Onderzoek publicatieculturen

Onderzoek publicatieculturen Sociale en en Geesteswetenschappen Nederlandse Organisatie voor voor Wetenschappelijk Onderzoek

Onderzoek publicatieculturen Sociale en Geesteswetenschappen Den Haag, november 2016 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Inhoudsopgave Voorwoord 1 1 Probleemstelling en doel 3 2 Aanpak en methode 5 3 Resultaten 7 4 Conclusie 15 5 Implementatie 17 Beschrijvingen publicatieculturen op alfabetische volgorde van de sub-disciplines 19

Voorwoord NWO heeft als taak om publieke onderzoeksgelden te verdelen. Het beoordelen van onderzoeksvoorstellen en van onderzoekers vormt een cruciaal onderdeel in dit proces. Een complicerende factor daarbij is, dat die aanvragen en aanvragers afkomstig zijn uit verschillende wetenschappelijke disciplines, elk met eigen methoden, benaderingen, onderzoeks- en publicatieculturen. Dat geldt des te meer nu de NWO-gebieden Geesteswetenschappen en Maatschappij- en Gedragswetenschappen per 1 januari 2017 samengaan in één domein, Sociale en Geesteswetenschappen. Hierdoor kunnen leden van beoordelingscommissies aanvragen voorgelegd krijgen uit vakgebieden die ver van hun eigen discipline afliggen. Hoewel leden van NWO-beoordelingscommissies een brede kennis hebben van de vakgebieden waarover zij geacht worden te oordelen, is het voor hen onmogelijk om alle ins en outs van andere disciplines te kennen. Dat geldt ook voor de verschillen in publicatieculturen. Kennis daarvan is daarom van cruciaal belang om cv s van aanvragers adequaat te kunnen beoordelen. Publicatielijsten die binnen het eigen vakgebied hoog gewaardeerd worden, zouden door een beoordelaar uit een andere publicatiecultuur ten onrechte minder hoog kunnen worden ingeschat. Om het risico te beperken dat de beoordeling beïnvloed wordt door een gebrek aan kennis van de publicatiecultuur binnen andere disciplines, is er binnen beoordelingscommissies behoefte aan objectiverende informatie over de publicatieculturen. Daarom hebben de NWO-gebiedsbesturen het onderzoeksbureau AO Consult gevraagd de verschillen in publicatieculturen in de (sub)disciplines van de geesteswetenschappen en de maatschappij- en gedragswetenschappen in beeld te brengen. De belangrijkste resultaten van dit onderzoek vindt u terug in deze brochure, gerangschikt per discipline. Vanaf 1 januari 2017 zal in het nieuwe NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen gewerkt worden met het resultaat van het onderzoek. De beschrijvingen van de publicatieculturen geven de stand van zaken weer, zoals die uit het onderzoek naar voren is gekomen. Daarbij moeten we voor lief nemen dat niet alleen tussen, maar ook binnen disciplines weer verschillende publicatieculturen bestaan. Omdat wetenschapsgebieden en daarmee ook hun publicatieculturen in beweging kunnen zijn, is de neerslag van het onderzoek een momentopname. De beschrijvingen worden daarom regelmatig getoetst en zo nodig bijgesteld, om hun nut bij de beoordeling van aanvragen te blijven bewijzen. Pieter Hooimeijer, voorzitter NWO Maatschappij- en Gedragswetenschappen tot 31 december 2016 Maarten Prak, voorzitter NWO Geesteswetenschappen tot 31 december 2016 Wim van den Doel, voorzitter NWO Sociale en Geesteswetenschappen en lid Raad van Bestuur NWO vanaf 1 januari 2017 Onderzoek publicatieculturen 1

1 Probleemstelling en doel Wetenschappelijke disciplines hebben verschillende publicatieculturen. Soms betreft het accentverschillen, soms is een publicatiecultuur zo afwijkend van andere, dat er nauwelijks overeenkomsten meer zijn aan te wijzen. De verschillen betreffen zowel de publicaties zelf als ook de wijze waarop ze tot stand komen. Kennis van verschillen tussen publicatieculturen is van groot belang bij de beoordeling van financieringsaanvragen door NWO. De publicatielijsten van aanvragers leggen daarbij veel gewicht in de schaal. Dat geldt in het bijzonder voor persoonsgebonden financieringen van NWO, zoals Rubicon, Veni, Vidi, Vici en Spinoza. Bij NWO maken aanvragen uit verschillende wetenschapsterreinen, waaronder de sociale en geesteswetenschappen, vaak deel uit van één en dezelfde beoordelingsronde. De wetenschappers die aanvragen beoordelen hebben kennis nodig over de publicatieculturen binnen andere disciplines en terreinen, om alle publicatielijsten die deel uitmaken van een beoordelingsronde op waarde te kunnen schatten en een eerlijke vergelijking mogelijk te maken. Dit onderzoek naar publicatieculturen voorziet hierin, voor de wetenschappelijke terreinen van de sociale en geesteswetenschappen. Het onderzoek, waarvan de resultaten hier gepresenteerd worden, is begin 2016 verricht door AO Consult uit Dordrecht, in opdracht van de besturen van NWO Maatschappij- en Gedragswetenschappen en NWO Geesteswetenschappen. Voor de geesteswetenschappen geldt dat het onderzoek voor het eerst werd uitgevoerd; voor de sociale wetenschappen gaat het om een actualiseringsslag van het onderzoek naar publicatieculturen uit de periode 2011-2012. Het doel van het onderzoek naar publicatieculturen was: 1. in kaart te brengen welk belang wordt gehecht aan verschillende typen publicaties in de verschillende (sub-) disciplines in de geesteswetenschappen; 2. te toetsen of de beschikbare beschrijvingen van publicatieculturen van de (sub)disciplines binnen de sociale wetenschappen nog actueel zijn; 3. te komen tot actuele uitkomsten die bruikbaar zijn in de beoordelingspraktijk van onderzoeksaanvragen. De in dit boekje gepresenteerde inhoudelijke schets van publicatieculturen brengt op grond van een reeks van dimensies de eigenschappen van de culturen binnen de sociale en geesteswetenschappen in beeld. In de volgende paragrafen vindt u tevens een nadere toelichting op de aanpak en de methode van het onderzoek, de conclusies en de implementatie van de resultaten. Als laatste treft u beschrijvingen van de publicatieculturen aan, op alfabetische volgorde van de (sub)disciplines, en wordt per discipline een karakterisering gegeven van de dominante publicatiecultuur. Onderzoek publicatieculturen 3

