Visbestand op de Moervaart en het Kanaal van Stekene (2003).



Vergelijkbare documenten
Visbestanden op de Boerekreek, de Roeselarekreek, de Oostpolderkreek en de Hollandergatskreek (2003).

Visbestandopnames op het Kanaal van Roeselare naar de Leie (2004).

Visbestandopnames op het Leopoldkanaal (2003).

Visbestandopnames op het Kanaal van Gent naar Terneuzen (2008)

Visbestandopnames op de Isabellawatering, de Zwarte Sluisbeek en de Nieuwe kale (2006)

Visbestandopnames op de Brugse Polders (2005).

Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine. Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer Duboislaan 14 B-1560 Hoeilaart-Groenendaal

Visbestanden in de Leie (2003)

Visbestandopnames op t Liefken, de Wagemakersbeek, de Burggravestroom, de Lede, Scherpeleibeek en de Eeklose watergang (2004).

Visbestandopnames op het Kanaal van Roeselare naar de Leie (2010)

Visbestandsopnames op het spaarbekken Kluizen I ( 2001).

Visbestandopnames op de Noordede en de Blankenbergsevaart (2009)

Visbestandopnames op het Kanaal Charleroi-Brussel-Schelde (2007)

Visbestanden op het Oud kanaal Bocholt en het Oud Kanaal Bree-Beek (2003)

Visbestandopnames op de De Broeken te Elen (2004)

Visbestanden op enkele waterlopen gelegen in het bekken van de Gentse kanalen (2002).

inbo Visbestandopnames op de Gaverbeek (2006) Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine INBO.R

Visbestandopnames op enkele waterlopen behorende tot het Netebekken (2005).

Het visbestand van de Demer in Vlaams-Brabant (2003).

Visbestanden in enkele waterlopen van het IJzerbekken (2003).

Visbestandopnames op het Schipdonkkanaal (2005).

Visbestanden op het Kanaal Charleroi-Brussel-Schelde (2002).

Visbestandopnames op de Abeek (2004).

Visbestandopnames op het Kanaal van Beverlo 2011-Bemonsteringsverslag

Visbestandopnames op het kanaal van Dessel naar Schoten(2009)

Visbestandopnames op het Kanaal van Gent naar Oostende (2004)

Visbestandopnames op het kanaal van Beverlo (2005).

Visbestanden op het kanaal van leper naar de IJzer (2002). Gerlinde Van Thuyne11) Sven Vrielynck(2>

Visbestandopnames op het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke (2005).

Visbestandopnames op de oude Leiearm te Grammene (2005).

inbo Visbestandopnames op de Damse Vaart. Gerlinde Van Thuyne, Sven Vrielynck en Jan Breine INBO.R

Visbestandopnames op de Mark en zijbeken en de Kleine Aa of Wildertse beek (2004).

Visbestandopnames op de Roksemput (2003).

Visbestandopnames op de Poperingevaart en enkele waterlopen gelegen in het IJzerbekken (2006)

Visbestandopnames op de Zuid-Willemsvaart (2010)

Visbestandopnames op de Rupel en Durme (2007).

Visbestandopnames op de Itterbeek en zijbeken (2005)

VISSTANDSONDERZOEK OP DE LEIEMEANDER TE WEVELGEM, West-Vlaanderen Burg 2B B-8000 Brugge. Duboislaan 14 B-1560 Hoeilaart-Groenendaal

Visbestandopnames op het Albertkanaal (2008)

Visbestandopnames op de oude Durme (2005).

Visbestandopnames in het Netebekken 2011-Bemonsteringsverslag

Visbestandopnames in het Demerbekken (2005).

Visbestandopnames op enkele zijbeken van de Leie ( 2002).

Visbestandopnames in het bekken van de Brugse polders 2012Bemonsteringsverslag

inbo Visbestandopnames op de Rupel en Durme (2006). Jan Breine, Ilse Simoens en Gerlinde Van Thuyne April 2006 Rupel, Terhagen Vlaamse Gemeenschap

inbo Visbestandopnames op enkele beken gelegen in het Demerbekken (2006) Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine INBO.R

Visbestanden op de Dommel in het kader van de sanering van de bodem. April 2007-november 2007-april 20008

Visbestandopnames op de Dommel en Warmbeek en hun zijbeken (2004).

