bouwen NR. 2 APRIL 2015 MAGAZINE OVER LOOPBAANONTWIKKELING EN VAKTECHNIEK VOOR WERKNEMERS IN DE BOUW EN INFRA Versleten rug pakt positief uit Metselen met extra smalle gevelbakstenen Gilbert Nerings bouwt op water
ENTREE Bouwen hoort graag jouw mening. over het blad, over je loopbaan, over je vak, over techniek en over al het andere dat je bezighoudt. Mail naar: bouwen@fundeon.nl. INHOUD DUURZAAM BOUWEN VOORAL GOEDBEDOELD Duurzaam bouwen is hot. Maar komt er ook wat van terecht? Via ibouwen kon je de laatste maanden reageren op de stelling Duurzaam bouwen blijft vaak steken in goede bedoelingen. 72% is het eens met de stelling WINNAAR BOUWSELFIE WEDSTRIJD Gijs Bastiaansen is winnaar van de fotowedstrijd op ibouwen. Zijn bouwselfie kreeg de meeste stemmen. Gijs maakte de foto op een landaanwin-project van Boskalis in Masan, Zuid- Korea. Hij wint er een GoPro-camera mee. STELLING: VEILIGHEIDSKLEDING IS NIET HITTEPROOF Helm, hesje, hand- en veiligheidsschoenen. Ze zijn verplicht, ook als de mussen van het dag vallen. De komende maanden kun je op ibouwen reageren op de stelling: Veiligheidskleding is niet hitteproof. Hier alvast drie meningen. 4 BOUWEN OP WATER De vaklieden van Martens en Van Oord bouwen bij Cadzand-Bad een jachthaven. Een mooi, maar ingewikkeld project. Want het weer, de wind en de golfslag heb je niet in de hand. BOUWTECHNIEK: SMALLE GEVEL BAKSTEEN Bouwreportage Jachthaven Cadzand-Bad 4 EVC-traject Marnix van Zutphen 9 HITTEROOSTERS Ron van Arendonk, veiligheidskundige bij Aboma: Er zijn hitte roosters: vroeger beginnen. Als het te warm is, kan het werk te gevaarlijk worden. Bijvoorbeeld als je op een steiger aan het werk bent. Het is dan belangrijk dat je stopt en de uitvoerder om andere werkzaamheden vraagt. T-SHIRT Ruud van Deursen, junior projectleider bij Driessen Bouw: Als het warm is, doe je je veiligheidskleding uit. Dat gaat ten koste van de veiligheid, dat weet ik, maar dat is wel de praktijk. NIET ADEMEND Marnix van Zutphen, vakman gww bij KWS: Eens. Tegenwoordig moet je kleding aan met lange mouwen, maar de meeste veiligheidskleding is nietademend. Dus als het zonnetje schijnt, is dat best lastig. Maar wat betreft veiligheid neem ik geen enkel risico, dus ik houd wel alles aan. PRAAT MEE! Ga naar ibouwen.nl, klik op Bekijk ibouwen en ga naar pagina 5. Daar kun je je stem uitbrengen én meepraten met vakgenoten. Mijn vak verandert, de bouw verandert en ik blijf metselaar. Dat zegt Mark Pieters. In deze Bouwen laat hij zien hoe je metselt met extra smalle gevelbaksteen. VERSLETEN RUG Een versleten rug knakte de timmerloopbaan van Ron van Arendonk. Toch kwam alles op z n pootjes terecht. Ron is nu veiligheidskundige en staat aan het begin van een nieuwe loopbaan. 12 28 Bouwtechniek De metselaar 12 Vernieuwbouw recreatieoord De Warande 16 Wat levert het op? Ruud van Deursen 20 Vakmanschap: Simultaan boren 22 De loopbaan van Ron van Arendonk 28 Colofon 31
BOUWREPORTAGE Jachthaven voor Cadzand Bouwen op water Op het uiterste puntje van Zeeuws-Vlaanderen, met uitzicht op Knokke-Heist, kun je volgend jaar aanmeren in een fraaie jachthaven. Cadzand-Bad hoopt met die extra attractie nog meer toeristen te lokken. De haven wordt uit zee getrokken door de waterbouwers van Martens en Van Oord. 4 5
Een strakblauwe lucht, een rustige zee, amper golfslag. Ideale omstandigheden voor bouwwerkzaamheden op water. De Scheldeoord, het multifunctionele ponton van Martens en Van Oord, ligt zo n tweehonderd meter uit de kust. Als een trotse gastheer ontvangt barge master Gilbert Nerings (34) Bouwen. Gilbert is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen op het ponton. Hij onderhoudt het contact met de wal, stemt de werkzaamheden af met de uitvoerders en stuurt de verschillende ploegen aan boord aan. BOMMEN EN GRANATEN Deze voorjaarsochtend dient de Scheldeoord als uitvalsbasis voor een duikteam, dat de klei- en zandlagen in kaart brengt. De duikers benaderen daarnaast verdachte objecten, op zoek naar eventuele explosieven. Stuiten de duikers op zo n explosief, dan neemt de OCE- (Opsporing Conventionele Explosieven-)deskundige aan boord het over. Overdag