1. Nijmegen 4ever Energy Efficient

1. Nijmegen 4ever Energy Efficient 1A. De huidige situatie Conform het EU convenant of Mayors heeft Nijmegen een CO2 verminderingsdoelstelling van 20%. Deze doelstelling is in ons Klimaatbeleid vastgelegd en vindt ook uitdrukking in het Nijmeegs Energieconvenant. Nijmegen wil energieneutraal zijn in 2045. Dit betekent een 100% CO2-reductie in 2045 ten opzichte van referentiejaar 2008. De tabellen zijn berekend met behulp van de verbruikscijfers geleverd door de netwerkbeheerder in het programma Energie in Beeld. In figuur 1 is de totale CO 2 -uitstoot van Nijmegen weergegeven voor warmte en elektriciteit (in ton CO 2 ). De emissiefactor die gerekend is voor het stroomverbruik van de multinational NXP is genomen op 0.581 kg CO 2 -eq per kwh. De CO 2 -uitstoot is in 2012 gedaald in Nijmegen ten opzichte van 2008 met respectievelijk 4,6% (excl. NXP) en 6,4% (inclusief NXP), dit ondanks het feit dat de bevolking in Nijmegen is gegroeid van 161.358 inwoners in 2008 naar 165.253 inwoners in 2012. Nijmegen heeft met de grootste energiegebruikers in de stad een convenant gesloten om jaarlijks 3% CO2 te besparen. Jaar 2008 2009 2010 2011 2012 % verschil 2012 t.o.v. 2008 CO2 -uitstoot excl. 841320 828011 835912 820943 802782-4.6% NXP (ton CO2) CO2 -uitstoot incl. 961006 943630 951531 917970 899228-6.4% NXP (ton CO2) Figuur 1: Totale CO2-uitstoot Nijmegen Energie in beeld geeft direct inzicht in het energieverbruik en CO 2 -uitstoot Nijmegen sinds 2008. Het verbruik van NXP is apart gepresenteerd. NXP is een multinational die halfgeleiders produceert en is één van de grootste halfgeleiderfabricagecentra van Europa en verbruikt erg veel elektriciteit. In figuur 2 is de CO 2 uitstoot per jaar weergegeven naar categorie. 1000000 900000 800000 700000 600000 500000 400000 300000 Ton CO2-uitstoot NXP Ton CO2-uitstoot zakelijk Ton CO2-uitstoot particulier 200000 100000 0 2008 2009 2010 2011 2012 Figuur 2: CO2-uitstoot naar categorie

In figuur 3 is de CO 2 -uitstoot van het zakelijk verbruik weergegeven voor 2012 naar branche (exclusief NXP). Overige dienstverlening en Industrie heeft meeste CO 2 -uitstoot. Branche CO 2 -uitstoot (ton) Overige dienstverlening 127910 Industrie 62044 Financiële instellingen 42931 Gezondheids- en welzijnszorg 42246 Advisering, onderzoek 41599 Groothandel 29996 Verhuur van en handel in onroerend goed 29041 Detailhandel 24557 Openbaar bestuur; overheidsdiensten 23095 Bouwnijverheid 19922 Onderwijs 18636 Informatie en communicatie 16268 Logies-, maaltijd- en drankverstrekking (Horeca) 15271 Onbekend 14654 Vervoer en Opslag 11712 Productie en distributie van en handel in electriciteit, aardgas, 10934 stoom en gekoelde lucht Landbouw, bosbouw en visserij 8467 Sport en recreatie 8414 Cultuur 6166 Automotive 5436 Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer 5302 Verhuur van roerende goederen 3348 Beroepsbeoefenaren 1379 Winning van Delfstoffen 134 Figuur 3: CO2-uitstoot naar branche in 2012 In figuur 4 is de CO 2 -uitstoot per hoofd van de bevolking weergegeven voor warmte en elektriciteit (in ton CO 2 ). In alle gevallen is de CO 2 uitstoot per hoofd van de bevolking gedaald in 2012 ten opzichte van 2008. Jaar 2008 200 9 ton CO2-uitstoot/inwoner particulier verbruik ton CO2-uitstoot/inwoner particulier + zakelijk verbruik, exclusief. NXP ton CO2-uitstoot/inwoner particulier + zakelijk verbruik inclusief NXP Figuur 4: Ton CO2-uitstoot per inwoner Nijmegen 2010 2011 2012 % verschil 2012 t.o.v. 2008 1.51 1.53 1.49 1.47 1.41-6.4% 3.71 3.59 3.64 3.52 3.45-7.0% 4.45 4.30 4.35 4.11 4.03-9.4% De CO 2 -uitstoot (ton) per MWh elektriciteit voor Nijmegen is niet gespecificeerd omdat dat de herkomst van de verbruikte elektriciteit niet traceerbaar is voor Nijmegen. Uitgaand van de algemene emissiefactor voor Nederland is deze 581 ton CO 2 eq per MWh.

