Testrapport Kiezen op Afstand Backup en Recoverytest Stembus



Vergelijkbare documenten
Testrapport Kiezen op Afstand Inhoudelijke Stresstest

Testrapport Kiezen op Afstand Ketentest

AFO 142 Titel Aanwinsten Geschiedenis

Testrapport Kiezen op Afstand Functionele Acceptatie Test Helpdesk

Releasebeschrijving e-former versie 7.0

Functionaliteit: lvwoz-processor 1. In deze versie worden de opentunnel.extra eigenschappen van berichten correct geretourneerd naar OpenTunnel.

Deelplan IC ICT-omgeving 2015 Gemeente Lingewaard

BEKNOPTE BESCHRIJVING VOORZIENING BRIEFSTEMMEN WATERSCHAPSVERKIEZINGEN 2008

Gemeente Amsterdam Dienst Persoonsgegevens. NewVote. El 2ktr >. di. ;l-i stemmen

Xiris handleiding Onderhoudsmodule & database onderhoud

Titel: Inhoudsopgave Nummer: 0.00 Versie: 0.1 Datum: 27 april Algemeen

Peridos. Aanleveren van gegevens. Datum: Landelijk beheer Peridos. Versie: 1.1

Handleiding importeren bestanden in ZooEasy Online

Software Test Plan. Yannick Verschueren

Stemmen via internet geen probleem

Ministerie van Infrastructuur en Milieu Beheerst naar beheer

Technische nota AbiFire Rapporten maken via ODBC

CAK Installatiehandleiding

COMMUNICATIE WisseQ/WoWie

Peridos. Gegevens aanleveren en controleren in Peridos door zorginstelling

$17,3/$*,$$762)7:$5( o.b.v. Ephorus; handleiding voor docenten (1 en aangepast door Geert Veneklaas (HAN).

Update documentatie. KraamZorgCompleet versie 4.0. KraamzorgCompleet versie 4.0

Rapport Richtlijn gebruik productiegegevens

Micro Computer Service Center. Installatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Aan de slag met Google Analytics. Deel 1.

Handleiding. VSV-testomgeving voor softwareleveranciers; de Proeftuin

Testomgevingen beheer

Rotekst 1.4. Upgrade RoTekst en RoTekstbeheer. Versie: 1.3.x naar 1.4. Dé specialist in ruimtelijke informatievoorziening

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Auteur Kenmerk Versie 1.0 Datum Bestandnaam Status Definitief. NK Software Testen 2017

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Release Notes CheQpoint 2.0. Versie 38. Efficiency through innovation

Project Fasering Documentatie Applicatie Ontwikkelaar

Opfrisdocument elektronische aangifte

Titel: Projectdocumenten niveau 4. Versie: 0.6. Datum: 28 augustus Auteur: Harmen Steenbergen / Titia Brouwer. Projectdocumenten Niveau 4

Technische nota AbiFire5 Rapporten maken via ODBC

SnelStart. Stappenplan. SBR btw-aangifte met SnelStart 12. Datum: Versie: 0.5 Status: Definitief Auteur: Selfservice

Keurmerk Fysiotherapie

OPTAC - DigiSave BEKNOPTE HANDLEIDING

Schouwrapportage. Kiezen op Afstand. November 2006 Dit document heeji 27 pagina 's

Handleiding Bankoverschrijving

Databroker invoer NHR datasets 2018 Pacemaker- en ICD registratie. Definitief / 21 augustus 2018 / versie

edocs database structuur info

Handleiding Maestro. door Patricia Sturm 29 september Versie 1.1 Openbaar

Testrapport NK Softwaretesten. Team: Testwerk1

Installatiehandleiding Cane Webservices.nl Integratie

Howto Subversion. 1. Subversion structuur en uitleg

AAN DE SLAG MET QDAC VOLLEDIG

IBAN BIC Service. Gebruikersinstructies. IBAN BIC MultiChecker

Handleiding Giropay. door Patricia Sturm 13 september Versie 2.1 Openbaar

Software Test Document

Vrijgaveadvies. Project <naam project>

Bijlage 2a Opdrachtomschrijving: Doelstellingen, eisen en wensen Gemeentelijke Basis Administratie

FOUTAFHANDELINGEN TIJDENS HET AANLEVEREN VAN BESTANDEN VOOR KNOOPPUNTDIENSTEN WMO EN JW

KIESREGLEMENT VOOR DE VERKIEZING VAN DEELNEMERS,GEWEZEN DEELNEMERS EN VERTEGENWOORDIGERS VAN GEPENSIONEERDEN IN DE STICHTING VIDANOVA PENSION FUND.