de bodem verkennen, s nachts zand en stenen storten. Dat is in deze fase het ritme op de XBLOC De strekdammen krijgen een bovenlaag van Xbloc s. Deze enkellaags betonnen golfbrekerblokken hebben een specifieke vorm. Zij haken als het ware in elkaar en absorberen daardoor de golfslag. Bij Cadzand-Bad worden zij voor het eerst in Nederland toegepast. Scheldeoord. Zodra alle verdachte objecten zijn geïnventariseerd, gaat de aandacht volledig naar de aanleg van de strekdammen. GROVE EN FIJNE STEEN Voor die dammen is ruim 200.000 ton steen nodig, verdeeld over drie soorten: fijn (1-200 millimeter), grover (10 tot 60 kilo) en grof (300 tot 1.000 kilo) Dit materiaal komt deels met binnenschepen uit Duitsland en België en wordt in Vlissingen overgeladen. Uit Noorwegen komen stenen met een hoger soortelijk gewicht, voor de buitenzijde van de strekdammen. De Mantsinen 160R Hybrilift op het ponton stort met een poliepgrijper per keer 4 kuub. De wit-met-groene kraan is, net als al het andere materieel, smetteloos. Dat is onze bedrijfscultuur, legt Gilbert uit. Hij en zijn collega s houden de zaak als vanzelfsprekend schoon en op orde. LABORATORIUM In de keet op de wal legt projectleider Bas van de Lagemaat (33) uit wat de bouw van de jachthaven ingewikkeld maakt: het weer, de golfslag, het getij, het hele logistieke proces. Ter voorbereiding zijn de omstandigheden in een laboratorium KUSTVERSTERKING Bij Cadzand-Bad wordt de kust versterkt om een superstorm (die eens per 4.000 jaar voorkomt) te kunnen weerstaan. Het project bestaat uit: verbreding van de duinen, ophoging van het strand, de aanleg van nieuwe strekdammen en van een jachthaven met 125 ligplaatsen. Het werk wordt uitgevoerd door Combinatie Cadzand-Bad, bestaande uit BAM en Martens en Van Oord. Al het materieel is smetteloos, dat is onze bedrijfscultuur OPLEIDING VAN BELANG Gilbert Nerings benedendeks. De Scheldeoord is 60 meter lang, 15 meter breed en 3 meter hoog. In de ruimtes benedendeks vind je alle technische voorzieningen. Martens en Van Oord steekt veel energie in de ontwikkeling van het personeel. Het bedrijf maakt regelmatig gebruik van het Loopbaantraject Bouw & Infra. Teamleider Rieuwert Scholten (34) legt uit waarom: We investeren continu in onze medewerkers. We bieden ze trainingen, opleidingen en doorgroeimogelijkheden. Dat zorgt niet alleen voor een verrijking van de mensen zelf, maar ook van Martens en Van Oord. Daarnaast staat natuurlijk de techniek niet stil. De ontwikkeling van materieel is de laatste tien jaar erg hard gegaan. Als je dus innoverend wilt zijn en voorop wilt lopen, dan moet je daar qua kennis in meegroeien. Binnen ons bedrijf zit veel potentieel en energie: mensen die graag verder willen, die graag meer willen weten en doen. Door in de kracht van je eigen mensen te geloven en hen te stimuleren, maak je ook de betrokkenheid bij het bedrijf groter. En daar profiteren we allemaal van, ook onze klanten. 6 7
EVC-TRAJECT VAN SHOVEL NAAR PONTON Gilbert Nerings werkt sinds zijn achttiende bij Martens en Van Oord. Hij begon op een shovel, had in de loop der tijd verschillende functies. Een paar jaar geleden zocht hij als kraanmachinist meer uitdaging. Hij stapte op teamleider Rieuwert Scholten af en die vroeg of Gilbert kraanmachinist op de Scheldeoord wilde worden. Hij leerde baggeren met de Mantsinen en vooral werken met de boordcomputer. En toen kwam vanuit Martens en Van Oord de vraag of ik voor barge master nagebootst, op basis van langjarige metingen van de golfslag. De bouwers weten bij welke golfslag het kritisch wordt, zodat ze de werkzaamheden bijtijds kunnen stilleggen. Bas geniet van dit werk. Sinds zijn mts Grond-, Weg en Waterbouw is hij bij Martens en Van Oord in dienst, de laatste zes jaar als projectleider. Ik houd niet zo van mappen en papier, ik bouw liever iets met mensen en machines. Zoals hier: een haven die langzaam uit zee tevoorschijn komt. n Volg de bouw van de jachthaven via de webcam. Ga naar ibouwen.nl SCHELDEOORD De Scheldeoord is het grootste ponton van Martens en Van Oord. Het multifunctionele ponton is 60 meter lang, 15 meter breed en 3 meter