CO 2 Uitstoot MNO VERVAT 2010



Vergelijkbare documenten
BEREKENING UITSTOOT BROEIKASGASSEN MNO VERVAT 2009

Voortgangsrapport Uitstoot broeikasgassen MNO VERVAT 2010 (jan-jun)

Emissie Inventarisatie 2012

Carbon Footprint 2e helft 2015 (referentiejaar = 2010)

Carbon footprint 2013

Carbon footprint 2011

Periodieke rapportage 2 e helft September 2016

3.B.1 Energiereductieprogramma 2014 ten behoeve van de CO2 -Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep

Voortgangsrapportage 4 CO 2 -Prestatieladder

Periodieke rapportage 2016 H1

Periodieke rapportage 2016 H1

CO₂-nieuwsbrief. De directe emissie van CO₂ - vanuit scope 1 is gemeten en berekend als ton CO₂ -, 95% van de totale footprint.

Periodieke rapportage 2014

Factsheet CO2-Prestatieladder

Periodieke rapportage 2017 H1. November 2017

Periodieke rapportage 2015 H2. 20 januari 2016

Voortgangsrapportage 3 CO 2 -Prestatieladder

1. INLEIDING 2. CARBON FOOTPRINT

Periodieke rapportage 2015 H1 + H2

Periodieke Rapportage 2 e helft 2016

Periodieke rapportage 2016 H2

Periodieke rapportage 2014

Ketenanalyse Woon- Werkverkeer

CO 2 -Prestatieladder

PERIODIEKE RAPPORTAGE 2015

1 De directe en indirecte GHG-emissies 2017

Carbon Footprint 1e helft 2015 (referentiejaar = 2010)

5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2016 H1. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.2

1. INLEIDING 2. CARBON FOOTPRINT

Periodieke rapportage 1 e helft 2016

Periodieke rapportage 2 e helft maart 2015 versie definitief

Periodieke rapportage 2 e helft 2016

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie.

Carbon Footprint 2014

Periodieke rapportage 2016 H1

3.B.1 Energiereductieprogramma 2012 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder. Hollandridderkerk Groep

Periodieke rapportage 1 e helft 2014

CO-2 Rapportage Inhoudsopgave. Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem

2012/2013. [3.B.2_1 Energiereductieprogramma] CO2-prestatieladder Niv. 3. CO2 prestatieladder niv. 3. Struyk Verwo Aqua

5.B.1_1 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2015 H1 + H2. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.

5.B.1_2 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2017 H1. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.2

Inzicht in de Carbon Footprint van GKB Groep B.V. CO2 Prestatieladder niveau 4 over het jaar 2012 en 2013

5.B.1_1 Voortgangsrapportage Review Co₂-emissies 2016 H1 + H2. Conform Co₂-prestatieladder B.1 met 2.A A A B.

Periodieke rapportage 2016 H2. Juni 2017

Carbon Footprint Welling Bouw Vastgoed

Periodieke rapportage 2 de half jaar 2017

2015 [Energiemeetplan CO2- reductiesyteem ]

P. DE BOORDER & ZOON B.V.

1. INLEIDING Rapportage

CO 2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2013 (1 e halfjaar) Periode: 1 januari t/m 30 juni 2013

38,6. CO 2 (ton/jr) 2014

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2014

Periodieke rapportage e helft. N.C. Zwart Verhuur BV

Voortgang doelstellingen 2015/2016 CO2-prestatieladder 18 november 2016

CO2-emissieverantwoording 2013-H1. Schagen Groep. volgens ISO Versie 2.0, 26 mei 2014.

Analyse Carbon Footprint eerste helft 2011

Review CO2 reductiedoelstellingen 2016

Energie Management Actieplan

Externe publicatie CO2 Prestatieladder

Carbon footprint Tussenrapportage Q1/Q2 2014

Carbon footprint 2017 (3.C.1) In de onderstaande tabellen staan de energieverbruiken van ICS Groep uitgedrukt in CO2-eq.

EMISSIE INVENTARIS Axent Groen BV

Footprint Totaal scope 1 en 2. Scope 1 en 2 emissies Pilkes 2016 (totaal = 518,44 ton CO 2 )

Periodieke rapportage 1 ste half jaar 2017

Klever Boor- en Perstechniek BV Postbus CB Lopik

CO 2 - en energiereductiedoelstellingen t/m Alfen B.V. Auteur: H. van der Vlugt Versie: 2.4 Datum: 16-aug-2011 Doc.nr: 10.

