Lage Duin en Daalseweg 31 Straat en huisnummer : Lage Duin en Daalseweg 31 Postcode en plaats : 2061 BB Bloemendaal Kadastrale aanduiding : A10613 Complexonderdeel : Duin en Daal Naam object : Zwitserse Chalet Bouwjaar : 1834, 1932 Architect : J.D. Zocher jr. Bouwstijl : Chaletstijl Oorspronkelijke functie : Jachthuis Huidige functie : Woning Datum foto : 02-11-2010
Inleiding Het zogenoemde Zwitserse Chalet staat aan de westzijde van het Halve Maantje: de open vallei met weiland en waterpartij die het hoofdonderdeel vormt van het villapark Duin en Daal. Het villapark is tussen 1897 en 1905 ontwikkeld op het terrein van de buitenplaats Duin en Daal. De ontwikkeling vindt plaats op initiatief van de Binnenlandsche Exploitatie Maatschappij van Onroerende Goederen 1 naar ontwerp van de Haarlemse landschapsarchitect L.A. Springer. Springer handhaaft grote delen van het bestaande terrein zoals de aan drie zijden door duinruggen omsloten vallei die in 1824 naar ontwerp van J.D. Zocher jr. in landschappelijke stijl was ontworpen. Kenmerkend is de landschappelijke aanleg op het geaccidenteerde terrein met enkele zeer grote hoogteverschillen, het slingerend wegenplan met extensieve bebouwing van voornamelijk villa s op ruime percelen 2. Villapark Duin en Daal is onderdeel van het Beschermd Dorpsgezicht Bloemendaal. Het als het Zwitserse Chalet bekend staande pand is in 1834 door J.D. Zocher jr. ontworpen als jachthuis van de familie Arnold, eigenaar van de buitenplaats Duin en Daal 3. Het chalet gaat in, of kort voor, 1932 in brand op. De fundering en onderbouw blijven evenwel gespaard. In 1932 wordt het chalet, dan tuinhuis genaamd, op de bestaande onderbouw en in dezelfde verschijningsvorm herbouwd 4. De belangrijkste wijzigingen zijn de (niet beschermenswaardige) aanbouw met lessenaarsdak aan de rechter zijgevel en het (niet beschermenswaardig) dichtzetten met transparante invulling van de voormalige open omloop op de verdieping van de linker zijgevel. De hellingbaan naar de omloop op de verdieping die op de afbeelding uit 1870 en op de bouwtekening van 1932 is te zien is verdwenen. Voorts zijn enkele nieuwe vensters geplaatst. Beschrijving 1 In 1923 is de Binnenlandsche Exploitatie Maatschappij van Onroerende Goederen verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het Kinheimpark. 2 Toelichting bij het besluit tot aanwijzing van het beschermd dorpsgezicht Bloemendaalse Park/Duin en Daal, gemeente Bloemendaal, Zeist 2002 3 Post, W., Bouwen aan Bloemendaal, Haarlem 1997, pag. 25 4 Gemeente Bloemendaal, bouwarchief Lage Duin en Daalseweg 31.dossiernr. 219
Het pand heeft een rechthoekige plattegrond met een (niet beschermenswaardige) aanbouw aan de rechter zijgevel en bestaat uit twee bouwlagen met een vliering daarboven onder een zadeldak met zeer flauwe dakhellingen. Het dak is gedekt met rode Verbeterde Hollandse pannen. De nok staat ongeveer haaks op de straat. Het dak heeft aan de voorgevel een zeer breed overstek dat een balkon overkapt. Het overstek heeft windveren en een decoratief gesneden makelaar. Het overstek rust aan de voorzijde op drie houten staanders die op de balkonrand zijn geplaatst. De parterre is gepleisterd en wit geschilderd boven een uitkragende plint. De verdieping is gepotdekseld en zwart geteerd. De voorgevel bezit een breed uitkragend, rechthoekig houten balkon dat oorspronkelijk in de linker zijgevel in een omloop doorliep. Deze omloop is tegenwoordig met een transparante invulling dichtgezet. De borstwering van het balkon bestaat uit decoratief gesneden balusters. Het balkon wordt ondersteund door houten staanders die geplaatst zijn op betonnen poeren. De voorgevel heeft op de parterre een dubbel openslaande opgeklampte deur. De verdieping heeft balkondeuren met zijlichten. De zijgevels hebben een gewijzigde gevelindeling. Motivering voor plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst De monumentale waarden van het complex Duin en Daal zijn gelegen in de bijzondere complexmatige samenhang. Een complex bestaat uit verschillende elementen, al dan niet in één periode tot stand gekomen die met elkaar een ensemble vormen. De karakteristiek wordt gevormd door het samenspel van en de samenhang tussen elementen: stedenbouwkundig plan, gebouwen, objecten, (semi)openbare ruimte, landschappelijke aanleg en beplanting. Villagebied Duin en Daal is aangewezen als Beschermd Dorpsgezicht. Lage Duin en Daalseweg 31 heeft cultuurhistorische waarde vanwege de relatie met de familie Arnold, eigenaar van de buitenplaats Duin en Daal. Het pand is in 1834 ontworpen als jachthuis voor de familie. De buitenplaats transformeert tussen 1897 en 1905 tot het villapark Duin en Daal. Het pand heeft architectuurhistorische waarde vanwege het ontwerp in een opvallende Chaletstijl. Vanwege de stijlkenmerken staat het pand bekend als het Zwitserse Chalet. Kenmerkend is het dak met flauwe hellingen, het zeer brede dakoverstek in combinatie met het houten balkon er onder en de gepotdekselde verdieping. Het ontwerp uit 1834 is bovendien van belang binnen het veelzijdig oeuvre van J.D. Zocher jr. Het pand heeft situationele waarde doordat het door zijn vrijstaande ligging op een ruim kavel een onlosmakelijk onderdeel vormt van de villabebouwing in het park Duin en Daal en rondom het Halve Maantje in het bijzonder. Het pand is van belang als landschappelijk element binnen het villapark Duin en Daal. De achtergelegen hoge duinruggen vormen een markant landschappelijk decor waardoor de typologie van een Zwitsers chalet extra beklemtoond wordt. Het pand uit 1834, in 1932 herbouwd op de bestaande fundering en onderbouw in de oorspronkelijke verschijningsvorm, is overwegend gaaf bewaard gebleven.
Beschermenswaardig zijn alle in de bovenstaande beschrijving omschreven onderdelen tenzij aangeduid als niet beschermenswaardig. Voorgevel Bouwtekening 1932
Het chalet omstreeks 1870 (uit: Post, W., op.cit. noot 3)