Vakwerk! Antwoorden Bloembinden en -schikken Deel 2 (BB) Koos van Ee eerste druk, 2006
Artikelcode: 21135.2 & 21135.1 Het Ontwikkelcentrum heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Bent u desondanks van mening dat we u hebben benadeeld, dan kunt u contact met ons opnemen. 2006 Ontwikkelcentrum, Ede, Nederland Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, hetzij mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Ontwikkelcentrum. 2 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
1 Een bestelling opnemen en maken Opdracht 1.1 Een bestelformulier invullen a De klant zorgt voor de omzet van de winkel. b Als een klant de zaak binnenkomt, zoek je oogcontact en begroet je hem. c Als je een klant begroet, krijgt hij het gevoel dat hij welkom is. Bovendien weet je dan precies welke klant er aan de beurt is. d Vragen die je aan de klant kunt stellen, zijn: Kan ik u helpen? U wilt even rondkijken? Zoekt u iets speciaals? e Als je een vraag niet kunt beantwoorden, vraag je een collega of hij het antwoord wel weet. f Om een boeket te kunnen maken, moet je in ieder geval de soort bloemen en de kleur, stijl, grootte en prijs van het boeket weten. g Door je naam op het bestelformulier te zetten, weten je collega s altijd wie de bestelling heeft behandeld. Dat is handig als er iets onduidelijk is of misgaat. Opdracht 1.2 Een plan maken voor een besteld boeket a De gegevens die je op moet schrijven zijn de gelegenheid, de soort bloemen en de kleur, stijl, grootte en prijs van het boeket, de bezorgdatum en het bezorgadres en de manier van betaling. b Door de gegevens samen met de klant te controleren, weet je zeker dat je alle gegevens goed hebt opgeschreven. Opdracht 1.3 Een besteld boeket maken en verpakken a Met een goede planning houd je het overzicht over het geheel. EEN BESTELLING OPNEMEN EN MAKEN 3
b c d e Als de klant niet om één bepaalde bloemsoort heeft gevraagd, kun je vervangende bloemen gebruiken. Bij het vervangen let je op de kleur en vorm van de bloem en of de bloem past bij het totaalbeeld van het boeket. Door de stelen ongeveer 10 cm onder het verpakkingsmateriaal uit te laten steken, kan het boeket in het water worden gezet zonder dat de verpakking nat wordt. De klant moet het snijbloemenvoedsel oplossen in het water voor de bloemenvaas. Opdracht 1.4 Drie gelijkwaardige boeketten maken a Uit het verschil tussen inkoopprijs en verkoopprijs moeten alle kosten van de bloemist betaald worden. b De inkoopprijs van één roos is 18,- : (6 bossen x 20 = 120) = 0,15. c De verkoopprijs van één roos is 0,15 + 100% (= 0,15)= 0,30. d De verkoopprijs van één tulp is ( 4,- : 10 = 0,40 : 2) = 0,20. a Behalve materialen zitten er ook andere kosten in de verkoopprijs berekend. b c d e Over een boeket moet een bloemist 6% btw rekenen. f Over een vaas moet een bloemist 19% btw rekenen. Opdracht 1.5 Een plan maken voor een bestelde plantenbak 4 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
Opdracht 1.6 Een bestelde plantenbak maken a Als je op maandag 30 september een plantenbak moet afleveren, is het verstandig om de bak op donderdag 26 of vrijdag 27 september te maken. b Door bij het bestellen ook het decoratiemateriaal te bespreken, weet je of de klant dit leuk vindt of niet. Opdracht 1.7 Kamerplanten onderzoeken a Voor fotosynthese is licht en water nodig. b Als het warm en droog is en in de bloeitijd moet je een plant extra water geven. c Een plant haalt zijn mineralen uit de grond. d Met een speciaal samengestelde meststof maak je de grond voedselrijker. e In zure grond lossen de voedingsstoffen beter op. f Een cactus krijgt in Nederland te weinig warmte. g Boven de verwarming verdampt het water snel. h De RV (relatieve luchtvochtigheid) boven de verwarming is laag. 1 2 3 Dingen waaraan je kunt zien dat een plant slecht is verzorgd, zijn bijvoorbeeld gele bladeren, slaphangende bladeren en een uitgedroogde of juist te natte grond. 4 5 Voedingsziekten zijn plantenziekten die het gevolg zijn van te weinig of teveel voedsel. 6 7 8 Opdracht 1.8 Een verzorgingsadvies geven over kamerplanten a Bladplanten noem je ook wel succulenten. EEN BESTELLING OPNEMEN EN MAKEN 5