Carbon footprint 2017 (3.C.1) In de onderstaande tabellen staan de energieverbruiken van ICS Groep uitgedrukt in CO2-eq.

Periodieke rapportage 2 de half jaar 2018

Energie Management Actieplan

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q4. Versie: 1.0,

1. INLEIDING Rapportage

Emissie-inventaris 2018

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2013

CO 2 -Prestatieladder

Schotpoort Traffic Center. Overzicht CO2-Footprint 2015

CO₂ Emissie inventaris e helft Januari Juni 2018

Energie Management Actieplan 2015

Energie meetplan

14 april 2013 (JF) Energie Management Actieplan

BIJLAGE A1. Versie 24 maart 2016 (v1.0)

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

Voortgangsrapportage 5 CO 2 -Prestatieladder

Rapport 16 oktober 2014

Emissie-inventarisrapport

Periodieke rapportage 2016 H2

Balvert Betonstaal b.v.

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q1. Versie: 1.0,

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder

Review CO 2 reductiedoelstellingen voestalpine WBN. Conform niveau 5 op de CO 2 -prestatieladder 2.2

Energie meetplan Conform niveau 5 op de CO 2 -prestatieladder 2.2

CO₂ Reductieplan. CO₂ Reductieplan. Datum Versie 1.1. Rapportnr 3B.RED-PLAN Opgesteld door. A. van de Wetering & H.

Carbon Footprint Beheer Familie van Ooijen BV Rapportage januari december 2009 (referentiejaar)

De emissie inventaris van: Aannemingsbedrijf Platenkamp Borne 2010

CO2-reductieplan 2015

CO2-reductieplan. Samen zorgen voor minder CO2. Rapportage M

Energie meetplan

CO 2 -update H versie 2, 16 maart 2015

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 1 e helft 2013

De CO2-footprint is weer bekend!

Energie meetplan

Transcriptie:

CO 2 Uitstoot MNO VERVAT 2010 1.1 3-5-2011 JK CS JdB Inclusief eisen ladder 2.0 1.0 19-4- 2011 JK CS JdB Rapportage 2010 Ver Datum Opgesteld Controle Vrijgave Omschrijving

Inhoudsopgave. Voorwoord. 1. Inleiding. 2. Beschrijving van MNO Vervat B.V. 2.1 Beschrijving van de organisatie. 2.2 Beschrijving van de werkzaamheden. 2.3 Initiatieven op het gebied van energiebesparing. 2.4 Wijzigingen in de organisatie t.o.v. het referentiejaar. 2.5 Aangenomen Projecten met CO2-gerelateerd gunningvoordeel. 3. Uitgangspunten meten CO 2 uitstoot. 3.1 Organisatorische grenzen. 3.2 Operationele grenzen. 3.3 Bronnen van uitstoot en soorten uitstoot. 3.4 Conversiefactoren. 3.5 Berekeningsmethode en mate van onnauwkeurigheid. 3.6 Wijzigingen in de uitgangspunten t.o.v. het referentiejaar. 4. Berekening CO 2 uitstoot. 4.1 Totaaloverzicht. 4.2 Prestatie-indicator. 4.3 Vergelijking met referentiejaar. 4.4 Raming van het verwachte energieverbruik in de volgende periode. 5. Reductie van uitstoot. 5.1 Reductiedoelstelling. 5.2 Reductiemaatregelen. 5.3 Evaluatie effect reductiemaatregelen. 5.4 Deelname maatschappelijke initiatieven. 5.5 Scope 3 doelstellingen Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 2 van 16

