5 augustus 2005-56 e jaargang no. 31 Van links naar rechts: Dave Bell, Tim Chilvers, Ricardo Kasandikromo, Prag Ratra, Glenn Elshot, Maurice Tjon Soei Len, staand Astrid Groenewoud, Andrew Heiliger, Harold Kromopawiro en Irene Ranoesendjojo. Marlon Nataprawira van het Suralco EBS Team kon er niet bij zijn. Het eerste speciale T-shirt in verband met EBS Go Live bij Suralco werd aan Managing Director Warren Pedersen overhandigd door Astrid Groenewoud. Enterprise Business Solution is na een intensieve periode van voorbereiding op 1 augustus j.l. live gegaan. Dit gebeurde zowel bij Suralco als bij Jamalco en in Point Comfort met succes, maar niet vlekkeloos. Hoewel er op de eerste dag geen toegang tot de computerapplicatie aan de users kon worden gegeven, is Glenn Elshot, de Single Point Accountable person (SPA) voor de implementatie, tevreden.,,overschakeling naar een nieuw systeem verloopt nooit vlekkeloos, maar de kinderziekten zullen snel worden genezen. Zo was de onhand balance (de werkelijke voorraden) die vanuit het vorige systeem EMPAC in het nieuwe, Oracle, geload moest worden, op de eerste dag nog niet overgebracht. Bij de start van EBS werden nog materialen uit de Stores geleverd voor emergency jobs en die moesten nog van de wekelijkse inventaris worden afgetrokken. Toen de inventaris was aangepast, konden de users toegang krijgen tot de applicatie. In de conference room van Purchasing/ Stores is een helpdesk. Enthousiasme van users maakte dat ze, hoewel ze nog niet in het nieuwe systeem werkten, toch toestelnummer 861 belden voor meer informatie. De helpdesk blijft deze hele maand toegankelijk. In de tweede helft van de vorige week kwam er een update van SmartWeb, een computerapplicatie waarin gewerkte en niet-gewerkte uren worden ingevoerd en geadministreerd met het oog op het payroll proces. Volgens de verwachtingen moeten de users van SmartWeb, dat geïntegreerd is in EBS, al access hebben tot de applicatie. De Go Live van EBS bij Suralco werd bijgewoond door Dave Bell en Tim Chilvers van het AWA Atlantic EBS Lead Team. Ook waren de Oracle consultants Prag Ratra en Andrew Heiliger aanwezig. 1
In de afdeling Bauxite Preparation wordt aangevoerd erts in twee grinding mills vermalen tot een papperig geheel. In het eerste gedeelte (compartiment) van de mills bevinden zich staven (rods), die zorgen voor een grove vermaling. Terwijl dit proces aan de gang is, loopt de bauxietslurry over naar het tweede compartiment met ballen (balls). Door de werking van deze ballen wordt de vermaling fijner. Rods en balls zijn aan slijtage onderhevig, ze nemen af in diameter en moeten op gezette tijden dus vervangen worden. Bij de discharge van de mills is een soort filter die de restanten van de versleten balls achterhoudt. Het vermalingsproces vereist eens per kwartaal vervanging van rods en balls. Per mill worden ongeveer twintig barrels of vaten balls gebruikt. De manier van het vervangen van balls is recentelijk gewijzigd op voorspraak van twee medewerkers van de afdeling, Rudy Samoesi en Hendrik Redjodikromo. Ze attendeerden het management op waste van tijd en mankracht. Wat gebeurde er voorheen namelijk? In het oude systeem waren er twee tools: een grote trechter en een movable shute. De shute werd geplaatst in de discharge van de mill, waar de slurry uit komt. Een barrel of vat met balls werd met behulp van een forklift truck op de rand van de trechter gezet. Via In de mill: hoogte van de ballen ten opzichte van de discharge. een ingebrand gat in de barrels rolde de inhoud aan balls ongeveer 950 kilo per vat - in de trechter. De kraan werd dan weer ingezet voor transport van de trechter naar de movable shute, waar de balls werden gedumpt om in hun compartiment terecht te komen. Tijdrovende handelingen, vonden Rudy en Hendrik, en ze vroegen zich af of er geen andere methode kon worden toegepast. Het idee van drum handling equipment werd na technische oriëntatie omgezet in de aanschaf van een lifter/tilter. Gebruik van dit apparaat heeft als voordelen dat het aantal hande- 2
