ISK-MONITOR TEVREDENHEID LEERLINGEN Verantwoording Kort Uitleg over de inrichting van de ISK_Monitor Tevredenheid Leerlingen. Deze vragenlijst heeft de mogelijkheid om vragen met een koptelefoon te beluisteren. Versie 16 december 2016 Blog en forum: klik hier. Tel: 079.360.87.30
Opzet van het onderzoek Doelstelling: Met dit onderzoek meet u de tevredenheid van de leerlingen over het ISK. Achtergrond: Dit onderzoek is in 2012 ontwikkeld samen met een aantal scholen, te weten: Da Vinci College (Leiden); Esloo (Den Haag); Groene Hart Lyceum (Alphen aan den Rijn), Scholen aan Zee (Den Helder); Stedelijk Dalton Dordrecht en Valuascollege (Venlo). Periode benchmark: De meting kan jaarlijks afgenomen worden van januari tot eind mei. Doelgroep: In de werkgroep is uitgebreid gesproken over het niveau van de leerlingen. Er zijn twee zaken die meespelen: de leerlingen moeten iets kunnen vinden van het isk op de school en moet een zeker talig niveau hebben om de vragen te kunnen begrijpen. Dat kunnen scholen het beste zelf inschatten. Jacqueline Terlingen van Da Vinci College gaf na de test de volgende reactie: "We gingen ervan uit dat de leerlingen vanaf ongeveer Zebra 16 deze vragenlijst konden maken. Dat bleek niet zo te zijn. De vragenlijst was voor leerlingen in boek 2 nog te moeilijk. Sommige vragen zijn lastig voor leerlingen die in boek 3 bezig zijn. De leerlingen die boek 3 uit hebben, kunnen de vragenlijst over het algemeen zonder problemen invullen." Hierbij moet opgemerkt worden dat in deze test de leerlingen nog niet de beschikking hadden over de audio-versie van de stellingen. Scholen die de mogelijkheid hebben om leerlingen met een koptelefoon de lijst in te laten vullen, kunnen daar wel over beschikken, en daarmee kunnen leerlingen die het Nederlands wel kunnen horen, maar niet goed lezen, het onderzoek ook invullen. Probleemanalyse: er is literatuuronderzoek gedaan, en samen met de werkgroep is een aantal domeinen vastgesteld: Domeinen Betrokkenheid ouders Inburgering Leerstofaanbod Mentor Pedagogisch handelen Resultaten Schoolklimaat Studie- en beroepenoriëntatie en werkhouding Taalverwerving Veiligheid Zorgbegeleiding Verantwoording van het domein ISK wil met ouders communiceren en dat ze de school informeren. Ze moeten een band krijgen met de leerlingen. Ouders moeten een gezicht hebben. Begrijpen de leerlingen de lessen die aangeboden worden? Zijn de lessen afgestemd op hun (taal)niveau? In hoeverre wordt tijdens de lessen Nederlands gesproken en leren de leerlingen de Nederlandse samenleving kennen? Krijgen de leerlingen de vakken die ze willen hebben? En moeten hebben? Hoe tevreden zijn ze over de vakken die ze krijgen? Is het aanbod op een goed niveau? En het tempo? Mis je dingen? Hoe waarderen de leerlingen het mentoraat? In hoeverre geven docenten complimentjes en voelen leerlingen zich vrij genoeg om vragen te stellen? Zijn de leerlingen tevreden over hoe het gaat met de resultaten? Vinden ze dat ze genoeg geleerd hebben? Hebben ze inzicht in het eigen presteren? Hoe kijken leerlingen tegen de sfeer op school aan, gaan ze graag naar school, is het leuk op school, hebben ze respect voor elkaar? Leerlingen moeten een realistisch beeld krijgen van de opleidingen. Ze hebben een tekort aan zelfreflecterend vermogen. Ze moeten goed voorgelicht worden: wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik? Leerlingen moeten leren hoe ze informatie/teksten moeten bestuderen/verwerken, om moeten gaan met vraagstukken en hoe ze moeten samenwerken. Over uitbreiden en het gebruiken van de taal. Leerlingen voelen zich zowel in de klas, in de kantine als op het plein veilig. Er o.a. zijn duidelijke regels en afspraken en ze durven vragen te stellen. De docent signaleert problemen. Zowel de docent als de leerling weten waar ze terecht kunnen met problemen. Er is een team van specialisten beschikbaar. 1