Voorwoord. MNO Vervat onderschrijft de principes van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Er is een MVO beleid opgesteld wat voor de werknemers van MNO in concrete richtlijnen is omgezet. Aandacht voor MVO betekent aandacht voor de drie P's: People, Profit en Planet. De aandacht voor de "Planet" heeft MNO vertaald in een milieuzorgsysteem (MZS) wat recentelijk is gecertificeerd c.f. de eisen uit de ISO 14001. Het MZS is er op gericht om de negatieve milieubelasting als gevolg van werkzaamheden door MNO Vervat zo veel mogelijk te beperken. Één van de speerpunten van het milieubeleid is vermindering van energieverbruik. Reductiemaatregelen worden enerzijds gezocht in de techniek, anderzijds in de werkwijze die wordt gehanteerd op projecten. MNO Vervat rapporteert halfjaarlijks de voortgang m.b.t. het CO 2 -programma. In 2011 worden de bedrijven MNO Vervat GWW Rotterdam en De Jong Beesd in het programma opgenomen, en wordt het programma ondergebracht bij MNO Vervat BV. De oprichting van de CO 2 werkgroep eind 2010, waarin per kwartaal de voortgang wordt bewaakt, zorgt ervoor dat structureel en bedrijfsbreed aandacht voor het milieu in het algemeen en CO 2 reductie in het bijzonder wordt gewaarborgd. Nieuw Vennep, 19 april 2011. Jan de Boer, Algemeen Directeur, MNO Vervat. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 3 van 16

1. Inleiding. Voorliggend rapport geeft inzicht in de CO 2 uitstoot van MNO Vervat over het jaar 2010, de genomen reductiemaatregelen, de behaalde reducties, de te verwachte reducties en de doelstellingen voor de komende periode. Het verminderen van de CO 2 uitstoot vormt een structurele doelstelling die vanuit het Milieuzorgsysteem wordt geïnitieerd. Het Milieuzorgsysteem van MNO Vervat is onderdeel van met MNO Managementsysteem en is gecertificeerd conform de ISO14001:2004. Het rapport is opgesteld door de KVM-afdeling van MNO Vervat BV, op basis van gegevens die door de CO 2 werkgroep worden aangeleverd. De CO 2 werkgroep bestaat uit afgevaardigden van de deelnemende bedrijfsonderdelen. Het CO 2 management wordt uitgevoerd zoals beschreven in het MNO Managementsysteem. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 4 van 16

2. Beschrijving van MNO Vervat B.V. 2.1 Beschrijving van de organisatie. MNO Vervat BV MNO Wegen BV MNO Beton BV MNO Noord BV De Jong Beesd BV MNO GWW BV MNO International Krul Waterwerken BV MNO Transport BV Asfaltcentrale NOAP 50% Asfaltcentrale APA 33% Asfaltcentrale APRR 25% Figuur 1 "Organisatie MNO Vervat BV". Vanaf 2011 is MNO Vervat BV het startbedrijf voor de CO 2 ladder. Binnen de boundary vallen bovenstaande bedrijven. MNO International valt buiten de scope voor de CO 2 ladder. 2.2 Beschrijving van de werkzaamheden. MNO Vervat Wegen, Beton, Noord, GWW en Transport houden zich bezig met spoor-, beton-, grond-, weg- en waterbouw als mede milieukundige werken (saneringen). De Jong is actief op het gebied van onderhoudswerkzaamheden aan droge en natte infrastructuur. In de asfaltmolens waarin wordt deelgenomen, wordt asfalt geproduceerd. 2.3 Initiatieven op het gebied van energiebesparing. MNO Vervat onderschrijft de principes van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Er is een MVO beleid opgesteld wat voor de werknemers van MNO in concrete richtlijnen is omgezet. Aandacht voor MVO betekent aandacht voor de drie P's: People, Profit en Planet. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 5 van 16