lingen dat verricht moet worden ter vervanging van balls, sterk is verminderd. Gasflessen en branderset (om openingen in de vaten te branden) zijn overbodig geworden, manoeuvres voor het inklemmen van de barrels zijn vereenvoudigd. Voorheen waren er zeven medewerkers nodig om de job te doen, het aantal is teruggebracht naar vier. Rudy Samoesi bij denieuwe lifter/tilter. Het oude systeem met branderset en trechter bij een barrel waarin een gat is gebrand om de balls eruit te laten rollen. Een groep van ongeveer dertig studenten van de Faculteit der Technologische Wetenschappen van de studierichting Infrastructuur (van de Anton de Kom Universiteit van Suriname) was op vrijdag 29 juli j.l. op bezoek. Het ging om studenten van de oriëntatie Bouwkunde, Civiele Techniek, Land- en Waterbeheersing en Geodesie. De studenten, allen in de B- 2 fase van hun studie, gaven via hun richtingscoördinator de wens te kennen zich te oriënteren in Paranam en Afobaka. Ze kregen in beide bedrijfslocaties een rondleiding. 3
Suralco s Staff Mechanical Engineer Erwin Sadhoe en de vroegere Suralconiër Ed Jansen, die nu bij het Alcoa Global Audit Department in Pittsburgh werkt, hebben samen een ASAT maintenance audit uitgevoerd bij het Braziliaanse Alumar. De smelter van deze onderneming is een joint venture van Alcoa en Billiton Metals, een dochtermaatschappij van BHP Billiton. In de raffinaderij zijn er nog twee aandeelhouders, het Canadese Alcan en het Braziliaanse Abalco. In de vorige editie van Bauxco Nieuws schreven we dat er een expansie aan de gang is wat de smeltcapaciteit van Alumar betreft. Een uitbreiding van de refinery is in de fase van feasibility study. Erwin heeft op woensdag 27 juli j.l. een presentatie van de external audit bij Alumar gehouden voor de department heads van Paranam Operations en de lessons learned voor Suralco aangegeven. Bij Alumar is er een systeem voor customer satisfaction measurement, maintenance en productie zijn op elkaar afgestemd om emergency repairs te voorkomen. Er worden talrijke metrics bijgehouden, zodat management en werknemers snel kunnen zien of er in de werkprocessen iets fout gaat of als die processen niet onder controle zijn. Wekelijkse plannen voor onderhoud van equipment worden effectief gecommuniceerd met de werknemers (visual boards). De auditors hebben verder geconstateerd dat medewerkers die voor predictive maintenance verantwoordelijk zijn, gemotiveerd werken aan een zero failure environment. Een reliability team ondersteunt het voorkómen van failures en het verbeteren van de betrouwbaarheid van equipment. Naast deze positieve bevindingen was er echter een minpunt dat Alumar dat drie jaar geleden excellent scoorde bij de vorige audit, deed terugvallen naar good. Dat minpunt had alles te maken met twee major failures, die niet acceptabel zijn in een plant die als excellent te boek staat. Eén van die major failures vond plaats in de elektriciteitsvoorziening van de smelter, waarbij één van de potlijnen maandenlang geen productie kon leveren. De andere failure vond in mei dit jaar plaats in de bauxite area, waar een bauxiettoevoerbelt het liet afweten (vulcanized splice failure). Het gevolg: meer dan 5000 ton verlies aan aluinaardeproductie. De auditors hadden een major recommendation: Standaard Werkinstructies, SWI s, moeten zowel door Alumar-employés als door contractors consistent gebruikt worden bij maintenance jobs. Het risico van het nalaten van SWI s komt de kwaliteit van het werk niet ten goede, wat kan resulteren in rework of premature failures met consequenties voor productie en veiligheid. Aan het eind van zijn presentatie over de Alumarbevindingen heeft Erwin een actieplan voor Suralco bekend gemaakt. Aan alle afdelingshoofden is gevraagd een toptienlijst van kritische maintenance taken op te stellen, waarvoor er SWI s moeten worden gemaakt. Ook voor repeterend maintenance werk zal dat gedaan moeten worden. ASAT (Alcoa Self-Assessment Tool) als entiteit is in een afbouwfase en zal worden opgenomen in OpEx, Operational Excellence. Ook OpEx is gestoeld op het Alcoa Business System. Van de ABS Operational Excellence Alcoa Self-Assessment Tool (ABS Opex ASAT) heeft Alcoa Chairman and Chief Executive Officer Alain Belda melding gemaakt. In het OpEx document wemelt het van het woord standaardisatie. Dat wil zeggen dat alles wat we doen, van cleaning tot overhauls, van inspecties tot failure analyses, moet worden gedaan volgens zichtbare standaard werkmethoden. Binnenkort volgt hierover meer communicatie. 4
