One-tier board; introductie en gebruik

1 Presentatie 2 Relevante bepalingen van het Burgerlijk Wetboek 3 Lexence contact 1

Introductie en achtergrond Nederlands standaardmodel; monistisch model, afzonderlijke vennootschapsorganen. Dagelijkse gang van zaken en bepalen beleid. Raad van commissarissen: toezicht houden op en raad geven aan bestuur. Anglo-Saxon standaard is anders: one-tier board. One-tier board; bestuurs - en toezichthoudende taken samengevoegd in [een] orgaan -> het bestuur. Per 01-01-2013; expliciete wetgeving. Daarvoor onzekerheid over de mogelijkheid; groundbreakers (Unilever, Fortis, Reed Elsevier, AAA Auto Group). Doel van deze wetgeving is uitbreiding van de tool box voor het vormgeven van Nederlandse entiteiten en daarmee de concurrentie positie van Nederland te verbeteren. Alleen voor BV s and NV s. Andere rechtsvormen kennen meer flexibiliteit voor inrichting governance. Daar dus geen wettelijke basis -> mogelijk, maar onduidelijk (groundbreakers). 2

Introductie en achtergrond Een enkel vennootschapsorgaan, met taken verdeeld over (ten minste) twee klassen leden: Uitvoerend bestuurders (Execs); dagelijkse gang van zaken. Niet uitvoerend bestuurders (Non-Execs); toezicht op het functioneren van het bestuur en individuele bestuurders. Alle andere taken; tenzij expliciete verdeeld, voor het bestuur als geheel. Taakverdeling alleen mogelijk bij (lees in ) of krachtens (lees buiten, mits met statutaire basis ) de statuten. Heldere taakverdeling van belang voor werkprocessen en met het oog op verantwoordelijkheid (mogelijke exculpatie voor [onjuiste taakuitvoering]. Mogelijkheden voor taakverdeling niet onbeperkt. 3

Beperkingen aan taakverdeling Wettelijk systeem: Onderscheidende taken laten zich niet verdelen, zoals bepalen beleid en strategie. Bestuurders moeten ieder toegaan tot de besluitvorming hebben. Wet: Toezicht kan niet aan de Execs worden toebedeeld, en evenmin van de Non-Execs worden afgenomen. Voorzitter per definitie een Non-Exec. Execs zijn uitgesloten van Besluitvorming over bezoldiging Non-Execs [check]. Nominatie voor benoeming mede-bestuurders. Non-Execs dienen natuurlijk persoon te zijn. 4

One-tier board; taken Uitgangspunt is collectieve verantwoordelijkheid voor taakuitoefening. Elke bestuurder is gelijk en collectief verantwoordelijk voor [onjuiste taakuitoefening]. Tenzij, gegeven een [bestaande] taakverdeling (exculpatie), [fout] Niet te wijten aan betreffende bestuurder. Geen nalatigheid de gevolgen af te wenden. One-tier board is natuurlijk de ultieme taakverdeling; uitvoerende vs niet uitvoerende taken. 5

One-tier board; taakverdeling Verdere taakverdeling mogelijk (ook in klassieke two-tier board), zoals: Naar rol: CFO/CEO/COO/CSO. Naar geografisch werkgebied: EMEA/BRIC. Naar industrie expertise: oli & gas/consumer goods/financieel/retail. One-tier board deluxe taakverdeling behelst ook uitsluitende bevoegdheid te besluiten: Alle Besluit van de individueel lid wordt geacht besluit van allen te zijn. Collectieve verantwoordelijkheid blijft bestaan. Plicht andere bestuurders van genomen besluiten op de hoogte te brengen, tijdig genoeg om gevolgen af te wenden. 6

