jaarverslag 2011
Inhoudsopgave 1. Kenniscentrum Phrenos 4 Visie, missie en doel 2. Organisatie 6 Bestuur, bureau en Deelnemersraad 3. Uitvoering op vele fronten 10 Activiteiten in 2011 inhoud * Kennisontwikkeling en Kennissynthese 10 * Kennisvertaling en verspreiding 12 * Kennisgebruik in de praktijk 14 * Kennisevaluatie en kennisbeleid 16 4. Communicatie 18 Informatie, voorlichting en PR 5. In het vervolg 19 Activiteiten na 2011 6. Publicaties 20 7. Presentaties 22 3
1. Kenniscentrum Phrenos visie, missie, doel Visie, missie en doel Kenniscentrum Phrenos beoogt het persoonlijk herstel en de maatschappelijke participatie van mensen met psychotische of andere ernstige en langdurige psychiatrische aandoeningen te bevorderen. Phrenos doet dat door kennis te ontwikkelen, te bundelen, te verspreiden en te doen toepassen. Kennis over behandeling, rehabilitatie, herstel(ondersteuning) en maatschappelijke acceptatie. Vanuit deze kennis wil Phrenos het beleid ten aanzien van de zorg voor mensen met psychotische of andere ernstige psychische aandoeningen (EPA) beïnvloeden. Kennisdomeinen zijn: - Vroegsignalering, diagnostiek en behandeling - Rehabilitatie en maatschappelijke participatie - Herstel en herstelondersteuning Binnen deze kennisgebieden en de kenniscyclus zet Phrenos zich in met een aantal activiteiten. Dat doet het niet alleen. Eind 2011 had Kenniscentrum Phrenos 32 lidinstellingen en werkte het, veelal op deelonderwerpen, samen met meerdere onderzoeksinstituten, maatschappelijke organisaties, overheidsinstellingen en brancheorganisaties. 4
kennisevaluatie en kennisbeleid vroegsignalering, diagnostiek en behandeling kennisontwikkeling en kennissynthese rehabilitatie en maatschappelijke participatie herstel en -ondersteuning kennisgebruik in de praktijk kennisvertaling en kennisverspreiding 5
2. Organisatie organisatie Bestuur, bureau, Deelnemersraad en werkgroepen In zijn tweede bestaansjaar groeide het aantal lidinstellingen van Kenniscentrum Phrenos van 27 naar 32 lidinstellingen. Ook de capaciteit van het bureau nam toe: van 5,34 fte naar 6,1 fte. In het voorjaar zocht Phrenos naar een directeur Algemene Zaken, die, in samenwerking met Jaap van Weeghel als wetenschappelijk directeur, leiding moest gaan geven aan het Kenniscentrum. Deze vacature werd in juni vervuld in de persoon van Jeanne Nitsche. Samenstelling bureau Eind 2011 telde Phrenos 9 parttime medewerkers (6,1 fte) Directie: Jaap van Weeghel, directeur wetenschap (0,31 fte) Jeanne Nitsche, directeur algemene zaken (0,89 fte) Secretariaat: Petra Klabbers, office manager (0,67 fte) Tineke Sigmond, projectassistente a.i. (0,44 fte) (plus vacature 0,23 fte) Inhoudelijke staf: Fons van de Kar, Scholing en Opleiding (0,89 fte) Dienke Boertien, Herstel, Ervaringsdeskundigheid & Participatie (0,89 fte) Eleonoor Willemsen, Bekostiging en Regelgeving (0,78 fte) Frank Bos, Communicatie (0,56 fte) Marcel van der Wal (0,44 fte) Overige medewerkers (niet in loondienst) en stagiaire: Neis Bitter stagiaire KRAS 2.0 Rozemarijn Esselink, hoofdredacteur Tijdschrift voor Rehabilitatie Toine Ketelaars, wetenschappelijk medewerker onderzoeksignaleringen Gerdie Kienhorst, redacteur publicaties 6
Bestuur Kenniscentrum Phrenos In 2011 kon het Kenniscentrum zich verheugen met de komst van een nieuwe voorzitter in de persoon van Marry Mos. In de periode daarvoor werd deze functie afwisselend door bestuursleden waargenomen. Als nieuw bestuurslid werd Ronald Luijk aangetrokken als opvolger van Paul van Rooij. In het najaar werd een bestuursprofiel en schema van aftreden vastgesteld. In het profiel werd de vertegenwoordiging van maatschappelijke partijen en cliëntenorganisaties opgenomen. Het bestuur van Phrenos was eind 2011 als volgt samengesteld: Marry Mos, voorzitter (fractievoorzitter Groen Links Utrecht) Jan Willem van Zuthem, penningmeester (bestuurder Kwintes) Ronald Luijk, lid (senior beleidsadviseur zorg Zorgverzekeraars Nederland) Marijke van Putten, lid (directeur Innovatie GGZ Noord-Holland Noord, per 1 januari 2012 bestuurder GGZ-NHN) Mirjam Schleijpen, lid (directeur Voortgezette Behandeling GGNet) Cees Slooff, lid (psychiater Psychosecircuit GGZ Drenthe) Durk Wiersma, lid (emeritus hoogleraar Klinische Epidemiologie van 7
