Maag-, Darm- en Leverziekten. Barrett-slokdarm.

Transcriptie

1 Maag-, Darm- en Leverziekten Barrett-slokdarm

2 Patiëntenvoorlichting: MDL023 / Barrett-slokdarm /

3 Barrett-slokdarm Uw behandelend arts heeft bij u de diagnose Barrettslokdarm gesteld. Een Barrett-slokdarm is een aandoening van het onderste deel van de slokdarm waarbij het slijmvlies, de bekleding van de slokdarm, is veranderd. In deze folder vindt u informatie over deze aandoening, de behandeling en het controleonderzoek. Bovendien leest u enkele leefregels : adviezen die u helpen om uw klachten te verminderen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan hier beschreven is. Als dit voor u het geval is, informeert de arts u hierover. Wat is een Barrett-slokdarm? Een Barrett-slokdarm is genoemd naar Norman Barrett, een Engelse arts die de aandoening voor het eerst heeft beschreven in Een gezonde slokdarm is bedekt met een wit, parelmoerkleurig slijmvlies; het zogenaamde plaveiselepitheel. Bij een Barrett-slokdarm is het onderste deel van dit witte slijmvlies veranderd in een roze, zalmkleurige bekleding. Het slijmvlies van de maag is als het ware ook in de slokdarm omhoog gegroeid. Het ontstaan van een Barrett-slokdarm Een Barrett-slokdarm ontstaat door het terugstromen van maagzuur in de slokdarm; dit terugstromen van maagzuur wordt reflux genoemd. De normale situatie Als u eet, gaat het voedsel via uw slokdarm naar uw maag. In de wand van de slokdarm zitten spieren die het voedsel naar beneden duwen. De slokdarm bereikt de maag via een opening in het middenrif. Dit is een platte spier die de borst- en buikholte van elkaar scheidt. De sluitspier tussen uw maag en slokdarm gaat open als er voedsel naar de maag moet. Op andere momenten blijft de sluitspier gesloten, zodat er geen voedsel vanuit de maag terug kan gaan naar de slokdarm. In uw maag mengt het voedsel zich met zuur maagsap, dat helpt bij het verteren. 3

4 Barrett-slokdarm Als de opening in het middenrif te wijd is, kan de maag in de borstholte omhoog schuiven (zie 2 e illustratie hierboven). Dit wordt een breukje in het middenrif genoemd. Na verloop van tijd kan een ontsteking ontstaan. Als de ontsteking langere tijd blijft bestaan, verandert het slokdarmslijmvlies zodat het beter beschermd is tegen het zure maagsap. Bij ongeveer één op de tien patiënten met refluxklachten verandert de slokdarm daadwerkelijk in een Barrett-slokdarm. Waarschijnlijk kan Barrett-slijmvlies pas ontstaan na langdurige blootstelling aan terugstromend maagzuur. Er bestaan aanwijzingen dat erfelijke aanleg ook een rol speelt in het ontstaan van een Barrett-slokdarm. Refluxklachten Reflux gaat vaak gepaard met een branderig gevoel achter uw borstbeen, vaak vlak boven uw maag ( zuurbranden ). Ook een krampend, drukkend gevoel achter het borstbeen, kan door reflux worden veroorzaakt. Klachten als het opgeven van zuur of een bittersmakende maaginhoud komen ook regelmatig voor. Ook als u geen refluxklachten heeft, kunt u een Barrett-slokdarm hebben. Bij de medische begeleiding van patiënten met een Barrett-slokdarm zijn twee zaken van belang: behandeling van de refluxklachten; regelmatige controle van het Barrett slijmvlies. 4

