2 e dag van het karwei. Het is zaterdag de 19 e november 07. Vandaag gaan we de zuiger trekken. Zo heet dat in vaktermen. Het werk houdt in, dat de motorzuiger met drijfstang uit de cilinder omhoog wordt getrokken. Daartoe wordt eerst het krukpenlager (krukpenmetaal) losgemaakt. Dit gebeurt als volgt. Het krukpenmetaal zit met twee moeren mbv lange bouten vast op de krukas. Deze moeren zijn elk met een grote splitpen geborgd. Allereerst worden de splitpennen verwijderd. Vervolgens worden de grote moeren met een slagsleutel losgeslagen. Om de zuiger omhoog te kunnen trekken moeten de moeren helemaal worden losgedraaid van de lange bouten van het krukpenlager. Aangezien het onderste lager dan in het carter zou vallen, is dit onderste deel van het lager met een paar spanbanden vastgezet aan het motorframe. Voor de veiligheid wordt er nog een grote balk onder geplaatst. De spanbanden worden goed vastgezet aan het motorframe. drijfstang Stalen strop tbv spanband Originele funktie van het boutje is om te voorkomen, dat de lange bout zonder moer uit het lager in het carter valt. Nu, om de strop vast te zetten. spanband
drijfstang vulplaatje grote moer Vulplaatje met latoen kopertjes lange bout onderhelft krukpenmetaal (lager) drijfstang spanband krukwang
We gaan nu de zuiger bekijken. In de platte bovenkant van de zuiger zitten tegenover elkaar twee schroefgaten van ca. ¾ inch. Hierin worden twee bouten geschroefd, die een beugel moeten vasthouden bovenop de zuiger. Bovenop deze beugel zit weer een oogbout, waarin de grote machinehal-takel wordt vastgehaakt. Het zat die zaterdag echter niet mee. Het werk is dan ook niet erg opgeschoten. Maar dat hoort erbij. Bij zo n oude motor is alles niet even gaaf meer. Wat was het geval? De ¾ inch schroefgaten in de bovenkop van de zuiger waren in zeer slechte staat. De schroefdraad leek deels (ca. voor ¾ deel) te zijn verdwenen. Bovendien zat er uiteraard heel veel koolstof in de draad. Enfin, eerst de zaak maar eens optappen met een schroefdraadtap. Dat bood geen soelaas. Er werd besloten om tapeinden in de uitgelebberde gaten te lassen. Maar zou dat lukken?? Het was het proberen waard. Nu is de zuiger van gietstaal en de bouten waren van gewoon smeedstaal. ingelaste tapeind Hulpgereedschap om zuiger te trekken (beugel) Zou het lassen lukken? Het is namelijk heel moeilijk om gietstaal of gietijzer aan elkaar of afzonderlijk te lassen. Eigenlijk moet je een hele goede lasser zijn en speciale gietijzer elektroden gebruiken. Maar het was de moeite waard om het te proberen. Ook de vrijwilligers zijn geen ervaren lassers. Het elektrische lastoestel werd opgetuigd met alles wat daarbij hoorde. De lasplekken werden schoongemaakt tot het blanke ijzer te voorschijn kwam en het lassen kon beginnen. Na de lasklus werd de beugel er op gezet met een paar moeren. De bedoeling was om de zuiger een stukje omhoog boven uit de cilinder te krijgen, zodat hij, mocht de las afbreken, op een zuigerveer (die schiet boven de cilinder dan naar buiten) zou blijven hangen. Eventueel zouden we hem dan in het uiterste geval vanuit het carter mbv stalen stroppen of met hydraulische vijzels omhoog kunnen takelen of resp. pompen. Stond hij eenmaal boven de cilindervoering, dan snel houten balken eronder, waar de zuiger op kon staan. Daarna de zuiger met drijfstang omhoog takelen mbv stroppen om de drijfstang ergens op een veilige plek neer te zetten. Maar zo ging het dus niet helemaal!!! We gaan verder met het verhaal. Het omhoog trekken van de zuiger kon beginnen. De spanning steeg alom. Zouden de lassen het houden? De takel werd strak getrokken en op steeds meer spanning gebracht. De zuiger kwam omhoog cm voor cm na ca. 4 cm volgde een knal en viel de zuiger terug in de cilinder. Mislukt!!!!!!
Afgebroken tapeind Dat was jammer. Eigenlijk wel goed, want de lassen waren dus onbetrouwbaar en dus viel de zuiger juist op tijd naar beneden. Wat nu? Goede raad was duur. Na beraadslaging werd besloten nieuwe gaten te tappen een paar cm. naast de andere gaten. Niet te diep en niet te breed. De schroefdraad die we zouden tappen moest 10 mm. worden. Aldus werd besloten. De zeekadetten kijken lachend toe als de HTD Richard de gaten aan het boren is. Het ging hem goed af. Hij mag het meer doen!!!en daarna nog getapt ook!!! (het betreft hier geen bier). Het materiaal van de zuiger bleek keihard te zijn. Er moest tot een diameter van ca. 8 mm worden geboord op een diepte van ongeveer 2 tot 3 cm. Dus dan maar eerst beginnen met een boordje van. 3 mm. Daarna steeds met een groter boortje tot we op ca. 8 8,5 mm waren. Uiteindelijk lukte dat allemaal en konden we gaan tappen. Richard bleek een expert in tappen. Hij tapte er wat op los.
De schoentjes van de HTD Opnieuw geboord en draad in getapt idem Om ca. half vijf in de middag waren de gaatjes getapt en kon de beugel erop worden geplaatst. Die paste helaas niet helemaal. Er moest e.e.a. worden uitgevijld aan dat ding. Maar daar werd het te laat voor. Moeders thuis wacht ook met de stamppot. Dus afnokken en wegwezen. Volgende week donderdag gaan de twee vrijwilligers alleen weer verder met het eruithalen van de zuiger. Hopelijk zit het dan weer mee. Tot het volgende verslag. Gr. Gerard.