Uitgangspunten regels voor pleziervaartuigen in Teylingen Onderwerp: Doel: Actie: Tijd: Uitgangspunten voor ligplaatsen pleziervaartuigen. Kennisnemen van de voorgestelde uitgangspunten en instemming geven om deze verder te verwerken in regels opgenomen in een verordening (Apv of een aparte verordening voor pleziervaartuigen). Bespreken van de uitgangspunten. 20 min Inleiding De Provincie Zuid-Holland heeft in 2008 besloten de Verordening Watergebieden en Pleziervaartuigen Zuid-Holland (VWP) in te trekken. Deze verordening regelde o.a. het innemen van ligplaatsen voor woonschepen en pleziervaartuigen op de Kagerplassen. Voor Sassenheim, Warmond en Voorhout binnen de bebouwde kom gold de Algemeen plaatselijke verordening. Waarbij alleen Sassenheim een vergunningstelsel kende. De intrekking van de verordening heeft te maken met een omslag in het landschapsbeleid van de provincie. De provincie beperkt zich tot de wettelijke taken, waarvoor zij zelf bevoegd is. Omdat de bestemmingsplannen nog niet zijn toegesneden op woonschepen en pleziervaartuigen en de Algemeen Plaatselijke Verordening Teylingen een algemene regeling voor dit onderdeel bevat, is in november 2008 de Waterverordening Teylingen aan de toenmalige raad voorgesteld. Deze verordening is niet aangenomen omdat er teveel onduidelijkheid was over de regels voor pleziervaartuigen en de combinatie van regels voor woonschepen en pleziervaartuigen in één verordening niet wenselijk werd geacht. Besloten is toen om de verordening in tweeën te splitsen. Een verordening voor woonschepen en één voor de pleziervaartuigen. De verordening voor de Woonschepen is in december 2009 vastgesteld en in 2010 in uitvoering gegaan. 85 % van de vergunningen zijn verleend. Voor de overige aanvragen geldt dat deze woonschepen of opnieuw opgemeten moeten worden of dat de eigenaar nog geen aanvraag heeft gedaan. Deze laatste groep eigenaren is aangeschreven. Waarom zijn er regels nodig voor ligplaatsen pleziervaartuigen? Teylingen is een groene recreatiegemeente met aantrekkelijke watersportmogelijkheden in de directe omgeving van grote stedelijke gebieden (Leiden, Den Haag). De vraag naar ligplaatsen overtreft het aantal beschikbare ligplaatsen, zowel in jachthavens als langs sloten. Inmiddels is een gegroeide situatie ontstaan, buiten de jachthavens, van een groot aantal ligplaatsen die zich concentreren langs sloten aangrenzend aan het Kagerplassengebied, zowel in het open landschap als binnen de bebouwde kom. Ondermeer door de toename in omvang van de schepen als de algemene ontwikkeling (bijvoorbeeld de moderne luxe sloepen) wordt de grote concentratie aan pleziervaartuigen in de sloten als aantasting van het uiterlijk aanzien van de gemeente ervaren. Ook dient zich uiteraard de problematiek aan van de doorvaarbaarheid van sloten en de daarbij behorende (on)veiligheid. De huidige situatie wordt als een erfenis uit het verleden beschouwd die als gevolg van de grote vraag naar ligplaatsen voor pleziervaartuigen niet gemakkelijk kan worden teruggedrongen. Voor nu en de toekomst willen wij beleid waarbij de kwaliteit van het uiterlijk aanzien van de gemeente wordt verbeterd en we een duidelijk en transparant normenkader stellen voor de veiligheid en doorvaarbaarheid op het water.
