Nota voor burgemeester en wethouders Onderwerp Woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek 1- Notagegevens Notanummer 2016-001002 Datum 14-06-2016 Programma: 05 Ruimtelijke ontwikkeling Portefeuillehouder Weth. Kolkman Team RE 2- Bestuursorgaan [X]B & W 14-06-2016 [ ]Raad -- [ ]Burgemeester -- College van B & W - Burgemeester - Weth. Kolkman - Weth. Hartogh Heys - Weth. Rorink - Weth. Grijsen Besluitenlijst d.d. d.d. d.d. [X]Akkoordstukken 14-06-2016 [ ]Openbaar -- [ ]Besloten -- Routing d.d. programmamanager 07-06-2016 ambt. opdrachtgever 07-06-2016 portefeuillehouder 08-06-2016 par. [ ]adj.secr. -- [X]gem.secr. 08-06-2016 BIS Openbaar Status Definitief2016-06-15 Bijlagen Voorstel minister voor de Woningmarktregio Zwolle - Stedendriehoek Werkingsgebied Regio Zwolle - Stedendriehoek Nota van zienswijzen Woningmarktregio Zwolle - Stedendriehoek Zienswijzen van gemeenten en corporaties bij de woningmarktregio Zwolle - Stedendriehoek B & W d.d.: 14-06-2016 Besloten wordt: 1 Het voorstel aan de minister van Wonen en Rijksdienst voor de vorming en indeling van de woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek overeenkomstig het bijgevoegde voorstel en de nota van zienswijzen vast te stellen; 2 het college van B&W Zwolle te machtigen om dit voorstel namens de gemeente Deventer bij de minister in te dienen; 3 de nota en het besluit openbaar te maken. Financiële aspecten: Financiële gevolgen voor de gemeente? Begrotingswijziging Nee Nee Voorstel openbaarmaking conform Wet Openbaarheid Bestuur (Wob) [X] De nota en het besluit openbaar te maken [ ] De nota en het besluit openbaar te maken vergezeld van bijgaand persbericht [ ] De nota en het besluit openbaar te maken nadat [ ] De nota en het besluit openbaar te maken, behalve [ ] Het besluit openbaar te maken, maar niet de nota, gelet op artikel: [ ] De nota en het besluit niet openbaar te maken, gelet op artikel:
Kennisgeving/ Bekendmaking Awb Kennisgeving (publicatie) conform Awb Bekendmaking conform Awb Nee Nee ADVIESRADEN: Moet een van de adviesraden gehoord worden of op de hoogte gesteld? Nee Toelichting Inleiding De Woningwet 2015 beoogt de schaal van woningcorporaties in overeenstemming te brengen met de schaal van het regionale woningmarkt kernwerkgebied. In de nieuwe woningwet mogen corporaties nog maar in één kernwerkgebied actief zijn. Dit betekent dat zij enkel in deze kernregio woningen op nieuwe locaties mogen bouwen of aankopen. De minister heeft de gemeenten gevraagd om met een voorstel voor de woningmarktregio te komen en geeft gemeenten de ruimte om te bepalen wat de gewenste schaalgrootte en samenstelling van deze kernregio is. Beoogd resultaat De woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek kan voldoen aan de volkshuisvestingsopgave van de deelnemende gemeenten en corporaties en voldoet aan de verplichting uit de Woningwet om te komen tot een woningmarktregio die in overeenstemming is met de schaalgrootte van de woningcorporaties. Kader Woningwet 2015 Argumenten voor en tegen Dit voorstel is de best mogelijke uitkomst van de verkenning van meerdere regio s en geeft oplossingsrichtingen voor een aantal grenskwesties; Dit voorstel brengt de schaalgrootte van de corporaties in overeenstemming met de schaalgrootte van de woningmarktregio. Een woningmarktregio Zwolle-Stedendriehoek is een logische en realistische keuze vanwege de onderlinge woon- en verhuisrelaties en de blijvende bestaande samenwerkingsverbanden. Extern draagvlak (partners) Van alle corporaties in de kernregio en de gemeenten buiten de regio met dezelfde corporaties, is een positieve zienswijze of reactie ontvangen, met enkele kritische kanttekeningen, maar alle corporaties en gemeenten die een zienswijze hebben ingediend, stemmen in met het voorstel. Financiële consequenties n.v.t. Aanpak/uitvoering Na de vaststelling gaat het ondertekend collegebesluit z.s.m. naar het college van B&W Zwolle. Het college van B&W Zwolle zal mede namens de 22 gemeenten het voorstel voor 1 juli bij de minister van Wonen en Rijksdienst indienen. Voor de corporaties betekent het ministerieel besluit over de woningmarktregio dat zij zich moeten houden aan het kernwerkgebied (regio met meerderheid van corporatiebezit); buiten de woningmarktregio mogen zij niet uitbreiden met nieuwbouw of aankoop van woningen.
