RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEIT VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN 2014 IN DE GEMEENTE Rheden Plaats : De Steeg Gemeentenummer : 0275 Onderzoeksnummer : 277933 Datum onderzoek : 9 september 2014 Datum vaststelling : 18 december 2014
Pagina 2 van 18
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD.......................................... 5 1 INLEIDING............................................ 6 2 VVE IN DE GEMEENTE RHEDEN.............................. 8 3 CONCLUSIES.......................................... 17 Pagina 3 van 18
Pagina 4 van 18
VOORWOORD In de periode 2007-2012 heeft de Inspectie van het Onderwijs een landelijke bestandsopname uitgevoerd naar de kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie (vve). Daarna is het signaalgestuurde toezicht op vve in werking getreden. Het signaalgestuurde toezicht vve begon eind 2013 met het versturen van digitale vragenlijsten naar de 315 middelgrote en kleine gemeenten. Voor de 37 grote gemeenten is er tot en met 2015 een apart monitortraject. Op basis van een analyse van de digitale vragenlijsten is besloten om in middelgrote en kleine gemeenten waar risico s ten aanzien van de uitvoering van de wettelijke vve-verplichtingen lijken te bestaan, een onderzoek uit te voeren. Het onderzoek is uitgevoerd in de tweede helft van 2014. Dit rapport beschrijft in hoeverre de gemeente Rheden in 2014 voldoet aan de eisen ten aanzien van vve en welke veranderingen hebben plaatsgevonden ten opzichte van de bestandsopname. De hoofdinspecteur primair onderwijs en speciaal onderwijs, Dr. A. Jonk Pagina 5 van 18
1 INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar het gemeentelijke beleid ten aanzien van voor- en vroegschoolse educatie (vve) in de gemeente Rheden in 2014. De aanleiding van het onderzoek is het mogelijk bestaan van risico s ten aanzien van het voldoen aan wettelijke eisen ten aanzien van voor- en vroegschoolse educatie in deze gemeente. De basis van het onderzoek is een digitale vragenlijst die de gemeente heeft ingevuld. De inspectie heeft deze vragenlijst geverifieerd aan de hand van de aangeleverde documenten en de toelichting daarop in een gesprek met betrokkenen van de gemeente. Vervolgens heeft de inspectie de eisen met betrekking tot het vve-beleid beoordeeld en de veranderingen ten opzichte van de bestandsopname in beeld gebracht. Het signaalgestuurde toezicht op de vve-locaties maakt nog geen deel uit van dit onderzoek. De inspectie start na de zomer van 2014 met het signaalgestuurde toezicht op vve op de locaties. De signalen van de GGD zijn leidend om te bepalen welke peuterspeelzalen en kinderdagverblijven met voorschoolse educatie worden bezocht. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van de beantwoorde digitale vragenlijst in relatie tot de bevindingen tijdens de bestandsopname. Analyse van aanvullend opgevraagde informatie in relevante beleidsdocumenten van de gemeente. Intern overleg met het team Kinderopvang over GGD-toezicht in de gemeente. Een gesprek met de betrokken beleidsambtenaar en vve-coördinator over het vve-beleid van de gemeente. Beoordeling van vve-beleid van de gemeente Rheden. Toezichtkader Als basis voor de beoordeling gelden de beoordelingscriteria toezichtkader vooren vroegschoolse educatie voor gemeenten, zoals die te vinden zijn op: Pagina 6 van 18
www.onderwijsinspectie.nl > onderwijssectoren > voor- en vroegschoolse educatie. Opbouw rapport Hoofdstuk 2 geeft een beeld van het vve-beleid op gemeentelijk niveau. Daar wordt ingegaan op de ontwikkeling van de gemeente sinds de bestandsopname (paragraaf 2.1) en op de door de gemeente aangeleverde vve-documenten (paragraaf 2.2). Tenslotte geeft de inspectie in dit hoofdstuk een oordeel over het gemeentelijke vve-beleid (paragraaf 2.3). Hoofdstuk 3 bevat de conclusies over het vve-beleid in de gemeente Rheden. Pagina 7 van 18
