werkschrift: bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten

werkschrift: bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten Bestemd voor de kwalificatiedossiers manager handel en ondernemer detailhandel in de kwalificatiestructuur detailhandel Stein: Economisch Instituut voor een Winkelorganisatie ISBN 978 90 5784 337 2 Duijzings-Biermans M.J. Duijzings M.W.M Esch, de F.L.J. 1e druk 2008, 2 e gewijzigde druk 2013 2013 EIW, onderdeel van Uitgeverij Edu Actief B.V. Economisch Instituut voor een Winkelorganisatie Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Voor alle kwesties inzake het kopiëren van een of meer pagina s uit deze uitgave: Stichting Reprorecht, Amstelveen. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 1

woord vooraf Het werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten is in eerste instantie geschreven voor deelnemers die in het middelbaar beroepsonderwijs een niveau 4 opleiding volgen. De oefenstof is geschreven voor de economische leerstof van kerntaak 1 van de kwalificatiedossiers Manager handel en Ondernemer detailhandel. De thema s die in dit werkschrift centraal staan, hebben betrekking op het werkproces bewaakt de financiële situatie en rapporteert hierover en/of interpreteert deze. In het werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten worden zeven thema s behandeld. Geadviseerd wordt de volgorde binnen de thema s te volgen. In deze thema s behandelen we geen theorie. Alleen het rekenwerk wordt toegelicht. De gegevens die in de opgaven verstrekt worden, zijn afkomstig uit de diverse branches. Ze passen dus in het beeld van de branche. De theorie van de zes thema s wordt uitgebreid behandeld in hoofdstuk 1 van het bronboek (retail)economie. De theorie van het thema budgettering wordt behandeld in hoofdstuk 2 van datzelfde bronboek. Het thema budgettering komt ook aan de orde in het werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: financiering. Volg je de opleiding ondernemer dan adviseren we je het thema budgettering als één geheel door te werken. Hierdoor worden de verbanden tussen de verschillende budgetten duidelijker. Bij het thema exploitatiekosten en overzicht ga je aan de slag met het groeperen van kosten en het uitdrukken van kosten in procenten van de omzet. Verder ga je het verschil ontdekken tussen de verschillende bedrijfseconomische begrippen. Zo leer je hoe je het bedrijfsresultaat, het economisch resultaat, de nettowinst en de fiscale winst van een detailhandelsonderneming aan de hand van de exploitatiegegevens kunt berekenen. Bij het thema kostensoorten ga je beginnen met het berekenen van de kosten van het vermogen. Je gaat de rentekosten berekenen van geleende bedragen. Ook ga je de rentedagen berekenen. Als het gaat over de kosten van diensten van derden ga je de verzekeringskosten berekenen. Bij de kosten van belastingen ga je onderscheid maken tussen belastingen die als kosten aangemerkt worden en belastingen die geen kosten zijn. Door het maken van opgaven ga je leren hoe het systeem van de omzetbelasting werkt. Bij de kosten van goederen ga je op herhaling. Je hebt van dit onderdeel al sommen gemaakt in het werkschrift rekenen met voorraden. Hoe je de betaalde loonkosten en het gewaardeerd loon kunt berekenen, wordt geoefend bij het onderdeel kosten van menselijke arbeid. Het thema de kostensoorten eindigt met het onderdeel kosten van duurzame bedrijfsmiddelen. Je gaat op meerdere manieren de afschrijvingskosten berekenen. Daarnaast worden ook de rentekosten van het in de duurzame bedrijfsmiddelen geïnvesteerde vermogen berekend. Bij het thema constante en variabele kosten leer je op welke manier je het constante kostentarief en het bezettingsresultaat kunt berekenen. Bij het thema directe en indirecte kosten ga je de exploitatiekosten verdelen over de verschillende afdelingen. Verder ga je met behulp van opslagpercentages de theoretische consumentenprijs vaststellen. De opslagpercentages ga je via de primitieve en de verfijnde methode berekenen. Bij het thema break-even ga je de omzet en afzet berekenen waarbij je geen winst maakt en geen verlies lijdt. Je gaat vervolgens ook berekenen hoeveel de omzet kan dalen voordat je in de verlieszone geraakt. Ook ga je leren hoe je bedrijfseconomisch verantwoord een beslissing kunt nemen. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 2

Bij het thema theoretische consumentenprijs ga je aan de hand van een omrekenfactor en de inkoopprijs van een artikel de theoretische consumentenprijs van een artikel vaststellen. Bij het thema budgettering ga je een exploitatiebudget opstellen voor een winkel of afdeling in een winkel. In dit thema wordt via de verschillenanalyse naar mogelijke oorzaken gezocht van de geconstateerde verschillen tussen gebudgetteerde en gerealiseerde exploitatiegegevens. De opdrachten in het werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten zijn geschikt om individueel aan te werken. Voordat je aan een thema begint, kun je het beste een rekentest doen op de website: www.eiw.nl Deze rekentest geeft aan wat je rekenbehoefte is als het gaat om de zeven thema s van dit werkschrift. Je bepaalt uiteindelijk zelf met welk thema je aan de slag gaat. Stein, voorjaar 2013 Frans L.J. de Esch werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 3

inhoud exploitatiekosten en -overzicht 5 exploitatiekosten 5 exploitatieoverzicht 15 kostensoorten 37 kosten van het vermogen 37 kosten van diensten van derden 53 kosten van belastingen 62 kosten van goederen 73 kosten van menselijke arbeid 92 kosten van duurzame bedrijfsmiddelen 107 constante en variabele kosten 150 constante kostentarief en bezettingsresultaat 150 directe en indirecte kosten 157 primitieve opslagmethode 157 kostenverdeelstaat 165 verfijnde opslagmethode 175 break-even 185 break-even omzet en break-even afzet 185 overige variabele kosten 191 veiligheidsmarge 197 break-even en besluitvorming 208 theoretische consumentenprijs 214 constante kostentarief 214 vaste opslagmethode 219 omrekenfactor 225 budgettering 240 exploitatiebudget 240 verschillenanalyse 263 managementinformatie 282 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 4

exploitatiekosten en -overzicht exploitatiekosten wat is het ook weer In een detailhandelsonderneming worden alle kosten samen de exploitatiekosten genoemd. De inkoopwaarde van de omzet wordt daarbij als een aparte kostenpost vermeld. Als we het hebben over exploitatiekosten, dan kun je denken aan: personeelskosten, waaronder brutolonen, vakantiegeld, opleidingskosten van personeel, reiskosten van personeel, personeelskleding, enzovoort, huisvestingskosten, waaronder huur, gas, water, licht, verzekeringspremie inventaris, enzovoort, kosten van vervoermiddelen, waaronder benzine voor bedrijfsauto s, apk-keuring voor bedrijfsauto s, wegenbelasting voor bedrijfsauto s, verzekeringspremie voor bedrijfsauto s, onderhoud voor bedrijfsauto s verkoopkosten, waaronder advertentiekosten, spaarzegels, gebruik van de winkelformule, verpakkingsmateriaal, algemene kosten, waaronder contributies, heffingen, computerkosten, printerkosten, enzovoort, rentekosten, waaronder rente van leningen, afsluitprovisie van leningen. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 5