RAADSMEDEDELING Onderwerp Woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek Mededelingennr 2016-001002 Portef.houder Weth. Kolkman Team RE BenW-besluit d.d.: 14 juni 2016 1. Inleiding: waarom deze mededeling De Woningwet 2015 beoogt de schaal van woningcorporaties in overeenstemming te brengen met de schaal van het regionale woningmarkt kernwerkgebied. In de nieuwe woningwet mogen corporaties nog maar in één kernwerkgebied actief zijn. Dit betekent dat zij enkel in deze regio woningen op nieuwe locaties mogen bouwen of aankopen. De minister heeft de gemeenten gevraagd om met een voorstel voor de woningmarktregio te komen en geeft gemeenten de ruimte om te bepalen wat de gewenste schaalgrootte en samenstelling van deze kernregio is. 2. Kader Woningwet 2015 3. Kern van de boodschap Het voorstel voor de woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek beantwoordt de vraag van de minister voor Wonen en Rijksdienst aan gemeenten om voor 1 juli met een gezamenlijk gedragen voorstel te komen voor de vorming van een woningmarktregio. Het voorstel is de uitkomst van een intensieve verkenning die in korte tijd moest worden uitgevoerd met omringende regio s en gemeenten. Dit voorstel voldoet aan de verplichting van de Woningwet om de schaalgrootte van de corporaties in overeenstemming te brengen met de schaalgrootte van de woningmarktregio. De woningmarktregio bestaat uit 22 gemeenten die ook deelnemen aan het samenwerkingsverband van Regio Zwolle of Regio Stedendriehoek. Regio Zwolle is een samenwerkingsverband van 20 gemeenten die op verschillende terreinen (economie, arbeidsmarkt, innovatie en verbinding) met elkaar samenwerken. Regio Stedendriehoek is een samenwerkingsverband van 7 gemeenten en heeft haar woonruimteverdeling georganiseerd met de corporaties van 6 gemeenten in de Stedendriehoek. Het voorstel voldoet grotendeels aan de volkshuisvestingsopgave van de deelnemende gemeenten. Het is echter niet mogelijk gebleken om tot een woningmarktregio te komen die voor elke gemeente ideaal is, omdat er altijd grenskwesties spelen. Dit komt ook aan de orde in dit voorstel en aan de minister wordt hiervoor nadrukkelijk aandacht gevraagd. Het voorstel komt de samenwerking in deze regio ten goede en zal de regionale woonafspraken en woonvisies versterken. De Regiotool die is ontwikkeld voor de regiovorming laat zien dat er belangrijke verhuisbewegingen zijn tussen de gemeenten in de regio Zwolle Stedendriehoek. Op basis van de Regiotool zijn de verhuisrelaties vastgesteld op een percentage van 37%. Voor de corporaties betekent het ministerieel besluit over de woningmarktregio dat zij zich moeten houden aan het kernwerkgebied (regio met meerderheid van corporatiebezit); buiten de woningmarktregio mogen zij niet uitbreiden met nieuwbouw of aankoop van woningen. 4. Nadere toelichting De woningmarktregio bestaat uit 22 gemeenten die ook deelnemen aan het samenwerkingsverband van Regio Zwolle of Regio Stedendriehoek. Regio Zwolle is een samenwerkingsverband van 20 gemeenten die op verschillende terreinen (economie, arbeidsmarkt, innovatie en verbinding) met elkaar samenwerken. Regio Stedendriehoek is een samenwerkingsverband van 7 gemeenten en heeft haar woonruimteverdeling georganiseerd met de corporaties van 6 gemeenten in de Stedendriehoek. Er zijn andere belangrijke samenwerkingsverbanden, zoals de Regionale Woonagenda Stedendriehoek en de Woonafspraken West-Overijssel die met elkaar worden afgestemd. Een aantal gemeenten vormt een schakel tussen beide regio s op basis van hun ligging (Deventer,