De vragenlijst bevat 13 domeinen, de meeste domeinen bestaan uit drie stellingen. De vragenlijst kent 43 stellingen en een open vraag. De leerlingen geven de school ook een cijfer. Domeinen: zie voor de domeinen het bovenstaand overzicht. Inspectie: deze vragenlijst sluit aan op de volgende aspecten van het Toezichtkader van de inspectie: (versie 2015) 1: Opbrengsten 2: Onderwijsleerproces 5: Schoolklimaat 7: 8: Verschillen tussen leerlingen Deze kwaliteitsaspecten zijn ook opgenomen als domeinen van een onderzoek, zonder dat de stellingen in de rapportage worden opgenomen. Deze worden wel als Bijlage getoond. Uitzetten van het onderzoek: u zet het onderzoek uit onder leerlingen in de vastgestelde periode. U ziet de resultaten schoolbreed, maar ook per klas en leerjaar. (zie hieronder: De Organisatie van het onderzoek) Interpreteren van de data: dit is een anoniem onderzoek, opdat leerlingen ongehinderd hun mening geven over het isk van de school. Dit onderzoek kent één rapportage: Rapport Algemeen. Dit rapport geeft een totaalbeeld, en kan inzicht verschaffen per afdeling, leerjaar, klas en wat de school ook wilt als filter. Alleen de schoolbeheerder, directie en middenmanager kunnen rapporten uitdraaien, de docenten en andere gebruikers kunnen via de rechten wel inzage krijgen in het schoolresultaat en andere filters. Zij zien niet de antwoorden op de laatste gestelde open vraag. Scholen kunnen ook filteren op schoolkenmerken. Het is niet mogelijk om een individuele school als referentie te kiezen. In de rapportage staat precies verantwoord welke domeinen er zijn en uit welke stellingen elk domein is samengesteld. De kengetallen van de domeinen zijn een optelsom van alle scores, die gaan van 1 punt (zeer oneens) tot 5 punten (zeer eens). De vijfpuntschaal is opgeschaald naar een tienpuntschaal. In het rapport wordt per domein verantwoord waar de grenzen liggen. Betrouwbaarheid en validiteit van het onderzoek: Dit onderzoek is ontwikkeld met deskundigen van zes isk-scholen. Bij de ontwikkeling is de grootste zorgvuldigheid betracht, er zijn deskundigen, docenten en leerlingen betrokken geweest bij het ontwikkelen van de probleemanalyse en de stellingen. Op deze wijze is aan de inhoudsvaliditeit voldaan. Verder is er onderzocht of er grote verschillen zijn in waardering tussen jongens en meisjes. De presumptie is dat dat gering is. Dat blijkt inderdaad het geval te zijn. Zowel bij jongens en meisjes was de beste score op de stelling Ik word op school gediscrimineerd (wat dus positief is) en de laagste score op de stelling Ik wil meer vakken dan ik nu heb. Het verschil (totaal) tussen jongens en meisjes is 0,07. Het kleinste verschil (0,00) is bij de stelling De mentor zorgt ervoor dat ik mij prettig voel in de klas. Het grootste verschil (0,67) bij de stelling De leraren helpen je als er wordt gepest. De meisjes zijn daar minder tevreden over dan de jongens. (n=529) De normen van het onderzoek: de normering van de domeingrenzen van de kengetallen staan per domein vermeld in het rapport. Steeds wordt uitgegaan van het gemiddelde. Als het aantal stellingen voor een domein drie of meer bedraagt, dan ligt de grens voor onvoldoende op een 5- puntschaal respectievelijk 10-puntschaal doorgaans op -0,4 (-0,9) lager dan het gemiddelde, voor matig op -0,2 (-0,45) lager dan het gemiddelde en voor goed op +0,3 (+0,675) hoger dan het gemiddelde. 2