Lidinstellingen en Deelnemersraad Kenniscentrum Phrenos De Deelnemersraad, inhoudelijk platform van vertegenwoordigers van de lidinstellingen en adviesorgaan voor het bestuur, kwam in 2011 in maart en september bijeen. Eind 2011 waren de volgende 32 instellingen lid van Phrenos: Altrecht Dimence GGz Emergis GGNet GGz Breburg GGZ Centraal GGz Drenthe GGz Eindhoven GGz Friesland GGz Noord-Holland-Noord GGZ Oost-Brabant HVO Querido Kwintes Lentis Mensana RIBW Noord- en Midden-Limburg Mondriaan RIBW Arnhem en Veluwevallei RIBW Gooi & Vechtstreek RIBW Groep Overijssel RIBW Heuvelland en Maasvallei RIBW Midden-Brabant RIBW Nijmegen en Rivierenland RIBW Zaanstreek, Waterland en West-Friesland Rivierduinen Riwis SBWU Stichting Anton Constandse Universitair Centrum Psychiatrie UMC Groningen Yulius Zorgbedrijf Bavo Europoort Zorgbedrijf Dijk en Duin Zorgbedrijf Parnassia Anoiksis en Ypsilon zijn als adviseur betrokken bij de Deelnemersraad. 8
Werkgroepen Phrenos Platforms en Werkgroepen Platform FACT-ervaringsdeskundigen Platform Rehabilitatie en Ouderen Werkgroep Onderzoek Werkgroep Bekostiging Platform IPS Congrescommissie Platform Familie Ervaringsdeskundigen Werkgroep Stigmaonderzoek Platform E-mental health Phrenos ondersteunde in 2011 het Netwerk Vroege Psychose 9
3. Uitvoering op vele fronten activiteiten Activiteiten in 2011 De activiteiten van Kenniscentrum Phrenos kunnen worden ingedeeld conform de vier kennisdomeinen van de kenniscyclus. De meeste activiteiten en projecten beslaan meerdere kennisdomeinen. Bij deze indeling is daarom uitgegaan van het meest dominante karakter van ieder onderwerp in het afgelopen jaar. Kennisontwikkeling en kennissynthese Kennis ontwikkelen, bundelen en wegen ASPEN Kenniscentrum Phrenos nam deel aan het Europese project ASPEN: Anti-Stigma Programme: European Network (over stigma bij ernstige depressie en best practices inzake stigmabestrijding). Eind 2011 liep het project ten einde en verscheen ook de samenvatting van de resultaten, die Phrenos in het Nederlands vertaalde. Begin 2012 worden de gedetailleerde eindproducten van ASPEN verwacht. Deze zullen belangrijke input bevatten voor de toolkit stigmabestrijding, die Phrenos in de loop van 2012 zal ontwikkelen. Daartoe is in 2011 ook een verbinding gelegd met de landelijke campagne Samen Sterk tegen Stigma LIVE Het gezamenlijke project LIVE (Landelijk steunpunt Inzet Van Ervaringsdeskundigheid in de GGz) van Kenniscentrum Phrenos en het Trimbos-instituut, stond in 2011 vooral in het teken van de begeleiding van 18 pilotinstellingen. Doel van de pilots was om de inzet van ervaringsdeskundigen binnen de instelling te verbeteren. 10
In een publicatie staat een aantal goede praktijkvoorbeelden. Daarnaast werd gewerkt aan een basisdocument voor de ontwikkeling van een breed gedragen curriculum voor ervaringsdeskundigheid. Netwerk Vroege Psychose (NVP) Binnen het Netwerk Vroege Psychose werd in een aantal bijeen komsten kennis uitgewisseld en informatie overgedragen. In november vond een masterclass voor betrokken psychiaters plaats met 2 buitenlandse sprekers over vroegdetectie. In 2011 werkte Phrenos samen met het NVP bovendien aan het eerste Handboek Vroege Psychose, dat in het voorjaar van 2012 verwacht wordt. kennisevaluatie en kennisbeleid rehabilitatie en maatschappelijke participatie vroegsignalering, diagnostiek en behandeling herstel en -ondersteuning kennisontwikkeling en kennissynthese Platform E-mental Health In 2011 werd een vervolg gegeven aan een behoefte-inventarisatie voor de inzet van e-mental health. Daartoe werd het Platform E-mental Health opgericht. In een bijeenkomst en een LinkedIn platform werden behoeften en kennis ten aanzien van online hulpverlening gedeeld. Platform Familie ervaringsdeskundigen In 2011 heeft Kenniscentrum Phrenos, samen met Ypsilon en een aantal familie ervaringsdeskundigen, het Platform Familie ervaringsdeskundigen ingericht. Het platform beoogt de visie op familie ervaringsdeskundigheid verder te ontwikkelen en daarin de relatie met het herstelconcept te leggen. Het Platform is drie keer bij elkaar geweest. kennisgebruik in de praktijk kennisvertaling en kennisverspreiding Richtlijn Arbeid bij EPA Kenniscentrum Phrenos werkte mee aan de ontwikkeling van de Multidisciplinaire Richtlijn Werk en Ernstige psychische aandoeningen. Het Trimbos-instituut is de uitvoerende instantie van dit project; Jaap van Weeghel is voorzitter van de richtlijnwerkgroep. De richtlijn is eind 2011 in concept gereedgekomen. Begin 2012 moeten de participerende beroepsverenigingen de richtlijn gaan autoriseren. 11