Heerde, Hattem, Raalte en Olst-Wijhe). De regio s werken op thema s met elkaar samen (economische versterking, provinciale woonafspraken maar ook als zorgregio). Vanwege de samenwerkingsverbanden op het gebied van wonen en andere relevante gebieden (zorg, arbeidsmarkt en economische structuurversterking) hebben de gemeenten van beide regio s belang bij één samenhangend kernwerkgebied. 1. De keuze voor het beoogde kernwerkgebied leidt ook tot grenskwesties: De corporatie Woonconcept heeft 26% van haar bezit in de Overijsselse gemeente Steenwijkerland en is de grootste corporatie in dit gebied. Woonconcept heeft daarnaast bezit in de Drentse gemeenten Meppel en Hoogeveen. Steenwijkerland kiest voor aansluiting bij de (economische) regio Zwolle. Meppel heeft een woningmarktrelatie met de gemeente Steenwijkerland en maakt deel uit van de samenwerking binnen de regio Zwolle. Echter, vanwege de onderlinge solidariteit en regionale woonafspraken ligt voor Meppel de keuze voor de regio Drenthe voor de hand. Hierdoor kan er wel een probleem ontstaan voor de volkshuisvestingsopgave met Woonconcept in Steenwijkerland en met name de stad Steenwijk en omgeving. De minister wordt gevraagd oplossingsgericht mee te denken in deze kwestie en wordt verzocht een ontheffing te verlenen aan Woonconcept om gehoor te kunnen blijven geven aan de aanwezige volkshuisvestings- en investeringsopgave in Steenwijkerland. 2. De corporatie De Veste heeft in Ommen Hardenberg een meerderheid van haar bezit (56%) en heeft ook een groot aandeel van haar corporatiebezit in Enschede (34%). Aan de minister wordt mogelijk ontheffing gevraagd voor De Veste voor de volkshuisvestingsopgave in de gemeente Enschede. De Regio Zwolle Stedendriehoek ondersteunt een ontheffingsverzoek van De Veste voor de gemeente Enschede. 3. De grootste corporatie in de gemeente Lochem is Viverion, die 61% van de totale voorraad aan sociale huurwoningen in de gemeente Lochem in bezit heeft. Viverion heeft echter 68% van haar bezit in de gemeenten Rijssen-Holten en Hof van Twente. Deze twee gemeenten wensen onderdeel uit te maken van de te vormen woningmarktregio Twente-Achterhoek. Daarmee is de regio Twente-Achterhoek ook het kerngebied van Viverion. Hoewel Viverion en de gemeente Lochem vooralsnog geen uitbreidingsopgave zien in het Lochemse werkgebied van Viverion, past het vanuit het streven naar lokale verankering van woningcorporaties niet om een andere corporatie binnen de regio Zwolle Stedendriehoek te vragen een eventuele uitbreidingsopgave op zich te nemen. Er zijn namelijk geen andere corporaties in de regio Stedendriehoek Plus die bezit hebben in het oostelijke deel van de gemeente Lochem, bestaande uit de kernen Lochem, Laren en Barchem. Dit geeft aanleiding om, zodra alsnog een uitbreidingsopgave wordt gezien, voor Viverion een ontheffing te vragen. 4. In de gemeenten Zwolle, Kampen en Oldebroek is deltawonen de grootste corporatie en hierbij speelt de grenskwestie met de regio Noord-Veluwe. Oldebroek heeft te maken met een minderheidsbezit waardoor een risico kan ontstaan voor de volkshuisvestingsopgave. Ondanks de grenskwesties die de volkshuisvestingsopgave voor een aantal gemeenten in gevaar brengt, concluderen de gemeenten van de regio Zwolle Stedendriehoek dat dit voorstel de meest realistische en best mogelijke uitkomst is voor een woningmarktregio. De gemeenten vragen daarom aan de minister om het voorstel voor de Regio Zwolle Stedendriehoek positief te beoordelen en deze regio aan te wijzen als woningmarktregio. De gemeenten vragen de minister om voor grensgemeenten bij de herstelwetgeving een coulanceregeling op te nemen, die investeren kort over de grens mogelijk maakt.