De Organisatie van het onderzoek Er zijn enkele zaken waar u rekening mee moet houden bij de organisatie van dit onderzoek. We hebben een aantal zaken op een rijtje gezet. Hierbij verwerken we de ervaring van Piter Jelles Eerste Opvang Anderstaligen. Deze school zet deze vragenlijst elk jaar uit (vanaf 2012). We hebben overleg gehad met Tineke Peerbolte van Piter Jelles. Zij geeft aan dat dit onderzoek onderdeel uitmaakt van het beleid van de school. De resultaten worden ook besproken met de leerlingen. Men vindt het een waardevol instrument en zowel de schoolleiding als het team staan erachter. Aantal respondenten Het advies is zoveel mogelijk leerlingen deel te laten nemen, voor zover dat mogelijk is. De taalvaardigheid speelt hierbij uiteraard een rol. De ervaring van Piter Jelles is dat leerlingen bij elke vraag en zo nodig 1 op 1 uitleg krijgen. Communicatie en kwaliteitsbeleid Het onderzoek is voor de leerlingen. U informeert ook de ouders en de collega's over het onderzoek. U kunt de isk-docenten hetzelfde onderzoek laten invullen op Prognose en Ambitie. Dan kunnen de resultaten ook daarmee vergeleken worden. De uitslag is vooral bedoeld voor reflectie op uw interne kwaliteitsbeleid, u kunt ze uiteraard ook gebruiken voor uw jaarverslag, verantwoording naar de inspectie, ouders, basisscholen en andere belanghebbende groepen. Via internet Plaats bij voorkeur op de site van de school een link, zodat de leerlingen alleen de twee eigen codes hoeven in te vullen. Controleer vooraf (!) met een code van een leerling of u kunt inloggen. Organisatie De leerlingen vullen de enquête via internet in. Er is een begeleider, die de bedoeling van het onderzoek uitlegt, benadrukt dat het om een eerlijke mening gaat en dat het onderzoek anoniem is. Diegene legt uit wat er precies gevraagd wordt en helpt leerlingen als ze de stelling niet begrijpen. 3
De Vragenlijst ISK - Monitoring Tevredenheid Leerlingen Vraag Domeinen Inspectie Ik vind het leuk op school. Schoolklimaat x Er zijn duidelijke regels op school. Schoolklimaat x De leraren letten erop dat wij goed met elkaar omgaan. Schoolklimaat x De school organiseert leuke activiteiten. (schoolfeesten, musea, uitstapjes) Schoolklimaat Op deze school heeft iedereen respect voor elkaar. Schoolklimaat x De opdrachten in de les begrijp ik. Leerstofaanbod x Ik wil meer vakken dan ik nu heb. Leerstofaanbod De opdrachten in de les passen bij mijn niveau (zijn niet te moeilijk, niet te makkelijk). Leerstofaanbod De leraren zeggen tegen mij dat ik het goed doe. Pedagogisch handelen Ik durf in de klas vragen te stellen. Pedagogisch handelen x De leraren bespreken met mij hoe ik de opdrachten gemaakt heb. Resultaten x Ik ben tevreden over mijn resultaten. Resultaten x Ik kan op school laten zien wat ik kan. Resultaten x Ik leer veel op school. Resultaten x De leraren houden rekening met mijn taalniveau. Taalverwerving x De leraren leggen nieuwe woorden goed uit. Taalverwerving x Ik vind het tempo waarin ik Nederlands leer goed. Taalverwerving x Ik voel me veilig op school. Veiligheid x Ik word gepest op school. Veiligheid De leraren helpen je als er wordt gepest. Veiligheid x Ik word op school gediscrimineerd. Veiligheid De leraar helpt mij met het zoeken naar een vervolgopleiding. Studie- en beroepsoriëntatie De leraar helpt mij om duidelijk te maken wie ik ben, wat ik kan en wat ik wil. Studie- en beroepsoriëntatie x De leraar helpt mij om duidelijk te maken welke mogelijkheden er zijn voor mij in de toekomst. Studie- en beroepsoriëntatie De leraren leggen mij uit hoe ik het best kan leren. en werkhouding x Ik leer informatie op verschillende manieren opzoeken. en werkhouding Je leert in de klas hoe je met elkaar moet samenwerken. en werkhouding x We praten in de klas over hoe de mensen in Nederland