De aandacht voor de "Planet" heeft MNO vertaald in een milieuzorgsysteem (MZS) wat is gecertificeerd c.f. de eisen uit de ISO 14001. Het MZS is er op gericht om de negatieve milieubelasting als gevolg van werkzaamheden door MNO Vervat zo veel mogelijk te beperken. Eén van de speerpunten van het milieubeleid is vermindering van energieverbruik. Dit resulteert automatisch in vermindering van de CO 2 uitstoot. Reductiemaatregelen worden enerzijds gezocht in de techniek, anderzijds in de werkwijze die wordt gehanteerd op projecten. Jaarlijks wordt een aantal aandachtspunten vastgelegd in een Milieuprogramma. Deze aandachtspunten worden onderzocht en daar waar energiebesparende maatregelen kunnen worden ingevoerd, waarvan de opbrengsten hoger zijn dan de kosten, worden deze ingevoerd. 2.4 Wijzigingen in de organisatie t.o.v. het referentiejaar. Zowel MNO Vervat GWW Rotterdam BV als De Jong BV worden per 01-01-2011 binnen de organisatorische grenzen gebracht. Het startbedrijf wordt gewijzigd in MNO Vervat BV. Referentiejaar voor de CO 2 ladder is onveranderd (2009). De CO 2 Footprint voor 2009 is met terugwerkende kracht vastgesteld, inclusief bovengenoemde uitbreiding. De CO 2 uitstoot van het referentiejaar bedraagt 32.113 ton. 2.5 Aangenomen Projecten met CO2-gerelateerd gunningvoordeel. CO 2 ladder 2.0 is 16 maart 2011 actief geworden. De bedrijven binnen de boundary hebben sindsdien geen projecten aangenomen waar CO2-gerelateerd gunningvoordeel is genoten. Om ervaring op te doen met de wijze van registreren, om ons managementsysteem te toetsen en om te voldoen aan onze doelstelling uit het Jaaractieplan, is een project geselecteerd waarvoor de projectgerelateerde eisen uitgevoerd zullen worden. Dit project is project 2008-078 Realisatie Plassengebied Nijmegen. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 6 van 16

3. Uitgangspunten meten CO 2 uitstoot. 3.1 Organisatorische grenzen. Vanuit het startbedrijf MNO vervat BV, is de boundary bepaald. Hieruit volgt dat onderstaande bedrijven de boundary vormen: MNO Vervat Wegen; MNO Vervat Beton; MNO Vervat Noord; Krul Waterwerken; MNO Vervat GWW Rotterdam BV; MNO Vervat Transport BV; De Jong BV. In verband met de onder 2.4 genoemde wijzigingen in de organisatie is ook voor het referentiejaar 2009 de CO 2 uitstoot herzien op basis van de nieuwe organisatorische grenzen. MNO Vervat Wegen heeft drie deelnemingen in asfaltproductie-installaties, deze zijn meegenomen in deze rapportage: Asfalt Productie Amsterdam (33,3%); Asfalt Product Rotterdam (25%); Noordelijke Asfalt Productie (50%). Eén en ander is schematisch weergeven in het schema op pagina 5. 3.2 Operationele grenzen. Binnen de organisatorische grenzen vinden de volgende werkzaamheden plaats, waarbij CO 2 uitstoot plaatsvindt: grond-, weg- en waterbouwwerkzaamheden; civiele betonbouw; kantoorwerkzaamheden; zandwinning en transport; productie van asfalt; productie van prefab betonelementen; onderhoudswerkzaamheden aan natte en droge infrastructuur. De werkzaamheden voor bovengenoemde bedrijven vinden plaats op projectlocaties door heel Nederland. Op kleine schaal wordt beton geprefabriceerd in een werkplaats in Middenmeer. De kantoorwerkzaamheden vinden plaats in de volgende vestigingen: Nieuw Vennep, Amsterdam, Middenmeer, Biddinghuizen, Leek, Rotterdam en Beesd. De asfaltproductielocaties zijn gevestigd in Heerenveen, Amsterdam en Rotterdam. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 7 van 16

3.3 Bronnen van uitstoot en soorten uitstoot. Binnen de vastgestelde grenzen worden de volgende bronnen van CO 2 uitstoot onderkend. Aangegeven is in welke categorie van de ISO 14064-1 norm deze vallen, als mede voor welk niveau van de CO 2 ladder dit geldt. Bron Soort ISO CO 2 ladder 2.0 Scope Niveau vestigingen verbranding van gas voor CV 1 1 3/4/5 materieel op projectlocaties verbranding van gasolie/ benzine 1 1 3/4/5 eigen transport van materieel naar projectlocatie verbranding van diesel 1 1 3/4/5 eigen wagenpark verbranding van benzine/ diesel 1 1 3/4/5 generatoren projectketen verbranding van gasolie 1 1 3/4/5 gasflessen projectketen verbranding van gas 1 1 3/4/5 productie van beton verbranding van gas 1 1 3/4/5 productie van asfalt verbranding van gas 1 1 3/4/5 winning van zand verbranding van gasolie 1 1 3/4/5 vestigingen ingekochte elektriciteit 2 2 3/4/5 projectlocaties ingekochte elektriciteit 2 2 3/4/5 asfaltproductielocaties ingekochte elektriciteit 2 2 3/4/5 zakelijk personenvervoer (auto, vliegtuig) verbranding van brandstof 3 2 3/4/5 ingekochte producten keteneffect 3 3 4/5 uitbesteed transport verbranding van brandstof 3 3 4/5 uitbestede werkzaamheden keteneffect 3 3 4/5 personen vervoer via OV verbranding van brandstof, 3 3 4/5 Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 8 van 16

