2015-2016
Algemeen Inleiding Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband (SwV) VO 20.02. Samen met alle scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten zorgen we ervoor dat er voor elk kind een passende onderwijsplek beschikbaar is. Op de website van het samenwerkingsverband www.passendonderwijsgroningen.nl staat aangegeven: welke schoolbesturen zijn aangesloten bij het samenwerkingsverband; de ondersteuningsprofielen van de scholen; wat de basisondersteuning is van alle scholen in het SwV. Wie zijn wij en welk onderwijsaanbod is er op onze school? CSG Winsum is een kleine vestiging voor mavo (vmbo tl) en havo onderbouw (t/m klas 3). Onze school heeft ongeveer 250 leerlingen. In het eerste jaar (brugjaar) krijgen alle leerlingen dezelfde leerstof. Aan het einde van het eerste jaar wordt een advies gegeven voor vmbo-tl of voor havo. Leerlingen kunnen op onze vestiging hun vmbo-tl-diploma halen. Havo-leerlingen kunnen t/m klas 3 onderwijs volgen en stromen daarna door naar een andere vestiging. CSG Winsum kenmerkt zich door kleinschaligheid en een schoolklimaat met aandacht voor de individuele leerling. Bij de mentoren ligt de basis van de ondersteuning. Bij problemen die de mogelijkheden van de mentor overstijgen, wordt de ondersteuningscoördinator ingeschakeld. De ondersteuningscoördinator adviseert en onderhoudt contacten met externe organisaties. Zie voor een uitwerking hiervan Ondersteuningsaanbod in de huidige onderwijssituatie. Visie op begeleiding 1. Het leren van de leerling staat centraal De leerling is op school om te leren en deel te nemen aan het onderwijsproces. Leerlingondersteuning is bedoeld om de leerling te begeleiden en ondersteunen in het behalen van het diploma dat past bij de cognitieve mogelijkheden van een leerling. 2. De ondersteuning moet zo veel mogelijk ingebed worden in het onderwijs De ondersteuning wordt zo dicht mogelijk in/bij de klas van de leerling georganiseerd. 3. Mentoren zijn de spil in de ondersteuning Elke klas heeft een mentor die de spil vormt in de begeleiding van de leerlingen. Zij zijn de verbindende factor in de driehoek school-leerling-thuis. 2
Ondersteuningsaanbod in de huidige onderwijssituatie De vestiging heeft één afdeling met één vestigingsdirecteur, een onderbouwcoördinator en een bovenbouwcoördinator. In het team vormen de mentoren van de klassen de kern als het gaat om ondersteuning. Samen met de coördinatoren en de medewerker van de meldkamer signaleren zij vaak als eerste de problemen rond: Leren (huiswerk maken, spullen in orde hebben, planningen kunnen maken, leerachterstanden) Gedrag (spijbelen, te laat komen, opvallende absenties, pesten, agressie, depressie) Persoonlijke problemen De rol van de mentor hierin is cruciaal voor het contact tussen school en ouders. Wat bieden we aanvullend op de basisondersteuning? Het kan voorkomen dat leerlingen meer nodig hebben dan de zorg van mentoren en docenten. Een leerling kan, op het moment dat de basiszorg binnen de school onvoldoende is, worden besproken in het ondersteuningsteamoverleg (OTO) of zorgadviesteam (ZAT). Het ondersteuningsteam bestaat uit de ondersteuningscoördinator, de meldkamermedewerker en een orthopedagoog van het CSG Expertisecentrum. Het ondersteuningsteam komt tweewekelijks bijeen voor overleg. De vestigingsdirecteur, de onderbouwcoördinator en de bovenbouwcoördinator sluiten aan bij de vergadering wanneer nodig. De meldkamermedewerker vervult een belangrijke rol in het signaleren van problematiek voor wat betreft ziekteverzuim, spijbelen en uit de klas gestuurd worden. Het zorgadviesteam bestaat uit een schoolarts van de GGD, een jongerenwerker, een psycholoog van Lentis Jonx, een jeugdagent en een leerplichtambtenaar. ZATvergaderingen vinden op afroep plaats. Aan het ZAT wordt advies gevraagd voor leerlingen met complexe problematiek die de reguliere zorg van de school overstijgt. De ondersteuningscoördinator is de persoon die alle interne en externe zorg rondom leerlingen coördineert en een adviserende rol heeft richting collega s en ouders. In het begin van het schooljaar wordt een dyslexiescreening afgenomen in de eerste klassen. Voor leerlingen die zijn gediagnosticeerd met dyslexie, zijn er mogelijkheden voor ondersteuning, zoals het gebruik van een laptop en extra tijd bij toetsen. In het dyslexiebeleid van de CSG, te vinden op de website, zijn de mogelijkheden nader uitgewerkt. 3