leven. Inburgering / integratie In de klas praten we alleen Nederlands. Inburgering / integratie De leraren helpen mij in de les als ik iets niet begrijp. De leraren vragen aan mij of ik de lessen ook begrijp. De leraren leggen de lesstof goed uit. De lessen die ik krijg zijn niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk. Als ik een probleem heb, weet ik waar ik naar toe moet op school. Zorgbegeleiding x Ik leer hoe ik problemen moet oplossen. Zorgbegeleiding x Mijn leraar ziet wanneer het niet zo goed met mij gaat. Zorgbegeleiding x De mentor zorgt ervoor dat ik mij prettig voel in de klas. Mentor x Mijn mentor heeft altijd tijd voor mij. Mentor x Mijn mentor spreekt met mijn ouders/verzorgers over hoe het met me gaat op school. Mentor x Mijn ouders/verzorgers weten hoe het met me gaat op school. Betrokkenheid ouders x Mijn ouders/verzorgers vragen mij wat er gebeurt op school. Betrokkenheid ouders x Mijn ouders/verzorgers komen naar de ouderavond of oudermiddag. Betrokkenheid ouders x Mijn ouders/verzorgers hebben contact met school. Betrokkenheid ouders x 4
Twee evaluaties studievaardigheden Speciaal voor isk-scholen zijn twee zelfevaluaties voor leerlingen toegevoegd. Door docent: met deze lijst kunnen docenten aangeven wat de sterke en zwakke punten zijn van de werkhouding en studievaardigheden van leerlingen. Scholen kunnen dat gebruiken om leerlingen in een juiste klas te kunnen plaatsen. Het is aan de scholen hoe ze dit willen inzetten, voor alle leerlingen, naast de zelfevaluatie die een spiegel is van deze vaardigheden, of voor een selectie van leerlingen, als er aanleiding toe is vanuit de resultaten of het zelfbeeld. De checklist kan door docenten / mentoren worden ingevuld. De resultaten worden via een XY-rapport gepresenteerd. Door de leerling: de zelfevaluatie van de docent kan worden vergeleken met de leerling. In beide vragenlijsten kan van de leerling in tijd gevolgd worden of hij of zij vooruitgaat op bepaalde onderdelen. VRAGENLIJST - ISK-/ door docent Vraag De leerling is niet bang om fouten te maken. De leerling is ijverig. De leerling leert graag. De leerling besteedt voldoende tijd aan school. De leerling doet actief mee in de klas. De leerling gaat zorgvuldig met materialen om. De leerling heeft doorzettingsvermogen. De leerling kan goed tegen kritiek. De leerling komt afspraken na. De leerling komt nooit te laat. De leerling maakt het huiswerk. De leerling vraagt hulp indien nodig. De leerling bereidt het werk goed voor. De leerling kan een woordenboek gebruiken. De leerling kan goed samenwerken. De leerling kan informatie in verschillende bronnen opzoeken. De leerling kan zich concentreren. De leerling leert van fouten. De leerling kan het werk plannen. De leerling kan zelfstandig werken. De leerling laat zich niet afleiden bij een opdracht. De leerling leert regelmatig en komt daardoor niet in tijdnood. De leerling maakt goede aantekeningen. Domeinen 5
VRAGENLIJST - ISK-/ Zelfevaluatie Vraag Ik ben niet bang om fouten te maken, Ik ben ijverig. Ik leer graag. Ik besteed voldoende tijd aan school. Ik doe goed mee in de klas. Ik ga zorgvuldig met materialen om. Ik heb doorzettingsvermogen. Ik kan goed tegen kritiek. Ik kom afspraken na. Ik kom nooit te laat. Ik maak mijn huiswerk. Ik vraag hulp als ik het nodig heb. Ik bereid mijn werk goed voor. Ik kan een woordenboek gebruiken. Ik kan goed samenwerken. Ik kan informatie in verschillende bronnen opzoeken. Ik kan me concentreren. Ik leer van mijn fouten. Ik kan mijn werk plannen. Ik kan zelfstandig werken. Ik laat me niet afleiden bij een opdracht. Ik leer regelmatig en kom daardoor niet in tijdnood. Ik maak goede aantekeningen. Domeinen 6