6.8 Lijsten: oefeningen

Handleiding helpdesk. Datum: Versie: 1.0 Auteur: Inge van Sark

Gegevenskoppelingen. Bezint eer ge verbindt. Jasper Grannetia Trainer/Consultant

Handboek ZooEasy Online Contacten

Voorbeelden Verzuimpercentages

0.1 Opzet Marijn van Schoote 4 januari 2016

Peridos. Gegevens aanleveren en controleren in Peridos door zorginstelling. Datum: Landelijk beheer Peridos. Versie: 2.

Handboek ZooEasy Online Combinaties

Q3 Concept BV Tel: +31 (0)

Software Test Plan. PEN: Paper Exchange Network Software Engineering groep 1 (se1-1415) Academiejaar

Proefstand (testservice)

AdBackup Mei 2017 INDEX VAN DE FUNCTIES

Peridos Invulinstructie labaanvraagformulier NIPT

# $ + Dwarsprofiel Ontwerp Overbrengen naar de Kaart. Selecteer Bestand/Openen om het bestand "Tutorial 28.SEE" in de map Tutorial op te roepen.

Gebruikers Handleiding

Testrapport Kiezen op Afstand Regressietest

Peelland ICT Online Back-up

Kwaliteitssysteem datamanagement. Meetbaar Beter

Luut Stadman, Informatieanalist, Infrastructuur en Services, Nationaal Archief. Gelders Archief, één persoon

Handleiding voor het installeren van Tomcat7

Auteur Arjaan den Ouden Datum 4 december 2013 Status Definitief Versie 1.0

Inspecties van brandveiligheid

BREEAM-NL In-Use Portfolio-aanpak Jaarlijks

Administratie Leuker kunnen we het niet maken, wel sneller!

Omschrijving. Technische context

Controleplan Datamigratie

Bijlage Inlezen nieuwe tarieven per verzekeraar

Handleiding. Confronteren van Inkooporders. BELANGRIJK nieuws voor gebruikers van de module Inkoop Order!

Landelijk Indicatie Protocol (LIP)

IPBEV Testplan Hogeschool Leiden - Informatica

15 July Betaalopdrachten web applicatie gebruikers handleiding

Vereniging voor Christelijk Voortgezet Onderwijs op Walcheren

Aanlever- en validatiespecificaties CQIbestanden

Handleiding GBO Helpdesk voor aanmelders

Easy Template. Urenregistratie personeel. Gulperberg RW De Meern

VIDA CONFIGURATION VIDA ALL-IN-ONE

NK Testen Testrapport team 4. Team: #Test. SUT: Fructasys. Datum Team #test Claudia Star Robin Duiker DYongmit Lepcha Daniël Venhuizen

Installatiehandleiding Business Assistent

REGLEMENT VAN ORDE UNIVERSITEITSRAAD. van de UNIVERSITEIT UTRECHT

Plan van Aanpak. project Tetris Packing


Handleiding XL Food. Installatie patch

Sjabloon testspecificatie. <<Organisatie>>

Transcriptie:

Testrapport Backup en Recoverytest Stembus Dit document heefi 9 pagina 's

Testrapport backup en recoverytest stembus vo.2 Document historie Versie Datum Bijzonderheden Autorisatie 0.1 03-10-2006 Opzet 0.2 09-10-2006 Wijzigingen doorgevoerd 2

Testrappart backup en recaverytest stembus vo.2 Kiezen ap Afstand Oktaber 2006 Inhoudsopgave Algemeen 4 1.1 lnleiding 4 1.2 Referenties 4 2 Testplan 5 2.1 Scope van het testen 5 2.2 Organisatie! rollen! verantwoordelijkheden 5 2.3 Testomgeving(en) 5 3 Testresultaten 6 3.1 Testresultaten Backup en Recoverytest stembus 8 3.2 Bevindingen 8 4 Conclusie 9 3