Leerlingen die op didactisch vlak behoefte hebben aan extra ondersteuning of uitdaging, nemen eenmaal per week deel aan een hulples of verrijkingsles. Een indeling voor de groepen wordt gemaakt aan de hand van cijfers, Citovorderingstoetsen en informatie van mentoren en docenten. Schematisch weergegeven: Niveau Verdieping Intensivering 1. klas Complexere stof Verlengde instructie Verlengde instructie 2. groep Verrijkingslessen Hulplessen 3. leerling Individuele begeleiding (didactisch) Inzet ondersteuningsteam Inzet deskundigen CSG Expertisecentrum CSG Winsum is onderdeel van de Christelijke Scholengemeenschap Groningen (CSG). De CSG verzorgt onderwijs op zes vestigingen: CSG Augustinus, CSG Diamantlaan, CSG Kluiverboom, CSG Heerdenpad, CSG Rehoboth en CSG Winsum. Alle vestigingen kunnen een beroep doen op het CSG Expertisecentrum, dat bestaat uit een team van deskundigen. CSG Winsum heeft de beschikking over: Een orthopedagoog (op aanvraag) De taken van de orthopedagoog zijn: - adviseren in het ondersteuningsteamoverleg - onderzoek doen (intelligentie-onderzoek of sociaal-emotioneel onderzoek) - observeren in de klas - docenten en (incidenteel) leerlingen begeleiden Een dyslexiespecialist (op aanvraag) De taken van de dyslexiespecialist zijn: - ondersteuning en begeleiding bij uitvoering dyslexiebeleid Een ambulant begeleider (op aanvraag) De taken van de ambulant begeleider zijn: - ondersteuning en begeleiding van leerlingen die moeite hebben met het leerproces Voor een nadere omschrijving van de taken van de deskundigen van het Expertisecentrum, zie http://www.csg.nl/begeleiding/csg_expertisecentrum. 4
Criteria om leerlingen aan te nemen Leerlingen met een vmbo-tl of havo advies worden, na overleg met de basisschool, wel of niet geplaatst. Het advies van de basisschool is hierbij leidend. Bij leerlingen die te maken hebben met beperkingen op visueel, auditief, lichamelijk of psychisch gebied, zal per individuele leerling beoordeeld moeten worden of het gebouw en de mogelijkheden tot ondersteuning voldoende zijn. Een goede samenwerking met ouders en met externe hulpverleners is hierbij onmisbaar. Grenzen in de huidige onderwijssituatie Er kunnen omstandigheden zijn waardoor plaatsing op onze school niet tot de mogelijkheden behoort. Hiervan kan sprake zijn als we, ook met aanvullende ondersteuning in school en vanuit de hulpverlening, niet kunnen voldoen aan de ondersteuningsbehoefte van de leerling en als het uitstroomperspectief van de leerling niet kan worden gerealiseerd in de klas. Het toelatingsbeleid van de CSG is leidend wat betreft de plaatsing van leerlingen. Voorop staat dat de leerling in staat moet zijn om een diploma te kunnen behalen op één van de aangeboden niveaus binnen CSG Winsum. Een aantal grenzen valt aan te wijzen in de onderwijssituatie binnen CSG Winsum: Het gebouw. Voor blinde en slechtziende leerlingen is het gebouw niet optimaal geschikt. Dit geldt eveneens voor leerlingen die van een rolstoel of rollator gebruik maken. Leerlingen die de veiligheid van het leerklimaat op school in gevaar brengen, kunnen tijdelijk of permanent van school worden verwijderd. Leerlingen die een bedreiging vormen voor de veiligheid van anderen, worden niet aangenomen of worden daar waar nodig geplaatst op een Reboundvoorziening of begeleid in het zoeken naar een andere school. Het docententeam van CSG Winsum is niet gespecialiseerd in het les geven aan en begeleiden van leerlingen met een leer- of gedragsbeperking. De eerste school waar wordt aangemeld heeft zorgplicht: de taak om een passende onderwijsplek te bieden of door te verwijzen naar een andere, passende plek. Bij aanmelding moeten ouders aangeven of ze verwachten dat hun kind extra ondersteuning nodig heeft om onderwijs te kunnen volgen. Thuiszittende leerlingen Soms lukt het niet om op korte termijn een passende onderwijsplek voor een leerling te vinden en is de situatie dusdanig ernstig dat een leerling het reguliere programma 5
niet meer kan volgen. De school heeft een inspanningsverplichting bij thuiszittende leerlingen die als volgt vormgegeven wordt: Regelmatig overleg met ouders, leerplichtambtenaar, betrokken hulpverlener(s) en het expertise- en consultatieteam van samenwerkingsverband VO 20.02. De leerling krijgt een thuiswerkplan, waarmee de leerling thuis aan het werk kan met de lesstof die in de klas wordt aangeboden. De leerling kan twee keer per week twee uur op school komen, zodat het thuiswerkplan wordt besproken, er extra instructie plaats kan vinden en toetsen kunnen worden afgenomen. Positie van de ouders (gouden driehoek) De gouden driehoek bestaat uit leerling, ouders en school. Ouderbetrokkenheid is daarom zeer belangrijk voor het doorlopen van een succesvolle schoolcarrière van de leerling op CSG Winsum. Regelmatig contact en goed overleg bij het maken van beslissingen is noodzakelijk. Ambitie 1) Ondersteuningsstructuur verhelderen naar al het personeel 2) Mentoren als spil positioneren in de begeleiding en contact tussen leerling, ouders en school 3) Personeelsleden scholen in begeleiding van leerlingen met leer- en ontwikkelingsproblemen Plan van aanpak en ontwikkelagenda om de ambitie te realiseren Tijdspad: 2015-2017 De verschillende actoren in de ondersteuning moeten in de vastgestelde structuur gaan functioneren, waar de taken en verantwoordelijkheden van de betreffende functies duidelijk zijn. Dat vraagt overleg, afstemming en het nemen van verantwoordelijkheid van alle betrokkenen. Voor ouders en personeel moet ook duidelijker worden bij wie moet worden aangeklopt met welke vraag. In het schooljaar 2015-2016 worden er scholingsmomenten voor het team gepland op het gebied van leer-/ontwikkelingsproblemen, ondersteuningsstructuur (binnen en buiten school) en dyslexie. In het jaarplan van de vestiging staan verdere ambities en acties beschreven. 6
7