Naar een beter milieu binnen en buiten
Fotograaf: Åke E:son Lindman Ecophon is gestart in 1958, toen de eerste akoestische panelen van glaswol in Zweden geproduceerd werden ter verbetering van de werkomgeving. Op dit moment is Ecophon een wereldwijde leverancier van akoestische systemen die bijdragen aan een goede ruimte akoestiek en een gezond binnenmilieu in elke werkomgeving; kantoren, onderwijsgebouwen, zorginstellingen en industriële productiegebouwen. Ecophon is onderdeel van de Saint-Gobain Groep en heeft in tal van landen verkoopkantoren en distributeurs. Ecophon s activiteiten worden geleid door een visie: wereldwijd marktleider worden in akoestische plafond- en wandsystemen door een superieure waarde voor de eindgebruiker te creëren. Ecophon is voortdurend in gesprek met overheidsorganen, arbo-organisaties en onderzoeksinstituten en is betrokken bij de uitwerking van nationale normen op het gebied van ruimte akoestiek. Hierdoor draagt Ecophon bij aan een betere werkomgeving, overal waar mensen werken en communiceren. 2 Ecophon Groep 2010, Cover: Shutterstock, Mandy Godbehear, Illustraties: Citat AB.
Onze verantwoordelijkheid naar mens en milieu In onze maatschappij is sociale en economische ontwikkeling niet alleen nuttig maar vooral ook noodzakelijk. De socio-economische ontwikkelingen volgen elkaar momenteel dusdanig snel op dat het effect op de omringende omgeving nu groter is dan ooit tevoren. Het is daarom noodzaak om voor onze ontwikkeling nieuwe manieren en methoden te ontdekken die niet schadelijk zijn voor de natuur en voor onszelf. De natuurlijke bronnen raken uitgeput Volgens het WNF, de natuurbeschermingsorganisatie waarvan Ecophon sponsorpartner is, blijkt uit onderzoek dat de ongekende drang naar rijkdom en welzijn van de afgelopen 40 jaar een enorme druk legt op onze planeet. In 2007 was de ecologische voetafdruk van de mensheid maar liefst 50% groter dan de biocapaciteit van de aarde. Dit geeft aan dat de grenzen van duurzame lange termijn consumptie al lang geleden zijn overschreden. Een groot deel van de huidige globale milieuproblemen is het gevolg van onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Als we de negatieve invloed van de winning en verwerking van fossiele brandstof op het milieu willen voorkomen, dan is het gebruik van duurzame bronnen de beste oplossing. De bijdrage van Ecophon aan een beter milieu Bij Ecophon zijn we ons ervan bewust dat praktisch alle productieprocessen en zakelijke activiteiten het milieu in meer of mindere mate belasten. Daarom zetten we ons er volledig voor in om onze producten wereldwijd milieuvriendelijker te maken en op een milieubewuste manier aan de vraag naar onze producten te voldoen. Duurzame zakelijke ontwikkeling Ecophon houdt zich ten behoeve van duurzame zakelijke ontwikkeling met meerdere aspecten van duurzaamheid bezig; voor een beter milieu, maar ook met het oog op betere financiële stabiliteit, gezondheid en veiligheid, ethiek en maatschappelijke verantwoordelijkheid. 3
A sound effect on people is onze belofte Ons bedrijf houdt zich sinds haar oprichting meer dan 50 jaar geleden bezig met het verbeteren van de akoestische omgevingen van kantoren, scholen, ziekenhuizen, restaurants, bioscopen, fabrieken en andere gebouwen. Mensen en geluid Een optimaal akoestische en verlichte omgeving, met de nadruk op comfort, efficiëntie en welzijn. Dat zijn de kernwaarden die een positieve uitwerking hebben op het binnenklimaat waarin mensen tijd doorbrengen, elkaar ontmoeten en werken. Deze begrippen staan ook centraal bij de productie van onze akoestische plafond- en wandsystemen. Wij bieden wat noodzakelijk is voor een optimaal akoestische omgeving. Zo zijn de Ecophon akoestische plafond- en wandsystemen gemaakt van panelen met een kern van glaswol, een van de meest geluidsabsorberende materialen momenteel beschikbaar (geluidsabsorptieklasse A) en voorzien van verschillende soorten oppervlaktecoatings. Bovendien heeft Ecophon het Room Acoustic Comfort -concept geïntroduceerd voor het realiseren van de best mogelijke akoestische omgeving in verschillende omstandigheden, afhankelijk van de kenmerken van de ruimte, de mensen en de activiteiten in de ruimte. Nadruk op het milieu Onze belofte, a sound effect on people, ligt ook ten grondslag aan al onze inspanningen om de milieubelasting te verlagen en duurzame producten te ontwikkelen met dezelfde passie en inzet als bij onze andere activiteiten. We rekenen op uw samenwerking, zodat wij dit doel samen kunnen bereiken. Aangezien klimaatverandering tegenwoordig wereldwijd wordt erkend als het grootste milieuprobleem van onze planeet hebben we ervoor gekozen om ons met name te richten op de CO 2 -voetafdruk van onze producten. We zullen u laten zien op welke vlakken we goed presteren, welke aspecten we willen verbeteren en ook wat onze milieudoelstellingen voor de komende jaren zijn. Dit document geeft de huidige status weer van onze werkzaamheden op het gebied van de identificatie, omschrijving en vermindering van de milieubelasting van onze activiteiten en producten, uiteenlopend van grondstoffen, basismaterialen en ons productieproces tot de verwijdering van afgedankte producten. Gert-Jan van Doormalen Vice-President Saint-Gobain Ecophon 4
Fotograaf: Ole Jais 5