Bron Soort ISO CO 2 ladder 2.0 Scope Niveau ingekochte elektriciteit woon-/ werkverkeer verbranding van brandstof 3 3 4/5 afvoeren van afval keteneffect 3 3 4/5 gebruik van papier keteneffect 3 3 4/5 Tabel 1 "Bronnen van CO 2 uitstoot". ISO 14064-1 1 = direct GHG emission 2 = energy indirect GHG emission 3 = other indirect GHG emission Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 9 van 16

3.4 Conversiefactoren. Voor het omrekenen van het energieverbruik van de bronnen van uitstoot naar ton CO 2 uitstoot worden de volgende gehanteerd, conform CO 2 ladder 2.0. Personenvervoer conventionele personenauto B Benzine 2.780 g CO 2 / liter Diesel 3.135 brandstof LPG 1.860 C Benzine Klasse (ltr) g CO 2 / < 1,4 185 voertuig km 1,4 2 220 > 2,0 305 gemiddeld 215 Diesel < 1,4 155 1,4 2 195 > 2,0 265 gemiddeld 205 LPG gemiddeld 175 E Brandstoftype niet bekend 210 g CO 2 / voertuig km Electriciteitsverbruik (grijs) voor andere doeleinden dan vervoer. A NRE 650 g CO 2 / RWE Energy Nederland 650 kilowattuur Cogas Facilitair 620 Nuon 610 Eneco Energie levering 590 Essent Retail 525 Ener Service Maastricht 495 Westland Energie Service 495 B Andere leverancier 615 Electriciteitsverbruik (groen) voor andere doeleinden dan vervoer. C1 Groene Windkracht 15 g CO 2 / stroom met Waterkracht 15 kilowattuur SMK Zonne-energie 80 Milieukeur Biomassa Rekenvoorschrift D Groene stroom met SMK Milieukeur 250 g CO 2 / kilowattuur E (tot 1 juli 2011) Overige groene stroom 300 g CO 2 / kilowattuur Energiedrager voor andere doeleinden dan vervoer A Benzine 2.780 g CO 2 / liter Diesel 3.135 brandstof LPG 1.860 Stookolie 3.185 C Gasvormige fossiele brandstoffen Aardgas 1.825 g CO 2 / Nm3 Methaan 2.000 Tabel 2 "Conversiefactoren CO 2 ladder 2.0, generiek handboek d.d. 16-03-2011 Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 10 van 16

