1. Kijk naar de titel en de tussenkopjes van de tekst. Kijk ook naar het plaatje. Waar gaat de tekst over? 2. Tijdens deze les let je extra op moeilijke woorden in de tekst. Kies of je opdracht 1 met hulp of zonder hulp wil maken. Zonder hulp: onduidelijkheden ophelderen 1. Lees de tekst actief. Schrijf de volgende tekens in de kantlijn bij de tekst om te laten zien dat je actief leest. X wist/dacht. * Dit is belangrijk.? Hier heb ik een vraag bij.?? Dit snap ik niet.! Dit valt me op! N Dit is nieuw voor me. Dit klopt niet met wat ik al 2. Bekijk de woorden waar je een?? bij hebt geschreven en onderstreep ze in de tekst. Wat betekenen deze woorden? Gebruik de tekst om achter de betekenis te komen, of zoek de betekenis op in een (online) woordenboek. Met hulp: onduidelijkheden ophelderen 1. Lees de tekst. Kom je tijdens het lezen een moeilijk woord tegen? Zet er dan een streep onder. Lees daarna de uitleg. Als je een tekst leest, kom je soms onbekende woorden of ingewikkelde zinnen tegen. Je kunt die niet altijd opzoeken in een woordenboek, dus moet je zelf op zoek gaan. In de woordhulp van het stappenplan staan handige tips. Gebruik bij deze opdracht de volgende tips: Lees de zin zelf nog eens een keer rustig door. Lees een stukje terug of verder. Kijk naar het woord of de zin. Lijkt een deel al bekend? Wat weet je er al van? Om te checken of je echt begrijpt wat er staat, kun je iets in je eigen woorden uitleggen. Aan jezelf of aan een ander. 2. Hoe goed ken je de woorden en uitdrukkingen in het schema op de volgende bladzijde? Geef eerst bij elk woord aan hoe goed je een woord kent. 1: je weet echt niet wat het woord betekent 2: je hebt het woord wel eens gezien of gehoord 3: je weet ongeveer wat het woord betekent 4: je kent dit woord en je kunt de betekenis geven pagina 1 van 6 pagina 1 van 6
3. Bespreek met elkaar hoe goed jullie de woorden al kennen. Zijn er woorden waarbij je een 4 hebt gezet? Leg dan in je eigen woorden aan de ander uit wat het woord betekent. 4. Kijk voor de woorden met een 1 of 2 nog een keer in de tekst. Gebruik één van de tips uit de uitleg om achter de betekenis te komen van deze woorden. Schrijf de betekenis en de tip die je gebruikt hebt op in het schema. 5. Staan er nog andere woorden in de tekst die je niet kent? Schrijf ze hier op en leid de betekenis af. Gebruik de woordhulp. _ 1. oogsten (titel) 1/2/3/4 betekenis strategie 2. de competitie (regel 11) 3. de oorlogsveteraan (regel 12) 4. op de kaart zetten (regel 14) 5. visueel (regel 17) 6. de discipline (regel 20) 7. de equipe (regel 26) 8. bedrijven (regel 30) 9. hun opwachting maken (regel 36) 10. het boegbeeld (regel 39) 11. geamputeerd (regel 41) 12. omarmen (regel 49) pagina 2 van 6 pagina 2 van 6
13. de toelage (regel 54) 14. profiteren van (regel 56) 15. uitwijken naar (regel 63) Een ontwikkelingsschema maken In de tekst heb je kunnen lezen hoe de paralympische sport zich in de loop der jaren ontwikkeld heeft. Hoe was het vroeger? En hoe is het nu? Vul het schema in. aantal atleten Vroeger Anno 2016 aantal sporten sporten als beroep status van atleten inkomsten atleten In 2018? zendtijd Sommige informatie staat niet letterlijk in de tekst, maar moet je afleiden. Dit betekent dat je tussen de regels moet lezen. pagina 3 van 6 pagina 3 van 6
Vragen beantwoorden over de tekst 1. In regel 3 lees je dat de journalist in kwestie heeft zitten slapen. Leg in je eigen woorden uit wat hier wordt bedoeld. 2. Lees het stukje onder het kopje Oorsprong nog eens. Stel dat paralympisch zwemster Liesette Bruinsma in 1960 aan de eerste Paralympische Spelen mee had willen doen. Kon dat wel of niet? Licht je keuze toe. 3. Lees regel 30-34: De uitzonderingen zijn omvang zijn anders. Waarom bedrijven sommige paralympische sporters hun sport niet fulltime? 4. Lees regel 49-50. Waarom wilden bedrijven de paralympische sport vroeger niet sponsoren? 5. Sportmarketeer Bob van Oosterhout heeft het in regel 51 over de persoonlijke verhalen van de paralympische atleten. Wat is het persoonlijk verhaal van Marlou van Rhijn? En wat is het persoonlijk verhaal van Ronald Hertog? Het persoonlijk verhaal van Marlou van Rhijn: Het persoonlijk verhaal van Ronald Hertog: 6. Check jezelf door de volgende vragen te beantwoorden: Heb je de tekst begrepen? Welke nieuwe woorden heb je geleerd uit de tekst? Welke aanpak om achter de betekenis van moeilijke woorden te komen helpt jou het meest? A. teruglezen in de tekst B. de zin opnieuw lezen C. verder lezen D. eigen kennis gebruiken pagina 4 van 6 pagina 4 van 6
