Anesthesiologie Anesthesie bij kinderen Binnenkort krijgt uw kind een operatie of onderzoek in het Jeroen Bosch Ziekenhuis, waarbij een vorm van anesthesie (verdoving) nodig is. In deze folder leest u meer over de voorbereiding op de operatie, verschillende vormen van anesthesie en de pijnbestrijding na de operatie. Voorbereiding op de operatie PreOperatieve screening (POS) Het is belangrijk dat u en uw kind goed en veilig wordt voorbereid op de operatie. Daarom brengt u met uw kind enige tijd vóór de opname een bezoek aan de afdeling PreOperatieve Screening (POS). Dit bezoek aan de POS duurt ongeveer 1 uur. Vragenlijst invullen Voor uw bezoek aan de POS moet u en/of het kind een digitale vragenlijst invullen. De anesthesioloog wil namelijk weten wat de huidige gezondheidstoestand van uw kind is. De digitale vragenlijst kan ingevuld worden bij het MijnJBZ Servicpunt op de boulevard (nabij de Infobalie). Hier kunt u hulp krijgen bij het invullen. De vragenlijst moet vóór de afspraak op de afdeling POS ingevuld zijn. Komt u daarom eventueel een half uur eerder naar het ziekenhuis. Als uw kind jonger is dan 12 jaar, dan vult u de vragenlijst in. Is uw kind 12 t/m 15 jaar, dan is het belangrijk dat u als ouder de vragenlijst samen met uw kind invult. Is uw kind 16 jaar of ouder? Dan wordt het in de zorg als volwassen beschouwd. Dit is wettelijk zo geregeld. Het is belangrijk dat uw kind de vragenlijst zelf invult. Is uw kind 12 jaar of ouder en heeft het een eigen DigiD met SMS-functie? Dan kan de vragenlijst ook ingevuld worden via de beveiligde website MijnJBZ. (Zie www.mijnjbz.nl voor meer informatie). Wat neemt u mee naar de afspraak? Een legitimatiebewijs van uw kind (geldig paspoort, identiteitskaart of vreemdelingenkaart). De patiëntenpas van uw kind van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Heeft uw kind nog geen pas of kloppen de gegevens niet meer? Laat dan een (nieuwe) pati- Deze informatie voor patienten is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Jeroen Bosch Ziekenhuis / www.jeroenboschziekenhuis.nl (KIN-736, uitgave november 2016 )
ëntenpas maken voordat u naar uw afspraak gaat. Dit kan op alle locaties van het ziekenhuis, behalve in Zaltbommel Gamerschestraat. Het Actueel Medicatie Overzicht (AMO) van uw kind. Het is voor de arts belangrijk te weten welke medicijnen uw kind thuis gebruikt. Uw eigen apotheek kan dit overzicht voor u uitprinten. Vraag hierom kort voordat uw kind het ziekenhuis bezoekt. Medicatiegegevens delen Om ervoor te zorgen dat het Jeroen Bosch Ziekenhuis op de hoogte is van de actuele medicatie van uw kind, vragen wij u om bij de thuisapotheek toestemming te geven om de medicatiegegevens van uw kind te delen. Dit kunt u ook online regelen via www.ikgeeftoestemming.nl. Wilt u de apotheek geen toestemming geven om de medicatiegegevens automatisch te delen? Neem dan bij iedere afspraak in het Jeroen Bosch Ziekenhuis een Actueel Medicatie Overzicht (AMO) mee. U kunt dit laten uitprinten door uw thuisapotheek. Bezoek aan de POS Op de POS hebben u en uw kind een gesprek met de intake-verpleegkundige. Deze verpleegkundige neemt met u de vragenlijst door over de gezondheid van uw kind en meet vervolgens de bloeddruk en het gewicht van uw kind. Is uw kind nog klein (zuigeling), dan is het fijn als u een recent gewogen gewicht (bijvoorbeeld van het consultatiebureau) meeneemt. Aansluitend komt u met uw kind bij de POS-medewerker. Deze onderzoekt uw kind, beluistert het hart en de longen. U hoort welke voorbereidingen er voor uw kind zijn en of aanvullend onderzoek, zoals bloedonderzoek nodig is. Ook bespreekt de POS-medewerker met u welke vorm van anesthesie we in het geval van uw kind adviseren. U en uw kind kunnen dan ook de voorkeur kenbaar maken voor een kapje of infuus en daarvoor toestemming geven. Tenslotte spreekt u de anesthesioloog. Soms is het nodig dat uw kind voor de operatie eerst nog door de kinderarts, of een andere specialist, wordt gezien. De anesthesioloog geeft de definitieve toestemming voor de operatie of onderzoek. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Daarom komt u zowel anesthesiologen als anesthesiologen in opleiding tegen. De anesthesioloog die u op de POS spreekt, is niet altijd dezelfde anesthesioloog die uw kind tijdens de operatie behandelt. De anesthesioloog is de arts die zich gespecialiseerd heeft in de verschillende vormen van anesthesie, pijnbestrijding en intensieve zorg rondom de operatie. Deze medisch specialist controleert en regelt tijdens de ingreep de levensfuncties van de patiënt (zoals bloeddruk, hartslag, ademhaling). Hij/zij zorgt er voor dat de patiënt de operatie zo goed mogelijk doorstaat. Tijdens de operatie is de anesthesioloog en/of de anesthesie medewerker voortdurend bij de patiënt. Zo nodig kan de anesthesioloog ieder moment de anesthesie bijstellen. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 2 van 5
Nuchter Opereren kan alleen als uw kind nuchter is. Nuchter betekent dat de maag van uw kind leeg is. Zo wordt voorkomen dat de inhoud van de maag tijdens de operatie in de luchtpijp en longen terechtkomt. Dit zou tot ernstige complicaties kunnen leiden. Om te zorgen dat uw kind nuchter is, houdt u zich aan de volgend regels: Tot 6 uur voor het tijdstip van OPNAME: mag uw kind normaal eten en drinken. De laatste 6 uur voor het tijdstip van OPNAME: mag uw kind niets meer eten (ook geen kauwgom of snoepjes). mag uw kind nog wel drinken: water, helder appelsap, ranja, thee zonder melk (eventueel met zoetjes of suiker). mag uw kind géén melk(producten), koolzuurhoudende dranken en roosvicee meer drinken. Tot 4 uur voor het tijdstip van OPNAME: mag uw kind nog borstvoeding drinken. De laatste 2 uur voor het tijdstip van OPNAME: mag uw kind niets meer eten en drinken. Een slokje water om medicijnen in te nemen - of bij het tandenpoetsen - mag wel. Meestal is het tijdstip van de operatie niet bekend. Daarom houdt u het tijdstip van opname aan. Het is belangrijk dat u deze regels goed opvolgt, omdat anders de operatie niet door kan gaan. Medicijnen innemen De behandelend specialist en/of de anesthesioloog bespreekt met u welke medicijnen uw kind vóór de operatie moet stoppen en welke medicijnen uw kind mag blijven gebruiken. Kinderziektes Is uw kind de laatste twee weken in contact geweest met een kinderziekte? Of is uw kind ingeënt? Laat het ons weten. De anesthesioloog zal u hier ook naar vragen. Algehele anesthesie (narcose) Er bestaan verschillende vormen van anesthesie. In de volksmond wordt anesthesie vaak narcose genoemd. Als uw kind algehele anesthesie krijgt, wil dat zeggen dat uw kind tijdens de operatie diep in slaap is. Uw kind hoort, voelt of ziet niets van de operatie. Kleine kinderen krijgen de anesthesie in principe toegediend met een kapje over de mond en neus. Uit het kapje komt het narcosemiddel/gas dat uw kind inademt. Uw kind wordt zo goed en veilig in slaap gebracht. Uw kind moet het narcosemiddel/ gas diep inademen. Omdat het gas vreemd ruikt, vinden kinderen dit vaak moeilijk. Het duurt dan wat langer voordat de anesthesie werkt. Als uw kind Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 3 van 5
slaapt, wordt er een naaldje (infuusnaald) in een bloedvat in de arm of hand ingebracht. Via dit naaldje kunnen extra pijnstillers of andere medicijnen gegeven worden. Kinderen die ouder zijn kunnen ook kiezen voor een prik. Uw kind krijgt het anesthesiemiddel dan via het infuus toegediend. Voor de operatie wordt er bij uw kind een verdovingszalf op de handrug aangebracht. De zalf heeft enige tijd nodig om in te werken. Hierdoor is het inbrengen van het infuus minder pijnlijk. Op de operatiekamer spuit de anesthesioloog het anesthesiemiddel via het infuus in. Dit kan even een branderig gevoel in de arm of hand geven. Uw kind valt snel in een diepe slaap. De voor- en nadelen van de verschillende methoden worden u op de POS uitgelegd. Wat is loco-regionale anesthesie? Bij bepaalde ingrepen krijgt het kind behalve de algehele anesthesie ook een extra plaatselijke verdoving (= loco-regionale anesthesie). Met bijvoorbeeld een ruggenprik kan het onderlichaam extra verdoofd worden. Het voordeel hiervan is dat uw kind na de operatie minder pijn heeft. De loco-regionale anesthesie wordt toegediend als uw kind slaapt. Wanneer dit voor uw kind van toepassing is, bespreekt de POS-medewerker of anesthesioloog dit met u op de POS. Wat zijn de bijwerkingen