opgaven 1. Bereken de totale exploitatiekosten die behoren bij de onderstaande omzetten (afronden op veelvouden van 100,-). exploitatiekosten omzet x 1,- exploitatiekosten x 1,- in procenten van de omzet a. 775.820 24,5 775.820 100x24,5= 190.100 b. 559.500 28,6 559.500 100x28,6= 160.000 c. 517.810 19,8 517.810 100x19,8= 102.500 d. 394.500 21,2 394.500 100x21,2= 83.600 e. 288.560 28,0 288.560 100x28,0= 80.800 f. 382.800 28,9 382.800 100x28,9= 110.600 g. 934.500 12.8 934.500 100x12,8= 119.600 h. 675.000 11,2 675.000 100x11,2= 75.600 i. 435.750 13,9 435.750 100x13,9= 60.600 2. Vul de onderstaande tabel in (procenten afronden op één decimaal nauwkeurig; bedragen afronden op veelvouden van 10,-). personeelskosten omzet x 1,- in procenten van de personeelskosten x 1,- omzet a. 382.800 10,5 40.190 b. 215.625 6,6 14.134 c. 631.710 8,2 51.800 d. 378.480 26,0 98.250 e. 351.830 44,0 154.950 f. 612.800 46,4 284.310 g. 1.315.100 10,4 136.770 h. 2.150.000 7,9 169.850 i. 950.000 6,2 58.900 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 6

3. Hendriks is eigenaar van elektronicazaak Hendriks in Hoofddorp. Over het afgelopen jaar beschikt Christiaan over de volgende gegevens: personeelskosten 112.000,- 14,3 % huisvestingskosten 38.000,- 4,8 % kosten van vervoermiddelen 5.600,- 0,7 % verkoopkosten 21.800,- 2,8 % algemene kosten 2.200,- 0,3 % rentekosten 8.600,- 1,1 % 188.200,- De totale exploitatiekosten bedragen 24% van de omzet. a. Bereken de totale exploitatiekosten van deze elektronicazaak van het afgelopen jaar. 188.200,- b. Bereken de omzet van deze elektronicazaak van het afgelopen jaar. 188.200 24 x 100% = 784.166,67 c. Druk elke kostensoort in de tabel uit in procenten van de omzet (afronden op één decimaal nauwkeurig). personeelskosten 112.000,- 784.166,67 x 100% = 14,3% huisvestingskosten 38.000,- 784.166,67 x 100% = 4,8% kosten van vervoermiddelen 5.600,- 784.166,67 x 100% = 0,7% verkoopkosten 21.800,- 784.166,67 x 100% = 2,8% algemene kosten 2.200,- 784.166,67 x 100% = 0,3% rentekosten 8.600,- 784.166,67 x 100% = 1,1% 4. Floid Verjans exploiteert de Sportshop in het centrum van Zierikzee. Over het afgelopen jaar beschikt Floid over de volgende gegevens: personeelskosten 112.000,- 19,6 % huisvestingskosten 48.000,- 8,4 % kosten van vervoermiddelen 3.500,- 0,6 % verkoopkosten 8.600,- 1,5 % algemene kosten 3.100,- 0,5 % rentekosten 7.900,- 1,4 % 183.100,- De totale exploitatiekosten bedragen 32% van de omzet. a. Bereken de totale exploitatiekosten van de Sportshop van het afgelopen jaar. b. Bereken de omzet van de Sportshop van het afgelopen jaar. 183.100 32 x 100% = 572.187,50 c. Druk elke kostensoort in de tabel uit in procenten van de omzet (afronden op één decimaal nauwkeurig). werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 7

5. De heer Jan Wijnen exploiteert een onderneming in verlichtingsartikelen met twee vestigingen. Het afgelopen jaar zijn de volgende kosten gemaakt: personeelskosten 82.500,- 9,6 % huisvestingskosten 52.500,- 6,1 % kosten van vervoermiddelen 5.500,- 0,6 % verkoopkosten 17.750,- 2,1 % algemene kosten 41.250,- 4,8 % rentekosten 16.250,- 1,9 % 215.750,- De totale exploitatiekosten bedragen 25% van de omzet. a. Bereken de totale exploitatiekosten van deze onderneming van het afgelopen jaar. b. Bereken de omzet van deze onderneming van het afgelopen jaar. 215.750 25 x 100 = 863.000,- c. Druk elke kostensoort in de tabel uit in procenten van de omzet (afronden op één decimaal nauwkeurig). 6. De heer J. Hoens exploiteert een bouwmarkt aan de rand van het winkelcentrum De Oase. Het afgelopen jaar is er een omzet gerealiseerd van 775.800,- en zijn de onderstaande kosten gemaakt: lonen personeel 84.500,- verpakkingsmateriaal 1.350,- verzekeringspremie bedrijfswagen 1.550,- reiskosten personeel 2.750,- advertenties/folders 13.750,- spaarzegels 585,- personeelsfeestje 1.875,- motorrijtuigenbelasting bedrijfswagen 975,- brandstofkosten bedrijfswagen 2.750,- overige kosten vervoermiddelen 1.025,- kosten van bedrijfskleding 4.955,- Verder is gegeven dat de totale huisvestingskosten 3,25% van de omzet bedragen. a. Bereken de totale personeelskosten van deze bouwmarkt. 84.500,- + 2.750,- + 1.875,- + 4.955,- = 94.080,- b. Bereken de totale verkoopkosten van deze bouwmarkt. 1.350,- + 13.750,- + 585,- = 15.685,- c. Bereken de totale kosten van de vervoermiddelen van deze bouwmarkt. 1.550,- + 975.- + 2.750.- + 1.025.- = 6.300,- d. Bereken de totale huisvestingskosten van deze bouwmarkt. 775.800,- 100 x 3,25 = 25.213,50 e. Druk de totale personeelskosten uit in een percentage van de omzet (afronden op één decimaal nauwkeurig). 94.080,- 775.800,- x 100 = 12,1% werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 8

7. Van speelgoedspeciaalzaak Woutertje in Burgh-Haamstede zijn de volgende gegevens van het afgelopen jaar bekend: verzekeringspremie inventaris 2.400,- huisvesting vakantiegeld 8.400,- personeel opleiding van personeel 2.800,- personeel bedrijfskleding voor het personeel 700,- personeel personeelsfeest 2.100,- personeel huur 32.500,- huisvesting schoonmaakartikelen 350,- huisvesting reiskosten van het personeel 1.400,- personeel lonen 86.600,- personeel gas, water, licht 10.700,- huisvesting Verder is gegeven dat de totale personeelskosten 12% van de omzet bedragen. a. Bereken de totale huisvestingskosten van Woutertje van het afgelopen jaar. 45.950,- b. Bereken de totale personeelskosten van Woutertje van het afgelopen jaar. 102.000,- c. Bereken de omzet van Woutertje van het afgelopen jaar. 102.000,- 12% x 100% = 850.000,- 8. Van elektronicazaak Energiezuinig in Baarle-Nassau zijn de volgende gegevens van het afgelopen jaar bekend: gebruik van de winkelformule 4.500,- verkoopkosten benzine voor bestelauto 4.800,- vervoermiddelen wegenbelasting bestelauto 720,- vervoermiddelen verzekeringspremie bestelauto 1.250,- vervoermiddelen spaarzegels 1.850,- verkoopkosten apk-keuring, grote beurt bestelauto 660,- vervoermiddelen verpakkingsmateriaal 1.650,- verkoopkosten advertenties 9.700,- verkoopkosten Verder is gegeven dat de totale verkoopkosten 2,5% van de omzet bedragen. a. Bereken de totale verkoopkosten van Energiezuinig van het afgelopen jaar. 17.700,- b. Bereken de totale kosten van vervoermiddelen van Energiezuinig van het afgelopen jaar. 7.430,- c. Bereken de omzet van Energiezuinig van het afgelopen jaar. 17.700,- 2,5% x 100% = 708.000,- werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 9