Beschrijving van ons milieuprogramma en onze doelen Het milieuprogramma van Ecophon omvat alle inspanningen om de milieuprestaties op het gebied van onze activiteiten, producten en diensten te verbeteren. Dit programma vereist naast volledige betrokkenheid en actieve deelname van alle bedrijven binnen de groep ook een grote mate van toewijding onder onze leveranciers en zakenpartners. Onze algemene milieudoelen vormen de basis voor meetbare milieudoelstellingen. Algemene milieudoelen 1. Vermindering van de CO 2 -voetafdruk van de Ecophon producten en systemen om de bijdrage aan het broeikaseffect te minimaliseren. 2. Recycling van meer onderdelen van afgedankte producten en afval. 3. Besparing van energie, water en andere bronnen, vooral die bronnen die uitgeput raken of extra belastend voor het milieu zijn. 4. Vermindering van of vermijden van vervuiling van water, lucht en grond. 5. Ontwikkeling en identificatie van onderdelen met nog betere milieukenmerken voor onze systemen en producten. 6. Het stellen van milieueisen aan leveranciers, hun goederen en diensten. 7. Het delen van milieuverantwoordelijkheid, het bieden van training en informatievoorziening, zodat iedereen een bijdrage kan leveren aan het milieuprogramma. 8. Het streven naar de beste oplossing voor klanten, zowel op het gebied van het binnen- als het buitenklimaat. Op de volgende pagina geven we enkele voorbeelden van gedetailleerde en meetbare milieudoelstellingen waaraan we willen voldoen. Fotograaf: Photos.com 6
Milieudoelstellingen en een uitdagende balans Aangezien ons werkgebied constant wordt uitgebreid, is het essentieel dat financiële successen en duurzame ontwikkeling hand in hand gaan. De resultaten van onze inspanningen om de belasting op het milieu doorlopend te verminderen, worden vertaald en beoordeeld aan de hand van de zogenaamde index voor akoestische panelen. Volume groei Energie verbruik Volume groei Stortplaats 60 % 80 % Energy verbruik/m 2 10 % 25 % Recycling 40 % 20 % 2010 2015 2020 Sterke toename recycling Ecophon heeft met succes een recyclingtechniek ingevoerd waarbij de glaswolvezels van het productieproces worden verwerkt tot lichtgewicht geperste materialen onder de naam EcoDrain. Deze techniek wordt in de toekomst ook voor hele plafondpanelen gebruikt. Op de lange termijn willen we deze units ook gaan gebruiken bij productielocaties van derden. We gaan ervan uit dat we binnen 10 jaar al onze akoestische panelen aan het eind van hun levensduur kunnen recyclen. Cradle to grave wordt dus cradle to cradle. Nieuwe producten worden van oude gemaakt. 2010 2015 2020 Energieverbruik verminderen Een van onze belangrijkste milieudoelstellingen is het verlagen van ons energieverbruik. In 2020 willen we het totale energieverbruik van de Ecophon bedrijven met 25% verlagen, berekend aan de hand van de index voor akoestische panelen. Index paneel kg CO 2 /m 2 Hernieuwbare energie 60 % 2,73 20 % 2,2 Fossiele en nucleare energie 2010 2015 2020 2010 2015 2020 Aandeel duurzame energie vergroten Bij meer groei en productie willen we het aandeel duurzame energie vergroten en daarmee het verbruik van fossiele energie en kernenergie beperken. We willen het aandeel duurzame energie op de Ecophon bedrijven verhogen van de huidige 30% tot 60% in 2020. CO 2 -voetafdruk verkleinen We nemen niet alleen interne maatregelen om de CO 2 -voetafdruk te verkleinen, maar vragen onze partners ook zich hiervoor in te spannen. In nauwe samenwerking met leveranciers van grondstoffen en basismaterialen voor onze akoestische panelen, en met transportleveranciers, willen we de gezamenlijke uitstoot van kooldioxide van onze index voor akoestische panelen met 20% gereduceerd hebben in 2020. 7
Binnenklimaat onze bestaansreden De voordelen van een goede akoestische omgeving zijn voor gebruikers onmiskenbaar en leveren onze maatschappij en bedrijven aanzienlijke kostenbesparingen op. Iedereen voelt zich beter en presteert meer met minder stress; een duurzame doelstelling waar iedereen baat bij heeft. Dit is de belangrijkste reden dat Ecophon het binnenklimaat in het algemeen en de akoestische omgeving in het bijzonder wil verbeteren. 600.000 uur in het klaslokaal Een klaslokaal bestaat gemiddeld uit 25 leerlingen en een leraar. Een lokaal wordt zes uur per dag, vijf dagen per week gedurende 40 weken gebruikt. Dat is 1200 uur per jaar. Een school wordt misschien na 20 jaar een keer gerenoveerd en opgeknapt. Het klaslokaal is dan 24.000 uur gebruikt door ongeveer 25 leerlingen en een leraar. In totaal hebben we het dan over zo n 600.000 gebruiksuren gedurende de levensduur van het klaslokaal. Uit onderzoek* is keer op keer gebleken dat het leerproces nadelig wordt beïnvloed en de kans op beroepsziekten zoals stress, gehoorproblemen en oorsuizen (tinitus) toeneemt wanneer een goede geluidsabsorptie ontbreekt. Een akoestisch plafond van de beste geluidsabsorptieklasse resulteert in een gezond, plezierig en productief werk- en leerklimaat terwijl de kosten voor de maatschappij dalen omdat meer leerlingen hun leerdoelen halen en minder personeelsleden zich ziek melden. Productieve kantoren Communicatie is van essentieel belang in open kantoren zoals ook de mogelijkheid om geconcentreerd te kunnen werken zonder gestoord te worden. Uit onderzoek*** is gebleken dat geluiden als positief worden ervaren wanneer ze afkomstig zijn van mensen die dicht bij de luisteraar zitten, tot op vier meter afstand. Geluiden van mensen die verderop in het kantoor zitten, op circa 10 meter afstand, worden bijna altijd