinder. Tilbeugels zijn gemakkelijk aan te brengen. Ze moeten na het tillen steeds verwijderd worden. Een persoon met een handicap kan een tilbeugel zelfstandig gebruiken. Tildoek en tilbeugel is te bekijken in combinatie met het tilsysteem terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 162 van 320

65 Mechanisch eetapparaat Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Eten A. Personen met een ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die niet beschikken over voldoende spierkracht en/of mobiliteit en/of coördinatie in de bovenste ledematen om zelfstandig met (aangepast) bestek voedsel op te scheppen en naar de mond te brengen die toch vrijwel dagelijks zelfstandig willen eten waarvoor eenvoudige oplossingen waaronder een goede stoel en tafel, een verhoogd eettafeltje en/of een aangepast bord ontoereikend of te belastend zijn. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 15.09.27 Een mechanisch eetapparaat is een toestel met een beweegbare opschep-arm die tijdens het eten: tremor dempt ongecontroleerde bewegingen dempt een deel van het gewicht van de onderarm draagt Een mechanisch eetapparaat is al dan niet voorzien van: een bijhorende opscheplepel of vork een bijhorend bord Inclusie: bijhorend bestek bijhorend bord aangepaste bediening Vereiste attesten of verslagen: Verslag na een testperiode van minimaal 1 maand waarin wordt aangetoond dat betrokkene vrijwel dagelijks, zelfstandig met het eetapparaat wil en kan eten. Refertebedrag (vanaf 2067,53 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Er zijn verschillende types mechanische eetapparaten op de markt. Bij het type voor verminderde spierkracht en mobiliteit ondersteunt de beweegbare arm de beweging. Dit type is soms ook bedienbaar d.m.v. een aangepaste bediening (manueel bediende hendel met beperkte Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 163 van 320

bewegingsuitslag, voetpedalen, kniebediend wiel om bord te draaien,...). Bij het type voor tremor en/of ongecontroleerde bewegingen dempt de beweegbare arm tremor en/of ongecontroleerde bewegingen tijdens het opscheppen en naar de mond brengen. De mate van demping is doorgaans instelbaar. Gebruikers van een mechanisch eetapparaat moeten in staat zijn om vanuit een rechtopzittende houding van de lepel af te happen. Een mechanisch eetapparaat moet afgesteld worden op de noden van de gebruiker en op zijn zitpositie tijdens het eten. Soms moet het eetapparaat daarvoor geplaatst worden op een tafel met een aangepaste hoogte. Doorgaans is dan een aparte (hoogte-instelbare) tafel aangewezen. Soms is aanvullend ook een buikuitsparing nodig. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 164 van 320

66 Specifieke zetel voor personen met de ziekte van Huntington Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zitten (rusten) A. Personen met de ziekte van Huntington met ernstige lichamelijke onrust Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.09.21 Een 'specifieke zetel voor personen met de ziekte van Huntington' is een zetel met een specifieke zithoek die zorgt voor een sterk remmende invloed op de typische onwillekeurige bewegingen van de Huntingtonpatiënt. De zetel is volledig bekleed met zacht materiaal en bestand tegen de hevige onwillekeurige bewegingen van de Huntingtonpatiënt. Inclusie: bijhorend drukverlagend inlegkussen bijhorende positioneringtoebehoren: beensteun, fixatiemateriaal,... Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 600,93 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: De ziekte (chorea) van Huntington is een erfelijke degeneratieve neurologische aandoening. De ziekte uit zich vnl. in onwillekeurige (choreatische) bewegingen, verstandelijke achteruitgang en een verscheidenheid van psychische symptomen. Door de onwillekeurige bewegingen schuiven Huntingtonpatiënten onderuit in een gewone zetel, een relaxzetel of een multi-positierolstoel. Daardoor gaan zij nog meer gespannen en verkrampt zitten en neemt de motorische en psychische onrust toe. De specifieke zithoek, kantelverstelling en beenondersteuning van de Huntingtonzetel zorgen voor een sterk remmende invloed op de typische onwillekeurige bewegingen van de Huntingtonpatiënt waardoor de patiënt zowel motorisch als psychisch tot rust komt. Een Huntingtonzetel is in tegenstelling tot een gewone zetel of rolstoel bestand tegen de hevige onwillekeurige bewegingen van Huntingtonpatiënten. De zachte bekleding van de zetel voorkomt stootwonden. De bijhorende beensteun is nodig als ondersteuning van de benen bij de halfliggende positie. De beensteun kan ook gebruikt worden om te voorkomen dat patiënten zelfstandig uit de zetel opstaan. Op die manier kan het gebruik van extra fixatiemateriaal vermeden worden. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 165 van 320

Omwille van zijn specifieke vorm neemt de zetel veel plaats in en is hij soms moeilijk verplaatsbaar. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 166 van 320

67 Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste kinderstoel met positioneringsvoorziening Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zitten A. Kinderen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide onderste ledematen die onvoldoende een functionele zithouding kunnen bewaren in een kinderstoel of ergonomische bureaustoel of op de grond die hun volwassen gestalte nog niet bereikt hebben B. Kinderen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die onvoldoende een functionele zithouding kunnen bewaren in een kinderstoel of ergonomische bureaustoel of op de grond die hun volwassen gestalte nog niet bereikt hebben C. Kinderen met een matig of ernstig functieverlies in één of beide onderste ledematen die wegens ernstige beperking in de flexie in heup of knie niet kunnen zitten in een gewone zithouding (bijv. heup- of knieartrodese) die hun volwassen gestalte nog niet bereikt hebben D. Kinderen met anatomische afwijkingen die daardoor geen gebruik kunnen maken van een kinderstoel of een ergonomische bureaustoel die hun volwassen gestalte nog niet bereikt hebben Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.09.89 'Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste kinderstoel met positioneringvoorziening' is een kinderstoel voorzien van één of meer van onderstaande functies, aanpassingen of toebehoren: zitkanteling positioneringaanpassingen en -toebehoren om de zithouding te ondersteunen en/of te corrigeren waaronder zijdelingse rompsteun, abductieklos, zadelzit, hoofdsteun, beensteun,... Inclusie: vloerzitjes meegroeistoel waarvan de hoogte en diepte van de zitting en de voetsteun individueel instelbaar is volgens de noden van het kind zonder dat de stoel naar voor kan kantelen indien het kind op de voetenplank staat. Exclusie: gewone kinderstoel of meegroeistoel (geen meerkost) bureaustoel die voldoet aan de normale ergonomische eisen (geen meerkost) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 167 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 763,35 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: - Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Een gewone kinderstoel of meegroeistoel Een kinderstoel of meegroeistoel is een stoel met: een aan kinderen aangepaste maatvoering van (rugleuning, zitdiepte, zitbreedte) aangepaste of aanpasbare zithoogte Een gewone kinderstoel of meegroeistoel is voor kinderen algemeen gebruikelijk, in de reguliere handel verkrijgbaar en geen meerkost voor een kind met een handicap. Bureaustoel die voldoet aan de normale ergonomische eisen Tot de normale ergonomische eisen van een bureaustoel behoren verstelbare, anatomisch gevormde rugleuning verstelbare, anatomisch gevormde zitting aanpasbare zithoogte Een gewone ergonomische bureaustoel is algemeen gebruikelijk en geen meerkost voor een persoon met een handicap. Refertebedrag Het refertebedrag is voorzien voor tegemoetkoming in de meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste kinderstoel t.o.v. een gewone kinderstoel of een bureaustoel die voldoet aan de normale ergonomische eisen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 168 van 320

68 Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste werk- of bureaustoel voor volwassenen, voorzien van een of meer van de volgende functies of aanpassingen: artrodesezitting, duo-back, specifieke polstering, abductiebalk, pelottes voor zijwaartse steun Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Staand huishoudelijke activiteiten uitvoeren (in keuken,...), gaan zitten en opstaan uit werk- en bureaustoel, zitten (aan bureau) A. Personen met een matig functieverlies in beide onderste ledematen die wegens beperkte sta- en stapfunctie een aantal huishoudelijke taken (o.a. staand werk in de keuken) zittend moeten uitvoeren waarvoor een gewone ergonomische werk- of bureaustoel niet voldoet die niet beschikken over een in huis bruikbare rolstoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben B. Personen met een matig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die wegens beperkte sta- en stapfunctie een aantal huishoudelijke taken (o.a. staand werk in de keuken) zittend moeten uitvoeren waarvoor een gewone ergonomische werk- of bureaustoel niet voldoet die niet beschikken over een in huis bruikbare rolstoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben C. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die onvoldoende een functionele zithouding kunnen bewaren in een gewone ergonomische werk- of bureaustoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben D. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die onvoldoende een functionele zithouding kunnen bewaren in een gewone ergonomische werk- of bureaustoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben E. Personen met een matig of ernstig functieverlies in één of beide onderste ledematen die wegens ernstige beperking in de flexie in heup of knie niet kunnen zitten in een gewone zithouding (bijv. heup- of knieartrodese) die hun volwassen gestalte bereikt hebben F. Personen met een zeer klein gestalte die daardoor geen gebruik kunnen maken van een gewone ergonomische werk- of bureaustoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben G. Personen met anatomische afwijkingen die daardoor geen gebruik kunnen maken van een gewone ergonomische werk- of bureaustoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben H. Personen met een matig functieverlies in beide onderste ledematen die onvoldoende kracht of coördinatie hebben om te gaan zitten of op te staan uit een gewone ergonomische werk- of bureaustoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben I. Personen met een zeer beperkte belastbaarheid die daardoor een aantal huishoudelijke taken (o.a. staand werk in de keuken) zittend moeten uitvoeren waarvoor een gewone ergonomische werk- of bureaustoel niet voldoet Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 169 van 320

die niet beschikken over een in huis bruikbare rolstoel die hun volwassen gestalte bereikt hebben Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.09.89 Een 'werk- en bureaustoel voor volwassenen' is een zitsysteem voorzien van één of meer van onderstaande aanpassingen of toebehoren: Exclusie: positioneringaanpassingen en -toebehoren om de zithouding te ondersteunen en/of te corrigeren (aangepaste armsteun, zijdelingse rompsteun, hoofdsteun, beensteun, artrodesezit, abductieklos,...) aangepaste maatvoering centrale rem op 2 of 4 wielen 4-wielonderstel met vrije beenruimte en blokkeerbare zitrotatie voor trippelfunctie (trippelstoel) gewone ergonomische werk- of bureaustoel (geen meerkost) elektrisch hoogteverstelbare werkstoelen (buiten fiche) elektrisch verrijdbare werkstoelen (buiten fiche) verrijdbaar taboeret (geen meerkost) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 170 van 320

Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 171 van 320

Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 908,44 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Een gewone ergonomische werk- of bureaustoel is een werk- of bureaustoel die voldoet aan de normale ergonomische eisen Tot de normale ergonomische eisen behoren verstelbare, anatomisch gevormde rugleuning verstelbare, anatomisch gevormde zitting verstelbare armsteunen aanpasbare zithoogte aanpasbare zitdiepte Een gewone ergonomische werk- en bureaustoel is algemeen gebruikelijk en geen meerkost voor een persoon met een handicap. Het refertebedrag is voorzien voor tegemoetkoming in de meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste werk- en bureaustoel t.o.v. een werk- of bureaustoel die voldoet aan de normale ergonomische eisen. Opmerking werk- en bureaustoel voorzien van een onderstel met vrije beenruimte voor trippelfuntie (trippelstoel) Het gebruik van een trippelstoel aan een aanrecht of kooktoestel dat niet onderrijdbaar is, is ergonomisch niet verantwoord en kan praktisch erg gevaarlijk zijn. (bijv. zijdelings langs het fornuis, met een gedraaide rug een kokende pan water van het fornuis tillen) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 172 van 320

69 Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste tafel of bureau voorzien van volgende functies of aanpassingen: hoogteverstelling (rolstoelonderrijdbaar), buikuitsparing, kantelbaar blad Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Activiteiten (lezen, schrijven, eten, computer gebruiken,...) uitvoeren aan een tafel A. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenshuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel of orthopedische zitschaal met onderstel vrijwel dagelijks activiteiten uitvoeren aan een tafel waarvoor een tafel of bureau die voldoet aan de normale ergonomische eisen niet adequaat is Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.03.03 Een aan de functiebeperkingen aangepaste tafel of bureau is een rolstoelonderrijdbare tafel waarvan de hoogte instelbaar is of ingesteld is op een werkhoogte aangepast aan de zithoogte van de rolstoel. Een aan de functiebeperkingen aangepaste tafel of bureau is al dan niet voorzien van: buikuitsparing kantelverstelling (al dan niet met magnetisch werkblad of opstaande rand) hoogteverstelling (al dan niet elektrisch) Exclusie: tafel of bureau die voldoet aan de normale ergonomische eisen (geen meerkost) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 477,50 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aangepaste werktafel Aanvullende fiches: Toelichting: Een rolstoelonderrijdbare tafel is: voorzien van een dun tafelblad zonder rand, bij voorkeur niet dikker is dan 5 cm Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 173 van 320

voorzien van voldoende vrije beenruimte (meestal volstaat 60 cm vrije beenruimte (diepte), maar dit is afhankelijk van de lengte en de zitpositie van de gebruiker) ingesteld op werkhoogte aangepast aan de rolstoel-zithoogte Een buikuitsparing kan nodig zijn om extra steun te geven bij het bewaren van de zitpositie of om de armen te steunen bij het uitvoeren van activiteiten. Een kantelverstelling kan nodig zijn voor personen die werken vanuit een aangepaste, gekantelde zitpositie. Een hoogteverstelling is nodig: indien de tafel voor verschillende activiteiten gebruikt wordt waarvoor telkens een andere, aangepaste hoogte nodig is. (eten, lezen, computer gebruiken,...) indien gewerkt wordt vanuit verschillende zitvoorzieningen of vanuit verschillende rolstoelen (manuele, elektrische of bij kinderen in de groei) Een werktafel die voldoet aan de normale ergonomische eisen is algemeen gebruikelijk en geen meerkost voor een persoon met een handicap Tot de normale ergonomische vereisten van een werktafel behoren: onderzitbaar hoogte-instelbaar (éénmalig of uitzonderlijk in te stellen op de juiste werkhoogte vanuit een gewone bureaustoel) Een juiste werkhoogte is afhankelijk van de taken die uitgevoerd worden. Voor een bureautafel waarop vooral administratief werk wordt uitgevoerd, komt de tafel best 3 tot 5 cm boven de ellebogen zodat de armen goed ondersteund zijn. Als er vooral getypt wordt is een opstelling 2 cm lager dan de ellebooghoogte aanbevolen in zit omdat de armen dan ontspannen langs het lichaam kunnen hangen. Meestal wordt typen en schrijfwerk gecombineerd zodat een compromishoogte aangewezen is. De bureautafel op ellebooghoogte is dan een goede richtlijn. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 174 van 320