4 Onderzoek publicatieculturen

2 Aanpak en methode Het onderzoek was erop gericht om een zo volledig en accuraat mogelijk beeld te krijgen van de heersende publicatieculturen binnen de (sub)disciplines van de geesteswetenschappen en de sociale wetenschappen. In 2011-2012 was al onderzoek gedaan binnen de context van de sociale wetenschappen. Via interviews met experts heeft AO Consult getoetst in hoeverre de resultaten van dat onderzoek nog actueel waren: klopten de bestaande beschrijvingen van publicatieculturen binnen de disciplines van de sociale wetenschappen nog? Voor de volgende zes (sub)disciplines bleek een uitgebreid actualisatieonderzoek nodig: econometrie, operations research, bedrijfskunde, sociale en organisatiepsychologie, bestuurskunde en politicologie. Vervolgens is de online vragenlijst uit 2012 door het onderzoeksbureau uitgezet onder actief publicerende onderzoekers uit de 21 (sub)disciplines binnen de geesteswetenschappen in Nederland en de zes te actualiseren (sub)disciplines in de sociale wetenschappen. De resultaten uit dit kwantitatieve onderzoek zijn vervolgens kwalitatief verdiept en getoetst via telefonische interviews over de heersende publicatiecultuur met experts uit de (sub)disciplines en interdisciplinaire focusgroepen. Tot slot hebben experts per (sub)discipline de onderzoeksresultaten van het kwantitatieve en kwalitatieve onderzoek gevalideerd. Door de combinaties van methoden is een beeld ontstaan dat genuanceerd is en herkenbaar voor onderzoekers uit de betreffende (sub-) disciplines. De publicatieculturen zijn met elkaar vergeleken en beschreven aan de hand van de volgende dimensies: typen publicaties, auteurschap, discussies en voor de geesteswetenschappen is de dimensie taal toegevoegd. Onderzoek publicatieculturen 5

3 Resultaten Op basis van de onderzoeksresultaten zijn voor de (sub)disciplines binnen de sociale en geesteswetenschappen beschrijvingen gemaakt op basis van bovengenoemde vier dimensies. 1. Focus op artikelen in wetenschappelijke tijdschriften versus brede waardering voor verschillende publicatiecategorieën pagina 8. 2. Boeken als belangrijke publicatievorm versus boeken niet als belangrijke publicatievorm (alleen onderzocht voor geesteswetenschappelijke disciplines) pagina 9. 3. Focus op kleine groep toptijdschriften versus focus op bredere groep (top)tijdschriften pagina 9. 4. Wetenschappelijk belang van publicaties voor breder publiek versus weinig wetenschappelijk belang van publicaties voor breder publiek pagina 10. 5. Nationaal georiënteerd versus internationaal georiënteerd (NB met nationaal wordt bedoeld: de nationale cultuur. Dit kan verschillende talen betreffen.) pagina 10. Taal 6. Single-author publicaties versus multi-author publicaties pagina 11. 7. Volgorde van auteurs bij multi-author publicaties (alleen voor subdisciplines waar multi-author voorkomt) pagina 12. 8. Belang laatste auteur bij multi-author publicaties (indien op volgorde van bijdrage alleen onderzocht voor disciplines binnen de maatschappij- en gedragswetenschappen) pagina 12. 9. Waardering single-author publicaties versus multi-author publicaties (alleen onderzocht voor geesteswetenschappelijke disciplines) pagina 13. 10. Waardering voor Engelstalige publicaties versus waardering voor verschillende talen (alleen onderzocht voor geesteswetenschappelijke disciplines) pagina 13. 11. Mate van eenheid in publicatiecultuur pagina 14. Onderzoek publicatieculturen 7

Onderstaande tabellen geven samengevat de bevindingen weer voor alle (sub)disciplines ten aanzien van de genoemde dimensies. Bevindingen voor de dimensie 1 Focus op artikelen in wetenschappelijke tijdschriften brede waardering voor verschillende publicatiecategorieën + Focus op artikelen in wetenschappelijke tijdschriften (*=refereed) Bedrijfskunde* Biologische psychologie* Communicatiewetenschap* Computationele taalkunde en fonetiek Econometrie* Klinische psychologie* Medische psychologie* Micro- en macroeconomie Ontwikkelingspsychologie* Operations research* Pedagogiek* Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Psychonomie en cognitieve psychologie* Sociale en organisatiepsychologie Bestuurskunde Criminologie Culturele antropologie Epistemologie, wetenschapsfilosofie Ethiek, moraalfilosofie Onderwijskunde Politicologie Ruimtelijke wetenschappen Sociaal-economische geschiedenis Sociologie Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Brede waardering voor verschillende typen publicaties Archeologie Area studies Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Internationaal en Europees recht Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Media studies Moderne en contemporaine geschiedenis Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Muziekwetenschappen Privaatrecht Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Religiestudies en theologie Staats- en bestuursrecht Strafrecht Vergelijkende literatuurwetenschap + De linker categorie is in de sociale wetenschappen een focus op artikelen in refereed tijdschriften, aangegeven met *. In de geesteswetenschappen een focus op artikelen in wetenschappelijke tijdschriften. 8 Onderzoek publicatieculturen