b c d a b Bloeiende planten hebben meestal meer water nodig dan bladplanten. c Planten met dunne bladen hebben veel water nodig. d Planten met bonte of harige bladeren hebben veel licht nodig. e Planten met donkergroene bladeren hebben veel voedsel nodig. f Planten met vette bladeren hebben veel warmte nodig. g In een plantenbak kun je het beste planten bij elkaar zetten die ongeveer dezelfde verzorging nodig hebben. Opdracht 1.9 Een plantenbak onderhouden a b Gecoate kunstmest geeft gedurende een lange periode voedingsstoffen af. c Opdracht 1.10 Verschillende snijbloemen in een vaas zetten a Bladeren die in het water hangen, gaan rotten. b Door een stukje van de stelen af te snijden, nemen de bloemen meer water op. c Op de snijwond van heesters vormt zich gemakkelijk een kurklaagje. d Bekende voorbeelden van heesters zijn de sering en de hortensia. e Narcissen scheiden slijm af waar andere bloemen niet goed tegen kunnen. f Bekende voorbeelden van bolbloemen zijn de krokus en de hyacint. g De zachte delen van de steel net onder de bloem zijn extra gevoelig voor bacterièn. h Als bloemen met een harige steel strak tegen elkaar aan staan, kruipt het water omhoog. i Bekende voorbeelden van bloemen met harige stelen zijn de zonnebloem en de gerbera. j Bloemen zijn gevoelig voor het gas dat rijpend fruit afscheidt. 6 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
a In een vuile vaas kan opgedroogd bacterieslijm aanwezig zijn, waardoor verse bloemen snel verleppen. b c d De drie basisadviezen bij snijbloemen zijn: snijbloemenvoedsel in het water doen, de stelen een stukje afsnijden, overtollig blad van de stelen verwijderen. EEN BESTELLING OPNEMEN EN MAKEN 7
2 Bloemstukken op verschillende ondergronden Opdracht 2.1 Een bloemstuk maken in een glazen schaal a Glas wordt gemaakt van zand, soda en kalksteen. b Kristal is duurder en steviger dan glas. Ook klinkt het mooier als je ertegen tikt. c Glas is breekbaar en je maakt er gemakkelijk krassen op. d Als je ijzerdraad gebruikt, kun je roestplekken op het glas krijgen. e Veelvoorkomende grondvormen zijn de cirkel, driehoek en rechthoek. f Een roos heeft een cirkel als grondvorm. g Door vormen en kleuren te herhalen, creëer je ritme. 1 2 Mogelijke manieren om bloemen en groenmaterialen vast te zetten in glas zijn klemmen, weven, vastbinden met sierdraad, prikkers of loodstrips gebruiken, kleursteekschuim gebruiken of het steekschuim camoufleren. 3 4 5 6 7 8 9 10 Geen antwoorden aanwezig. Opdracht 2.2 Een bloemstuk in een mand maken a Een vegetatieve schikking past goed bij de natuurlijke uitstraling van een mand. b Met een plastic binnenkant of binnenpot voorkom je waterschade bij een bloemstuk. c Veel gebruikte materialen voor manden zijn wilgenteen, kokosvezel, bamboe, rotan, raffia, salim, sisal en berkenbast. d De textuur is hoe een bloem of groenmateriaal aanvoelt. e Je moet niet te weinig, maar ook niet teveel structuren en texturen gebruiken. Het bloemstuk moet een rustige indruk maken, zonder saai te zijn. 8 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
Opdracht 2.3 Een bloemstuk in een vaas van keramiek a Hardgebakken klei wordt heter gebakken dan aardewerk. b Hardgebakken klei of steengoed is het meest geschikt voor buiten. c d Als je rood en geel mengt, krijg je oranje. e Oranje is een warme kleur. f Als je blauw en geel mengt, krijg je groen. g Groen is een koele kleur. Opdracht 2.4 Een bloemstuk in een metalen bak maken De antwoorden zijn a b c d e Door een plastic binnenkant of een binnenpot te gebruiken, kun je roestplekken voorkomen. f Aan de warme kant van de kleurencirkel zitten de rood-gele kleuren. g Een voorbeeld van een harmonieus bloemstuk met koude kleuren is een schikking van blauwe viooltjes en paarse hyacinthen. Opdracht 2.5 Een bloemstuk maken in een kunststof pot a Kunststof is in allerlei vormen, kleuren en maten te maken. Het is bovendien licht, waterdicht en goedkoop. BLOEMSTUKKEN OP VERSCHILLENDE ONDERGRONDEN 9