3.5 Berekeningsmethode en mate van nauwkeurigheid. De CO 2 uitstoot wordt niet gemeten. Gekozen is voor een berekening aan de hand van de verbruikte energie. Door middel van de conversiefactoren zoals vermeld in paragraaf 3.3 wordt dit energieverbruik omgerekend naar ton CO 2 equivalent (CO 2 e). Doordat de feitelijke CO 2 uitstoot niet wordt gemeten, maar wordt berekend, ontstaat een bepaalde mate van onnauwkeurigheid. Gas - Elektriciteit Het verbruik van gas en elektriciteit in de vestigingen, asfaltmolens en op de projecten wordt berekend aan de hand van: de rekeningen van de leveranciers. Vaak lopen jaarafrekeningen over het jaar heen. Het verbruik is dan naar rato over de jaren verdeeld; Indien voor de rapportage geen rekeningen beschikbaar zijn, wordt het verbruik bepaald op basis van meterstanden. Lease-auto s Per brandstofsoort wordt het aantal ingekochte liters in de rapportageperiode vermenigvuldigd met de corresponderende conversiefactor. Zakelijk vervoer privé-auto s / Vliegreizen Het zakelijk vervoer met privé auto s is bepaald op basis van uitbetaalde kilometervergoedingen. Per bedrijf is het aantal kilometers opgegeven die voor vergoeding in aanmerking zijn gekomen. Vliegreizen worden per ticket geregistreerd, en m.b.v. richtlijnen uit het Generiek handboek d.d. 16-03-2011 vertaald in CO 2 uitstoot. Schepen Voor de schepen is aan de hand van de rekeningen van de leverancier bepaald hoeveel liter brandstof is ingekocht gedurende de periode waarover wordt gerapporteerd. Aan de hand hiervan is de CO 2 uitstoot bepaald. Materieel Per brandstofsoort wordt het aantal ingekochte liters in de rapportageperiode vermenigvuldigd met de corresponderende conversiefactor. Daar waar specificatie middels facturen niet mogelijk is, wordt een schatting gemaakt op basis van materieelgegevens. Raming verwachte energieverbruik volgende periode Verwachte CO 2 uitstoot volgende periode = (omzetprognose mln * KPI CO 2 e (ton/ mln ) vanuit de laatste vergelijkbare rapportageperiode) -/- verwachte resultaat van de reductiedoelstelling. Vervolgens wordt aan de hand van de procentuele verdeling uit het verleden het energieverbruik per categorie bepaald. Voor de asfaltcentrales wordt het verwachte energieverbruik bepaald aan de hand van de verwachte productie in tonnen. 3.6 Wijzigingen in de uitgangspunten t.o.v. het referentiejaar. De gewijzigde uitgangspunten, zowel organisatorisch als qua methodiek van berekenen, zijn doorgevoerd in de CO 2 Footprint van 2009. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 11 van 16

4. Berekening CO 2 uitstoot MNO Vervat 2010 4.1 Totaaloverzicht. Onderdeel Scope 1 CO 2 e (ton) Scope 2 CO 2 e (ton) Scope 3 CO 2 e (ton) A. Vestigingen 354 1129 B. Asfaltcentrales 5270 822 C. Personenvervoer 3735 253 D. Materieel 17089 SubTotaal 26448 2204 Totaal 28652 Tabel 3 "Totaaloverzicht uitstoot CO2 MNO Vervat 2010". Het formulier 233.01.F.1: CO 2 -footprint 2010 is als bijlage toegevoegd bij dit rapport. 4.2 Prestatie-indicator. Om de uitstoot over de jaren heen met elkaar te kunnen vergelijken, wordt deze omgerekend naar productie-eenheden. Hierbij wordt de uitstoot van de molens gerelateerd aan de hoeveelheid geproduceerde tonnen. De uitstoot van de overige bedrijven wordt gerelateerd aan de omzet. Asfaltmolens. Asfaltmolen Productie (ton) CO 2 e uitstoot (ton) CO 2 e uitstoot per ton asfalt NOAP 71770 1300,56 0,01812 APRR 125744 2203,97 0,01752 APA 141649 2588,09 0,01827 Totaal 339163 6092,62 0,01796 Omzet De prestatie indicator voor CO 2 uitstoot wordt vastgesteld met de volgende formule: CO 2 KPI (ton CO 2 per miljoen euro omzet) = (ton CO 2 / (Omzet / 1.000.000) Omzet 2009 ( ) : 186.547.000 + MNO GWW 32.901.000 + De Jong (12.414.000 + 45.288.000) = 277.150.000 CO 2 e uitstoot (ton) : 32.113 ton CO 2 e per (ton/ mln) : (28.652 / ( 277.150.000 / 1.000.000) = 103,4 Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 12 van 16

4.3 Vergelijking met referentiejaar. Indicator Referentiejaar 2009 2010 Reductie Doelstelling Doel behaald? CO 2 e (ton) 32113 28652 3461 963 JA CO 2 e (%) 100 89 11 3 JA 4.4 Raming van het verwachte energieverbruik in de volgende periode De raming voor 2011 bedraagt: Omzetprognose 2011 (mln) : 275 (bron: directie MNO) KPI 2009 CO 2 e (ton/ mln ) : 104,2 Reductiedoelstelling t.o.v. ref.jaar : 5% Raming 2011 (CO 2 e ton) : 28.655 Raming reductie (ton) : 5% * 28.655 = 1432 Raming totale CO 2 e 2011(ton) : 27.223 Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 13 van 16