2 VVE IN DE GEMEENTE RHEDEN De gemeente Rheden heeft een digitale vragenlijst ingevuld. Op basis van de antwoorden heeft de inspectie mogelijke risico s gesignaleerd ten aanzien van het voldoen aan wettelijke eisen betreffende voor- en vroegschoolse educatie. De digitale vragenlijst levert informatie over: wel of geen afspraken van de gemeente met de schoolbesturen en de houders over de doelgroepdefinitie, toeleiding, doorgaande lijn en resultaatafspraken; het bereik; de veranderingen bij de aspecten ouderbeleid, integraal vve-programma, externe zorg en interne kwaliteitszorg; het aantal vve-locaties en het aantal locaties waar de GGD tekortkomingen heeft gesignaleerd in het eerste domein (pedagogische praktijk). De beoordeling van het gemeentelijke beleid is gebaseerd op de digitale vragenlijst, opgevraagde gemeentelijke beleidsdocumenten, eventuele aanvullende informatie en het gesprek met de gemeente (zie paragraaf 2.3). Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. 2.1 Ontwikkeling van vve in de gemeente Rheden sinds de bestandsopname Tijdens de bestandsopname zijn de meeste vve-indicatoren op gemeentelijk niveau aangemerkt als verbeterpunt, dit betreft de indicatoren: 1a1 definitie doelgroepkind, 1a2 bereik, 1a3 toeleiding, 1a4 ouders, 1a7 interne kwaliteitszorg van de voor- en vroegscholen, 1a8 doorgaande lijn en 1c systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau. De indicatoren die destijds als voldoende zijn aangemerkt, betreffen: 1a5 integraal vve-programma, 1a6 externe zorg, 1a9 resultaten, 1b vve-coördinatie op gemeentelijk niveau, 2a GGD-rapport en 2b gemeentelijk subsidiekader. Pagina 8 van 18
De gemeente Rheden heeft in 2011 het beleidskader voorschoolse educatie vastgesteld. Deze nota vormt de basis van het huidige vve-beleid. In aanvulling hierop is zichtbaar dat er binnen de gemeente constant gewerkt wordt aan het verbeteren van de kwaliteit van vve. Er zijn diverse nieuwe beleidsnotities opgesteld. De gemeente heeft de vve-coördinatie belegd bij de Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland. Er is een gemeentebrede stuurgroep waarin de managers van de kinderopvanginstellingen, de schooldirecteuren en intern begeleiders zitting hebben en daarnaast zijn er ook binnen de drie kernen werkgroepen vve geformeerd. Het Rhedense vve-beleid kent een drietal doelstellingen: 1. Realiseren van een doeltreffend en dekkend aanbod voorschoolse voorzieningen voor alle 2,5 tot 4-jarigen in de gemeente, waar segregatie wordt tegengegaan, op laagdrempelige, samenwerkende kindvoorzieningen (voorschools en schools). 2. Realiseren van een doeltreffend en dekkend aanbod vve voor alle doelgroepkinderen in de gemeente, waar segregatie wordt tegengegaan, op laagdrempelige, samenwerkende kindvoorzieningen (voorschools en schools). 3. Heldere criteria voor het bepalen van de doelgroep voor voorschoolse educatie. Daarnaast een indicatieprocedure en toeleiding- en wervingsstrategie. De gemeente zet naast de middelen voor de uitvoering van het onderwijsachterstandenbeleid ook eigen middelen in. Tevens is de gemeente Rheden één van de 86 gemeenten die extra geld hebben ontvangen voor het verhogen van het taalniveau van de pedagogisch medewerkers. Een van de grootste veranderingen in de uitvoering van vve op de locaties is het faillissement van de vorige kinderopvangaanbieder. Inmiddels zijn er twee andere houders in de gemeente bereid gevonden voorschoolse educatie aan te bieden. Er zijn nu drie vve-locaties die elk gehuisvest zijn in één van de kernen van de gemeente Rheden. Het betreft: Peuterspeelzaal Schatkist (houder: Fris!) die samenwerkt met basisschool OBS Kameleon in Velp. Peuterspeelzaal Puck & Co locatie Kroeseboom die samenwerkt met basisschool Mauritius in Rheden. Peuterspeelzaal Puck & Co locatie A.M.G. Schmidtschool die samenwerkt met basisschool OBS Annie M.G.Schmidt in Dieren. Pagina 9 van 18