Voorstel Woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek (concept 7 juni 2016) 1. De vorming van de woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek De gemeenten van de regio s Zwolle en Stedendriehoek zijn met elkaar overeengekomen om aan de minister van Wonen en Rijksdienst voor te stellen om de Regio Zwolle Stedendriehoek aan te wijzen als woningmarktregio. Dit kernwerkgebied wordt gevormd door de volgende gemeenten: Apeldoorn, Brummen, Dalfsen, Deventer, Dronten, Epe, Hardenberg, Hattem, Heerde, Kampen, Lochem, Noordoostpolder, Olst-Wijhe, Ommen, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Urk, Voorst, Zutphen, Zwartewaterland en Zwolle. De gezamenlijke gemeenten zijn ervan overtuigd dat ondanks de grenskwesties de samenwerking binnen deze kernregio zo optimaal mogelijk kan worden ingevuld. Dit laat onverlet dat er ook problemen kunnen ontstaan met de volkshuisvestingsopgave van een aantal gemeenten (Lochem, Oldebroek, Ommen Hardenberg en Steenwijkerland) waarvoor wij nadrukkelijk uw aandacht vragen. De regio Zwolle Stedendriehoek ondersteunt dan ook een mogelijk ontheffingsverzoek van de woningcorporaties (De Veste, Woonconcept en Viverion) in desbetreffende gemeenten. Opmerkingen bij het voorstel: - Het voorstel is opgesteld vanuit de wens van gemeenten in beide regio s om een gezamenlijke woningmarktregio te vormen voor de regio Zwolle Stedendriehoek. - Regio Stedendriehoek en Regio Zwolle hebben deze wens vanwege bestaande samenwerkingsverbanden op het gebied van wonen en gezamenlijke (woon)opgaven. - Vanuit de Regiotool blijkt dat de verhuisrelaties sterk zijn in deze regio. Maar niet alleen vanuit corporatiebezit en verhuisrelaties, ook vanuit verschillende samenwerkingsverbanden en regionale (woon)afspraken is de verbondenheid van deze regio sterk. Dit onderschrijft het belang van een gezamenlijke woningmarktregio. - Vanuit hun geografische ligging nemen de gemeenten Hattem, Heerde, Olst-Wijhe en Raalte (Regio Zwolle) en de gemeenten Deventer en Epe (Regio Stedendriehoek) een grenspositie in op het snijvlak van de regio s Zwolle en Stedendriehoek. - In een aantal gevallen speelt het vraagstuk van ontheffing. De minister geeft aan dat het primair criterium voor ontheffing is dat de volkshuisvesting in een bepaald gebied in gevaar komt. In de werkingsgebieden van Lochem, Oldebroek, Ommen Hardenberg en Steenwijkerland speelt dit risico en het is de vraag gezien de beperkte investeringsruimte of andere corporaties in de regio de nieuwbouwopgave in deze gemeenten kunnen overnemen. - In dit voorstel is de grenspositie van Steenwijkerland beschreven waarbij de woningcorporatie Woonconcept geen meerderheidsbezit heeft in deze regio. Met het oog op de volkshuisvestingsopgave in Steenwijkerland ondersteunt de regio Zwolle Stedendriehoek een verzoek tot ontheffing van Woonconcept. - De woningcorporatie De Veste heeft in Ommen Hardenberg een meerderheid van haar bezit en heeft een groot aandeel van het corporatiebezit in Enschede. Aan de minister wordt mogelijk ontheffing gevraagd voor De Veste voor de volkshuisvestingsopgave in de gemeente. - De grootste corporatie in de gemeente Lochem is Viverion, die 61% van de totale voorraad aan sociale huurwoningen in de gemeente Lochem in bezit heeft. Viverion heeft echter 68% van haar bezit in de gemeenten Rijssen-Holten en Hof van Twente die deel uitmaken van de te vormen regio Twente-Achterhoek. Daarmee kan de volkshuisvestingsopgave in Lochem onder druk komen te staan. De regio Zwolle Stedendriehoek ondersteunt een mogelijk ontheffingsverzoek. - In de gemeenten Zwolle, Kampen en Oldebroek is deltawonen de grootste corporatie en hierbij speelt de grenskwestie met de regio Noord-Veluwe. Oldebroek heeft te maken met een minderheidsbezit waardoor een risico kan ontstaan voor de volkshuisvestingsopgave.