hoog. Benedendeks is ruimte voor alle techniek. Het werkdek (30 mm staal) beslaat de wilde leren. Dat vond ik zeker een uitdaging. Zijn nieuwe functie bevalt Gilbert. Ik vind het elke dag leuker worden, krijg steeds meer onder controle. Om zijn vaardigheden te vergroten en zo te groeien naar deze functie volgt Gilbert een loopbaantraject. De opleiding bestaat uit coaching voor zijn persoonlijke ontwikkeling en cursussen Engels, Word en Excel. Pittig wel, vindt Gilbert want ik ben meer iemand van de praktijk dan van de theorie. hele lengte. Zo kan er tegelijkertijd op het voor- en achterdek een graaf machine tot 250 ton worden opgesteld. Met twee draaibare roer propellers in een speciale behuizing (zogenoemde thrusters) kan de Scheldeoord ondanks zijn forse JONG LEREN Water trekt mij altijd wel, zegt Martin Koppelaar (25) uit Nieuwerkerk aan den IJssel. Martin is machinist op een hydraulische graafmachine. Werk waar hij elke dag van geniet. Zijn mooiste klus tot nu toe? Het uitgraven van de parkeergarage onder de Markthal in Rotterdam. Daar heb ik tien maanden gestaan en alle werkzaamheden gedaan. Het was complex, qua grootte en diepte, maar prachtig om te doen. Hoewel hij het dus nog zeer naar zijn zin heeft als kraanmachinist, denkt Martin toch al aan ander werk. Voor de toekomst. Stel dat ik toe ben aan een nieuwe uitdaging, dan heb ik wat achter de hand. En nu ik nog relatief jong ben, leer ik denk ik wat makkelijker. Via het Loopbaantraject Bouw & Infra volgt hij op het OCBI in Nieuwegein de opleiding tot meewerkend assistent uitvoerder. Daarna gaat hij door voor zelfstandig uitvoerder. omvang nauwkeurig manoeuvreren. Het ponton rust op vier spudpalen. Een daarvan is een zogenoemde stappaal, die het ponton in stappen van 8 meter kan verplaatsen. Vakman gww Marnix van Zutphen Diploma geeft zekerheid 8 9
Marnix van Zutphen (links) en hoofduitvoerder Jan Boon: succesvol teamwork na werktijd Nou, niet helemaal, vertelt Marnix. Ik kwam terecht bij Opsporen Conventionele Explosieven, OCE, beter bekend als de Bommenclub. OCE is binnen KWS Infra een bedrijfsonderdeel dat zich bezighoudt met het opsporen van Niet-Gesprongen Conventionele Explosieven (NGCE). ECODUCT BOELE STAAL Marnix en Jan werken momenteel aan de aanleg van Ecoduct Boele Staal in de gemeente Soesterberg. Het ecoduct is één van de vijf ecoducten die binnen het programma Hart van de Heuvelrug worden gebouwd. Doel van het ecoduct is diersoorten als de das, ree, boommarter en vos een veilige overtocht te bieden. Meer informatie vind je op www.hartvandeheuvelrug.nl Marnix van Zutphen (43) ging op vijftienjarige leeftijd aan de slag. Hij leerde het vak in de praktijk en ontwikkelde zich tot een volwaardig vakman gww. Ergens diep van binnen was er altijd dat knagende gevoel dat hij geen diploma had. Geen erkenning, maar ook geen zekerheid CUNET GRAVEN Een cunet is een uitgegraven gedeelte in een niet draagkrachtige grondlaag. De grond wordt afgegraven en vervangen door een meer draagkrachtige laag, meestal zand. De methode wordt veel toegepast bij de aanleg van wegen en om een terrein bouwrijp te maken. Ik had gewoon geen zin meer om naar school te gaan, vertelt Marnix, half verscholen achter een plastic bakje koffie in de bouwkeet. Toen de zomervakantie begon, ging ik als vakantiekracht aan de slag bij een straatmakerbedrijf. Tja, je bent vijftien jaar oud en voor het eerst heb je wat meer geld. En dan denk je natuurlijk: dit bevalt me veel beter dan school. Dus toen de zomervakantie op z n einde liep, vroeg ik of ik mocht blijven. MAN VAN DE PRAKTIJK Marnix kon aan de slag als oppermanstraatmaker. Na zes jaar maakte hij de overstap naar het grondwerk. Hij leerde pvc-buizen leggen, kolken zetten, maatvoering en cunet graven. Behalve een cursus VCA bleef hij ver weg van de schoolbanken. Ik leerde het vak van ervaren collega s. Door te kijken hoe zij het deden, en vragen te stellen als ik iets niet begreep. In de praktijk dus, op de werkvloer. Op precies dezelfde manier als ik het straatmakervak onder de knie had gekregen. BOMMENCLUB Na - wederom - zes jaar maakte hij de overstap naar KWS Infra. Als vakman gww