Nr. 76 Juli augustus september 2014 Kempensche Tydinghen Aandachtige toehoorders in het Klompenmuseum te Laakdal Driemaandelijks tijdschrift van de Gidsen van de Antwerpse Kempen. Verantwoordelijk uitgever: Mil Blancquaert Lange Eerselsstraat 63 Herentals
Inhoud Woordje van de voorzitter 2 Verslag GIVAK vergadering van 1 september in het speelkaartenmuseum 3 te Turnhout Verslag FTG algemene vergadering van 30 augustus in Ieper 5 Verslag opleidingsdag voor baliepersoneel en streekgidsen in Laakdal 7 Verslag van de landschapsdag in Heffen (Mechelen) ingericht door Provant 10 Een nieuw diamant museum in de Kempen 16 Woordje van de voorzitter Beste Givakleden, De zomer is voorbij, de open monumentendag ook. De rondleidingen in onze steden en gemeenten lopen door. Het thema rond de 100 ste verjaardag van het begin van den Grooten Oorlog krijgt volop de aandacht, ook in onze streken. De redactie zit eventjes zonder artikels om onze Kempensche Tydinghen op te vullen met interessant leesvoer. Een aantal beloofde artikels zijn nog niet op de redactie toegekomen, daarom dit eerder mager exemplaar met vooral verslaggeving van de bijgewoonde vergaderingen en opleidingen. Toch veel leesgenot met deze Kempensche tydinghen. Jullie voorzitter Mil Blancquaert 2 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
GIVAK vergadering, 1 september 2014, in het national museum van de speelkaart, te Turnhout GIVAK vergadering, 1 september 2014, in het Nationaal Museum van de Speelkaart Aaanwezig: Mil Blancquaert, Frans Schippers, Paul Dierckx, Bert Bogaert, Marc Keustermans, Alex Vercammen, Liesbet Peeters, Marie-José Hopmans, Marie-Claire Latinne, Jeannine Müller, Jef Florizoone, Patrick Aerts, Annemie Eelen, Liliane Janssens, Harry Geyskens, Mil Van Den Bosch, Jos Engelen, Jan Ingelbrecht, Rob Daniëls, Ludwig Cerstiaens, Frank Vermeren. Verontschuldigd: Gil Tack, Raf Waeynaert, Cynthia Yskout, John Janssens, Maria Dickens, Willy Jacobs, Staf Van Der Velden, Lut Tatraï, Jef Janssens, Frank Lescouhier, Jeannine Meeus, Maria Macauter. De vergadering was in het Nationaal Museum van de Speelkaart. Op dit moment is er een tentoonstelling, in het kader van de herdenking van WOI, over de speelkaarten in de oorlog. De titel van de tentoonstelling is Kartonnen wapens. Onder leiding van de gids Rob Daniëls kregen we een zeer interessante rondleiding. Rob liet ons zien dat speelkaarten in de oorlog een belangrijk instrument waren om het moreel van de soldaten hoog te houden. Denk aan de verveling die toeslaat, de nodige afleiding was dan ook heel belangrijk. Hiervoor waren de speelkaarten een heel goed middel. Bijna zo belangrijk als de wapens zelf. Door speciale reeksen te ontwerpen (met daarop karikaturale afbeeldingen van de belangrijke spelers in het oorlogsgebeuren werden deze kaarten natuurlijk ook middelen op het moreel van de troepen hoog te houden, Vandaar Kartonnen Wapens. Het verslag van de vorige vergadering is goedgekeurd. De GIVAK heeft nu 67 leden. Nieuwe aanwas is er op dit moment niet. Misschien dat uit de nieuwe cursus in Lier ook nieuwe leden voor de GIVAK komen. In de kas is er op dit moment een bedrag van 1940,46 euro. 3 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Om meer te informatie vinden over de Kempensche Tydinghen, die ontbreken op onze web-site kan men dit aanvragen bij Frank Vermeren. Er zijn nu problemen met de capaciteit van onze web-site maar hier wordt aangewerkt. Een cursus van Ar-tur, hedendaagse architectuur, is te duur. De kosten zouden gedeeld kunnen worden door ondersteuning van Vormingsplus Kempen maar dan moet de cursus breed opgezet worden. Door, bijvoorbeeld, uitnodigingen te sturen naar andere gidsenverenigingen zoals Turnhout, Lier, Mol, Geel, kan men de kosten drukken en een lage toegangsgeld vragen. De cursus kan er dan uitzien als volgt: 2 lesavonden en een studiedag. Met op de studiedag in de voormiddag uitleg over de provincie architecten. Een lunch en in de namiddag een bezoek aan de kanaalsite, met als thema kijken naar de hedendaagse architectuur. TPA (Toerisme Provincie Antwerpen) geeft geen subsidie. Zeker dit jaar