2. Woningmarkt in de Woningwet De Woningwet 2015 beoogt de schaal van woningcorporaties in overeenstemming te brengen met de schaal van het regionale woningmarkt kernwerkgebied. In de nieuwe woningwet mogen corporaties nog maar in één kernwerkgebied actief zijn. Dit betekent dat zij enkel in deze regio woningen op nieuwe locaties mogen bouwen of aankopen. Buiten de regio mogen corporaties nog wel hun huidige bezit beheren en is vervangende sloop/nieuwbouw op dezelfde grond toegestaan. Om deze regionale woningmarkt te definiëren kunnen gemeenten in de periode tussen 1 januari en 1 juli 2016 een voorstel doen aan de minister. Aan de te vormen kernwerkgebieden stelt de wetgever twee eisen: - een gebied moet uit ten minste twee gemeenten bestaan, een aaneengesloten gebied zijn en ten minste 100.000 huishoudens omvatten; - er moet een zekere mate van samenhang zijn vanuit het oogpunt van de woningmarkt. 3. Een samenhangende woningmarktregio Regio Zwolle is een samenwerkingsverband van 20 gemeenten die op verschillende terreinen (economie, arbeidsmarkt, innovatie en verbinding) met elkaar samenwerken. Regio Stedendriehoek is een samenwerkingsverband van 7 gemeenten en heeft haar woonruimteverdeling georganiseerd met de corporaties van 6 gemeenten in de Stedendriehoek. Waar het gaat om woonruimteverdeling vormen de gemeenten Epe, Hattem en Heerde een subregio met een eigen woonruimteverdeling. De Regiotool die is ontwikkeld voor de regiovorming laat zien dat er belangrijke verhuisbewegingen zijn tussen de gemeenten in de regio Zwolle Stedendriehoek. Op basis van de Regiotool zijn de verhuisrelaties vastgesteld op een percentage van 37%. De regio omvat 22 gemeenten en 35 corporaties. Vijf gemeenten uit de regio Zwolle hebben de keuze gemaakt voor andere regio s (Elburg, Oldebroek, Meppel, De Wolden en Westerveld). Er zijn belangrijke samenwerkingsverbanden tussen beide regio s: de Regionale Woonagenda Stedendriehoek en de Woonafspraken West-Overijssel worden met elkaar afgestemd. Een aantal gemeenten vormt een schakel tussen beide regio s op basis van hun ligging (Deventer, Heerde, Hattem, Raalte en Olst-Wijhe). De regio s werken op thema s met elkaar samen (economische versterking, provinciale woonafspraken maar ook als zorgregio). 4. Onderbouwing van het voorstel De afgelopen maanden zijn in de regio s Zwolle, Drenthe Groningen, Noord Veluwe en Stedendriehoek verschillende mogelijkheden onderzocht om te komen tot een gezamenlijke kernregio. Vanuit de gemeente Meppel kwam het verzoek, mede namens andere Drentse gemeenten, om een gezamenlijke woningmarktregio te vormen met Drenthe en Groningen. Voor de Regio Zwolle was dit een minder logische verbinding vanwege een geringe woningmarktrelatie, minder samenwerkingsverbanden en (woon)afspraken en vanwege de omvangrijke geografische schaalgrootte en samenstelling van deze regio. Die verbinding is sterker met Regio Noord Veluwe en daarmee werd het verzoek van Noord Veluwe om bij de regio Zwolle aan te sluiten als logischer gezien. Noord Veluwe heeft later besloten om een regio te vormen met de gemeente Amersfoort. Vanwege de lastige positie van enkele grensgemeenten (Hattem, Heerde, Raalte, Olst-Wijhe) kwam vanuit deze gemeenten het verzoek om de aansluiting met Regio Stedendriehoek te onderzoeken. Vanwege de geografische ligging, woon/verhuisrelaties en samenwerkingsverbanden tussen beide regio s is de regiovorming Zwolle en Stedendriehoek de meest logische en realistische keuze. De wethouders Wonen van de regio Zwolle Stedendriehoek zijn ervan overtuigd dat dit gezamenlijk gedragen voorstel aansluit op de wens van de minister om te komen tot een samenhangende woningmarktregio in overeenstemming met de schaalgrootte van de woningcorporaties. De regio sluit aan op de bestaande regionale samenwerkingsverbanden, regionale woonafspraken en woonvisies. Van belang zijn het (economisch) samenwerkingsverband van de Regio Zwolle, de Regionale Woonvisie West-Overijssel, de Regionale Woonagenda Stedendriehoek en de onderlinge woonverhuisrelaties binnen deze regio. De samenwerkingsverbanden in beide regio s overlappen elkaar en op andere relevante gebieden (zorgregio, arbeidsmarktregio en economische structuurversterking) hebben de gemeenten van beide regio s belang bij één samenhangend kernwerkgebied.
