Diaconale Nieuwsbrief november 2012 vbm rkdiaconie rouwzorgvlaanderen presentie - werkgroepverder - KMS Woord vooraf Beste lezer, Op 31 oktober hoorde ik in het nieuws op de radio dat sleutels in de gevangenis van Leuven Hulp zoek waren. Sleutels: om iemand op te sluiten of om deuren te openen en mensen te ontvangen, te ontmoeten. Het project Tralies uit de weg wil in elk geval deuren openen en biedt vrijwilligers en gedetineerden de kans om mekaar als mens te ontmoeten. Over andere kansen tot ontmoeting en gesprek, over mogelijkheden om samen te zoeken en te bouwen aan een meer rechtvaardige en sociale samenleving, om op te komen voor de kleinen en zwakken, vertellen nog andere initiatieven in deze diaconale nieuwsbrief. Die ontmoetingen kunnen ook wat warmte brengen in deze kille novemberdagen. Veel leesplezier, Rik Beckers We houden graag rekening met je reacties en zijn ook benieuwd naar je diaconale projecten. Je kunt hier ook zelf een initiatief aankondigen of ideeën aanreiken. In de kijker Tralies uit de weg Ik zat in de gevangenis en jullie kwamen naar mij toe (Mt. 25, 36) Gedetineerden blijven mensen: mensen van vlees en bloed, kwetsbaar en kansarm, mensen met hun verlangens, twijfels, wroeging, hoop, ontgoocheling, onzekerheid, dromen, agressie, creativiteit Tussen ons en de gedetineerde staan grote muren, letterlijk en figuurlijk. Die muren bij manier van spreken slopen beogen we met het project Tralies uit de weg. Voor mensen is contact levensnoodzakelijk. Daar wil het project Tralies uit de weg aan werken. Doelstelling Het project: Tralies uit de weg wil werken aan de wederzijdse verbondenheid tussen de (gelovige) gemeenschap buiten de gevangenismuren en deze binnen de muren. De vrijwilliger van buiten kan een bruggenbouwer zijn waardoor gevangenis en samenleving meer op elkaar betrokken raken en de kloof tussen beide misschien wat smaller wordt. Daarnaast wil het project ruimte creëren opdat vrijwilligers uit de (kerk)gemeenschap én
gedetineerden samen kunnen werken rond zingeving en kwaliteit van leven en dit vanuit een evangelische inspiratie. We staan in de gesprekken stil bij vragen die het bestaan van een mens diepgaand raken. Bovendien willen we de gekwetste mens nabij zijn. We vertrekken van de overtuiging dat geen mens kan of mag herleid worden tot de som van zijn fouten, ook niet als dit erge feiten zijn. Omzien naar en zorg dragen voor een gemarginaliseerde groep wordt in dit project concreet ingevuld. Werkwijze Een aantal vrijwilligers (een 6-tal) en gedetineerden in de gevangenis (een 6-tal) vormen samen, onder leiding van een gespreksleid(st)er en in aanwezigheid van de aalmoezenier één gespreksgroep. Zowel de vrijwilligers als de gedetineerden ontmoeten mekaar op de eerste plaats als medemens. De gelijkwaardigheid van mensen is het leidend principe van de bijeenkomsten. Gespreksonderwerpen gaan telkens over diepmenselijke thema s die de brug slaan tussen mensen van buiten en mensen van binnen en tussen de wereld van de gedetineerden en de samenleving buiten. De groep kiest haar thema s niet zelf, al worden de gespreksonderwerpen gekleurd door de ervaringen van de deelnemers. Zinvolheid van het project Voor de gedetineerden De gedetineerden die aan een gespreksgroep deelnemen, zijn verrast in de vrijwilligers een nietrepressief gelaat van de samenleving te zien. Voor veel gedetineerden is het een openbaring dat er mensen van buiten bereid zijn om naar hen te luisteren, met hen te praten, hen nabij te zijn. Ze zijn verrast niet beoordeeld of veroordeeld te worden. Deze gespreksgroep helpt mij om met mezelf in het reine te komen. Ik ben ook slachtoffer van mijn eigen gedrag. Het helpt in het aanvaarden van mijn straf. Ik leer er mea culpa zeggen. Ik heb meer zicht gekregen op wie ik ben, hoe ik me gedraag, hoe ik mijn leven moet aanpakken. (gedetineerde) Gedetineerden vinden er de ruimte om dingen te vertellen die zij anders niet kwijt kunnen (tenzij in een persoonlijk gesprek met de aalmoezenier). Zij ervaren de gespreksgroep als een vrijplaats waar men mag zijn zoals men zich voelt. Emoties als pijn, verdriet, woede, wrok kunnen worden geuit zonder zich sterk te moeten houden voor de omgeving waarin zij leven. Gedetineerden ervaren er de vrijwilligers als mensen die niet komen vanuit het systeem of vanuit een beroepsfunctie. Zij zitten er als mens naast mensen. Dank u voor de kracht die jullie ons geven om aan onszelf te werken om later in de maatschappij te bewijzen dat we nog de moeite waard zijn. (gedetineerde) Voor alle duidelijkheid willen we nog vermelden dat de veroordeling en de straf die er op volgde geen gespreksthema is. De deelnemers aan een gespreksgroep kennen enkel elkaars voornaam. Voor de vrijwilligers De vrijwilligers krijgen de kans om kennis te maken met een ongekende wereld waar veel vooroordelen over bestaan. Zij krijgen vooral de mogelijkheid om genuanceerd te kijken naar en te praten met medemensen. Vrijwilligers ontmoeten vlug de mens achter de dader. Misschien is het dit wat me het meest zal bij blijven: elke gevangene is een mens, die de straf uitzit voor wat hij ooit misdaan heeft, maar die daarom niet minder mens is, met zijn dromen en ontgoochelingen, met zijn zekerheden en twijfels, met zijn sterke kanten en zijn zwakheden,