Emissies van vervoer worden vooral door het wegverkeer veroorzaakt: 385 kton in 2012 (figuur 5). Daarbij komt het railverkeer 7 kton (elektriciteit) en scheepvaart 3 kton (dieselolie). Figuur 5: Vervoersemissies in 2012 Omdat elektriciteitsopwekking en verkeer belangrijke veroorzakers zijn van emissies geeft de gemeente Nijmegen het goede voorbeeld aan de stad. Sinds 2008 kopen we samen met de buurgemeenten groene energie in (gas en stroom) voor het verbruik van de eigen organisatie. Ons hele wagenpark is afgelopen jaren vervangen door auto s op biogas. We stimuleren onze 1800 medewerkers zo milieuvriendelijk mogelijk te reizen. Voor trips tijdens het werk stellen wij openbaar vervoer, (elektrische) fietsen en e-scooters beschikbaar, waarmee sinds 2010 ruim 100.000 kilometer zijn afgelegd. Voor woon-werkverkeer hanteert de gemeente een zeer strikt vergunningenregime voor autoparkeren en stimuleert ze gebruik van de fiets met goede stallingen, douches en ook financieel bij aankoop fiets. Onze interne postbezorging gebeurt door fietskoeriers of met het wagenpark op biogas. Schepen die aanmeren aan de Waalkade kunnen sinds dit jaar gebruik van maken van walstroomvoorzieningen (groene stroom). Bij vernieuwing van straatverlichting wordt gebruik gemaakt van zuinige LED-armaturen. Ook bij het afvalwaterbeheer en de drinkwaterproductie reduceert het energieverbruik flink en daarmee dus indirect ook de CO2-uitstoot. Nijmegen heeft al sinds 1994 Rioleringsplannen en sinds 2001 een Waterplan. Doel is het afvalwater- en regenwaterafvoersysteem te optimaliseren. Steeds minder regenwater gaat naar het riool en wordt geïnfiltreerd. Minder pompcapaciteit is nodig bij de rioolgemalen en tegelijk wordt Nijmegen minder kwetsbaar voor hevige regenval. De rioolwaterzuiveringsinstallatie Nijmegen is energieneutraal en wekt binnenkort energie op. Vitens streeft bij haar drinkwaterproductie in Nederland in 2010-2020 naar 20% reductie energieverbruik en 50% CO2-reductie.

1B. In het verleden gestelde prestatiedoelen De gemeente Nijmegen werkt al lang bewust aan het klimaat, zowel met de burgers van de stad als met het bedrijfsleven en de kennisinstelingen. Een kort overzicht van ons klimaatbeleid: Initiatief door de gemeenteraad: Begin 2008 is de Kadernotitie Klimaat Een goed klimaat voor verandering door de Raad vastgesteld. De doelstellingen voor klimaat en energie zijn: klimaatneutrale organisatie in 2015; klimaatneutrale stad in 2032; 20 % duurzame energie in 2020. De gemeente wil gemeentebreed een energiebesparing van 3 % netto/jaar realiseren op het totale gas- en elektriciteitsverbruik binnen de gemeente. Hiervoor is een goed beeld nodig van het energieverbruik van de eigen organisatie,maar ook van de gehele stad. Dit is uitgewerkt in het Actieplan Klimaat 2008-2011. Millenniumgemeente In mei 2008 heeft gemeente Nijmegen zich aangemeld als Millennium Gemeente en zich bereid verklaard bij te dragen aan de per 2015 te realiseren acht Millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties. Nijmeegs Energie Convenant (NEC) Op 13 maart 2008 hebben veertien grote en vooraanstaande Nijmeegse bedrijven en instellingen het Nijmeegs Energie Convenant ondertekend (figuur 6). Deze veertien bedrijven en instellingen hebben afgesproken in drie jaar een structurele vermindering van ruim 1,2 miljoen ton CO2 te realiseren door energiebesparing en het investeren in nieuwe technieken. Van deze besparing komt 1,1 miljoen ton CO2 voor rekening van energiecentrale Electrabel door de ingebruikname van haar biomassacentrale in 2009. De overige 100.000 ton CO2-reductie komt van de overige deelnemende bedrijven en instellingen. Dit zijn: Alewijnse, ARN, BCTN, DAR, Dura Vermeer, gemeente Nijmegen, Hogechool Arnhem Nijmegen, N.E.C BV, NXP Semiconductors, Radboud Universiteit, Royal Haskoning, Smit Draad, Synthon, Talis en UMC St. Radboud. Met opmaak: Lettertype: (Standaard) Arial, 10 pt Figuur 6: Partners Nijmeegs Energie Convenant