9. In de tabel staan de procentuele gegevens van de verschillende exploitatiekosten van boetiek Zijderups in Stavoren van het afgelopen jaar. De omzet van het afgelopen jaar bedraagt 525.000,-. Bereken alle bedragen in euro s van de vier kostensoorten. kostensoort huisvesting personeel verkoop overige percentage 10,0% 17,0% 3,0% 9,0% bedrag in 52.500,- 89.250,- 15.750,- 47.250,- 10. Kadir Özdemir exploiteert een agf-winkel in Oostermaas in Maastricht. Hij verwacht dit jaar een omzet te realiseren van 642.000,-. Voor de schatting van de exploitatiekosten maakt Kadir gebruik van de branchecijfers die verstrekt zijn door het HBD. Vul, in de tabel, de te verwachten exploitatiecijfers in van deze agf-winkel. Aardappelen, groente en fruit Afgelopen jaar Kadir Özdemir omzet 100% 642.000,- inkoopwaarde 68% 436.560,- brutowinst 32% 205.440,- kosten: 25% 160.500,- - personeelskosten 12% 77.040,- - huisvestingskosten 5% 32.100,- - verkoopkosten 1% 6.420,- - overige kosten 7% 44.940,- bedrijfsresultaat 7% 44.940,- Bron: HBD 11. Hassan Assidi exploiteert een speelgoedwinkel in Zeist. De omzet van het afgelopen jaar van deze speelgoedwinkel bedraagt 855.000,-. Speelgoed Afgelopen jaar omzet 100% inkoopwaarde 67% brutowinst 33% kosten: 30% - personeelskosten 13% - huisvestingskosten 8% - verkoopkosten 2% - overige kosten 7% bedrijfsresultaat 3% Bron: HBD a. Bereken het bedrag dat Hassan aan personeelskosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 855.000,- 100% x 13% = 111.150,-. b. Bereken het bedrag dat Hassan aan verkoopkosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 855.000,- 100% x 2% = 17.100,-. c. Bereken het bedrag dat Hassan aan overige kosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 855.000,- 100% x 7% = 59.850,-. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 10

12. Saida Abali exploiteert een winkel waarin uitsluitend huishoudelijke artikelen verkocht worden. Haar omzet van het afgelopen jaar bedraagt 868.000,-. Huishoudelijke artikelen Afgelopen jaar omzet 100% inkoopwaarde 61% brutowinst 39% kosten: 34% - personeelskosten 16% - huisvestingskosten 9% - verkoopkosten 3% - overige kosten 6% bedrijfsresultaat 5% Bron: HBD a. Bereken het bedrag dat Saida aan verkoopkosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 868.000,- 100% x 3% = 26.040,- b. Bereken het bedrag dat Saida aan personeelskosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 868.000,- 100% x 16% = 138.880,- c. Bereken de inkoopwaarde van de omzet van het afgelopen jaar, als Saida uitgaat van het branchegemiddelde. 868.000,- 100% x 61% = 529.480,- 13. Hedy Shadow exploiteert een supermarkt in Goes. De omzet van het afgelopen jaar van deze supermarkt bedraagt 3.248.000,-. Supermarkten Afgelopen jaar omzet 100% inkoopwaarde 77% brutowinst 23% kosten: 22% - personeelskosten 11% - huisvestingskosten 4% - verkoopkosten 2% - overige kosten 5% bedrijfsresultaat 1% Bron: HBD a. Bereken het bedrag dat Hedy aan verkoopkosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 3.248.000,- 100% x 2% = 64.960,- b. Bereken het bedrag dat Hedy aan huisvestingskosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 3.248.000,- 100% x 4% = 129.920,- c. Bereken de brutowinst van het afgelopen jaar van deze supermarkt, als Hedy uitgaat van het branchegemiddelde. 3.248.000,- 100% x 23% = 747.040,- werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 11

14. Amir Hasani heeft een sportzaak in Amstelveen. De omzet van het afgelopen jaar van deze sportzaak bedraagt 745.000,-. Sportartikelen Afgelopen jaar omzet 100% inkoopwaarde 62% brutowinst 38% kosten: 33% - personeelskosten 13% - huisvestingskosten 9% - verkoopkosten 3% - overige kosten 8% bedrijfsresultaat 5% Bron: HBD a. Bereken het bedrag dat Amir aan huisvestingskosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 745.000,- 100% x 9% = 67.050,-. b. Bereken het bedrag dat Amir aan overige kosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. 745.000,- 100% x 8% = 59.600,-. c. Bereken het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar van deze sportzaak als Amir uitgaat van het branchegemiddelde. 745.000,- 100% x 5% = 37.250,-. 15. Nadir Boukyoud exploiteert een doe-het-zelfzaak in Den Helder. Nadir beschikt over de volgende gegevens van het afgelopen jaar: omzet 640.000,- inkoopwaarde 396.800,- personeelskosten 102.400,- huisvestingskosten 38.400,- verkoopkosten 25.600,- overige kosten 48.400,- bedrijfsresultaat 28.400,- a. Noteer de gegevens van deze doe-het-zelfzaak in het onderstaande overzicht. b. Bereken per regel in het overzicht, het bijbehorende percentage van deze doe-hetzelfzaak van het afgelopen jaar in procenten van de behaalde omzet (afronden op één decimaal nauwkeurig). Afgelopen jaar Branchegemiddelde Nadir Boukyoud percentages Nadir omzet 100% 640.000,- 100 % inkoopwaarde 63% 396.800,- 62 % brutowinst 37% 243.200,- 38 % kosten: 30% 214.800,- 33,6 % - personeelskosten 13% 102.400,- 16 % werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 12