Testrapport backup en recoverytest stembus vo.2 1 Algemeen 1.1 Inleiding Er kan zich een calamiteit voordoen dat een of beide stemserver niet meer toegankelijk zijn voor het ophalen van de ontvangen stemmen. Te denken valt aan ernstige hardware problemen, brand of andere onvoorziene omstandigheden. Bet systeem is dusdanig opgezet dat dergelijke situaties een beperkte invloed dienen te hebben op de uitslag van de verkiezing. In dit document worden de resultaten van de backup en recoverytest stembus voor Kiezen op Afstand beschreven. 1.2 Referenties Nr Referentie Versie 1 Master Test Plan 0.26 2 FO 0.35 4

Testrapport backup en recoverytest stembus vo.2 2 Testplan 2.1 Scope van het testen De scope van de backup en recoverytest bestaat uit een drietal onderdelen om te testen of de handelswijze bij een calamiteit, waarbij sprake is dat het niet mogelijk is om op reguliere manier de stemmen uit de stembus op te halen, juist is. Daarnaast wordt getoetst op welke methoden stemmen afkomstig van diverse bronnen aangewend kunnen worden om een zo compleet mogelijk beeld te krijgen van de situatie v66r de calamiteit. De drie getestte onderdelen zijn: Procedure vanuit Surfnet voor het maken van backup bestanden van de stemservers, zowel periodiek als in geval van een calamiteit of onvoorziene gebem1enis (zoals het schorsen van de verkiezing). Procedure vanuit de beheerder van de stemdient om de bestanden die ontvangen worden vanuit Surfnet (na een calamiteit) te verwerken tot een verkiezingsuitslag. Het telsysteem: Het systeem dat de verwerking van de ontvangen stemmen uitvoert en de verkiezingsuitslag bepaalt. 2.2 Organisatiel rollenl verantwoordelijkheden In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de verschillende verantwoordelijkheden binnen de testuitvoering: Actor VerantwoordeIijkheid Testteam KOA Uitvoeren en c06rdineren backup en recoverytest stembus Beheerder van de Ondersteuning bij test, bediening beheerconsole, berekenen stemdienst verkiezingsuitslag Surfnet Technisch beheer van de infrastructuur, aanmaken en leveren van backup bestanden 2.3 Testomgeving(en) 1) Omgeving van de beheerder van de stemdienst De testactiviteiten met betrekking tot de beheerconsole en de berekening van de verkiezingsuitslag zijn uitgevoerd door een specialist van de beheerder van de stemdienst onder begeleiding van het KOA testteam, gebruik makende van de werkplekomgeving die uiteindelijk ook door de beheerders van de stemdienst gebruikt zullen worden. 2) Surfnet omgeving Het maken van de backups geschiedt in de omgeving bij Surfnet volgens de door hen daarvoor opgestelde procedure. De omgeving bestaat uit drie componenten, te weten: 1. stemserver 1, locatie Amsterdam 2. stemserver 2, locatie Nijmegen 3. locatie Utrecht 5