2 Boeken als belangrijke publicatievorm Boeken niet als belangrijke publicatievorm (alleen onderzocht voor geesteswetenschappelijke disciplines) Boeken als belangrijke publicatievorm Archeologie Area studies Boeken niet als belangrijke publicatievorm Computationale taalkunde en fonetiek Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Dialectologie, taalkundige geografie en sociolinguïstiek Epistemologie, wetenschapsfilosofie Ethiek, moraalfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Kunst- en architectuurwetenschappen (m.u.v. moderne en contemporaine kunst, musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed) Literatuurwetenschap Media studies Moderne en contemporaine geschiedenis Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Muziekwetenschappen Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Religiestudies en theologie Sociaal-economische geschiedenis Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Vergelijkende literatuurwetenschap 3 Focus op kleine groep toptijdschriften focus op bredere groep (top)tijdschriften Focus op kleine groep toptijdschriften Computationele taalkunde en fonetiek Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Econometrie Micro- en macroeconomie Operations research Strafrecht Area studies Bedrijfskunde** Bestuurskunde* Epistemologie, wetenschapsfilosofie Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Medische psychologie* Moderne en contemporaine geschiedenis Muziekwetenschappen Pedagogiek* Politicologie* Psychonomie en cognitieve psychologie * Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Ruimtelijke wetenschappen* Sociaal-economische geschiedenis Sociale en organisatiepsychologie* Sociologie* Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Focus op bredere groep (top)tijdschriften Archeologie Biologische psychologie Communicatiewetenschap Criminologie Culturele antropologie Ethiek, moraalfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Internationaal en Europees recht Klinische psychologie Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Media studies Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Onderwijskunde Ontwikkelingspsychologie Privaatrecht Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Religiestudies en theologie Staats- en bestuursrecht Vergelijkende literatuurwetenschap Alleen voor maatschappij- en gedragswetenschappen onderzocht: * Focus op bredere groep toptijdschriften binnen vakgebieden, ** Focus op kleine groep top tijdschriften binnen vakgebieden Onderzoek publicatieculturen 9

4 Wetenschappelijk belang van publicaties voor breder publiek weinig wetenschappelijk belang van publicaties voor breder publiek (alleen onderzocht voor de geesteswetenschappen) Wetenschappelijk belang van publicaties voor breder publiek Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Moderne en contemporaine geschiedenis Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Vergelijkende literatuurwetenschap Area studies Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Weinig wetenschappelijk belang van publicaties voor breder publiek Archeologie Computationele taalkunde en fonetiek Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Epistemologie, wetenschapsfilosofie Ethiek, moraalfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Media studies Muziekwetenschappen Religiegeschiedenis en geschiedenis v.d. theologie Religiestudies en theologie Sociaal-economische geschiedenis Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) 5 Nationaal georiënteerd internationaal georiënteerd onderzoek Nationaal Internationaal georiënteerd georiënteerd Strafrecht Geschiedenis (m.u.v. sociaal- Archeologie Bedrijfskunde economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Literatuurwetenschap Moderne en contemporaine geschiedenis Area studies Bestuurskunde Computationele taalkunde en fonetiek Criminologie Biologische psychologie Communicatiewetenschap Culturele antropologie Econometrie Privaatrecht Religiestudies en theologie Staats- en bestuursrecht Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Epistemologie, wetenschapsfilosofie Ethiek, moraalfilosofie Klinische psychologie Medische psychologie Micro- en macroeconomie Ontwikkelingspsychologie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Internationaal en Europees recht Kunst- en architectuurwetenschappen Media studies Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Operations research Pedagogiek Politicologie Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Psychonomie en cognitieve psychologie Ruimtelijke wetenschappen Sociale en organisatiepsychologie Muziekwetenschappen Onderwijskunde Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Sociaal-economische geschiedenis Sociologie Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Vergelijkende literatuurwetenschap 10 Onderzoek publicatieculturen

Bevindingen voor de dimensie 6 Single-author publicaties multi-author publicaties Single-author publicaties Beide Multi-author publicaties Area studies Culturele antropologie Ethiek, moraalfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Internationaal en Europees recht Privaatrecht Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Staats- en bestuursrecht Strafrecht Archeologie Bedrijfskunde Bestuurskunde Computationele taalkunde en fonetiek Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Econometrie Epistemologie, wetenschapsfilosofie Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Media studies Micro- en macroeconomie Moderne en contemporaine geschiedenis Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Muziekwetenschappen Politicologie Religiestudies en theologie Sociaal-economische geschiedenis Sociologie Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Vergelijkende literatuurwetenschap Biologische psychologie Communicatiewetenschap Criminologie Klinische psychologie Medische psychologie Onderwijskunde Ontwikkelingspsychologie Operations research Pedagogiek Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Psychonomie en cognitieve psychologie Ruimtelijke wetenschappen Sociale en organisatiepsychologie Onderzoek publicatieculturen 11

7 Volgorde van auteurs bij multi-author publicaties (alleen voor subdisciplines waar multi-author voorkomt) 1 Alfabetische volgorde Beide Volgorde van bijdrage (zie voor belang laatste auteur de volgende tabel) Econometrie Internationaal en Europees recht Kunst- en architectuurwetenschappen Media studies Micro- en macroeconomie Moderne en contemporaine geschiedenis Muziekwetenschappen Politicologie Privaatrecht Sociaal-economische geschiedenis Staats- en bestuursrecht Strafrecht Archeologie Area studies Bedrijfskunde Bestuurskunde Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Epistemologie, wetenschapsfilosofie Ethiek, moraalfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Literatuurwetenschap Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Operations research Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Religiestudies en theologie Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Vergelijkende literatuurwetenschap Biologische psychologie Communicatiewetenschap Computationele taalkunde en fonetiek Criminologie Klinische psychologie Medische psychologie Onderwijskunde Ontwikkelingspsychologie Pedagogiek Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Psychonomie en cognitieve psychologie Ruimtelijke wetenschappen Sociale en organisatiepsychologie Sociologie 8 Belang laatste auteur bij multi-author publicaties (indien op volgorde van bijdrage alleen onderzocht voor maatschappij- en gedragswetenschappen) Betekenis laatste auteur: kleinste bijdrage Bestuurskunde Criminologie Onderwijskunde Operations research Ruimtelijke wetenschappen Sociologie Betekenis laatste auteur: wisselt (kleinste bijdrage of onderzoeksleider/promotor) Bedrijfskunde Communicatiewetenschap Klinische psychologie Ontwikkelingspsychologie Pedagogiek Sociale en organisatiepsychologie Betekenis laatste auteur: onderzoeksleider/ promotor Biologische psychologie Medische psychologie Psychonomie en cognitieve psychologie 1 Exclusief culturele antropologie, omdat voor deze (sub)discipline niet bekend is of de volgorde van auteurs bij multi-author publicaties meestal alfabetisch of op volgorde van bijdrage is. 12 Onderzoek publicatieculturen