Om de kwaliteit van de uitvoering van vve te garanderen hebben de pedagogisch medewerkers van de vve-locaties eind 2013 een opleidingstraject doorlopen. 2.2 Lijst met de vve-documenten die de gemeente Rheden heeft aangeleverd De ingevulde vragenlijst was voor de inspectie aanleiding om met de gemeente in gesprek te gaan. De gemeente heeft na het gesprek de volgende documenten naar de inspectie gestuurd. Rapportage gemeente Rheden, VVE 2013 Uitvoeringsagenda VVE gemeente Rheden 2014 Jaarplanning VVE gemeente Rheden 2014 Samenwerkingsovereenkomst Voor- en Vroegschoolse Educatie gemeente Rheden Toelichting bij Samenwerkingsovereenkomst Voor- en Vroegschoolse Educatie gemeente Rheden Subsidie uitvoering VVE 2014 Beschikking tot subsidieverlening voorschoolse educatie Velp 2014, Fris! Kinderdagverblijven, 19 december 2013 Beschikking tot subsidieverlening voorschoolse educatie Rheden en Dieren 2014, Puck&Co, 19 december 2013 Subsidie vve-coördinatie 2014, STMG, 20 december 2013 Werkproces screening risico op taalachterstanden bij peuters en verwijzing naar voorschoolse educatie Brief voor ouders aanmelding voorschoolse educatie, Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland Overdrachtsformulier naar basisschool Intakeformulier gemeente Rheden Vragenlijst vve 2014 voor het consultatiebureau en de voorschoolse voorzieningen Procesbeschrijving logopedische observatie op het kinderdagverblijf, 2014 2.3 Het gemeentelijk vve-beleid In deze paragraaf geeft de inspectie haar bevindingen weer over het gemeentelijke vve-beleid. Per domein is beschreven op welke punten de inspectie het gemeentelijk beleid en uitvoering als voldoende ( 3 ) beoordeelt, waar nog verbeterpunten worden gezien, zowel zonder ( 2 ) als met ( 1 ) Pagina 10 van 18
afspraken en op welke punten de gemeente als een voorbeeld voor anderen gezien wordt ( 4 ). De inspectie baseert haar bevindingen op de uitkomsten van de verificatie van de digitale vragenlijst door middel van documentenanalyse en gesprekken met vertegenwoordigers van de gemeente. Waar de bevindingen van de inspectie afwijken van het beeld uit de digitale vragenlijst van de gemeente wordt dit vermeld en onderbouwd. HET GEMEENTELIJK VVE-BELEID 1 2 3 4 1A1 1A2 1A3 1A4 1A5 1A6 1A7 1A8 1A9 1B 1C Definitie doelgroepkind Bereik Toeleiding Ouders Integraal vve-programma Externe zorg Interne kwaliteitszorg van de voor- en vroegscholen Doorgaande lijn Resultaten Vve-coördinatie op gemeentelijk niveau Systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau DE VVE-CONDITIES 1 2 3 4 2A 2B De inspectie publiceert jaarlijks ook een oordeel over het toezicht dat door de gemeenten op de kinderopvang en peuterspeelzalen wordt uitgevoerd. Voor meer informatie hierover zie www.onderwijsinspectie.nl >onderwijssectoren > Kinderopvang. GGD-rapport Gemeentelijk subsidiekader Toelichting: 1 Verbeterpunten met een afspraak Er zijn door de inspectie geen verbeterpunten geconstateerd waarover een afspraak gemaakt moet worden. Pagina 11 van 18