niet meer, de vormingskalender komt pas in 2015. Er wordt verder aan gewerkt. We hebben met GIVAK een optie genomen om de kwartaal vergadering van het FTG tijdens het volgend jaar plaats te laten vinden in Baarle Hertog, Baarle Nassau. GIVAK en de gidsen van Baarle Hertog willen samen dit organiseren. Er zal echter nog veel overleg moeten gebeuren met de betrokkene gemeentes, VVV-kantoor en anderen. Veel werk zal er nog moeten gebeuren. Deze vergadering kan een goede opsteker zijn voor de naamsbekendheid van de Kempen, de oorlogsbeleving tijdens Wereldoorlog, en vooral voor Baarle Hertog, zijn enclaves en omgeving. Artikelen voor het KT kan men altijd insturen, heel graag zelfs. Leden worden gevraagd om te kijken naar interessante artikelen bv van eigen Heemkunde kring en andere verenigingen. Wel vragen of het mag. Liever geen artikelen van het internet, hiermee kunnen grote problemen ontstaan door het auteursrecht. Volgende vergadering is op maandag 1 december, 19.30 uur, in t Steentje in Turnhout. 4 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
VERSLAG van de ALGEMENE VERGADERING (FTG) in Ieper gehouden op zaterdag 30 augustus 2014 om 10 uur 1. Welkom en verontschuldigingen Florent Denaghel, afgevaardigde van de Kon. West-Vlaamse Gidsenkring Ieper- Poperinge-Westland, heet de deelnemers welkom. Daarna komt voorzitter Chris Beel aan het woord. Hij noemt twee redenen waarom zijn gidsenkring eraan hield de AV van FTG in Ieper te ontvangen : het 50-jarig bestaan van de vereniging en de herdenking van de wereldoorlog 1914-18, waarbij soldaten van meer dan 80 nationaliteiten betrokken waren. In deze oorlog werd de stad Ieper zwaar vernield, maar daarna helemaal wederopgebouwd. Tenslotte stelt hij het dagprogramma voor, met een namiddagbezoek aan de tentoonstelling In Flanders Fields als orgelpunt. Voorzitter Marc Reyniers dankt de gidsenbond voor de hartelijke ontvangst en de organi-satie van de vergaderdag. Hij vermeldt de verontschuldigde personen en begroet de vervangende deelnemers. 2. Goedkeuring van het verslag van de AV van 26/04/14 in Leuven Na een korte toelichting door secretaris Johan Lowyck wordt het verslag van de vorige AV unaniem goedgekeurd. 3. Statutaire verkiezingen van enkele afgevaardigden Secretaris Johan Lowyck deelt mede dat voor het nog vacante mandaat van de provincie Limburg en dat van West-Vlaanderen telkens slechts één kandidatuur ingediend werd. Voor het Hoofdstedelijk Gewest Brussel werd geen kandidatuur geregistreerd. Vooraleer over te gaan tot de geheime stemming krijgen de beide kandidaten de gelegenheid om zich voor te stellen aan de vergadering. 28 afgevaardigden of bij volmacht gemandateerden, nemen geldig deel aan de verkiezing. Van communicatieverantwoordelijke Willy Opdebeeck ontvangen zij elk een omslag die voor ieder mandaat een stembrief van een verschillende kleur bevat. Er wordt achtereenvolgens gestemd voor elk mandaat. Verkiezingsresultaten : zie telformulier in bijlage. De beide kandidaten zijn verkozen, want zij hebben meer dan de helft van de uitgebrachte stemmen bekomen. Voor Limburg loopt het mandaat tot 2018, voor West-Vlaanderen slechts tot 2016, want het is enkel de voortzetting van het lopende mandaat van een ontslagnemend bestuurslid. 5 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
4. Werking van de Federatie Het vernieuwde bestuur wenst na te gaan welke streefdoelen de aangesloten verenigingen prioritair belangrijk vinden voor de toekomstige werking van FTG en welke concrete acties zij daartoe voorstellen. Naar aanleiding van de vragen, gesteld in de agenda, komen verschillende deelnemers aan het woord. De geanimeerde gedachtenwisseling spitst zich hoofdzakelijk toe op twee bekommernissen : het gebrek aan controle over de kwaliteit van de gidsenopleidingen, die vaak ondermaats zijn, en de vraag naar een beschermd fiscaal, maar vooral sociaal statuut van de gids. Een schriftelijke bevraging over de prioritaire werking van FTG zal naar alle verenigingen gestuurd worden. Het Bestuur verwacht de antwoorden ten laatste half oktober. De wensen en voorstellen zullen samengevat worden en in bespreking komen op de volgende AV. FTG wenst ook het toegangsvoordeel, dat de FTG-kaart kan bieden, duidelijk in beeld te brengen, eerst en vooral in eigen land en later misschien ook in het buitenland. Aan al de verenigingen zal gevraagd worden op welke plaatsen in eigen stad of streek gratis of met korting toegang verleend wordt op vertoon van de FTG-kaart. De bekomen inlichtingen zullen daarna in een gestructureerd overzicht op de website kunnen geplaatst worden, ten gebruike van alle houders van de FTGkaart. 