vervulde hij vrijwel dezelfde taken als in zijn vorige functie. Zo volgde hij onder meer de herhalingscursussen VCA en Veilig Werken Langs de Weg. Dus alles bleef hetzelfde? UITZETTEN Mijn werk bij de Bommenclub is het uitzetten van de plekken waar mogelijke explosieven zijn gemeten. Uiterst geconcentreerd werk waarvoor ik een training heb moeten volgen. OCE werkt in het hele land. Indien het bij OCE erg druk is, wordt Marnix ingezet bij de uitzetwerkzaamheden. Is het niet druk, dan zit Marnix op projecten zoals nu, bij de aanleg van een ecoduct in Soesterberg. Daar werkt hij onder meer samen met hoofduitvoerder Jan Boon. MEER VERANTWOORDELIJKHEID Marnix en ik hebben al vaker met elkaar samengewerkt, vertelt Jan. Daarom weet ik dat hij lang twijfelde of hij zijn werk ervaring zou vastleggen via een Evc- traject. Marnix knikt instemmend. Wat voor mij de doorslag gaf, was dat ik als voorman meer verantwoordelijkheid kreeg. Natuurlijk speelt ook mee dat je met een certificaat of diploma meer zekerheid hebt. En Jan vult aan: Vergeet niet dat je ook een stukje erkenning krijgt van je vakmanschap. HELPENDE HAND Meer zekerheid, een stukje erkenning Het klonk Marnix als muziek in de oren, maar hij bleef twijfelen. Dat hij een portfolio moest samenstellen van werkzaamheden die hij in het verleden had uitgevoerd; okay, dat leek hem nog wel leuk. Maar daarvoor moest hij wel zijn computerkennis bijspijkeren, want zo vaak zat hij niet achter de computer. En wat te denken van zijn lees- en schrijfvaardigheid? Natuurlijk, uiteindelijk zou hij het wel kunnen, maar hij zag er tegenop. Begrijpelijk want Marnix had al 25 jaar geen school meer van binnen gezien. Jan begreep dat en bood Marnix de helpende hand. Samen met evc-adviseur Paul Frankenhuizen van de EVC-centra Bouw & Infra werd een evctraject in gang gezet. GOEDE GRONDWERKER Jan: Ik hielp Marnix bij het samenstellen van zijn portfolio. Zo controleerde ik bijvoorbeeld alle verslagen en hielp bij de fotoselectie. Wat me daarbij vooral opviel, was hoe gedetailleerd hij een werkproces beschreef. Dat vond ik opmerkelijk, want op de werkvloer had Marnix nog wel eens moeite om details uit te leggen aan collega s. Ik denk dan ook dat het evc- traject Marnix s zelfvertrouwen een enorme boost heeft gegeven. En ik zei ook tegen hem: Wanneer een leerling jouw portfolio leest en precies handelt zoals jij het hebt beschreven, dan heeft KWS Infra er weer een goede grondwerker bij. n WAAROM EEN EVC-TRAJECT? Je kunt om verschillende redenen een evc-traject volgen. Omdat je erkenning wilt voor de vakkennis, bijvoorbeeld. Of omdat je met een certificaat of diploma op zak een loopbaanstap wilt zetten. Of je werkgever vraagt je zo n traject te doen, zodat hij kan aantonen dat het bedrijf over echte vakmensen beschikt. Wat de reden ook mag zijn, de eerste stap zet je door hier eens te gaan kijken: www.evc-centra.nl 10 11
BOUWTECHNIEK De flexibiliteit van de metselaar Mark Pieters (39) uit Bolsward heeft uitgerekend dat hij in de loop van twintig jaar ongeveer 1,5 miljoen stenen heeft gemetseld. En daar houdt het niet mee op, want als meewerkend voorman-metselaar bij Zuidema Metselwerken beoefent hij nog dagelijks het handwerk met de troffel en de steen. Bij toeval is hij in het vak gerold. Mark Pieters: Als jongen van negentien zat ik op een opleiding voor de binnenvaart, maar dat liep niet lekker. Mijn schoonvader, die metselaar was, vroeg me of zijn vak ook iets voor mij zou kunnen zijn. Ik gaf hem een vaag antwoord dacht hij dat ik ja had gezegd. Een week later nam hij me mee naar de bouw om metselaars aan het werk te zien. Ik kreeg meteen de smaak te pakken. Het idee dat je door te metselen iets opbouwt en dat je iets moois in het zicht brengt. Ik kan nog altijd genieten van de handigheid om een steen in één vloeiende beweging aan de draad te leggen. Je moet minstens vijf jaar praktijkervaring hebben voor je echt die cadans gaat voelen van het metselen. Na zijn vakopleiding werkte Mark bij verschillende metselbedrijven, grote en kleine. Sinds zes jaar is hij in dienst bij Zuidema Metselwerken. Zijn vakkundigheid heeft hij steeds verder