b c d e Kunststof is geschikt voor trendy toepassingen. Ronde vormen hebben veel ruimte nodig. De juiste manier om een driehoek te gebruiken, is met de punt omhoog. Een rechthoekige vorm gebruik je om een horizontale kijklijn in het bloemstuk te maken. Opdracht 2.6 Een wandstuk maken a In een plastic constructie blijft het steekschuim goed zitten. Bovendien lekt er dan geen water uit het wandstuk. b Bij een wandstuk moeten de achterste materialen goed plat tegen de muur gestoken zijn. Ook mag het wandstuk niet te ver naar voren zijn uitgewerkt. Het wandstuk mag niet lekken en geen vlekken veroorzaken op de muur. Ten slotte moet het wandstuk goed verlicht zijn. c Geen antwoorden aanwezig. d Opdracht 2.7 Een boeketje voor Valentijnsdag maken a Bij Valentijnsdag denk je aan liefde, hartjes, bloemen, gezelligheid, cadeautjes, rode rozen, romantiek, enzovoort. b Omdat bloemen in februari meestal duur zijn, gebruik je voor een Valentijnsboeket meestal niet zoveel bloemen. c Een bridy is een speciale houder voor een gestoken boeket. d Voorbeelden van bloemen die lekker ruiken zijn lelies, rozen, hyacinten, enzovoort. 10 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
Opdracht 2.8 Een fleurige krans maken a Als je zelf een ondergrond maakt, kun je precies die vorm en afmeting kiezen die je wilt. b Met sfagnum of plastic (huishoud)folie maak je het steekschuim steviger. c Behalve van lavendel ruiken ook de bladeren van een dennenboom of rozemarijn heel lekker. d Als er in een ruimte wordt gegeten, moet je terughoudend zijn met geurende bloemstukken. BLOEMSTUKKEN OP VERSCHILLENDE ONDERGRONDEN 11
3 Speciale bloemstukken en plantenbakken Opdracht 3.1 Een bloemstuk maken met bolbloemen a a. Zie deze tabel. Naam Belangrijke informatie voor de bloemist Hyacinthus Je moet de bolbodem aan de bol laten zitten. Narcissus Het (giftige) slijm van narcissen laat andere bloemen verleppen. Galanthus Deze bloemen zijn heel kwetsbaar. Anemone Anemonen hebben holle stelen. Tulipa Tulpen moet je eerst aan de warmte laten wennen voor je ze uitpakt. Lilium Deze bloemen mogen niet te lang droog liggen. Hipeastrum Deze bloemen hebben holle stelen. Om ze te verwerken gebruik je een stokje. Gladiolus Om de bloem mooi open te laten komen moet je het puntje verwijderen. b c d e f g h De lilium en gladiolus zijn geen typische voorjaarsbloemen. Om een bloemstuk vast te klemmen zonder steekschuim kun je takken, stenen, knikkers, buigbaar metaal en andere stevige materialen gebruiken. Je kunt beter niet met loden strips werken, omdat lood giftig is en slecht voor het milieu. Kleurschuim ziet er leuk uit, dus dat hoef je niet weg te werken. Met stokjes kun je stengels, bloemen en vruchten vastmaken. Flexibele en taaie materialen, zoals dunne takken, stengels, smalle bladeren en verschillende grassen, zijn heel geschikt om mee te weven, vlechten of wikkelen. Met steekbuisjes kun je bloemen op verschillende plaatsen van water voorzien. 12 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
Opdracht 3.2 Een bloemstuk met exotische bloemen maken a Exotische bloemen hebben vaak hele spectaculaire vormen, kleuren en structuren. b In een koelcel worden exotische bloemen heel snel bruinzwart. c De meeste orchideeën komen uit een vochtig klimaat. d Orchideeën hebben een rustperiode en een periode waarin ze groeien en bloeien. e Geen antwoorden aanwezig. Opdracht 3.3 Een bloemstuk zonder bloemen maken a b c Sierlijke materialen zijn mooi om te zien. d Als je laat zien dat je creatief bent, schep je vertrouwen bij de klant. e Sommige planten kunnen giftig zijn of irritaties veroorzaken. De klanten weten dat vaak niet. f Zie deze tabel. Latijnse naam Nederlandse naam Echt giftig of irriterend? Zantedeschia Aronskelk Echt giftig Datura Doornappel Echt giftig Tanacetum Boerenwormkruid Irriterend Ricinus Wonderboom Echt giftig Ligustrum Liguster Echt giftig Digitalis Vingerhoedskruid Echt giftig Delphinium Ridderspoor Echt giftig Euphorbia Wolfsmelk Irriterend Convallaria Lelietje der dalen Echt giftig SPECIALE BLOEMSTUKKEN EN PLANTENBAKKEN 13