De overwegingen vanwege de ontwikkelingen rond wonen zorg zijn van steeds groter belang voor de volkshuisvestingsopgave. De functie van zorgregio s en centrumgemeenten (Apeldoorn, Deventer en Zwolle) spelen een cruciale rol. Deze centrumgemeenten werken in toenemende mate samen vanwege gedeelde cliëntstromen en zorgaanbieders. De diverse samenwerkingsverbanden (jeugdzorg, beschermd wonen en Wmo) zoeken elkaar steeds meer op. De afspraken van de centrumgemeenten over de uitstroom van cliënten en de ontwikkelingen rond het langer zelfstandig wonen hebben direct effect op de volkshuisvestingsopgave en de huisvesting van bijzondere (zorg)doelgroepen. Cliënten kijken daarbij niet naar regio s maar naar de dichtstbij gelegen en meest wenselijke gemeente om te wonen. De afstemming speelt niet alleen op het gebied van wonen zorg, maar ook op het terrein van huisvesting van vergunninghouders, aanpak van de woningvoorraad, stedelijke vernieuwing en woningbouwprogrammering. Daarom wisselen de regio s hun woonvisies uit, vanuit het belang van overeenkomstige woonontwikkelingen en opgaven zoals in deze regio een gestage groei tot 2030. 5. Grenskwesties De keuze voor het beoogde kernwerkgebied leidt tot vier grenskwesties: 1. De corporatie Woonconcept heeft 26% van haar bezit in de Overijsselse gemeente Steenwijkerland en is de grootste corporatie in dit gebied. Woonconcept heeft daarnaast bezit in de Drentse gemeenten Meppel en Hoogeveen. Steenwijkerland kiest voor aansluiting bij de (economische) regio Zwolle. Meppel heeft een woningmarktrelatie met de gemeente Steenwijkerland en maakt deel uit van de samenwerking binnen de regio Zwolle. Vanwege onderlinge solidariteit en regionale woonafspraken ligt voor Meppel de keuze voor de regio Groningen Drenthe voor de hand. Hierdoor kan er wel een probleem ontstaan voor de volkshuisvestingsopgave met Woonconcept in Steenwijkerland en met name de stad Steenwijk en omgeving. De minister wordt gevraagd oplossingsgericht mee te denken in deze kwestie en wordt verzocht een ontheffing te verlenen aan Woonconcept om gehoor te kunnen blijven geven aan de aanwezige volkshuisvestings- en investeringsopgave in Steenwijkerland. 2. De corporatie De Veste heeft in Ommen Hardenberg een meerderheid van haar bezit (56%) en heeft ook een groot aandeel van haar corporatiebezit in Enschede (34%). Aan de minister wordt mogelijk ontheffing gevraagd voor De Veste voor de volkshuisvestingsopgave in de gemeente Enschede. De Regio Zwolle Stedendriehoek ondersteunt een ontheffingsverzoek van De Veste voor de gemeente Enschede. 3. De grootste corporatie in de gemeente Lochem is Viverion, die 61% van de totale voorraad aan sociale huurwoningen in de gemeente Lochem in bezit heeft. Viverion heeft echter 68% van haar bezit in de gemeenten Rijssen-Holten en Hof van Twente. Deze twee gemeenten wensen onderdeel uit te maken van de te vormen woningmarktregio Twente-Achterhoek. Daarmee is de regio Twente-Achterhoek ook het kerngebied van Viverion. Hoewel Viverion en de gemeente Lochem vooralsnog geen uitbreidingsopgave zien in het Lochemse werkgebied van Viverion, past het vanuit het streven naar lokale verankering van woningcorporaties niet om een andere corporatie binnen de regio Stedendriehoek te vragen een eventuele uitbreidingsopgave op zich te nemen. Er zijn namelijk geen andere corporaties in de regio Stedendriehoek Plus die bezit hebben in het oostelijke deel van de gemeente Lochem, bestaande uit de kernen Lochem, Laren en Barchem. Dit geeft aanleiding om, zodra alsnog een uitbreidingsopgave wordt gezien, voor Viverion een ontheffing te vragen. 4. De corporatie deltawonen heeft in de gemeente Oldebroek corporatiebezit, maar Oldebroek heeft gekozen voor de Regio Noord-Veluwe. Daardoor kan de volkshuisvestingsopgave in Oldebroek in gevaar komen als er geen andere corporatie is die dit oppakt. Ondanks de gekozen pragmatische aanpak zullen gemeenten aan de rand van de regio met grensproblemen te maken krijgen. Zij kunnen bij het oppakken van hun volkshuisvestelijke opgave niet bouwen op alle woningcorporaties in hun directe omgeving. Woningcorporaties in buurgemeenten buiten de regio kunnen dan niet de noodzakelijke investeringen doen; of ze willen / kunnen of niet. Dit leidt tot suboptimale inzet van volkshuisvestelijk vermogen. Wij vragen de minister om voor grensgemeenten bij de herstelwetgeving een coulanceregeling op te nemen, die investeren kort over de grens mogelijk maakt.