ontwikkeld en Mark Pieters (links) en steigerbouwer Roelof Tinner van Zwennes Krimpfolie uit Sneek aangepast aan de vraag naar traditionele en nieuwe metseltechnieken. Mark: Ik heb hanenkammen gemetseld, boerenvlechtingen van Friese geeltjes en allerlei metselverbanden met verschillende steensoorten en voegafwerkingen. Metselwerk keert altijd weer terug in nieuwe vormen, die passen bij veranderde bouwopvattingen. Werken met extra smalle gevelstenen is daar een voorbeeld van. Volgens mij komt er voorlopig geen einde aan de flexibele mogelijkheden van handmatig gemetselde bakstenen. Dat merk ik ook weer hier in Dronten, waar we werken aan de modernisering en verduurzaming van 137 woningen uit de zestiger jaren. We hebben nieuwe spouwbladen gemetseld met smalle baksteen. Daar heeft ons handwerk weer precies de juiste flexibiliteit om onregelmatigheden in de bestaande detaillering op te vangen. Mijn vak verandert, de bouw verandert en ik blijf metselaar. In ibouwen 2 vind je een interactieve uitleg over metselen met extra smalle gevel bakstenen. Kijk op ibouwen.nl DE SMALLE BAKSTEEN Bij verduurzaming van woningen valt steeds vaker de keuze op na-isoleren van de spouw in combinatie met een luchtspouw. Dat geeft extra isolatiewaarde aan de gebouwschil. Het ligt dan voor de hand om een bestaande spouw te verbreden. Door het bestaande buitenspouwblad te slopen en een nieuwe buitenmuur te metselen met smallere baksteen, ontstaat een spouw die breed genoeg is voor hoogwaardige isolatie plus een luchtspouw. De afmetingen van de extra smalle, gele strengperssteen die wordt toegepast bij de woningen in Dronten zijn 210 x 65 x 53 mm. De smallere baksteen - de metselaars hebben het over renovatiesteen - bespaart materiaal-, energie- en transportkosten. De metselaars werken er graag mee, omdat de smalle steen een derde lichter is dan stenen van het reguliere Waalformaat. 12 13
METSELEN MET EXTRA SMALLE GEVELBAKSTENEN Met dank aan: Mateboer Bouw B.V. uit Kampen en Zuidema Metselwerken B.V. uit Noardburgum Bij de modernisering en verduurzaming van de woningen in Dronten wordt eerst het bestaande gevelmetselwerk gesloopt. De spouw is namelijk te smal om er nieuwe isolatie platen in aan te brengen. Ook betonnen lateien worden verwijderd. Die zouden in de nieuwe situatie koudebruggen veroorzaken. Het binnenspouwblad wordt glad gemaakt. Alle verontreinigingen in de bestaande spouw, worden verwijderd. De slopers treffen onder andere oude beitels en hamers aan en ingekraste namen naast het jaartal 1961. De thermische isolatie wordt verbeterd door het aanbrengen van 2 mm minerale wol voor het opvangen van oneffenheden van het binnenspouwblad, spouwisolatieplaat van 74 mm dik resol hardschuim (Rc 4,13 m² K/W) en door het aanhouden van een luchtspouw van 40 mm. De isolatieplaten worden bevestigd met paraplupluggen. Naderhand slaat de metselaar daar een rvs-spouwanker in. De gecombineerde voordelen van de hoge isolatiewaarde van de isolatieplaat en die van de luchtspouw, levert een gevel op met een zeer gunstige warmteweerstand van Rc 4,5 m² K/W. Steigerbouwers bouwen voor de metselaars een metselsteiger (spiekop-rozetsysteem) met speciale metselconsoles. Met de consoles en de standaard systeemvlonders maken ze een verlaagde werkplek. Tijdens hun werk pakken de metselaars hun stenen dan van de steigervloer. Dat voorkomt onnodig bukken. Door gebruik van speciale staanders met ringrozetten op een onderling afstand van 54 centimeter kan de steigerslag verhoogd worden. Dit voorkomt dat de metselaars voortdurend met hun helm tegen de steigerbuizen stoten. De metselaar voegt in de mechanische mengsilo voldoende water toe aan de mortel. De zogeheten doorstrijkspecie bevat een versneller die het mengsel een maximale verwerkings tijd geeft van 3 uur. De smalle baksteen wordt gemetseld in wild verband. Dat metselverband is flexibel genoeg voor het omkanten van de bestaande kozijnen, die vaak niet exact volgens dezelfde maatvoering in de gevelopening zitten. Na het vleien van de steen aan de draad, haalt de metselaar met zijn troffel alleen de overtollige specie weg. Hij krabbelt de voegen niet uit. De