- huisvestingskosten 5% 38.400,- 6 % - verkoopkosten 4% 25.600,- 4 % - overige kosten 8% 48.400,- 7,6 % bedrijfsresultaat 7% 28.400,- 4,4 % Nadir vergelijkt zijn percentages met de percentages van het landelijk gemiddelde in zijn branche. In sommige categorieën scoort Nadir gunstiger dan zijn collega s, in sommige categorieën ongunstiger. c. Noteer in het onderstaande overzicht of Nadir in de betreffende categorie gunstig of ongunstig scoort. brutowinst personeelskosten verkoopkosten overige kosten inkoopwaarde van de omzet huisvestingskosten bedrijfsresultaat gunstig gunstig ongunstig ongunstig gelijk gunstig ongunstig d. Op welke kostensoorten moet Nadir bezuinigen? Motiveer het antwoord met een berekening. Huisvestingskosten Moet zijn 640.000,- 100% x 5% = 32.000,- dus 38.400 32.000,- = 6.400,- bezuinigen Personeelskosten Moet zijn 640.000,- 100% x 13% = 83.200,- dus 102.400,- 83.200,- = 19.200,- bezuinigen Zie tabel, Nadir s percentages zijn daar hoger dan het landelijk branche gemiddelde! En hogere kosten leveren een nadeliger resultaat! 16. Özlem Kalouid exploiteert een modezaak in het centrum van Lelystad. Zij beschikt over de volgende gegevens van het afgelopen jaar: huur winkelpand 44.000,- spaarzegels 3.920,- gebruik van de winkelformule 6.500,- overige huisvestingskosten 14.900,- advertenties 11.500,- verzekeringspremie inventaris 4.800,- folders 1.600,- gas, water, licht 22.700,- overige verkoopkosten 2.400,- a. Bereken de totale huisvestingskosten van deze modezaak van het afgelopen jaar. 44.000,- + 14.900,- + 22.700,- + 4.800,- = 86.400,-. b. Bereken de totale verkoopkosten van deze modezaak van het afgelopen jaar. 3.920,- + 11.500,- + 1.600,- + 2.400,- + 6.500,- = 25.920,-. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 13

Branchegegevens Dames- en herenmode Afgelopen jaar omzet 100% inkoopwaarde 54% brutowinst 46% kosten: 39% - personeelskosten 17% - huisvestingskosten 10% - verkoopkosten 3% - overige kosten 9% bedrijfsresultaat 7% Bron: HBD c. De huisvestingskosten van deze modezaak zijn procentueel gelijk aan het branchegemiddelde. Bereken op basis hiervan, de omzet van deze modezaak van het afgelopen jaar. 86.400,- 10% x 100% = 864.000,-. b. Bereken het bedrag dat Özlem mag uitgeven aan personeelskosten, als zij niet wil afwijken van het branchegemiddelde. 86.400,- 10% x 17% = 146.880,-. c. Bereken het bedrag dat Özlem mag uitgeven aan overige kosten, als zij niet wil afwijken van het branchegemiddelde. 86.400,- 10% x 9% = 77.760,-. 17. Robin van Wezel exploiteert een doe-het-zelfzaak aan de buitenrand van de gemeente Almere. De consumentenomzet van het afgelopen jaar van deze doe-het-zelfzaak bedraagt 3.850.000,-. Voor de btw geldt het h-tarief. Doe-het-zelf Afgelopen jaar omzet 100% inkoopwaarde 63% brutowinst 37% kosten: 30% - personeelskosten 13% - huisvestingskosten 5% - verkoopkosten 4% - overige kosten 8% bedrijfsresultaat 7% a. Bereken het bedrag dat deze doe-het-zelfzaak aan verkoopkosten volgens het branchegemiddelde zou mogen uitgeven. Omzet is 3.850.000,- 119% x 100% = 3.235.294,12. Verkoopkosten zijn 3.235.294,12 100% x 4% = 129.411,76. b. Bereken de brutowinst van het afgelopen jaar van deze doe-het-zelfzaak, als Robin uitgaat van het branchegemiddelde. Brutowinst is 3.235.294,12 100% x 37% = 1.197.058,82. c. Bereken het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar van deze doe-het-zelfzaak, als Robin uitgaat van het branchegemiddelde. Bedrijfsresultaat is 3.235.294,12 100% x 7% = 226.470,59. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 14

exploitatieoverzicht eindelijk resultaat Als je inzicht wilt hebben in de exploitatiegegevens van een winkel, dan moet je, naast de bekende begrippen consumentenomzet, inkoopwaarde en brutowinst, ook weten wat de volgende bedrijfseconomische begrippen betekenen: bedrijfsresultaat, rendement eigen vermogen, economisch resultaat, nettowinst, fiscale winst. Het bedrijfsresultaat van een detailhandelsonderneming wordt berekend door van de brutowinst de totale exploitatiekosten af te trekken. Het bedrijfsresultaat van een winkel bestaat uit het gewaardeerd loon, de gewaardeerde interest en het economisch resultaat. Door het bedrijfsresultaat te verminderen met het gewaardeerd loon, wordt het rendement eigen vermogen zichtbaar. Het economisch resultaat wordt berekend door het bedrijfsresultaat te verminderen met het gewaardeerd loon en met de gewaardeerde interest. Het bedrijfsresultaat, het rendement eigen vermogen en het economisch resultaat blijken uit het bedrijfseconomisch exploitatieoverzicht. Bedrijfseconomisch exploitatieoverzicht Consumentenomzet % Btw % - Omzet 100 % Inkoopwaarde omzet % - Brutowinst % Exploitatiekosten % - Bedrijfsresultaat % Gewaardeerd loon % - Rendement eigen vermogen % Gewaardeerde interest % - Economisch resultaat % De nettowinst van een winkel wordt berekend door het bedrijfsresultaat te corrigeren met de bijzondere baten en lasten, die incidenteel zijn of die geen direct verband houden met de exploitatie van de detailhandelsonderneming. De nettowinst wordt in de bedrijfseconomie het ondernemersinkomen genoemd. Als je bij de nettowinst de niet-fiscale kosten optelt, dan krijg je de fiscale winst. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 15

Fiscaal exploitatieoverzicht Consumentenomzet % Btw % - Omzet 100 % Inkoopwaarde omzet % - Brutowinst % Exploitatiekosten % - Bedrijfsresultaat % Bijzondere baten + Overige lasten % - Nettowinst % Niet-fiscale exploitatiekosten % + Fiscale winst % Opmerking nettowinst = bedrijfsresultaat + baten lasten fiscale winst = nettowinst + de niet-fiscale kosten opgaven 18. De omzet van een groentespeciaalzaak bedraagt 250.000,-. De inkoopwaarde van deze omzet bedraagt 155.500,-. a. Bereken de brutowinst van deze groentespeciaalzaak. De brutowinst is 250.000,- - 155.500,- = 94.500,-. b. Bereken het brutowinstpercentage van deze groentespeciaalzaak (afronden op één decimaal nauwkeurig). Het percentage is 94.500,- 250.000,- x 100% = 37,8%. 19. De consumentenomzet van een ijzerwaren- en gereedschappenzaak bedraagt 589.000,-. De inkoopwaarde van de omzet van deze zaak bedraagt 307.000,-. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van deze ijzerwaren- en gereedschappenzaak. Omzet is 589.000,- 121% x 100% = 486.776,86. De brutowinst is 486.776,86-307.000,- = 179.776,86. b. Bereken het brutowinstpercentage van deze ijzerwaren- en gereedschappenzaak (afronden op één decimaal nauwkeurig). 179.776,86 486.776,86 x 100 = 36,9%. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 16