6. Conclusie De gemeenten van de regio Zwolle Stedendriehoek concluderen dat dit voorstel de meest realistische en best mogelijke uitkomst is voor een woningmarktregio. De gemeenten vragen daarom aan de minister om het voorstel voor de Regio Zwolle Stedendriehoek positief te beoordelen en deze regio aan te wijzen als woningmarktregio.
Totaal aantal gemeenten in de samengestelde regio 22 Totaal aantal huishoudens in de samengestelde regio 405.875 Het percentage verhuisbewegingen tussen gemeenten binnen de samengestelde regio 37% Totaal aantal corporaties in de samengestelde regio 35 Op de volgende pagina vindt u meer informatie over de geselecteerde gemeenten en de daar werkzame corporaties.
Overzicht van gemeenten binnen de samengestelde regio Gemeente Aantal huishoudens Percentage verhuisbewegingen binnen de regio Apeldoorn 69.017 29% Brummen 9.059 44% Dalfsen 10.922 58% Deventer 43.906 38% Dronten 16.757 16% Epe 13.583 51% Hardenberg 22.988 30% Hattem 4.818 54% Heerde 7.482 54% Kampen 20.374 45% Lochem 14.172 36% Noordoostpolder 18.687 26% Olst-Wijhe 7.139 64% Ommen 7.039 51% Raalte 14.876 51% Staphorst 5.482 34% Steenwijkerland 18.618 24% Urk 5.754 47% Voorst 9.616 65% Zutphen 21.263 38% Zwartewaterland 8.143 55% Zwolle 56.180 33% Overzicht van werkzame corporaties binnen de samengestelde regio Naam Totaal aantal sociale huurwoningen binnen de regio Het percentage sociale huurwoningen t.o.v. het totaal aantal sociale huurwoningen woningen van de corparatie Marktaandeel percentage sociale huurwoningen binnen de regio Stichting Woonbedrijf ieder1 13.782 100% 12% Stichting deltawonen 12.439 89% 11% Woningstichting De Goede Woning 7.653 100% 7% Woningstichting SWZ 7.206 100% 6% Woonstichting Triada 6.489 100% 6% Woningstichting SallandWonen 5.612 100% 5% de Woonmensen/SJA 5.440 100% 5% Ons Huis',
Ons Huis', Woningstichting 5.019 100% 4% Mercatus 4.802 100% 4% Stichting Oost Flevoland Woondiensten 4.777 100% 4% Rentree 3.660 100% 3% Woningstichting Beter Wonen Vechtdal Woningstichting de Veste Stichting Wetland Wonen Groep Stichting IJsseldal Wonen 3.497 100% 3% 3.480 56% 3% 3.393 100% 3% 3.164 100% 3% Stichting Woonconcept 3.127 26% 3% Stichting Woonzorg Nederland Woningstichting Openbaar Belang stichting Sprengenland Wonen Woonstichting VechtHorst 3.016 7% 3% 2.610 100% 2% 2.590 98% 2% 2.213 100% 2% Stichting Viverion 1.740 32% 2% Stichting Habion 1.540 16% 1% Woningstichting Brummen 1.531 100% 1% Stichting Mooiland 1.195 5% 1% Stichting Beter Wonen 1.101 100% 1% Woonstichting De Marken Christelijke Woonstichting Patrimonium Stichting Woningbedrijf Warnsveld Woningstichting De Woonplaats 996 100% 1% 885 100% 1% 650 100% 1% 508 3% 0% DUWO 501 2% 0% Omnia Wonen 381 5% 0% Stichting Vestia Groep 324 0% 0% Wooninvesteringsfonds 185 6% 0% Stichting Studenten Huisvesting Woningbouwvereniging Gelderland 166 2% 0% 6 3% 0%
Nota van zienswijzen bij de woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek concept 7 juni 2016 Op 21 april 2016 is een zienswijze gevraagd inzake het voorstel voor de woningmarktregio Zwolle Stedendriehoek. Het verzoek om een zienswijze is verstuurd naar 28 corporaties binnen het kernwerkgebied en 9 gemeenten buiten de regio, waar sommige corporaties eveneens werkzaam zijn. In de bijlage vindt u de zienswijzen van de betreffende corporaties en gemeenten. Samenvatting zienswijzen gemeenten Van de 9 gemeenten hebben 7 gemeenten gereageerd. Geen enkele gemeente heeft aangegeven bezwaar te hebben tegen het voorstel. De gemeente Enschede is positief, ook over de steun in het voorstel voor de positie van De Veste. Hof van Twente is positief, met name voor de aandacht voor de minderheidspositie van Viverion