van de algehele anesthesie? Uw kind kan zich na de operatie nog wat slaperig voelen. Ook kan het misselijk zijn en moeten braken. Of uw kind kan pijn krijgen. Vaak kan er iets tegen de misselijkheid en/ of de pijn worden gegeven. Vraag hier gerust om bij de verpleegkundigen. Zij weten precies wat ze uw kind mogen geven. Uw kind kan een zwaar of kriebelig gevoel achter in de keel hebben. Dit komt door het buisje dat tijdens de operatie in de keel zat om de ademhaling te controleren. Deze irritatie verdwijnt vanzelf binnen een aantal dagen. Wat gebeurt er op de operatiekamer? Wat er gebeurt op de operatiekamer laten we ook zien in een filmpje op de kinderwebsite: www.halloziekenhuis.nl. Als u dit filmpje samen bekijkt helpt dit bij de voorbereiding op de operatie. U brengt uw kind samen met de verpleegkundige van de afdeling in het bed naar de operatiekamer. Eerst komt u met uw kind op de holding. Dit is de voorbereidingsruimte. Op de holding bereidt de recovery-verpleegkundige/ anesthesiemedewerker uw kind voor op de operatie. U brengt daarna samen met de anesthesiemedewerker uw kind naar de operatiekamer. Op de operatiekamer krijgt uw kind de medicijnen voor de anesthesie toegediend door de anesthesioloog. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 4 van 5
U blijft bij uw kind totdat uw kind slaapt. Uw kind slaapt meestal binnen een halve minuut. Het kan zijn dat de ogen niet helemaal sluiten. Dit is normaal en geen probleem. Het is mogelijk dat uw kind onwillekeurige bewegingen maakt met armen en benen. Soms draaien de ogen. Veel kinderen gaan hoorbaar ademen. Dit is normaal, u hoeft zich daarover geen zorgen te maken. Dit heeft te maken met de inwerking van het anesthesiegas. Uw kind merkt hier zelf niets van. De onrust verdwijnt zodra uw kind goed slaapt. Sommige kinderen raken door de ongewone situatie overstuur. Het is dan beter om door te gaan en het kapje op de neus en mond te zetten. Dit komt misschien niet zo prettig op u over. Het snel in slaap maken van een kind in paniek kan dan de beste oplossing zijn en voorkomen dat uw kind nog meer overstuur raakt. Wanneer uw kind slaapt, brengt de operatieassistent u naar de speciale wachtkamer voor ouders in het Operatiecentrum. U kunt hier een kopje koffie of thee drinken en wachten tot uw kind weer op de uitslaapkamer is. Er is ook de mogelijkheid om te wachten op de verpleegafdeling. Wat gebeurt er na de operatie? Na de operatie gaat uw kind naar de uitslaapkamer (recovery). U wordt meteen geroepen, zodat u bij uw kind bent als het wakker wordt. Soms is uw kind al wakker omdat het een heel kortdurende verdoving is. Het is belangrijk te weten dat kinderen soms onrustig, beweeglijk, boos en/of verdrietig zijn bij het wakker worden. Uw aanwezigheid kan een grote geruststelling zijn. Meestal wordt uw kind na een poosje rustiger. Uw kind blijft op de uitslaapkamer tot dat uw kind veilig naar de verpleegafdeling kan. De recovery-verpleegkundige belt naar de afdeling als uw kind gehaald mag worden. Als u heeft besloten om te wachten in de wachtkamer van het operatiecentrum, dan komt de verpleegkundige u en uw kind ophalen. Pijnbestrijding na de operatie Het streven is om pijn na de operatie zoveel mogelijk te bestrijden. Pijn mag geen belemmering zijn voor doorademen, ophoesten en bewegen. De verpleegkundige zal daarom reglematig naar de pijn vragen. Als uw kind pijn heeft, dan kunt u dat het beste meteen aangeven. Hierdoor kunnen de medicijnen voor de pijn, als het nodig is, meteen worden aangepast. Hoe langer uw kind wacht met het melden van pijn, hoe moeilijker het is de pijn te bestrijden. Welke pijnstilling krijgt uw kind? Afhankelijk van de operatie en leeftijd van uw kind wordt er afgesproken welke medicijnen uw kind krijgt tegen de pijn. De medicijnen worden volgens een vast schema gegeven, om de pijn zoveel mogelijk te beperken. Het is dus heel belangrijk dat uw kind de medicijnen op de voorgeschreven tijden inneemt. Ook als uw kind vindt dat op dat moment de pijn wel meevalt. Heeft u nog vragen? Dan kunt u tijdens kantooruren bellen naar de afdeling PreOperatieve Screening (POS), telefoonnummer: (073) 553 60 48. Patientenvoorlichting jeroen bosch ziekenhuis 5 van 5