Duurzaamheidsagenda 2011-2015 In haar coalitieakkoord Werken aan een duurzame toekomst 2010-2014 benadrukte het bestuurscollege een duurzaam, sociaal en economisch sterk Nijmegen. De stad wil zich blijven ontwikkelen, en forse stappen zetten naar klimaatneutraliteit. Deze ambitie staat ook centraal in het nieuwe coalitieakkoord 2014-2018 Samen voor Nijmegen, sociaal, duurzaam en ondernemend. De Raad vroeg per amendement van 14 juli 2010 om in de begroting het thema Duurzaamheid toe te voegen, zodat beter zichtbaar wordt welke inzet binnen de verschillende programma's is gericht op het gezamenlijk duurzaamheidsbeleid. Eén van de wethouders is speciaal belast met de portefeuille duurzaamheid. In de Duurzaamheidsagenda 2011-2015 zijn de volgende nieuwe doelstellingen benoemd: de gemeente Nijmegen is een klimaatneutrale organisatie in 2015 en energieneutraal in 2030. De stad Nijmegen is energieneutraal in 2045. Om deze doelen te realiseren wordt ingezet op vijf sporen: 1. een energieneutrale stad (inzetten op energiebesparing en duurzame energiebronnen als zon, wind en groengas) 2. een klimaatneutrale organisatie (duurzaam inkopen, energiezuinige gebouwen, volledig wagenpark op groengas) 3. een duurzame economie (stimuleren van innovatie op het gebied van duurzame energie; creëren van groene werkgelegenheid) 4. duurzame mobiliteit (schone en duurzame brandstoffen, stadsdistributie, investeren in fiets, openbaar vervoer) 5. duurzame stedelijke ontwikkeling (duurzaam bouwen, klimaatbestendige wijken, werken aan compacte verstedelijking) Figuur 7: De vijf sporen van het duurzaamheidsbeleid De Duurzaamheidsagenda krijgt dus vorm in vijf duurzame sporen waarbinnen gemeentelijke programma s samen met externe partners werken aan de realisatie van duurzaamheidsdoelen. Met de provincie en de Stadsregio is dat vooral op het gebied van duurzame mobiliteit. Met vele bedrijven en kennisinstellingen wordt gewerkt aan duurzame economie en energieneutraliteit. Maar ook wordt met vele partijen samengewerkt aan klimaatadaptatieve projecten om Nijmegen in 2045 een klimaatbestendige stad te maken. Hiervoor heeft Nijmegen de Intentieverklaring Ruimtelijke Adaptatie (Deltaprogramma, 2015) en het Mayors Adapt ondertekend.