Latijnse naam Nederlandse naam Echt giftig of irriterend? Hedera Klimop Echt giftig Ranunculus Ranonkel Irriterend Lonicera Kamperfoelie Echt giftig Taxus Venijnboom Echt giftig Nerium Orleander Echt giftig Lupinus Lupine Echt giftig Caspicum Peper Irriterend Helleboris Kerstroos Echt giftig Aconitum Monnikskap Echt giftig Dieffenbachia Dieffenbachia Irriterend Opdracht 3.4 Een plantenbak met varens maken De antwoorden zijn a Een bak van hout, riet of andere natuurlijke materialen past goed bij de natuurlijke uitstraling van varens. b Varens moeten regelmatig water hebben, ze mogen niet te droog staan en ook niet in fel zonlicht. c De vensterbank boven de verwarming is geen goede plek om een varen neer te zetten, omdat de relatieve luchtvochtigheid op die plaats te laag is. a b Potgrond voor varens is luchtig, vochtig, vezelig en grof van structuur. c d e 14 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
Opdracht 3.5 Een besteld rouwstuk maken a b c Bij het bestellen van rouwwerk kan een klant emotioneel zijn. Daarom is het extra belangrijk dat je goed de tijd neemt voor de klant. d Door open bloemen te gebruiken, zorg je ervoor dat het rouwstuk er al meteen mooi uitziet. e Voorbeelden van teksten op linten zijn Rust zacht, Ik zal je nooit vergeten en Vaarwel. f Een lint is bedoeld om er een tekst op te zetten, maar je kunt er ook een kleur mee benadrukken, extra versieringen mee maken of er iets mee vast zetten. g Wapperende linten blijven gemakkelijk ergens achter haken. Opdracht 3.6 Een kerst- of paasversiering maken a Rood, donkergroen en wit zijn de kleuren die horen bij het kerstfeest. b Een kerstster en kerstroos horen zo typisch bij kerst dat ze er zelfs naar zijn genoemd. c Natuurlijke decoratiematerialen passen goed bij de sfeer van kerst. d Goede Vrijdag kun je symboliseren met doorntakken en een judaspenning. e Voorjaarsbloemen symboliseren net als Pasen een nieuw begin. Opdracht 3.7 Een plantenbak met speciale planten maken a Epifyten groeien in tropische oerwouden. b Eigenschappen van een epifyt waar je als bloemist rekening mee moet houden, zijn de lange tijd voordat een plant opnieuw bloeit en de vochtige grond die de plant nodig heeft. c Vleesetende planten lokken insecten en andere beestjes met een vochtige afscheiding. d Een vleesetende plant heeft veel water nodig. SPECIALE BLOEMSTUKKEN EN PLANTENBAKKEN 15
e f g h De wortels van kuipplanten moeten tegen droogte en warmte kunnen. De meeste kruiden, zoals lavendel en rozemarijn, zijn heel geschikt als kuipplant. Ook geraniums zie je veel in potten staan. Er komen steeds meer huizen met een terras en huizen zonder tuin of een kleine tuin. Zie deze tabel. Plantgroep Natuurlijke omgeving Eisen aan de potgrond en omgeving Epifyten Tropisch regenwoud Grove, vezelige en voedselarme grond, geen direct zonlicht en vochtige lucht. Vleeseters Moerasgebieden Vochtige, luchtige en voedselarme grond, veel licht en vochtige lucht. Kuipplanten De hele wereld Afhankelijk van de plantensoorten. Palmen Tropische en subtropische gebieden Vochthoudend met voldoende voedsel. Lichte standplaats. Grassen Gematigde streken Vochtige en voedselrijke grond, veel licht. Cacteeën Droge woestijn en steppegebieden Stevige grond met wat zand of klei, veel licht en droge lucht. Orchideeën Vochtige plaatsen Vochtige, luchtige en voedselarme grond, geen direct zonlicht. i j k Opdracht 3.8 Een krans met toef maken a Een krans heeft de vorm van een cirkel. b De krans symboliseert de kringloop van het leven. c Met wikkeldraad, steekschuim en sfagnum maak je een steekplek op een krans met toef. d De bloemen moet je mee laten lopen met de lijn van de krans. e Een ajourkrans is een los opgestoken ring van bloemen op een ondergrond van steekschuim. 16 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