metselsteiger wordt met krimpfolie overkapt tegen regen. Dat garandeert de voortgang van de werkzaamheden en voorkomt lekkage in de woningen. Gevolg is wel, dat tijdens de bouwwerkzaamheden geen verticaal transport met een bouwkraan mogelijk is. En dat betekent weer dat metselstenen met een vorkheftruck op het laadplatform getild moeten worden. Vanaf die plek verdelen de opperlieden met kruiwagens de stenen over de werkplekken aan de gevel. Na het metselen van ongeveer twintig lagen gaat de metselaar de stoot- en lintvoegen afwerken. Dat doet hij door de doorstrijkspecie in de voegen door te strijken met een speciaal apparaat, de pointmaster. Dat is een voegpen tussen twee wieltjes. De pen kan op de gewenste voegdiepte worden afgesteld. Met de pointmaster rijdt de metselaar alle voegen af, te beginnen met de stootvoegen. Voordeel van gepointerde voegen zijn de sterkte en de duurzaamheid. Bovendien hoeft doorstrijkwerk niet verder meer afgewerkt te worden door een voeger. Allround renovatiemedewerkers brengen op de vrijgekomen betonfundering een stalen plaat aan om het draagvlak voor het nieuwe gevelmetselwerk te verbreden. Dat maakt het mogelijk om het nieuwe buitenspouwblad meer naar buiten te plaatsen waardoor een ruimere spouw ontstaat. Daarna stellen timmerlieden de aluminium metselprofielen waarlangs de metselaars hun metselkoord kunnen spannen. Tussen de profielen en metselwerk wordt met een dikke lat een opening vrijgehouden, zodat de voegen achter het profiel afgewerkt kunnen worden. Na 7 weken herrie en overlast in en rondom de woning, kunnen de bewoners hun normale huiselijk leven weer hervatten. De klantgerichtheid van een hedendaags bouwbedrijf gebiedt dat woningen na een renovatie, groot onderhoud of een modernisering zowel binnen als buiten bezemschoon worden opgeleverd. Compleet met een handleiding voor gebruik van nieuwe huis installaties, hersteld straatwerk en een tuin zonder specieresten en puin. n 14 15
Zwembad in de steigers Recreatieoord krijgt extreme makeover Vorig jaar zomer stond hier nog een sporthal, rook het er naar zweet. Binnenkort ruik je chloor en trekken zwemmers er hun baantjes. Recreatieoord De Warande in Oosterhout krijgt een complete makeover. Een mooie opdracht voor de bouwers in beweging van Vaessen uit Raamsdonksveer. 16 17
CREATIEF De timmerlieden van Vaessen leggen de laatste hand aan de betimmering van de wanden. Op zwart folie komt lattenwerk, in drie verschillende lengtes. Volgens een bepaald ontwerp? Ja en nee. De timmerlieden werken met latten van drie verschillende lengtes. De instructie van de architect luidde: Gewoon doen, niet nadenken. Begin mei 2014 begon de sloop van de sporthal. Een krap jaar later zijn het instructie- en het wedstrijdbassin bijna gereed. Uitvoerder Maik van Beijnen (38) wijst op een bijzonder aspect van deze twee binnenbaden: de wanden bestaan uit prefab-elementen. Het is voor het eerst dat dit wordt toegepast in Nederland. Het normale procedé is bekisting en beton storten. Hier is voor prefab gekozen om de snelheid van de bouw omhoog te brengen. We hebben een strakke planning: vanaf 24 april moet hier gezwommen kunnen worden. DAMP-REMMENDE FOLIE Een zwembad vraagt extra aandacht voor details. Zo worden bijvoorbeeld speciale folies toegepast in de wand- en dakconstructies als damp- en luchtdichte laag. Het binnenklimaat kan namelijk extreme vormen aannemen. Het water in het ANIMATIEFILM In ibouwen 2 vind je een animatiefilm van een uitgebreide artist impression. Kijk op ibouwen.nl instructiebad zal straks zo n 31 graden Celsius zijn; de luchttemperatuur zelfs nog enkele graden hoger. Door verdamping van zwembadwater stijgt de lucht vochtigheid in de hal. Als daar niet op de juiste wijze mee wordt omgegaan door bijvoorbeeld lucht behandeling en goede folies zullen er in de winter direct problemen ontstaan in de vorm van condens. THUISWEDSTRIJD Vaessen is gespecialiseerd in dit soort bouw. Al meer dan vijfentachtig jaar bouwt het bedrijf door heel Nederland zwembaden en sportaccommo daties. Uitvoerder Maik van Beijnen uit Raamdonksveer heeft hier in Oosterhout bijna een thuiswedstrijd ; zijn