Voorbereiding Artemis Vanaf eind 2011 zijn de voorbereidingen gestart van het volgende Europese onderzoeksproject waaraan Phrenos vanaf 2013 zal gaan deelnemen: Artemis. Hoofdthema van dit project is het identificeren en wegnemen van barrières die mensen met psychische aandoeningen ondervinden bij hun maatschappelijke participatie. Phrenos zal het deelthema Onderwijs voor zijn rekening nemen. Voorbereiding Jaarboek Rehabilitatie Eind 2011 is Kenniscentrum Phrenos begonnen met de voorbereidingen van het volgende (derde) Jaarboek Psychiatrische Rehabilitatie 2012-2013. Begin 2013 zal het jaarboek ten tijde van het tweejaarlijkse Rehabilitatiecongres van Phrenos verschijnen. Kennisvertaling en verspreiding Informeren en kennis overdragen Cursussen en opleidingen In 2011 werden vier nascholingscursussen gegeven; één met open inschrijving en drie cursussen-op-maat. Het aanbod van de Basisopleiding tot FACT-casemanager in opdracht van en in samenwerking met GGz Noord-Holland-Noord leidde tot overleg met enkele geïnteresseerde instellingen, maar nog niet tot uitvoering van de opleiding. kennisevaluatie en kennisbeleid vroegsignalering, diagnostiek en behandeling kennisontwikkeling en kennissynthese Individuele Plaatsing en Steun (IPS) In twee platforms, IPS-beleid en IPS-praktijk, werden de ervaringen met dit arbeidsreïntegratie-model besproken. Activiteiten vonden in nauwe afstemming met het Landelijke Project Herstel en Burgerschap plaats. Phrenos ontwikkelde in samenwerking met GGz-instellingen een IPS-totaalpakket (scholing, implementatieadvies en een handboek). Eind 2011 werd gestart met kennisgebruik in de praktijk rehabilitatie en maatschappelijke participatie herstel en -ondersteuning kennisvertaling en kennisverspreiding 12
het eerste uitvoeringstraject. Vanwege de getoonde belangstelling zullen naar verwachting in 2012 vele trajecten volgen. Platform Rehabilitatie en Ouderen Behalve uitwisseling van kennis en ervaringen stonden in dit platform vooral inventarisatie en bespreking van best practices centraal. In 2011 mondde dit uit in een eerste boek over rehabilitatie van ouderen met ernstige psychische problemen: Rehabilitatie in de ouderenpsychiatrie. Phrenos Schizofreniecongres Met medewerking van de congrescommissie werd in november voor de zevende keer het Phrenos Schizofreniecongres georganiseerd. De titel luidde: Minder bedden, betere zorg?!. Beddenreductie, financiering en vermaatschappelijking van zorg en ondersteuning vormden enkele onderwerpen. Wederom was het een succesvol congres met 600 deelnemers. Signaleringen: informatie over onderzoek en publicaties In 2011 continueerde Phrenos op zijn website de rubriek Signaleringen Engelstalige publicaties over rehabilitatie en herstel. Hierin wordt informatie gegeven over onderzoek en publicaties in de vorm van korte samenvattingen. Signaleringen werden in 2011 in toenemende mate geraadpleegd. Werkgroep Onderzoek De werkgroep Onderzoek Phrenos heeft in 2011 een viertal bijeenkomsten georganiseerd. Daarin werden ondermeer de volgende onderwerpen, in de vorm van presentaties met discussie, aan de orde gesteld: ROM bij EPA, panel Psychisch Gezien, onderzoek naar zelfstigma, kwaliteitstoetsing schizofreniezorg, vroegsignalering van psychosen en de definitie en prevalentie van EPA. Uit de algemene werkgroep is in 2011 de werkgroep Stigmaonderzoek voortgekomen. 13