Visbestandopnames op de Zwalm en zijbeken (2005).

Visbestandopnames op de IJzer Bemonsteringsverslag

inbo Visbestandopnames op de Bovenschelde Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine en Luc Samsoen INBO.R

Visbestandopnames op de Zwalm en zijbeken 2012-Bemonsteringsverslag

Soortenlijst zoete wateren en FAME-indeling voor gilden

Het visbestand van de Zusterkloosterbeek (2003)

Visbestandopnames op de Grensmaas 2012-Bemonsteringsverslag

inbo Visbestandopnames op de Grote Nete en de Grote Laak en enkele van zijn zijbeken (2006) Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine INBO.R.2007.

Visbestandopnames op de Grote Nete 2012-Bemonsteringsverslag

ONDERZOEK NAAR DE VISFAUNA IN DE MARK VÓÓR DE BOUW VAN VISDOORGANGEN. VASTLEGGING NULTOESTAND.

Visbestandopnames in de Zenne stroomafwaarts Brussel

Visbestandopnames in de getijgebonden Zenne. Viscampagnes Jan Breine en Gerlinde Van Thuyne. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek

De visstand in vaarten en kanalen

Visbestandopnames in het bekken van de Gentse kanalen Bemonsteringsverslag

Brakona jaarboek jaarboek 2004

Visbestandopnames in het Maasbekken: de Voerstreek (2005) (Berwijn, Voer, Gulp, Veurs en Noorbeek)

Visbestandopnames in de getij gebonden Dijle en Beneden Nete. Viscampagnes Jan Breine en Gerlinde Van Thuyne

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandsonderzoek van de monding van de Terkleppebeek te Geraardsbergen

Visbestandopnames op de Rupel en de Durme ( )

Visbestandopnames op enkele wateren in de polder van Kruibeke Bazel - Rupelmonde ( ).

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandsonderzoek van de Melsenbeek te Merelbeke

! " # # $ ( ) * +, ( " - +. ( '. / / #

Visbestandopnames in de Rupel en Durme (2011) Jan Breine en Gerlinde Van Thuyne

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandsonderzoek van de Molenbeek- Graadbeek te Aalst

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Onderzoek naar de visstand in de polders van Kruibeke

Advies betreffende de werking van de vistrap 'Dalemse molen' op de Velpe te Tienen

inbo Visbestandopnames op het Boudewijnkanaal (2006) Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine INBO.R

Visbestandopnames in het kader van het Referentiemeetnet 2013-Bemonsteringsverslag.

Vissen in de Palmerswaard, met advies voor toekomstige inrichting

MINISTERIE VAN DE VLAAMSEGEMEENSCHAP

8. VISSEN. 2. Vissoorten aanwezig in de voornaamste Brusselse waterlopen

Soorten monitoren met Environmental DNA in de praktijk Jelger Herder

Visbestandopnames op enkele waterlopen in De Moeren, Polder Noordwatering Veurne en Meetkerkse Moeren (2006)

Visbestandopnames op enkele wateren in het bekken van de Zeeschelde (2010).

Het visbestand in de rivieren en de kanalen in Vlaanderen

Rapport vissterfte op de Boezingegracht augustus 2013

Onderwerp: Voorlopige resultaten doortrekmetingen vislift H&Z polder Datum: Kenmerk: /not02 Status: Definitief Opsteller: J.

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandonderzoek van de Barbierbeek Augustus 2016

inbo Visbestandopnames in Vlaamse beken en rivieren afgevist in het kader van het Meetnet Zoetwatervis 2007 Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine

Visbestandopnames op enkele wateren in het bekken van de Zeeschelde (2009)

Vergelijkende studie visbestand Noordschotebroek en Westbroek (2010) Aq 4"1lt<Jc h -11 p Natuur en Bos

Visstandonderzoek van de Bazelse Kreek te Kruibeke

inbo Visbestandopnames in Vlaamse beken en rivieren in het kader van het Meetnet Zoetwatervis 2008 Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine INBO.R.2009.