als storend ervaren. Het is mogelijk om te meten hoe ver geluid zich verspreidt in de ruimte. Dit is een belangrijk aspect bij het ontwerpen van een open kantoor. De juiste geluidsabsorbers op de juiste plek en in de juiste hoeveelheid maken het kantoor productief en prettig om in te werken. Humane gezondheidszorg Als de akoestische omgeving van een ziekenhuis goed is ontworpen, slapen en rusten patiënten beter en horen medewerkers eerder signalen en stemmen, zodat ze sneller in actie kunnen komen. Uit onderzoek** is gebleken dat minder stress de opnameperioden verkort. Berekend op basis van het totale aantal opname-uren tijdens een hele dag, is een effectieve akoestische omgeving een uitermate winstgevende investering. Daar komt bij dat een ziekenhuis soms 50 jaar moet functioneren. Gehoorbescherming overbodig Effectieve geluidsabsorbers voor plafonds en wanden kunnen het geluidsniveau in veel industriële omgevingen met wel 10 db verlagen. Dit halveert het waargenomen geluidsniveau in de ruimte. Een betere geluidsabsorptie zorgt er vaak voor dat gehoorbescherming overbodig wordt en de kans op gehoorproblemen afneemt. * Stress: Acoustic Ergonomics of School, universiteit van Bremen. 2005, Impaired hearing and tinnitus: Academisch Ziekenhuis. Zweden ** Acoustic design for health a study on acoustics at a CCCU (Coronary Critical Care Unit), Universitair Ziekenhuis Karolinska, Zweden *** Is het mogelijk een goede werkomgeving te creëren in een open kantooromgeving?, Jonas Christensson, Gepresenteerd tijdens Euronoise 2009, Edinburgh, Scotland 8
Fotograaf: Mikko Pekki, Studio Sempre Oy Fotograaf: Åke E:son Lindman De akoestische omgeving in open kantoren heeft invloed op het psychische en fysieke welzijn van mensen. Mensen raken snel afgeleid door stemmen en achtergrondgeluiden. Een goed akoestisch ontwerp maakt het mogelijk te communiceren maar ook geconcentreerd te werken waar nodig. Dit verhoogt de productiviteit. Hoe moeilijker een opdracht op school is, hoe storender geluid kan zijn. Een goede akoestische omgeving biedt leerlingen, leraren en andere medewerkers in het onderwijs de beste omstandigheden om hun educatieve doelen te halen en vermindert verzuim door gehoorproblemen, oorsuizen en stress. Fotograaf: Studio-e Fotograaf: Patrik Leonardsson In de gezondheidszorg is een goed ontworpen akoestische omgeving van bijzonder groot belang, omdat dit het welzijn van de werknemers rechtstreeks ten goede komt. Patiënten slapen beter en ervaren minder stress. Een goede akoestische omgeving bevordert bovendien de integriteit en veiligheid. Uit onderzoek is gebleken dat opnameperioden korter zijn en heropnames minder vaak voorkomen, waardoor de kosten voor de gezondheidszorg dalen. Een betere akoestische omgeving kan niet alleen de productiviteit vergroten, maar ook verzuim door ziekte en de kans op ongevallen op het werk verlagen. In veel industriële omgevingen, cateringkeukens en andere open gebouwen, is het geluidsniveau ongezond en soms zelfs schadelijk voor het gehoor. Een effectieve geluidsabsorptie kan ervoor zorgen dat gehoorbescherming overbodig wordt. 9
Beoordelingsmodel voor milieubelasting Onze verantwoordelijkheid ten aanzien van de klimaatverandering begint met de beoordeling van de milieubelasting die elke fase van de levensduur van een product met zich meebrengt, met behulp van een LCA (levenscyclusanalyse). Een LCA staat tegenwoordig centraal in een snel groeiend aantal procedures en zakelijke instrumenten, zoals milieuvriendelijke ontwerpen, milieukeurmerken, CO 2 -voetafdruk, milieugebonden productverklaringen of afvalbeheer. Als onderdeel van het interne milieuprogramma, heeft Ecophon in samenwerking met Ecobilan SA (Pricewaterhouse Coopers) en conform de internationale ISO 14040 tot ISO 14044 normen een LCA uitgevoerd voor haar producten. De levenscyclusanalyse vormt ook de basis voor het opstellen van internationaal gestandaardiseerde milieugebonden productverklaringen (EPD s) voor de verschillende producten en systemen van Ecophon. Ecobilan wordt wereldwijd gezien als een innovatieve en technologisch geavanceerde leider in het toepassen van levenscyclusanalyses bij de evaluatie van technologieën, diensten en producten. Sinds maart 2000 werkt Ecobilan samen met de afdeling Global Sustainability Services van PricewaterhouseCoopers (PwC). Levenscyclusanalyse van een akoestisch paneel We nemen als voorbeeld een index voor geluidsabsorberende akoestische panelen van Ecophon, die werd opgesteld aan de hand van de meest voorkomende fysieke kenmerken van de producten van Ecophon. We gaan uit van een vierkante meter als basis voor de functionele unit * voor dit paneel en geven u een overzicht van de Afmetingen: 1000 x 1000 mm bijbehorende CO 2 -voetafdruk Dikte: 20 mm berekend vanaf de externe productie Kantafwerking: Kant E van de basismaterialen en de productie Oppervlak: Akutex FT van het plafondpaneel bij Ecophon, met inbegrip Gewicht 1,5 kg/m² van het transport naar de installatieplaats en het installatieproces tot aan de afdanking of recycling van het paneel. * Een functionele unit (FU) staat voor de meetbare prestaties van een productsysteem dat als een referentie-unit wordt gebruikt in een onderzoek naar de levenscyclusanalyse. De functionele unit van een product voor gebouwen wordt uitgedrukt op basis van de relevante technische prestatiekenmerken van hetzelfde product na plaatsing in een gebouw. Voor producten van Ecophon wordt de FU beschreven als het verschaffen van akoestische absorptie op 1 m 2, gedurende een annuïteit, terwijl de vooraf bepaalde productprestaties worden behaald. Onze systemen bestaan ook uit andere materialen en onderdelen, zoals gridsystemen, die hoofdzakelijk worden gemaakt van gegalvaniseerd staal en van ongeveer 50% gerecycled materiaal. Andere belangrijke onderdelen zijn bijvoorbeeld geïntegreerde verlichting. Al jarenlang leveren we verlichtingsarmaturen met hoogfrequente regelapparatuur. Deze onderdelen worden in de volgende fase vanuit een milieuperspectief beoordeeld. 10