WRAP Samen met het HEE-team (Herstel, Ervaringsdeskundigheid en Empowerment; Trimbos-instituut) nam Phrenos het initiatief om WRAP, Wellness Recovery Action Plan, modelgetrouw in Nederland beschikbaar te stellen. Hiertoe kwamen trainers van het Copeland Center for Wellness and Recovery (USA) twee keer naar Nederland. WRAP komt tegemoet aan de behoefte aan meer gestructureerde en systematische ondersteuning door ervaringsdeskundigen bij individuele herstelprocessen. De trainingsmethodiek sluit aan bij en versterkt bestaande instrumenten. In 2011 werden 19 ervaringsdeskundigen vanuit vijf instellingen opgeleid. De eerste ervaringen met de begeleiding van WRAP groepen zijn veelbelovend. Kennisgebruik in de praktijk Implementatie ondersteunen Kwaliteitstoetsing: KRAS 2.0 Kenniscentrum Phrenos wil onderlinge kwaliteitstoetsing tussen lidinstellingen tot stand laten komen. Daartoe wordt een toolkit van toetsingsinstrumenten samengesteld, met daarin de KRAS, de ROPI en de QuIRC. Eén van deze instrumenten, de Kwaliteitstoets Regionaal Aanbod Schizofreniezorg (KRAS), is in 2011 aangepast tot de KRAS 2.0. Deze is gebaseerd op de nieuwe Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie die in 2012 verschijnt. Daarnaast is de wijze van toetsen aangepast zodat aan het perspectief van de verschillende actoren (GGz-professionals, cliënten, familieleden en maatschappelijke organisaties) meer recht wordt gedaan. Uit een pilottoetsing van de KRAS 2.0 bleken de verbeteringen grotendeels succesvol te zijn. Actoren waren tevreden over de manier waarop hun waardering werd getoetst. In 2012 wordt de de KRAS 2.0 definitief vastgesteld. Van de reguliere kwaliteitstoets wordt een quick-versie ontwikkeld, die ingezet wordt bij de implementatie van de Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie. kennisevaluatie en kennisbeleid kennisgebruik in de praktijk rehabilitatie en maatschappelijke participatie vroegsignalering, diagnostiek en behandeling herstel en -ondersteuning kennisontwikkeling en kennissynthese kennisvertaling en kennisverspreiding 14
Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie (MRS) De update van de Multidisciplinaire Richtlijn Schizofrenie werd in 2011 voortgezet; een project waarin Kenniscentrum Phrenos participeerde. Het herziene hoofdstuk Biologische behandeling werd toegevoegd aan de update MRS en geautoriseerd. De volledige richtlijn werd drukklaar gemaakt. Verder heeft Phrenos voorbereidingen getroffen voor implementatieondersteuning en een scholingsaanbod. Maatschappelijke Steunsystemen (MSS) In 2011 werd binnen het Landelijke Project Herstel en Burgerschap onder meer meegewerkt aan het deelthema Maatschappelijke Steunsystemen. Samen met het Trimbos-instituut werd het project Wonen, welzijn en zorg voor psychisch kwetsbare mensen voorbereid. In circa tien regio s worden zgn. proeftuinen ingericht, waar onder meer GGz, RIBW, gemeenten, woningcorporaties, welzijnsorganisaties en cliëntenorganisaties in participeren. Zij worden ondersteund, begeleid en geadviseerd bij het realiseren van een betere samenwerking en het vormen van een Maatschappelijk Steunsysteem. Vanuit een quickscan worden de vorderingen gemonitord. Deze zal in de loop van 2012 uitmonden in een fidelity scale voor Maatschappelijke Steunsystemen. Platform FACT ervaringsdeskundigen In de vier bijeenkomsten van het Platform FACTervaringsdeskundigen werd steeds een thema uitgediept en casuïstiek besproken. Het platform draagt bij aan de verdere inhoudelijke ontwikkeling van het vak van ervaringsdeskundige in een FACT team. In een keynote op het eerste Europese FACT Congres in oktober werd nut en noodzaak van ervaringsdeskundigen in FACT-teams onder de aandacht gebracht. Het LPGGz verzorgde in samenwerking met Kenniscentrum Phrenos een workshop over dit onderwerp. 15
Samen sterk voor werk Binnen de landelijke campagne Samen Sterk tegen Stigma participeerde Kenniscentrum Phrenos in het deelproject Samen Sterk voor Werk. Meerdere initiatieven komen hierin samen. Vanuit Phrenos wordt een duidelijke link gelegd met het Europese project ASPEN. Kennisevaluatie en kennisbeleid Beleid beïnvloeden Beleidsbeïnvloeding In juni 2011 plaatste Kenniscentrum Phrenos een advertentie in De Volkskrant, in aansluiting bij protestacties van andere GGzorganisaties. De advertentietekst maakte duidelijk dat de overheid haar eigen participatiebeleid frustreert door te korten op de GGz. Phrenos waarschuwde hiermee