Visbestandopnames in het Lippenbroek, een gecontroleerd overstromingsgebied met gereduceerd getij in het Zeescheldeestuarium. Viscampagnes

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandsonderzoek van de Leigracht te Asper

Alain Dillen Klaar Meulebrouck Agentschap voor Natuur en Bos

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek. Visstandsonderzoek van enkele beken gelegen in het stroomgebied van de Maarkebeek

Niet-inheemse vissen in Vlaanderen

edna vismonitoring van grote modderkruiper naar soortsamenstelling (KRW)

BIJLAGENRAPPORT 9. GEmALEN Of vermalen worden fase 3 OPEN SCHROEFPOMPEN. w09 RAPPORT

Visbestandopnames in Vlaamse beken en rivieren in het kader van het Meetnet Zoetwatervis 2009

Visstandonderzoek van de Oostpolderkreek en van de Mesurekreek te Sint-Laureins

Transcriptie:

Visbestand op de Moervaart en het Kanaal van Stekene (00). Gerlinde Van Thuyne, Luc Samsoen en Jan Breine Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer Duboislaan B-0 Hoeilaart-Groenendaal Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek Oost-Vlaanderen Godshuizenlaan 9 9000 Gent november, 00 IBW.Wb.V.R.00. Depotnummer: D/00//

Gerlinde Van Thuyne en Jan Breine Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer Wetenschappelijke Instelling van de Vlaamse Gemeenschap Duboislaan, 0 Groenendaal www.ibw.vlaanderen.be email: Gerlinde.vanthuyne@lin.vlaanderen.be Luc Samsoen Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek Godshuizenlaan 9 9000 Gent http://www.oost-vlaanderen.be/milieu email: luc.samsoen@oost-vlaanderen.be Wijze van citeren: Van Thuyne, G. et. al., 00. Visbestand op de Moervaart en het Kanaal van Stekene. IBW.Wb.V.R.00., p Druk: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement L.I.N. A.A.D. afd. Logistiek-Digitale drukkerij Depotnummer: D/00// Trefwoorden: visbestandopname, index voor biotische integriteit; waterkwaliteit; Keywords: fish assemblage survey, index for biotic integrity, water quality;

INHOUD Summary. Inleiding. Situering. Materiaal en methode. Resultaten. Biotoopbeschrijving. Resultaten van de visbestandopnames. Bespreking. Gebruikte afkortingen en wetenschappelijke benamingen van de aangetroffen vissoorten 0. Referenties 0 Kaartje

Summary We surveyed 0 locations in the Moervaart and locations in the Kanaal van Stekene (Table and Map in annex). The surveys were executed on, and April 00 together with the Provincial Centre for Environmental Research (Oost-Vlaanderen), the Provincial Fishery Commission (Oost-Vlaanderen) and the Department Bos en Groen (AMINAL). Fish assemblage data were obtained using two methodologies. We applied electrofishing from a boat using a kw generator (DEKA 000) with an adjustable output voltage ranging from 00 to 00 V. The pulse frequency is 0 Hz. Electrofishing was carried out along both banks over a distance of 0 m. Furthermore fyke nets were placed along the banks. The locations and methodology used are given in table. Table describes the geomorphology of the locations and the wetted width. Due to technical problems we could not record abiotic parameters. Fish data include species, individual total length and weight (Tables till ). In all the locations fish were present. In total we collected different fish species and one hybrid. In the Moervaart roach and perch were the most common species (all locations) followed by eel, bream, gibel carp and pikeperch (9 locations). Other species like pike, topmouth gudgeon, ide, and stickleback are sporadically present (less than specimens). The catch per unit effort was calculated and showed high values. In 99 a similar exercise in locations resulted in species. Then bream and roach were the most abundant species. No piscivorous species were collected. CPUE values were lower. We can therefore conclude that the ecological quality in this canal is improving but far from good yet. The improvement is reflected in the presence of new species such as pike, pike perch, ide and stickleback. The presence of the non native topmouth gudgeon is a negative trend. The index of biotic integrity (IBI) was calculated for both electrical and fyke net catches and compared to the results obtained in 99 (Table ). Though compared to 99 an overall increase in scores is observed only three locations score moderately and the remaining locations have an insufficient ecological quality. The locations in the kanaal van Stekene have 0 species in total. In 99 locations were surveyed and species collected. Comparing the two locations 99 versus 00 an increase in species diversity is observed. Though only two locations were assessed one can conclude that the quality in this canal is improving but as the Moervaart still has a long way to a good quality.