5. Website FTG : gebruik van het internet Frank Van de Heyning geeft een uitgebreide toelichting met projectie over de toegang tot en het gebruik van het intranet, dat hij momenteel aan het reorganiseren is en dat waarschijnlijk volledig operationeel zal zijn voor het einde van dit jaar. Hij belooft daartoe aan de verenigingen tijdig een duidelijke handleiding te bezorgen. 6. Kalender van de vergaderingen De eerstkomende AV zullen plaats hebben op de volgende zaterdagen : - 13 december 2014 : organisatie Meetjeslandse Gidsenvereniging - 25 april 2015 : organisatie Toeristische Gidsen Kalmthout - 29 augustus 2015 : nog geen kandidaat - 12 december 2015 : nog geen kandidaat 6 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
7. Einde van de vergaderdag Na het bezoek aan de tentoonstelling In Flanders Fields wordt de dag besloten met een receptie op het Stadhuis van Ieper. De Schepen van Toerisme geeft er een overzicht van de toeristische cijfers, onderstreept het belang van de gids en de samenwerking van de gidsenvereniging met het Stadsbestuur. Hij benadrukt de principes van de 100-jarige herdenking : aandacht voor al de strijdende kampen, voor de menselijke stem in de oorlog en vooral voor de vredesboodschap. Verslaggever : Willy Opdebeeck, interne communicatie Bert bereid zich voor om het Flanders Fieldsmuseum te bezoeken met de gids. Ook Frans luistert aandachtig toe 7 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Studiedag TPA voor baliepersoneel en streekgidsen in Laakdal op Zoals elk jaar organiseerde TPA, ook dit jaar, een gezamenlijke studiedag voor baliepersoneel en streekgidsen. De plaats van het gebeuren was de afspanning Den Eik in Laakdal, dicht bij de abdij van Averbode. Het programma zag eruit als volgt: Vanaf 9 uur werden we verwelkomd op de eerste verdieping van de afspanning met koffie en thee. Na het openingswoordje en de toelichting op de dagindeling door regiomanager Bie De Busser, begaven we ons naar het klompenmuseum en het beleving pad. Terwijl de ene groep, op een zeer enthousiaste en deskundige wijze werd rondgeleid door de klompenmuseum, maakte de andere groep kennis met het lopen op klompen, en dit op een speciaal daartoe aangelegd parcours Zo werden we ingeleid in de fascinerende wereld van het klompen maken door de eeuwen heen, tot met de machinale klompenmakerij. Na de lunch werd er gewerkt en gediscuteerd rond het nieuwe onthaalplan voor de Antwerpse Kempen. Het horecabewustwordingstraject in Geel werd voorgesteld. Na een afsluitend drankje werd deze boeiende studiedag afgesloten. Enkele sfeerfoto s: De ervaren gids legt de bewerking van grondstof tot klomp haarfijn uit. 8 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Het klieven van een boomstam bewerking van de nieuwe klomp Voor de klompenwandeling moet de juiste klompenmaat gekozen worden. En hier worden dan de comfortabele klompen getest op een speciaal klompenpad. 9 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Landschapsdag Provant op 30 september 2014 in Heffen (Mechelen) Landschapsdag De provinciale Landschapsdag is een jaarlijkse studiedag, georganiseerd door de Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid en de Dienst Erfgoed. Telkens wordt een ander stukje landschap in onze provincie belicht. Provinciale landschapsdag Zennegat en Battenbroek Waterbouwkundig laboratorium Dinsdag 30 september 2014 ging de vijfde Provinciale Landschapsdag door. Dit jaar staat Zennegat-Battenbroek in de kijker. Het verhaal van het Zennegat en het Battenbroek gaat over water. Hoe gaat de mens om met de rivieren en de getijden? Wat doet