Minaraad Wichelen Werkgroep Biodiversiteit Verslag vergadering BIODIVERSITEIT dd 13 november 2009. Aanwezig: Michaël Crapoen, Jo Van der Fraenen, Hans Vereecken, Kristin Van de Velde Op de vergadering van dinsdag 6 oktober 2009 van de Minaraad van de gemeente Wichelen is beslist om in een aparte werkgroep het actieplan te bespreken betreffende biodiversiteit. Alle leden van de Minaraad waren hierop uitgenodigd. Het verloop van de vergadering is gebaseerd op het Actieplan voor Biodiversiteit Regio Scheldeland, besproken op een gezamenlijke vergadering dd 25 augustus 2009 met vertegenwoordigers van Natuurpunt en van de minaraden van de gemeenten Wetteren, Wichelen en Laarne. Van de gemeente Berlare was niemand aanwezig. In eerste instantie is het de bedoeling om via acties de Wichelse inwoners bewust te maken dat het 5 voor 12 is voor de biodiversiteit op onze planeet zo ook in de onmiddellijke omgeving. Tweede voordeel is dat de gemeente Wichelen hiermee ook voldoet aan het Charter van de Biodiversiteit die ze heeft afgesloten met Natuurpunt. Kernwoorden bij het Charter Biodoversiteit zijn: - actie - communicatie - informatie - betrokkenheid/samenwerking 1. Adoptie van een soort / Soort in de kijker In de gemeente Wichelen zou men hiervoor samenwerken met de scholen. Enerzijds wordt de soortengroep zwaluw naar voor gebracht. Hierbij worden de huiszwaluw, boerenzwaluw en gierzwaluw (alhoewel behorend tot een andere familie) voorgesteld in een project. De gemeenteschool van de Bruinbeke heeft reeds vroeger acties daaromtrent ondernomen. Deze kunnen opnieuw worden overgenomen in geactualiseerde vorm. Anderzijds wordt geopteerd om voor Serskamp specifiek de grootoorvleermuis voor te stellen. Deze soort is sterk bedreigd in Vlaanderen en op de kerktoren van Serskamp zit nog een populatie. In dit kader kan verder worden verwezen naar alle soorten vleermuizen voorkomend in onze streek en ook het biotoop op en rond een kerktoren. Acties: - opstellen folder rond de twee soortengroepen met voorstelling soorten en aanbrengen van mogelijke acties. - excursie rond zwaluwen/grootoorvleermuis in de gemeente - Eventueel een gezamenlijke afsluitende actie in Wichelen
- Ontwerpen logo ivm soortenadoptie. Scholen kunnen dit dan als actiepunt aan hun gevel aanbrengen. Timing: start april 2010 ontwerp folder en voorstellen folder op de scholen Vervolg september 2010 opnemen acties in programma schooljaar 2010-2011 Budget: - opstellen brochure - aanmaak logo - kopijen - aankoop materiaal voor ev. knutselwerkjes Tijdens de minaraad van 1/12/2009 is ook nog de soort Kerkuil aan bod gekomen. In de kerk van Schellebelle zou een kerkuil broeden of gebroed hebben. Ev. Misschien kan deze ook nog opgenomen worden. 2. Biodiversiteit in de tuin en op het platteland Als eerste opmerking is hier naar voor gebracht dat dit punt volledig aansluit bij de werking van de VELT. Op- en/of aanmerkingen uit die hoek zijn dan ook steeds welkom. Voordracht: a) rond gereduceerd pesticidengebruik (bv David Van der Haeghen of spreker van VELT) b) beheer van wildakkers / akkerranden / akkervogels c) door jagers over de acties van de WBE s rond biodiversiteit Subsidie/beheersovereenkomsten: Het Plattelandsontwikkelingsbeleid van de Vlaamse regering voorziet in allerlei beheersovereenkomsten (oa mechanische onkruidbestrijding, hoogstamboomgaarden, ) Ook op provinciaal niveau worden dergelijke overeenkomsten afgesloten. Er kan een inventaris worden gemaakt van alle bestaande overeenkomsten en deze bekend maken op de website van de gemeente. Akkers die na de teelten volledig braak liggen behoren tot het verleden. Meestal wordt er nu reeds ingezaaid met o.a. mosterdzaad. Behaag uw gemeente: actie die nu reeds in Wetteren wordt georganiseerd. De gemeente onderhandelt een scherpe prijs bij een of meerdere boomkwekers. De inwoners kunnen dan daar hun aankopen van plantgoed doen. Voordeel: de rompslomp van papieren betreffende aanvraag subsidie. De plaatselijke kwekers kunnen goed verkopen. Promoten van website www.1miljoenbomen.be, Dit is een organisatie van de VBV en het ANB. Ook hier worden streekeigen plantgoed aangeboden en vervalt de subsidierompslomp voor de inwoners. 