2 Verbeterpunten De verbeterpunten voor het vve-beleid in de gemeente Rheden komen voort uit de vragenlijst en uit het gesprek met de gemeente. Op deze punten is sinds de bestandsopname geen verbetering zichtbaar. De oordelen die tijdens de bestandsopname zijn gegeven, gelden daarom nog steeds. Het betreft de volgende verbeterpunten: 1a2. Bereik Op grond van het aantal 4- en 5-jarigen met een leerlinggewicht op 1 oktober 2009 zou de gemeente Rheden 51 kindplaatsen moeten creëren op de voorscholen. Bereik 2012 Door het faillissement van de voormalige vve-aanbieder zijn er geen gegevens beschikbaar over 2012. Bereik 2013 Vanwege de overname van de vve-locaties door een andere aanbieder zijn de bereikgegevens over 2013 niet compleet. Uit de wel beschikbare gegevens blijkt dat er in de gemeente Rheden vanaf maart 2013 tot eind 2013 in totaal 70 vve kindplaatsen zijn gerealiseerd. De gemeente weet niet hoeveel doelgroepkinderen er zijn in 2013 volgens de eigen doelgroepdefinitie. Ook heeft de gemeente geen zicht op het non-bereik in 2013. Hier liggen mogelijkheden voor verdere verbetering. 1a4. Ouders De gemeente heeft nog geen beleid vastgelegd om ouders als partner te betrekken bij het voorkomen van achterstanden bij peuters. Het ontbreekt aan een analyse van de ouderpopulatie en aan concrete doelen en te verwachten resultaten ten aanzien van het ouderbeleid. Daarom is het beleid omtrent ouders als verbeterpunt aangemerkt. Wel constateert de inspectie dat de gemeente via de vve-coördinator, de houders en de locaties streeft naar het betrekken van ouders bij vve op de locaties. Er zijn diverse activiteiten georganiseerd om de ouderparticipatie en de ouderbetrokkenheid te verhogen. Voorbeelden hiervan zijn de Jonge Ouder Academie en het voorleesuurtje in de bibliotheek. Voor 2015 is de gemeente van plan om verder aan de slag te gaan met het ouderbeleid en dit op te nemen in de uitvoeringsagenda vve 2015. Hiermee is er zicht op verbetering. Pagina 12 van 18
1a7. Interne kwaliteitszorg voor- en vroegscholen De gemeente heeft geen afspraken met de vve-instellingen over de wijze waarop ze hun eigen kwaliteit evalueren, verbeteren en borgen. Wel heeft de gemeente er voor gezorgd dat dit vanaf eind 2014 gedeeltelijk gebeurt in de jaarlijke vragenlijst ten behoeve van het jaarverslag. Ook is in de subsidievoorwaarden vastgelegd dat aan de kwaliteitseisen voorschoolse educatie moet worden voldaan. 3 Voldoende 1a3. Toeleiding Het consultatiebureau signaleert en verwijst kinderen met een risico op een taalachterstand naar een voorziening voor voorschoolse educatie. Op het consultatiebureau volgen en beoordelen de jeugdverpleegkundige en de jeugdarts de ontwikkelingen van jonge kinderen aan de hand van het Van Wiechenschema en het DMO-protocol om ook de omgeving waarin het kind opgroeit in beeld te krijgen. In het werkproces 'screening risico op taalachterstanden bij peuters en verwijzing naar voorschoolse educatie' staat beschreven op welke wijze de toeleiding naar voorschoolse educatie verloopt. Er is een brief ontwikkeld voor ouders waarin het consultatiebureau (STMG) de ouders aanraadt het kind aan te melden voor voorschoolse educatie. Tevens is vastgelegd dat indien het hoofdkantoor van de voorschoolse voorziening na een maand geen aanmelding heeft ontvangen van de ouders van het geïndiceerde kind, dat het hoofdkantoor hierover contact opneemt met de jeugdverpleegkundige. 1a5. Integraal vve-programma De bij vve betrokken partijen hebben in de samenwerkingafspraken met elkaar afgesproken dat er sprake moet zijn van inhoudelijke afstemming van de vveprogramma's die gebruikt worden op de voorschoolse voorzieningen en de basisscholen. Dit is vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst. In de samenwerkingsafspraken is tevens vastgelegd dat de ontwikkeling van de doelgroeppeuters op voorschoolse educatie gevolgd dient te worden aan de hand van een peutervolgsysteem. Ook zijn er afspraken gemaakt over het volgen van de ontwikkelingen van de doelgroepleerlingen in de vroegschoolse educatie aan de hand van een leerlingvolgsysteem. 1a6. Externe zorg Pagina 13 van 18