9 Waardering single-author publicaties multi-author publicaties (alleen onderzocht voor geesteswetenschappen) 2 Meeste waardering voor publicaties als enig auteur Waardering voor mix single en multi-author publicaties Meeste waardering voor publicaties als enig of 1 e auteur Meeste waardering voor publicaties als 1 e of laatste auteur Area studies Epistemologie, wetenschapsfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsleer, ethiek, moraalfilosofie) Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Media studies Moderne en contemporaine geschiedenis Muziekwetenschappen Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Religiestudies en theologie Vergelijkende literatuurwetenschap Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Sociaal-economische geschiedenis Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Archeologie Psycholinguïstiek en Computationele taalkunde en neurolinguïstiek fonetiek Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Bevindingen voor de dimensie Taal 10 Waardering voor Engelstalige publicaties waardering voor verschillende talen (alleen onderzocht voor geesteswetenschappen) Waardering voor Engelstalige publicaties Epistemologie, wetenschapsfilosofie Ethiek, moraalfilosofie Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Vooral waardering voor Engelstalige publicaties, maar ook voor andere talen Archeologie Area studies Computationele taalkunde en fonetiek Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Media studies Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Muziekwetenschappen Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Religiestudies en theologie Sociaal-economische geschiedenis Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Waardering voor verschillende talen Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Moderne en contemporaine geschiedenis Vergelijkende literatuurwetenschap 2 De subdisciplines ethiek, moraalfilosofie en moderne en contemporaine kunst zijn niet meegenomen in dit overzicht omdat er geen overeenstemming is over de waardering van multi-author publicaties. Voor musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed is niet duidelijk welke publicaties het meest worden gewaardeerd op het gebied van auteurschap. Onderzoek publicatieculturen 13

Bevindingen voor de dimensie 11 Mate van eenheid in publicatiecultuur Eenheid in publicatiecultuur Enige variatie Variatie in publicatiecultuur / meerdere stromingen of vakgebieden Biologische psychologie Communicatiewetenschap Culturele antropologie Econometrie Ethiek, moraalfilosofie Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) Internationaal en Europees recht Klinische psychologie Kunst- en architectuurwetenschappen Literatuurwetenschap Medische psychologie Micro- en macroeconomie Moderne en contemporaine geschiedenis Moderne en contemporaine kunst Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed Onderwijskunde Ontwikkelingspsychologie Privaatrecht Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek Psychonomie en cognitieve psychologie Sociale en organisatiepsychologie Staats- en bestuursrecht Strafrecht Vergelijkende literatuurwetenschap Area studies Operations research Pedagogiek Religiestudies en theologie Sociaal-economische geschiedenis Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) Archeologie Bedrijfskunde Bestuurskunde Computationele taalkunde en fonetiek Criminologie Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek Epistemologie, wetenschapsfilosofie Media studies Muziekwetenschappen Politicologie Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie Ruimtelijke wetenschappen Sociologie 14 Onderzoek publicatieculturen

4 Conclusie Er is veel variatie in publicatieculturen in de sociale en geesteswetenschappen, al is deze binnen de sociale wetenschappen groter dan binnen de geesteswetenschappen. Er zijn verschillen in publicatiecultuur tussen maar ook binnen de (sub)disciplines, zoals tussen verschillende stromingen/vakgebieden. Voor het hele domein geldt overigens ook dat wanneer publicatieculturen op het eerste oog sterk op elkaar lijken, er nuances kunnen zijn die van invloed zijn op de manier waarop publicatielijsten beoordeeld moeten worden. De waardering van typen publicaties is niet uniform binnen de sociale en geesteswetenschappen. De meerderheid van de (sub)disciplines in de geesteswetenschappen kenmerkt zich door een waardering van verschillende typen publicaties (artikelen en boekpublicaties), terwijl in de meeste disciplines in de sociale wetenschappen vooral het publiceren van artikelen in Engelstalige, gere fereerde tijdschriften hoog wordt gewaardeerd. Soms is het vrijwel de enige vorm van publiceren, in veel andere (sub)disciplines zijn ook andere vormen gangbaar zoals boeken (monografieën en handboeken), conference proceedings, gerefereerde artikelen in niet-engelstalige tijdschriften, boekbijdragen, annotaties en commentaren of vakpublicaties. De verschillen tussen de (sub)disciplines met een waardering voor verschillende typen publicaties hebben betrekking op bijvoorbeeld de focus op artikelen in wetenschappelijke tijdschriften, een nationale of internationale focus, de taal waarin wordt gepubliceerd, geschikte tijdschriften is, aantallen en volgorde van auteurs en het belang van publicaties voor breder publiek. Auteurs Er zijn grote verschillen in de betekenis van het (co)auteurschap en daardoor in aantallen publicaties. In sommige (sub)disciplines in de sociale wetenschappen is het de praktijk om met grotere aantallen coauteurs te werken, ook als die geen of een beperkte inhoudelijke bijdrage leveren. In andere disciplines worden artikelen of boeken geschreven door één of enkele auteurs, die dan ieder een substantiële inhoudelijke bijdrage hebben geleverd. Een kwantitatieve vergelijking van publicatielijsten van individuele aanvragers uit verschillende (sub)disciplines vraagt daarom om grote zorgvuldigheid. Indicatoren Uit het onderzoek blijkt dat generieke indicatoren voor waardering, zoals impact factor, H-index, de Article Influence Score en ISI notering alleen geschikt zijn voor vergelijkingen binnen (sub)disciplines waar deze indicatoren gangbaar zijn en ongeschikt voor vergelijking tussen (sub)disciplines. Deze indicatoren zijn in de sociale wetenschappen gebruikelijk, maar spelen ook in een aantal subdisciplines in de geesteswetenschappen een rol. Vanwege de variatie tussen vakgebieden en de gevoeligheid van dergelijke indices dient overigens ook bij vergelijking binnen (sub)disciplines met de nodige voorzichtigheid naar dergelijke generieke indicatoren te worden gekeken. De hier gepresenteerde resultaten dekken niet de publicatieculturen van alle (sub)disciplines binnen de gehele geesteswetenschappen. Daarvoor is verder onderzoek nodig, mèt aandacht voor tussentijdse verschuivingen in publicatieculturen binnen die (sub)disciplines. Uit de actualisering van het eerdere onderzoek voor de sociale wetenschappen blijkt dat voor zes van de 21 beschrijvingen een aanpassing nodig was. Deze zijn geactualiseerd met dezelfde onderzoeksopzet. De belangrijkste veranderingen betroffen het belang van de volgorde van auteurs en de eenheid in publicatiecultuur. Regelmatige controle en herhaling van het onderzoek blijft nodig om de bruikbaarheid van de beschrijvingen te toetsen. Onderzoek publicatieculturen 15

