11 tips voor accenten in foto s Han Sieveking Whitepapers 2014 Fotoacademie
MISSION STATEMENT De Fotoacademie leidt op inspirerende wijze een student op tot een bewuste, zelfstandige (beroeps)fotograaf in het hogere segment, met een eigen visie en onderscheidend werk.
11 tips voor accenten in foto s 3 11 tips voor accenten in foto s Auteur: Han Sieveking Copyright: Fotoacademie, 2014. Uitgave: Fotoacademie, Postbus 22, 1000 AA Amsterdam. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur, c.q. de Fotoacademie.
4
Inhoud 5 inhoud ACCENTEN 6 1 Introductie 6 2 Accenten door weinig scherptediepte 6 3 Accenten door beweging 7 4 Accenten door standpunt 8 5 Accenten door licht/donker 9 Inspiratie door de Fotoacademie 12
11 tips voor accenten in foto s > 1 Introductie 6 accenten 1 Introductie We kunnen accenten aanbrengen op zeer veel verschillende manieren: plaatsing in het beeldvlak, scherp/onscherp, beweging, licht/donker, groot/klein, (afwijkende) kleur, kader, beeldverhouding, vorm en lijn, standpunt, (afwijkende) vorm, lijnvoering, etc. In deze whitepaper zullen we ons richten op het aanbrengen van accenten door: - scherptediepte - beweging - standpunt - licht/donker Scherptediepte en bewegingsonscherpte komen voort uit opnametechnieken als diafragma en sluitertijd, standpunt heeft veel raakvlakken met de compositie van de foto en licht/donker hangt samen met het bewust toepassen van contrast. 2 accenten door weinig scherptediepte In dit geval gaat het om het bewust toepassen van weinig scherptediepte: je stelt scherp op het onderdeel waar je het accent wilt hebben en door de keuze van een grote diafragma-opening (=een kleine diafragmawaarde, F 2 of F 2,8) zullen de objecten voor of achter het scherptevlak minder scherp zijn. Om de voor- en/of de achtergrond werkelijk onscherp in beeld te hebben, moet de relatieve afstand tussen het hoofdonderwerp en de voor- of achtergrond vrij groot zijn. En zul je de onderwerpen niet te klein moeten afbeelden.
11 tips voor accenten in foto s > 2 Accenten door weinig scherptediepte 7 De kunst is natuurlijk het accent (meestal het scherpe onderdeel) juist te kiezen (en daarin speelt ook de compositie beslist een belangrijke rol). Vaak wordt er gesuggereerd dat je een telelens moet gebruiken. Dit helpt beslist (omdat je met een telelens de onderwerpen dichterbij haalt en dus relatief groot afbeeldt), maar het is niet per se noodzakelijk. De keuze voor een groothoeklens is bij deze techniek beslist af te raden. Tips: - Zorg dat je het hoofdonderwerp relatief groot afbeeldt. Dit kan door er dicht op te gaan of een telelens te gebruiken. - Kies een grote diafragma-opening, bij voorkeur zet je het diafragma helemaal open. - Zorg dat er een ruime afstand is tussen het hoofdonderwerp en de voor- of achter grond. 3 accenten door beweging Als je foto s bekijkt waar door bewegingsonscherpte (en dan praten we natuurlijk niet over de per ongeluk onscherpe foto s die menig familiealbum sieren) een deel onscherp is gemaakt dan zie je meestal dynamische beelden met een krachtige uitstraling. Voorwaarde is wel dat je een sluitertijd kiest die lang genoeg is om de gewenste bewegingsonscherpte te realiseren. Houd er daarbij rekening mee dat het altijd gaat om de relatieve bewegingssnelheid (in je zoeker). Een straaljager die met de snelheid van het geluid hoog boven je langs vliegt zal met een standaardlens gefotografeerd (en natuurlijk slechts heel klein in beeld) nauwelijks onscherp te krijgen zijn; een wielrenner die op ongeveer twee meter afstand langs je fietst zal nauwelijks scherp af te beelden zijn. Kortom: kijk hoe snel de beweging is in je zoeker en pas de sluitertijd daarop aan. Welke sluitertijd moet je kiezen? Geen idee. Dit is nu typisch een geval van uitproberen en ervaring opdoen. En natuurlijk kun je je die ervaring heel snel eigen maken, want je kunt meteen na de opname op het display zien of de onscherpte je bevalt.