70 Hoog-laag verzorgingsbed of hoog-laag bed-in-bed systeem Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich verzorgen: verzorgd worden in bed; liggen, slapen, zich positioneren in bed A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide onderste en bovenste ledematen die niet in staat zijn om zich (al dan niet met hulpmiddelen) zelfstandig te verzorgen die voor hun dagelijkse verzorging door derden aangewezen zijn op verzorging in bed B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide onderste en bovenste ledematen die niet in staat zijn om zich (al dan niet met hulpmiddelen) te positioneren in bed die meerdere keren per dag door derden in bed moeten gepositioneerd worden C. Personen met een volledig functieverlies in een onderste en een bovenste lidmaat die niet in staat zijn om zich (al dan niet met hulpmiddelen) zelfstandig te verzorgen die voor hun dagelijkse verzorging door derden aangewezen zijn op verzorging in bed D. Personen met een volledig functieverlies in een onderste en een bovenste lidmaat die niet in staat zijn om zich (al dan niet met hulpmiddelen) te positioneren in bed die meerdere keren per dag door derden in bed moeten gepositioneerd worden E. Personen met een volledig functieverlies in beide onderste ledematen die voor hun dagelijkse verzorging door derden aangewezen zijn op verzorging in bed F. Personen met een ernstig of volledig participatieprobleem m.b.t. zich stappend verplaatsen die voor verplaatsingen binnenhuis langdurig en definitief gebruik maken van een rolstoel die niet in staat zijn om zelfstandig in en uit het bed op een vaste, aangepaste hoogte te transferen die wel een transfer kunnen uitvoeren van hoog naar laag Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 28.12.10 Een 'hoog-laag verzorgingsbed' is een bed voorzien van: elektrische hoogteverstelling elektrisch verstelbare bedbodem (3 of meer delen) waarvan ten minste 2 delen apart verstelbaar zijn Een 'hoog-laag verzorgingsbed' is al dan niet voorzien van: manuele onrusthekkens oprichthulp Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 175 van 320

trendelenburgverstelling beremde wielen Een 'hoog-laag bed-in-bed systeem' is een hoog-laag verzorgingsbed zonder bedombouw dat geplaatst wordt in een bestaand bed Een 'hoog-laag bed-in-bed systeem' is voorzien van: elektrische hoogteverstelling elektrisch verstelbare bedbodem (3 of meer delen) waarvan ten minste 2 delen apart verstelbaar zijn en al dan niet voorzien van: manuele onrusthekkens oprichthulp trendelenburgverstelling Exclusie: Matras en beddengoed (geen meerkost) Zitbed (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor doelgroep F waarin wordt aangetoond dat de transfer van hoog naar laag een meer adequate oplossing is dan een transfer op gelijke hoogte. Refertebedrag (vanaf 1410,78 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 499,02 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: Aanpassing en toebehoren voor een bed: Verhoging van een bed Aanpassing en toebehoren voor een bed: Per elektrisch regelbaar gedeelte (hoofdgedeelte, ruggedeelte, bovenbeengedeelte, onderbeengedeelte) Aanvullende fiches: Anti-decubitusmatras: statische matras Anti-decubitusmatras: wisseldrukmatras Anti-decubitusmatras: wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm Toelichting: De elektrische hoogteverstelling laat toe om: het bed op juiste werkhoogte te plaatsen i.f.v. een aanvaarbare fysieke belasting voor verzorger(s) het bed op de juiste hoogte te brengen voor het uitvoeren van een Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 176 van 320

transfer van hoog naar laag van bed naar rolstoel en opgekeerd De elektrisch verstelbare bedbodem laat toe om: de bedbodem in een halfzittende houding te plaatsen tijdens sociale contacten en bij het uitvoeren van activiteiten in bed (bijv. voor personen met een handicap die een belangrijk deel van de dag in bed moeten liggen) om de lighouding geregeld te wijzigen om decubitus te voorkomen (bijv. voor personen die zichzelf niet kunnen verleggen in bed) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 177 van 320

71 Aanpassing en toebehoren voor een bed: Verhoging van een bed Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Transfer in en uit bed A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in één of beide onderste ledematen die problemen ondervinden met de transfer van en naar stand of van en naar de rolstoel vanuit het bestaand bed die zelfstandig of met hulp van derden kunnen transfereren van en naar bed met een bed op aangepaste hoogte B. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die problemen ondervinden met de transfer van en naar stand of van en naar de rolstoel vanuit het bestaand bed die zelfstandig of met hulp van derden kunnen transfereren van en naar bed met een bed op aangepaste hoogte Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.15.03 Een 'verhoging van een bed' is een set van vier pootverhogers al dan niet hoogteverstelbaar of voorzien van beremde wielen. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 216,55 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: Hoog-laag verzorgingsbed of hoog-laag bed-in-bed systeem Aanvullende fiches: Toelichting: Aanvraagprocedure: terug naar de inhoudstafel Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 178 van 320

72 Aanpassing en toebehoren voor een bed: Per elektrisch regelbaar gedeelte (hoofdgedeelte, ruggedeelte, bovenbeengedeelte, onderbeengedeelte) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zich positioneren in bed om decubitus te voorkomen; uitvoeren van activiteiten vanuit bed; transfers in en uit bed A. Personen met een volledig functieverlies in beide onderste ledematen die zichzelf op een anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden B. Personen met een volledig functieverlies in een onderste en een bovenste lidmaat aan dezelfde zijde die zichzelf op een anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden C. Personen met een langdurig matig risico op doorligwonden (Braden < 18) die zichzelf op een anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden D. Personen met een vastgestelde niet wegdrukbare roodheid (decubitus categorie I) die zichzelf op een anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden E. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in beide onderste ledematen die omwille van de handicap vrijwel dagelijks overdag in bed moeten liggen activiteiten uitvoeren (praten met bezoekers, tv-kijken, lezen, eten,...) vanuit bed F. Personen met een matig of ernstig functieverlies in rug, wervelzuil of bekken die onvoldoende kracht of coördinatie hebben om zelfstandig of met behulp van een oprichthulp (optrektouw, bedgalg,... ) vanuit lig recht te komen tot zit of te gaan liggen G. Personen met een matig of ernstig functieverlies in één of beide onderste ledematen die onvoldoende kracht of coördinatie hebben om zelfstandig of met behulp van een oprichthulp (optrektouw, bedgalg,... ) vanuit lig recht te komen tot zit of om te gaan liggen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.12.10 Een elektrisch regelbaar gedeelte is een afzonderlijk elektrisch verstelbaar deel van een elektrisch verstelbare bedbodem. Een elektrisch verstelbare bedbodem is een verstelbare bedbodem met één of meer elektrisch regelbare delen. Exclusie: bedombouw (geen meerkost) matras en beddengoed (geen meerkost) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 135,35 (per elektrisch regelbaar gedeelte) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 179 van 320

Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Hoog-laag verzorgingsbed of hoog-laag bed-in-bed systeem Anti-decubitusmatras: Statische matras Elektrisch verstelbare bedbodem Een elektrisch verstelbare bedbodem heeft doorgaans 1 tot 4 elektrisch regelbare gedeelten. De delen kunnen volledig afzonderlijk regelbaar zijn of gecombineerd (bijv. rug- en hoofdgedeelte samen) te regelen. Soms is een combinatie mogelijk van elektrische en manueel verstelbare delen. Bijv. Bedbodem met 1 apart elektrisch regelbaar deel: ruggedeelte (al dan niet samen met hoofdgedeelte) Bedbodem met 2 apart elektrisch regelbare delen: ruggedeelte (al dan niet samen met hoofdgedeelte) beengedeelte of boven- en onderbeengedeelte samen Bedbodem met 3 apart elektrisch regelbare delen: ruggedeelte (al dan niet met ingewerkte hoofdsteun) bovenbeengedeelte onderbeengedeelte Bedbodem met 4 apart elektrisch regelbare delen: Terminologie: hoofdgedeelte ruggedeelte bovenbeengedeelte onderbeengedeelte hoofdgedeelte: steunt enkel het hoofd ruggedeelte: steunt de volledige rug en hoofd beengedeelte: steunt het been vanaf het zitvlak tot en met de hiel bovenbeengedeelte: steunt het been vanaf het zitvlak tot in de knievouw onderbeengedeelte: steunt het been vanaf de knievouw tot en met de hiel boven- en onderbeengedeelte samen: boven- en onderbeengedeelte Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 180 van 320

bewegen samen elektrisch. Het onderbeengedeelte kan al dan niet apart manueel verstelbaar zijn Wissellig ter voorkoming van decubitus Een wissellig is het systematisch van lighouding veranderen waardoor alle punten waarop het lichaam steunt (de drukpunten) worden gewijzigd. In een wisselliggschema wordt best zoveel mogelijk rugligging ingebouwd en zo weinig mogelijk zijligging omdat zijligging de meeste druk geeft. In rugligging geeft de semi-fowler houding in 30 de minste druk en schuifkrachten. In zijlig is dat de 30 zijligging. Een goed schema is: semi-fowler 30 - zijligging 30 links - semi-fowler 30 - zijligging 30 rechts. Om decubitus te voorkomen is op een gewone matras om de 2 uur een wissellig nodig, op een statische anti-decubitusmatras is om de 4 uur wissellig voldoende. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 181 van 320

73 Anti-decubituszitkussens Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Zitten: decubituspreventie A. Personen met een volledig functieverlies in beide onderste ledematen die langdurig zitten in stoel, zetel of in een tweede, door het VAPH tenlaste genomen rolstoel B. Personen met een volledig functieverlies in een onderste en een bovenste lidmaat aan dezelfde zijde die langdurig zitten in stoel, zetel of in een tweede, door het VAPH tenlaste genomen rolstoel C. Personen met een langdurig matig risico op doorligwonden (Braden < 18) die langdurig zitten in stoel, zetel of in een tweede, door het VAPH tenlaste genomen rolstoel D. Personen met een vastgestelde niet wegdrukbare roodheid (decubitus categorie I) die langdurig zitten in stoel, zetel of in een tweede, door het VAPH tenlaste genomen rolstoel Hulpmiddel of oplossing: Een antidecubituszitkussen is een zitkussen: ISO 9999: 04.33.89 dat bestaat uit drukverlagende materialen (op het contactoppervlak met het lichaam) al dan niet op een kern van gewone foam voorzien van een in 2 richtingen rekbare beschermhoes of incontinentiehoes visco-elastische foam (traagschuim) met een densiteit van minimaal 80kg/m³ en een dikte van minimaal 4 cm lucht in onafhankelijke of communicerende luchtcellen of -buizen Exclusie: Wisseldruk zitkussen (buiten fiches) Vereiste attesten of verslagen: Voor doelgroep C: Verslag met ingevulde risicoschaal (Braden) Voor doelgroep D: Verslag van huidobservatie Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 399,54 Refertetermijn: 4 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Het risico op decubitus is groter bij zitten dan bij liggen. Langere tijd ononderbroken zitten wordt daarom best beperkt. Het is belangrijk om stabiel te zitten. Onderuitglijden of schuinzakken moet Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 182 van 320

vermeden worden. Dit kan ondermeer door: Opgelet: een licht achterover gekantelde zithouding (+ beensteun of voetenbankje) armleuningen positioneringskussens Sommige anti-decubituszitkussens verminderen de zitstabiliteit. Dit is vooral een probleem bij gebruik in de rolstoel. Traagschuimkussens hebben het voordeel dat de gebruiker er stabiel op zit. Ze hebben het nadeel dat het kussen vervormt als de gebruiker er scheef op zit of onderuit zit. Het kussen garandeert dan niet meer voldoende drukverdeling. Luchtkussens behouden hun drukverdelende eigenschappen als de gebruiker er scheef op zit of onderuit zit. Sommige luchtkussens hebben het nadeel dat de gebruiker er niet stabiel op zit. Sommige luchtkussens moeten frequent en precies bijgesteld (lucht bijpompen of aflaten) worden. Het doel van de materialen in deze fiche is decubituspreventie voor personen met een matig risico op doorligwonden (Braden < 18) of vastgestelde niet wegdrukbare roodheid (decubitus categorie I). Voor personen met een langdurig hoog risico zijn kussens nodig met een hogere effectiviteit, bijv. wisseldrukkussens. Deze kussens vallen buiten deze fiche. Hulpmiddelen buiten fiches worden aan de BBC voorgelegd. Bij het bepalen van een decubitusrisico moet naast de risicoschaal rekening gehouden worden met de activiteit en de mobiliteit van betrokkene over 24 uur en een huidobservatie en -beoordeling. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 183 van 320

74 Anti-decubitusmatras: Statische matras Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Liggen en slapen: decubituspreventie Doelgroep: A. Personen met een volledig functieverlies in beide onderste ledematen die zichzelf op de anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden B. Personen met een volledig functieverlies in een onderste en een bovenste lidmaat aan dezelfde zijde die zichzelf op de anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden C. Personen met een langdurig matig risico op doorligwonden (Braden < 18) die zichzelf op de anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden D. Personen met een vastgestelde niet wegdrukbare roodheid (decubitus categorie I) die zichzelf op de anti-decubitusmatras kunnen draaien of die door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden Hulpmiddel of oplossing: Een 'statische matras' zoals bedoeld in deze fiche is: ISO 9999: 04.33.00 een statische anti-decubitusmatras of een statische anti-decubitusoplegmatras Een statische anti-decubitusmatras is een matras die bestaat uit drukverlagende materialen (op het contactoppervlak met het lichaam) al dan niet op een kern van gewone foam voorzien van een 2 richtingen rekbare beschermhoes of incontinentiehoes. Een 'statische anti-decubitusoplegmatras' is een oplegmatras die bestaat uit drukverlagende materialen (op het contactoppervlak met het lichaam) voorzien van een 2 richtingen rekbare beschermhoes of incontinentiehoes. Het drukverlagend materiaal in de matras of oplegmatras is: visco-elastische foam (traagschuim) met een densiteit van minimaal 80kg/m³ en een dikte van minimaal 5 cm lucht in communicerende luchtcellen of -buizen Exclusie: Beddengoed (geen meerkost) Vereiste attesten of Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 184 van 320

verslagen: Refertebedrag 425,00 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm Aanvullende fiches: Toelichting: Bij het bepalen van een decubitusrisico moet naast de risicoschaal ook de huid geobserveerd en beoordeeld worden. Er moet ook rekening gehouden worden met de activiteit en de mobiliteit van de persoon over 24 uur. Visco-elastische foam (of visco- elastische polyethyleen-urethaan foam) met een densiteit van minimaal 80kg/m³ en een dikte van minimaal 5 cm is aangewezen voor personen met een gewoon lichaamsgewicht. Voor obese (gewicht > 120kg) personen is een volledige matras met 10 cm traagschuim aangewezen. Om het drukreducerend effect van de matras te behouden, is het gebruik van elastische hoes noodzakelijk. Een strak onderlaken, liggen op een glijlaken of op een tildoek is tegenaangewezen. Anti-decubitusmatrassen met in 2 richtingen rekbare hoezen, zoals beschreven in deze fiche zijn doorgaans alleen te verkrijgen in de gespecialiseerde vakhandel. Statische anti-decubitusmatrassen zijn zinvol in de preventie van decubitus, maar moeten gecombineerd worden met systematische wissellig minstens om de vier uur. Wissellig is het systematisch van lighouding veranderen waardoor alle punten waarop het lichaam steunt (de drukpunten) worden gewijzigd. In een wisselliggschema wordt best zoveel mogelijk rugligging ingebouwd en zo weinig mogelijk zijligging omdat zijligging de meeste druk geeft. In rugligging geeft de semi-fowler houding in 30 de minste druk en schuifkrachten. In zijlig is dat de 30 zijligging. Een goed schema is: semi-fowler 30 - zijligging 30 links - semi-fowler 30 zijligging 30 rechts. Bij aanwezigheid van decubitus (categorie 1 en hoger) kan het wisselhoudingsschema aangepast worden om de aangetaste zone zo weinig mogelijk of niet te belasten. Bij rugligging moet gezorgd worden voor vrijliggende of zwevende hielen. Om personen in 30 -zijlig te positioneren kan gebruik gemaakt worden van Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 185 van 320

een 30 -positioneringskussen. Voor personen die geen wisselhouding kunnen krijgen zijn wisseldrukmatrassen, (andere referterubriek), wisseldrukmatrassen van het type PRI > 50% / 11 cm (andere referterubriek) of dynamische drukverlagende systemen (buiten refertelijst) een zinvol en effectief alternatief. Statische anti-decubitusmatrassen kunnen de zelfredzaamheid verlagen. Sommige personen die zichzelf kunnen verleggen op een gewone matras, kunnen dit soms niet meer op een visco-elastische foammatras of een luchtmatras. Dit moet uitgetest worden vooraleer de matras wordt aangekocht. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 186 van 320