Welke uitgangspunten zijn er voor de pleziervaartuigen? Om het doel te bereiken (uiterlijk aanzien van de gemeente verbeteren en een duidelijk en transparant normenkader stellen voor de veiligheid en doorvaarbaarheid op het water) kan het uitgangspunt zijn dat het zonder vergunning of melding verboden is om een ligplaats met een pleziervaartuig in te nemen in openbaar water. Onderzocht wordt nog of het vergunning stelsel vervangen kan worden door een ander instrument zoals een melding. Onder openbaar water wordt verstaan: ieder water, dat voor enig gebruik open staat voor het publiek. Openbaar is synoniem aan feitelijk voor het publiek toegankelijk. Regels voor pleziervaartuigen hebben niet alleen betrekking op het water dat in beheer is van de gemeente. De regels hebben ook betrekking op openbaar water in het beheer van anderen zoals de provincie, waterschappen of particulieren. Voor het regelen van pleziervaartuigen geldt dat er: A: zes soorten ligplaatsen zijn: 1.- de ligplaatsen aan gemeentegrond in openbaar water (bijvoorbeeld de Zandslootkade in Sassenheim). 2.- de ligplaatsen aan particuliere grond in openbaar water. (bijvoorbeeld aan eigen tuin) 3.- de ligplaatsen aan particuliere grond in particulier water, niet openbaar. 4.- de ligplaatsen aan particuliere grond in openbaar water die verhuurd worden door de grondeigenaren, waarbij de verhuur een onderdeel is van de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld veehouders, campingeigenaren). 5.- de ligplaatsen bij woonschepen; één pleziervaartuig en één bijboot, onder de voorwaarde dat de bijboot elders een vaste ligplaats heeft. 6.- de ligplaatsen voor historische schepen. B: verschillende maximale maatvoering ligplaatsen voor binnen en buiten de bebouwde kom kunnen zijn: binnen de bebouwde kom maximale maatvoering van 6,5 meter lang en 2,20 breed buiten de bebouwde kom maximale maatvoering van 7,5 meter lang en 2,40 breed C: Voor tuinen grenzend aan vaarwater geldt dat maximaal voor 50% van de oeverlengte benut kan worden voor ligplaatsen met een maximale breedte van 25% van de watergang. Voor tuinen die een geringere oeverlengte hebben dan 13 meter binnen de bebouwde kom en 15 meter buiten de bebouwde geldt een maximale lengte van: binnen de bebouwde kom maximale maatvoering van 6,5 meter lang en 2,20 breed buiten de bebouwde kom maximale maatvoering van 7,5 meter lang en 2,40 breed D: één maximale hoogte maat 1,50 meter (is inclusief kap), gemeten vanaf het water. E: een vergunning verleend kan worden voor een tijdvak van één kalenderjaar en wanneer er geen wijzigingen plaatsvinden deze stilzwijgend verlengd kan worden met eenzelfde periode. F: dat een vergunning aan particuliere grond in openbaar water overdraagbaar kan zijn. G: handhaving kan plaatsvinden middels een sticker voorzien van een QR-code. H: voor een vergunning 120,- leges in rekening gebracht kan worden. I: voor het innemen van een ligplaats op/aan gemeentelijke grond liggeld gevorderd kan worden.
Toelichting op A: zes soorten ligplaatsen Ad. A.1 Voor de ligplaatsen in openbaar water aan gemeentegrond kan een vergunning verleend worden. Op een ligplaatsenkaart wordt aangegeven welke wateren daarvoor in aanmerking komen. Het uitgangspunt is dat er zogenaamde boxen worden aangegeven waarbinnen een vergunninghouder met zijn pleziervaartuig ligplaats kan innemen. Deze boxen kunnen gemarkeerd worden met een simpele gewaarmerkte paal. De aanvrager kan aangeven voor welk watergang hij een voorkeur heeft. Voor binnen de bebouwde kom geldt dat alleen watergangen worden aangewezen die goed toegankelijk zijn. Veelal zijn dit de locaties die zowel in het verleden als ook nu al in gebruik worden genomen. Voor het buitengebied Warmond ligt er de voorkeur, vanwege het uiterlijk aanzien van de gemeente, om geen ligplaatsen toe te staan voor pleziervaartuigen langs de oevers van de plassen. Dit is op dit moment ook niet toegestaan. Ad. A.2 Voor ligplaatsen in openbaar water aan particuliere grond kan alleen aan de eigenaar of de huurder van de grond een vergunning verleend worden. Het betreft hier de particuliere tuinen, woonkavels die aan het water grenzen. De pleziervaartuigen liggen veelal langs de tuin. In voormalige gemeente Sassenheim was hiervoor reeds een vergunningstelsel opgenomen in de