RI&E zoönosen 29 maart 2012 NVvA Symposium 2012
nvwa Per 1-1-2012: Algemene Inspectiedienst (AID), Plantenziektenkundige Dienst (PD) Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) Werkzaamheden in vogelvlucht Diergezondheid (preventie, bestrijding verdenkingen) Dierwelzijn Diergeneesmiddelen Vleesketen/voedselveiligheid slachthuizen, uitsnijderijen Meststoffen 29 maart 2012 2
2010: 1.025 meldingen Casussoort Aantal meldingen % van het totaal % positief Aviaire influenza 111 11% 1% Q-koorts (totaal) 147 14% 24% Waarvan Dier 4 <1% 25% Humaan 61 6% 7% Overig 82 8% 41% Rabiës (totaal) 152 15% 7% Waarvan Vleermuis 129 13% 8% Overig 23 2% 0% Psittacose (totaal) 97 9% 39% Waarvan Dier 45 4% 73% Humaan 52 5% 10% Brucella/Brucellose 197 19% 0% TBC 89 9% 7% 29 maart 2012 3
RI&E Zoönosen Doel: Risico s zoönosen bij dierziektenverdenking en bestrijding Welke zoönosen vormen een risico? Wat is de ernst van het risico? In welke mate is het risico beheerst? Welke maatregelen zijn aanvullend nodig? 29 11 maart oktober 2012 2011 4 4
Risico-inventarisatie Team Arbo Unie Bedrijfsarts Projectleider Arbeidshygiënist Activiteiten Literatuuronderzoek Vakliteratuur Documenten EL&I Gesprekken Groepsinterviews (8) Gesprek zoönosedeskundige (Rabiës) Gesprekken interne/externe deskundigen Observaties/bedrijfsbezoeken Kinderboerderij (NCD) Hobbyist (Psittacose) Papegaaienopvang (Psittacose) Kalkoenenmesterij (AI) Boerderij (Q-koorts) Observatie bij briefing Q-koorts Research bereikbaarheid protocollen etc. 29 maart 2012 5
Risico-evaluatie Risico = Ernst x Besmettingskans 29 maart 2012 6
Risicomatrix Niet ernstig, goed te behandelen; geen risico complicaties Matig ernstig, goed te behandelen; incidenteel complicaties Ernstig en/of moeilijk te behandelen; kans ernstige complicaties Nihil Gering Gering Gering/Matig Gering Gering Gering/Matig Matig Redelijk Gering/Matig Matig Ernstig Hoog Matig Ernstig Ernstig 29 maart 2012 7
Bio-arbeidshygiënische strategie (BAH) Bronaanpak Organisatorische maatregelen Technische maatregelen Gedrag, hygiëne PBM Vaccinatie PEP PBM=persoonlijk beschermingsmiddel; PEP= postexpositie profylaxe 29 maart 2012 8
Enkele observaties Kritische momenten in de werkzaamheden Bij start bezoek geen PBM-gebruik Fysieke inspanning warmte/zweten Niet verstaanbaar op de werkplek afzetten adembescherming Eten, drinken en roken in de stal Niet of onvoldoende hygiëne Dragen van horloge/sierraden of piercings De douchewagen (schone en vuile gedeelte) Verwondingen worden onvoldoende verzorgd/verbonden Privé materialen mee in het bedrijf/materialen mee naar huis 29 maart 2012 9
Blootstelling? Vier relevante opnameroutes Luchtwegen (micro-organismen gebonden aan stof) Mond (onvoldoende hygiëne voor het eten/drinken/roken) Ogen (wrijven met de vingers, direct stof in de ogen) Wondjes (open wondjes kunnen direct leiden tot blootstelling) 29 maart 2012 10
Risicoclassificatie Risico wordt sterk bepaald door verspreidingsroute AI, Q-koorts, Psittacose, Rabiës, STEC O 157 (EHEC) Huidgerelateerde zoönosen Mestgerelateerde zoönosen Abortusgerelateerde zoönosen Overige Ernstig Matig Gering/Matig Gering Aviaire influenza Q-koorts Psittacose Ecthyma (Orf) Runder-tbc Rabiës Campylobacter Overige zoönosen Aanvullende maatregelen Barrièremaatregelen 29 maart 2012 11
Beheersmaatregelen zoönosen Goed geregeld (Technisch, PBM) Draaiboeken + protocollen Instructies Technische voorzieningen Persoonlijke bescherming Adviezen (Organisatorisch, gedrag, gezondheidszorg) Beleid aanvullen + vastleggen Risicogroepen, derden, vaccinaties, PEP, prikaccidenten, bij klachten Beleid jaarlijks evalueren Voorlichting & onderricht (hygiëne) Theorie vs. Praktijk Draagvlak/betrokkenheid nvwa brede instructies/protocollen Geen afwijkingen Toezicht, aanspreken 29 maart 2012 12
Conclusies Matrix goed werkbaar Indeling zoönosen Gewogen/onderbouwde prioritering Opdrachtgever/OR Risico uitgedrukt in objectief getal, maar de beleving van het risico is geheel anders Emoties en zorg meer een plaats geven Wederzijds begrip Beperken onrust/angst Voorkomen van overreacties 29 maart 2012 13 acceptabele beheersing van het risico