kortom, een mens als wij. (vrijwilliger) Tijdens de bijeenkomsten ervaren vrijwilligers dat levens van gedetineerden vaak heel complex zijn. Zij ervaren dat je er niet zomaar op een goedkope manier kan over spreken. Zij zien dat de realiteit veelkleuriger is dan de clichés. Wij hebben er veel bij geleerd en gedeeld: ongeluk en verdriet maar ook hoop en wilskracht om er uit te geraken. (vrijwilliger) Velen komen tot de ervaring dat ze het er waarschijnlijk niet beter zouden vanaf gebracht hebben mochten ze hetzelfde leven gehad hebben. Het wordt hen duidelijk dat de samenleving niet zomaar bestaat uit goede ofwel kwade mensen. Kansen en mogelijkheden De ontmoeting van vrijwilligers en gedetineerden biedt enerzijds de kans om als kerkgemeenschap gestalte te geven aan het vertrouwen dat Jezus in mensen stelde door hen niet vast te pinnen op het begane kwaad maar op zoek te gaan naar wat iemand (nog) tot mens maakt én dit te bemoedigen. Barmhartigheid betonen die niet toedekt, die wel respect vertoont, zich zorgzaam opstelt en echte vragen niet uit de weg gaat. Het kwaad niet ontkent. Anderzijds is de ontmoeting met gedetineerden als een spiegel die voorgehouden wordt. Een spiegel die bewust laat worden van eigen onmacht, falen, kwaad, schaamte, schuld in de omgang met jezelf en de anderen. Als kerkgemeenschap kunnen wij ons in dit project tonen als dienende kerk. Een kerk die zwakke mensen nabij wil zijn. Die het geknakte riet niet breekt (Jesaja 42, 3) en zo meeleeft met de gevangenen onder ons (Hebreeën 10, 34). Ook een bevrijdende kerk. En bevrijding is een wederzijds gebeuren: wie een stukje van leven wil breken en delen met gedetineerden bevrijdt niet alleen de andere maar ook zichzelf. Wie als vrijwilliger ontvankelijk en onbevangen de gevangenis intrekt, kan er verrijkt uitkomen. Ongewild kunnen gedetineerden onze leermeesters zijn, omdat ze ons de ogen openen voor hun complexe geschiedenis, omdat ze ons doen beseffen dat vele van onze vingerwijzingen (oordelen) nooit de werkelijkheid dekken. Het was een beklijvende ervaring, die elke deelnemer zonder twijfel diep heeft geraakt. Je krijgt veel terug voor je inzet. (vrijwilliger) Uitnodiging Spreekt dit project jou aan? Wil je er ook aan deelnemen? Meld je dan aan op onderstaand adres. Je krijgt een infobrochure toegestuurd. De gespreksgroepen gaan door in de gevangenis van Mechelen of Leuven Centraal. Rik Beckers, Varkensstraat 6, 2800 Mechelen, tel. 015/ 29 84 75, rik.beckers@vlbm.be Het project loopt ook in Brugge en Antwerpen. Speciale data 16 november internationale dag van de verdraagzaamheid 2 december: dag van de afschaffing van de slavernij
3 december internationale dag voor personen met een handicap 10 december dag van de universele verklaring van de rechten van de mens 18 december: internationale dag van de migrant Doordenkertjes Een boom die omvalt is spectaculairder dan een bos dat groeit Chinees spreekwoord Waarom leef ik? Echt, ik weet het niet. Ik leef graag. Meister Eckhart, 1260-1328 Tussen het volhouden door mag je best even uitrusten. Olaf Hoensen, 1958 Meditatief Je bent dichterbij dan je denkt Probeer er iedere dag wat van te maken. Het kan altijd beter, maar ook slechter. Probeer dat te beseffen! Het kan moeilijk zijn, omdat je altijd denkt aan de mooie momenten dat je niet opgesloten zat. Maar ik bid tot God en al komt je gebed niet meteen over, verman jezelf en geef nooit op; dus blijf hopen en blijf sterk. Want geloof en bidden hoef je niet alleen in de kerk. Het respect, dan krijg je respect. Praat met je medemens dan praat de medemens tegen jou. Geef je pijn, dan krijg je pijn. Hoe donker het ook is, probeer aan lichte momenten te denken. Ontvang, zoals je ontvangen wil worden. Dus als je leeft volgens deze zinnen, blijf je lachen in deze donkere orde. Geef niet op. Wanneer de dingen niet gaan, zoals je zou willen. Wanneer alles lijkt tegen te zitten, Geef niet op als het niet gaat, zoals je had gewenst. Ook al lijkt het of de hele wereld zich tegen je keert. Blijf knokken, blijf hopen. Het komt goed, je zult zien. Achter de wolken schijnt altijd de zon. Geef alles wat je hebt, juist nu. Want je bent dichterbij dan je denkt!