vorige klus was in het noorden van het land. Hij begon als timmerman bij het bedrijf, volgde tien jaar geleden de opleiding voor assistent uitvoerder en groeide door tot uitvoerder. Het mooie aan dit werk? De variatie, de specialisatie en natuurlijk de kunst om het op tijd en perfect op te leveren. TEGELZETTER ROWAN WORDT SERVICEMONTEUR TE ZWAAR GETILD Tot zijn spijt heeft tegelzetter Rowan Stoop (25) uit Oosterhout ruim tijd voor een rond leiding. Hoe dat zit, vertelt hij aan de rand van het zwembad in aanbouw. Rowan heeft last van zijn rug; de onderste wervels zijn gedraaid. Waarschijnlijk heb ik te vaak te zwaar getild. De afgelopen tweeënhalf jaar komt het met periodes terug. Dan kan ik niet anders dan platliggen en pillen slikken. Vorig jaar was hij anderhalve week niet in staat te werken. Sindsdien krijgt hij lichter werk; bij de vernieuwbouw van De Warande is hij rechterhand van uitvoerder Maik. Maar de vooruitzichten blijven slecht. PIJN IN HET HART Rowan volgde zijn opleiding tot tegelzetter bij Vaessen. Hij is allround (niveau 3) en heeft het vak volledig in de vingers. Niet voor niets werd hij derde bij de Zuid-Nederlandse kampioenschappen tegelzetten. Maar nu laat zijn lichaam hem in de steek. De bedrijfsarts wees Rowan op het Loopbaantraject Bouw & Infra. Uit een loopbaan onderzoek bleek dat de tegelzetter het vooral in een technische richting zou moeten zoeken. Rowan koos voor een opleiding tot servicemonteur. Met pijn in het hart zegt hij de bouw vaarwel. Maar het was of doorgaan en over tien jaar niets meer kunnen of nu kiezen voor een ander vak. DOORZETTINGSVERMOGEN Ook Vaessen neemt niet graag afscheid van Rowan. Manager P&O Judy de Hoogh: Rowan is een echte vakman en we hebben veel bewondering voor zijn doorzettingsvermogen. Spijtig dat hij het werk fysiek niet meer kan doen. We wilden hem graag helpen de juiste richting te kiezen en daarbij was het Loopbaantraject Bouw & Infra een uitkomst. Bij het geschiktheidsonderzoek is grondig naar zijn mogelijkheden gekeken. Zijn capaciteiten, interesses en mogelijkheden. VAESSEN EN DE WARANDE In opdracht van de gemeente Oosterhout bouwt en verbouwt Vaessen het recreatieoord De Warande. Het project omvat onder andere de nieuwbouw van een instructie- en wedstrijdbassin, de overkapping en reconstructie van het 50-meter buitenbad en het opnieuw betegelen van twee buitenbaden. Vaessen en Oosterhout realiseren het project op basis van Total Cost of Ownership (TCO). Dat wil zeggen dat Vaessen naast het ontwerp en de uitvoering ook het risicodragende langjarige onderhoud en energiemanagement voor zijn rekening neemt. De Warande is het tweede sportproject in Nederland dat volgens TCO wordt ontwikkeld. 2.300 KUUB Tijdens de afbouwfase stuurt Maik twaalf collega s van Vaessen aan, vooral timmerlieden. Daarnaast zijn er op de bouwplaats nog zo n zestig vaklieden in de weer: stukadoors, tegelzetters, installateurs. De strakke planning gaat gehaald worden, ook al is er wat tegenslag geweest met het aanbrengen van de damp-remmende folie. Op 1 april wordt als eerste het 50-meterbad opgeleverd. Dit is opgeknapt en overkapt. Anders dan bij de binnenbaden is de afwerking niet van tegels, maar met roestvrijstalen panelen. De 2.300 kuub water die nodig is om het bad te vullen, stroomde begin maart uit de kraan. Als deze Bouwen verschijnt, kan de Oosterhoutse bevolking alweer dobberen in de zwembaden van De Warande. n STROEF Voor de perrons rond de zwembaden wordt gebruik gemaakt van tegels met een antislipwaarde R11, de op één na stroefste soort. 18 19