Alle sporen hebben inhoudelijk invulling gekregen, duurzaamheid is verankerd in gemeentelijk beleid. Het uitwerken, borgen en verantwoorden van het duurzaamheidsbeleid op het niveau maatregelen en financiën vindt plaats binnen de begroting van de verschillende gemeentelijke programma s en in door ons aangegane samenwerkings-verbanden met strategische partners in de stad en de regio. Wij realiseren het duurzaamheidsbeleid namelijk niet alleen, maar in samenwerking met onze partners. Meer en meer krijgt de lokale overheid de rol van verbinder en facilitator. We zijn gestart met het co-creatieproces Power2Nijmegen, waarin 180 Nijmeegse bedrijven, instellingen en burgers samenwerken om Nijmegen energieneutraal te maken (figuur 8). Bedrijven zien duurzaamheid tegenwoordig vooral als economische kans. Dit krijgt vertaling in het nationaal economisch Topsectorenbeleid en binnen het recent afgesloten Nationaal Energieakkoord. In Nijmegen hebben we de afgelopen jaren al flinke stappen gezet in economische verduurzaming via samenwerkingsverbanden het Nijmeegs Energie Convenant, Power2Nijmegen en De Groene Hub. Deze partnerships bieden kansen voor verbreding naar nieuwe thema s als biobased economy en circulaire economie. Figuur 8: CO2-emissies en routekaart energieneutraal Steeds meer inwoners passen duurzaamheid in hun huishouden toe bijvoorbeeld door bewust om te gaan met voedsel, afval, water, energie en mobiliteit. Zij werken hierbij ook steeds vaker in collectief verband samen aan dit soort projecten, ook in de openbare ruimte. Burgerparticipatie speelt in de komende jaren een steeds belangrijkere rol. Dat leidt er ook toe dat inwoners (en ondernemers) meer belang gaan hechten aan een publieke ruimte met duurzame kwaliteiten. Groen, water en goede OV en fietsverbindingen zijn onmisbare dragers van die kwaliteit. Nijmegen heeft deelgenomen aan het Europese Interreg IVB-project Future Cities. Nijmegen wisselde samen met Arnhem en Tiel, het Engelse Hastings, het Franse Rouen, het Belgische Ieper en leadpartner Emschergenossenschaft/Lippeverband kennis en ervaring uit op het gebied van klimaatbeheersing. Steden merken de effecten van klimaatverandering relatief snel. Grotere perioden van hitte hebben veel effect in een stenen omgeving (figuur 9). Om dergelijke hitteeilanden te bestrijden en het leefklimaat voor mensen die in de stad wonen en werken te verbeteren is stedelijke adaptatie nodig, zoals door water af te koppelen en zichtbaar te houden (zodat het niet in het riool verdwijnt), door gebruik te maken van warmte/koude opslag en door gebruik van restwarmte van fabrieken voor huizenverwarming. Het aanleggen van groene daken combineert veel voordelen: houdt water vast, zorgt voor CO2-opvang, vangt fijn stof af, zorgt voor verkoeling en isolatie van gebouwen en een beter leefklimaat.

Figuur 9: Urban climate map showing sensible areas in red. Nijmegen investeerde ruim 1,4 miljoen in Future Cities, waarmee we verschillende onderdelen van het Nijmeegse Klimaatplan vorm gaven. Zo maakte Nijmegen werk van de Groene Allure Binnenstad en deed onderzoek naar mogelijkheden voor meer water in de stad, minder CO2- uitstoot en zuiniger energieverbruik. De aanleg van groene daken wordt gestimuleerd met behulp van subsidie, verstrekt via ons Loket Duurzaam Wonen. Vanuit het Waterplan Nijmegen (2001) heeft de gemeente voortvarend ingezet op afkoppelen: het regenwater niet meer in het riool afvoeren, maar infiltreren in de grond. Vanwege twee duurzaamheidsaspecten: scheiden aan de bron in plaats van zuiveren achteraf en aanvullen van het grondwatervoorraad waaruit ons drinkwater wordt gewonnen. Daar is het klimaatadaptatiedoel bijgekomen om onze kwetsbaarheid voor hevige regenval te verminderen. In 2009 werd Nijmegen getroffen door een zeer hevige regenbui en enkele straten op de stuwwal (Nijmegen-Oost) en in het centrum overstroomden. De gemeente heeft sindsdien inzicht in de risico s verworven. Diverse modelleringen zijn gereed en we kunnen nu elke bui nabootsen en zien wat de gevolgen zijn (figuur 10). In 2012 zijn bewonersprojecten gestart in de meest kwetsbare straten om schade in de toekomst te voorkomen. Via enquêtes en bewonersavonden zijn bewoners bevraagd en ingelicht. Bewoners kregen een handleiding hoe hun huis waterdicht te maken, voor zowel bovengrondse instroming als ondergrondse instroming vanuit het riool. Ons Waterservicepunt/Loket Duurzaam Wonen verzorgt deze communicatie.