Tijdens de bestandsopname is de externe zorg als voldoende beoordeeld. Er zijn geen veranderingen opgetreden in dit beleid daarom is het oordeel overgenomen uit het vorige rapport. 1a8. Doorgaande lijn De betrokken partijen hebben afspraken gemaakt over de warme overdracht. Het gaat om zowel een schriftelijke als mondelinge overdracht van doelgroepkinderen van de voorschool naar de basisschool. Er zijn formulieren ontwikkeld om de doorgaande lijn te versterken, te weten een intakeformulier bij aanmelding in de voorschool en een overdrachtsformulier van de voorscholen naar de basisscholen. Aan het eind van het jaar wordt door de voorschoolse voorzieningen ook in beeld gebracht of de warme overdracht voor alle kinderen heeft plaatsgevonden. 1a9. Resultaatafspraken De gemeente heeft met de voorscholen afspraken gemaakt over de resultaten van vve. Er zijn afspraken gemaakt met de organisaties dat peuters en kleuters worden gevolgd in hun ontwikkeling en er zijn afspraken over de registratie van de taaltoetsresultaten. Concreet is er afgesproken dat de doelgroeppeuters bij de peutertoets die op de leeftijd van 3 jaar en 9 maanden wordt afgenomen minimaal een D scoren. Er zijn inmiddels eerste voorzichtige resultaatgegevens van de voorschools educatie beschikbaar. Door de overgang naar nieuwe kinderopvangaanbieders zijn niet alle kinderen op het juiste moment getoetst. Hierdoor kunnen er geen conclusies worden verbonden aan de resultaten. De resultaatafspraken vroegschoolse educatie zijn: De doelgroepkinderen scoren op de toets op aanvankelijk en technisch lezen aan het eind van groep 3 minimaal niveau M3. Het gewenste niveau is E3. De doelgroepkinderen scoren op de woordenschattoets van groep 3 minimaal een 4. Het gewenste niveau is 3. Er is nog niet in beeld of deze resultaten zijn behaald. Wel zijn er met de houders en de schoolbesturen afspraken gemaakt over het aanleveren van resultaatgegevens. 1b. Vve-coördinatie De gemeente Rheden heeft de vve-coördinatie belegd bij de Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland. De vve-coördinator is het aanspreekpunt voor alle professionals op kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en basisscholen die met doelgroepkinderen werken. De coördinator bewaakt de kwaliteit van het aanbod Pagina 14 van 18
en de voortgang van de doelgroepkinderen, de doorgaande lijn en het behalen van de genoemde resultaten, verzorgt deskundigheidsbevordering van vveprofessionals en coördineert en organiseert de lokale afstemming. Jaarlijks overleggen de partijen over de voortgang, de behaalde resultaten en knelpunten van de vve en de doorgaande lijn. Daarnaast overleggen basisscholen en voorschoolse voorzieningen op dorpsniveau over de kwaliteit en voortgang van het vve-programma en het borgen van de doorgaande lijn. Daarnaast spelen ook de logopedisten van de gemeente Rheden een belangrijke ondersteunende rol op inhoudelijk gebied om de doorgaande lijn te waarborgen. 1c. Systematische evaluatie en verbetering van vve op gemeentelijk niveau Medio 2013 is de uitvoering van het vve-beleid geëvalueerd. De vve-coördinator en de managers van Puck&Co en Fris! hebben in het jaarverslag van de gemeente over 2013 aangeven wat de kwalitatieve en kwantitatieve resultaten zijn van vve. Tevens wordt op hoofdlijnen vooruitgeblikt op 2014. Jaarlijks leveren het consultatiebureau en de voorschoolse voorzieningen cijfermatige en inhoudelijke gegevens aan over vve. De gemeente betrekt deze informatie bij de uitvoeringsagenda. 