Improving your life - oktober 2012 RoderNews De laatste wetenschap pelijke inzichten Pilot cliënt-monitoring in nazorgtraject E-learning om dwang matige gamers te helpen Column René Grim Ambulantisering in de GGZ Onlangs ontving ik een uitnodiging van het Trimbos instituut. In februari volgend jaar organiseert zij samen met GGZ Nederland en ZonMw de jaarlijkse kennisdag met als titel: Ambulantisering in de GGZ. Een hot item, dat ook bij RoderSana hoog op de agenda staat. René Grim René Grim RB MBA studeerde aan de Koninklijke Militaire Academie en Bedrijfskunde. Voor hij aantrad als algemeen directeur van RoderSana werkte hij op directieposities bij de Krijgsmacht Hospitaal Organisatie, Ziekenhuisgroep Twente en Zorgservices Twente. In het convenant tussen het Ministerie van VWS en GGZ Nederland is afgesproken dat er een drastische vermindering moet komen van het aantal klinische opnames. Kortere interventies, meer thuis herstellen. RoderSana is een voorstander van het terugdringen van onnodige langdurige klinische opnames. Wij geloven erin dat een cliënt het beste af is om gewoon in zijn eigen omgeving, nabij zijn familie en vrienden, behandeld te worden voor zijn of haar verslaving. Hiermee lopen we dus vooruit op het beleid van het Ministerie van VWS. 20 ambulante behandellocaties Momenteel is het merendeel van onze cliënten ambulant in behandeling. In 2 jaar tijd hebben we ruim 20 behandellocaties in het hele land opgezet, waar we op discrete wijze onze cliënten ontvangen en behandelen. Medio dit jaar zijn we zelfs gestart met een compleet nieuw dag- en deeltijdbehandelcentrum in Breda. We merkten dat de overgang tussen klinische opname en ambulante behandeling wel erg groot was. Nieuw behandelcentrum in Breda Alle verschillende behandelmethodieken bevinden zich in Breda samen onder een dak. Cliënten krijgen een op maat gesneden, intensieve behandeling. Zij kunnen hun normale leven voortzetten en toch intensief lees verder op de volgende pagina >
Vervolg column René Grim behandeld worden voor hun verslaving. Cliënten kunnen alleen het deeltijdprogramma doorlopen, maar een combinatie met een korte klinische opname in de kliniek in Oirschot is ook mogelijk. Afhankelijk van de bereikte resultaten wordt de behandeling bijgesteld in intensiteit. Alles is gericht op het bereiken van een duurzaam resultaat. RoderSana heeft de ambitie om gelijksoortige centra te openen in andere regio s. Klinische opvang blijft noodzakelijk Toch zullen klinische interventies noodzakelijk zijn en blijven. Soms is het nodig om gericht (individueel) en intensief mensen uit hun verslavingsroutine te halen en te focussen op verandering in levensstijl. In de RoderSana kliniek in Oirschot streven we al sinds 2008 naar het beste behandelresultaat. Zonder wachtlijsten. Inloopavonden Bent u benieuwd naar het nieuwe behandelcentrum in Breda? Bezoek dan de speciale inloopavonden. Data inloopavonden Woensdag 17 oktober, 19.30-21.00 uur Woensdag 21 november, 19.30-21.00 uur Aanmelden kan telefonisch 0499 58 44 44 of via de website www.rodersana.nl/nl/ deeltijd-behandelcentrum-breda Wij hopen u te ontmoeten! Nieuwe inzichten De laatste cijfers In juli kwam het Jaarbericht 2011 uit van de Nationale Drug Monitor. Hieronder een kort overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen. Cannabis Tussen 2000 en 2010 nam het aantal primaire cannabiscliënten in de