Testrapport backup en recoverytest stembus vo,2 3 Testresultaten Enkele algemene opmerkingen aangaande het uitvoeren van de backup en recoverytest. Ten aanzien van de procedure vanuit Surfnet voor het maken van backup bestanden van de stemservers, zowel periodiek als in geval van een calamiteit of onvoorziene gebeurtenis (zoals het schorsen van de verkiezing) zijn de volgende testresultaten te melden: De opzet van de procedures vanuit Surfnet is als voigt: Op elke stemserver wordt elk halfuur (om :22 en :52) een gecomprimeerd tar-bestand gemaakt met daarin de volgende data: Een volledige MySQL-dump van de RIES database (alle tabellen) De flatfile bestanden in de work/votes directory (ontvangen stemmen) De flatfile bestanden in de work/receipts directory (uitgegeven receipts) De SQL-scripts die gemaakt wordt bij een schorsing in de log/freeze directory De gegenereerde rapporten in de admin/admin/reports directory De gemaakte backup-bestanden worden eveneens elk halfuur (om :27 en 57) via het beheer-lan van de twee stemservers naar een machine in Utrecht (ries-mon) gehaald. Het mechanisme is zo opgezet dat (tijdens productie) alleen backups gemaakt worden als er ook daadwerkelijk een verkiezing loopt. Het is echter mogelijk om een backup te forceren zonder dat er een verkiezing loopt. Bij het beeindigen van een verkiezing wordt automatisch ook een dergelijke geforceerde backup van alle data gemaakt. Ook de geforceerde backups worden naar de machine in Utrecht gekopieerd in de ophaal-cycli op :27 en :57. Bij het ophalen naar de machine in Utrecht wordt middels een vergelijking van de MD5-hash van het op de servers gemaakte bestand en de MD5 hash van het bestand zoals dat is overgehaald naar de machine in Utrecht, bepaald of de integriteit van het opgehaalde bestand niet is aangetast. Indien de hashwaarden niet overeenkomen, hetgeen in principe enkel voor komt wanneer op de servers het maken van de backup nog niet klaar is ten tijde van het versturen, wordt het nog bestand een half uur later opnieuw opgehaald. Het bestaan van de procedures binnen Surfnet is gecontroleerd aan de hand van de opgeleverde bestanden. Na de schorsing van een verkiezing horen er bestanden geleverd te worden die dienen als input voor de verwerking van de verkiezingsuitslag. Deze bestanden waren geleverd en bruikbaar ter verwerking. De werking is niet direct gecontroleerd tijdens de test. WeI zijn de tijden vergeleken van de verkiezing en de tijdstippen dat de bestanden aangemaakt zijn. Er is gekeken naar de startdatum van de verkiezing, het tijdstip van schorsen en het einde van de verkiezing. Op al deze tijdstippen moeten er bestanden aangemaakt worden door Surfnet. De bestanden die aangeleverd waren door Surfnet hadden nagenoeg dezelfde tijdstippen als de tijdstippen van de aangemaakte rappoliages. 6

Testrappart backup en recaverytest stembus vo.2 Kiezen ap Afstand Oktaber 2006 Ten aanzien van de procedure vanuit de beheerder van de stemdienst om de bestanden die ontvangen worden vanuit Surfnet (na een calamiteit) te verwerken tot een verkiezingsuitslag zijn de volgende testresultaten te melden: De opzet van de procedure bestaat niet. Het bestaan is niet te controleren zonder een opzet. De werking is niet te controleren zonder een opzet. Aangezien de procedures niet op papier zijn vastgelegd en TTPI in het verleden nog geen dergelijke herstelactiviteiten heeft uitgevoerd, maar de theoretische kennis wei degelijk aanwezig is bij de beheerders van stemdienst, is de test aangevangen met het inspecteren van de aangeleverde bestanden. Het testteam heeft samen met een beheerder van de stemdienst bekeken of de bestanden vanuit Surfnet voldoende zijn om een correcte verkiezingsuitslag te berekenen. Er is een selectie gemaakt uit de bestanden die aangeleverd zijn door Surfnet. De volgende bestanden zijn gebruikt: Vanuit ss1 komen: ss 1IworkiRIES-dumpjjjjmmdd_uummss.sql Aan het eind van het script wordt de 'votes' tabel gedefinieerd en gevuld. In deze records kan de technische stem worden gevonden in de vierde kolom. De technische stemmen zijn gekopieerd naar een nieuw bestand en omgevormd tot de notatie zoals deze in de reguliere ssvotes-bestanden zijn opgenomen (balboxid, gevolgd door een komma, gevolgd door de eerste 16 karakters van de technische stem, gevolgd door een komma, gevolgd door de laatste 16 karakters van de technische stem) ss1iworkivotes/balboxxxxxxxxlss 1votes.txt Dit bestand is een regulier ssvotes-bestand. Hier hoeven geen aanpassingen te worden verricht. ss 1Ilog/freeze/jjjjmmdduummss/votes. sq1 In de votes.sql scripts wordt de inhoud van de 'votes' tabel weergegeven. In deze records kan de technische stem worden gevonden in de vierde kolom. De technische stemmen zijn gekopieerd naar een nieuw bestand en omgevormd tot de notatie zoals deze in de reguliere ssvotes-bestanden zijn opgenomen (balboxid, gevolgd door een komma, gevolgd door de eerste 16 karakters van de technische stem, gevolgd door een komma, gevolgd door de laatste 16 karakters van de technische stem) Vanuit ss2 komen: ss2/workiries-dumpjjjjmmdd_uummss.sqi Aan het eind van het script wordt de 'votes' tabel gedefinieerd en gevuld. In deze records kan de technische stem worden gevonden in de vierde kolom. De technische stemmen zijn gekopieerd naar een nieuw bestand en omgevormd tot de notatie zoals deze in de reguliere ssvotes-bestanden zijn opgenomen (balboxid, gevolgd door een komma, gevolgd door de eerste 16 karakters van de technische stem, gevolgd door een komma, gevolgd door de laatste 16 karakters van de technische stem) ss2/workivotes/balboxxxxxxxxlss2votes.txt Dit bestand is een regulier ssvotes-bestand. Hier hoeven geen aanpassingen te worden verricht. ss2/log/freeze/jjjj mmdduummss/votes.sq1 In de votes.sql scripts wordt de inhoud van de 'votes' tabel weergegeven. In deze records kan de technische stem worden gevonden in de vierde kolom. De technische stemmen zijn gekopieerd naar een nieuw bestand en omgevormd tot de notatie zoals deze in de reguliere ssvotes-bestanden zijn opgenomen (balboxid, gevolgd door een komma, gevolgd door de eerste 16 karakters van 7