Milieugebonden productverklaringen (EPD) In de afgelopen tien jaar werd er steeds meer aandacht besteed aan het verbeteren van de milieuprestaties van producten gedurende hun levenscyclus. In de bouwsector heeft de ontwikkeling van certificeringssystemen geleid tot strengere eisen ten aanzien van de verschaffing van informatie over de milieubelasting van bouwproducten. Milieugebonden productverklaringen (EPD s) zijn bedoeld om op een objectieve en gestandaardiseerde manier eenvoudig toegankelijke, kwalitatieve en vergelijkende informatie te verschaffen met betrekking tot milieuprestaties van een eindproduct of een dienst door de gehele waardeketen. EPD s bieden als een gestandaardiseerde manier voor het beschrijven van de totale milieubelasting van een product twee grote voordelen: onderzoeken ten behoeve van milieugebonden productverklaringen geven fabrikanten de kans om na te gaan op welke manier hun producten het milieu belasten en de milieugebonden productverklaring zelf geeft kopers de mogelijkheid producten te kiezen die het milieu minder belasten. Bij Ecophon hebben we besloten de milieugegevens van onze producten openbaar te maken aan de hand van milieugebonden productverklaringen type III**. Akoestische systemen met het Scandinavische milieukeurmerk De Zwaan Sinds 1995 dragen producten van Ecophon het Scandinavische milieukeurmerk De Zwaan. De producten voldoen derhalve 310 007 aan de eisen en criteria van de Nordic Ecolabelling Board ten aanzien van de levensduur van het totale product van grondstof tot recycling. Deze vereisten hebben onder meer betrekking op verontreiniging, schadelijke emissies, afvalverwerking en verbruik van energie en hulpbronnen. Het milieukeurmerk De Zwaan is gebaseerd op een verklaring type I*. NORDIC ECOLABEL 06/2009 Product Characterization - By considering the functions of this product, the functional unit can be described as follows: Construction product: The product in question is Ecophon Focus E whose main function is acoustical absorption. The weighted sound absorption coefficient αw of the product equals 0.9 Including: Quantity of wool for 1 m2 of product : 1.6 kg Thickness of wool : 20 mm, Surfacing : glass tissue : 50 g/m² Packaging for the distribution and transportation: o cardboard : 26 g/m² o wood pallet: 0.006 pallets/m 2 Product used for the implementation (nature and quantity): None Scrap rate during the implementation and maintenance: (including replacement part if any): 5 % - 50 years - See the technical documentation for more technical characteristics. Notes : ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATION in conformity with NFP 01-010and ISO 14040 series standard Ecophon Focus E JUNE 2009 Environmental impact are defined and calculated according to the French standard NF P01 010 for the fulll life cycle The total primary energy represents the sum of energy sources directly extracted from the natural resources (natural gas l, oil, coal, uranium ore, biomass, hydraulic energy, solar energy, wind energy, geothermal energy, ) The total primary energy is divided into non renewable energy and renewable energy The total primary energy is divided into feedstock energy (part of total primary energy including in the product or Lower Calorific Value of the product) and process energy (part of total primary energy used in the process within the process excluding energy input for production and delivery of this energy) The «grey energy» has no standardised definition, so it is not including in the French standard NF P01 010. Inventories of life cycle have been made in 2009 and aggregation of data is calculated from the TEAM software version 4.0. Milieugebonden productverklaringen van Saint- Gobain Ecophon bevatten een verklaring over tien milieu-indicatoren: Verbruik van energiebronnen (totale primaire energie, verwerkingsenergie, zoals brandstof en duurzame energie) Uitputting van abiotische grondstoffen (ADP, Abiotic Depletion Potential)* Klimaatverandering* Waterverbruik Afval (totaal, gevaarlijk, ongevaarlijk afval en inert afval) Vorming van fotochemische oxidanten* Uitdunning van de stratosferische ozonlaag* Verzuring van de lucht* Eutroficatie** * als vastgesteld in NF P 01-010; ** als vastgesteld in NF P 01 020 Deel III Environmental impact (total life cycle) (1) 1 Environmental impact Value by FU for DVT Consumption of energy resources Total primary energy Renewable energy 101 MJ 15.8 MJ Non renewable energy 85 MJ 2 Depletion of natural resources (ADP) 3 Water consumption 4 Solid waste 0.0272 kg equivalent antimony (Sb) 41.7 litres Eliminated waste : Recovered waste (total) 0.495 kg Hazardous waste 0.0158 kg Non hazardous waste 2.79 kg Inert wastes Radioactive waste 0.0924 kg 0.000506 kg 6 3.73 kg equivalent Atmospheric acidification 7 Air