75 Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Liggen en slapen: decubituspreventie A. Personen met een volledig functieverlies in beide onderste ledematen die zichzelf niet kunnen draaien op een statische antidecubitusmatras of -oplegmatras die niet door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden. B. Personen met een volledig functieverlies in een onderste en een bovenste lidmaat aan dezelfde zijde die zichzelf niet kunnen draaien op een statische antidecubitusmatras of -oplegmatras die niet door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden. C. Personen met een langdurig matig risico op doorligwonden (Braden < 18 en > 12) die zichzelf niet kunnen draaien op een statische antidecubitusmatras of -oplegmatras die niet door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden. D. Personen met een vastgestelde niet wegdrukbare roodheid (decubitus categorie I) die zichzelf niet kunnen draaien op een statische antidecubitusmatras of -oplegmatras die niet door derden om de 4 uur in wissellig gepositioneerd worden. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 04.33.00 Een wisseldrukmatras zoals bedoeld in deze fiche is een wisseldrukmatras of een wisseldrukoplegmatras Een wisseldrukmatras is een matras die bestaat uit met lucht gevulde cellen (buizen) met een diameter van minimaal 10 cm die afwisselend opgeblazen en leeg gezogen worden. Een wisseldrukmatras is voorzien van: bijhorende pomp in 2 richtingen rekbare beschermhoes of incontinentiehoes. Een wisseldrukoplegmatras is een oplegmatras die bestaat uit met lucht gevulde cellen (buizen) met een diameter van minimaal 9 cm die afwisselend opgeblazen en leeg gezogen worden. Een wisseldrukoplegmatras is voorzien van: bijhorende pomp in 2 richtingen rekbare beschermhoes of incontinentiehoes. Andere benaming: alternerende (opleg)matras Exclusie: beddengoed (geen meerkost) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 187 van 320

wafelmatras of kleincellige wisseldrukmatras (< 9cm) (niet effectief voor decubituspreventie) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag 999,39 (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten 499,02 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Anti-decubitusmatras: Statische matras Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm Aanvullende fiches: Toelichting: Van een mantelzorger wordt niet verwacht dat hij/zij elke nacht opstaat om de persoon met een handicap te draaien. Of deze mantelzorger voor een 4-uurwissellighouding zorgt is de individuele keuze van de persoon met een handicap en zijn mantelzorger. Bij het bepalen van een decubitusrisico moet naast de risicoschaal ook de huid geobserveerd en beoordeeld worden. Er moet ook rekening gehouden worden met de activiteit en de mobiliteit van de persoon over 24 uur. Op wisseldrukmatrassen is systematische wisselhouding niet nodig. Geregeld verleggen of herpositioneren bij de verzorging en af en toe de positie van de rugsteun verstellen is voldoende. Bij rugligging op wisseldrukmatrassen moet gezorgd worden voor vrijliggende of zwevende hielen. Opgelet: Telkens de rugsteun versteld wordt van een zittende naar liggende houding en vice-versa moet de druk in de cellen bijgeregeld worden. Bij gewone wisseldrukmatrassen moet dat manueel gebeuren op de pomp. Sommige wisseldrukmatrassen zijn voorzien van een systeem dat de druk automatisch aanpast aan verandering tussen zittende en liggende houding. Zo'n systeem kan noodzakelijk zijn als de betrokkene zelf vaak de rugsteun verstelt en er niemand beschikbaar is om de pomp manueel bij te stellen. Deze situaties zijn eerder uitzonderlijk. Matrassen met automatische drukaanpassing zijn doorgaans ook duurder dan deze zonder automatische drukaanpassing. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 188 van 320

Wisseldrukmatrassen kunnen de zelfredzaamheid verlagen. Sommige personen die zichzelf kunnen verleggen op een gewone matras of een statische anti-decubitusmatras kunnen dit niet meer op een wisseldrukmatras. Sommige personen kunnen moeilijk wennen aan het liggen op een wisseldrukmatras of aan het geluid van de motor. Bed, matras en positioneringskussens vormen samen de totaaloplossing. Om na te gaan of betrokkene kan slapen, liggen, in halflig liggen,... in het bed moet de totaaloplossing uitgetest worden. Het doel van de materialen in deze fiche is decubituspreventie voor personen met een matig risico op doorligwonden (Braden < 18 en > 12) of vastgestelde niet wegdrukbare roodheid (decubitus categorie I). Voor personen met een blijvend hoog risico (Braden < 12) of recidiverende decubitusletsels bij gebruik van een statische of wisseldrukmatras is een matras nodig met een hogere effectiviteit. (andere fiche: Anti-decubitusmatras: wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 189 van 320

76 Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm Domein: Activiteiten Dagelijks Leven Probleemactiviteit: Liggen en slapen: decubituspreventie Doelgroep: A. Personen met een blijvend hoog risico op doorligwonden (Braden < 12) B. Personen met recidiverende decubitusletsels ondanks correct gebruik van een statische matras of een wisseldrukmatras Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 04.33.00 Een wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm zoals bedoeld in deze fiche is een matras of oplegmatras met bewezen preventief effect bij hoog decubitusrisico: die bestaat uit met lucht gevulde cellen (buizen) met een diameter van minimaal 11 cm die afwisselend opgeblazen en leeg gezogen worden Een wisseldrukmatras van het type PRI > 50% / 11 cm is voorzien van: bijhorende pomp in 2 richtingen rekbare beschermhoes of incontinentiehoes Andere benaming: alternerende (opleg)matras Exclusie: beddengoed (geen meerkost) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 1341,54 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten 648,74 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Anti-decubitusmatras: Statische matras Anti-decubitusmatras: Wisseldrukmatras Aanvullende fiches: Toelichting: Bij het bepalen van een decubitusrisico moet naast de risicoschaal ook de huid geobserveerd en beoordeeld worden. Er moet ook rekening gehouden worden met de activiteit en de mobiliteit van de persoon over 24 uur. Op wisseldrukmatrassen is systematische wisselhouding niet nodig. Geregeld verleggen of herpositioneren tijdens verzorging en af en toe de positie van de rugsteun verstellen is voldoende. Bij rugligging op wisseldrukmatrassen moet gezorgd worden voor vrijliggende (zwevende) hielen. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 190 van 320

Opgelet: Wisseldrukmatrassen kunnen de zelfredzaamheid verlagen. Sommige personen die zichzelf kunnen verleggen op een gewone matras of een statische anti-decubitusmatras kunnen dit niet meer op een wisseldrukmatras. Sommige personen kunnen moeilijk wennen aan het liggen op een wisseldrukmatras of aan het geluid van de motor. Bed, matras en positioneringskussens vormen samen de totaaloplossing. Om na te gaan of betrokkene kan slapen, liggen, in halflig liggen,... in het bed moet de totaaloplossing uitgetest worden. Voor personen met een blijvend zeer hoog risico of met zeer ernstige recidiverende decubitusletsels of voor personen waarbij een wisseldruksysteem tegenaangewezen is, kan een ander type anti-decubitusmatras noodzakelijk zijn (bijv. low air loss matrassen, continue lage druk systemen, zandbedden of air fluidised bedden,...). Deze matrassen vallen buiten deze fiche. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 191 van 320

77 Aangepaste werktafel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Activiteiten (lezen, schrijven,...) uitvoeren aan een tafel A. Slechtzienden die vrijwel dagelijks lezen, schrijven,... aan een tafel voldoende restvisus hebben om adequaat zonder beeldschermloep tafelmodel te lezen. B. Personen met een ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die vrijwel dagelijks activiteiten uitvoeren aan een tafel onvoldoende kracht, coördinatie of bewegingsbereik hebben om die activiteiten uit te voeren op een werktafel die voldoet aan de normale ergonomische eisen. C. Personen met een matig functieverlies in beide bovenste ledematen die vrijwel dagelijks activiteiten uitvoeren aan een tafel moeten werken vanuit een aangepaste en/of ondersteunde zithouding waardoor een werktafel die voldoet aan de normale ergonomische eisen niet adequaat is Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 18.03.03 Een aangepaste werktafel is een tafel voorzien van één of meer van de volgende functies of aanpassingen: buikuitsparing kantelverstelling (al dan niet met magnetisch werkblad of opstaande rand) hoogteverstelling (al dan niet elektrisch) Voor doelgroep A, slechtzienden, is de kantelverstelling tot minimaal 60 vereist. Exclusie: werktafel die voldoet aan de normale ergonomische eisen (geen meerkost) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 408,20 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 (doelgroep A), 7 (doelgroep B en C) Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 192 van 320

Niet cumuleerbaar met: Beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op bureaucomputer - inclusief leesplateau en beeldscherm Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm Meerkost van een aan de functiebeperkingen aangepaste tafel of bureau voorzien van volgende functies of aanpassingen: hoogteverstelling (rolstoelonderrijdbaar), buikuitsparing, kantelbaar blad Aanvullende fiches: Toelichting: Voor doelgroep A Een aangepaste werktafel is een hulpmiddel waarmee slechtzienden hun lectuur makkelijk (her)positioneren zodat de lectuur op een comfortabele manier binnen het bereik komt. Slechtzienden moeten doorgaans hun ogen dichter bij de tekst brengen waardoor ze aan een gewone tafel erg voorovergebogen moeten zitten. Het werkblad van een aangepaste werktafel kan traploos of in verschillende standen schuin gepositioneerd worden om het lezen te vergemakkelijken. Bij de uitvoeringen die uitgerust zijn met een magnetisch tafelblad is het mogelijk om documenten eenvoudig te fixeren. Voor doelgroep B en C Een buikuitsparing kan nodig zijn om extra steun te geven bij het bewaren van de zitpositie of om de armen te steunen bij het uitvoeren van activiteiten. Een kantelverstelling is nodig voor personen die werken vanuit een aangepaste zitpositie. Een hoogteverstelling is bijv. nodig indien gewerkt wordt vanuit verschillende zitvoorzieningen of voor kinderen in de groei Een werktafel die voldoet aan de normale ergonomische eisen is algemeen gebruikelijk en geen meerkost voor een persoon met een handicap Tot de normale ergonomische vereisten van een werktafel behoren: onderzitbaar hoogte-instelbaar (éénmalig of uitzonderlijk in te stellen op de zithoogte vanuit een bureaustoel) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 193 van 320

78 Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,... Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Personen met een matig functieverlies in beide bovenste ledematen die problemen ondervinden om een standaard computermuis te bedienen (sturen, vasthouden, klikken, slepen,...) of om een standaard toetsenbord te bedienen (toetsen indrukken, juiste toets indrukken,...) waarvoor de toegankelijkheidsinstellingen en het gebruik van sneltoetsen alleen geen adequate oplossingen zijn. B. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in één bovenste lidmaat die die de computer éénhandig moeten bedienen waarvoor de toegankelijkheidsinstellingen en het gebruik van sneltoetsen alleen geen adequate oplossingen zijn. C. Personen met een motorische handicap die door speekselvloed hun toetsenbord en muis moeten beschermen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.36.00 De 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer' bedoeld in deze fiche omvatten één of meer van de hieronder opgesomde hulpmiddelen of andere eenvoudige hulpmiddelen om de computer te bedienen Toetsenafdekplaat Een toetsenafdekplaat is een rooster met gaatjes dat boven de toetsen van een standaard of alternatief toetsenbord geplaatst wordt. Typhulp Een typhulp is een typstok met een aangepaste greep en een antislip-dop. Toetsenbord stickers Toetsenbordstickers zijn letterstickers om op een toetsenbord(hoes) te plakken. Toetsenbordhoes Een toetsenbordhoes is een doorzichtige, waterdichte hoes of een hoes met letterstickers. Waterdicht toetsenbord Een waterdicht toetsenbord is een toetsenbord dat volledig waterbestendig is. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 194 van 320

Compact toetsenbord Een compact toetsenbord is een toetsenbord met kleinere toetsen dan gebruikelijk bij een standaard 101/102-toetsenbord en zonder het numeriek deel en apart deel voor pijltjestoetsen en functietoetsen. Eenhandig toetsenbord Een éénhandig toetsenbord is een toetsenbord met een andere indeling of minder knoppen bedoeld voor bediening met één hand. Muispad Een muispad of touchpad is een alternatief voor een muis dat bestaat uit een aanraakgevoelig vlakje dat bediend wordt door bewegingen van de vinger, duim of pen over het vlakje. Muis met aansluiting voor externe schakelaars Een muis met aansluiting voor externe schakelaars is een muis voorzien van aansluitingen voor 1 of 2 externe schakelaars. (Grote) trackball Een trackball ziet eruit als een omgekeerde muis met een gedeeltelijk blootliggende en uitstekende kogel. Door de kogel met de vingers, duim of handpalm te bewegen wordt de cursor op het beeldscherm verplaatst. Verder heeft de trackball, net zoals een muis, twee knoppen om de muisfuncties te activeren. Een grote trackball is een trackball met een grote bal (diameter groter dan 4cm) en grote toetsen.... '...' staat voor andere eenvoudige aanpassingen om de computer te bedienen waarvoor er geen aparte rubriek is voorzien. Exclusie: standaard toetsenbord (geen meerkost) standaard muis (geen meerkost) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 391,88 Aanvulling bij computerbediening: schakelaars Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 195 van 320

Toelichting: Toetsenafdekplaat Een toetsenafdekplaat laat toe om te steunen op het toetsenbord en doelbewust het de juiste toets in te drukken. Een toetsenafdekplaat wordt vaak enkel verkocht samen met een (standaard of aangepast) toetsenbord. Typhulp Een typhulp kan gebruikt worden met een gewoon toetsenbord of op een toetsenbord met een toetsenafdekplaat. Om toetscombinaties (bv. om een hoofdletter te tikken) na elkaar te kunnen aanslaan, kan gebruik gemaakt worden van toegankelijkheidsinstellingen (standaard bij Windows). Toetsenbord stickers Toetsenbordstickers kunnen gebruikt worden om de lay-out van het toetsenbord aan te passen. In combinatie met software voor verandering van toetsenbordlayout (gratis te downloaden) kan zo een toetsenbord met aangepaste lay-out bekomen worden. Toetsenbordhoes - waterdicht toetsenbord I.p.v. toetsenbordstickers kan ook een toetsenbordhoes met een aangepaste layout worden gebruikt. Vaak wordt de hoes enkel verkocht samen met een toetsenbord. Om een toetsenbord te beschermen tegen speekselvloed kan geopteerd worden voor een flexibele waterdichte hoes of voor een volledig waterdicht toetsenbord. Compact toetsenbord Een compact toetsenbord is geschikt voor gebruikers met een klein bereik of bij één-handbediening. Soms is aanvullend een apart numeriek klavier nodig. Eénhandig toetsenbord Een éénhandig toetsenbord is vaak in thuissituaties niet nodig omdat er ook methodes zijn om met één hand op een gewoon toetsenbord te typen Muispad Een muispad is geschikt voor gebruikers met beperkte kracht of bewegingsbereik, maar met een goede fijne motoriek. Muis met aansluiting voor externe schakelaars Een muis met aansluiting voor externe schakelaars kan, samen met een of twee extra schakelaars, gebruikt worden als de knoppen van de muis te klein zijn. Meestal wordt zo'n muis gebruikt om software voor één- of tweefunctie bediening aan te sturen. Voordeel van een trackball t.o.v. een gewone muis is dat het met een trackball mogelijk is om de cursor eerst naar de gewenste plaatst te sturen, daarna de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 196 van 320

trackball los te laten en dan de gewenste knop in te drukken. Doordat de handelingen na elkaar of met twee handen kunnen uitgevoerd worden, is het bedienen van een trackball motorisch minder moeilijk dan het bedienen van een gewone muis. Mocht de trackball toch verschuiven, dan kan die met velcro aan het tafelblad bevestigd worden. Voor wie enkel grovere bewegingen kan maken, is het aangewezen om de aanwijssnelheid te verlagen of om een aangepaste trackball te kiezen. (andere fiche) '...' Voorbeelden van andere eenvoudige aanpassingen zijn apart numeriek toetsenbord gesplitst toetsenbord speciale muizen zoals de rollermuis, vertikale muis,... software om muisgestuurde programma's geschikt te maken voor scanning. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 197 van 320