20. De consumentenomzet van een huishoudelijke artikelenzaak bedraagt 588.000,-. De inkoopwaarde van de omzet van deze zaak bedraagt 325.000,-. Voor de btw geldt het h- tarief. a. Bereken de brutowinst van deze huishoudelijke artikelenzaak. Omzet is 588.000,- 121% x 100% = 485.950,41. De brutowinst is 485.950,41-325.000,- = 160.950,41. b. Bereken het brutowinstpercentage van deze huishoudelijke artikelenzaak (afronden op één decimaal nauwkeurig). 160.950,41 485.950,41 x 100 = 33,1%. 21. De consumentenomzet van een speciaalzaak in jeans en vrijetijdskleding bedraagt 397.500,-. De voorraad per 1 januari van deze speciaalzaak bedraagt 78.000,- en de voorraad per 31 december bedraagt 81.000,-. In het betreffende jaar is er voor 225.000,- (exclusief btw) ingekocht. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van deze speciaalzaak in jeans en vrijetijdskleding. Inkoopwaarde = 225.000,- + 78.000,- - 81.000,- = 222.000,-. Omzet = 397.500,- 121% x 100%= 328.512,40. Brutowinst = 328.512,40-222.000,- = 106.512,40 b. Bereken het brutowinstpercentage van deze speciaalzaak in jeans en vrijetijdskleding (afronden op één decimaal nauwkeurig). 106.033,61 328.512,40 x 100%= 32,3%. 22. Ruud Verhagen exploiteert een brood- en banketzaak in Schiedam. De personeelskosten van deze zaak bedragen in het afgelopen jaar 248.000,-; dat is 32% van de omzet. De huisvestingskosten bedragen 5,5% van de omzet. De rentekosten bedragen 7,0% van de omzet en de verkoopkosten komen uit op 4,5% van de omzet. De overige exploitatiekosten zijn uitgekomen op 5% van de omzet. Ruud heeft afgelopen jaar een brutowinst gerealiseerd van 62%. a. Bereken de omzet van het afgelopen jaar van deze brood- en banketzaak. 248.000,- 32,0% x 100% = 775.000,-. b. Bereken de brutowinst van het afgelopen jaar van deze brood- en banketzaak. 775.000,- 100% x 62% = 480.500,-. c. Bereken de inkoopwaarde van de omzet van het afgelopen jaar van deze brood- en banketzaak. 775.000,- 100% x 38% = 294.500,-. d. Bereken het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar van deze brood- en banketzaak. 62% - ( 32% + 5,5% + 7% + 4,5% + 5% ) = 8% Dat is 775.000,- 100% x 8% = 62.000,-. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 17

23. De consumentenomzet van een sportspeciaalzaak bedraagt 465.000,-. De voorraad per 1 januari van deze zaak bedraagt 126.500,- en de voorraad per 31 december bedraagt 99.500,-. In het betreffende jaar is voor 278.500,- (inclusief btw) ingekocht. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van deze sportspeciaalzaak. Inkoopwaarde = 278.500,- 121 x 100 + 126.500-99.500 = 257.165,29 Omzet = 465.000,- 121% x 100%= 384.297,52. Brutowinst = 384.297,52-257.165,29 = 127.132,23. b. Bereken het brutowinstpercentage van deze sportspeciaalzaak (afronden op één decimaal nauwkeurig). 127.132,23 384.297,52 x 100%= 33,1%. 24. De brutowinst van een hout- en bouwmaterialenhandel bedraagt 350.000,-. De totale exploitatiekosten bedragen 292.000,-. Het gewaardeerd loon bedraagt 39.000,-. De gewaardeerde interest bedraagt 11.500,-. a. Bereken het bedrijfsresultaat van deze hout- en bouwmaterialenhandel. 350.000,- - 292.000,- = 58.000,-. b. Bereken het rendement eigen vermogen van deze hout- en bouwmaterialenhandel. 58.000,- - 39.000,- = 19.000,-. c. Bereken het economisch resultaat van deze hout- en bouwmaterialenhandel. 19.000,- - 11.500,- = 7.500,-. 25. De omzet van een dames- en herenmodezaak bedraagt 845.750,-. De inkoopwaarde van deze omzet bedraagt 617.500,-. De totale exploitatiekosten bedragen 176.450,-. Het gewaardeerd loon bedraagt 45.750,-. De gewaardeerde interest bedraagt 5.000,-. a. Bereken de brutowinst van deze dames- en herenmodezaak. 845.750,- - 617.500,- = 228.250,-. b. Bereken het bedrijfsresultaat van deze dames- en herenmodezaak. 228.250,- - 176.450,- = 51.800,-. c. Bereken het rendement eigen vermogen van deze dames- en herenmodezaak. 51.800,- - 45.750,- = 6.050,-. d. Bereken het economisch resultaat van deze dames- en herenmodezaak. 6.050,- - 5.000,- = 1.050,-. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 18

26. De consumentenomzet van een doe-het-zelfzaak bedraagt 861.000,-. De inkoopwaarde van deze omzet bedraagt 477.500,-. De totale exploitatiekosten bedragen 195.750,-. Het gewaardeerd loon van de ondernemer bedraagt 43.250,- en dat van de overige gewaardeerde krachten bedraagt 9.750,-. De gewaardeerde interest bedraagt 5.750,-. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van deze doe-het-zelfzaak. Omzet = 861.000,- 121 x 100% = 711.570,25. Brutowinst = 711.570,25-477.500,- = 234.070,25. b. Bereken het bedrijfsresultaat van deze doe-het-zelfzaak. 234.070,25-195.750,- = 38.320,25. c. Bereken het rendement eigen vermogen van deze doe-het-zelfzaak. 38.320,25-43.250,- - 9.750,- = - 14.679,75 (negatief). d. Bereken het economisch resultaat van deze doe-het-zelfzaak. -14.679,75-5.750,- = - 20.429,75 (negatief). 27. Het bedrijfsresultaat van een kaasspeciaalzaak bedraagt 38.500,- De bijzondere baten bedragen 1.560,- en de overige lasten bedragen 1.785,-. Bereken de nettowinst van deze kaasspeciaalzaak. 38.500,- + 1.560,- - 1.785,- = 38.275,-. 28. Het bedrijfsresultaat van een speciaalzaak bedraagt 39.240,-. De bijzondere baten bedragen 3.860,- en de overige lasten bedragen 1.285,-. De niet-fiscale exploitatiekosten bedragen 575,-. a. Bereken de nettowinst van deze speciaalzaak. 39.240,- + 3.860,- - 1.285,- = 41.815,-. b. Bereken de fiscale winst van deze speciaalzaak. 41.815,- + 575,- = 42.390,-. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 19