voor de gevolgen van de aangekondigde bezuinigingen. Panel Psychisch Gezien Het Landelijk Panel Psychisch Gezien bestaat uit een representatieve groep van circa 900 mensen met EPA. Doel van het panel is om kennis te verwerven over de leef- en zorgsituatie en de participatie van deze groep in Nederland, alsook over hun wensen, verwachtingen, ervaren mogelijkheden en keuzepatronen hierin. Het Trimbos-instituut coördineert het panel. Samenwerkingspartners zijn Landelijk Platform GGZ, NIVEL en Kenniscentrum Phrenos. Over de resultaten van de eerste panelronde, die vooral de maatschappelijke participatie van mensen met EPA als onderwerp had, werd begin 2011 een nieuwsbrief uitgebracht. Vanwege bezuinigingen bij de subsidiegever (Ministerie van VWS) konden er in 2011 vrijwel geen vervolgactiviteiten van het Panel plaatsvinden. 16
SCION Phrenos participeerde in SCION: Study on Costeffectiveness of IPS regarding Open employment in the Netherlands, een multi site effectonderzoek naar IPS, met het Trimbos-instituut en het Rob Giel Onderzoekscentrum als hoofduitvoerders. SCION liep af in 2011. Belangrijkste conclusie was dat werkzoekenden met ernstige psychische aandoeningen ook in Nederland significant vaker via IPS aan een betaalde baan worden geholpen dan via andere vormen van arbeidsreïntegratie. Dit resultaat is een argument om IPS in heel Nederland te implementeren. In 2011 is gestart met de IPS Monitor, een kortlopend project dat een instrument moet opleveren waarmee de implementatie van IPS in Nederlandse GGZ-regio s kan worden gemonitord. Dit door ZonMw gesubsidieerde project dat Phrenos samen met het Trimbos-instituut uitvoert, wordt begin 2012 afgerond. Werkgroep Bekostiging; bekostigingsmodel EPA Deskundigen op het gebied van bekostiging van psychiatrische zorg ontwikkelden een concept bekostigingsmodel. Dit model omvat de financiering van zorg- en ondersteuningstrajecten voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA). In gelijke tred werd een consensusdocument over de aard en omvang van deze doelgroep ontwikkeld. kennisevaluatie en kennisbeleid vroegsignalering, diagnostiek en behandeling kennisontwikkeling en kennissynthese rehabilitatie en maatschappelijke participatie herstel en -ondersteuning kennisgebruik in de praktijk kennisvertaling en kennisverspreiding 17
4. Communicatie communicatie Informatie, voorlichting en PR In 2011 heeft Kenniscentrum Phrenos op vele manieren informatie uitgedragen, voorlichting gegeven en contacten onderhouden. In het voorjaar verscheen een folder voor de lidinstellingen: Kenniscentrum Phrenos: Wat wordt u daar wijzer van? In deze folder staat informatie over diensten en activiteiten van Phrenos, waaronder platforms, werkgroepen, cursussen en opleidingen. Met een vernieuwde, frissere en duidelijker vormgeving van de website www.kcphrenos.nl werd een begin gemaakt. Deze vernieuwingsslag zal in 2012 voortgezet worden. In 2011 verschenen acht elektronische nieuwsbrieven gericht op geïnteresseerden binnen GGz-instellingen en andere maatschappelijke organisaties. Het Phrenos Bulletin voor lidinstellingen verscheen in 2011 twee keer. Begin 2011 werd aangevangen met werkbezoeken aan lidinstellingen. Doel van deze bezoeken is het verbeteren van de communicatie en weten wat er speelt. Op die manier kan Kenniscentrum Phrenos beter aansluiten bij wensen en verwachtingen van zijn lidinstellingen. 18
5 In het vervolg Activiteiten na 2011 In zijn jaarplan 2012 heeft Kenniscentrum Phrenos een aantal prioriteiten gesteld. Belangrijke speerpunten vormen de Werkplaats Herstelondersteuning (samenwerkingsverband t.b.v. herstelondersteuning in GGz-instellingen, mede als vervolg op LIVE), waarin concept- en implementatieontwikkeling van herstelondersteunende zorg plaatsvindt, alsook de ontwikkeling van een handreiking en een modelgetrouwheidschaal Maatschappelijke Steunsystemen. Verder wordt ingezet op Kenniscentrum Phrenos als IPS-instituut van Nederland. Daarnaast wordt het toetsingsinstrumentarium voor regionale psychosezorg geüpdatet: KRAS 2.0, in combinatie met een implementatieaanbod voor de herziene versie van de Multi Disciplinaire Richtlijn Schizofrenie. In 