79 Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: toetsenbord bedienen A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die onvoldoende coördinatie hebben om een standaard toetsenbord te bedienen (juiste toets indrukken, maar één toets tegelijk indrukken,...) waarvoor eenvoudigere alternatieven (waaronder toegankelijkheidsinstellingen, 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer' (andere fiche),...) alleen geen adequate oplossing zijn. Hulpmiddel of oplossing: Een toetsenbord met grote toetsen is een toetsenbord ISO 9999: 22.36.03 met grotere toetsen dan gebruikelijk bij een standaard toetsenbord (met 101/102 toetsen) Exclusie: extreem vergroot toetsenbord (toetsenbord met grotere afstand tussen de toetsen) (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 240,35 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter) Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord Toetsenbordalternatief: software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm (voor directe selectie of scanning) Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening Aanvullende fiches: Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,... Toelichting: Voor wie problemen heeft om de juiste toets in te drukken, of met de hand moet steunen op het toetsenbord, zijn er bij de meeste toetsenborden met grote toetsen toetsenafdekplaten verkrijgbaar. Toetsenafdekplaten passen onder de fiche 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer' Op de meeste toetsenborden met grote toetsen staan enkel de essentiële toetsen Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 198 van 320

(letters, pijltjes, Shift, Ctrl, Alt, Tab). De functietoetsen en het cijferblok rechts zijn weggelaten. Wie een cijferblok nodig heeft, kan gebruik maken van een apart numeriek klavier (met toetsenafdekplaat). Een apart numeriek klavier (met toetsenafdekplaat) past onder de fiche 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer'. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 199 van 320

80 Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: toetsenbord bedienen A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die onvoldoende kracht of bewegingsbereik hebben om een gewoon toetsenbord te bedienen (alle toetsen bereiken, hard genoeg drukken,...) waarvoor eenvoudigere alternatieven (waaronder een compact toetsenbord,...) geen adequate oplossing zijn. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.36.03 Een 'verkleind toetsenbord' is een toetsenbord met kleine, dicht bij elkaar geplaatste toetsen. De horizontale afstand van het midden van een toets tot het midden van de toets ernaast (toetsafstand) is kleiner dan 15 mm. Exclusie: verkleind toetsenbord voor bediening met magneetstift (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 1128,62 Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening Aanvullende fiches: Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,... Toelichting: Voor wie problemen heeft om de juiste toets in te drukken of met de hand moet steunen op het toetsenbord zijn er bij de meeste verkleinde toetsenborden toetsenafdekplaten verkrijgbaar. Toetsenafdekplaten passen onder de fiche 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 200 van 320

81 Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: toetsenbord bedienen A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die onvoldoende kracht of coördinatie hebben om een standaard toetsenbord te bedienen (toetsen indrukken, juiste toets indrukken,...) waarvoor eenvoudigere alternatieven (waaronder toegankelijkheidsinstellingen, 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer'(andere fiche), toetsenbord met grote toetsen (andere fiche),...) alleen geen adequate oplossing zijn. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.36.03 Een programmeerbaar toetsenbord is een toetsenbord dat bestaat uit een aantal drukgevoelige cellen. De grootte, functie en de afbeelding van de cellen kunnen gedefinieerd worden volgens de noden van de gebruiker. Het toetsenbord wordt geleverd met voorgedrukte toetsenbordlayouts en/of software om zelf toetsenbordlayouts te maken. Inclusie: enkele voorgedrukte toetsenbordlayouts software om zelf eigen toetsenbordlayouts te maken Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 836,01 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter) Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening Aanvullende fiches: Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,... Toelichting: Voor wie problemen heeft om de juiste toets in te drukken of met de hand moet steunen op het toetsenbord zijn er bij de meeste programeerbare toetsenborden toetsenafdekplaten verkrijgbaar. Toetsenafdekplaten passen onder de fiche 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 201 van 320

Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 202 van 320

82 Toetsenbordalternatief: software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm (voor directe selectie of scanning) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: toetsenbord (en muisfuncties) bedienen A. Personen met een ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die problemen ondervinden om een standaard toetsenbord te bedienen (toetsen indrukken, juiste toets indrukken,...) waarvoor eenvoudigere alternatieven (waaronder toegankelijkheidsinstellingen, 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer'(andere fiche), toetsenbord met grote toetsen (andere fiche),...) geen adequate oplossingen zijn. die een muis, muisalternatief of een schakelaar kunnen bedienen B. Personen met een volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die een muisalternatief of een schakelaar kunnen bedienen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.36.89 'Software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm (voor directe selectie of scanning)' is een computerprogramma dat het volledige toetsenbord en de muisfuncties weergeeft op het scherm. De software is voorzien van: verschillende toetsenbord indelingen en/of een aanpasbare indeling de mogelijkheid om de toetsen met een muis of muisalternatief of met een of twee schakelaars via scanning te selecteren autoclick/dwellfunctie en is al dan niet voorzien van: ingebouwde woordvoorspelling auditieve feedback Andere benamingen: schermtoetsenbord of on-screen toetsenbord Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 330,00 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter) Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening Aanvulling bij computerbediening: software voor muisfuncties op scherm Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 203 van 320

(kliksoftware) Aanvullende fiches: Toelichting: Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,... Muisalternatief: aangepaste trackball, joystick (incl. Interface), interface voor bediening via de omgevingsbediening of via schakelaars Muisalternatief: hoofdmuis Aanvulling bij computerbediening: schakelaars Aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen Aanvulling bij computerbediening: spraakherkenning of woordvoorspellingssoftware Het aanwijzen van de toetsen gebeurt bij voorkeur met een muis of met een muisalternatief. Voor het aanklikken van de toets kan gebruik gemaakt worden van de knoppen op de muis of het muisalternatief of van een autoclick/dwellfunctie. Wie niet in staat is om een muis of muisalternatief te bedienen, kan het schermtoetsenbord met één of twee schakelaars bedienen. Dat gaat via scanning. Bediening via scanning duurt veel langer dan het direct selecteren van toetsen. Bediening via scanning is daarom pas een oplossing als direct selecteren van de toetsen niet mogelijk is. Met de meeste schermtoetsenborden kan ook de cursor via scanning gestuurd worden en kunnen de muisfuncties (klikken) geactiveerd worden. Er kan een hogere typsnelheid bekomen worden door het toetsenbord te combineren met woordvoorspelling (andere fiche: woordvoorspelling). In sommige schermtoetsenborden is dit ingebouwd. Als het schermtoetsenbord groot moet zijn, neemt het een groot deel van het computerscherm in beslag. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 204 van 320

83 Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: toetsenbord bedienen A. Personen met een volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die over voldoende hoofdcontrole beschikken om met een mondof hoofdstok toetsen te activeren B. Personen met een ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die problemen ondervinden om een standaard toetsenbord te bedienen (toetsen indrukken, juiste toets indrukken,...) waarvoor eenvoudigere alternatieven (waaronder toegankelijkheidsinstellingen, 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer'(andere fiche), toetsenbord met grote toetsen (andere fiche),...) geen adequate oplossingen zijn. die over voldoende hoofdcontrole beschikken om met een mondof hoofdstok toetsen te activeren Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.36.03 Een toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening is een toetsenbord met een speciale vorm en een aangepaste lay-out voor bediening met een mond- of hoofdstok. Een mond- of hoofdstok is een typhulp die bestaat uit een typstok met een mondgedeelte of een hoofdbevestiging. Inclusie: mond- of hoofdstok Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): 1045,02 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 205 van 320

Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter) Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord Aanvullende fiches: Aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen Eenvoudige aanpassingen voor bediening computer: toetsenafdekplaat, typhulp, toetsenbordstickers, hoes of waterdicht toetsenbord, compact toetsenbord, éénhandig toetsenbord, muispad, muis met aansluiting voor externe schakelaars, grote trackball,... Toelichting: Om het toetsenbord op een bereikbare plaats te positioneren, is een statief noodzakelijk. Om de mondstok bereikbaar op te bergen, is een mondstokhouder aangewezen. Mondstokhouders en toetsenbordstatieven vallen onder de fiche "statieven, houders en bevestigingssystemen' Een extra mondstok of de vervanging van een mondstok vallen onder de fiche "envoudige aanpassingen voor bediening computer:... " Bij sporadisch gebruik kan een mond- of hoofdstok gebruikt worden met een gewoon toetsenbord. Opgelet! Bij intensief gebruik moet rekening gehouden worden met een risico op overbelasting van de nek en schouder. Software voor toetsenbord- en muisfuncties op scherm bediend met een hoofdmuis of een toetsenbord met laseraanwijzer zijn dan misschien een beter alternatief. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 206 van 320

84 Muisalternatief: aangepaste trackball, joystick (incl. Interface), interface voor bediening via de omgevingsbediening of via schakelaars Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: muis bedienen (klikken op scherm) en dynamisch communicatietoestel of 'computer gebruikt als communicatiehulpmiddel' bedienen: muis bedienen (klikken op scherm) A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die problemen ondervinden om de computermuis of het aanraakscherm te bedienen waarvoor eenvoudigere alternatieven (waaronder toegankelijkheidsinstellingen, het gebruik van sneltoetsen, de 'eenvoudige aanpassingen voor bediening computer of communicatietoestel, ' (andere fiches),...) alleen geen adequate oplossingen zijn. B. Personen met een volledig functieverlies in beide bovenste ledematen Hulpmiddel of oplossing: Aangepaste trackball ISO 9999: 22.36.06 Een aangepaste trackball is een trackball voorzien van één of meer aanpassingen zoals: een rooster een knop voor de sleepfunctie een knop voor de dubbelklikfunctie een knop om de cursorsnelheid aan te passen aansluitingen voor externe schakelaars. Joystick Een joystick is een muisalternatief met een stuurknuppel om de cursor op het scherm te sturen rechtstreeks aan te sluiten op de computer of aan te sluiten via een aparte interface Een joystick is al dan niet voorzien van een rooster een knop voor de sleepfunctie een knop voor de dubbelklikfunctie Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 207 van 320

een knop om de cursorsnelheid aan te passen aansluitingen voor externe schakelaars Toetsenmuis Een toetsenmuis is een muisalternatief met toetsen om de cursor op het scherm te sturen rechtstreeks aan te sluiten op de computer of aan te sluiten via een aparte interface Een toetsenmuis is al dan niet voorzien van een rooster een knop voor de sleepfunctie een knop voor de dubbelklikfunctie een knop om de cursorsnelheid aan te passen aansluitingen voor externe schakelaars Interface voor bediening via de omgevingsbediening Een 'interface voor bediening via de omgevingsbediening' is een schakelkastje dat de signalen afkomstig van de zender van de omgevingsbediening omzet incursorbewegingen op het scherm. Interface voor bediening via schakelaars Een 'interface voor bediening via schakelaars' is een schakelkastje dat toelaat om schakelaars aan te sluiten op de computer om er de muis mee te bedienen of om programma's via scanning te bedienen. Inclusie: interface voor aansluiting van bepaalde joysticks of toetsenmuizen op computer interface voor bediening van speljoystick via de omgevingsbediening Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer of het dynamisch communicatietoestel kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 836,01 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 208 van 320

Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Muisalternatief: hoofdmuis Aanvulling bij computerbediening: schakelaars Aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen Aanvulling bij computerbediening: software voor muisfuncties op scherm (kliksoftware) Aangepaste trackball en joystick een rooster laat toe om met de hand te steunen op de trackball of op de joystick, zonder ongewenst knoppen in te drukken een aparte sleepknop vereenvoudigt de moeilijke gecombineerde handeling van het slepen een aparte knop voor dubbelklikken maakt het onnodig om snel na elkaar op dezelfde knop te moeten drukken; een knop om de cursorsnelheid aan te passen laat de gebruiker toe om de snelheid aan te passen aan zijn mogelijkheden en aan de uit te voeren activiteit; aansluitingen voor externe schakelaars laten toe om de muisfuncties met een losse schakelaar te bedienen deze muisalternatieven kunnen met de hand bediend worden of mits goede plaatsing ook met een ander lichaamsdeel (kin, voeten, knieën,...) Interface voor bediening via de omgevingsbediening Met deze interface kan de cursor bediend worden via de rolstoelbesturing, op voorwaarde dat de rolstoel voorzien is van omgevingsbediening (zender) geïntegreerd in de rolstoelbesturing. Er bestaan ook interfaces die een speljoystick simuleren. Interface voor bediening via schakelaars Interfaces zijn nodig om schakelaars aan de computer aan te sluiten en om bepaalde joysticks of toetsenmuizen aan te sluiten. Er zijn veel soorten interfaces op de markt om schakelaars aan de computer aan te sluiten. Ze verschillen sterk in het aantal functies en in de instelmogelijkheden. Sommige interfaces zijn er specifiek op gericht om de muis te bedienen, andere zijn specifiek bedoeld om programma's via scanning te bedienen. Sommige muisalternatieven zijn niet voorzien van (extra) knoppen om de muisfuncties te activeren. Om die muisfuncties toch te activeren kan aanvullend gebruik gemaakt worden van software voor muisfuncties op het scherm (kliksoftware) (andere fiche) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 209 van 320

Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 210 van 320

85 Muisalternatief: hoofdmuis Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: muis bedienen en dynamisch communicatietoestel of 'computer gebruikt als communicatiehulpmiddel' bedienen: muis bedienen A. Personen met een volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die beschikken over voldoende hoofdcontrole om de cursor via de hoofdmuis te sturen B. Personen met een ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die problemen ondervinden om de computermuis of het aanraakscherm te bedienen waarvoor eenvoudigere alternatieven met directe selectie (waaronder aangepaste trackball, joystick, interface voor bediening via de omgevingsbediening,... ) geen adequate oplossing zijn die beschikken over voldoende hoofdcontrole om de cursor via de hoofdmuis te sturen Hulpmiddel of oplossing: Een hoofdmuis is een muisalternatief dat hoofdbewegingen omzet in cursorbewegingen op het scherm. ISO 9999: 22.36.89 Inclusie: bevestiging van het toestel op het scherm van (draagbare) computer of communicatietoestel reflecterende stickers Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer of het dynamisch communicatietoestel kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: 1567,53 Muisalternatief: aangepaste trackball, joystick (incl. Interface), interface voor bediening via de omgevingsbediening of via schakelaars Aanvullende fiches: Aanvulling bij computerbediening: schakelaars Aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen Aanvulling bij computerbediening: software voor muisfuncties op scherm (kliksoftware) Toetsenbordalternatief: software voor toetsenbord en muisfuncties op Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 211 van 320

scherm (voor directe selectie of scanning) Toelichting: Een hoofdmuis simuleert cursorbeweging, maar heeft geen 'muisknoppen' waarmee geklikt kan worden. Klikken, dubbelklikken of slepen kan via een aangepaste schakelaar al dan niet op statief (andere fiche) software voor muisfuncties op het scherm (andere fiche) software voor toetsenbord en muisfuncties op het scherm (andere fiche) Een hoofdmuis wordt gebruikt in combinatie met een hoofdbediend toetsenbordalternatief. Doorgaans is dat software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm (andere fiche) of een toetsenbord met laseraanwijzer (andere fiche). Bij gebruik in combinatie met software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm is voor het klikken, dubbelklikken of slepen een schakelaar al dan niet met statief nodig (andere fiches) of kan er gebruik gemaakt worden van een autoklik (even blijven staan op de gewenste toets) Bij gebruik in combinatie met een toetsenbord met laseraanwijzer is er voor het klikken, dubbelklikken of slepen software voor muisfuncties op het scherm nodig (andere fiche) een schakelaar al dan niet met statief (andere fiches) of kan er gebruik gemaakt worden van een autoklik (even blijven staan op de gewenste toets) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 212 van 320