pollution CO2 0.0222 kg equivalent SO2 3 8 Water pollution 9 610 m 3 3 m 3 Destruction of stratospheric ozone layer 10 N/A indicator (non standard NF P01 010) Formation of photochemical ozone Another 0.00257 kg equivalent ethylene 11 Eutrophication 0.12 g PO4 3 equivalent For more information: Company name: Saint Gobain ECOPHON AB Contact: Alina Dulaurent Tel: (0046) 42179909 Fax: (0046) 42179801 E mail : alina.dulaurent@saint gobain.com Feiten over milieugebonden productverklaringen *Verklaringen type I, bijv. het Scandinavische milieukeurmerk De Zwaan Milieukeurmerken van het type I (ISO 14024) zijn hoofdzakelijk bedoeld als een symbool om de keuze voor milieuvriendelijke producten eenvoudiger te maken. Het systeem is gebaseerd op een aantal geselecteerde criteria die zijn vastgesteld door een groep deskundigen vanuit een levenscyclusperspectief. Verklaringen type II, bijv. Materiaalverklaringen Verklaringen type II (ISO 14021) zijn zelf vastgestelde milieu/uitspraken waarin importeurs, fabrikanten of groothandelaren zelf de betreffende milieukenmerken beschrijven door relevante gegevens te verstrekken voor milieubeoordeling. Deze gegevens worden niet onafhankelijk gecontroleerd, maar men gaat ervan uit dat de sector interne inspecties uitvoert. **Milieugebonden productverklaringen Type III Milieugebonden productverklaringen Type III (ISO 14025) zijn gestandaardiseerd en vormen een hulpmiddel gebaseerd op levenscyclusanalyses om de milieuprestaties van een product of systeem kenbaar te maken. Deze verklaringen kunnen wereldwijd worden toegepast door alle geïnteresseerde bedrijven en organisaties. Er worden meetbare gegevens over het verbruik van bronnen, uitstoot en de potentiële nadelige gevolgen voor het milieu gebruikt. Het systeem wordt door een onafhankelijke instantie beheerd en er wordt een externe kwaliteitswaarborg uitgevoerd door een erkende certificeringsinstantie. 11
Akoestische panelen vanuit een milieuperspectief Grondstoffen en productie van basismaterialen Raw material suppliers Glaswol bestaat voor meer dan 70% uit gerecycled glas Meer dan 70% van het basismateriaal van akoestische panelen van Ecophon bestaat uit gerecycled(e) huishoudglas en glaswol. Het resterende percentage bestaat uit nieuw geproduceerd glas uit natuurlijke grondstoffen zoals zand en natriumbicarbonaat. Verf Ongeveer 30 jaar geleden introduceerde Ecophon verf op waterbasis voor het zichtbare oppervlak van akoestische panelen. In de afgelopen jaren hebben we samen met onze verfleveranciers een techniek ontwikkeld om het gebruik van verf te verminderen. De nieuwe coating van onze geverfde akoestische panelen, Akutex FT, is het resultaat van deze inspanningen. Door bag-in-box -verpakkingen te gebruiken, hebben we het verfafval verminderd en ons waterverbruik verlaagd. Bindmiddel Het bindmiddel dat wordt gebruikt voor de cohesie en mechanische sterkte van de akoestische panelen van Ecophon is van bakeliet. Omdat dit een type bindmiddel is op petroleumbasis, zijn de onderzoeken en ontwikkelingen van Ecophon op dit moment gericht op de ontwikkeling van een duurzaam bindmiddel. Productie van Ecophon Production Energieverbruik en soort energie De energie die in de Zweedse fabriek van Ecophon wordt gebruikt, bestaat uit elektriciteit die als volgt kan worden onderverdeeld: 55% duurzame energie (waterkracht), 42% kernenergie en 3% fossiele energie. Onze doelstelling is het aandeel duurzame energie te verhogen. Recyclen van productievezels Ecophon heeft EcoDrain ontwikkeld, een lichtgewicht geperst materiaal, dat in plaats van gravel als drainagemateriaal op stortplaatsen wordt gebruikt. EcoDrain bestaat uit glaswolvezels, afkomstig van het productieproces, die worden gemalen, gewalst en gegranuleerd. Het product wordt gecomprimeerd tot een zevende van het oorspronkelijke volume van de glaswol, waardoor er minder transport nodig is. Verpakkingen De akoestische panelen en gridsystemen van Ecophon worden in herbruikbare kartonnen dozen geleverd. De beschermfolie bestaat uit polyetheen (PE) en kan worden gerecycled. We evalueren voortdurend onze transporten naar Europa en andere delen van de wereld. Het gele gebied op de kaart is ons belangrijkste transportgebied. 12
Transport Transport Transport Het merendeel van de verzendingen van akoestische panelen voor eindgebruik bereikt onze klanten over de weg, zee of spoor, afhankelijk van de beschikbare transportmiddelen en conform de vereisten van de klant. Glaswol is een erg licht materiaal en zorgt voor een laag totaalgewicht van beladen voertuigen in vergelijking met andere soorten bouwpanelen die vaak aanzienlijk zwaarder zijn. Brandstofverbruik (l/km) 0.4 Voorbeeld Een langeafstandstruck van 18 meter lang (70 m3 / 26 ton laadvermogen) kan ongeveer 3500 m2 van een plafondsysteem van Ecophon vervoeren (met geluidsabsorptieklasse A), dat bestaat uit de index voor panelen en de benodigde hoeveelheid grids en accessoires. Het totaalgewicht is dan 9 ton. 0.34 0.29 0.3 0.2 0.1 Als we dezelfde truck beladen met 3500 m2 aan plafonds geproduceerd volgens het natte procedé (met geluidsabsorptieklasse A), waarbij de dikte van de panelen 18 mm is en het gewicht 3,3 kg/m2, dan komt het totale beladen gewicht, d.w.z. de panelen, het grid en de accessoires, uit op 15,3 ton. Het brandstofverbruik voor de twee opties wordt in de grafiek weergegeven. Aangenomen dat de transportafstand 575 km is (conform de