2012 wordt bovendien nieuwe kennis ontwikkeld over Antistigma programma s, de WRAP landelijk geïntroduceerd en het Bekostigingsmodel EPA (mede) ingezet om beleid te beïnvloeden. ná 2011 Bezuinigingen in de GGz dwingen organisaties ertoe om vaker kosten en baten tegen elkaar af te wegen. Phrenos zal daarom evidence based richtlijnen, zorgpaden en interventies blijven uitdragen en meewerken aan onderzoek naar de kosteneffectiviteit. Kennis als basis van noodzakelijke vernieuwingen. Kennis die ten grondslag ligt aan verantwoorde bezuinigingen. En kennis als basis van beleid. Met als doel: kwaliteitsverbetering van de Geestelijke Gezondheidszorg voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Zodat hun persoonlijk herstel en maatschappelijke participatie worden bevorderd. Dát is de missie van Kenniscentrum Phrenos. Kenniscentrum Phrenos gaat de toekomst met vertrouwen tegemoet. Samen met zijn lidinstellingen draagt Phrenos ook na 2011 bij aan een kwalitatief hoogstaande GGz-sector en een constructieve samenleving waarin mensen met een ernstige psychische aandoening kunnen participeren. 19
6. Publicaties publicaties Andreoli, P., M. Ganzevles, J. van Weeghel (red.) (2011). Rehabilitatie in de ouderenpsychiatrie. Een verkenning van goede praktijken. Amsterdam: SWP. Bakel, M. van & Boertien, D. (2011). Ervaringsdeskundigheid (1); reactie op het artikel van A. Weerman e.a. GGz-ervaringskennis in de reguliere SPH-opleiding Maandblad Geestelijke volksgezondheid 2011, 11, pp. 813-816. Berndsen J., Brugman, M., Haan, E. de, Kole, M., Kroes, M., Vergeer, A., Vermeulen, S., Weeghel, J. van (2011). Herstelondersteuning. Van kans naar realiteit! Utrecht: Initiatiefgroep herstelondersteuning. Boertien, D., N. van Erp, van Rooijen, S. & Scholtens, G. (2011). Ervaringsdeskundigheid en herstelondersteuning; voorbeelden uit de geestelijke gezondheidszorg. Uitgave van Trimbos-instituut en Kenniscentrum Phrenos (LIVE project). Boertien, D. (2011). Verslag van symposium Rehabilitatie en Herstel, Hanzehogeschool Groningen. In: Tijdschrift voor Rehabilitatie, 2011, 3, pp. 67-71. Caro, A., E. Visser, J. van Weeghel, H. Killaspy, C. Wright, D. Wiersma (2011). Perspectieven op herstelgerichte woonzorg: Nederlandse bevindingen in een Europese Delphi-studie. Tijdschrift voor Rehabilitatie 20, 50-61. Dröes, J., J. van Weeghel (2011). Maatschappelijke steunsystemen (MSS), Assertive Community Treatment (ACT) en rehabilitatie. In: L. Korevaar & J. Dröes (red.), Handboek Rehabilitatie voor zorg en welzijn. Bussum: Uitgeverij Coutinho, pp. 169-183. Hollander, D. den & J. van Weeghel (2011). Epiloog: perspectief op ontwikkeling. In: P. Andreoli, M. Ganzevles & J. van Weeghel (red.), Rehabilitatie in de ouderenpsychiatrie. Een verkenning van goede praktijken. Amsterdam: SWP, pp. 135-149. Jong, R. de & E. Willemsen. Bekostigingsmodel EPA. Phrenos, december 2011. 20
Michon, H.,Weeghel, J. van, Kroon, H. & Schene, A. (2011). Selfmanagement vocational rehabilitation. Psychiatric Rehabilitation Journal 35(1): 21-27. Michon, H., N. van Erp, L. Korevaar & J. van Weeghel (2011). Arbeidsrehabilitatie en de Individuele Rehabilitatiebenadering. In: L. Korevaar & J. Dröes (red.), Handboek Rehabilitatie voor zorg en welzijn. Bussum: Uitgeverij Coutinho, pp. 2003-218. Plooy, A., J. van Weeghel (2011). Uitsluiting en discriminatie. Over het stigma van mensen met Psychische aandoeningen en hoe dat tegen te gaan. In: L. Korevaar & J. Dröes (red.), Handboek Rehabilitatie voor zorg en welzijn. Bussum: Uitgeverij Coutinho., pp.51-68. Schaefer, B., Y. Nijssen & J. Van Weeghel (2011). Behandelaars - van meten naar oplossingsgericht werken. In: S. van Hees, P. van der Vlist & N. Mulder (red.), Van meten naar weten. ROM in de ggz. Amsterdam: Boom, pp 89-96. Vries, S. de, Kamperman, A., Lako, I., Sytema, S., Bervoets, P., Gaag, M. van der, Theunisen, J., Swildens, W., Nugter, A., Kroon, H., Weeghel, J. van & Mulder, N. (2011). Geweld tegen psychiatrische patiënten. Maandblad Geestelijke volksgezondheid 66 (1,2), 8-19. Vugt, M. van, Kroon, H., Delespaul, Ph., Zoeteman, J., Dreef, F., Nugter, A., Roosenschoon, B.J., Weeghel, J. van, & Mulder, N. (2011). Assertive