. Inleiding Het IBW voerde samen met het Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek van Oost-Vlaanderen, de Provinciale Visserijcommisie Oost-Vlaanderen en de Afdeling Bos en Groen van AMINAL op, en april 00 visbestandopnames uit op de Moervaart en het Kanaal van Stekene (Oost-Vlaanderen).. Situering Samen met de afgesneden westelijke tak van de Durme vormt de Moervaart de bevaarbare waterloop tussen Gent en Lokeren met een lengte van km. De Moervaart zelf begint te Daknam en ligt er in het verlengde van de Durme. Ze loopt via Moerbeke, Wachtebeke en Mendonk en mondt ter hoogte van Doornzele uit in het kanaal van Gent naar Terneuzen. De Moervaart is ongeveer km lang. De breedte varieert van ongeveer m tot ongeveer m. Het Kanaal van Stekene situeert zich tussen Stekene en de grens Moerbeke-Stekene-Sint-Niklaas. Het kanaal vormt grotendeels de grens tussen Stekene en Sint-Niklaas en sluit aan op de Moervaart op de grens Moerbeke-Stekene-Sint-Niklaas. Tabel geeft een de situaring van de staalnameplaatsen, hun situering is ook geïllustreerd op Figuur. Tabel : Situering van de staalnameplaatsen IBW Nummer Y NAAM NAMEemeente Locatie 00 0 090 MOERVAART Lokeren Daknam 0 0 0 MOERVAART Lokeren grens Sinaai - Eksaarde 00 00 MOERVAART Moerbeke aan Kanaal van Stekene 00 09 009 MOERVAART Moerbeke aan de Dambrug 9 099 MOERVAART Moerbeke 00 9 0 MOERVAART Wachtebeke aan de Kalvebrug 0 0 00 MOERVAART Wachtebeke aan pompgemaal 00 0 00 MOERVAART Gent Sint-Kruis-Winkel 09 09 MOERVAART Gent 00 0 00 MOERVAART Gent Desteldonk: aan de koeltoren van de Ebescentrale 00 00 KANAAL VAN STEKENE Kanaal van Stekene - Kanaal van Hulst - Stekene aan bemalingstation Gentse Vaart - Voorhoutbeek 0 90 0 KANAAL VAN STEKENE Kanaal van Stekene - Kanaal van Hulst - Gentse Vaart - Voorhoutbeek Sint-Niklaas 00 m ten westen van het bemalingstation

. Materiaal en methode De visbestandopnames werden uitgevoerd door middel van elektrovisserij en fuikvisserij. Van op de boot werden verschillende oeverstroken van afgevist. Het gebruikte toestel was van het type Deka 000. Voor verdere beschrijving van de technische specificaties van de gebruikte apparatuur verwijzen wij naar Van Thuyne (99). Voor de fuikvisserij werden schiet met volgende afmetingen aangewend: hoogte eerste hoepel, m; fuiklengte. m en een tussenvleugel van 9. m. Voor een nauwkeurige beschrijving van de afmetingen van de wordt verwezen naar Van Thuyne (99). In Tabel zijn de specificaties van de uitgevoerde afvissingen weergegeven Tabel : Specificaties van de uitgevoerde afvissingen IBW Datum Beviste afstand Methode nummer 00-0-0 0m RO 0m LO dagen elektrovisserij van op boot met elektrode schiet 0-0-0 0m RO 0m LO dagen elektrovisserij van op boot met elektrode schiet 00-0-0 0m RO 0m LO dagen elektrovisserij van op boot met elektrode schiet 00-0-0 dagen schiet -0-0 0m RO 0m LO elektrovisserij van op boot met elektrode 00-0-0 0m RO 0m LO elektrovisserij van op boot met elektrode 0-0-0-0-0 0m RO 0m LO dagen elektrovisserij van op boot met elektrode schiet 00-0-0 dagen schiet -0-0 0m RO 0m LO elektrovisserij van op boot met elektrode 00-0-0 dagen schiet 00-0-0 0m RO 0m LO elektrovisserij van op boot met elektrode 0-0-0 0m RO 0m LO elektrovisserij van op boot met elektrode met LO: linkeroever en RO: rechteroever Door technische problemen konden geen waterkwaliteitsmetingen worden uitgevoerd.