Drills zijn nagebootste reddingsoefeningen, waarbij een noodsituatie zo goed mogelijk wordt gesimuleerd om na te gaan of de reddingsprocedures intact zijn of bijgesteld moeten worden. Noodsituaties kunnen zich onder andere voordoen bij lekkage van giftige gassen, explosies, brand en kortsluiting in elektrische circuits. Elke afdeling of groep van afdelingen heeft een noodplan met richtlijnen voor hoe te handelen indien er zich een noodsituatie voordoet. Op donderdag 28 juli j.l. luidde de alarmbel in de Mobile Plant. Er werd een drill uitgevoerd, de eerste geplande oefening voor dit jaar. Elke afdeling of groep van afdelingen moet jaarlijks vier drills uitvoeren, waarvan de helft gescheduled. De eerste niet geplande drill in de Mobile Plant werd in maart gehouden, vertellen Paul Sidodikromo en Kemin Karijodiwongso. Zij hebben de geplande drill voorbereid. In een toolbox meeting (pre-job discussions) was het onderwerp dat gebruikt zou worden, goed doorgesproken en werden de twee general mechanics Ricky Sakiman en Roy Aviankoi geïnstrueerd over hun rol. De overige medewerkers kregen hun taken toebedeeld in het proces tot redding. belt direct toestel 333, Rescue Department, noemt zijn naam, geeft aan welke afdeling, beschrijft de aard van het ongeval en meldt dat er een slachtoffer is. Binnen twee minuten staan twee hiervoor aangewezen searchers buiten om, gehuld in high visibility vests, alle verkeer naar de Mobile Plant te stoppen. Binnen vijf minuten zijn medisch team met ambulance en rescue team ter plekke. Het medisch team/rescue team verleent eerste hulp en maakt het slachtoffer klaar voor vervoer naar de polikliniek ter observatie. Het scenario: de twee hoofdrolspelers (GM s) maken een inventaris van gebruikte batterijen in de Satellite Station van de Mobile Plant met het oog op de export van dat materiaal naar de VSA. Ze gaan na of de batterijen niet beschadigd zijn en scheiden de onbeschadigde van de aangetaste batterijen. De voorwerpen worden vervolgens op aparte pallets gezet. Het zuur van de gebruikte batterijen wordt in plastic vaten gegoten. Na een paar uur werken houdt één van de general mechanics een korte pauze en als hij terugkomt in de Satellite Station ziet hij zijn collega bewusteloos op de vloer liggen. Hij stelt met de meeste spoed zijn voorman op de hoogte en deze op zijn beurt alarmeert het afdelingshoofd. De voorman Na de drill vond er een korte evaluatie plaats. Het scenario is naar volle tevredenheid van de teams uitgevoerd. De oefening nam sinds de melding van de noodsituatie elf minuten in beslag. 5
Autonomous Maintenance staat hoog aangeschreven bij de medewerkers van de Mobile Plant. AM Facilitator Paul Sidodikromo geeft met trots aan, dat zeven stuks equipment na audits Step 2 - gecertificeerd zijn. Nu de twee certificeringen (Step 1 en Step 2) binnen zijn en voldaan is aan de I Operate, You Fix vereisten, kan de afdeling de machines voorbereiden op fase 2 van Autonomous Maintenance - Basic Equipment Conditions. Recentelijk doorstond de Filter Press de Step 2 audit. De zes andere machines zijn de Tire Changer, de High Pressure Washer, twee Air Compressors (Tire Shop en Lube Shop), Koni Carlift en Tire Cutter. De Steam Cleaner Machine is Step 1 gecertificeerd. Volgens de facilitator worden de operators gemotiveerd door middel van One Point Lessons en fotomateriaal om hun equipment zelf te onderhouden. In de Mobile Plant geldt een jaarschema waarin om de ene week met operators wordt vergaderd. Uit ervaringen van andere afdelingen wordt lering getrokken. Een groot voordeel dat de medewerkers van deze afdeling hebben, is dat hun equipment in de werkruimte zelf staat, waardoor het aantrekkelijk is om aan Autonomous Maintenance te doen. Raymond Liefden bij de Tire Changer. Paul Sidodikromo (AM Facilitator) met de Steam Cleaner Machine. I OPERATE - YOU FIX 6 Romeo Draaibas met de Filter Press.