5 Behandeling van refluxklachten Refluxklachten worden over het algemeen met succes behandeld door het naleven van leefregels en het gebruik van de juiste medicijnen. Leefregels Er zijn verschillende leefregels die refluxklachten kunnen verminderen. De meeste irritatie van de slokdarm door terugstromend maagzuur treedt s nachts op. Door het hoofdeinde van het bed iets hoger te zetten loopt maagzuur minder gemakkelijk terug. U kunt het bed aan het hoofdeinde bijvoorbeeld ongeveer twintig centimeter ophogen met klossen. Binnen vier uur na de maaltijd kunt u beter niet plat gaan liggen. Maaltijden die veel vet bevatten blijven langer in uw maag waardoor het maagzuur eerder terug zal stromen. Eet daarom zo vetarm mogelijk. Alcohol, nicotine (roken) en cafeïne (koffie) verminderen de afsluitfunctie van de slokdarm en kunnen reflux stimuleren. Gebruik deze daarom niet of zo weinig mogelijk. Medicijnen Refluxklachten zijn goed te behandelen met medicijnen, die voornamelijk inwerken op het maagzuur. De medicijnen kunnen ingedeeld worden in twee soorten: Neutraliserende medicijnen Neutraliserende medicijnen maken de maag minder zuur (bijvoorbeeld Rennies, Ulcogant en Maalox. Deze medicijnen hebben direct effect. Dit effect houdt echter kort aan. Zodra het maagzuur is geneutraliseerd, maakt de maag extra zuur aan waardoor klachten terug (kunnen) komen. Deze medicijnen zijn vooral geschikt om incidentele klachten te behandelen en zijn minder geschikt voor langdurig en regelmatig gebruik. Zuurremmende medicijnen Zuurremmende medicijnen remmen de productie van het maagzuur (bijvoorbeeld Losec, Pantazol, Prezal, Pariet, Nexium en Zantac). Het effect van deze medicijnen houdt langer aan. Ze zijn daarom geschikt voor de langdurige behandeling van refluxklachten. De 5

6 meeste patiënten met een Barrett-slokdarm gebruiken dagelijks een zuurremmend medicijn. Regelmatige controle van het Barrettslijmvlies Patiënten met een Barrett-slokdarm hebben een verhoogde kans op slokdarmkanker. Dit is een ernstige ziekte die meestal pas in een vergevorderd stadium klachten geeft. Genezing is dan vaak niet meer mogelijk. Door de Barrett-slokdarm regelmatig te controleren kan slokdarmkanker in een vroeg stadium ontdekt en behandeld worden. Hierdoor wordt de kans op volledige genezing vergroot. Het is van belang te benadrukken dat slechts een kleine groep patiënten met een Barrett-slokdarm (minder dan 5%) daadwerkelijk slokdarmkanker ontwikkelt. Omdat niet voorspelbaar is welke patiënten slokdarmkanker ontwikkelen, worden alle patiënten met een Barrett-slokdarm regelmatig onderzocht. Dit gebeurt door middel van een zogenaamde gastroscopie. Aanvullende informatie kunt u vinden in de folder 'Gastroscopie'. Wetenschappelijk onderzoek De Maag-Darm-Leverartsen van het Catharina Ziekenhuis doen wetenschappelijk onderzoek bij patiënten met een Barrett-slokdarm, in samenwerking met collega s van andere ziekenhuizen. Het onderzoek richt zich op twee belangrijke aspecten: Het verbeteren van de controle van het Barrett-slijmvlies door middel van nieuwe endoscopietechnieken en betere methoden van weefselonderzoek. Het toepassen van nieuwe behandelingsvormen voor slokdarmkanker en het voorstadium ervan. Als u hiervoor in aanmerking komt, informeert uw arts u hierover. Wat deze nieuwe behandelingen inhouden legt de arts u uit als dit voor u van toepassing is. U ontvangt dan ook een patiëntenfolder waarin de behandeling wordt uitgelegd. 6

7 Vragen Als u na het lezen van deze folder nog vragen hebt, dan kunt u telefonisch contact opnemen met de Barret verpleegkundige via de polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten (MDL). Contactgegevens Polikliniek MDL, Barett verpleegkundige, route (tijdens kantooruren) Afdeling Endoscopie, route

8 Michelangelolaan EJ Eindhoven Postbus ZA Eindhoven