3. Bermbeheer Voor de gemeente Wichelen is een bermbeheer opgemaakt in het kader van het GNOP. Dit dateert uit 1996 en moet dus geactualiseerd en bijgewerkt
worden. In de deelgemeenten Schellebelle en Serskamp belooft een goed bermbeheer zeer goede resultaten op korte termijn. Dit is een gevolg van de combinatie van een zeer arme ondergrond met een rijke diverse flora! Actie is voorzien vanaf de maaibeurt juni 2010. De aanvraag is gedaan bij het Regionaal Landschap. Op korte termijn zal er een rapport klaarliggen! Dit kan zonder bijkomende kosten door de gemeente worden aangevraagd daar er reeds een bijdrage gebeurt per inwoner aan het RLSD. 4. Deelname aan sensibiliserende acties De gemeente kan samen met Natuurpunt enkele acties promoten naar de inwoners. NP zorgt voor info en folders en specifieke activiteiten hier rond. Voorbeelden acties: - Vogels voeren en beloeren (februari) - Kijk een Kikker (mei) - Zwaluw in nesten (eind mei) - Vlinder mee (begin augustus) - Europese Nacht van de Vleermuis (augustus) - Zie Zo Zoogdier - Dag van de Natuur (doe-dag in de natuurgebieden) Een mooie actie die kan gepromoot worden is ook het stilleggen van de motor van uw wagen bij het stilstaan bij een gesloten overweg. Deze actie is vroeger reeds met succes uitgevoerd door de gemeenteschool in de Bruinbeke en kan eventueel uitgebreid worden over de volledige gemeente en naar alle scholen toe. Immers een propere omgeving komt ook de biodiversiteit ten goede. Hieraan kan ook een persactie gekoppeld worden. Budget: Deze acties hoeven geen grote financiële bijdrage en geven toch positieve uitstraling aan de gemeente. 5. Klimaat en energie De klimaatverandering is een belangrijke factor in het verdwijnen van heel wat soorten planten en dieren over de hele wereld. Daarom is het belangrijk dat er op het vlak van energiebesparing en milieuvriendelijke energie acties worden genomen. - Lokaal Kyoto-protocol, waarin gemeenten en provincies zich ertoe verbinden om een lokaal klimaatbeleid op te zetten. Bedoeling is dat deelnemende besturen zelf de Kyotodoelstellingen halen. Maar dat is niet alles. Als bijkomend voordeel krijgen de deelnemende besturen een duidelijk zicht op hun energiefactuur. En kunnen de deelnemende besturen heel gericht hun energiefactuur verminderen. Enkel de gemeente Wetteren heeft dat totnogtoe ondertekend. We streven ernaar dat de andere drie gemeenten hetzelfde doen, waarbij de ervaring van Wetteren kan helpen. - Senbilisatie van de inwoners (communicatie) over energiebesparing, hernieuwbare energie zoals zonne-energie, de resultaten van gemeentelijke inspanningen, organisatie van of deelname aan infoavonden, filmvoorstellingen, beurzen (samen met Natuurpunt). - Aanbieden van goedkope of renteloze leningen aan specifieke doelgroepen voor energiebesparende ingrepen of installaties voor duurzame energie (via
Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost - FRGE). Wetteren heeft daarover al gesprekken gevoerd met het FRGE. - Samen met Natuurpunt kan er een tentoonstelling worden opgesteld, bijv. : Klimaatkanaries en Hittestress, over de gevolgen van de klimaatwijziging voor mens en natuur. In september 2010 is deze expo van Natuurpunt Educatie te zien in Wetteren. Deze expo kan rondreizen langs de andere gemeentes. Aan deze expo worden activiteiten gekoppeld naar scholen en naar het algemene publiek (een lezing, een wedstrijd, ). Naar aanleiding van deze expo kan de gemeente telkens het lokaal kyoto-protocol ondertekenen. Termijn: expo: 2010-2011-2012-2013 (met in elke gemeente de ondertekening van het lokaal kyoto-protocol nav de expo) Budget: expo: 1400 euro huur (excl verzekering en transport, incl 1 infoavond rond klimaat of biodiversiteit) 6. Duurzaamheid Het gebruik van duurzaam hout en gerecycleerd papier heeft een directe impact op de biodiversiteit in de bossen, zowel in eigen land als daarbuiten. De gemeenten kiezen voor het gebruik van FSC- gelabeld hout (of ander erkend label) bij de bestelling van materiaal. Ze promoten ook deze labels naar de inwoners. Ze promoten ook de aankoop van MSC-vis (Marine Stewardship Council), dat is een eco-label toegekend aan vis uit duurzame en goed beheerde visserijen. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren naar scholen en OCMW s. De gemeenten gebruiken gerecycleerd papier voor gebruik in de eigen administratie maar ook voor drukwerken van de gemeente (gemeentelijke infobladen, affiches, uitnodigingen, ). Natuurpunt doet dat uiteraard ook. Samen promoten we dit ook naar andere verenigingen. Bij het toekennen van (project)subsidies wordt dit als bijkomende voorwaarde opgenomen. Timing: 2010 Budget: beperkte meerprijs voor fsc-hout, verwaarloosbaar voor gerecycleerd papier. 7. Vergunningenbeleid - De gemeente subsidieert en promoot samen met Natuurpunt het gebruik van specifieke ingrepen tvv gierzwaluwen en huiszwaluwen (bouwstenen, dakpannen, ). Een specifieke communicatie rond deze soorten kan Natuurpunt mee ontwikkelen. - de gemeente legt op plaatsen waar dit relevant is - bij elke nieuwbouw of renovatie de verplichting op om maatregelen te nemen voor gierzwaluwen en zwaluwen. Samen kan bekeken worden waar dit relevant is. - De gemeente bezorgt bij elke vergunningsaanvraag voor een bouw- of renovatie een eenvoudig overzicht (foldertje) van de beschikbare subsidies (zwaluwnesten, KLE s, aanleg poelen, ) en geeft praktische tips voor een ecologische tuin, groendak, energiebesparende maatregelen,.. - De gemeente kan ook bij stedenbouwkundige vergunningen en/of verkavelingen een minimumpercentage aanplant streekeigen groen vragen. Timing: 2011 Budget: foldertje is goedkoop te realiseren, subsidies zijn geen grote kost, meerprijs voor de (ver)bouwer is zeer gering.
8. Natuurgebieden Wichelen: Eetgoedweide De gemeente neemt een deel van de beheerskosten op zich dmv logistieke steun. Timing: 2010 Budget: gevraagd 2000,- 9. Belangrijke zones Wichelen: Vallei van de Serskampse Beek Initiatieven in dit gebied kunnen versterkend werken voor de acties op Wetters grondgebied. Bijvoorbeeld aanleg van extra poel (via Regionaal Landschap), aankoop van terrein, sensibilisatie ism Natuurpunt en gemeente Wetteren. Timing: 2011-2012 10. Communicatie Internet: De gemeenten zorgen voor een pagina op de website waarop alle initiatieven rond biodiversiteit gebundeld worden. Natuurpunt kan meehelpen aan de inhoud. Natuurpunt zorgt voor informatie over de samenwerking op haar eigen lokale sites, digitale nieuwsbrieven, Gedrukte kanalen De gemeentes en Natuurpunt communiceren over de biodiversiteitacties in hun gedrukte communicatie. Banners Er zullen informatieve banners en folders ter beschikking zijn over (het charter voor) biodiversiteit. Die stelt Natuurpunt ter beschikking voor infomomenten (bijv. in het gemeentehuis, cultureel centrum of bibliotheek)