5. Reductie van uitstoot. 5.1 Reductiedoelstelling. Voor 2010 was de doelstelling ten aanzien van CO 2 reductie gesteld op 3% van de uitstoot van 2009. De werkelijke reductie bedraagt 11%. De reductiedoelstelling is behaald. Voor 2011 is de doelstelling ten aanzien van CO 2 reductie gesteld op 5% van de uitstoot van 2009. Middels uitvoering van het Plan van Aanpak, document 233.02.F.1, wordt de doelstelling van 1600 ton reductie gerealiseerd. 5.2 Reductiemaatregelen. Om een reductie in CO 2 uitstoot te bewerkstelligen, zijn in de voorgaande rapportage enkele maatregelen genoemd, waarvan onderstaand de status wordt weergegeven. Daarnaast zijn diverse maatregelen toegevoegd. Deze worden eveneens besproken: Maatregelen vanuit voorgaande rapportage: verdere installatie van fijnfilters op hydrauliek en motorolie van materieel; o Het bestaande gemotoriseerde materieel is allemaal gerealiseerd (waar van toepassing). Ten opzichte van referentiejaar 2009 geeft dit qua volume geen significante besparing; door ontwikkelen SKARAND machine; o De skarand machine is gereed voor inzet en wordt door directie, verkoop, uitvoering en rayonleiding voorgedragen bij opdrachtgevers. De inzet over het jaar 2010 is dermate gering, dat er geen besparing gerapporteerd kan worden; regionaal inkopen van bouwstoffen om transport te beperken; o Project Vliegveld Eindhoven: Betonriool ingekocht bij leverancier in Eindhoven; o Project N201 Hoofddorp: Beton en PVC riool ingekocht bij dichtstbijzijnde leverancier, zodat combinatie van transporten mogelijk was; o Project Streefkerk: Gekozen voor leverancier dichtbij het werk voor levering van granulaat en zand; o Project Amsterdam: Gezorgd voor retourvrachten puin en zand bij levering van granulaat en zand; waar mogelijk toepassen andere werkwijze op projecten om transport te beperken; o Project Hoofddorp: In het kader van ketenoptimalisatie zijn door leverancier Spaansen 10 vrachtauto s uitgerust met aluminium laadbakken. Hierdoor is het mogelijk om per rit 2 m3 meer ophoogzand te vervoeren. Het totale project bevat levering van 1.200.000 m3 ophoogzand. Per rit wordt nu 25,71 m3 vervoerd in plaats van 23,57 m3 met de conventionele methode: Aantal ritten met de conventionele methode: 1.200.000 m3 / 23,57 = 50.913 ritten; Aantal ritten met de nieuwe methode: 1.200.000 m3 / 25,71 = 46.675 ritten; Aantal km per rit: 53 km; Besparing nieuw t.o.v. conventioneel: 4.238 ritten * 53 km = 224.614 km; Gemiddeld brandstofverbruik: 1 liter per 2,53 km Besparing in liters: 88780 Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 14 van 16