dit met het landschap en de natuur? De link tussen de geschiedenis en het landschap dat tot stand is gekomen, wordt toegelicht op de landschapsdag. Programma 9.00 Ontvangst 9.30 Verwelkoming Rik Röttger, gedeputeerde 9.45 Het Sigmaplan 10 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Koen Deheeger (Agentschap Natuur en Bos) 10.10 De prehistorie van het Zennegat Erwin Meylemans (Agentschap Onroerend erfgoed) 10.35 Koffiepauze 11.05 Rivierpolders en relicten in het landschap Inge Verdurmen en Sofie Duytschaever (Agentschap Onroerend erfgoed) 11.30 Het ecologische verhaal Bert Delanoeije en Carl Van den Broek (Natuurpunt) 11.55 Conclusies 12.10 Lunch Luk Lemmens, gedeputeerde 13.20 Verdeling excursies 14.00 Start excursies 16.00 Afsluitende drink 17.00 Einde EXCURSIES In de namiddag gingen we, aan de hand van excursies, dieper in op aspecten die in de voormiddag aan bod kwamen. Fietsen voor de fietstocht werden voorzien. 1 Fietstocht Battelaer-Zennegat-Battelaer (2 x 25 personen) Deze fietstocht gaf een globaal zicht over de besproken onderwerpen van de voormiddag. Meest sportieve excursie. Gidsen: Koen Deheegher (Agentschap Natuur en Bos) en Bart Vermylen (Regionaal Landschap Rivierenland) 2 Wandeling Blaasveldbroek (25 personen) Met de fiets tot Willebroek, waar een wandeling start over de specifieke ecologische waarden van typische broekbossen. Oneffen terrein. Gids: Hans Van Praet (Agentschap Natuur en Bos) 3 Wandeling Heffen- Poldergebied-Zennegat (25 personen) Wandeling langs het dorp Heffen, met zicht op de natuurwaarden van het poldergebied, eindigend in het charmante Zennegat. 11 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Over verhard terrein. Gids: Bert Delanoeije en Carl Van den Broek (Natuurpunt) 4 Fietstocht langs Sigma (25 personen) Fietstocht langs de verschillende deelwerven in uitvoering van het Sigmaplan Dijlemonding. Gids: Michiel Derycke (Waterwegen en Zeekanaal nv) Dagverantwoordelijke: Marieke Verreet Tel: 03 240 57 60 leefmilieu@provincieantwerpen.be ORGANISATIE De provinciale landschapsdag is een organisatie van de provincie Antwerpen (Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid en Dienst Erfgoed) Desguinlei 100, 2018 Antwerpen www.provincieantwerpen.be in samenwerking met: - Onroerend erfgoed - Agentschap voor Natuur en Bos - REGIONAAL LANDSCHAP RIVIERENLAND vzw - Natuurpunt - Waterwegen en Zeekanaal Wij hebben de de fietsexcursie Battelaer-Zennegat-Battelaer meegemaakt, en heel wat opgestoken over dit gebied (met onder meer de monding van onze rivier, de Nete in de Dijle) Hierbij enkele Foto s van de dag. 12 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
De ontvangst in Heffen Het Marktpleintje van Heffen 13 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Deskundige uitleg door gids Koen De Heegher Zicht op een aangelegd overstromingsgebied 14 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
De monding van de Zenne en het kanaal naar Leuven in de Dijle. Wegwijzers van het fietsenknooppuntennetwerk. 15 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014
Nieuw diamantmuseum in Nijlen Door Marc Keustermans. Vrijdag 1 augustus opende het Kempens Diamantcentrum in Nijlen officieel zijn deuren. In het nieuwe bezoekerscentrum verneem je alles over de diamantgeschiedenis van de Kempen, je krijgt toeristische informatie over de streek en je kan er ook streekproducten kopen. Praktisch: Adres Spoorweglei 42 2560 Nijlen. Het Kempens Diamantcentrum is open van dinsdag tot en met vrijdag, van 9u30 tot 16u30en elk eerste weekend van de maand. Het is gratis toegankelijk voor het publiek. Rondleiding met gids: Een uur lang leer je met een gids wat diamant is, hoe je het moet bewerken en wie die Kempense bewerkers waren. Je krijgt tal van grappige verhalen te horen, je ervaart hoe zwaar het handwerk soms kon zijn en krijgt nadien rustig de tijd om zelf op verkenning uit te gaan. Maximum aantal deelnemers per rondleiding: 25 Prijs per rondleiding: 50 euro Reserveren verplicht! Voor meer informatie, bekijk de website www.briljantekempen.be. 16 Kempensche Tydinghen nr 76 juli augustus september 2014