2a. GGD-rapport De gemeente Rheden zorgt ervoor dat alle voorscholen over een recent GGDrapport beschikken waarin het eerste domein (voorschoolse educatie) is beoordeeld. De inspectie van het onderwijs, team kinderopvang, ziet hier op toe. Uit het toezicht handhaving kinderopvang blijkt dat de gemeente Rheden de A- status heeft. Op grond hiervan oordeelt de inspectie dat de gemeente heeft geregeld dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt. 2b. Gemeentelijk subsidiekader Er zijn twee gemeentelijke subsidiebeschikkingen opgesteld voor de twee houders van voorschoolse educatie. Daarnaast heeft de gemeente de Vversterk-scholing gesubsidieerd voor zowel de pedagogisch medewerkers en de managers van de vve-peuterspeelzalen als voor enkele directeuren en intern begeleiders van basisscholen in Velp en Rheden. 4 Voorbeeld voor anderen 1a1. Definitie doelgroepkind Alle kinderen in de gemeente Rheden in de leeftijd van 2 tot 4 jaar, met een (risico op) een taalachterstand in het Nederlands en die door hun opvoeding of omgeving onvoldoende worden voorbereid op het leren op school behoren tot de Pagina 15 van 18
vve-doelgroep. Concreet betekent dit dat op het consultatiebureau wordt geconstateerd of een kind op twee opeenvolgende consulten niet voldoet aan de minimum spreeknorm, of er een risico is op een taalachterstand en/of communicatieproblemen en of het kind uit een taalarme omgeving komt. De kinderopvang kan via de logopedist ook een verzoek tot indicering indienen bij het consultatiebureau. De logopedist observeert de peuters op het gebied van spraak en taal en kan hen vervolgens laten indiceren voor vve. Hiermee is de definitie een voorbeeld voor anderen. Net als tijdens de bestandsopname is geen definitie van een doelgroepkleuter bepaald. Pagina 16 van 18
3 CONCLUSIES De inspectie heeft op het niveau van de gemeente het beleid voor de voor- en vroegschoolse educatie in de gemeente Rheden beoordeeld. Dit vanwege mogelijke risico s ten aanzien van de uitvoering van wettelijke eisen betreffende voor- en vroegschoolse educatie. Conclusies gemeentelijk vve-beleid Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente Rheden zich op de wettelijke eisen heeft verbeterd ten opzichte van de bestandsopname in 2012. De ingevulde vragenlijst gaf aanvankelijk op enkele onderdelen een somberder beeld, maar de inspectie heeft dit bijgesteld in dit rapport. Het is duidelijk zichtbaar dat het vvebeleid in de gemeente Rheden verbeterd is en op de meeste onderdelen van voldoende kwaliteit is. Een indicator is als voorbeeld voor anderen aangemerkt. De inspectie ziet op onderdelen nog mogelijkheden voor verdere verbetering van het vve-beleid in de gemeente Rheden en gaat er vanuit dat de gemeente deze samen met de houders van de peuterspeelzalen, de locaties met voorschoolse educatie en de basisscholen oppakt. Verbeterafspraken Geen. Verbeterpunten 1a2 Bereik 1a4 Ouderbeleid 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en vroegscholen Voldoende oordelen 1a3 Toeleiding 1a5 Integraal vve-programma 1a6 Externe zorg 1a8 Doorgaande lijn 1a9 Resultaatafspraken 1b Vve-coördinatie op gemeentelijk niveau 1c Systematische evaluatie en verbetering op gemeentelijk niveau 2a GGD-toezicht 2b Gemeentelijk subsidiekader Voorbeelden voor anderen Pagina 17 van 18
1a1 Definitie doelgroepkind Vervolgafspraak: Signaalgestuurd toezicht: de inspectie zal begin 2015 opnieuw een vragenlijst sturen naar de middelgrote en kleine gemeenten en een inschatting maken van mogelijke risico s. Tevens worden daarbij de uitkomsten van eventuele locatieonderzoeken meegenomen. Op grond van de analyses wordt opnieuw bekeken in welke gemeenten in 2015 een onderzoek plaatsvindt. Pagina 18 van 18