verslavingszorg toe van 3.534 naar 10.971. Van 2009 naar 2010 ging het om een toename van 7 procent. Van de cannabiscliënten is 4 op de 10 jonger dan 25 jaar. Cocaïne Tot 2004 registreerde de verslavingszorg een sterke groei van cocaïne cliënten. De laatste jaren bleef het aantal schommelen rond de 10.000. Ecstasy blijft na cannabis de meest populaire illegale drug in het uitgaansleven. Het aandeel ecstasy cliënten van alle drugs cliënten in de verslavingszorg is al jaren gering: minder dan 1%. GHB De hulpvraag vanwege GHB-verslaving is in 2010 bijna verdubbeld ten opzichte van 2009. Het gebruik van GHB komt naar verhouding weinig voor (0,6% van de scholieren had in 2011 ervaring met GHB). Slaap- en kalmeringsmiddelen De hulpvraag voor slaap- en kalmeringsmiddelen is, hoewel beperkt, bijna verdubbeld. Alcohol Er zijn circa 1,4 miljoen heavydrinkers (op één of meer dagen per week minstens 6 glazen alcohol) in Nederland. Het aantal ouderen dat met een alcoholprobleem staat ingeschreven bij een verslavingszorginstelling blijft stijgen: in 2010 was 26 procent 55-plusser. Het alcoholgebruik onder Nederlandse scholieren ligt nog steeds ruim boven het Europese gemiddelde (20% vs 9%). Roken Het percentage heavy-smokers (20 sigaretten per dag of meer) daalde verder: van 6,3 procent in 2009 naar 4,9 procent in 2010. Meer informatie www.trimbos.nl
Tips Stress? Sporten! Hoog op de prioriteitenlijst van onze behandelwijze staat het verminderen van spanning. Veel verslavingsvormen zijn stress gerelateerd. De cliënten van RoderSana leren daarom om te gaan met stress. Zingeving, spiritualiteit, vrijetijdsbesteding en sport zijn onderdeel van de behandeling. Lichamelijke inspanning heeft een wetenschappelijk aangetoond effect op de behandeling van verslaving. Honderd minuten sport gedurende de week (5 x per week 20 minuten sporten) zorgt dat de schade door middelgebruik afneemt. Zowel op fysiek als cognitief vlak heeft lichamelijke inspanning een duidelijk gunstig effect. Sporten leidt tot vermindering van zucht en hersenen herstellen zich beter door productie van groeifactoren. Werkwijze Pilot cliënt-monitoring in nazorgtraject Na een intensieve behandeling volgt bij RoderSana altijd een nazorgtraject van twee jaar om terugval te voorkomen. Pas na twee jaar behandelen kan verwacht worden dat een verslaving duurzaam onder controle is. Ervaring en wetenschappelijk internationaal onderzoek leert ons dat intensievere behandeling ook in het nazorgtraject wenselijk is. Daarom is RoderSana gestart met een pilot in cliënt-monitoring. Het doel is om preventief in te kunnen grijpen, dan wel zo snel mogelijk na een terugval de behandeling te intensiveren. Terugval zien wij als een item dat kan horen bij het onder controle krijgen van de verslaving. Bij deze pilot informeren uit de kliniek ontslagen cliënten ons dagelijks via een SMS of emailbericht over zucht en het gebruik van de middelen. Dit doen zij naast de behandelgesprekken. Eerste fase afgerond De eerste fase van deze pilot is nu afgesloten. De ervaring onder de deelnemers bleek heel verschillend. Voor de één was deelname een steun in de rug om bewust te blijven van de risico s op terugval. En voor de ander werd deelname een dagelijks terugkerend ritueel zonder bijzondere betekenis. Momenteel trachten we de monitoring gebruiksvriendelijker te maken en willen we in het vervolgtraject de methodiek optimaliseren.