Figuur 10: Overstromingskaart (uitsnede kwetsbaar gebied Nijmegen-Oost) 1C. Toekomstplannen Binnen het project Power to Nijmegen is een strategie voor de lange termijn opgesteld voor energieneutraal maken van Nijmegen. Met stakeholders is een road-map opgesteld, met stapsgewijs de acties nodig om dit doel te bereiken zijn. In het coalitie-akkoord 2014-2018 zijn de hoofdlijnen van de stappen uit deze periode door het gemeentebestuur benoemd en politieke accenten gelegd. Van de vele klimaatprojecten die in uitvoering zijn belichten we klimaatmitigatieprojecten en klimaatadaptatieprojecten die ons fors vooruit helpen met ons duurzaamheidsbeleid Nijmegen. Herontwikkeling GDF-Suez In 2016 sluit de kolencentrale GDF-Suez vanwege het Nationaal Energieakkoord. Nijmegen werkt met de eigenaar samen aan een ruimtelijke transformatie van het terrein, waardoor de werkgelegenheid behouden blijft (figuur 11). De strategische positie van het terrein ten opzichte van de Nijmeegse energie-infrastructuur wordt benut. Er wordt een mix van energiedragers gerealiseerd: - Zonnepark 1 MW - Windmolens 15 MW - Biomassa hulpketel warmtenet - LNG vulpunt binnenvaart en LNG vulpunt transport - Biomassawerf (import en verhandeling van biomassa) - Bioraffinage (met andere bedrijven biomassa verwaarden).

Figuur 11: Van kolencentrale naar duurzaam energieterrein Windmolenpark Nijmegen-Betuwe: Een substancieel deel (uit de Routekaartverkenning blijkt tot tot 15%) van de duurzaam opgewekte energie in Nijmegen zal van windenergie moeten komen. In Nederland is veel weerstand tegen windturbines vanwege de impact op het landschap. Deze weerstand wordt aanmerkelijk kleiner als omwonenden kunnen participeren in de turbines. De Nijmeegse gemeenteraad heeft in september 2014 het bestemmingsplan vastgesteld voor vijf turbines langs de snelweg A15. Van de 39 raadsleden hebben er 37 voorgestemd. In Nederland is het uniek dat zo n grote meerderheid instemt met een windenergieproject op land. De Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF) ontwikkelt het project met behulp van burgerparticipatie (figuur 12). De initiatiefnemers zijn gestart met 450 participanten. Uiteindelijk zal het windpark ongeveer 5000 eigenaren hebben en circa 15 megawatt opwekken. De ontwikkeling van deze turbines langs de snelweg is onderdeel van de ontwikkeling van een energieterrein waarop bedrijvigheid gecombineerd wordt met wind- en zonneenergie. Het terrein voorziet in de geplande Nijmeegse windenergieproductie tot 2020.

Figuur 12: wervingscampagne burgerwindpark op festival. Room for the River Ons klimaat verandert, waardoor rivieren steeds meer water te verwerken krijgen. Om overstromingen te voorkomen geeft het Rijk op ruim 30 plekken meer ruimte aan de rivieren. Deze maatregelen (langs IJssel, Lek, Maas en Waal) vormen samen het programma Ruimte voor de Rivier. Ruimte voor de Waal Nijmegen behoort daartoe. De Waal maakt bij Nijmegen een scherpe bocht en vernauwt zich hier bovendien in de vorm van een flessenhals. In 1993 en 1995 was goed zichtbaar dat de rivier daardoor bij hoogwater kan overstromen (figuur 13). Om de bewoners te beschermen tegen de kracht van het water, zijn maatregelen noodzakelijk. Figuur 13: Hoogwaterdreiging in Nijmegen in 1995

Voor Nijmegen betekent dit een teruglegging van de Lentse Waaldijk en de aanleg van een nevengeul in de uiterwaarden. Hierdoor ontstaat er een eiland in de Waal en een uniek stedelijk rivierpark in het hart van Nijmegen met ruimte voor wonen, recreatie en cultuur, water en natuur. Figuur 14: Nevengeul Work in progress (vanuit westen gezien) gereed 2016 Deltaprogramma Vanuit het nieuwe Nationale Deltaprogramma wil de rijksoverheid Nederland goed voorbereiden op de klimaatverandering in deze eeuw, essentieel ook voor Waalsprong en Waalfront. Deltaprogramma bevat voorstellen en stringente normen voor Waterrobuust inrichten (naast Waterveiligheid en Zoet Water plannen). In Deltaprogramma 2015 komt voor de steden de eis van klimaatbestendigheid in 2050 (bestand tegen toenemende neerslag, droogte en hitte). De Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie, waaraan Nijmegen zeer actief heeft meegewerkt, zal concrete aanbevelingen bevatten voor steden. Nijmegen gaat hiervoor een Intentieverklaring tekenen, maar ook de Mayors Adapt Convenant. Nijmgen gaat geen aparte Klimaatadaptatiestrategie opstellen, maar dit incorpereren in bestaande plannen. Want Nijmegen is al lang bezig met klimaatadaptatie. Het ideeënboek Groene Allure Binnenstad werkt sinds 2009 als vliegwiel voor groenvernieuwing in Nijmegen, een nadrukkelijke wens van bewoners en ondernemers. Parkeerterreinen zijn omgevormd tot park, groene wanden en laanbomen zijn aangelegd in vijf winkelstraten en drie woonstraten, gevelgroen in diverse straten door bewoners/ondernemers en nieuwe parkjes op voormalig bouwterreinen. Aan Groene Allure Binnenstad is fors bijgedragen vanuit het Europese project Future Cities. Financiering Wij werken in Nijmegen aan een duurzame toekomst en een veilige en gezonde leefomgeving voor de bewoners. In 2015 geven we hiervoor 9,2 miljoen uit.