5 Implementatie De resultaten van het onderzoek worden sinds 2013 in de brede beoordelingsrondes van NWO Maatschappij- en Gedragswetenschappen gebruikt, na een pilot om de toepasbaarheid van de beschrijvingen te toetsen aan het begin van 2013. De beschrijvingen van de publicatieculturen in de geesteswetenschappen worden sinds 2016 gebruikt in de gebiedsbrede beoordeling van NWO Geesteswetenschappen. Vanaf 1 januari 2017 zal in het nieuwe NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen in alle brede beoordelingen gewerkt worden met het resultaat van het onderzoek. De eerste gezamenlijke ronde zal de Veni van 2017 zijn. De beschrijving van publicatieculturen van de (sub)disciplines geeft een handvat voor disciplinesensitief beoordelen van een publicatielijst. Er zijn, naast de publicatielijst, echter meer vormen van output die een rol spelen in de beoordeling van een kandidaat. Daarnaast zijn er ook nog andere beoordelingscriteria op basis waarvan een onderzoeksvoorstel wordt beoordeeld. Referenten en commissieleden afkomstig uit dezelfde discipline blijven nodig om een inschatting te kunnen maken van het voorstel en de publicatielijst. Een overzicht van publicatieculturen zal op zichzelf niet leidend zijn, maar biedt zodoende wel een ondersteuning voor de beoordeling. De commissieleden in dergelijke rondes krijgen een korte instructie en de beschrijvingen van de publicatieculturen van de disciplines en subdisciplines van de aanvragen die zij worden gevraagd te beoordelen. De toelichting bevat informatie over de manier waarop de beschrijving tot stand is gekomen en over de gebruikte dimensies. Commissieleden wordt gevraagd in hun beoordeling van de publicatielijst van aanvragers expliciet aan de beschrijving en de dimensies te refereren, ook bij de beoordeling van publicatielijsten van aanvragers uit de eigen (sub)discipline, om de vergelijking met de beoordeling van andere commissieleden te vereenvoudigen. De bruikbaarheid van het materiaal zal geëvalueerd worden, waarna eventuele aanpassingen zullen worden gemaakt. Onderzoek publicatieculturen 17

Beschrijvingen publicatieculturen van de (sub)disciplines op alfabetische volgorde 1 Archeologie 20 2 Area studies 21 3 Bedrijfskunde 22 4 Bestuurskunde 23 5 Biologische psychologie 24 6 Communicatiewetenschap 25 7 Computationele taalkunde en fonetiek 26 8 Criminologie 27 9 Culturele antropologie 28 10 Dialectologie, taalkundige geografie, sociolinguïstiek 29 11 Econometrie 30 12 Epistemologie, wetenschapsfilosofie 31 13 Ethiek, moraalfilosofie 32 14 Filosofie (m.u.v. epistemologie, wetenschapsfilosofie, ethiek, moraalfilosofie) 33 15 Geschiedenis (m.u.v. sociaal-economische, moderne en contemporaine geschiedenis) 34 16 Internationaal en Europees recht 35 17 Klinische psychologie 36 18 Kunst- en architectuurwetenschappen 37 19 Literatuurwetenschap 38 20 Media studies 39 21 Medische psychologie 40 22 Micro- en macro-economie 41 23 Moderne en contemporaine geschiedenis 42 24 Moderne en contemporaine kunst 43 25 Musea en collecties, conservering en restauratie van cultureel erfgoed 44 26 Muziekwetenschappen 45 27 Onderwijskunde 46 28 Ontwikkelingspsychologie 47 29 Operations research 48 30 Pedagogiek 49 31 Politicologie 50 32 Privaatrecht 51 33 Psycholinguïstiek en neurolinguïstiek 52 34 Psychonomie en cognitieve psychologie 53 35 Religiegeschiedenis en geschiedenis van de theologie 54 36 Religiestudies en theologie 55 37 Ruimtelijke wetenschappen (demografie, geografie, planologie, milieuwetenschappen) 56 38 Sociaal-economische geschiedenis 57 39 Sociale en organisatiepsychologie 58 40 Sociologie 59 41 Staats- en bestuursrecht 60 42 Strafrecht 61 43 Theoretische taalkunde (fonologie, syntaxis, semantiek) 62 44 Vergelijkende literatuurwetenschap 63 Onderzoek publicatieculturen 19

