Edelherten Het herkennen van edelherten is niet eenvoudig. Daarom hier wat typische kenmerken waar aan je houvast hebt bij het analyseren. Bedenk steeds bij je observatie in welke tijd van het jaar we leven. Dieren tonen zich totaal anders in de zomer als in de winter.
Onder: hinde met kalf Daarboven dezelfde hinde, maar nu in winterkleed. Rechts de verharing van winternaar zomerkleed. De overgang van zomer- naar winterkleed gaat ongemerkt, De overgang van winter naar zomerkleed is zeer opvallend. De dieren zien er dan niet uit.
Een liggend kalfje krijg je niet voor de camera, maar toch een mooi plaatje.
Oude hinde. Lange hoekige ( droge) kop met een Uitstekende kaaklijn. De oogleden en het voorhoofd welven duidelijk. Vaak zijn de spieren en aderen op het gezicht goed zichtbaar Kalf Korte driehoekige kop en een vlakke overgang van de kaaklijn naar de hals. Korte oren en een ruwe vacht op de hals
Drie voorbeelden van oude hindes. Let op de al genoemde kenmerken, maar kijk ook naar de verdere lichaamsbouw: het zwaardere, niet meer zo harmonieus gebouwde lichaam, de ingevallen flanken.
Hinde. Lange kop met een vlakke kaaklijn naar de hals. De kop is egaal volgroeid, waardoor er geen uitgesproken uitstekende delen zijn. De uitstraling van de ogen is hierdoor rustig en streng. De oren zijn volgroeid. Smaldier. Het neusgedeelte van de kop is minder ontwikkeld dan het voorhoofd en de kaaklijn. Hierdoor lijkt de kop uit proportie en de uitstraling van de ogen onbenullig
Ook de achterhand verandert tijdens het leven, de achterlopers worden op latere leeftijd onderstandig. Zie de afbeelding hierboven
v.l.n.r : Smaldier, kalf, hinde. Kijk goed naar de verschillen in lichaamsvorm tussen smaldier en hinde. Smaldier: slanker en jeugdiger Hinde: volwassener en voller lichaam
Wat zie je hier? - Volwassen hinde. - Wintervacht. ( sluit de zomerperiode dus uit.) - Hoogdrachtig. ( begin mei )
Twee spitsers. Enorm verschil in ontwikkeling. ( 20-april, wintervacht ) Dit is geen tweedekops hert! Het is een kroontjesspitser, een vorm die steeds vaker voorkomt in NPHV. Vergissing ligt voor de hand!
Spitser ( 1 e kop) 8 e - 11 e kop Vanaf 12 e kop 2 e - 4 e kop 5 e - 7 e kop O v e r z i c h t Bij het stijgen van de jaren wordt het gewei groter ( en zwaarder) en draagt het hert zijn kop steeds lager. Let op de ranke nek bij de spitser en de zware nek en de bronstmanen bij het oudere hert. Ook bij een afgeworpen gewei is dit een indicatie voor de leeftijd
De ontwikkeling van de rozenstokken is een goed kenmerk voor de levensfase waarin het hert zich bevindt. De rozenstokken worden steeds korter En komen steeds schuiner op de kop te staan. De afstand van geweibasis naar het oog wordt steeds kleiner. 1. Rozenstokken hoog. Afnemend tot derde- vierde kop. 2. Vierde tot zevende kop nog steeds verhoogd, maar minder duidelijk. In de bronsttijd moeilijker te zien door de langere kopharen. 3. Vanaf 8 jaar geweibasis dicht op de schedel. Egale overgang met de haarlijn. 4. Vanaf p.m. 10 jaar gaat de geweibasis steeds schuiner op de schedel staan. 5. Rond 14 jaar ligt de geweibasis direct op de schedel en gaat zichtbaar overhellen.
Het afwerpen van het gewei doet een totaal ander beeld ontstaan van het hert. Het meest beeldbepalende deel verdwijnt, en je zult nu meer dan anders moeten kijken naar andere lichaamskenmerken,zoals die in deze serie genoemd worden. Ook tijdens de opbouw van het nieuwe gewei heb je weinig houvast aan het gewei, Al met al is er een geruime tijd dat je je waarneming slechts kan doen aan de hand van ichaamskenmerken. Bedenk daarbij dat de oude herten het eerst afwerpen (febr.-mrt) en dat spitsers wel tot eind mei blijven rondlopen met hun gewei van vorig jaar. Je kunt dus in mei spitsers zien die hun eerste geweitje schuiven en spitsers die nog hun gewei dragen van vorig jaar
Pas afgeworpen herten belanden in één klap onder aan de rangorde. Zelfs een spitser verjaagt hen. Nadat het gewei weer volgroeit is, kan hij zijn ( leidende) positie weer terug veroveren. Zie voor de fasen van geweiopbouw de aparte ppt. daarover.
Sterk vermagerd maar nog vol testosteron! Een maand verder.
EINDE