Voeding Voedingstips Wetenschappelijk is bewezen dat gezonde voeding het herstel van de hersenen positief beïnvloedt. RoderSana cliënten krijgen voedingstips om hun leefstijl te veranderen. In de kliniek worden in de avond kookworkshops gegeven. Daar leren cliënten met biologische seizoenproducten gezonde en lekkere maaltijden te bereiden. Ook krijgen zij informatie over de verandering van eetpatronen. Een aantal tips van RoderSana s voedingskundige Yneke Vocking: - Eet maximaal zes keer per dag en eet aan tafel. - Aardappelen leveren veel vitamine C en vezels en bevatten minder calorieën dan pasta of rijst. - Eet bewust. Mindful snacken? Neem een handje pelpinda s. Pinda s zitten boordevol eiwitten en zijn ongezouten. Bovendien ben je wel even bezig met pellen. Nieuws over RoderSana Uitbreiding staf RoderSana RoderSana in het nieuws Opening nieuwe behandellocatie Nieuwe psychiater: Heidi Berbee Sinds maart 2012 versterkt Heidi Berbee het team van RoderSana. Tijdens haar opleiding tot arts en psychiater in Maastricht werkte zij op de afdeling neuropsychologie en de geheugenpoli van het AZM. Hiervoor werkte Heidi Berbee als psychiater bij GGNet en was zij bestuurslid van de VNVA, Vereniging van Nederlandse Vrouwelijke Artsen. Met haar komst heeft RoderSana een psychiater in huis die gespecialiseerd is in de behandeling van vrouwspecifieke psychische klachten. Gokverslaving bij internetbeleggers In Intermediair nummer 26 wordt medisch directeur van RoderSana Dirk Steenssens geïnterviewd over een nieuw fenomeen: de zogenaamde beursjunks. Dit zijn mensen die verslaafd raken aan beleggen via internet. RoderSana en andere verslavingscentra signaleren een toename van het aantal probleemgevallen. Het aantal gokverslaafden in casino s loopt terug dankzij streng toezicht. We zien echter dat er een nieuwe soort gokverslaafden ontstaat, namelijk de internetbeleggers. Op internet is sociale controle uiteraard beperkt, zegt Dirk Steenssens. Nieuwe behandellocatie in Middelburg Eind september openden we onze nieuwe polikliniek in Middelburg. De polikliniek richt zich op de provincie Zeeland. Het team van deze locatie bestaat uit medewerkers die sterk verbonden zijn met deze regio. Indien nodig houden de RoderSana behandelaren ook spreekuur op de andere eilanden, om zo dicht mogelijk bij de cliënt te komen. Om privacy redenen vermelden wij geen adresgegevens van onze locaties, maar komt u gerust een kijkje nemen in de mooie nieuwe poli. Belt u voor een afspraak: 0499 58 44 44.
Ontwikkelingen in verslavingszorg De laatste wetenschappelijke inzichten Als medisch directeur van RoderSana ben ik eindverantwoordelijk voor het behandelprogramma. Voor iedere cliënt wordt een individueel behandelprogramma opgesteld, omdat iedere cliënt uniek is. Alle elementen uit het programma zijn zoveel mogelijk evidence based. Wij werken niet volgens het 12 stappen Minnesota model. In de USA wordt immers steeds meer getwijfeld aan de effectiviteit van het model. Vooral omdat een grote groep cliënten geen aansluiting vindt bij deze benadering. kosten voor de gezondheidszorg. Al de overige kosten zijn te wijten aan verloren productiviteit. 