Duurzaamheid Rekening Begroot Bedragen * 1.000.000 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Financiële Lasten per product Geluid, lucht en Bodem 3,1 3,7 2,2 2,0 2,0 2,0 Groen, natuur en woonomgeving 5,5 4,3 3,9 3,1 3,1 3,0 Klimaat & Energie 2,7 2,4 1,6 1,7 1,7 1,7 Milieubeheer bedrijven 1,2 1,9 1,4 1,3 1,2 1,2 Totaal Lasten Programma 12,6 12,3 9,2 8,2 8,0 7,9 Financiële Baten per product Geluid, lucht en Bodem 0,5 0,8 0,7 0,5 0,5 0,5 Groen, natuur en woonomgeving 2,7 1,1 1,2 0,1 0,1 0,1 Klimaat & Energie 0,8 1,1 0,1 0,1 0,1 0,1 Milieubeheer bedrijven 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Totaal Baten Programma 4,0 3,0 1,9 0,6 0,6 0,6 Totaal programma -8,6-9,3-7,3-7,6-7,4-7,3 Figuur 15: Begroting Klimaat & Energie uit het coalitieakkoord 2014-2018 (bron: stadsbegroting 2015-2018). Door het tijdelijk wegvallen van uitkeringen van het Rijk voor stedelijke vernieuwing hebben we in 2015 minder budget. De lasten zijn hiermee in 2015 3,1 miljoen lager dan in 2014. Voor een deel zullen deze middelen later weer beschikbaar komen via aparte rijksbijdragen (m.n. voor geluid en bodemtaken). In het nieuwe coalitieakkoord is wel 0,7 miljoen extra budget beschikbaar gesteld voor energiebesparing en de groene omgeving van de stad. Belangrijk: Activiteiten van andere begrotingsprogramma s, zoals het verduurzamen van het eigen vastgoed, afvalinzameling, duurzame straatverlichting of het (afval)waterbeheer staan elders in de begroting 1 D Referenties - Klimaatnotitie Raad 2007 - nulmeting energie en CO2 Nijmegen 2007 - covenant of Mayors 2009 - quick scan Haskoning 2010 - duurzaamheisagenda 2010-2015 - Duurzaamheid in Uitvoering 2013-2017 - routekaart P2N 2015 - milieujaarverslagen 2002-2012 - jaarverslagen Nijmeegs Energie Convenant - Coalitieakkoord 2014-2018

1E. Goede toepassingen Warmtenetten Nijmegen en Arnhem De restwarmte van Afvalverwerking Regio Nijmegen wordt vanaf 1 januari 2015 gebruikt in een warmtenet, aangelegd door Nijmegen samen met ARN, Alliander, provincie Gelderland en Nuon. In fase 1 worden 14.000 woningen in de Waalsprong en het Waalfront aangesloten (figuur 16). Oktober 2014 is met deze partijen en de gemeente Arnhem de ambitie vastgelegd om dit warmtenet regionaal te maken door het met Arnhem te verbinden, waarmee in 2030 90.000 woningen kunnen zijn aangesloten in beide steden (figuur 17). Dit warmtenet heeft tot 70 procent minder CO2-uitstoot dan warmtevoorziening met HR-gasketels en draagt sterk bij aan de doelstelling van Nijmegen om in 2045 energieneutraal te zijn. De Rijksoverheid stelt voor de aanleg van het Warmtenet maximaal 2,5 miljoen beschikbaar. Dit is een co-financiering voor de financiering door de gemeente Nijmegen ( 3,8 miljoen) en de provincie Gelderland ( 4 miljoen). Figuur 16: Warmtenet in aanleg Figuur 17: Warmtenet, stedelijke en regionale uitbreiding