Testrapport backup en recoverytest stembus vo.2 de technische stem, gevolgd door een komma, gevolgd door de laatste 16 karakters van de technische stem) 3.1 Testresultaten Backup en Recoverytest stembus am zeker te zijn van een juiste controle van de uitkomsten, worden vaal' aanvang van de test aile stemmen van de stemservers opgehaald en wordt het Tally-proces doorlopen. Hieruit komt een verkiezingsuitslag die als leidend wordt beschouwd bij verdere uitvoer van de Backup en Recoverytest. Tijdens de Backup en Recoverytest blijkt dat het ontbreken van procedures en/of werkinstructies een grote impact heeft. De beheerder van de stemdienst heeft de bestanden van Surfnet ontvangen, maar weet in eerste instantie niet waar te beginnen. Het gevolg is dat de verschillende bestanden eerst kort worden geanalyseerd. De vervolgstap van de beheerder van de stemdienst is om "aile mogelijke stemmen" uit de verschillende bestanden te filteren. Bij het filteren van de stemmen uit de verschillende bestanden verleent het KOA testteam ondersteuning. Bij het starten van Tally-tool met de gegenereerde bestanden met dam'in aile stemmen uit de verschillende bronnen, blijkt dat Tally-tool niet het gewenste resultaat oplevert. In de ssvotesbestanden wordt de technische stem normaliter met hoofdletters opgeslagen. In aile database scripts wordt dit echter met kleine letters gedaan. Tally-tool blijkt echter haar resultaten te baseren op de ongewijzigde technische stemmen, dit in tegenstelling tot de in theorie genoemde referentiewaarden. Laatstgenoemde afwijking leidt echter niet tot andere resultaten, daar de technische stem een unieke relatie heeft tot de referentiewaarden. Tally-tool ziet echter verschil tussen stemmen in hoofdletters en stemmen in kleine letters. Het gevolg hiervan is dat beide stemmen (of meerdere stemmen indien de volgorde van de aangemaakte ssvotes-bestanden verschil in hoofd- en kleine letters vertoont) meetellen in de verkiezingsuitslag. Dubbele stemmen worden in dit geval niet afgekeurd. 3.2 Bevindingen Tijdens de backup en recovery is onderstaande bevinding naar voren gekomen. De bevinding is binnen een uur opgelost door het bouwteam. 8

Testrapport backup en recoverytest stembus vo.2 Kiezen ap Afstand Oktaber 2006 4 Conclusie Het uitvoeren van de test blijkt een goede exercitie te zijn, waarbij de verschillende partijen duidelijk wordt dat procedures en/of werkinstructies worden beschreven voor een goede werking van het systeem. Uit de Backup en Recoverytest blijkt dat er momenteel nog geen procedure is opgesteld om te handelen bij calamiteiten of andere onvoorziene gebeurtenissen. Het 'on-the-fly' beoordelen van de binnengekomen bestanden leve11 een rommelige indruk, waarbij de vraag rijst of er met recht kan worden geconstateerd dat alle beschikbare stemmen wei degelijk worden meegenomen in de verkiezingsuitslag. De bevinding met prioriteit (0) show-stopper die duidelijk werd tijdens de test is naar behoren afgehandeld, waarbij de oplossing is gevonden in het aanpassen van Tally-tool in plaats van het aanpassen van de notatie in de database-scripts. 9