transportafstand gebruikt in de LCA voor de index voor panelen van Ecophon), komen we op het volgende brandstofverbruik uit: 0 0 5 10 15 20 25 30 9.0 15.3 Laadvermogen (t) Optie Ecophon: 167 liter Optie vilt natte procedé : 196 liter Dit is een toename van circa 17%. Een derde interessante optie ter vergelijking is het geval waarbij een akoestisch plafond met een zelfs nog groter gewicht wordt gekozen, zodat het maximale laadvermogen qua gewicht wordt bereikt (26 ton). In dat geval zal het brandstofverbruik 242 liter zijn voor dezelfde afstand. Prestaties van Europese vrachtwagen en oplegger In de grafiek wordt het brandstofverbruik van een gemiddelde langeafstandstruck in Centraal-Europa weergegeven. De gegevens voor de berekening zijn gebaseerd op een rapport van NTM, dat is gebaseerd op het EU-project Artemis en de volgende veronderstellingen: Trucktype: Vrachtwagen met aanhanger. Laadvermogen: 26 ton Totaalgewicht: 40 ton (max.). Wegtype: Snelweg. Verkeer: Druk. * De NTM (Network for Transport and Environment) is een non-profitorganisatie in Zweden, opgericht in 1993, met als doel het vaststellen van een algemene basis van waarden voor het berekenen van de milieuprestaties van verschillende transportmethodes. Installatiefase Installation use Ingenieuze akoestische systemen produceren minder afval Onze akoestische systemen beschikken over een ingenieus ontwerp om de installatie te vereenvoudigen en het afval te verminderen. Deze systemen kunnen worden samengevoegd en gecombineerd. Samen met onze klanten en belanghebbenden zijn we constant op zoek naar nieuwe en innovatieve methodes om de hoeveelheid afval op de installatieplaatsen te verminderen. Algemene werkzaamheden worden bijvoorbeeld vaak samen met de architecten uitgevoerd om het afval te ontwerpen, zodat het gebruik en de installatie van onze producten in een bouwproject gepaard gaan met een minimale afvalhoeveelheid. Stortplaats, recycling Disposal Stortplaats en recycling Op dit moment worden akoestische panelen nog niet systematisch gerecycled, maar hoofdzakelijk naar een stortplaats voor ongevaarlijk afval gebracht, met andere woorden een normale vuilnisbelt. Dit staat op het punt te veranderen, aangezien Ecophon met succes een recyclingtechniek heeft ontwikkeld in de vorm van lichtgewicht geperste materialen voor de drainage van grond. Dit systeem werd oorspronkelijk gebruikt om glaswolvezels van het productieproces in EcoDrain te verwerken, maar wordt geleidelijk aan uitgebreid naar hele afgedankte plafondpanelen, omdat de interesse voor het nieuwe product toeneemt. 13
Ons akoestisch paneel en de uitstoot van kooldioxide Hier beschrijven we de CO 2 -voetafdruk van de eerder vastgestelde index voor akoestische panelen van Ecophon voor elke fase van de levensduur, aan de hand van berekeningen gebaseerd op interne LCA-gegevens. Dit akoestische paneel staat symbool voor onze virtuele referentie, waaraan we onze communicatie over toekomstige verbeteringen en milieudoelstellingen verbinden. De totale CO 2 -voetafdruk van dit referentiepaneel, gebaseerd op LCAberekeningen van cradle to grave, is 2,7 kg eq CO 2 /m 2 gedurende de gehele levenscyclus, van de winning van grondstoffen tot de afdankfase (stortplaats). Dit is ons kerngetal dat de standaardwaarde weergeeft voor onze toekomstige milieu-inspanningen om onze CO 2 -voetafdruk te beperken. Voor geïnteresseerden die onze milieu-initiatieven willen volgen, zal de informatie in de toekomst regelmatig worden bijgewerkt. Disposal Cradle to grave CO 2 -voetafdruk van de index voor akoestische panelen van Ecophon CO 2 = 2,7 kg Installation use Stortplaats, recycling Basis voor berekeningen CO 2 = 0,003 kg 75% van de productie van akoestische plafonds en systemen van Ecophon vindt plaats in Zweden. Glaswol, dat extern wordt geproduceerd en geleverd aan de fabriek van Ecophon, bestaat voor 70% uit gerecycled glas. De berekeningen zijn gebaseerd op een gemiddelde transportafstand van 575 km tussen de productielocatie en de bouwlocatie. Dit is ongeveer de afstand tussen de fabriek van Ecophon in Zweden naar Hamburg. De installatie van het akoestische paneel genereert 5% afval. Dit wordt meeberekend in de totale CO 2 -voetafdruk. Goed: Onze akoestische panelen zijn volledig recyclebaar. We hebben al een recyclingtechniek ontwikkeld in de vorm van EcoDrain lichtgewicht geperste materialen voor de drainage van grond in stortplaatsen. Dit systeem wordt op dit moment gebruikt voor de glaswolvezels van onze productie, maar wordt uitgebreid naar hele plafondpanelen, aangezien de interesse voor het nieuwe product toeneemt. Installatiefase Goed: De akoestische systemen hebben een ingenieus ontwerp om de installatie te vereenvoudigen en afval te minimaliseren. Deze systemen kunnen worden samengevoegd en gecombineerd. Door het lage gewicht van Ecophon panelen zijn onze producten eenvoudig te hanteren en installeren. 14 De transportafstand naar de stortplaats voor afgedankte akoestische panelen is ongeveer 30 km. Te verbeteren: Er moet nog een uitgebreide recycleinfrastructuur worden bedacht voor de volledige recycling van onze plafondpanelen op een goedkope en maatschappelijk duurzame manier. Te verbeteren: Zelfs als er maar zeer kleine afvalhoeveelheden tijdens de installatie worden gegenereerd, moet er een systeem worden bedacht om het afval op een correcte wijze te recyclen in plaats van naar een stortplaats te brengen.