Apv. In de voormalige gemeente Voorhout en Warmond was dit niet geregeld. Ad. A.3 Voor ligplaatsen in particulier water aan particuliere grond hoeft geen vergunning verleend te worden. Dit betreffen ligplaatsen die bijvoorbeeld ingegraven zijn: de ligplaats is binnen de kadastrale grenzen van het perceel. Het water kan ontrokken worden aan de openbaarheid en is hiermee niet meer openbaar toegankelijk. Deze situatie komt vooral veel voor in de kern Warmond. Ad. A4 Voor ligplaatsen aan particuliere grond in openbaar water kan één vergunning verleend worden voor meerdere ligplaatsen aan de eigenaar van de grond. Er moet sprake zijn van een bestaansrecht gedurende meerdere jaren. Deze ligplaatsen worden opgenomen wanneer de eigenaar kan aantonen dat deze ligplaatsen al werden verhuurd nog voor het vervallen van de VWP, dus voor 2008. Ook hier geldt de maximale maatvoering per ligplaats. Zo mogelijk kan er herschikking van ligplaatsen plaatsvinden (bij gelijkblijvend aantal) in plaats van langs de oevers van watergangen naar haaks op de oevers. Uiteraard mits de doorvaarbaarheid van de watergang dit toelaat. Ad. A5 Voor ligplaatsen aan woonschepen in openbaar water kan één vergunning verleend worden voor twee pleziervaartuigen. Mits de doorvaarbaarheid niet in het gedrang komt. Van de twee pleziervaartuigen is één daarvan een bijboot, dit betreft een boot die noodzakelijk is omdat veelal woonschepen op de Kagerplassen alleen bereikbaar zijn vanaf het water. Deze bijboot heeft elders een ligplaats. Een andere voorwaarde om deze vergunning te verlenen is dat er sprake is van een rechtsgeldige vergunning conform de Woonschepenverordening Teylingen. De pleziervaartuigen dienen bij voorkeur aan het woonschip te worden afgemeerd of haaks op de oever. Ad. A6 Voor ligplaatsen historische schepen kan aan particuliere grond/gemeente grond in openbaar water vergunning verleend worden. Deze schepen voegen zich meer naar het landschap en kunnen een attractieve verrijking ervan beteken. Zij staan minder in contrast met het landschap als gevolg van het ontbreken van witte materialen. Voor de bepaling van de ligplaatsmogelijkheden van dergelijke schepen is maatwerk nodig. De negatieve effecten kunnen vooral optreden bij grote lengten en hoogten en lang gerekte opstellingen in het open buitengebied.
Toelichting op B & C: verschillende maximale maatvoering ligplaatsen voor binnen en buiten de bebouwde kom: In de, door de raad, vastgestelde kaagnotitie De Kaag, de mooiste helft van Teylingen zijn de randvoorwaarden vastgesteld voor zowel de ligplaatsen voor pleziervaartuigen als de ligplaatsen voor woonschepen. Uitgangspunt in de Kaagnotitie is onder andere zoveel mogelijk conserveren. Vanuit het kader uiterlijk aanzien van de gemeente is besloten geen verdere uitbreiding van het aantal en omvang van schepen toe te staan. Vanuit deze notitie is ook de maatvoering voor de pleziervaartuigen gekozen. Deze was in eerste instantie 5.50 meter lang en 2.20 breed binnen de bebouwde kom en 6.50 meter lang en 2.40 meter breed buiten de bebouwde kom. Pleziervaartuigen met een grotere afmeting horen volgens de Kaagnotitie thuis in een jachthaven. Echter tijdens informatiebijeenkomsten en na een nadere analyse is gebleken dat het effect van deze maatvoering zou zijn dat een groot gedeelte van de eigenaren van een pleziervaartuig geen ligplaats meer zou kunnen innemen binnen onze gemeente en dus op zoek zou moeten gaan naar een alternatief in de vorm van een jachthaven. Echter binnen onze gemeentegrenzen kunnen wij dit alternatief vooralsnog niet voldoende bieden. Daarom is in een eerder besluit voorgesteld om de maatvoering te verruimen naar de voorgestelde maatvoering. Met deze maatvoering wordt met name het probleem in Sassenheim voor het merendeel opgelost en doet dit geen afbreuk aan het uiterlijk aanzien van de gemeente. Daarnaast is er veel bezwaar gemaakt tegen het feit dat ondanks het verruimen van de maatvoering, de voorgestelde maatvoering niet in verhouding is wanneer eigenaar een tuin heeft grenzend aan vaarwater met bijvoorbeeld een oeverlengte van 30 meter. Om hieraan tegemoet te komen wordt voorgesteld om voor tuinen grenzend aan vaarwater als uitgangspunt te nemen dat maximaal 50% van de oeverlengte benut mag worden voor een ligplaats met een