in Lochem die ook in Hof van Twente bezit heeft. De gemeente Meppel en de gemeente Hoogeveen betreuren het dat de voorkeursvariant met Drenthe Groningen Regio Zwolle niet beter is onderzocht. Meppel is wel positief over de steun voor de coulanceregeling, die in het voorstel is opgenomen. Hoogeveen heeft geconstateerd dat er geen goede communicatie heeft plaatsgevonden over de besluitvorming. Terschelling vraagt aandacht voor de positie van de Veste in Enschede en ondersteunt een mogelijk ontheffingsverzoek. Assen ziet geen reden om een zienswijze in te dienen. Samenvatting zienswijzen woningcorporaties Alle corporaties hebben gereageerd op de aanvraag van zienswijzen. Geen enkele corporatie heeft bezwaar tegen het voorstel, alhoewel er een aantal kritisch is op het besluitvormingsproces. Sommige corporaties vinden de omvang behoorlijk maar acceptabel, enkele staan open voor uitbreiding. In het algemeen is men positief over de schaalgrootte van de regio. Bijna alle corporaties zijn neutraal tot (zeer) positief over de regiovorming. Woonconcept en Actium vragen aandacht voor de positie van woningcorporatie Woonconcept in Steenwijkerland. Woonconcept is kritisch op het besluitvormingsproces dat het grensprobleem van Woonconcept in Steenwijkerland niet oplost en uit haar bedenkingen op de volgende punten: - er heeft geen intensieve gedachtewisseling plaatsgevonden - bestuurlijk overleg over de voorkeursvariant met Drenthe Groningen is afgezegd - dit blokkeert het grensprobleem van Woonconcept wat aan de minister wordt overgelaten - deze regio bemoeilijkt de realisatie van de huisvestingsopgave in Steenwijkerland Samenvattend vraagt Woonconcept steun voor een ontheffingsverzoek aan de minister. Ook de corporatie deltawonen is kritisch op de besluitvorming. DeltaWonen ziet de positie van deltawonen in Oldebroek niet terug in de benoemde grenskwesties in het voorstel; de meerderheid van het corporatiebezit in Oldebroek is in bezit van deltawonen. Oldebroek zal moeite krijgen met haar streven om de sociale voorraad uit te breiden en deltawonen kan hierin niet meer voorzien. DeltaWonen vraagt om Oldebroek, die gekozen heeft voor de Regio Noord-Veluwe, op te nemen als grenskwestie in het voorstel aan de minister.
Woningcorporatie De Veste kan het voorstel ondersteunen en gaat mee in de keuze voor de regio Zwolle-Stedendriehoek als kernwerkgebied. Dit was anders verwoord in het conceptvoorstel en op dit punt is het definitieve voorstel aan de minister aangepast. Conclusie Op 19 mei heeft het bestuurlijk overleg Woonkeus Stedendriehoek plaatsgevonden met corporatiebestuurders en wethouders. De Stedendriehoek bestuurders hebben hierin laten weten dat zij unaniem achter het voorstel voor de Regio Zwolle Stedendriehoek staan. Op 1 juni is het besluitvormingstraject met corporatiebestuurders en wethouders van de Regio Zwolle besproken en zijn de kritische kanttekeningen bij het voorstel en het proces uitgesproken. De Regio Zwolle gemeenten zijn zich ervan bewust dat het krappe tijdspad de besluitvorming en de communicatie met gemeenten en woningcorporaties soms onder druk heeft gezet. Daarom zijn de kritische zienswijzen hierover begrijpelijk. In de zienswijzen is gevraagd om in het definitieve voorstel aan de minister goed in te gaan op de grenskwesties, met name die van Woonconcept, De Veste, Viverion en Oldebroek. Dit verzoek is meegenomen in het voorstel. Met het opnemen van de genoemde kanttekeningen en aanvullingen en met de uitkomst van het overleg staan alle bestuurders achter het voorstel. Het voorstel wordt dan ook door alle colleges van B&W vastgesteld ten behoeve van een gezamenlijk gedragen voorstel aan de minister voor Wonen.