Raw material suppliers CO 2 = 2,0 kg Aandeel: ~ 74% Grondstoffen en productie van basismaterialen Goed: Recycling. Glaswol bestaat voor een groot deel (> 70%) uit gerecycled materiaal: huishoudglas, afgekeurde glazen flessen, glasresten van het productieproces van glaswol. Minimale afvalhoeveelheid van het productieproces. Het basismateriaal wordt op maat gemaakt. De korte afstand (15 km) tussen de productielocatie van glaswol en de fabriek van Ecophon vergemakkelijkt het transport en minimaliseert de milieubelasting. Te verbeteren: De productie van glaswol vereist een aanzienlijke hoeveelheid energie voor het smelten van het glas. Het toegepaste bindmiddel dat zorgt voor de cohesie en mechanische sterkte van het product is op petroleumbasis. Toename van de hoeveelheid gerecycled glas. Production Goed: Het productieproces voor de afwerking van plafondpanelen vereist weinig energie. De energie is hoofdzakelijk afkomstig van energiebronnen zoals waterkracht en kernenergie. Transport Productie van akoestische plafondpanelen van Ecophon CO 2 = 0,55 kg Aandeel: ~ 20% Glaswolvezels van het productieproces worden niet afgedankt, maar gebruikt voor de productie van EcoDrain lichtgewicht geperste materialen. Te verbeteren: Alle energiebronnen die worden gebruikt voor het productieproces van plafondpanelen zouden duurzaam moeten zijn. Het energieverbruik op locatie moet nog verder worden teruggebracht. Transport Het transport per auto of vliegtuig is een goede vergelijking voor de uitstoot van kooldioxide van een akoestisch paneel van Ecophon. CO 2 = 0,14 kg Aandeel: ~ 5% Kg CO 2 / 10 km en persoon Goed: De akoestische panelen van glaswol van Ecophon zijn erg licht. Dit heeft een lager brandstofverbruik tot gevolg tijdens transport naar bouwlocaties en opslagplaatsen in vergelijking met gelijksoortige, zwaardere materialen. De belading van trucks wordt geoptimaliseerd om zo weinig mogelijk lege ruimte over te houden en de kans op schade aan het product tijdens transport te minimaliseren. Benzine = 1,25 kg Diesel = 1,02 kg Ethanol = 0,45 kg Biogas = 0,09 kg Te verbeteren: Transportbedrijven moeten het aantal voertuigen dat op duurzame brandstof loopt verder uitbreiden. We willen geleidelijk het aantal van dergelijke transportmiddelen opvoeren om de trucks op fossiele brandstoffen te vervangen. Vliegtuig = 1,4 kg 15
EcoDrain een nieuw product in plaats van productieafval Ecophon heeft met succes een recyclingtechniek ontwikkeld in de vorm van EcoDrain lichtgewicht materialen voor de drainage van grond. Het product wordt samengeperst tot een zevende van het originele volume van de glaswol, waardoor er minder transport nodig is. Dit systeem werd oorspronkelijk gebruikt om glaswolvezels van het productieproces te verwerken, maar wordt nu geleidelijk aan uitgebreid naar hele afgedankte plafondpanelen, omdat de interesse voor het nieuwe product toeneemt. EcoDrain wordt op dit moment gebruikt als een drainagelaag op stortplaatsen. Dit is echter nog maar het begin. We willen het gebruik in de toekomst uitbreiden voor gasextractie uit de grond met behulp van greppels (trench venting), het verzamelen van waterstofsulfide, het herstellen van drainagelagen en vele andere doeleinden. De EcoDrain -oplossing kent vele voordelen. Tot op heden kon men alleen glaswolvezels van het productieproces verwerken tot een nieuw product. Daar komt nu de mogelijkheid bij om afgedankte plafondpanelen als grondstof te gebruiken in plaats van naar een stortplaats te brengen. Daarnaast maakt het gebruik van EcoDrain conventionele drainagelagen, die worden verkregen door extractie van natuurlijke materialen, zoals gravel, nu overbodig. Fotograaf: Nicklas Rudfell Waste Eco Drain Bij de recyclefabriek van Ecophon in Zweden wordt het productieafval van akoestische panelen verwerkt tot een bruikbaar product: EcoDrain. Door middel van samenpersen worden glaswolvezels verminderd tot een zevende van het oorspronkelijke volume. 16