maximale breedte van 25% van de totale watergang. Voor tuinen die een geringere lengte hebben dan 13 meter geldt een maximum van lengte voor schepen van 6,5 meter binnen de bebouwde kom en voor buiten de bebouwde kom geldt voor tuinen die een geringer lengte hebben dan 15 meter het maximum van 7,5 meter. Toelichting op D: één maximale hoogte maat 1.50 meter, gemeten vanaf het water: In eerste instantie is ervoor gekozen om te werken met een onderscheid tussen open en kajuit boten binnen en buiten de bebouwde kom. Want de mate van het effect op het uiterlijk aanzien van de gemeente is mede bepalend door de hoogte van een boot voor zover ze boven het maaiveld uitsteken. De bewaren zijn weggenomen door het onderscheid te laten vervallen en door met een één maximale hoogte maat van 1.50 m te gaan werken, dit is inclusief de kap maar exclusief uitstekende delen als een mast. De zichtbaarheid van uit de omgeving is met name in het buitengebied aan de orde wegens het openbare karakter daarvan en in mindere mate binnen de bebouwde kom. Immers de bebouwing met aansluitende beplantingen van de bebouwde kom bieden geen weidse uitzichten. Daarom is ook aangegeven dat de maat van de bruggen maatgevend is met een maximum van 1.50 meter. Met name in het kagerplassen gebied steken boten al gauw boven het aanliggende maaiveld van de weiden uit als gevolg van de hoge waterspiegel. Toelichting op E & F: vergunning verlenging en overdraagbaarheid Vanuit deregulering en lastenvermindering kan besloten worden om de vergunning verlening zo simpel mogelijk te houden. Wanneer er geen andere wijzigingen plaatsvinden dan dat er een andere vergunninghouder is, is het niet noodzakelijk om een vergunning opnieuw te verlenen. Voor wat betreft de vergunning die verleend wordt voor pleziervaartuigen welke aan eigen kavel liggen geldt dat deze overdraagbaar is aan de nieuwe eigenaar/huurder van de woning, ten slotte is alleen de eigenaar/huurder gerechtigd tot een vergunning. Inwoners die voorheen een vergunning hadden op grond van de Apv van Sassenheim hebben voorrang op een ligplaats aan openbare grond. Voor de ligplaatsen die over blijven geldt een wachtlijst.
Toelichting op G: handhaving Wat zijn QR codes? Een tag is een vierkant plaatje (zie hieronder) dat door de mobiele telefoon met een tagreader is uit te lezen. Waar staat deze voor en wat kunnen we er mee? QR staat voor Quick Response, en bestaat uit een tweedimensionale streepjescode. De bedoeling van zo n code is dat deze gescand wordt door de BOA met zijn mobiele telefoon. Na het scannen van een QR code wordt de BOA automatisch doorgezonden naar een afgeschermde website die bij de QR code past. Op de website staan de gegevens van het pleziervaartuig welke voor handhaving van belang zijn. Er zijn geen kosten aan het gebruik van de tagreader. Tags zijn gratis uit te lezen. De tags kunnen gedrukt worden op een sticker die men op het pleziervaartuig moet plakken. Toelichting op H en I: leges en liggeld Aan het verlenen van een vergunning zijn kosten verboden. In de huidige legesverordening is een bedrag van 120,- opgenomen. Dit is inclusief een deel van kosten voor handhaving. Wanneer er gekozen wordt voor het innen van liggeld kan dit bedrag verlaagd worden. Aan het beschikbaar stellen van ligplaatsen aan openbare grond zijn voor de gemeente kosten verbonden. Kosten zoals onderhoud van het openbaar groen, de beschoeiing, de afmeerpalen en de controle. Voor het innemen van een ligplaats kan een vergoeding gevraagd worden. Dit doen we reeds voor de passantenplaatsen en de woonschepen die aan onze openbare grond liggen. De invordering van de vergoeding voor de passantenplaatsen is geregeld in de Verordening op de heffing en invordering van havengeld. Voor de invordering van de vergoeding voor woonschepen is dit middels huurcontracten geregeld. Onderzocht wordt of alle drie de vormen van liggeld opgenomen kunnen worden in de precarioverordening. Op die manier kan er en één verordening worden ingetrokken en wordt het innen van liggeld op één en dezelfde wijze geregeld. De hoogte van de vergoeding die gevraagd kan worden dient afgestemd te worden met al dan niet de voorzieningen die we bieden en met de liggeldprijzen in de omliggende gemeenten. Gwynne Janssen, afdeling Beheer Leefomgeving mei 2011.