1 Archeologie Binnen de archeologie komt een breed scala aan typen publicaties voor, namelijk artikelen in internationale en nationale wetenschappelijke tijdschriften, bijdragen aan boeken, monografieën en bijdragen aan proceedings. Er zijn verschillen in publicatiecultuur in de archeologie, afhankelijk van de stroming en het vakgebied. In de bèta-georiënteerde stroming is een grotere focus op korte artikelen in internationale wetenschappelijke Engelstalige tijdschriften, terwijl de alfa-georiënteerde stroming meer is gericht op boekpublicaties. De verschillen tussen de stromingen lijken af te nemen (bijv. in bèta minder strikte focus op tijdschriftartikelen). Binnen de archeologie worden proefschriften voornamelijk geschreven als monografie, terwijl verzamelingen artikelen minder voorkomen. Het is redelijk gebruikelijk om het proefschrift in bewerkte vorm uit te geven bij een academische uitgeverij. Bij de beoordeling van publicatielijsten is het belangrijk dat er een mix van verschillende typen publicaties aanwezig is (artikelen en boekpublicaties). Artikelen in internationale (peer reviewed) wetenschappelijke tijdschriften zijn van belang voor het oordeel over de wetenschappelijke kwaliteit van een publicatielijst, maar ook bijdragen aan boeken en boeken/monografieën worden hoog gewaardeerd. Een peer review-procedure is essentieel voor de waardering van publicaties. Bij de beoordeling van tijdschriftpublicaties wordt vooral gelet op artikelen in vooraanstaande tijdschriften. Er zijn relatief veel internationale wetenschappelijke tijdschriften binnen de archeologie en dit aantal neemt steeds verder toe (met uitzondering van de vakgebieden waar de bèta-component niet de hoofdmoot is). Er wordt daarbij onderscheid gemaakt in A-, B-, en C-tijdschriften. De toptijdschriften verschillen per stroming en vakgebied. In hoofdlijnen weet men binnen de archeologie van elkaar wat de toptijdschriften zijn. Een aparte categorie vormen de regionale of lokale tijdschriften die aan het gebied of de plaats waar archeologische projecten worden uitgevoerd, zijn gewijd. Deze kunnen voor specifieke doelgroepen zeer belangrijk zijn, al is het maar om veldwerk lokale bekendheid te verschaffen. Wat boekpublicaties betreft is er geen sterke focus op topuitgevers. Voor proceedings is er relatief weinig waardering, tenzij er sprake is van peer review. Publicaties in het kader van valorisatie worden verwacht, maar wegen over het algemeen minder zwaar mee voor de wetenschappelijke waardering van een publicatielijst. Tentoonstellingscatalogi zijn zowel wetenschappelijk als valoriserend mogelijk en dragen bij aan het uitdragen van het vak. Het is in de archeologie gangbaar om met één of twee auteurs te publiceren. De volgorde van auteurs is op volgorde van bijdrage of alfabetisch. Om co-auteur te worden is het binnen archeologie van belang dat men heeft meegeschreven aan de publicatie. Publicaties als enig of eerste auteur worden het hoogst gewaardeerd. Inmiddels komen publicaties met meer auteurs steeds meer voor. Meestal wordt daarbinnen aangegeven wie voor welk onderdeel verantwoordelijk is, maar bestaat naar de buitenwereld de uitstraling dat de publicatie het resultaat van teamwork is. Taal De publicatiecultuur binnen de archeologie is met name internationaal georiënteerd; dit geldt vooral voor de bèta georiënteerde stroming. Er wordt door Nederlanders met name in de Engelse taal gepubliceerd, maar ook publicaties in het Nederlands of andere talen komen voor. Er is in Nederland en de Angelsaksische wereld vooral waardering voor Engelstalige publicaties, maar dit sluit waardering voor publicaties in andere talen niet uit. De taalkeuze voor een andere taal dan het Engels kan bepaald worden door de regio of plaats waar archeologisch werk wordt uitgevoerd (bijvoorbeeld Nederland, Griekenland of Turkije), zodat er met een keuze voor de lokale doeltaal daar meer lezers bereikbaar zijn. Er wordt een evenwicht van internationale en nationale publicaties verwacht. Er is overeenstemming over de diversiteit in publicatiecultuur binnen de archeologie. Er is een bewustzijn van de verschillende stromingen en deelgebieden; binnen deze stromingen en deelgebieden bestaat consensus over de publicatiecultuur. 20 Onderzoek publicatieculturen

2 Area studies Er is binnen area studies variatie in typen publicaties. Artikelen in internationale wetenschappelijke tijdschriften komen voor, maar ook boekpublicaties (boeken, monografieën, bijdragen aan boeken) zijn gangbaar. Binnen area studies is het gebruikelijk om te promoveren op een monografie. Boekpublicaties en tijdschriftpublicaties zijn beide van belang voor het oordeel over de wetenschappelijke kwaliteit van een publicatielijst. Boeken/monografieën bij internationale topuitgevers en artikelen in internationale wetenschappelijke toptijdschriften worden het hoogst gewaardeerd. Een peer review-procedure is essentieel voor de waardering van publicaties. Voor de waarde van wetenschappelijke boekpublicaties is de reputatie van de uitgeverij van belang. De waardering voor tijdschriftpublicaties hangt af van het tijdschrift. Binnen area studies is er een beperkt aantal algemene toptijdschriften. Daarnaast kent ieder vakgebied zijn eigen specifieke toptijdschriften. De toptijdschriften kenmerken zich door een goede peer reviewprocedure. In het kader van valorisatie komen populariserende publicaties steeds vaker voor, maar deze worden in principe niet meegewogen in de beoordeling van de wetenschappelijke kwaliteit van een publicatielijst. In publicatielijsten wordt een balans verwacht tussen wetenschappelijke en populariserende publicaties. Het is binnen area studies gangbaar om met één auteur te publiceren. Publicaties met twee auteurs komen ook voor. De volgorde van auteurs is alfabetisch of op volgorde van bijdrage. Om co-auteur te worden is het binnen area studies van belang dat men heeft meegeschreven aan de publicatie. Publicaties als enig auteur worden het hoogst gewaardeerd. Taal De publicatiecultuur binnen area studies is internationaal georiënteerd. Er wordt met name in de Engelse taal gepubliceerd, maar ook publicaties in andere talen komen voor (bijvoorbeeld Frans of Nederlands). Publicaties in de Nederlandse taal zijn vooral populariserend van aard; alleen voor Nederlandse (post)koloniale geschiedenis is ook het Nederlands als wetenschappelijke taal gangbaar. Er is vooral wetenschappelijke waardering voor Engelstalige publicaties, maar er is ook waardering voor publicaties in andere talen. Er is consensus over de publicatiecultuur. Door de interdisciplinaire aard van area studies is er diversiteit in de tijdschriften waarin onderzoekers publiceren. Er is discussie over: de waardering voor publicaties in specifieke tijdschriften in vergelijking met publicaties in algemene toptijdschriften. de waardering voor publicaties in edited volumes ten opzichte van artikelen in wetenschappelijke tijdschriften. Onderzoek publicatieculturen 21