29. Gegevens van een supermarkt: consumentenomzet 1.290.000,- gemiddeld btw-percentage 7,5% gemiddeld brutowinstpercentage 18,7% exploitatiekosten 172.000,- gewaardeerd loon 47.000,- gewaardeerde interest 9.250,- a. Bereken het bedrijfsresultaat van deze supermarkt. b. Bereken het economisch resultaat van deze supermarkt. consumentenomzet 1.290.000,- 107,5 % btw 90.000,- 7,5 % omzet 1.200.000,- 100,0 % inkoopwaarde omzet 975.600,- 81,3 % brutowinst 224.400,- 18,7 % exploitatiekosten 172.000,- a. bedrijfsresultaat 52.400,- gewaardeerd loon 47.000,- rendement eigen vermogen 5.400,- gewaardeerde interest 9.250,- b. economisch resultaat -3.850,- 30. Gegevens van een speciaalzaak in verlichtingsartikelen: consumentenomzet 430.000,- inkoopwaarde 220.000,- betaalde loonkosten 35.720,- huisvestingskosten 21.700,- kosten van vervoermiddelen 9.660,- verkoopkosten 6.650,- algemene kosten 6.750,- rentekosten vreemd vermogen 6.340,- afschrijvingskosten 10.450,- gewaardeerd loon ondernemer 32.500,- gewaardeerd loon overigen 8.500,- gewaardeerde interest 8.250,- Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van deze speciaalzaak in verlichtingsartikelen. b. Bereken het bedrijfsresultaat van deze speciaalzaak in verlichtingsartikelen. c. Bereken het rendement eigen vermogen van deze speciaalzaak in verlichtingsartikelen. d. Bereken het economisch resultaat van deze speciaalzaak in verlichtingsartikelen. consumentenomzet 430.000,00 121 % btw 74.628,10 21 % - omzet 355.371,90 100 % inkoopwaarde omzet 220.000,00 - a. brutowinst 135.371,90 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 20

exploitatiekosten 97.270,00 - b. bedrijfsresultaat 38.101,90 gewaardeerd loon 41.000,00 - c. rendement eigen vermogen -2898,10 gewaardeerde interest 8.250,00 - d. economisch resultaat -11.148,10 EIW BV 31. Volgens de gegevens van Coby Ramakers, eigenaresse van parfumeriezaak Lotus in Oosterhout, bedraagt het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar 50.680,-. Aan bijzondere baten noteerde Coby 3.600,-. Aan overige lasten is een bedrag van 1.750,- uitgegeven. Als niet-fiscale exploitatiekosten wordt een bedrag van 2.075,- aangemerkt. a. Bereken de nettowinst van het afgelopen jaar van deze parfumeriezaak. De nettowinst is 50.680,- + 3.600,- - 1.750,- = 52.530,-. b. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze parfumeriezaak. De fiscale winst is 52.530,- + 2.075,- = 54.605,-. 32. Maarten ten Bakker exploiteert een rijwielhandel in Leimuiden. Uit zijn administratie van het afgelopen jaar blijken de volgende gegevens: de brutowinst bedraagt 354.000,-, de exploitatiekosten bedragen 265.000,-, waarvan 1.980,- als niet-fiscale exploitatiekosten worden aangemerkt, de bijzondere baten bedragen 3.070,-, het verlies op de inruilwaarde van de inventaris bedraagt 200,-. a. Bereken de nettowinst van het afgelopen jaar van deze rijwielhandel. brutowinst 354.000,- exploitatiekosten 265.000,- bedrijfsresultaat 89.000,- De nettowinst is 89.000,- + 3.070,- - 200,- = 91.870,-. b. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze rijwielhandel. De fiscale winst is 91.870,- + 1.980,- = 93.850,-. 33. Volgens de gegevens van Jens Bloem, eigenaar van schoenenwinkel Maat 43+ in Horst- America, bedraagt de brutowinst van het afgelopen jaar 381.000,-. De exploitatiekosten van het afgelopen jaar bedragen 299.000,-. Aan bijzondere baten noteerde Jens 1.890,-. Aan overige lasten is een bedrag van 1.160,- uitgegeven. Als niet-fiscale exploitatiekosten wordt een bedrag van 1.225,- aangemerkt. a. Bereken de nettowinst van het afgelopen jaar van deze schoenenwinkel. brutowinst 381.000,- exploitatiekosten 299.000,- bedrijfsresultaat 82.000,- De nettowinst is 82.000,- + 1.890,- - 1.160,- = 82.730,-. b. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze schoenenwinkel. De fiscale winst is 82.730,- + 1.225,- = 83.955,-. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 21

34. Fleur Klaassens exploiteert een chocolaterie in Alphen aan de Rijn. Uit haar administratie van het afgelopen jaar blijken de volgende gegevens: de brutowinst bedraagt 298.000,-, de exploitatiekosten bedragen 221.000,-, waarvan 640,- als niet-fiscale exploitatiekosten worden aangemerkt, de bijzondere baten bedragen 720,-, het verlies op het verkopen van obligaties bedraagt 410,-. a. Bereken de nettowinst van het afgelopen jaar van deze chocolaterie. brutowinst 298.000,- exploitatiekosten 221.000,- bedrijfsresultaat 77.000,- De nettowinst is 77.000,- + 720,- - 410,- = 77.310,-. b. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze chocolaterie. De fiscale winst is 77.310,- + 640,- = 77.950,-. 35. Joost van den Vaandel is eigenaar van een kantoorboekhandel in Muiden. Over het afgelopen jaar beschikt Joost over de volgende gegevens van zijn kantoorboekhandel: de consumentenomzet bedraagt 818.700,-, de brutowinst bedraagt 32% van de omzet, de exploitatiekosten bedragen 185.760,-, waarvan 545,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden, de bijzondere baten bedragen 240,-, de overige lasten bedragen 105,-. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar van deze kantoorboekhandel. consumentenomzet 818.700,00 btw 142.088,43 omzet = 818.700,- 121% x 100% = 676.611,57 inkoopwaarde omzet 460.095,87 brutowinst = 676.611,57 100% x 32% 216.515,70 exploitatiekosten 185.760,00 bedrijfsresultaat 30.755,70 b. Bereken de nettowinst van het afgelopen jaar van deze kantoorboekhandel. De nettowinst is 34.394,62 + 240,- - 105,- = 34.529,62. c. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze kantoorboekhandel. De fiscale winst is 34.529,62 + 545,- = 35.074,62. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 22

36. Van een detailhandelsonderneming zijn de volgende gegevens bekend: bedrijfsresultaat 42.890,- gewaardeerd loon 34.380,- gewaardeerde interest 5.350,- niet-fiscale exploitatiekosten 565,- bijzondere baten 1.350,- overige lasten 2.275,- a. Bereken de nettowinst van deze detailhandelsonderneming. b. Bereken de fiscale winst van deze detailhandelsonderneming. c. Bereken het rendement eigen vermogen van deze detailhandelsonderneming. d. Bereken het economisch resultaat van deze detailhandelsonderneming. a. nettowinst = 42.890,- + 1.350,- - 2.275,- = 41.965,- b. fiscale winst = 41.965,- + 565,- = 42.530,- bedrijfsresultaat 42.890,- gewaardeerd loon 34.380,- c. rendement eigen vermogen 8.510,- gewaardeerde interest 5.350,- d. economisch resultaat 3.160,- 37. Gegevens van een speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen: consumentenomzet 446.250,- rentebaten deposito 2.425,- inkoopwaarde 215.000,- betaalde loonkosten 34.750,- huisvestingskosten 22.500,- kosten van vervoermiddelen 6.750,- verkoopkosten 11.500,- algemene kosten 13.500,- rentekosten vreemd vermogen 8.600,- afschrijvingskosten 12.875,- niet-fiscale exploitatiekosten 345,- verlies op verkochte bedrijfsauto 2.750,- gewaardeerd loon ondernemer 32.325,- gewaardeerd loon overigen 8.350,- gewaardeerde interest 6.750,- Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van deze speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen. b. Bereken het bedrijfsresultaat van deze speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen. c. Bereken het rendement eigen vermogen van deze speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen. d. Bereken het economisch resultaat van deze speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen. e. Bereken de nettowinst van deze speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen. f. Bereken de fiscale winst van deze speciaalzaak in lederwaren en reisartikelen. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 23