Besparing in CO 2 uitstoot: 88780 * 3135/1.000.000 = 278,33 ton CO 2 reductie. toepassen duurzaamheidscriteria van Senter Novem bij ontwerpen van objecten; o Van deze maatregel zijn geen aantoonbare effecten gerealiseerd in het eerste half jaar van 2010. bij vervanging van materieel/auto s wordt gekozen voor energiezuinigere varianten. Asfaltmolens Voor de asfaltmolens worden jaarlijks aparte Energie Besparingsplannen (EBP) opgesteld waarin specifieke maatregelen voor de molens worden aangegeven. De NOAP Asfaltcentrale is per 1-1-2010 overgestapt op Groene Stroom, hetgeen een besparing oplevert van 51% per kwh t.o.v. het referentiejaar 2009. Besparing in 2010 in vergelijking met de situatie in 2009: Conversiefactor van 615 naar 300, besparing 1 e half jaar 2010 (deel MNO): 203605 kwh * (615-300)/1.000.000 = 64,14 ton CO 2 reductie. Lean & Green Het programma Lean & Green van de stichting Duurzame Logistiek, waar MNO vervat zich aan heeft gecommitteerd streeft naar 20% CO 2 -reductie tot 2012. Hiertoe wordt de gehele keten onderzocht en wordt samen met ketenpartners gekeken welke optimalisatiemogelijkheden er zijn. Het Plan van Aanpak Lean & Green bevat concrete stappen om de doelstellingen te realiseren. Sectorinitiatief reductie brandstofverbruik GWW-materieel MNO heeft het initiatief genomen om het brandstofverbruik van het materieel (incl. schepen) te verlagen. Hiertoe is een samenwerkingsverband aangegaan met met de bedrijven Hydro Synergy (technische ontwikkeling waterstof-generator) en Spaansen BV. Het initiatief wordt ondersteund door het overheidsorgaan Duurzame Logistiek. Doelstelling is om het brandstofverbruik van materieel te verlagen met minimaal 10%. Dit initiatief is binnen de sector bekend gemaakt en bedrijven staan vrij zich aan te sluiten bij dit initiatief. Het directe reductiepotentieel op termijn bedraagt 10% van de eigen materieel CO 2 uitstoot, ook voor de schepen (2009: 20111 ton CO 2 uitstoot, potentiële reductie t.o.v. 2009: 2011 ton). Indirect in de sector kan het reductieresultaat een veelvoud bedragen. Momenteel worden testen uitgevoerd op een Hamm DV70 wals en een vrachtauto van MNO GWW. De eerste resultaten geven een brandstofreductie van 10,24% aan. De test wordt voortgezet. Groene Stroom MNO Vervat BV is overgegaan op groene stroom (Greenchoice, windkracht) met SMKmilieukeurmerk. Het gaat hier om een contract dat voor alle vestigingen en projecten gaat gelden (niet voor de asfaltcentrales). Zodra alle omzettingen doorgevoerd zijn, wordt hiermee een besparing gerealiseerd t.o.v. het referentiejaar 2009. De conversiefactor voor Groene Stroom met SMK-Milieukeur op basis van windkracht bedraagt 15. Ten opzicht van referentiejaar 2009, waar de gemiddelde conversiefactor (excl. Asfaltcentrales) 585 gr/kwh bedroeg, wordt een reductie bereikt van 97,4% (potentiële reductie t.o.v. 2009: 1005 ton CO 2 uitstoot) Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 15 van 16

Duurzame inkopen De volgende duurzame inkopen zijn gerapporteerd door de afdeling Werkvoorbereiding: Project Artikel Omschrijving Bedrag / hoev. Berkel en Rodenrijs Hout FSC en PEFC houw verwerkt 1.700 Moerdijk PR Asfalt Toegepast in deklaag 495 ton Eindhoven Betonriool Lokaal ingekocht 2.000 Hoofddorp Beton / PVC riool Gecombineerd en lokaal ingekocht 328.000 Hoofddorp Coating Duurzame coating Meerprijs 750 Muiden Publicatiebord Recycling materiaal 890 Streefkerk Granulaat/ Zand Lokale leverancier 62.015 Amsterdam Granulaat/ Zand Retourvrachten puin en zand Amsterdam Papier FSC gekeurd Projecten 5.3 Evaluatie effect reductiemaatregelen. Een evaluatie van het effect van reductiemaatregelen is nog niet mogelijk, omdat 2009 het referentiejaar is. Reductie van de CO 2 uitstoot wordt gemeten volgens bovenstaande systematiek. De effecten van de maatregelen die in 2010 genomen zijn zullen vanaf 2011 resultaten gaan opleveren. 5.4 Deelname maatschappelijke initiatieven. De asfaltmolens zijn sinds begin 2000 aangesloten bij de landelijke Meer Jaren Energieafspraken (MJA) ter reductie van energieverbruik. Daarnaast wordt deelgenomen aan het Lean & Green programma van de stichting Duurzame Logistiek. 5.5 Scope 3 Doelstellingen In scope 3 zijn 2 ketens onderzocht, te weten de keten van Ophoogzand en de keten van Tijdelijke verlichting. De verkregen inzichten worden gebruikt in huidige en toekomstige projecten. Concreet worden de resultaten van de ketenanalyse Ophoogzand gebruikt in het project Realisatie Plassengebied Nijmegen, en worden de resultaten van de ketenanalyse Tijdelijke verlichting toegepast in het project Buitenring Parkstad Limburg. Gezien de recente startdatum van beide projecten, kan er nog geen reductie gerapporteerd worden voor deze scope 3 doelstellingen. Bestandsnaam: CO 2 uitstoot 2010.doc Pagina 16 van 16