75% van de jongeren tot 19 jaar heeft gedurende een periode van 3 a 4 jaar ernstige alcoholproblemen. Voor 25% van deze jongeren blijft dit probleem chronisch. Alcoholafhankelijkheid is voor 60% erfelijk. Recent onderzoek geeft aan dat behandeling van alcoholafhankelijkheid niet altijd langdurig moet zijn om efficiënt te zijn. Vooral de eerste vijf sessies wegen het zwaarst door op het behandelsucces, met name voor die mensen met een recente geschiedenis in alcoholmisbruik. Ook blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat bij een combinatie van medicatie en psychotherapie de terugval het minst is. Onlangs bezocht ik een congres van het CPDD (College on Problems of Drug Dependence). Met vakgenoten vanuit de hele wereld discussieerden we in Palm Springs over uiteenlopende onderwerpen rondom de behandeling van verslaving. Graag deel ik de highlights daarvan met u in een reeks artikelen. In dit artikel leest u de nieuwste inzichten voor de behandeling van alcohol- en nicotineafhankelijkheid. Alcohol groot gezondheidsprobleem in de USA De economische gevolgen voor de maatschappij van overmatig drankgebruik in de USA zijn beraamd op 185 miljard dollar per jaar. 26 miljard daarvan zijn Stoppen met roken Ook werd uitgebreid gediscussieerd over de vraag of we accepteren dat een aantal mensen nicotine blijft gebruiken. Zij stoppen wel met het roken, maar kiezen voor een nicotine substituut (nicotinekauwgom, -pleisters, etc.). Deze mensen blijven nicotineafhankelijk, maar vermijden de inname van andere schadelijke stoffen als teer en beperken ook de longschade. Op deze wijze kan deze interventie leiden tot een globale verbetering van de gezondheid, ondanks het niet stoppen van nicotine inname. Voor een bepaalde groep mensen is immers totale abstinentie gedurende lange tijd gewoon geen optie. Meer weten? Wilt u meer weten over gecontroleerd alcoholgebruik als nieuwe strategie? Wij bevelen het artikel Is onthouding echt nodig? De paradigma s evolueren uit het wetenschappelijke tijdschrift Neuron editie 6 2012 aan.
E-health E-learning om dwangmatige gamers te helpen Patiënten gebruiken internet vaak om informatie over hun gezondheid op te zoeken. Voor het eerst is er nu in België een online zelfhulpprogramma, specifiek gericht op de behandeling van gameverslaafden. Op deze site kunnen spelverslaafden door middel van een gratis online hulpprogramma hun verslavingsgedrag stoppen of verminderen. De site richt zich ook op naasten van spelverslaafden en zorgverleners. www.gokkliniek.be Colofon en algemene informatie Nieuws en actualiteit RoderSana is een verslavings zorginstelling waar kwaliteit, resultaat en vertrouwen centraal staan. Sinds 2008 streeft RoderSana met een multidisciplinair team naar een duurzame controle van de verslaving. Dit doet zij vanuit een integrale behandelfilosofie waarin wetenschappelijk onderbouwde neurobiologische en psychologische behandelprincipes zijn ingebed. RoderSana heeft overeenkomsten met alle zorgverzekeraars en kent geen wachtlijsten. Interessant leesvoer Nieuw op de website Colofon Oplage 5.000 stuks Opmaak CreCs Creatie & Concept Drukwerk Drukkerij De Croon van Heerbeek Tekst en productie Christy Melsbach Redactie Opmerkingen of vragen mailt u naar redactie@rodersana.nl Adres RoderSana Oerlesedijk 1 Postbus 204 5688 ZL Oirschot Telefoon 0499 58 44 44 www.rodersana.nl Een magazine over verslaving Lef Magazine; zo wordt verslaving een verademing, ook voor familieleden. Op deze wijze profileert het tijdschrift zich op haar website. Lef Magazine richt zich op de verslaafde in herstel, zijn of haar familieleden en naasten en de hulpverlening. Het magazine biedt herkenning, troost, informatie, opinie, discussie, inspiratie, humor en amusement. Benieuwd? Wij mogen 5 exemplaren van Lef Magazine weggeven. Heeft u interesse, stuur dan een mail naar redactie@rodersana.nl. Misschien ligt het tijdschrift binnenkort gratis bij u op de mat! Zelftesting op de website Vanaf nu is het mogelijk om op www.rodersana.nl te testen in hoeverre uw drank-, drugs- of medicijngebruik risicovol is. De test is volledig anoniem en afkomstig van de World Health Organization. Deelnemers beantwoorden een aantal vragen en krijgen op basis van hun gegevens een advies.