86 Aanvulling bij computerbediening: schakelaars Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: muis bedienen (klikken op scherm) en dynamisch communicatietoestel of 'computer gebruikt als communicatiehulpmiddel' bedienen: muis bedienen (klikken op scherm) A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die een interface voor bediening via schakelaars gebruiken B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die een muisalternatief met aansluiting voor externe schakelaars gebruiken C. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die een hoofdmuis gebruiken Hulpmiddel of oplossing: 'Schakelaars' zoals bedoeld in de deze fiche zijn een of meer schakelaars ISO 9999: 24.09.18 handbediende of anders bediende bedrade of draadloze één- of meerfunctieschakelaars Exclusie: toetsenmuis (andere fiche) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer of het dynamisch communicatietoestel kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen Refertebedrag (vanaf 365,76 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen Toelichting: Schakelaars zijn een aanvulling bij muisalternatieven. Schakelaars kunnen niet rechtstreeks op de computer aangesloten worden. Wel via een muis of muisalternatief met een aansluiting voor schakelaars of via een speciale interface voor schakelaars. Doorgaans volstaan één of twee schakelaars. Dat kunnen in principe om het even Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 213 van 320

welke éénfunctieschakelaars of tweefunctieschakelaars zijn. Meestal voldoen eenvoudige drukschakelaars. Bij een interface voor vijf of meer schakelaars zijn minstens vijf eenfunctieschakelaars nodig of één vijffunctieschakelaar (zie hiervoor toetsenmuis in fiche Muisalternatief,...). terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 214 van 320

87 Aanvulling bij computerbediening: statieven, houders en bevestigingssystemen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken en dynamisch communicatietoestel of 'computer gebruikt als communicatiehulpmiddel' bedienen A. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die hun toetsenbord-, muisalternatief en of schakelaars niet losliggend op een tafel (rolstoeltafel, werktafel, bedtafel,...) kunnen bedienen waarvoor eenvoudige oplossingen (waaronder een anti-slip matje, velcro,...) alleen geen adequate oplossing zijn Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.24.03 De statieven, houders en bevestigingssystemen bedoeld in deze fiche zijn één of meer tafelstatieven, rolstoelstatieven of bedstatieven om toetsenbord- of muisalternatieven en/of schakelaars op een bedienbare plaats te monteren. Exclusie: statieven of bevestigingssystemen om een scherm of de computer te monteren (buiten fiche) statieven of bevestigingssystemen om een dynamisch communicatietoestel of computer gebruikt als communicatiehulpmiddel te monteren (andere fiches) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer of het dynamisch communicatietoestel kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen. Refertebedrag (vanaf 365,76 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 215 van 320

88 Aanvulling bij computerbediening: software voor muisfuncties op scherm (kliksoftware) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken: muisfuncties bedienen A. Personen met een ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die een hoofdmuis gebruiken B. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die problemen ondervinden om de knoppen op de muis of op het muisalternatief te bedienen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.36.18 'Software voor muisfuncties op het scherm (kliksoftware)' is een computerprogramma dat de verschillende muisfuncties weergeeft op het computerscherm. De software zoals bedoeld in deze fiche is voorzien van de mogelijkheid om de muisfuncties (rechter klik, linker klik, slepen,...) met de cursor of via scanning te selecteren Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 156,75 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Toetsenbordalternatief: software voor toetsenbord en muisfuncties op scherm (voor directe selectie of scanning) Aanvullende fiches: Aanvulling bij computerbediening: schakelaars Toelichting: Het aanwijzen van de gewenste toets gebeurt met de muis of het muisalternatief. Voor het selecteren (aanklikken) van de gewenste functie kan een aangepaste schakelaar gebruikt worden gebruik gemaakt worden van een autoklik. Bij een autoklik wordt de functie automatisch geselecteerd als de cursor even op de gewenste functie blijft stilstaan. 'Software voor muisfuncties op het scherm (kliksoftware)' wordt vaak gebruikt in combinatie met een hoofdmuis terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 216 van 320

89 Aanvulling bij computerbediening: armondersteuning Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken en dynamisch communicatietoestel of 'computer gebruikt als communicatiehulpmiddel' bedienen A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die hun armen niet functioneel boven het toetsenbord(alternatief) en/of het muis (alternatief) kunnen houden Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 24.18.27 De 'armondersteuning' bedoeld in deze fiche zijn één of twee statische of dynamische armsteunen. Inclusie: polssteunen Exclusie: armondersteuningen die ook de verticale bewegingen van de armen ondersteunen (buiten fiches) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer of het dynamisch communicatietoestel kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen. Refertebedrag (vanaf 209,01 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 217 van 320

90 Aanvulling bij computerbediening: spraakherkenning of woordvoorspellingssoftware Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die met een (aangepaste) computerbediening niet tot een aanvaarbare typsnelheid komen of te snel vermoeid raken die via spraakherkenning sneller of efficiënter de computer kunnen bedienen B. Personen met een volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die voldoende kunnen articuleren om via spraakherkenning de computer te bedienen C. Personen met een matig, ernstig of volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die met een (aangepaste) computerbediening niet tot een aanvaarbare typsnelheid komen of te snel vermoeid raken die met woordvoorspelling sneller of efficiënter kunnen typen Hulpmiddel of oplossing: Spraakherkenning ISO 9999: 22.36.12 Spraakherkenningssoftware is een computerprogramma dat menselijke spraak herkent en gebruikt voor het invoeren van tekst, het opmaken en bewerken van tekst, het bedienen van muis, het bedienen van menu's en dialoogvensters, het ingeven van internetadressen,... Woordvoorspellingssoftware Woordvoorspellingssoftware is een computerprogramma dat tijdens het typen de rest van het woord of het volgende woord voorspelt. Inclusie: Hoofdmicrofoon (bij spraakherkenning) De woordvoorspelling geïntegreerd in software voor toetsenbord en muisfuncties op het scherm (bij woordvoorspelling) Vereiste attesten of verslagen: Testverslag voor de volledige oplossing (toetsenbord, muis en evt. aanvullingen) waaruit blijkt dat: de aangevraagde oplossing door betrokkene werd uitgetest, dat betrokkene met de aangevraagde oplossing de gewenste programma's op de computer of het dynamisch communicatietoestel kan bedienen en dat eenvoudigere alternatieven niet voldoen. Refertebedrag (vanaf 250,80 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toetsenbordalternatief: toetsenbord voor mond- of hoofdstokbediening Toetsenbordalternatief: programmeerbaar toetsenbord Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 218 van 320

Toetsenbordalternatief: verkleind toetsenbord (< 12mm toetsdiameter) Toetsenbordalternatief: toetsenbord met grote toetsen Muisalternatief: hoofdmuis Muisalternatief: aangepaste trackball, joystick (incl. Interface), interface voor bediening via de omgevingsbediening of via schakelaars Toelichting: Spraakherkenning Om spraakherkenning te kunnen aansturen moet de gebruiker over voldoende articulatie beschikken. Bij twijfel moet dit uitgebreid uitgetest worden. Spraakherkenning werkt niet altijd foutloos. Om de fouten te corrigeren, is het aangewezen dat de gebruiker alsnog gebruik kan maken van een alternatieve computerbediening. Woordvoorspelling De gebruiker kan kiezen tussen een aantal voorspelde woorden. Woorden die het programma nog niet kent, moeten volledig worden ingetypt. Daardoor worden ze aan het programma aangeleerd waardoor ze de volgende keer ook bij de voorspellingen staan. Woordvoorspelling kan voor een gemiddelde tekst tot de helft van het aantal toetsaanslagen uitsparen. Woordvoorspelling versnelt de typsnelheid enkel als de gebruiker snel de aangeboden voorspellingen kan lezen om er de juiste uit te kiezen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 219 van 320

91 Aanvulling bij computerbediening: scanner en software voor werkblaadjes en formulieren Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Werkblaadjes en formulieren invullen A. Personen met een matig of ernstig functieverlies in beide bovenste ledematen die zelf werkblaadjes en/of formulieren moeten invullen die niet functioneel (voldoende snel en leesbaar) kunnen schrijven die een (aangepaste) computer kunnen bedienen B. Personen met een volledig functieverlies in beide bovenste ledematen die zelf werkblaadjes en/of formulieren moeten invullen die een (aangepaste) computer kunnen bedienen Hulpmiddel of oplossing: De scanner bedoeld in deze fiche is om het even welke scanner. ISO 9999: 22.12.89 'Software voor werkblaadjes en formulieren' is een computerprogramma dat toelaat om ingescande of digitale werkblaadjes en formulieren via de computer in te vullen, op te slaan en af te drukken. Exclusie: printer (geen meerkost) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: 104,50 Met functioneel schrijven wordt vooral 'leesbaar schrijven' bedoeld, maar voor meer uitgebreide schrijftaken zoals huiswerk en lessen kan dit ook 'leesbaar schrijven aan een aanvaardbare snelheid' zijn. De software bedoeld in deze fiche is eenvoudige software om een werkblaadje of een formulier in te vullen. Deze software volstaat voor kleine dagelijkse huistaken (één of enkele pagina's) of voor administratie thuis. Voor leerlingen en studenten die grotere leerstofpakketten moeten verwerken volstaat deze eenvoudige software niet meer. Het inscannen is te tijdrovend en de software is niet voorzien om in grotere pakketten te bladeren of om erin te studeren. Voor leerlingen en studenten die grotere leerstofpakketten moeten verwerken is daarom meer geavanceerde (lees- en) schrijfsoftware aangewezen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 220 van 320

92 Beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Lezen, schrijven, foto's bekijken en kleine huiselijke activiteiten uitvoeren A. Slechtzienden die taken zoals lezen, schrijven, foto's bekijken, kleine huiselijke activiteiten,... uitvoeren op een vaste plaats waarvoor een optisch leeshulpmiddel onvoldoende vergroting of contrast biedt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.03.18 Een 'beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting' is een elektronisch vergrotingshulpmiddel dat bestaat uit: een camera, een beeldscherm met een diagonaal van minimaal 15" de nodige elektronica voor beeldvergroting, scherpstelling en contrastverbetering (zwart-wit weergave, kleurenweergave, positief of negatief beeld). Een 'beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting' is al dan niet voorzien van een handmatig beweegbaar leesplateau. Inclusie: handmatig beweegbaar leesplateau Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 3392,86 Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op bureaucomputer - inclusief leesplateau en beeldscherm Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm Aanvullende fiches: Toelichting: Tafelmodellen zijn doorgaans vrij groot en zwaar waardoor ze bedoeld zijn om op een vaste plaats te gebruiken. Om het document vlot te kunnen bewegen onder de camera zijn de tafelmodellen doorgaans voorzien van een in vier richtingen beweegbaar leesplateau dat met de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 221 van 320

hand verschoven wordt onder de camera. Er zijn echter ook modellen die een vast of helemaal geen leesplateau hebben. In dat geval kan optioneel een leesplateau aangeschaft worden. Door de contrastverhoging en de scherpe aflijning van de letterranden en vooral de instelbaarheid van de vergroting onderscheiden de beeldschermloepen zich van optische hulpmiddelen zoals vergrootglazen en loepenbrillen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 222 van 320

93 Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op bureaucomputer - inclusief leesplateau en beeldscherm Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Lezen, schrijven, computer gebruiken, foto's bekijken en kleine huiselijke activiteiten uitvoeren A. Slechtzienden die taken zoals lezen, schrijven, foto's bekijken, kleine huiselijke activiteiten, computer gebruiken,... uitvoeren op een vaste plaats waarvoor een optisch leeshulpmiddel onvoldoende vergroting of contrast biedt die ervoor opteren om één beeldscherm zowel voor het camerabeeld als voor het computerbeeld te gebruiken. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 21.06.03 Een 'beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op bureaucomputer - inclusief leesplateau en beeldscherm' is een elektronisch vergrotingshulpmiddel dat bestaat uit: een camera, een beeldscherm met een diagonaal van minimaal 15", een handmatig beweegbaar leesplateau, de nodige elektronica voor beeldvergroting, scherpstelling en contrastverbetering (zwart-wit weergave, kleurenweergave, positief of negatief beeld) een aansluiting voor de monitoruitgang van een computer. Inclusie: handmatig beweegbaar leesplateau Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 5061,14 Beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm Aanvullende fiches: Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Monitorarm Toelichting: De computeraansluiting heeft tot doel het beeldscherm van de beeldschermloep te delen met de computer. Beide toestellen gebruiken dezelfde monitor om hun beeld te tonen. In veel gevallen is het mogelijk om een gedeelte van de monitor te gebruiken voor camerabeeld en een ander deel voor computerbeeld. In de praktijk Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 223 van 320

opteren de meeste gebruikers er echter voor om ofwel met schermvullend computerbeeld ofwel met schermvullend camerabeeld te werken. Tafeluitvoeringen met computeraansluiting bestaan meestal uit twee losse componenten: een camera-eenheid en een beeldscherm. Tafelmodellen zijn doorgaans vrij groot en zwaar waardoor ze bedoeld zijn om op een vaste plaats te gebruiken. Om het document vlot te kunnen bewegen onder de camera zijn de tafelmodellen doorgaans voorzien van een in vier richtingen beweegbaar leesplateau dat met de hand verschoven wordt onder de camera. Er zijn echter ook modellen die een vast of helemaal geen leesplateau hebben. In dat geval kan optioneel een leesplateau aangeschaft worden. Door de contrastverhoging en de scherpe aflijning van de letterranden en vooral de instelbaarheid van de vergroting onderscheiden de beeldschermloepen zich van optische hulpmiddelen zoals vergrootglazen en loepenbrillen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 224 van 320

94 Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Lezen, schrijven, foto's bekijken en kleine huiselijke activiteiten uitvoeren A. Slechtzienden die taken zoals lezen, schrijven, foto's bekijken, kleine huiselijke activiteiten, computer gebruiken,... uitvoeren op één of meer vaste werkplekken waarvoor een optisch leeshulpmiddel onvoldoende vergroting of contrast biedt die ervoor opteren om het beeldscherm van de laptop ook voor het camerabeeld te gebruiken. Hulpmiddel of oplossing: Een 'beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm' is een elektronisch vergrotingshulpmiddel dat bestaat uit: ISO 9999: 22.03.18 een compacte camera met usb-aansluiting, soft- en/of hardware voor beeldvergroting, scherpstelling en contrastverbetering (zwart-wit weergave, kleurenweergave, positief of negatief beeld) Een 'beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop - exclusief beeldscherm' kan al dan niet voorzien zijn van: hardware waarmee de camera rechtstreeks kan gekoppeld worden aan een tv-toestel of losse monitor de mogelijkheid om met de camera ook in de verte te kijken. Inclusie: handmatig beweegbaar leesplateau Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 2511,35 Beeldschermloep tafelmodel zonder computeraansluiting Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op bureaucomputer - inclusief leesplateau en beeldscherm Aanvullende fiches: Toelichting: Beeldschermloep tafelmodel voor aansluiting op laptop (exclusief beeldscherm) is een lees- en schrijfhulpmiddel dat een slechtziend persoon op één of meer vaste werkplekken kan gebruiken. Naast lezen en schrijven, kan dit hulpmiddel ook worden ingezet voor andere huiselijke activiteiten (hobby, huishouden,...). Met deze beeldschermloep kan men ook beelden vastleggen, die men dan kan opslaan in het geheugen van de laptop. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 225 van 320