1. Lees de uitleg. Een debat voeren (extra opdracht) Debatteren is discussiëren met regels. Een discussie ontstaat als je het met iemand ergens over oneens bent. Je probeert de ander dan te overtuigen van je gelijk door argumenten aan te voeren. Een debat wordt georganiseerd over een specifiek onderwerp en er doen sprekers aan mee van wie je van tevoren weet dat ze het met elkaar oneens zijn over dat onderwerp. Zij worden verdeeld in voor- en tegenstanders. Ook worden vooraf enkele spelregels afgesproken, bijvoorbeeld dat het debat maximaal een bepaalde tijd duurt. Daarnaast probeer je bij een debat niet elkaar te overtuigen, maar een derde partij (de jury). Deze mensen nemen aan het einde van het debat een beslissing over wie het het beste gedaan heeft. De debaters proberen dus niet elkaar te overtuigen, maar het publiek, de rechters of de jury. Bekijk hier een filmpje over debatteren in de klas: https://www.youtube.com/watch?v=8mga2tyrvuk 2. Jullie gaan een debat voeren over de hoeveelheid zendtijd rondom de Paralympische Spelen. De stelling luidt: Media moeten verplicht worden evenveel aandacht te besteden aan de Paralympische Spelen als de Olympische Spelen. STAP 1: Argumenten bedenken Bedenk een argument vóór en een argument tegen de stelling. Je zult merken dat je de stelling altijd van twee kanten kunt bekijken en daar argumenten bij kunt vinden. Zet de argumenten in het schema hieronder. Leg je argument zo goed mogelijk uit zodat iedereen snapt wat je bedoelt: vooral de jury moet jou straks heel goed kunnen volgen. Probeer vooral ook een voorbeeld te bedenken: denk aan iets wat je zelf hebt meegemaakt of wat je hebt gezien in de krant/op televisie/op internet. pagina 5 van 6 pagina 5 van 6
Voor Argument in één woord: Tegen Argument in één woord: Argument: Argument: Uitleg: Uitleg: Bijvoorbeeld: Bijvoorbeeld: STAP 2: Uitleggen en voorbeelden bedenken in tweetallen Werk samen met een klasgenoot. Je hebt 2 minuten om elkaar te vertellen wat je argument is en dat uit te leggen met voorbeelden erbij. Als je niet snapt wat je klasgenoot vertelt, zeg je dat en help je om het argument duidelijk te krijgen. STAP 3: Vergaderen De docent verdeelt de klas in voorstanders, tegenstanders en een jury. De voor- en tegenstanders kiezen elk een voorzitter. Bespreek de argumenten die jullie bedacht hebben en kies de drie beste argumenten. Kies ook wie van jullie het betoog gaat houden. Een betoog is een spreekbeurt van 1 minuut die je straks voor de jury gaat houden en bestaat uit de drie gekozen argumenten. STAP 4: Betoog houden (2 minuten) De voorstanders beginnen hun betoog als eerste, daarna de tegenstanders. Elk groepje heeft één minuut om zijn betoog te houden. Na elk betoog applaudisseert iedereen, ook de tegenstanders en de juryleden. STAP 5: Het debat (6 minuten) Voer nu als klas het debat. De voorzitter van de jury geeft beurten. Als je iets wilt zeggen, ga je staan. De voorzitter geeft afwisselend de voor- en tegenstanders van de stelling een beurt. STAP 6: Jureren (5 minuten) De jury maakt tijdens het debat aantekeningen over presentatie, argumentatie en teamwork. Na afloop van het debat trekt de jury zich terug en krijgt de jury één minuut om de winnaar te bepalen. Daarna nemen zij weer plaats op hun stoelen. Een lid van de jury vertelt wie er gewonnen heeft en waarom. pagina 6 van 6 pagina 6 van 6