3 Bedrijfskunde De publicatiecultuur van bedrijfskunde kenmerkt zich over het algemeen door een sterke focus op publicaties in internationale peer reviewed (top)tijdschriften. De subdiscipline Bedrijfskunde bestaat uit een aantal vakgebieden (o.a. Finance, Accounting, Marketing, Strategie, Operations Management, Organisational Behaviour/HRM, Entrepreneurship) die onderling verschillen wat betreft (accenten in de) publicatiecultuur. Er is binnen de bedrijfskunde een grote diversiteit aan tijdschriften. Er is overeenstemming over enkele algemene toptijdschriften binnen de bedrijfskunde. Daarnaast is er per vakgebied een duidelijke top 5 van tijdschriften; binnen Finance is er een duidelijke top 3. De subtop van tijdschriften is minder duidelijk en verschilt tussen de vakgebieden binnen de bedrijfskunde. Artikelen in internationale wetenschappelijke (top)tijdschriften zijn belangrijk voor de waardering van publicatielijsten binnen de bedrijfskunde. Publicaties in de toptijdschriften worden binnen alle vakgebieden het hoogst gewaardeerd. Het aantal te verwachten toppublicaties verschilt tussen vakgebieden. Voor de waardering van tijdschriftpublicaties hanteren diverse faculteiten eigen ranglijsten (vaak min of meer varianten van de ERIMranglijst) of wordt gebruik gemaakt van publicatiestatistieken zoals de genormaliseerde Article Influence Score of eigen factor. Voor meer ervaren onderzoekers is de citatie-index van de onderzoeker van belang. Andere typen publicaties, zoals boek- of vakpublicaties, komen relatief weinig voor en tellen niet of nauwelijks mee voor de wetenschappelijke waardering van publicatielijsten binnen de bedrijfskunde. Er lijkt wel een voorzichtige ontwikkeling te ontstaan naar een hogere waardering van boeken, mits gepubliceerd bij een vooraanstaand uitgever. Valorisatie wordt pas later in de loopbaan belangrijk voor onderzoekers. Het is over het algemeen gebruikelijk dat een publicatie 2 tot 4 auteurs telt. Single-authored publicaties komen ook voor, met name binnen Finance en Accounting. Wat gangbaar is met betrekking tot de volgorde van auteurs, verschilt tussen de vakgebieden (alfabetisch, op volgorde van bijdrage of random bij gelijke bijdrage). In Finance, Accounting en International Business is de volgorde veelal alfabetisch, terwijl in Marketing, Strategie en Organisational Behaviour, HRM, Operations Management en Entrepreneurship de volgorde vaker op bijdrage is. Als de volgorde van auteurs op bijdrage is, worden publicaties als eerste auteur het hoogst gewaardeerd. Om co-auteur te worden is het binnen bedrijfskunde van belang dat men heeft meegeschreven aan de publicatie en/of heeft bijgedragen aan de uitvoering van het onderzoek waar de publicatie over gaat. Er is overeenstemming over de publicatiecultuur binnen de verschillende vakgebieden binnen de bedrijfskunde. Er is discussie over: de snelheid waarmee wordt verwacht dat promovendi artikelen publiceren. de aandacht voor de maatschappelijke relevantie van publicaties. het belang van het laatste auteurschap. 22 Onderzoek publicatieculturen

4 Bestuurskunde De publicatiecultuur van bestuurskunde kenmerkt zich steeds meer door een grote nadruk op publiceren in internationale (top)tijdschriften. Verder staan, naast internationale artikelen, boeken/monografieën bij gerenommeerde internationale uitgevers hoog aangeschreven. Vanwege het belang van nationale zichtbaarheid voor bestuurskunde als vak, wordt het publiceren in nationale tijdschriften en boeken daarnaast nog altijd gewaardeerd. Binnen de bestuurskunde is het belangrijk om als onderzoeker een mix van verschillende type publicaties te hebben. De publicatiecultuur van de bestuurskunde is divers. Bestuurskunde kent verschillende vakgebieden met eigen tijdschriften en deelculturen met betrekking tot publiceren. Voorheen was er een duidelijke scheiding tussen een meer internationaal georiënteerde stroming enerzijds en een Nederlandse stroming anderzijds, tegenwoordig is er sprake van een meer hybride publicatiecultuur met daarin verschillende vakgebieden met eigen accenten. Verder is er sprake van een onderscheid in publicatiecultuur tussen verschillende generaties onderzoekers, waarbij junior onderzoekers zich meer richten op internationaal publiceren in wetenschappelijke (top)tijdschriften terwijl senior onderzoekers meer de breedte opzoeken qua typen publicaties. Met name voor junior onderzoekers zet de ontwikkeling naar meer nadruk op publiceren in internationale tijdschriften verder door. Omdat het voor jongere wetenschappers steeds belangrijker is om internationale artikelen te publiceren, verliezen de monografieën en bijdragen aan boeken binnen de bestuurskunde aan terrein. Boeken die bij internationale topuitgevers worden gepubliceerd, worden binnen de bestuurskunde nog altijd hoog gewaardeerd. Een monografie wordt ook, zeker later in de carrière, hoog gewaardeerd. Publicaties in het kader van valorisatie komen voor binnen de bestuurskunde, maar tellen niet mee voor de wetenschappelijke waardering van een publicatielijst. Omdat de bestuurskunde relatief breed is en uit diverse vakgebieden bestaat, wordt er door bestuurskundigen in zowel algemene als specialistische tijdschriften gepubliceerd. Er is binnen bestuurskunde geen consensus over de internationale toptijdschriften, omdat de toptijdschriften ook verschillen tussen de vakgebieden. Over een aantal algemeen bestuurskundige tijdschriften lijkt overeenstemming te zijn dat deze van belang zijn, dit is met name gebaseerd op de reputatie en de ranking/impact factor van tijdschriften. Publicaties als enig auteur zijn gangbaar binnen bestuurskunde, evenals multi-authored publicaties met 2 of 3 auteurs. Het verschilt per vakgebied van de bestuurskunde wat de norm is: alleen publiceren of juist met meerdere auteurs. Binnen de bestuurskunde zijn publicaties met veel auteurs zeer ongebruikelijk. Bij multi-authored publicaties varieert de volgorde van auteurs: de volgorde is alfabetisch als de bijdrage van auteurs gelijk is, indien dit niet het geval is worden auteurs op volgorde van de omvang van hun bijdrage genoemd. Het aantal publicaties als enig of 1e auteur is van belang voor het oordeel over de kwaliteit van een publicatielijst. Om co-auteur te worden is het binnen de bestuurskunde van belang dat men heeft meegeschreven aan de publicatie. Er is binnen de bestuurskunde discussie over: het opvoeren van de promotor als co-auteur bij publicaties van promovendi. het promoveren op een boek of op artikelen. de invulling van valorisatie. de waardering en interpretatie van single-authored versus multi-authored publicaties. Onderzoek publicatieculturen 23