WAT LEVERT HET OP? Ondernemer in spe Ik ga graag naar school, vertelt Ruud van Deursen (27) tussen neus en lippen door. Pardon? Ja echt, lacht hij. Ik was anderhalf jaar van school en ik miste de trigger. Daarom ben ik gestart met de post-hbo Bedrijfsleiding bij OCBI. Uiteindelijk wil ik zelf een bouwbedrijf opzetten. Ruud startte als vakantiekracht bij Driessen Bouw in Asten. Hij liep er stage toen hij mbo Bouwkunde deed aan het ROC Eindhoven (tegenwoordig Summa College). En hij werkte er drie dagen per week tijdens de hele driejarige duale opleiding Bouwkunde (hbo), totdat hij zijn diploma had. Ik kreeg meteen een vast contract en kon aan de slag als werkvoor bereider. Te midden van de crisis een vast contract; niet slecht. Nee, inderdaad. Ik ben er hartstikke blij mee, zeker ook omdat ik hier nu zolang werk dat dit bedrijf voelt als mijn familie. En ik krijg hier alle ruimte om me te blijven ontwikkelen. DE WAAROMVRAAG Naarmate Ruud meer werkervaring kreeg, besefte hij dat hij te weinig kennis had van een aantal zaken waarmee hij in de praktijk te maken kreeg. Communicatie bijvoorbeeld. Ruud: Op school leer je wel hoe je zakelijke brieven moet schrijven. Maar je wordt niet voorbereid op het voeren van gesprekken met bijvoorbeeld klanten, uitvoerders of architecten. En ook op het gebied van financiën schoot mijn kennis tekort. Hoe kun je bijvoorbeeld op afstand met beschikbare cijfers een project sturen en beheersen? Natuurlijk leer je in de praktijk wel hoe je ermee moet omgaan, maar elk bedrijf werkt volgens een bepaalde methodiek zo ook Driessen Bouw. Wat ik graag wil weten is of de gebruikte methode ook de beste is, de meest optimale. De waaromvraag dus. Ruud lacht. Af en toe werden ze hier weleens gek van die waaromvragen van me. Maar ze waardeerden het ook, want ze herkenden mijn nieuwsgierigheid, mijn wil om kennis te vergaren. SNELLER GROEIEN Ruud zocht naar een opleiding die antwoord kon geven op zijn vragen en nam contact op met Pascale Wismans van het Loopbaantraject Bouw & Infra. Uiteindelijk besloot hij om terug te keren naar de schoolbanken en te starten met de post-hbo opleiding Bedrijfsleiding aan het OCBI. En bepaald niet met tegenzin. Ik miste het om getriggerd te worden, om theorie en praktijk met elkaar te vermengen. Heerlijk om eindelijk antwoord te krijgen op die waaromvragen. Door te vragen aan de docent, erover te praten met medestudenten, of door het zelf op te zoeken. Natuurlijk leer je op school ook dingen die je ervaart als ballast. Maar door werk ervaring leer je om dat te filteren: je haalt eruit wat er voor jou inzit. Naam: Ruud van Deursen Leeftijd: 27 Woonplaats: Deurne Werkt bij: Driessen Bouw Was: werkvoorbereider Is: junior projectleider Tegelijker tijd daagt het je ook uit, want je moet je elke keer weer afvragen wat ballast is en wat niet. TEVREDEN KLANT Ondertussen is Ruud doorgegroeid van werkvoorbereider naar junior projectleider. Ik ben verantwoordelijk voor de werken in uitvoering. Daarbij word ik begeleid door de directie. Trots vertelt hij over het eerste project dat onder zijn leiding gerealiseerd werd: Groot Speijck, een bezoekers centrum van Natuurmonumenten in Oisterwijk. Het centrum omvat kantoren, horeca en een winkel. Ruud: Okay, ik ben niet helemaal objectief, maar het is echt prachtig geworden met eiken plafonds en vloeren. Verder ben ik heel blij dat ook de klant - Natuurmonumenten - erg tevreden is over het resultaat. KETENSAMENWERKING Belangrijkste vraag: wat heb je opgestoken van dit project? Ruud: Om te beginnen het belang van goede communicatie met alle betrokken partijen. Verder heb ik het complete bouwproces van A tot Z meegemaakt: van het eerste gesprek met de architect en Natuurmonumenten, tot aan de nazorg. En - last but not least - de noodzaak van goede ketensamenwerking. Mijn afstudeer scriptie van de duale opleiding ging over dit onderwerp. Ik ben ervan overtuigd dat in de bouw veel winst te halen valt door intensiever samen te werken en in het voortraject de uitvoerende bedrijven te betrekken. De wil om dat te bewijzen, is mijn drijfveer om uiteindelijk voor mezelf te beginnen. Het begin is er: vorig jaar november heb ik al mijn aannemerspapieren gehaald. n ZET STAPPEN MET HET LOOPBAAN- TRAJECT Ruud van Deursen weet duidelijk waar hij naartoe wil: in de toekomst een eigen bedrijf. Ook als je ambitie minder ver reikt, kan je met een loopbaantraject stappen zetten. Je door- ontwikkelen in je vak, een opleiding volgen voor een ander beroep. Mogelijkheden te over. Neem voor gratis advies contact op met het Loopbaantraject Bouw & Infra. En blijkt dat je opleiding nodig hebt, dan vergoedt het Loopbaan traject gedeeltelijk de kosten. www.loopbaantrajectbouw.nl 20 21