consumentenomzet 446.250,- 121 % btw 77.448,35 21 % - omzet 368.801,65 100 % inkoopwaarde omzet 215.000,- % - a. brutowinst 153.801,65 % exploitatiekosten 110.820,- - b. bedrijfsresultaat 42.981,65 gewaardeerd loon 40.675,- - c. rendement eigen vermogen 2.306,65 gewaardeerde interest 6.750,- - d. economisch resultaat -4.443,35 Nettowinst: 42.981,65 + 2.425,- - = e. 2.750,- 42.656,65 f. fiscale winst = 42.656,65 + 345,- 43.001,65 38. Jan-Willem Noteborn is eigenaar van een speelgoedzaak in Emmen. Over het afgelopen jaar beschikt Jan over de volgende gegevens: de consumentenomzet bedraagt 966.000,-, de brutowinst bedraagt 32% van de omzet, het gewaardeerd loon is 37.500,-, de gewaardeerde interest is 2.150,-, de exploitatiekosten bedragen 218.600,-, waarvan 2.100,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van het afgelopen jaar van deze speelgoedzaak. b. Bereken het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar van deze speelgoedzaak. c. Bereken het rendement eigen vermogen van het afgelopen jaar van deze speelgoedzaak. d. Bereken het economisch resultaat van het afgelopen jaar van deze speelgoedzaak. e. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze speelgoedzaak. consumentenomzet 966.000,00 121 % btw 167.652,89 21 % - omzet 798.347,11 100 % inkoopwaarde omzet 542.876,03 68 % - a. brutowinst 255.471,08 32 % exploitatiekosten 218.600,00 - b. bedrijfsresultaat 36.871,08 gewaardeerd loon 37.500,00 - c. rendement eigen vermogen -628,92 gewaardeerde interest 2.150,00 d. economisch resultaat -2.778,92 - nettowinst = 36.871,08 e. fiscale winst = 36.871,08 + 2.100,- 38.971,08 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 24

39. Izaak Darrol exploiteert een sportzaak in Enschede. Over het afgelopen jaar beschikt Izaak over de volgende gegevens: de consumentenomzet bedraagt 1.170.000,-, de brutowinst bedraagt 38% van de omzet, het gewaardeerd loon is 44.500,-, de gewaardeerde interest is 3.150,-, de exploitatiekosten bedragen 299.600,-, waarvan 4.600,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Bereken de brutowinst van het afgelopen jaar van deze sportzaak. b. Bereken het bedrijfsresultaat van het afgelopen jaar van deze sportzaak. c. Bereken het rendement eigen vermogen van het afgelopen jaar van deze sportzaak. d. Bereken het economisch resultaat van het afgelopen jaar van deze sportzaak. e. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze sportzaak. consumentenomzet 1.170.000,00 121,0 % btw 203.057,85 21,0 % - omzet 966.942,15 100,0 % inkoopwaarde omzet 599.504,13 62,0 % - a. brutowinst 367.438,02 38,0 % exploitatiekosten 299.600,00 31 % b. bedrijfsresultaat 67.838,02 7 % gewaardeerd loon 44.500,00 4,6 % c. rendement eigen vermogen 23.338,02 2,4 % gewaardeerde interest 3.150,00 0,3 % d. economisch resultaat 20.188,02 2,1 % nettowinst = 67.838,02 e. fiscale winst = 67.838,02+ 4.600,- 72.438,02 40. Jos Nobel is eigenaar van een sportzaak in Sittard. Van het afgelopen jaar zijn de volgende exploitatiegegevens van deze sportzaak bekend: de consumentenomzet bedraagt 1.428.000,-, de brutowinst bedraagt 38% van de omzet, het gewaardeerd loon is 38.800,-, de gewaardeerde interest is 3.800,-, de exploitatiekosten bedragen 403.000,-, waarvan 19.500,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze sportzaak. consumentenomzet 1.428.000,- 121,0 % btw 247.834,71 21,0 % - omzet 1.180.165,29 100,0 % inkoopwaarde omzet 731.702,48 62,0 % - brutowinst 448.462,81 38,0 % exploitatiekosten 403.000,- 34,1 % bedrijfsresultaat 45.462,81 3,9 % niet-fiscale exploitatiekosten 19.500,- fiscale winst 64.962,81 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 25

41. Van een detailhandelsonderneming zijn de volgende gegevens bekend: omzet 599.429,- brutowinst 19,3% betaalde loonkosten 34.238,- huisvestingskosten 17.973,- verkoopkosten 5.247,- rentekosten vreemd vermogen 523,- afschrijvingen 12.612,- gewaardeerd loon 29.000,- gewaardeerde interest 3.648,- overige exploitatiekosten 7.290,- niet-fiscale exploitatiekosten 600,- a. Stel het volledig bedrijfseconomisch exploitatieoverzicht van deze detailhandelsonderneming samen. b. Bereken de fiscale winst van deze detailhandelsonderneming. omzet 599.429,00 100,0 % inkoopwaarde omzet 483.739,20 80,7 % - brutowinst 115.689,80 19,3 % exploitatiekosten 78.483,00 bedrijfsresultaat 37.206,80 gewaardeerd loon 29.000,00 rendement eigen vermogen 8.206,80 gewaardeerde interest 3.648,00 a. economisch resultaat 4.558,80 nettowinst = 37.206,80 b. fiscale winst = 37.206,80 + 600,- 37.806,80 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 26

42. Gielbert Jaspers exploiteert een kleine supermarkt in Budel. Van zijn boekhouder heeft Gielbert de volgende gegevens van het afgelopen jaar van zijn supermarkt gekregen: de consumentenomzet bedraagt 2.725.000,-, de inkoopwaarde bedraagt 76% van de omzet, het gewaardeerd loon is 52.000,-, de gewaardeerde interest is 4.750,-, de exploitatiekosten bedragen 881.000,-, waarvan 19.850,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt een gemiddeld tarief van 9%. a. Stel het volledig bedrijfseconomisch exploitatieoverzicht van het afgelopen jaar van deze supermarkt samen. b. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze supermarkt. consumentenomzet 2.725.000,- 109,0 % btw 225.000,- 9,0 % - omzet 2.500.000,- 100,0 % inkoopwaarde omzet 1.900.000,- 76,0 % - brutowinst 600.000,- 24,0 % exploitatiekosten 881.000,- 35,2 % bedrijfsresultaat - 281.000,- -11,2 % gewaardeerd loon - 52.000,- - 2,1 % rendement eigen vermogen - 333.000,- -13,3 % gewaardeerde interest 4.750,- - 0,2 % a. economisch resultaat - 337.750,- -13,5 % nettoverlies = - 281.000,- b. fiscale winst = - 281.000,- + 19.850,- - 261.150,- werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 27