Community Treatment in the Netherlands: outcome and model fidelity. The Canadian Journal of Psychiatry 56(3): 154-160. Weeghel, J. van, Slooff, C., Lindt, S. van de, Vugt, M. van, Kar, F. van de, & D. Wiersma (2011). A regional assessment of the quality of care for people with schizophrenia in the Netherlands. Psychiatric Services 62(7): 789-792. Weeghel, J. van (2011). Rehabilitatie. In: W. Cahn, L. Crabbendam, I. Myin-Germeys, R. Bruggeman en L. de Haan, Handboek Schizofrenie. Utrecht: De Tijdstroom, pp 463-474. Weeghel, J. van & Bongers, I. (2011). Mensen met ernstige psychische aandoeningen: mensbeeld, zelfbeeld en burgerschap. Hoofdstuk in boek naar aanleiding van het afscheid van prof.dr. A. van Kalmthout (in druk). 21
7. Presentaties presentaties D. Boertien. Presentatie LIVE, vier hoofdlijnen voor Platform Familie Ervaringsdeskundigheid. Utrecht, 1 maart 2011. M.van der Wal. IPS als methodiek voor arbeidsreïntegratie naar regulier, betaald werk. Jaarlijkse studiedag van de RIBW Alliantie, Arnhem, 3 maart 2011. E. Willemsen en H. Weggeman. WMO en maatschappelijke participatie; kans of bedreiging? Jaarlijkse studiedag van de RIBW Alliantie, Arnhem, 3 maart 2011. J. van Weeghel. Over stigmatisering van mensen met ernstige psychische aandoeningen en wat daartegen te doen valt. Jaarlijkse studiedag van de RIBW Alliantie, Arnhem, 3 maart 2011. J. van Weeghel. Rehabilitatie in Nederland: hoe verder? Afscheidssymposium van Jos Dröes, Rotterdam, 10 maart 2011. Wim Veling en Jaap van Weeghel. Diversiteit en Empowerment. Afscheidssymposium Victor Vladar Rivero, Den Haag, 15 maart 2011. J. van Weeghel. (F)ACT en de multidisciplinaire richtlijn schizofrenie. Symposium Bewegen naar verbinding van Arkin, Amsterdam, 22 maart 2011. D. Boertien. Presentatie LIVE voor de deelnemersraad. Utrecht, 23 maart 2011. J. van Weeghel en Bea Tiemens. De weg naar succesvolle implementatie. Willen professionals veranderen? ZonMwsymposium over GeestKracht, Zwolle, 24 maart 2011. J. van Weeghel. Stigma en discriminatie bij ernstige psychische aandoeningen. Voorjaarscongres NVvP, Amsterdam, 31 maart 2011. Cees Slooff en J. van Weeghel. Update multidisciplinaire richtlijn schizofrenie. Voorjaarscongres NVvP, Amsterdam, 1 april 2011. J. van Weeghel. Arbeidsparticipatie van mensen met ernstige psychische aandoeningen. Voorjaarscongres NVvP, Amsterdam, 1 april 2011. J. van Weeghel. Maatschappelijk herstel bevorderen. De rol van Indigo. Jaarlijks symposium van Indigo, Maarssen, 14 april 2011. 22
J. van Weeghel. Rehabilitatie en participatie van mensen met ernstige psychische aandoeningen. Symposium over wonen bij Parnassia, Den Haag, 14 april 2011. J. van Weeghel. Volwaardig burgerschap. De maatschappelijke dimensie van herstel. Symposium Podium voor Innovatie bij InGeest, Amsterdam, 11 mei 2011. J. van Weeghel. Zelfmanagement: noodzakelijk maar niet voldoende voor herstel. Congres over zelfmanagement in de GGz. Utrecht, 12 mei 2011. J. van Weeghel. Herstelondersteuning en vermaatschappelijking. Voorjaarsconferentie GGz Breburg, Etten-Leur, 17 mei 2011. J. van Weeghel. Volwaardig burgerschap van mensen met psychische aandoeningen. Studiemiddag op het Erasmus Mc, afdeling Psychiatrie. Rotterdam, 23 mei 2011. 23
M. Siesling, S. van Eck, I. Bongers en J. van Weeghel. Geweld tegen mensen met SMI. Een kwalitatieve studie. Symposium van NWO over victimisatie van psychiatrische patiënten. Den Haag, 24 mei 2011. H. Michon, J. van Busschbach, J. van Weeghel e.a. Effectiveness of the Individual Placement and Support (IPS) model of vocational rehabilitation for people with severe mental illnesses in the Netherlands. IXth ENMESH Conference, Ulm, Duitsland, 24 juni 2011. W. Swildens, A. Blom, M. Bolten, J. van Weeghel. The impact and results of community support systems for patients with severe mental illness. IXth ENMESH conference, Ulm, Duitsland, 25 juni 2011. J. van Weeghel, M. van Vugt, e.a. Do multidisciplinary guidelines improve the quality of regional mental health care for people with schizophrenia in the Netherlands? IXth ENMESH conference, Ulm, Duitsland, 25 juni 2011. J. van Weeghel. Rehabilitatie en maatschappelijk