Bij een beeldschermloep voor aansluiting op laptop wordt een draagbare pc gebruikt om het vergrote beeld van de camera weer te geven. Software op de laptop zorgt voor de beeldbewerkingen. In veel gevallen is het mogelijk om een gedeelte van het laptopscherm te gebruiken voor camerabeeld en een ander deel voor computerbeeld. In de praktijk opteren de meeste gebruikers er echter voor om ofwel met schermvullend computerbeeld ofwel met schermvullend camerabeeld te werken. De camera is ofwel op statief, ofwel als handcamera uitgevoerd. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 226 van 320

95 Draagbare beeldschermloep met eigen scherm Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Lezen A. Slechtzienden die onderweg of op verplaatsing lezen waarvoor een optisch leeshulpmiddel onvoldoende vergroting of contrast biedt Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.03.18 Een 'draagbare beeldschermloep met eigen scherm' bevat een camera en een scherm met een diagonaal kleiner dan 10 inch (25,4 cm). Draagbare beeldschermloepen met eigen scherm functioneren op batterijen en al dan niet op netspanning. Deze toestellen zijn zo klein en licht (minder dan 750 gram) dat ze makkelijk kunnen meegenomen worden. Draagbare beeldschermloepen met eigen scherm zijn bedoeld voor het lezen van teksten die door een goedziende persoon (al of niet met bril) doorgaans op minder dan één meter gelezen worden. Inclusie: uitvoeringen die het beeld kunnen bevriezen of onthouden uitvoeringen met schrijfstand Vereiste attesten of verslagen: Een verslag waarin aangetoond wordt dat het hulpmiddel uitgetest werd en werkzaam is voor de slechtziende. Refertebedrag (vanaf 735,00 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Leesloep met lamp Aanvullende fiches: Toelichting: Typisch voorbeeld van gebruik Iemand die onderweg of op verplaatsing nood heeft aan meer contrast en vergroting dan bereikt kan worden met een zuiver optisch hulpmiddel (loepenbril, vergrootglas, lichtloep). 'Onderweg of op verplaatsing' kan bijvoorbeeld betekenen in het station, de bank, het postkantoor, de supermarkt, het restaurant, enz. Typische teksten die met een draagbare beeldschermloep gelezen worden zijn: formulieren, prijsaanduidingen, productomschrijvingen, verpakkingen, menukaarten, enz. Een gebruiksaspect dat niet uit het oog mag verloren worden is het gebruik in openlucht, bij zonnig weer. Tussen de modellen onderling zijn er belangrijke Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 227 van 320

verschillen in leesbaarheid in die omstandigheden vastgesteld. Compromis tussen draagbaarheid en bruikbaarheid Kiezen voor een draagbare beeldschermloep is steeds een compromis maken tussen draagbaarheid en bruikbaarheid. Immers, door de afmetingen van een draagbaar model kan slechts een beperkte vergroting bekomen worden. Daardoor is dit soort beeldschermloepen zeker niet voor iedere slechtziende geschikt. Een draagbare beeldschermloep moet in de regel gezien worden als een aanvulling op een tafelmodel. Draagbare beeldschermloepen met een scherm kleiner dan of gelijk aan 5 inch worden ook pocketbeeldschermloepen of handheld beelschermloepen genoemd. De uitvoeringen met een scherm dat groter is dan 5 inch (12,7 cm) zijn doorgaans omvangrijker en lastiger om mee te nemen en onderweg of op verplaatsing te gebruiken. Ze zijn enkel te overwegen indien geen van de kleinere modellen voldoet. Er dient daarbij zorgvuldig overwogen te worden of het gekozen model praktisch bruikbaar is en voldoende frequent gebruikt gaat worden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 228 van 320

96 Monitorarm Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Slechtzienden die de kijkafstand tot het beeldscherm geregeld moeten wijzigen in functie van de leesbaarheid B. Slechtzienden die het scherm in functie van de leesbaarheid op minder dan 30 cm kijkafstand moeten kunnen instellen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - Een monitorarm is een beweegbare steun waarop de computermonitor vastgeschroefd wordt. De steun wordt bevestigd op de tafel en laat toe dat het beeldscherm voor- en achteruit, naar boven en onder en naar links en rechts kan bewogen worden. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 261,26 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning Toelichting: In sommige situaties is het voor een slechtziende computergebruiker, omwille van het beeldoverzicht, aangewezen om tijdelijk het beeld dichterbij te halen in plaats van de vergroting te verhogen. Daarom vormt de monitorarm voor een aantal slechtziende computergebruikers een hulpmiddel ter aanvulling op het vergrotingsprogramma. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 229 van 320

97 Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Slechtzienden die de computer gebruiken of dat plannen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.39.12 Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning is een programma dat het schermbeeld van een computer (Windows, Mac, Linux) uitvergroot in een door de gebruiker instelbare vergrotingsfactor. Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning is al dan niet voorzien van andere instellingen die de toegankelijkheid verhogen, zoals: tekst voor- en achtergrondkleur, extra benadrukking van de muispijl en cursor (vorm, kleur, grootte,...), vetter maken van de tekst, leesfuncties (lichtkrant,...) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 556,64 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Spraaksyntheseprogramma Aanvullende fiches: Monitorarm Toelichting: Vergroten betekent automatisch dat er een verlies aan overzicht optreedt. Vergrotingssoftware heeft functies die het verlies aan overzicht trachten te compenseren. Bij een hernieuwing moet eerst nagegaan worden of er voor het bestaande pakket een upgrade, die het probleem van de zorgvrager op een afdoende manier oplost, bestaat vooraleer overgegaan wordt tot de aankoop van een nieuw pakket. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 230 van 320

98 Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Slechtzienden die de computer gebruiken of dat plannen die nood hebben aan een hoge vergrotingsfactor B. Slechtzienden die de computer gebruiken of dat plannen die last hebben van te storend overzichtsverlies bij het lezen C. Slechtzienden die de computer gebruiken of dat plannen die last hebben van vermoeidheidsverschijnselen bij langdurig visueel lezen D. Slechtzienden die de computer gebruiken of dat plannen die frequent en intensief lezen Hulpmiddel of oplossing: Vergrotingssoftware met spraakondersteuning is een programma dat: ISO 9999: 22.39.12 het schermbeeld van een computer (Windows, Mac, Linux) uitvergroot in een door de gebruiker instelbare vergrotingsfactor dat de tekst ook kan laten uitspreken door een spraaksyntheseprogramma Vergrotingssoftware met spraakondersteuning is al dan niet voorzien van andere instellingen die de toegankelijkheid verhogen, zoals: tekst voor- en achtergrondkleur extra benadrukking van de muispijl en cursor (vorm, kleur, grootte,...) vetter maken van de tekst leesfuncties (lichtkrant, documentlezer en voorleesfunctie) Inclusie: 'Vereenvoudigde, direct toegankelijke toepassingssoftware' dit is toepassingssoftware (vb e-mail, tekstverwerker,...) met ingebouwd grootschrift en/of spraakuitvoer Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 768,70 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning Spraaksyntheseprogramma Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 231 van 320

Monitorarm Toelichting: Vergroten betekent automatisch dat er een verlies aan overzicht optreedt. Vergrotingssoftware heeft functies die het verlies aan overzicht trachten te compenseren. Het komt erop neer dat hierbij het vergrote beeld en niet vergrote beeld samen getoond worden. Ook een groter beeldscherm kan helpen om het verlies aan overzicht te compenseren. Bij een hernieuwing moet eerst nagegaan worden of er voor het bestaande pakket een upgrade, die het probleem van de zorgvrager op een afdoende manier oplost, bestaat vooraleer overgegaan wordt tot de aankoop van een nieuw pakket. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 232 van 320

99 Andere noodzakelijke aanpassingen pc: toetsenbordstickers, toetsenbordhoes, toetsenbord met grote en/of contrasterende letters Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Slechtzienden die een computer gebruiken of dat plannen Hulpmiddel of oplossing: Het gaat over drie soorten producten: ISO 9999: - Toetsenbordstickers met grote, contrastrijke opschriften die op de toetsen van een bestaand toetsenbord gekleefd worden. Een toetsenbordhoes (soepele afdekfolie) met grote en contrastrijke tekens op de plaatsen van de toetsen. Een toetsenbord van standaard formaat met grote en sterk contrasterende opschriften op de toetsen en al dan niet met toetsen die sterk contrasteren ten opzichte van de behuizing. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 188,11 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Spraaksyntheseprogramma Toelichting: Bij de keuze van een toetsenbord moet aandacht besteed worden aan de lay-out van de toetsen want niet elk toetsenbord is in een azerty-uitvoering verkrijgbaar. Goede stickers voor azerty-toetsenborden zijn echter zeldzaam. Toetsenbordstickers en toetsenbordhoezen zijn de laatste tijd wat in onbruik geraakt. Het toestenbord met grote en contrasterende opschriften is een meer gebruikt alternatief. De aangehaalde kleurencombinaties zijn van toepassing op alle toetsenbordaanpassingen. Zoals op foto te zien is, zijn de kleversets verkrijgbaar in verschillende kleurencombinaties. Doorgaans zijn dat witte tekens op een zwarte achtergrond, zwarte tekens op een witte achtergrond, gele tekens op een zwarte achtergrond of zwarte tekens op een gele achtergrond. Toetsenbordstickers zijn de Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 233 van 320

goedkoopste oplossing maar tegelijkertijd ook minder duurzaam omdat de klevers kunnen los raken en dan meer een last vormen dan een hulp. Alle aangehaalde kleurencombinaties zijn van toepassing op alle toetsenbordaanpassingen. Aanvraagprocedure: Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 234 van 320

100 Spraaksyntheseprogramma Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Blinden die een computer gebruiken of dat plannen B. Slechtzienden die een computer gebruiken of dat plannen die met een 'vergrotingsprogramma met spraakondersteuning' werken Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.39.09 Een spraaksyntheseprogramma is een programma dat, aangestuurd vanuit een ander programma (vergrotingssoftware, schermuitleesprogramma,...), spraak genereert. Een spraaksyntheseprogramma: moet beschikken over een behoorlijk verstaanbare Vlaamse stem is al dan niet voorzien van meerdere talen Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 743,15 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops Toelichting: Voor elke blinde computergebruiker is het verantwoord spraak te gebruiken als ondersteuning bij de brailleweergave. Bij slechtzienden ligt dit volledig anders. Het kunnen verantwoorden van spraak als ondersteuning bij vergroting hangt van diverse factoren af: de vereiste vergrotingsfactor, de mate waarin het overzichtsverlies storend is bij het lezen, de mate waarin zich vermoeiingsverschijnselen voordoen bij visueel lezen, de frequentie van intensief leeswerk,... en verschilt dus per individu. Ook combinaties van de vermelde factoren zijn mogelijk. De verschillen tussen de spraaksyntheseprogramma's onderling situeren zich hoofdzakelijk in beschikbare talen, kwaliteit en verstaanbaarheid van de spraak. Verstaanbaarheid is een subjectief begrip dat door iedereen anders ervaren wordt. Dus is de voorkeur altijd een persoonlijke keuze, uitproberen is steeds aangewezen. Bij een hernieuwing moet eerst nagegaan worden of er voor het bestaande pakket een upgrade bestaat vooraleer overgegaan wordt tot de aankoop van een nieuw pakket. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 235 van 320

terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 236 van 320

101 Brailleschrijfmachine Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Schrijven A. Blinden die vrijwel dagelijks het brailleschrift op papier gebruiken B. Blinden die het brailleschrift aanleren C. Slechtzienden die vrijwel dagelijks het brailleschrift op papier gebruiken D. Slechtzienden die het brailleschrift aanleren Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.12.15 Een brailleschrijfmachine is een typemachine met 6 brailletoetsen en een spatiebalk in plaats van een azerty- of qwerty-klavier. De brailletekens worden op het papier gezet door een printkop die over het papier beweegt. De printkop is voorzien van 6 hamertjes, die voelbare braillepuntjes in het papier slaan. Inclusie: Elektrische brailleschrijfmachine Elektronische brailleschrijfmachine Vereiste attesten of verslagen: Voor blinden en slechtzienden die braille aanleren: attest van de begeleider in dit leerproces. Refertebedrag (vanaf 990,00 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: Brailleprinter Aanvullende fiches: Toelichting: Er zijn 3 soorten brailleschrijfmachines: mechanisch, elektrisch en elektronisch. Mechanische modellen zijn de eenvoudigste modellen en werken met de kracht van de gebruiker. Elektrische uitvoeringen hebben toetsen waarvan de aanslag op het papier elektrisch aangestuurd wordt. De toetsaanslag voor de gebruiker is hierdoor minder krachtig en de braille-afdruk is gelijkmatiger omdat alle aanslagen met dezelfde kracht gebeuren. Elektrische uitvoeringen hebben geen geheugen. Elektronische uitvoeringen zijn een uitbreiding op de elektrische uitvoeringen. Naast het elektrisch aansturen van de hamertjes beschikken elektronische brailleschrijfmachines ook over een geheugen en kunnen ze Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 237 van 320

gestuurd worden vanuit een pc om braille te printen. Elektrische en elektronische brailleschrijfmachines vereisen minder kracht voor het indrukken van de toetsen en zijn aangewezen voor personen met beperkte handfunctie. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 238 van 320

102 Notitietoestel voor niet-zienden met spraakweergave Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Notities nemen en lezen op verplaatsing, Notities nemen en lezen thuis A. Blinden die onderweg of op verplaatsing frequent uitgebreide notities nemen en lezen die daarbij voldoende hebben aan spraakweergave. B. Blinden die thuis frequent notities nemen en lezen die daarbij voldoende hebben aan spraakweergave die niet kiezen voor een computerconfiguratie voor blinden waarvoor een memorecorder niet voldoet Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.12.21 Een notitietoestel met spraakweergave is een compact elektronisch notitiehulpmiddel dat uitgerust is met een braille- of standaardtoetsenbord (om de notities in te typen), een intern geheugen (dat de notities bewaart) en een spraaksyntheseprogramma (waarmee je de notities achteraf kan consulteren). Een notitietoestel is al dan niet voorzien van andere functies zoals een adressenboek, een agenda, een klok,... Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 3075,12 Notitietoestel voor niet-zienden met brailleweergave -- (doelgroep A en B) Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops -- (doelgroep B) Spraaksyntheseprogramma -- (doelgroep B) Aanvullende fiches: Toelichting: Indien gekozen wordt voor een toestel met een brailletoetsenbord is kennis van het brailleschrift een vereiste. De opgeslagen notities kunnen achteraf op een computer of laptop verwerkt worden. Voor een blinde die geen computergebruiker is, is een notitietoestel, aangevuld met een voorleestoestel tafelmodel, een 40-cellige brailleleesregel en een brailleprinter een oplossing om te communiceren met tekst (eigen nota's nemen, lezen en afdrukken en gedrukte teksten lezen). Indien de zorgvrager kan aantonen nood te hebben aan een notitietoestel met meer dan 24 braillecellen, dan kunnen de refertebedragen voor enerzijds een notitietoestel met spraakweergave en anderzijds een brailleleesregel met 40 cellen Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 239 van 320

gecombineerd worden. In dit geval kan de zorgvrager geen extra tegemoetkoming meer krijgen voor een afzonderlijke 40- of 80-cellige brailleleesregel. Het is desgevallend de bedoeling dat hij zijn notitietoestel met 40 braillecellen ook als brailleleesregel voor zijn computer gebruikt. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 240 van 320