Gedicht van Jan, geschreven toen hij 15 in de gevangenis zat. Uit: Echt zijn. Jonge mensen over leven met aandacht. Valkhof Pers, 2012, p. 57. Aankondiging: INTERRELIGIEUZE ONTMOETING + VIERING moslims christenen Vrijdagavond 23 november is het reeds de 3 de maal dat christenen en moslims uit Mechelen een gezamenlijke viering en ontmoeting houden. Je mag dus gerust spreken van een jaarlijkse traditie. Dit initiatief beantwoordt aan een diepe nood, niet alleen bij ons als organisatoren maar even zeer bij het groeiend aantal aanwezigen. Onder hen opvallend heel wat jongeren uit beide religies. Elk jaar krijgen we van hen trouwens de uitdrukkelijke vraag of dit niet meermaals per jaar kan. Het moet echter haalbaar blijven. Daarom kiezen we voor één jaarlijkse maar kwalitatieve viering. Echte ontmoeting begint al bij dagdagelijkse contacten van mens tot mens. Ook al bestaat er op dat vlak nog heel wat koudwatervrees, een klein gebaar zoals het overhandigen van een wenskaart naar aanleiding van elkaars feesten kan daarbij al wonderen verrichten. Naast drempelvrees is er vaak ook nog heel wat onbegrip. Onbekend maakt immers onbemind. Met onze jaarlijkse viering en ontmoeting willen we kansen bieden om elkaar beter te leren kennen. In het respectvol luisteren en aanwezig zijn bij het bidden van andersgelovigen krijg je daartoe een unieke kans. Na de viering hebben we er uitdrukkelijk voor gekozen om elkaar bij een hapje en een drankje ook als medemens beter te leren kennen. Dit jaar viel de keuze op een verschillend ontmoetingsverhaal met andersgelovigen. Moslims en christenen kozen daarvoor elk een verhaal in hun eigen traditie. Je bent van harte uitgenodigd op vrijdag 23 november om 19.45 uur op onderstaand adres: BimSem, Bleekstraat 5, 2800 Mechelen [klik hier] Meer info: mechelen@kms.be of 0474/523 948 (Paul Van Bets) Aankondiging: Feesten met de buren. Kalender 2013 De nieuwe KMS Feesten met de Buren kalender voor volgend jaar beschikbaar. Deze 15de editie is een verjaardagseditie. Daarvoor hebben dit jaar een striptekenaar uitgenodigd toffe korte strips te tekenen over het interreligieuze, inter-levensbeschouwelijke en interculturele in Vlaanderen/België. We zijn erg blij met het resultaat. We hopen dat jullie ook zullen genieten van deze mooie kalender met grappige strips en dat jullie de kalender ook mee bij een breed publiek bekend zullen maken; Hier vinden jullie meer uitleg:
Je kan deze kalender bestellen bij Rik Beckers vlaamsbrabant@kms.be
Aankondiging: Diaconaction 23 November 2012-25 November 2012 Op 23, 24 en 25 november komen jongerengroepen in actie voor mensen in hun omgeving. Wat gaan ze doen? Dat bepalen ze zelf. Verspreid over heel Vlaams-Brabant kijken jongerengroepen in hun omgeving waar en hoe ze iets voor de mensen kunnen betekenen. Samen zetten we ons christelijk geloof om in daden. Voor meer informatie en opgave van je groep kan je mailen naar hans.homble@ijd.be Op de site www.diaconaction.ijd.be vind je tal van voorbeelden van acties. Medestanders gezocht WERKGROEP VILVOORDE VERZET ZICH TEGEN ARMOEDE kon op 17.10.2012 in het nieuwe Kanaalpark te Vilvoorde (dicht bij de brug) een monument "De Steen" onthullen, naar het voorbeeld van 25 jaar terug, 17.10.1987 in Parijs, op het Trocadero-plein. Wij (werkgroep Vilvoorde verzet zich tegen armoede) zijn op zoek naar "medestanders" die mee willen opkomen voor slachtoffers van honger, uitsluiting en geweld. Wil je medestanders worden, neem dan contact op met de werkgroep p/a Rollewagenstraat 152 1800 Peutie tel. 0498 51 47 54 e-post: warmkracht@gmail.com 1 x per jaar zullen we u op de hoogte houden van de activiteiten op 17.10 meer info: zie ook webruimte van (W)armkracht... armen aan het woord www.warmkracht.be Dit is een initiatief van Vicariaat Vlaams-Brabant en Mechelen www.kerknet.be/vbm rik.beckers@vlbm.be