. Resultaten. Biotoopbeschrijving Tabel : Biotoopbeschrijving op het moment van de visbestandopname IBW Nummer Biotoopbeschrijving 00 breedte ongeveer m 0 natuurlijke linkeroever, rechteroever met schanskorven, goede meanderende structuur, m breed 00 natuurlijke linkeroever, kunstmatige rechteroever met houten damwanden en houten paaltjes, goede meanderende structuur. Breedte m. 00 breedte ongeveer m breedte ongeveer m 00 natuurlijke oevers, steile taluds, bodem met slib breedte 0 m 0 natuurlijke oevers, steile taluds, bodem met slib, ongeveer m breed 00 natuurlijke oevers, flauwe taluds, bodem met zeer veel slib, tot m breed breedte 0 m 00 betonnen oevers, steile taluds, tot 0 m breed 00 breedte m 0 breedte m. Resultaten van de visbestandopnames Tabel : Overzicht van de aangetroffen vissoorten en het totaal aantal soorten (N) op de verschillende locaties. In het rood de vissoorten die op deze locaties in de vorige campagnes (99, 99) werden afgevist. Met = fuikvangst, * = elektrovisserij, $ = sleepvangst en = met beide methodes gevangen IBW Nummer N 00 99 99 paling brasem kolblei giebel karper blauwbandgrondel vetje winde blankvoorn rietvoorn zeelt snoek D stekelbaars 0D stekelbaars pos baars snoekbaars hybride 00 EF * * F 0 EF * E * * * * * * * 00 EF E * * * * * 00 F E 0 E * * * * * * * * * 9 00 E * * * * * * * ES $ $ 0 E F E * * 00 F FE 9 E 9 00 F FE 00 E * * * * * * * * * 9 * * * * * * * 0 E * * * * * * *

Tabel : Morfometrische specificaties van de gemeten en gewogen vissoorten op elke staalnameplaats ( gemiddelde totale lengte in cm, gemiddeld gewicht in g; aantal gemeten individuen, aantal gewogen individuen) INW Nummer 00 00 0 0 00 00 00 00 0 0 00 00 00 0 paling brasem kolblei giebel karper blauwbandgrondel vetje winde blankvoorn rietvoorn 9.0 0..-.0. 9.-0. 0.0..9-9.0 0..9-0..0..-. 0 0..0-...0-.0..0-.0. 9.0-...0-0.0 0.0.0-.0 0.0.0 9.0-.. 0.0-00.0..0-.0..0-.0..0-0.0. 0.0-9.0. 99.0-9.0 0 9.0..0-.0..-.0 9.9.-.0 9.0.-.. 9.-9. 9...0.-0.0..-0.0 9.0.-...-..0.0-.0 9 9.0.0..0-.0..-.0 0..0-9.0. 9.0-.0 09..0-99...0-0.0 90. 9.0-9.0. 9.0-.0 0.0 0.0.. 0.-..-0.0 0 0 0..0-...-.0 9..-0. 0.9.0-.0..-.0..-.0..-.0 9..-...-9...-. 0 9..0-.0..0-90.0. 9.0-.0.0.0-.0..0-.0..-..0..-0..0.0-9.0. 9.0-...-..9 0.0-0.0. 9.-. 0. 9.0-.0. 0.0-9.0..0-. 0. 9.-9.0.0 9.-. 9 0. 0.0-.0 0. 9.0-0..0 9.9 90.9-. 9.0.0-.0..-.. 0..9-090...0-.0.0.0-.0 0..0-0.0. 0.0-.0.0 0.0-99.0 09..0-.0..-.0 9..0-.0..0-.0.0 9..0-.0..-.0..0-.0.0...0-...0-9.0.0.0-.0.0.0 90.0-00.0 0. 0.0-00.0.0..-...-.0. 000.0-0.0 00.0 00.0.0.0-9.0.9 0.0-000.0 9. 00.0-0.0 0.0.0. minmax.0...0.0 9. 0.0 9.0..-...0-.0.0.-9.0 0..-.0 09 9..-.0..-9.. 0.-. 0 0.0.-. 9..0-.0..0-0.0..0-9.0. 0.0-.0.9.0-.0 9..-9. 00 0..0-.0 0..0-0.0..0-..0.-...-9.0.9.-. 09.9.-.0..-...-. 0..0-9.0 0..-.0..0-..0 0.-90.0.0.0-.0..-. 9..0-0.0 00..0-..0.-.0. 9.-.. 9.-. 0..0-...-0..0.-..0 0.0...0-.0..0-9. 9. 0..-. 9.9 0.0-9.0.0.0-.0.9 0.-.. 0.0-..0.0.0.0.0-.0..-9.0 9.