103 Notitietoestel voor niet-zienden met brailleweergave Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Notities nemen en lezen op verplaatsing, Notities nemen en lezen thuis A. Blinden die braille kennen die onderweg of op verplaatsing frequent uitgebreide notities nemen en lezen waarvoor een notitietoestel met spraakweergave niet voldoet. B. Blinden die braille kennen die thuis frequent notities nemen en lezen waarvoor zowel een notitietoestel met spraakweergave als een memorecorder niet voldoet die niet kiezen voor een computerconfiguratie voor blinden. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.12.21 Een notitietoestel met brailleweergave is een compact elektronisch notitiehulpmiddel dat uitgerust is met een braille- of standaardtoetsenbord (om de notities in te typen), een intern geheugen (dat de notities bewaart) en een brailleleesregel (waarmee je de notities achteraf kan consulteren en controleren). Een notitietoestel met brailleweergave is al dan niet voorzien van andere functies zoals spraakweergave, een adressenboek, een agenda, een klok,... Exclusie: Notitietoestel met brailleweergave met meer dan 24 braillecellen (buiten fiches) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 4860,00 768,78 179,38 per onderhoudsbeurt (maximaal 1 per jaar) Notitietoestel voor niet-zienden met spraakweergave -- (doelgroep A en B) Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops -- (doelgroep B) Spraaksyntheseprogramma -- (doelgroep B) Aanvullende fiches: Toelichting: De opgeslagen notities kunnen achteraf op een computer of laptop verwerkt Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 241 van 320

worden. Voor een blinde die geen computergebruiker is, is een notitietoestel met brailleweergave, aangevuld met een voorleestoestel tafelmodel en een brailleprinter een oplossing om te communiceren met tekst (eigen nota's nemen, lezen en afdrukken en gedrukte teksten lezen). Indien de zorgvrager kan aantonen nood te hebben aan een notitietoestel met meer dan 24 braillecellen, dan kunnen de refertebedragen voor enerzijds een notitietoestel met spraakweergave en anderzijds een brailleleesregel met 40 cellen gecombineerd worden. In dit geval kan de zorgvrager geen extra tegemoetkoming meer krijgen voor een afzonderlijke 40- of 80-cellige brailleleesregel. Het is desgevallend de bedoeling dat hij zijn notitietoestel met 40 braillecellen ook als brailleleesregel voor zijn computer gebruikt. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 242 van 320

104 Brailleleesregel met 40 cellen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Blinden die een computer gebruiken of dat plannen die ervaren gebruikers zijn van het brailleschrift B. Blinden die een computer gebruiken of dat plannen die aantoonbaar voldoende gevorderd zijn in het aanleren van het brailleschrift C. Slechtzienden die een computer gebruiken of dat plannen die een medische prognose van een negatief evoluerende restvisus hebben die aantoonbaar voldoende gevorderd zijn in het aanleren van het brailleschrift Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.39.03 Een 'brailleleesregel met 40 cellen' is een toestel dat informatie, afkomstig van het schermbeeld van de computer, weergeeft in braille door middel van 40 braillecellen, die elk op hun beurt bestaan uit 8 elektronisch aangestuurde braillepennetjes. De gebruiker leest de tekst per 40 tekens met de vingertoppen op de brailleleesregel. Inclusie: brailleleesregel met minder dan 40 braillecellen Exclusie: brailleleesregel met meer dan 40 braillecellen (andere fiche) Vereiste attesten of verslagen: Voor doelgroep B en C: een attest waarin de begeleider van het leerproces bevestigt dat het aanleertraject voor het brailleschrift zal leiden tot een vlot braillegebruik. Refertebedrag (vanaf 6573,66 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten 768,78 (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 179,38 per onderhoudsbeurt (maximaal 1 per jaar) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar Brailleleesregel met 80 cellen met: Aanvullende fiches: Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops Spraaksyntheseprogramma Toelichting: De brailleleesregel kan enkel functioneren als hij de nodige informatie Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 243 van 320

binnenkrijgt. Deze input krijgt hij van het schermuitleesprogramma. Zonder schermuitleesprogramma kan een brailleleesregel niet functioneren. De brailleleesregel levert zijn bijdrage in het bruikbaar maken van de grafische gebruiksomgeving van de computer (Windows, Mac OS, Linux). Deze gebruiksomgeving is echter dermate complex dat in quasi alle gevallen geadviseerd wordt om de leesregel te combineren met een spraaksyntheseprogramma. Bovendien zijn spraak en braille perfect complementair aan mekaar. Veel 40-cellige brailleleesregels zijn vaak erg veelzijdig inzetbaar. Ze zijn zowel bruikbaar met vaste als draagbare computer. Sommige leesregels zijn bovendien compatibel met andere toestellen (GSM, PDA) en/of met diverse besturingssystemen (Windows, Mac OS, Linux, Symbian). terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 244 van 320

105 Brailleleesregel met 80 cellen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Blinden die een computer gebruiker of dat plannen die ervaren gebruikers zijn van het brailleschrift die gebruik maken van toepassingen waarbij nood is aan extra overzicht (bijvoorbeeld voor gebruik van rekenbladen, databases of andere specifieke toepassingen) B. Blinden die een computer gebruiker of dat plannen die ervaren gebruikers zijn van het brailleschrift die geen gebruik kunnen maken van bijkomende ondersteuning door spraak (vb. voor mensen met gehoorproblemen, die werken met een taal waarvoor geen spraakmodule beschikbaar is) Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.39.03 Een 'brailleleesregel met 80 cellen' is een toestel dat informatie, afkomstig van het schermbeeld van de computer, weergeeft in braille door middel van 80 braillecellen, die elk op hun beurt bestaan uit 8 elektronisch aangestuurde braillepennetjes. De gebruiker leest de tekst per 80 tekens met de vingertoppen op de brailleleesregel. Inclusie: brailleleesregel met meer dan 40 braillecellen Exclusie: brailleleesregel met 40 braillecellen (andere fiche) brailleleesregel met meer dan 80 braillecellen (buiten fiches) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 10595,00 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten 768,78 (vanaf 01/07/2011) (euro): Onderhoud (vanaf 179,38 per onderhoudsbeurt (maximaal 1 per jaar) 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar Brailleleesregel met 40 cellen met: Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 245 van 320

Aanvullende fiches: Toelichting: Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops Spraaksyntheseprogramma De brailleleesregel kan enkel functioneren als hij de nodige informatie binnenkrijgt. Deze input krijgt hij van het schermuitleesprogramma. Zonder schermuitleesprogramma kan een brailleleesregel niet functioneren.de brailleleesregel levert zijn bijdrage in het bruikbaar maken van de grafische gebruiksomgeving van de computer (Windows, Mac OS, Linux). Deze gebruiksomgeving is echter dermate complex dat in quasi alle gevallen geadviseerd wordt om de leesregel te combineren met een spraaksyntheseprogramma. Bovendien zijn spraak en braille perfect complementair aan mekaar. Tachtigcellige leesregels zijn conceptueel gebouwd voor gebruik met een vaste computer, maar zijn technisch ook bruikbaar met een laptop. Hun formaat maakt echter dat ze doorgaans niet geschikt zijn om dagelijks samen met de laptop mee te nemen terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 246 van 320

106 Brailleprinter Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Tekst in braille afdrukken A. Blinden die over een computer beschikken die vlot braille kunnen lezen die frequent voor zichzelf braille moeten afdrukken omdat elektronische alternatieven niet voldoen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.39.06 Een brailleprinter is een printer waarmee teksten in braille en/of grafieken in reliëf op papier kunnen afgedrukt worden. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 2100,00 01/07/2011) (euro): Herstellingskosten (vanaf 512,53 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 10 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: De brailleprinters bedoeld in deze fiche zijn de bureaumodellen voor het drukken van kleine tot middelgrote oplagen. Er zijn verschillende modellen: Enkelzijdige bureaumodel brailleprinters Dubbelzijdige bureaumodel brailleprinters Brailleprinters die tegelijk braille en tekst (in zwart- en kleurendruk) op hetzelfde blad printen terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 247 van 320

107 Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Computer gebruiken A. Blinden die de computer gebruiken of dat plannen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.39.12 Een schermuitleesprogramma is een programma dat alles wat zich op het computerscherm afspeelt, toegankelijk maakt voor de blinde gebruiker via braille- en spraakweergave. Een schermuitleesprogramma is al dan niet voorzien van: meegeleverde Nederlandstalige spraaksynthese vergrotingsfaciliteiten Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 1855,47 Spraaksyntheseprogramma Vergrotingssoftware zonder spraakondersteuning Vergrotingssoftware met spraakondersteuning Brailleleesregel met 40 cellen Brailleleesregel met 80 cellen Toelichting: Een schermuitleesprogramma doet drie dingen: het houdt permanent alle activiteit binnen de computer (voornamelijk de beeldweergave en de input van de gebruiker) in de gaten, het vertaalt deze activiteit naar een vorm die makkelijk begrijpbaar is in gesproken of brailleweergave het bepaalt welke informatie best in braille en welke in gesproken vorm moet worden weergegeven en voorziet deze weergavehulpmiddelen van input Een schermuitleesprogramma moet aangevuld worden met een kwalitatief goed Nederlandstalig spraaksyntheseprogramma, als dat niet standaard meegeleverd wordt.. Voor zeer slechtzienden kan een schermuitleesprogramma, bij het aanleren van het brailleschrift, een aanvulling zijn op het vergrotingsprogramma. Bij een hernieuwing moet eerst nagegaan worden of er voor het bestaande pakket een upgrade, die het probleem van de zorgvrager op een afdoende manier oplost, bestaat vooraleer overgegaan wordt tot de aankoop van een Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 248 van 320

nieuw pakket. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 249 van 320

108 Tekstherkenningsprogramma met scanner (tekstherkenningssysteem op basis van standaard PC) Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Gedrukte documenten lezen A. Blinden die een computer gebruiken die zelfstandig gedrukte tekst willen lezen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.30.00 Een 'tekstherkenningsprogramma met scanner' is een combinatie van hard- en software. De scanner* (hardware) is aangesloten op de pc en het tekstherkenningsprogramma (software) bestuurt de scannerfuncties. Beide componenten samen maken het hulpmiddel uit. * De scanner die hier bedoeld wordt, kan zowel een gewone flatbedscanner uit de gewone handel zijn als een 'bookedge'-scanner waarmee gebruiksvriendelijk teksten uit boeken kunnen gescand worden. Inclusie: Een bundeling van een scanner met een tekstherkenningsprogramma uit de gewone ICT handel. Een bundeling van een scanner met een tekstherkenningsprogramma dat speciaal ontwikkeld is voor de doelgroep van personen met een leesbeperking. Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag 765,00 (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Voorleestoestel tafelmodel Schermuitleesprogramma's voor bureaucomputers en laptops Spraaksyntheseprogramma Brailleleesregel met 40 cellen Brailleleesregel met 80 cellen Toelichting: De combinatie van een scanner met een tekstherkenningsprogramma stelt blinde en slechtziende computergebruikers in staat om gedrukte tekst te lezen. De tekst wordt omgezet in een digitaal formaat dat toegankelijk is om te gebruiken met vergroting, spraak of braille. Als de herkende tekst belangrijk kan zijn voor later gebruik, kan die ook bewaard worden. De twee mogelijke oplossingen hebben verschillende toepassingen en gebruikers: Bundeling van een scanner met een tekstherkenningsprogramma uit de gewone ICT handel. Deze variant is vooral zinvol voor mensen die slechts af en toe gebruik maken van tekstherkenning en hierbij geen nood hebben aan Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 250 van 320

het gebruik van de vele extra functies en instellingen van het tekstherkenningsprogramma. Dit programma zal sowieso slechts bruikbaar zijn als men beschikt over de basis-computeraanpassingen (spraak, braille, vergroting). De toegankelijkeheid van deze oplossing is beperkt. Bundeling van een scanner met een tekstherkenningsprogramma dat speciaal ontwikkeld is voor de doelgroep van personen met een leesbeperking. Hier zijn wél alle functies en instellingen van het herkenningsproduct bruikbaar en er wordt bovendien extra functionaliteit geboden die voor de doelgroep nuttig is (zoals het omzetten van een ingescande tekst naar een Daisy-boek). Dit product is vooral geschikt voor de frequente gebruiker (omwille van de vele instellingsmogelijkheden en de extra functies) en voor de beginnende gebruiker (omdat het een zeer gemakkelijke gebruikersinterface biedt). Hoewel dit product voorzien is van vergroting en spraak, moet het aangevuld worden met andere basiscomputeraanpassingen. Die blijven immers noodzakelijk om buiten de tekstherkenningsomgeving te werken. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 251 van 320

109 Voorleestoestel tafelmodel Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Gedrukte documenten lezen A. Blinden die zelfstandig gedrukte tekst willen lezen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.30.21 Een voorleestoestel is een apparaat dat gedrukte teksten kan voorlezen. De teksten worden ingescand, door het toestel herkend en uitgesproken met een computerstem. In één behuizing zijn een scanfunctie, een verwerkingseenheid met tekstherkenningsfunctie en spraakweergave samengebracht. Een voorleestoestel is al dan niet voorzien van een ingebouwde daisyspeler of andere functies Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: 2962,22 Tekstherkenningsprogramma met scanner (tekstherkenningssysteem op basis van standaard PC) Aanvullende fiches: Toelichting: Voorleestoestellen zijn in de eerste plaats bedoeld voor personen die een zo eenvoudig mogelijk hulpmiddel wensen en daarbij niet geconfronteerd willen worden met een computer en bijhorende vaardigheden. Het gebruiksgemak wordt bepaald door: enkeltoetsbediening, multitoetsbediening, menustructuren, afdekplaatje en het aantal toetsen. Vaak zal een voorleestoestel ingezet worden ter vervanging of aanvulling van een beeldschermloep op het moment dat de beeldschermloep vanwege het achteruitgaan van het gezichtsvermogen niet meer voldoet om langdurig te lezen. Een licht- of kleurendetector kan gebruikt worden om snel de bedrukte zijde van een brief te vinden. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 252 van 320

110 Geleidehond voor blinden Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen A. Blinden die behoren tot de doelgroep van de witte stok (andere fiche) die zich voldoende frequent zelfstandig buitenshuis verplaatsen of dit willen doen die beschikken over voldoende persoonlijkheid/durf/zelfstandigheid die beschikken over voldoende mobiliteitsvaardigheid, oriënteringsvermogen die beschikken over voldoende motorische functies om de hond te geleiden die in staat zijn om voortdurend aandachtig te blijven om alle noodzakelijke informatie te kunnen waarnemen B. Slechtzienden die behoren tot de doelgroep van de witte stok (andere fiche) die zich voldoende frequent zelfstandig buitenshuis verplaatsen of dit willen doen die beschikken over voldoende persoonlijkheid/durf/zelfstandigheid die beschikken over voldoende mobiliteitsvaardigheid, oriënteringsvermogen die beschikken over voldoende motorische functies om de hond te geleiden die in staat zijn om voortdurend aandachtig te blijven om alle noodzakelijke informatie te kunnen waarnemen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - Een blindengeleidehond is een mobiliteitshulpmiddel. De hond (bege)leidt een blind of zeer slechtziend persoon bij zijn verplaatsingen buitenhuis. Daarbij draagt de hond een harnas. De persoon kan niveauverschillen detecteren door de veranderende hoogte van de hond of doordat de hond stopt om een niveauverschil aan te geven. De hond is opgeleid om: hindernissen in de breedte en in de hoogte ontwijken en aangeven met bevelsweigering bij gevaar; overgangen van materiaal, stand van de verkeerslichten signaleren; niveau-overgangen, trappen aangeven; oversteek- en doorgangsmogelijkheden (zebrapaden) in een verkeerssituatie aangeven en de verkeerssituatie inschatten; zijn baas op aangeleerde trajecten geleiden (een hond is in staat om een aantal trajecten aan te leren); in- en uitgangen en herkennings- en oriëntatiepunten terugvinden. Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 253 van 320