5 Biologische psychologie De publicatiecultuur van de biologische psychologie is vooral gericht op artikelen in de internationale refereed toptijdschriften. Daarnaast is er waardering voor artikelen in overige refereed internationale tijdschriften. Drie factoren zijn van belang bij de vraag of een tijdschrift een toptijdschrift is: de kwaliteit van de publicaties, de impact factor en de rejection rate. Boeken, monografieën en bijdragen aan boeken worden in de biologische psychologie relatief laag gewaardeerd. Verder worden nationale publicaties in de biologische psychologie nauwelijks gewaardeerd en geschreven. Bij de beoordeling van de kwaliteit van publicatielijsten is zowel kwaliteit (in welke tijdschriften is gepubliceerd) als kwantiteit (aantallen publicaties) van belang. Publicaties in de biologische psychologie tellen vaak relatief veel auteurs. Publicaties met 3 of meer auteurs zijn gangbaar. Vooral het eerste, tweede en laatste auteurschap is belangrijk. De eerste auteur is vaak de promovendus, de laatste auteur is de onderzoeksleider. De tweede auteur is vaak de begeleider van de eerste auteur. Publicaties met 1 of 2 auteurs komen overigens ook voor binnen de biologische psychologie; dit betreft vaak reviews of beschouwingen. Ook dit type publicatie wordt binnen de biologische psychologie gewaardeerd. De meeste publicaties zijn echter empirisch gedreven en tellen dus relatief meer auteurs. Om co-auteur te worden is het binnen de biologische psychologie van belang dat men heeft meegeschreven aan de publicatie, heeft bijgedragen aan de uitvoering van het onderzoek waar de publicatie over gaat, het onderzoek geleid, waar de publicatie uit voortkomt, en/of in het geval van publicaties met promovendi: de rol van (co-)promotor vervuld. Men hoeft niet noodzakelijk mee te hebben geschreven. Het is gebruikelijk om aan te geven welke bijdrage de auteurs geleverd hebben. Binnen de biologische psychologie lijkt consensus te bestaan over de vraag welke publicaties wel/niet worden gewaardeerd. Er is discussie over de vraag wat belangrijker is: kwaliteit of kwantiteit. 24 Onderzoek publicatieculturen

6 Communicatiewetenschap Binnen de communicatiewetenschap wordt publiceren in internationale peer reviewed tijdschriften van groot belang geacht. Artikelen in internationale toptijdschriften worden het hoogst gewaardeerd. De vraag of een tijdschrift een toptijdschrift is, hangt onder andere af van de impact factor en de reputatie van een tijdschrift. De impact factor van tijdschriften in de communicatiewetenschap is relatief laag in vergelijking met andere (sub)disciplines, omdat de communicatiewetenschap een relatief klein vakgebied is. Er wordt door communicatiewetenschappers overigens ook gepubliceerd in tijdschriften van andere disciplines. De hoogte van de impact factor van tijdschriften waarin wordt gepubliceerd, is afhankelijk van het specifieke vakgebied van een onderzoeker en daarom zeer divers binnen de communicatiewetenschap. De communicatiewetenschap kent één Nederlands tijdschrift; dit tijdschrift heeft een lage impact factor. Omdat de focus ligt op het publiceren van artikelen in internationale tijdschriften, is het minder aantrekkelijk hierin te publiceren. Boeken en bijdragen aan boeken komen voor, maar worden vaak als extra gezien. Voor senior onderzoekers is er waardering voor bepaalde boekpublicaties (bijv. overzichtsboeken, handboeken of monografieën). Voor de wetenschappelijke waardering van publicatielijsten telt vooral het aantal artikelen in internationale tijdschriften. Vakpublicaties worden van belang geacht met het oog op valorisatie. De communicatiewetenschap kent een kwalitatieve en een kwantitatieve stroming. Onderzoekers in de verschillende stromingen publiceren in andere tijdschriften. Ook worden boekpublicaties binnen de kwalitatieve stroming hoger gewaardeerd dan in de kwantitatieve stroming. In het onderzoek binnen de kwalitatieve stroming is de specifieke culturele context belangrijk. Dit type onderzoek leent zich goed voor publicatie in thematische bundels met bijdragen uit verschillende landen. Publicaties met 2 of 3 auteurs zijn gangbaar binnen de communicatiewetenschap. Voor de waardering van publicaties telt niet het aantal auteurs, maar de auteursvolgorde. De volgorde is vaak op bijdrage. Binnen de communicatiewetenschap wordt de meeste waarde gehecht aan eerste auteurschap, gevolgd door tweede auteurschap et cetera. Binnen de subdiscipline is er ook waardering voor publicaties als enig auteur. Wanneer communicatiewetenschappers in een tijdschrift van een andere discipline publiceren, nemen zij vaak de gewoonte van de betreffende discipline met betrekking tot auteurschap over. Om co-auteur te worden is het binnen de communicatiewetenschap van belang dat men heeft meegeschreven aan de publicatie. Ontwikkelingen Er is binnen de communicatiewetenschap een ontwikkeling gaande naar een steeds sterkere focus op het publiceren van artikelen in internationale refereed tijdschriften. Tevens is een ontwikkeling zichtbaar naar grotere onderzoeksprojecten waardoor er relatief steeds meer multi-authored publicaties zijn. Er is discussie over kwaliteit versus kwantiteit. Onderzoek publicatieculturen 25