EcoDrain lichte samengeperste materialen worden gebruikt als drainagelaag op stortplaatsen. Het drainagemateriaal wordt bedekt met een vlies van geotextiel, afgedekt met klei waarover tot slot een laag met vegetatie komt. Fotograaf: Bertil Hagberg In dit document wordt beschreven hoe ver we momenteel, in het kader van onze belofte voor a sound effect on people, zijn gevorderd op het gebied van onze milieuaspecten en de mogelijkheden tot verbetering. Op basis van ons milieubeleid (zie achterkant) hebben we acht algemene milieudoelen (pagina 6) en voorbeelden van meetbare milieudoelstellingen (pagina 7) geformuleerd. Wanneer ons milieuprogramma wordt uitgebreid, worden er meer milieudoelen opgesteld. Bekijk en volg onze inspanningen, want uw feedback is belangrijk voor ons allemaal. 17
Keurmerken voor gezondheid, veiligheid en functionele kenmerken De akoestische systemen van Ecophon zijn conform de vereisten van milieukeurcommissies, onderzoeksinstituten voor de bouw en volksgezondheidsorganisaties. De controles door derden die vrijwillig worden ondergaan, geven zwart op wit zekerheid over de vereisten aangaande het binnenklimaat en de kenmerken van akoestische systemen. Beoordeling van uitstoot naar het binnenklimaat De Zweedse Astma- en Allergie Associatie heeft de producten van Ecophon onderzocht op stoffen die allergische reacties en andere irritatie kunnen veroorzaken en heeft vastgesteld dat de vereniging de geluidsabsorbers van Ecophon kan aanbevelen. www.astmaoallergiforbundet.se Ecophon heeft producten die gecertificeerd zijn en conform de strengste eisen van het Deense Binnenklimaat Keurmerk. De organisatie kijkt naar stoffen in bouwmaterialen die allergieën en andere overgevoeligheden kunnen veroorzaken en meet hoe lang het duurt voor de hoeveelheid van deze stoffen na de installatie tot een acceptabel niveau is gedaald. Bovendien wordt door middel van een subjectieve geurproef bepaald of er nog resterende geuren zijn ten gevolge van de emissies. Ecophon is in het bezit van de eerste certificaten van Dansk Indeklima, nr. 001 en nr. 002 van 1995, het jaar waarin het labelen begon. www.dsic.org Beoordeling van functionele kenmerken Ecophon heeft ervoor gekozen haar geluidsabsorbers te onderwerpen aan een onpartijdige beoordeling door het Zweedse technische onderzoeksinstituut SP, zodat het geluidsabsorptievermogen voorzien kan worden van een P-label (het kwaliteitslabel van SP). Dit neemt iedere twijfel weg ten gevolge van min of meer onvolledige of eigen testwaarden. SP inspecteert onze fabrieken jaarlijks en voert controlemetingen uit. Controlemetingen vormen een belangrijk onderdeel van onze werkzaamheden op het gebied van kwaliteitsbeheer. www.sp.se CE-markering De geluidsabsorbers, gridsystemen en accessoires van Ecophon hebben een CEmarkering conform de Europese norm EN 1w3964, waarmee verschillende merken en typen geluidsabsorbers vergeleken kunnen worden. De CE-markering omvat geluidsabsorptie, brandveiligheid en bepaalde uitstoot. Onze CE-markering van geluidsabsorbers vereist een inspectie van de productie die door een onafhankelijke instantie wordt gecontroleerd. www.ecophon.se De meeste producten van Ecophon zijn conform de vereisten voor uitstoot van RTS, het onderzoeksinstituut voor de bouw en toonaangevende informatiecentrum van Finland voor de bouwsector. Producten met het Finse label M1, de beste emissieklasse, hebben de laagste uitstootwaarden voor een aantal stoffen die schadelijk zijn voor de gezondheid. www.rts.fi/english.htm 18
Fotograaf: Photos.com We nemen onze omgeving waar met behulp van onze vijf zintuigen, waarvan het gehoor er één is. Oorspronkelijk was ons gehoor bestemd voor een leven buiten muren, vloeren en plafonds, en dat is eigenlijk nog steeds het geval. Daarom is het van essentieel belang om een plezierige geluidsomgeving te creëren, als we als persoon in balans willen blijven. 19
Milieubeleid Ecophon erkent haar verantwoordelijkheden om de aard en schaal van de milieubelasting van haar activiteiten, producten en diensten te beheren. Onze algemene duurzaamheidsdoelen laten zien hoe we onze belasting voor mensen en het milieu minimaliseren. We zetten ons actief in om: duurzame producten te produceren en te introduceren om zo bij te dragen aan een gezonde leef- en werkomgeving. afval, energieverbruik en CO 2 -uitstoot te verminderen. altijd onderdelen te kiezen met een geringe invloed op het milieu. het aandeel van duurzame en gerecyclede inhoud in onze producten te vergroten. Saint-Gobain Ecophon BV, Parallelweg 17, 4878 AH Etten-Leur, NL, Telefoon.:+31 (0)76 502 00 00, fax +31 (0)76 501 74 00 e-mail: plafonds@ecophon.nl, www.ecophon.nl 11.04.XXXX.NL