vervolg Tabel IBW Nummer zeelt snoek D stekelbaars 0D stekelbaars pos baars snoekbaars hybride 00 9..0-.0..-0...0-0..9.-.0.0.0-.0. 00.0-00.0 00..-9.0..-999. 9..-...-0..9.0-...-. 0.0 0.0 9.9.-...-.0 0..0-...-.0 0.0..0 0.0..-..9.-...-...-...-. 9.0.-9.0 9..-.0 0..0-. 00..0-.0 0..0-9. 00..-.0 0. 0.-0..9.-...-...-...-...-..0.9-...-.. 9.-. 00.0 9.0..0-...-...-...0-9. 9..-.0. 9.-...-0.0..0-.0..0-.0..-.0.0. 0..0-.0..0-.0 00..0-.0..-.0. 9.0-.0 0..-.0.0.0-9.0..0-9.0 0.0.0..0-0.0..-0.0 0..-.. 0.0-...-. 9..-0.0 9..-. 9.0.0-.0..-9.0 9 9..0-.0 00. 0.0-...0-.0 0..-..0.-..0 0.0. 0.-.0.0 0.0-.0.0.. 0.0-9.0 9. 0.0-.0..0-.0. 09.- 0.0 00. 0.-.. 9.-9. 0.0.0-9.0.0.0-..0.. 9.0-0...0-.0 00..0-.0..0-..9.-...0-...0-9.0..-. 0..0-.. 0.-..0.-...0-.0..0-..0.-.

Tabel : Effectieve vangst per soort en per staalnameplaats uitgedrukt in CPUE ( in G/00 m en N/00 m; in G/ uur en N/ uur met G = gewicht in g en N = aantal). IBW Nummer paling brasem kolblei giebel karper blauwbandgrondel vetje winde blankvoorn rietvoorn zeelt snoek D stekelbaars 0D stekelbaars pos baars snoekbaars hybride Totaal Totaal in vorige campagne 00 G/00 m,,, 0, 0,0,,0, 90,0 9, N/00 m 0, 0, 0,,0 0,,,, 0,, 00 G/fuik/dag,,, 0, 99, 0, 9, 9, 00,, 0. N/fuik/dag 9,0,0 9,,,,0,,0, 0,. 0 G/00 m, 9, 0, 0,0,, 0, N/00 m 0,,, 0,,, 9, 0 G/fuik/dag,9 0,, 9, 0, 9,9 9,,, 9,, 0, 00,9 N/fuik/dag,,,,,,0 0, 0, 0,,0, 0,, 00 G/00 m 0, 9, 9,,,, 0, 0 N/00 m 0, 0, 0,, 0, 0,, 00 G/fuik/dag 9, 9,,,, 0,,,0,,,,,9, 0, N/fuik/dag,,,0,, 0, 0, 9, 0, 0, 0,,,0,0 0, 00 G/fuik/dag 9,0 9,0,, 9,, 9, 9,,0,,,,,0 N/fuik/dag,,,0, 0, 0,, 0, 0, 0,, 0,,,0 G/00 m, 0, 90,0 9,0 0,,, 0,, 0,9 N/00 m 0,, 0, 0,, 0, 0, 0,,, 00 G/00 m 9,,0,,,,,, N/00 m 0, 0,, 0, 0,, 0,, 0 G/00 m, 0,0 0, 0,, 9, N/00 m, 0, 9,0 0,, 9, 0 G/fuik/dag 9,9 0,,, 00,0,0 9, 9, 0,, 9, 900, N/fuik/dag,0,,0, 0,, 0, 9,, 0,,,0 00 G/fuik/dag, 0,,0, 9,0 0,9,,0 90,0 09, 0,9 N/fuik/dag,,,,0 0,,, 0, 0,,, G/00 m,,, 99,,, 0,,,9 9, N/00 m,0,,,, 0, 0,,0 0,,0 00 G/fuik/dag,0, 9,,,,9,9, 0,. N/fuik/dag,,,,0,0,0 0,,0,. 00 G/00 m,,, 90,0 0, 0,, 0,,, 99. N/00 m 0, 0,, 0,,,, 0,,0,. 0 G/00 m, 90,0 0,,,,0, 0,, N/00 m, 0, 0,, 0,, 0,,,