herstel van mensen met ernstige psychische aandoeningen. Symposium in Delta ziekenhuis, Poortugaal, 27 juni 2011. H. Killaspy & J. van Weeghel. Psychiatric rehabilitation: the stateof-the-art in the United Kingdom and the Netherlands. Op zoek naar een betere prognose van de psychose. Afscheidssymposium prof.dr. Durk Wiersma. Groningen, 7 juli 2011. J. van Weeghel. KRAS 1.0; de kwaliteit van het regionale aanbod schizofreniezorg. Resultaten van twee rondes van acht metingen. Bijeenkomst werkgroep onderzoek Phrenos. Utrecht, 2 september 2011. D. Boertien. Presentatie Het psychiatrisch stigma op LIVE bijeenkomst. Utrecht, 11 september 2011. J. van Weeghel. KRAS: de kwaliteit van het regionale aanbod schizofreniezorg 1. Resultaten van twee rondes van acht toetsingen (KRAS 1.0). 2. Op weg naar een vernieuwd instrument (KRAS 2.0). Bijeenkomst deelnemersraad Phrenos. Utrecht, 14 september 2011. 24
J. van Weeghel. Individual Placement and Support (IPS); results from SCION, a multisite RCT in the Netherlands. Congress Community Intergration for persons with psychiatric disabilities. Philadelphia, 19 september 2011. D. Boertien. Presentatie LIVE bij Emergis, 29 september 2011. J. van Weeghel. Individual Placement and Support (IPS) in the Netherlands. First European Congress on Assertive Outreach; Crossing Borders. Rotterdam, 6 oktober 2011. D. Boertien, M. van Bakel. Keynote FACT and Experts by Experience. First European Congress on Assertive Outreach; Crossing Borders. Rotterdam, 6 oktober 2011. J. van Weeghel. Stigma, rehabilitatie and recovery; an introduction. George Witte Remembrance. Leiden, 7 oktober 2011. J. van Weeghel. Herstel en rehabilitatie. Een inleiding. Studiedag Dijk en Duin. Castricum, 10 oktober 2011. D. Boertien. Presentatie LIVE; verzekerde invloed voor bijeenkomst zorgverzekeraars, 11 oktober 2011. J. van Weeghel. Psychiatrische rehabilitatie: stand van kennis. Studiemiddag Rehabilitatie Parnassia Bavo Groep. Capelle a/d IJssel, 11 oktober 2011. J. van Weeghel. Paneldiscussie naar aanleiding van het nieuwe boek Rehabilitatie in de Ouderenpsychiatrie. Noordelijke studiedag Ouderenpsychiatrie. Leeuwarden, 12 oktober 2011. D. Boertien. Presentatie WRAP bij Dijk en Duin, 13 oktober 2011. J. van Weeghel. Volwaardig burgerschap: de maatschappelijke dimensie van herstel. Lustrumsymposium De Waterheuvel. Amsterdam, 13 oktober 2011 J. van Weeghel. IPS: onderzoek en praktijk. Werkconferentie Herstel van het gewone leven. Tilburg, 21 oktober 2011. J. van Weeghel. Maatschappelijk herstel. Rehabilitatiebenaderingen bij mensen met autisme. Congres Even-waardig. Doorwerth, 1 november 2011. J. van Weeghel. Arbeidsintegratie van mensen met psychosen. Studiedag Saxion voor arbeidskundigen. Beekbergen, 2 november 2011. 25
J. van Weeghel. Arbeidsintegratie van mensen met ernstige psychische aandoeningen. UWV Najaarscongres Kansen op werk voor mensen met een psychische aandoening. Amsterdam, w3 november 2011. J. van Weeghel. IPS voor mensen met een verslaving: een toelichting. Bijeenkomst Brijder Stichting. Alkmaar, 7 november 2011. J. van Weeghel. Rehabilitatie in Nederland: diversiteit in de delta. Studiemiddag Rehabilitatie van Dimence. Deventer, 11 november 2011. D. Boertien, M. van Bakel en J. van der Velden. Wat is er aan de hand met herstel. Phrenos Schizofreniecongres Minder bedden, betere zorg?! Zwolle, 24 november 2011. M. van der Wal, D. van Duin en R. van Gool. Richtlijn Schizofrenie 2011: highlights implementatie vervolg. Phrenos Schizofreniecongres. Zwolle, 24 november 2011. J. van Weeghel. Effectieve interventies om het publieke stigma te bestrijden. Phrenos Schizofreniecongres Zwolle, 24 november 2011. J. van Weeghel. Voorzitter workshop Rehabilitatiebenaderingen van bewezen waarde: hoe gaan IRB en IS goed samen in één zorgpraktijk? Phrenos Schizofreniecongres Minder bedden, betere zorg?! Zwolle, 24 november 2011. J. van Weeghel. Discussieleider Tranzo Zorgsalon. Ben ik goed in beeld? Over stigmatisering van mensen met psychische aandoeningen. Tilburg, 1 december 2011. 26
Kenniscentrum Phrenos Da Costakade 45 Postbus 1203 3500 BE Utrecht kcp@kcphrenos.nl www.kcphrenos.nl 030-29 31 626