11 tips voor accenten in foto s > 3 Accenten door beweging 8 Bij accenten door beweging heb je nog de keuze uit twee mogelijkheden: je houdt de camera stil en het bewegend object wordt onscherp afgebeeld, of je trekt de camera mee met de beweging van het object waardoor dit (min of meer) scherp wordt afgebeeld en de omgeving onscherp wordt (er ontstaan strepen in de achtergrond). De methode van het meetrekken vraagt wel enige oefening...) Tips: - Kies een lage ISO-waarde zodat je langere sluitertijden krijgt. - Bij lange sluitertijden kan een statief goede diensten bewijzen. - Bepalend is hoe snel het onderwerp beweegt in de zoeker. 4 Probeer het maar eens uit op een expositie: hang een paar foto s op die met een lange telelens zijn gemaakt en even verderop een paar foto s die met een super groothoek gemaakt zijn. Je zult zien dat de bezoekers bij de groothoek foto s dichterbij gaan staan (meer naar/in het beeld worden gezogen) en bij de tele foto s meer afstand nemen. Accenten door standpunt Als je als fotograaf meer afstand houdt van je onderwerp zal ook de foto afstandelijker overkomen. Zeker als je ook nog eens een teleobjectief gebruikt. In de regel kun je stellen dat foto s gemaakt met een lange telelens automatisch voor meer afstand zorgen tussen de foto en de beschouwer. Andersom zul je door te werken met een groothoek en dichter op het onderwerp te kruipen bewerkstelligen dat er meer diepte in de foto komt en de beschouwer ook betrokken wordt bij de voorstelling. Juist het gebruik van de groothoeklens en het zorgvuldig kiezen van je standpunt geeft je de mogelijkheid dynamische foto s te maken.
11 tips voor accenten in foto s > 4 Accenten door standpunt 9 Hieronder zie je twee foto s waarbij goed gebruik gemaakt is van de dynamische werking van de groothoek, nog versterkt door het standpunt van de fotograaf. In de linker foto is er ruimte aan de rechterkant waar de twee andere kinderen in de lucht hangen. In de rechter foto is de kracht van het tegenlicht goed gebruikt. In de foto linksonder wordt de gans relatief groot weergegeven doordat de fotograaf èn dichtbij èn een laag standpunt heeft gekozen. In de foto rechts heeft de fotograaf het principe van laag standpunt en heel dichtbij nog wat extremer toegepast (waardoor je tevens weinig scherptediepte krijgt). Tips: - Ga met een groothoeklens dichtbij het onderwerp. - Plaats het onderwerp op ongeveer 1/3 en zorg voor een boeiende achtergrond. 5 Accenten door licht/donker In veel gevallen zal een lichter object meer aandacht vragen dan een donker onderdeel van de foto. Daarnaast zullen onderdelen met een (patroon van) hoog contrast ook meer aandacht trekken.
11 tips voor accenten in foto s > 5 Accenten door licht/donker 10 ZO MOET HET NIET Je ziet hier een voorbeeld van een foto waarbij de fotograaf via weinig scherptediepte probeert het accent op de duif te leggen, terwijl de (onscherpe) witte partijen in de achtergrond beslist (te) veel aandacht vragen. Hieronder zie je twee afbeeldingen waar de fotograaf goed gebruik heeft gemaakt van licht en schaduw. Bij de linker foto speelt beslist ook de kleur een grote rol (de rode kleding steekt optimaal af tegen de groene achtergrond) maar ook de plastische werking van het licht op het gezicht en de kadrering door de donkere partijen aan de linkerkant en rechtboven maken dit tot een sterke foto. De rechter foto kent een veel subtieler kleurgebruik. Hier zien we eigenlijk twee accenten ontstaan: de donkere figuur van de persoon rechts die sterk contrasteert met de lichte muur erachter (accent door contrast) en de personen links die oplichten in de achtergrond (accent door licht donker, maar deels ook door kleur). In de foto s hiernaast en op de volgende pagina zie je nog meer voorbeelden van het gebruik van licht om accenten aan te brengen of de foto spannender te maken.
11 tips voor accenten in foto s > 5 Accenten door licht/donker 11 Tips: - Ga op zoek naar grote contrasten. - Werk met plaatselijk licht, zoals een smalle lichtbundel van de zon in een bos of in een steeg, of bijvoorbeeld licht door een klein raam. - Voeg desgewenst flitslicht toe waarmee je objecten dichtbij extra licht kunt geven.
12 inspiratie door de fotoacademie We hopen dat deze whitepaper van de Fotoacademie je helpt om een nóg betere fotograaf te worden. Want dat is wat wij doen: ambitieuze fotografen opleiden tot Prijswinnende Topfotografen. Ben je klaar voor de volgende stap in je ontwikkeling? De Fotoacademie biedt een breed scala aan creatieve vakopleidingen op topniveau. Of je nu verder wilt in autonoom werk, portretten, reportages, mode, sport of journalistiek. Op onze academie kies je zélf de route die jij wilt bewandelen. Maar let op: onze toonaangevende opleidingen zijn niet voor iedereen weggelegd. Alleen de mensen die de beste in hun vakgebied willen worden zijn op hun plek bij de Fotoacademie. Meer weten over onze programma s? Ga nu naar www.fotoacademie.nl en download de brochure! the influence of photographers
ONDERWERP, THEMA, CONCEPT, MOODBOARD A/DD Han Sieveking 10 tips om te werken met available light Han Sieveking Whitepapers 2014 Fotoacademie karakter en visie