Van alles wat ze zien, geven onze ogen maar een klein deel door aan het brein. Het meeste is voorspelbaar, dus oninteressant, vinden de zenuwcellen in het netvlies. Drie onderzoekers van Harvard gebruikten netvliezen van salamanders en konijnen om uit te vinden hoe de poortwachters van de ogen hun beslissingen nemen. Wie het plaatje voor het eerst ziet, komt tot het schokkende besef dat hij zijn ogen niet kan vertrouwen. Een grijs vlakje in Adelsons checker shadow illusion dat er overduidelijk donkerder uitziet, blijkt exact dezelfde tint te hebben als het licht uitziende vlakje verderop. Zelfs als je dat heel goed weet, blijf je het zien. Gezichtsbedrog. Tot nu toe kreeg de visuele cortex, het hersencentrum dat de beelden verwerkt, hier de schuld van. Maar de ogen kunnen er zelf ook wat van, laat een recent artikel in Nature zien. Toshihiko Hosoya, Stephen Baccus en Markus Meister peuterden in hun laboratorium aan Harvard University de ogen van salamanders uit elkaar, en later ook van konijnen. Ze haalden daar heel voorzichtig stukjes netvlies uit. Het weefsel bleef zo in leven. De staafjes en kegeltjes gingen gewoon door met het omzetten van licht in elektrische signalen, die ze doorgaven aan de zogenaamde bipolaire cellen. Die stuurden de boodschap op hun beurt door naar knooppunten in het netvlies: de ganglioncellen. Dit zijn de cellen die in directe verbinding staan met de visuele cortex. Tenzij ze in een bakje vloeistof liggen in een Amerikaans laboratorium, natuurlijk. Iedere ganglioncel verwerkt de signalen van een hele kluit zintuigcellen en heeft dus een eigen gezichtsveldje. De onderzoekers tapten de elektrische signalen van de ganglioncellen af, en zagen dat die zwakker werden naarmate de stukjes oog langer naar hetzelfde plaatje moesten kijken. Een nieuw, totaal ander beeld leidde weer tot verhoogde activiteit. Bij allerlei proeven met gestreepte vlakken en schaakbordpatronen bleek dat plaatjes met meer contrast altijd een sterker signaal opleverden. De ganglioncellen reageerden dus vooral op verschillen, zowel in plaats als in tijd. Dat ons visuele systeem extra nadruk legt op afwijkingen van het te verwachten beeld, was al lang bekend. Maar tot nu toe werd algemeen aangenomen dat het bewerken van de informatie uitsluitend in de hersenschors gebeurde. Patroonherkenning zou zorgen dat onvoorspelbare elementen in ons gezichtsveld extra opvallen. De ogen zelf werden geacht braaf door te geven wat ze binnenkregen. Maar het ligt dus anders. Gezichtsbedrog waarbij het contrast scherper wordt aangezet, zoals in de checker shadow illusion, is ten minste voor een De twee omcirkelde vlakjes hebben echt precies dezelfde tint, hoe ongeloofwaardig dat ook klinkt (beeld: Michael Bach). deel te wijten aan de signaalbewerking in de ogen zelf. Denken onze ogen zelf na over wat ze zien? Dat is te veel gezegd. In het artikel wordt een vrij simpele verklaring voor de contrastverscherping geopperd. Waarschijnlijk is er een grote rol weggelegd voor weer een ander type zenuwcellen in het netvlies, de amacriene cellen. Die vergelijken de informatie uit naast elkaar gelegen gezichtsveldjes met elkaar en dempen de signalen als ze veel op elkaar lijken, of als er steeds hetzelfde signaal doorkomt. Stukjes beeld die afwijken van hun omgeving krijgen zo extra nadruk en veranderingen in de tijd ook. Het mooie van deze verklaring is dat je geen ingewikkelde constructies met patroonherkennende zenuwcellen nodig hebt, schrijven de onderzoekers. Alleen een flexibele remming door de amacriene cellen, volgens eenvoudige regels, is genoeg om te verklaren wat ze in hun experimenten zagen. Elmar Veerman, Noorderlicht Dek de rest van het plaatje af en het is niet meer te ontkennen. 7
