Geef ouderen met een beperking een eigen stem! Zorg en ondersteuning voor oudere mensen met een verstandelijke beperking
Wat gaan we doen? We gaan het hebben over zorg en ondersteuning voor ouderen met een verstandelijke beperking. Kijken vanuit cliëntenperspectief. 1. Voorgeschiedenis: onderzoek naar ervaringen (presentatie) 2. Over wie gaat het? (dvd presentatie) 3. Kijken vanuit cliëntenperspectief (voorbeelden aan de hand van foto s) 4. Wegwijzers als hulpmiddel voor familie en vertegenwoordigers (presentatie) 5. In gesprek over aandachtspunten in de wegwijzers (samenspel)
Voorgeschiedenis Mensen worden steeds ouder. Ook mensen met een verstandelijke beperking die gebruik maken van de diensten van een zorginstelling. Zijn zorginstellingen voorbereid op deze groep ouder wordende mensen? Hoe kunnen mensen met een verstandelijke beperking, samen met hun naastbetrokkenen, er voor zorgen dat zij goede zorg en ondersteuning krijgen, die past bij het ouder worden?
Voorgeschiedenis Kwaliteit van leven kent geen leeftijd en beperking Inventariserend onderzoek naar ervaringen van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking die van instellingszorg gebruik maken
Voorgeschiedenis Doelstelling onderzoek: In beeld krijgen of zorgaanbieders voldoende rekening houden met wijzigende behoeften op gebied van wonen, dagbesteding en zorgverlening. In beeld brengen van knelpunten en positieve ervaringen. Ideeënvorming door bestaande ervaringen te inventariseren. Doel: een handreiking ontwikkelen voor cliëntvertegenwoordigers en cliëntenraden (te gebruiken bij overleg met de instelling en het toetsen van instellingsbeleid).
Voorgeschiedenis Een greep uit de uitkomsten: In zorgplannen onvoldoende aandacht voor veranderende zorgvraag bij ouder worden. Verhuizing op latere leeftijd heeft grotere emotionele impact op cliënt. Behoud van sociale contacten belangrijk. Ouder wordende mensen moeten betrokken blijven bij sociaal netwerk door deelname aan maatschappelijke en sociale activiteiten. Merendeel ouder wordende mensen voelt zich sociaal en emotioneel veilig in de woonsituatie.
Voorgeschiedenis Uit onderzoek wordt duidelijk: Veel mensen weten niet of zorginstellingen rekening houden met steeds meer ouder wordende mensen. En dus met de wensen van deze mensen. Belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan. Behoefte aan materialen hierbij. Wegwijzers en handreiking voor familie en vertegenwoordigers
Over wie gaat het? Ouder wordende mensen mensen met een verstandelijke beperking ouder dan 40 tot 50 jaar mensen met Down syndroom: vanaf hun 40 ste al te maken met dementie mensen met ernstige, meervoudige beperkingen: vanaf hun 40 ste intreden van verouderingsprocessen mensen die gebruik maken van de diensten van een zorginstelling NB: Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), in 2001 14 % van de mensen met een verstandelijke beperking ouder dan 50 jaar (16.000 cliënten) in 2020 23 % (26.000 cliënten). Groeiend aantal mensen. Ieder mens wordt op zijn eigen wijze ouder. We doorlopen niet allemaal hetzelfde proces.
Over wie gaat het? Filmpje kijken: Je veilig voelen als je afhankelijk bent van anderen
Kijken vanuit cliëntenperspectief Voorbeeld 1 verhuizen en protocollen
Kijken vanuit cliëntenperspectief Voorbeeld 2 eigen meubels kamer per individu
Kijken vanuit cliëntenperspectief Voorbeeld 3 douchen
Kijken vanuit cliëntenperspectief Voorbeeld 4 kijken naar mensen eten en kleuren observeren en doorgeven kennis
Wegwijzers als hulpmiddel 5 wegwijzers: wonen en veiligheid dagbesteding en vrije tijd zorg en welzijn bijzondere aandachtsgebieden algemeen beleid Mogelijkheden: alle wegwijzers invullen - totaalbeeld van zorg en ondersteuning voor cliënt kiezen welk onderwerp van belang in situatie cliënt
Wegwijzers als hulpmiddel Wat kunnen familie en vertegenwoordigers met de wegwijzers? Het maakt hen bewust van de zorg en ondersteuning die er is Het zorgt er voor dat zij aandachtspunten formuleren over wat anders kan Het biedt een basis voor een gesprek met de zorginstelling (verbetering van de communicatie)
Wegwijzers als hulpmiddel Wat kunnen cliëntenraden, begeleiders en bestuurders met de wegwijzers? Signalen verzamelen en bespreekbaar maken Zorgen voor bespreekmomenten zorg en ondersteuning Kijken vanuit professie én cliëntenperspectief
Aan de slag met wegwijzers Samenspel Vijf groepen van vijf personen Iedere groep een ingevulde wegwijzer (casus) Wat zijn verbeterpunten? Hoe breng je dit in een gesprek aan de orde?
Tot slot Fijn ouder worden, ook als je een beperking hebt!
KansPlus Belangennetwerk verstandelijk gehandicapten www.kansplus.nl Buro Opaal maakt moeilijke informatie toegankelijk www.buro-opaal.nl VraagRaak Steunpunt medezeggenschap cliëntenraden w.vraagraak.nl