Tabel : Overzichtstabel van de totale vangsten op de Moervaart met per soort: de geviste aantallen (N),de aantalpercentages (N%), de geviste biomassa (G in g) en de gewichtspercentages (G%) Soort N N% G G% paling 9. 0. brasem... kolblei 0... giebel.9 90.. karper 9.0. 9. blauwbandgrondel 0.0. <0.0 winde 0.0. 0. blankvoorn 0.9 00.. rietvoorn 0.9. 0. zeelt 0.9 0. 0. snoek 0. 0. 0.9 D stekelbaars 0 0. <0.0 0D stekelbaars 0.0 <0.0 pos. 9.. baars 0.9 0. snoekbaars 0... hybride... Bespreking In deze campagne werd de Moervaart bemonsterd op 0 locaties van Gent tot Lokeren. De afvissingen werden uitgevoerd door middel van elektrovisserij en/of fuikvisserij. Op deze 0 staalnameplaatsen kwamen in totaal soorten ( hybride) voor. Deze soorten zijn: paling, brasem, kolblei, giebel, karper, blauwbandgrondel, winde, blankvoorn, rietvoorn, zeelt, snoek, driedoornige stekelbaars, tiendoornige stekelbaars, pos, baars en snoekbaars. Op alle locaties werd vis gevangen. In totaal werden exemplaren gevangen met een totale biomassa van kg. De meest verspreide soorten op de Moervaart zijn blankvoorn en baars, deze werden op alle locaties gevangen. Daarna volgen paling, brasem, giebel en snoekbaars, deze soorten werden op 9 locaties gevangen. Met een aantalpercentage van bijna % is blankvoorn ook de meest gevangen soort op de Moervaart. Brasem, karper en blankvoorn maken het grootste deel van de gevangen biomassa uit (respectievelijk,9 %, 9, % en, % van de totaal gevangen biomassa). Van blauwbandgrondel, winde, snoek en tiendoornige stekelbaars kon de aanwezigheid op de Moervaart vastgesteld worden maar het gaat hier om een zeer beperkt aantal individuen (< exemplaren). De soortendiversiteit varieert tussen en soorten met een gemiddelde van 0, soorten. Als we de CPUE ( Catch per Unit Effort) waarden bekijken voor de elektrovisserij zien we dat deze variëren tussen. g/00 m en 9. g/00m met een gemiddelde van, g/00 m. Op basis van een vangstindeling in kwartielen van resultaten van eerdere e bemonsteringen op kanalen wijzen de CPUE waarden op zeer grote vangsten. Als we de CPUE ( Catch per Unit Effort) waarden bekijken voor de fuikvangsten zien we dat deze variëren tussen 00 g/fuikdag en 0 g/fuikdag met een gemiddelde van 000 g/fuikdag. Op basis van een vangstindeling in kwartielen van resultaten van eerdere fuikbemonsteringen op kanalen wijzen de CPUE waarden opnieuw op zeer grote vangsten. We kunnen dus wel stellen dat de zeer grote CPUE- waarden voor zowel de elektrovisserij als de fuikvisserij wijzen op zeer hoge visdensiteiten op de Moervaart. De paaitijd is één van de belangrijkste verklaring voor deze hoge waarden. In de stroomafwaarts gelegen locaties van de Moervaart zijn uitzonderlijke hoge vangsten gedaan van voornamelijk paairijpe blankvoorns. Dit kan erop wijzen dat het mondingsgebied van de Moervaart als paaizone van het havengebied van het Kanaal Gent- Terneuzen een belangrijke rol vervult. Een tweede belangrijke reden is de recente waterzuivering in de regio door de bouw van het waterzuiveringsstation van Eksaarde en het collecteren van het rioolwater van o.a. Wachtebeke, Moerbeke en Eksaarde.