a De strokrans krijgt een groene kleur als je hem met bloemenband omwikkelt. b Afgeknipte stukjes wikkeldraad zijn scherp. Voor de veiligheid moet je ze daarom diep in de krans prikken. c Bij het bedekken van de krans let je erop dat: de bladeren gelijk van vorm zijn; de bladeren op dezelfde afstand van elkaar komen te liggen; de bladeren met de klok mee wijzen. d e f Opdracht 3.9 Een herdenkingsstuk maken voor 4 mei a Op 4 mei is de Nationale dodenherdenking. In Nederland worden dan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van militaire missies van het leger (VN-vredesacties) herdacht. b De kleur die veel voor herdenkingsstukken wordt gebruikt is wit. Zwart, als kleur van de rouw, wordt ook veel gebruikt, net als de kleuren van de Nederlandse vlag en de kleur oranje. c d Zie de tabel. Eisen voor het herdenkingsstuk Er zijn stevige materialen gebruikt. Het stuk is stevig gestoken. Er zijn open bloemen gebruikt. Het stuk is goed vervoerbaar. Het steekschuim is nat, maar het stuk lekt geen water. SPECIALE BLOEMSTUKKEN EN PLANTENBAKKEN 17
Eisen voor het herdenkingsstuk De houder is netjes weggewerkt. De kleur van het lint past bij het stuk. De tekst op het lint is netjes geschreven. Het lint is mooi en stevig bevestigd. Er zijn stevige materialen gebruikt. 18 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
4 Bloemen en planten in de winkel Opdracht 4.1 Een bloemenpresentatie maken a Het op elkaar afstemmen van winkelinrichting, assortiment, klantbenadering, uitstraling en locatie is de winkelformule. b De uitstraling en de kleding van het personeel geven invulling aan de winkelformule. Je moet ervoor zorgen dat een klant zich thuis voelt. c In een speciaalzaak besteed je meestal meer tijd aan een klant dan in een tuincentrum. a b Reclame moet passen in de winkelformule. c Mond-op-mondreclame zijn de verhalen die tevreden klanten doorvertellen aan anderen. d e Opdracht 4.2 Maak 20 dezelfde bruidscorsage s a Het (winkel)centrum is de beste locatie voor een bloemenspeciaalzaak. b De locatie moet passen bij de winkelformule omdat de klant dat verwacht. c d e f Opdracht 4.3 Bloemwerk maken voor een bruiloft BLOEMEN EN PLANTEN IN DE WINKEL 19
a b c d e Lood is schadelijk voor het milieu en de gezondheid. f Glas tussen het gewone afval kan gevaarlijk zijn. Bovendien kun je het recyclen. g De betekenis van de waarschuwingssymbolen staat op de verpakking. a b Je zorgt ervoor dat de werkstukken bij elkaar passen door bijvoorbeeld in één kleur te werken of één soort bloemen te gebruiken. c d e f Opdracht 4.4 Tafelstukjes maken voor een feest a b c d e Een stagedag mag niet zo lang duren. Dit vertel je de bloemist en je zoekt samen een oplossing. Voor jongeren gelden de volgende werk- en rusttijden: 13- en 14-jarigen: maximaal 7 uur, verplichte rust tussen 19.00-8.00 uur; 15-jarigen: maximaal 8 uur, verplichte rust tussen 19.00-7.00 uur; 16-jarigen: maximaal 9 uur. f Als je er niet bij kan, gebruik je een trapje. g De openingstijden van de winkel staan duidelijk aangegeven bij de ingang van de winkel. a Tafelstukjes mogen niet te duur zijn. b c 20 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN
Opdracht 4.5 Een plantenpresentatie verzorgen a b Als je zonder afspraak ergens binnenkomt, kan het zijn dat ze geen tijd voor je hebben. Maak daarom een afspraak voordat je op pad gaat. c Een plantenpresentatie geef je minimaal een keer per week een onderhoudsbeurt. Als de verkoop snel gaat, doe je dat natuurlijk vaker. Ook in de zomer bij warm weer zul je vaker moeten doen. d e Opdracht 4.6 De prijzen van kamerplanten vergelijken Opdracht 4.7 Een presentatie maken met oude voorraad a Voorraad is noodzakelijk om de klanten zo snel en goed mogelijk te bedienen. b c d e f BLOEMEN EN PLANTEN IN DE WINKEL 21
22 BLOEMBINDEN EN -SCHIKKEN