Vereiste attesten of verslagen: bewijs van oriënterings- en mobiliteitsvaardigheid (getuigschrift van cursus), afgeleverd door degene die de lessen gegeven heeft. Attest blindengeleidehondenschool met checklist voor opleiding op maat Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 8 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 12540,25 witte stok aanleren verplaatsingstechnieken witte stok Toelichting: Door de hond kan de persoon met een handicap zelfstandiger functioneren en hoeft hij/zij minder een beroep te doen op menselijke begeleiding De combinatie van een witte stok met een blindengeleidehond is logisch. De stok werkt aanvullend op de signalen van de hond en is een extra herkenningselement. De stok laat toe om te verifiëren (bv. breedte van een trap,...). De blindengeleidehond heeft een meerwaarde ten opzichte van een witte stok en een gps, namelijk het inschatten van de verkeerssituatie en het vinden van in- en uitgangen. Een blindengeleidehond kan in een vreemde omgeving de weg niet wijzen. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 254 van 320

111 Witte stok Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen A. Blinden die recht hebben op een witte stok volgens de wet van 26 november 2006 tot wijziging van de wet van 16 februari 1954 betreffende de bescherming van de blindenstok en tot opheffing van de wet van 4 juli 1991 tot bescherming van de slechtzienden en erkenning van de "gele stok". (BS 15 december 2006) B. Slechtzienden die recht hebben op een witte stok volgens de wet van 26 november 2006 tot wijziging van de wet van 16 februari 1954 betreffende de bescherming van de blindenstok en tot opheffing van de wet van 4 juli 1991 tot bescherming van de slechtzienden en erkenning van de "gele stok". (BS 15 december 2006) Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 12.39.03 Een witte stok is een stok in een witte kleur gebruikt als herkenningsmiddel, als tasthulpmiddel bij zelfstandige verplaatsingen en/of als steun. Exclusie: Elektronische witte stok Vereiste attesten of verslagen: Attest waaruit blijkt dat de betrokkene recht heeft op een witte stok. Zie artikel 1 van de wet van 13 februari 2005: "Artikel 1: Het gebruik van de witte stok, bestemd voor de personen met een visuele handicap, is voorbehouden aan de personen die hetzij voor minstens zestig percent visueel gehandicapt zijn volgens de officiële Belgische schaal ter bepaling van de graad van invaliditeit, hetzij hiervoor een voorschrift krijgen van een geneesheerspecialist in de oftalmologie die tevens erkend is als geneesheerspecialist in de functionele en professionele revalidatie van personen met een handicap, overeenkomstig het koninklijk besluit van 6 maart 1968 tot vaststelling van de modaliteiten en voorwaarden van erkenning van de geneesherenspecialisten in de revalidatie, inzake sociale reclassering van de mindervaliden." Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 255 van 320

Refertebedrag (vanaf 53,01 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 2 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: We onderscheiden drie soorten witte stokken. Witte herkennings- of symboolstok: Deze is voor de slechtziende of blinde persoon noodzakelijk om bij zich te hebben om zich veilig te stellen door het feit dat hij of zij 'opvalt' in het straatbeeld. Deze stok is een louter herkenningsmiddel naar anderen toe om zich kenbaar te maken. Bijvoorbeeld bij het oversteken van een straat zullen chauffeurs makkelijker stoppen als ze een persoon zien met een witte herkenningsstok. Witte lange taststok: Deze stok reikt tot borsthoogte en is dus veel langer, steviger en is voorzien van een zwart handvat uit gummi met platte en afgeronde kant. Voor het gebruik van deze stok is een cursus stoklooptechnieken noodzakelijk om zich autonoom kunnen te verplaatsen op een veilige manier van punt A naar punt B. Witte steunstok: Deze is noodzakelijk voor slechtziende of blinde mensen die gezichtsproblemen hebben, overheersend op evenwichtsstoornissen. Doppen voor de witte stokken zijn minstens even belangrijk als de stok zelf. De doppen (roldop, klassieke punt,...) bepalen immers de gebruikswijze en gebruiksmogelijkheden van de stok: rollen, tikken, schrapen. Aanvraagprocedure: Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 256 van 320

112 Aanleren verplaatsingstechnieken witte stok Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Mobiliteit Zich verplaatsen A. Blinden die behoren tot de doelgroep voor een witte stok die zich zelfstandig willen leren verplaatsen met behulp van een witte stok (zie fiche witte stok voor definitie) B. Slechtzienden die behoren tot de doelgroep voor een witte stok die zich zelfstandig willen leren verplaatsen met behulp van een witte stok (zie fiche witte stok voor definitie) Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: - Het 'Aanleren verplaatsingstechnieken witte stok' is een training in het gebruik van de witte stok door gespecialiseerde instellingen voor blinden en slechtzienden. De training bestaat uit het aanleren van de basismobiliteits- en oriëntatievaardigheden en in een tweede fase het aanleren van de techniek stoklopen en gewenningssessies. Aanleren van basisvaardigheden mobiliteit en oriëntatie: Maximaal leren benutten van de eventuele restvisus. Aanleren van basistechnieken voor het gebruik van de witte stok: zwaaitechniek, lopen langs gidslijn en oversteektechniek. Sensoriële en oriëntatietraining in eigen omgeving: rechte lijn aanhouden, hindernissen inschatten en ontwijken, ruimtelijke begrippen nuttig voor de oriëntatie. Aanleren van begeleidingstechnieken Aanleren van beschermtechnieken. Analyseren van verkeerssystemen. Inlopen van trajecten in de woonomgeving. Routes leren memoriseren met behulp van wegbeschrijvingen. Leren gebruiken van aanpassingen voor blinden/slechtzienden op de openbare weg. Verkenning van ongekende ruimtes. Keuze van de stok. Al dan niet aangevuld met het aanleren van: Leren gebruik maken van openbaar vervoer (bus, metro, tram, trein). Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 257 van 320

Verkenning van metro-station/ NMBS station/ bushaltes om zich in deze omgeving veilig te kunnen verplaatsen. Aanleren van veilig gebruik van tramhalte op middenberm. Aanleren van veilig gebruik van de technieken in kalme en drukkere stadsomgeving. Reliëfplannen leren hanteren. Exclusie: Gewenningssessies met als doel de aangeleerde technieken toe te passen op een nieuwe route (buiten fiche) Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: 2117,89 eenmalig witte stok Toelichting: terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 258 van 320

113 Leesloep met lamp Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Lezen en schrijven, kleine huiselijke activiteiten uitvoeren A. Slechtzienden die nood hebben aan vergroting om taken (lezen, schrijven, kleine huiselijke activiteiten) uit te voeren waarvoor standaard taakverlichting (algemene verlichting, bureaulamp) niet voldoet. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.03.09 Een 'leesloep met lamp' is een combinatie van leeslamp en een optische loep in één behuizing. Inclusie: handloep met lamp standloep met lamp loep met lamp op flexibele arm één of meerdere 'leesloepen met lamp' Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 15 Niet cumuleerbaar met: 225,00 Draagbare beeldschermloep met eigen scherm Aanvullende fiches: Toelichting: Functioneel zorgen de combinatie van een doeltreffende verlichting (voor een definitie van doeltreffende verlichting, zie fiche 'Leeslamp') en een aangepaste vergroting ervoor dat lezen, schrijven en kleine huiselijke activiteiten voor sommige slechtzienden op een vlotte manier mogelijk gemaakt worden. Meerdere leesloepen met lamp kunnen nuttig zijn indien er om thuis te werken Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 259 van 320

een groter model nodig is. Een kleiner model kan dan meegenomen worden. Alternatieve benamingen voor leesloep met lamp zijn loepenlamp, lamploep en lichtloep. typische vergroting (richtwaarden): handloep: van 2 tot 12,5 maal standloep: van 2 tot 15 maal loep op flexibele arm: van 2 tot 8 maal terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 260 van 320

114 Sprekende labelpen Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Identificeren van gezochte voorwerpen A. Blinden die moeite hebben om voorwerpen terug te vinden uit een vrij omvangrijke verzameling waarvoor eenvoudigere hulpmiddelen zoals een brailleertang niet voldoen. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.30.00 Een sprekende labelpen is een compact apparaatje waarmee een blinde makkelijk voorwerpen kan identificeren. Voorwaarde is dat deze voorwerpen gelabeld zijn én dat het label vooraf door de gebruiker voorzien is van informatie over dat voorwerp. Zo'n label kan een barcode of een RFID-tag (een elektronische chip) bevatten. Zowel de barcode als de RFID-tag bevat informatie over het bijhorende voorwerp. Deze informatie wordt door de labelpen voorgelezen. Inclusie: optie 'labellezer' (hardware en/of software) voor uitbreiding van andere toestellen Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: 307,52 Enkele praktijkvoorbeelden: met de labelpen en correct gelabelde voorwerpen kan je de gewenste cd uit een cd-collectie selecteren, het juiste medicijn in de medicijnkast terugvinden, het juiste product in de diepvrieskist vinden,... Als alternatief voor een labelpen kunnen de producten gemarkeerd worden met tactiele labels die kunnen gemaakt worden met een braille-lettertang (Dymo-tang) terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 261 van 320

115 Kleurendetector Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Andere activiteiten dagelijks leven A. Blinden die blind geworden zijn B. Slechtzienden die een defecte kleurperceptie hebben die kleuren kunnen interpreteren Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 27.06.24 Een kleurendetector is een elektronisch apparaatje dat de kleur van diverse voorwerpen herkent en uitspreekt. Inclusie: Autonome kleurendetectors Kleurherkenningssoftware voor smartphones of gsm's met camera Exclusie: Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 206,75 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 7 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Waarschuwing De weergegeven kleuren van kleurendetectors zijn niet voor alle gebruikers functioneel bruikbaar. Sommige kleurendetectoren zijn in staat doorgedreven kleurnuances te geven, terwijl andere modellen zich eerder beperken tot de hoofdkleuren. Uit vergelijkende tests is herhaaldelijk gebleken dat de nauwkeurigheid vaak niet aan de verwachtingen van de gebruiker voldoet en afhankelijk is van de omgevingsomstandigheden waarin de meting gebeurt. Ook de kleurervaring bij blinden is een subjectief gegeven dat goed moet ingeschat worden alvorens een aanschaf te overwegen. De gebruiker houdt het elektronisch oog van de kleurendetector tegen het oppervlak waarvan hij de kleur wil weten, drukt op een knop en na enkele seconden spreekt het apparaat de kleur uit. Mogelijke praktijktoepassingen: het uitzoeken van een geslaagde kledingcombinatie, het sorteren van witte en bonte was, kijken of bepaalde fruitsoorten al rijp zijn, gekleurde tandenborstels uit Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 262 van 320

elkaar houden,... terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 263 van 320

116 Daisyspeler Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Activiteiten Dagelijks Leven Lezen A. Blinden die boeken, tijdschriften, kranten willen lezen B. Slechtzienden die boeken, tijdschriften, kranten willen lezen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.18.03 Een daisyspeler is een autonoom toestel of software (voor pc of smartphone) dat documenten, geformateerd volgens het daisyformaat, kan weergeven. Een autonome daisyspeler is al dan niet uitgerust met een cd-lezer, een intern geheugen of een geheugenkaart Een daisyspelers is al dan niet in staat een daisy-tekstbestand voor te lezen via spraaksynthese. Inclusie: Tafelmodel Walkman-model Ultra-compacte modellen met geheugenkaart (SD-flash) Daisyweergavesoftware voor smartphones of gsm's Daisyweergavesoftware voor computer Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 406,04 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 5 Niet cumuleerbaar met: Daisyrecorder tafelmodel -- (buiten fiches) Aanvullende fiches: Toelichting: DAISY DAISY (Digital Accessible Information System) is een op wereldschaal ontwikkelde standaard, die een set regels en definities omvat voor de aanmaak van een digitaal ingesproken en gestructureerd daisyboek. De daisyspeler is de opvolger van de cassetterecorder voor gesproken publicaties. De productiecentra van aangepaste lectuur brengen enkel nog gesproken Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 264 van 320

daisylectuur op de markt sinds begin 2006. Voor de doelgroep blinden en slechtzienden worden door de productiecentra ook eigen daisy-publicaties gemaakt waarin dikwijls een bloemlezing van artikels uit één of meerdere tijdschriften te beluisteren is. De productiecentra maken daarnaast ook gesproken tijdschriften met een eigen redactie. Al deze uitgaven van productiecentra zijn een belangrijke, toegankelijke informatiebron voor de doelgroep. Om deze te kunnen beluisteren is een daisyspeler noodzakelijk. Daarbij aanvullend kunnen we nog vermelden dat voor het lezen van een krant de mogelijkheid bestaat te abonneren op een audiokrant (De Standaard en Het Nieuwsblad). Ook deze audiokrant wordt in daisyformaat gemaakt. Verschil tussen audioboek en daisyboek/lectuur. Naast de specifieke daisy-uitgaven van de productiecentra zijn in de reguliere handel een ruim gamma gesproken boeken terug te vinden. Deze zijn echter niet voorzien van een daisy-structuur waardoor de gesproken navigatiemogelijkheden wegvallen. Aanvraagprocedure: Rechstreekse aanvraag door persoon met een handicap mogelijk via 'vereenvoudigde procedure tweede zorgvraag' terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 265 van 320

117 Uitspraak gsm Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Communiceren via gsm A. Blinden die van een gsm meer functies willen gebruiken dan gebeld worden, zelf nummers intikken om te bellen en enkele voorgeprogrammeerde nummers bellen Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.24.00 Uitspraak voor gsm is een softwarematig hulpmiddel dat op een Symbian of Windows Mobile gsm zorgt voor spraakweergave van basishandelingen zoals: een contact terugvinden in het adresboek de contacten beheren een sms-bericht lezen de instellingen wijzigen... Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 259,77 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 3 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Gsm's met een Windows Mobile of Symbian besturingssysteem worden doorgaans benoemd als smartphones. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 266 van 320

118 Uitspraak of vergroting voor gsm Domein: Probleemactiviteit: Doelgroep: Communicatie Communiceren via gsm A. Slechtzienden die van een gsm meer functies willen gebruiken dan gebeld worden, zelf nummers intikken om te bellen en enkele voorgeprogrammeerde nummers bellen waarvoor een senioren-gsm (grotere toetsen en opschriften) niet voldoet. Hulpmiddel of oplossing: ISO 9999: 22.24.00 Uitspraak of vergroting voor gsm is een softwarematig hulpmiddel dat op een Symbian of Windows Mobile gsm zorgt voor vergroting en/of spraakondersteuning bij basishandelingen zoals: een contact terugvinden in het adresboek de contacten beheren een sms-bericht lezen de instellingen wijzigen... Vereiste attesten of verslagen: Refertebedrag (vanaf 259,77 01/07/2011) (euro): Refertetermijn: 3 Niet cumuleerbaar met: Aanvullende fiches: Toelichting: Gsm's met een Windows Mobile of Symbian besturingssysteem worden doorgaans benoemd als smartphones. Vergroting én spraak zijn beiden noodzakelijk voor de slechtzienden in de doelgroep. Slechtzienden die een senioren-gsm niet kunnen gebruiken, hebben niet voldoende aan vergroting alleen. Om functioneel gebruik (werkbaar) te kunnen maken van alle gsm-functies is aanvullend spraakweergave nodig bij vergroting. terug naar de inhoudstafel Hulpmiddelenfiches volgens refertelijst 01/07/2011 267 van 320