Pro s en con s Pro s: Meer betrokkenheid toezichthouders. Efficiënte informatievoorziening naar toezichthouders (ip alle managementinformatie). Directe zetel aan de bestuurstafel; vergroot toezicht en mogelijkheden toezicht te houden. Directe betrokkenheid bij het opstellen en uitvoeren beleid. Uitbreiding Nederlandse vennootschapsrechtelijke gereedschapskist. Internationaal beter herkende governance structuur. Bij tegenstrijdig belang, mogelijkheden besluitvorming binnen het bestuur te laten (geen verplichte escalatie naar ander vennootschapsorgaan). 7

Pro s and con s Con s: Onduidelijke verdeling taken (op basis van statuten en reglementen ipv op grond van wet). Onafhankelijkheid toezichthouders lastiger te garanderen (peer pressure). Minder tijds- en kostenefficient. Positie non-executives: Uitbreiding takenpakket -> uitgebreide verantwoordelijkheid -> uitgebreide aansprakelijkheidsgronden (?) Nauwelijks rechtspraak voor handen. Verschil in positie non executive vs commissaris en dus verschil in gronden voor aansprakelijkheid. Klassen zijn an sich geen vennootschapsorgaan -> beperkte mogelijkheden bevoegdheden toe te kennen (veto s, goedkeuringsrechten, nominatie). 8

Praktijk - nummers Lexence research: Sinds invoering wettelijke basis, gebruik one-tier boards 3000% (!) toegenomen. Per 1/1/2013: 6 one-tier boards geregistreerd. Per 1/1/2015: 174 one-tier boards geregistreerd. 63 nieuwe registraties. 105 omzettingen van bestaande registraties. 0.05% van alle geregistreerde BV s en NV s heeft een one-tier board. Consistente groet over 2013 and 2014. 9

Practice - Board Room Bites René Dahan (oa VZ RvC Ahold, lid RvC Aegon and TNT) Of een board beschreven wordt als two-tier of als one-tier vind ik helemaal irrelevant. Het functioneren van dat orgaan zal naar mijn mening gewoon bijna gelijk moeten zijn. Paul van de Hoek (oa VZ RvC AON Groep, ASMI and Wavin) Nederlandse commissarissen zijn nog steeds te weinig betrokken bij de onderneming. Dit heeft niets te maken met de discussie one-tier/two-tier, maar met het gedrag van commissarissen. Ton Riseeuw (oa CEO Getronics, VZ RvC KPN, lid RvC Blokker) In tijden van rust is een two-tier board net zo goed of zelfs beter dan een one-tier board. Maar in tijden van crisis gaat vanzelf iedere two-tier board feitelijk functioneren als een one-tier model. Maar als er eenmaal crisis is ben je te laat. Je bent dan toch te weinig in contact met de onderneming en je bent te weinig geïnformeerd. Jan Michiel Hessels (oa CEO Vendex, VZ RvC Philips, VZ RvC NYSE Euronext, lid RvC Heineken) Conceptueel ben ik voor een two-tier board. Maar als het fout gaat komt het toch in de praktijk allemaal terecht bij de raad van commissarissen, met name bij de voorzitter. Dan kan je er maar beter van het begin af aan nauw bij betrokken zijn. Per saldo ben ik dus voor een one-tier board. 10

Relevante bepalingen van het Burgerlijk Wetboek 12

Lexence contact Ondernemingsrecht notariaat Jurjen Mos Partner / notaris Peter van Anrooystraat 7 1076 DA Amsterdam T: +31 (0)20 5736 875 M: +31 (0)64 6820 676 E: j.mos@lexence.com Nicky Spaan Kandidaat-notaris Peter van Anrooystraat 7 1076 DA Amsterdam T: +31 (0)20 5736 878 M: +31 (0)61 1499 456 E: n.spaan@lexence.com Jan Greijdanus Kandidaat-notaris Peter van Anrooystraat 7 1076 DA Amsterdam T: +31 (0)20 5736 876 M: +31 (0)61 1499 469 E: j.greijdanus@lexence.com Maarten Duijnker paralegal Peter van Anrooystraat 7 1076 DA Amsterdam T: +31 (0)20 5736 797 M: +31 (0)61 2021 081 E: m.duijnker@lexence.com 14