43. Leo van Dalfsum exploiteert een tuincentrum aan de rand van de gemeente Sevenum. Van zijn boekhouder heeft Leo de volgende gegevens van het afgelopen jaar van zijn tuincentrum gekregen: de consumentenomzet bedraagt 1.126.000,-, de inkoopwaarde bedraagt 60% van de omzet, het gewaardeerd loon is 45.000,-, de gewaardeerde interest is 3.250,-, de exploitatiekosten bedragen 345.000,-, waarvan 9.500,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. a. Stel het volledig bedrijfseconomisch exploitatieoverzicht van het afgelopen jaar van dit tuincentrum samen. b. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van dit tuincentrum. consumentenomzet 1.126.000,00 121,0 % btw 195.421,49 21,0 % - omzet 930.578,51 100,0 % inkoopwaarde omzet 558.347,11 60,0 % - brutowinst 372.231,40 40,0 % exploitatiekosten 345.000,00 37,1 % bedrijfsresultaat 27.231,40 2,9 % gewaardeerd loon 45.000,00 4,8 % rendement eigen vermogen -17.768,60-1,9 % gewaardeerde interest 3.250,00-0,4 % a. economisch resultaat -21.018,60-2,3 % nettowinst = 27.231,40 b. fiscale winst = 33.487,40 + 9.500,- 42.987,40 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 28

44. Loes de Bie is eigenaresse van een kleine modezaak in Raalte. Van het afgelopen jaar zijn de volgende exploitatiegegevens van deze modezaak bekend: de consumentenomzet bedraagt 1.053.600,-, de brutowinst bedraagt 43% van de omzet, het gewaardeerd loon is 43.500,-, de gewaardeerde interest is 2.750,-, de exploitatiekosten bedragen 292.380,-, waarvan 1.090,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. Bereken het economisch resultaat van het afgelopen jaar van deze modezaak. consumentenomzet 1.053.600,00 121,0 % btw 182.856,20 21,0 % - omzet 870.743,80 100,0 % inkoopwaarde omzet 496.323,97 57,0 % - brutowinst 374.419,83 43,0 % exploitatiekosten 292.380,00 bedrijfsresultaat 82.039,83 gewaardeerd loon 43.500,00 rendement eigen vermogen 38.539,83 gewaardeerde interest 2.750,00 economisch resultaat 41.289,83 45. Patrick Kluif exploiteert een winkel in verlichtingsartikelen in Baarn. Van het afgelopen jaar zijn de volgende exploitatiegegevens van deze winkel bekend: de consumentenomzet bedraagt 1.650.000,-, de brutowinst bedraagt 44% van de omzet, het gewaardeerd loon is 45.900,-, de gewaardeerde interest is 2.950,-, de exploitatiekosten bedragen 549.500,-, waarvan 1.850,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze winkel in verlichtingsartikelen. consumentenomzet 1.650.000,00 121,0 % btw 286.363,63 21,0 % - omzet 1.363.636,37 100,0 % inkoopwaarde omzet 763.636,37 56,0 % - brutowinst 600.000,00 44,0 % exploitatiekosten 549.500,00 bedrijfsresultaat 50.500,00 niet-fiscale exploitatiekosten 1.850,00 fiscale winst 52.350,00 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 29

46. Gegevens van een speelgoedspeciaalzaak: consumentenomzet 753.600,- opbrengst verkoop effecten 1.850,- inkoopwaarde 438.000,- betaalde loonkosten 50.500,- huisvestingskosten 35.765,- kosten van vervoermiddelen 3.450,- verkoopkosten 14.500,- algemene kosten 9.900,- rentekosten vreemd vermogen 9.400,- afschrijvingskosten 11.375,- niet-fiscale kosten 795,- terugbetaling investeringspremie 5.675,- gewaardeerd loon ondernemer 42.250,- gewaardeerd loon overig 10.250,- gewaardeerde interest 7.775,- Voor de btw geldt het h-tarief. Bereken de fiscale winst van deze speelgoedwinkel. consumentenomzet 753.600,00 121,0 % btw 130.790,08 21,0 % - omzet 622.809,92 100,0 % inkoopwaarde omzet 438.000,00 - brutowinst 184.809,92 exploitatiekosten 135.685,00 bedrijfsresultaat 49.124,92 bijzondere baten 7.525,00 nettowinst 56.649,92 niet-fiscale exploitatiekosten 795,00 fiscale winst 57.444,92 47. Pablo Roskowitz is eigenaar van een groentewinkel in Zaanstad. Van het afgelopen jaar zijn de volgende exploitatiegegevens van deze groentewinkel bekend: de consumentenomzet bedraagt 864.536,-, de brutowinst bedraagt 31% van de omzet, de betaalde loonkosten bedragen 131.600,-, de huisvestingskosten bedragen 25.400,-, de rentekosten van leningen bedragen 11.700,-, de afschrijvingskosten van duurzame bedrijfsmiddelen zijn 3.800,-, aan verkoopkosten staat 7.800,- genoteerd, het gewaardeerd loon is 43.500,-, de gewaardeerde interest is 2.800,-, de exploitatiekosten bedragen 23.600,-, waarvan 1.825,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het l-tarief. werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 30

Bereken de fiscale winst van het afgelopen jaar van deze groentewinkel. Exploitatiekosten = 131.600.- + 25.400,- + 11.700,- + 3.800,- + 7.800,- + 23.600,- = 203.900,-. consumentenomzet 864.536,- 106,0 % btw 48.936,- 6,0 % - omzet 815.600,- 100,0 % inkoopwaarde omzet 562.764,- 69,0 % - brutowinst 252.836,. 31,0 % exploitatiekosten 203.900,. bedrijfsresultaat 48.936,- niet-fiscale exploitatiekosten 1.825,- fiscale winst 50.761,- 48. Jochem van Halst exploiteert een winkel in huishoudelijke artikelen in Haasteren. Van het afgelopen jaar zijn de volgende exploitatiegegevens van deze winkel bekend: de consumentenomzet bedraagt 1.122.000,-, de inkoopwaarde van de omzet bedraagt 61% van de omzet, de betaalde loonkosten bedragen 163.400,-, de huisvestingskosten bedragen 81.200,-, de rentekosten van leningen bedragen 12.300,-, de afschrijvingskosten van duurzame bedrijfsmiddelen zijn 4.300,-, de verkoopkosten bedragen 12.800,-, het gewaardeerd loon is 45.200,-, de gewaardeerde interest is 2.700,-, de exploitatiekosten bedragen 43.900,-, waarvan 2.140,- als niet-fiscale exploitatiekosten aangemerkt worden. Voor de btw geldt het h-tarief. Bereken het economisch resultaat van het afgelopen jaar van deze winkel. consumentenomzet 1.122.000,00 121,0 % btw 194.727,28 21,0 % - omzet 927.272,72 100,0 % inkoopwaarde omzet 565.636,37 61,0 % - brutowinst 361.636,35 39,0 % exploitatiekosten 317.900,00 bedrijfsresultaat 43.736,35 gewaardeerd loon 45.200,00 rendement eigen vermogen -1.463,65 gewaardeerde interest 2.700,00 economisch resultaat -4.163,65 werkschrift bedrijfseconomisch rekenen: exploitatiekosten UITWERKINGEN Pagina 31