Symptomen In het dagelijks spraakgebruik worden met de term maagklachten uiteenlopende symptomen aangeduid. Het is lang niet altijd zeker dat deze klachten ook werkelijk hun oorsprong in de maag vinden. Andere nabijgelegen organen zoals de slokdarm, de galblaas, de alvleesklier of de dikke darm zijn nogal eens de boosdoener. De volgende klachten worden vaak aan de maag toegeschreven: slechte eetlust, een vol, opgeblazen gevoel in de bovenbuik, pijn in de bovenbuik, misselijkheid, braken, boeren en oprispen, pijn achter het borstbeen. Deze klachten worden als groep ook vaak dyspeptische klachten genoemd. Het woord dyspepsie is uit het Grieks afkomstig en is samengesteld uit de Griekse woorden voor slecht en vertering. Strikt genomen zou dyspepsie dus vertaald moeten worden met slechte vertering. Het is daarmee een ongelukkige term, omdat er bij patiënten met dyspeptische klachten meestal geen sprake is van een gestoorde vertering. De vertering van het voedsel en de opname van voedingsstoffen in de darm is bij hen meestal normaal. De maag raakt gewend aan bepaalde voedings- en leefgewoonten. Soms kan een geringe afwijking van de dagelijkse gewoonten al leiden tot maagklachten. We spreken dan van een gevoelige maag. Ook kan iets zwaar op de maag liggen. Dan wordt bedoeld dat de maag veel moeite heeft met het verteren van bepaalde voeding (dat geldt overigens ook voor de darmen). Voor het verteren van voedsel is maagzuur nodig. Dit bevindt zich in de maag. De wand van de maag is bedekt met het maagslijmvlies. Dit slijmvlies beschermt de maagwand. Door verschillende oorzaken kan dit maagslijmvlies plaatselijk dunner worden. Hierdoor neemt de beschermende werking af. Als de beschermende werking van het maagslijmvlies afneemt, kan door inwerking van het maagzuur de maagwand plaatselijk geïrriteerd raken. Maagzweer In ernstige gevallen kan het maagslijmvlies zodanig geïrriteerd raken, dat de maagwand beschadigd wordt. Dit noemt men een maagzweer. Het maagzuur gaat dan als het ware de maagwand zelf verteren. Maagklachten kunnen op den duur leiden tot een maagzweer. Ook als de wand van de slokdarm wordt beschadigd, kan een zweer ontstaan. Verwaarloos regelmatig terugkerende klachten dus niet. Ze kunnen ernstige gevolgen hebben. Oorzaken Maagklachten kunnen verschillende oorzaken hebben: verkeerde eetgewoonten (niet goed kauwen, te haastig of te veel eten); roken, alcohol, koffie, thee, te vet eten, pittige spijzen; spanningen; onregelmatig leven; bacteriële besmetting; vertraagde maagwerking. Overigens is de oorzaak van maagklachten vaak onbekend. Ook sommige geneesmiddelen (onder andere bepaalde pijnstillers) kunnen maagklachten veroorzaken of verergeren. Hoe zijn maagklachten te voorkomen Maagklachten kunnen ten dele voorkomen worden. Aanpassingen in de leef- en eetgewoonten kunnen goede resultaten opleveren. Vermijd grote porties en zware of vette etenswaren, eet niet te snel en kauw het voedsel goed. Eet op gezette tijden en neem de tijd voor uw maaltijd. Drink niet te veel koffie, thee, alcohol of frisdrank met koolzuur. Vermijd het gebruik van knoflook, peulvruchten, uien, koolsoorten, chocolade en scherpe kruiden. Probeer minder te roken. Probeer spanningen te vermijden. Draag geen kleding die knelt in de taille. A (foto boven) beginnende maagzweer, B (foto onder) zeer ernstige maagzweer die bijna door de maagwand is heen gebroken (maagperforatie). 1. normale waagwand, 2. slijmvlieslaag, 3. spierlaag, 4. beginnende zweer met verschrompeling van bindweefsel, 5. grote zweer met een wal van bindweefsel (blauw). 8