In 99 werd de Moervaart op plaatsen bemonsterd er werden toen vissoorten aangetroffen nl. paling, brasem, kolblei, giebel, karper, vetje, blankvoorn, rietvoorn, zeelt, driedoornige stekelbaars, pos, baars en een kruising. Blankvoorn en brasem waren de dominante soorten en ook giebel en karper maakten een belangrijk aandeel van de visstand uit. Er werden toen geen roofvissen zoals snoek of snoekbaars aangetroffen. Indien we de vangsten van 99 vergelijken met die van 00 stellen we het volgende vast: - op alle locaties, die zowel in 99 als in 00 werden bemonsterd, nam de soortendiversiteit toe; - blankvoorn, brasem, karper en ook geibel zijn nog steeds de dominante soorten; - op praktisch alle locaties waar de CPUE waarden vergelijkbaar zijn omdat dezelfde bemonsteringsmethode werd gebruikt, zijn deze CPUE waarden (sterk) toegenomen (zie Tabel ); - de CPUE waarden voor de elektrovisserij in 99 varieerden van 0 g/ 00 m tot 0 g/ 00 m met een gemiddelde van g/ 00 m, dit gemiddelde wees op middelmatige vangsten ; in 00 zijn de CPUE waarden heel wat hoger en wijst het gemiddelde op zeer grote vangsten ; - de CPUE waarden voor de fuikvisserij in 99 varieerden van 0 g/00 m tot 0, g/00 m met een gemiddelde van g/00 m; ook hier zien we dat de CPUE waarden in 00 heel wat hoger liggen; - in 99 werd er duidelijk meer vis gevangen in het zuidoostelijk deel van de Moervaart, in 00 wordt er op gans de Moervaart veel vis gevangen; - snoekbaars werd op 9 plaatsen gevangen, snoek op, in 99 werden noch snoek noch snoekbaars gevangen; - vetje werd in 99 sporadisch gevangen, nu niet; in 00 werden wel andere soorten voor het eerst aangetroffen nl. blauwbandgrondel, winde, snoek, tiendoornige stekelbaars en snoekbaars; Tijdens de bemonsteringen werden door ons geen waterkwaliteitsanalyses uitgevoerd. Metingen uitgevoerd door de VMM wijzen op een biotische index die varieert van een matige kwaliteit te Desteldonk (Gent) tot een zeer goede kwaliteit in Molsbroek. In 99 wees de biotische index nog op een matige tot slechte kwaliteit. De prati-index volgens zuurstof wijst nog steeds op een matige tot verontreinigde toestand (http://www.vmm.be). In 99 hadden we ook te maken met vissterfte in de vanwege de lage zuurstofconcentraties, in 00 troffen we geen enkele vis dood aan in de. We kunnen dus stellen dat het beter gaat met de kwaliteit van het water in de Moervaart. In het verleden hebben zich in zomerperiodes regelmatig vissterftes voorgedaan op de Moervaart te Eksaarde en Moerbeke. Lozingen van rioolwater rechtstreeks of via overstorten, de afwezigheid van stroming als gevolg van een beperkte neerslag en het warmere weer waren veelal de oorzaak ervan. Na de bouw van de waterzuiveringinstallaties van Stekene en Eksaarde en het cllecteren van het rioolwater van Wachtebeke en, Moerbeke werd een stelselmatige verbetering van de waterkwaliteit en een verschuiving van de visstand naar de Moervaart toe waargenomen. Algemeen dient gesteld dat de visstand in vergelijking met 99 heel wat denser is. De geplande sleep kon zelfs niet worden uitgevoerd omdat er met de andere methodes zoveel vis werd gevangen dat er geen tijd meer beschikbaar was. De roofvissen snoek en snoekbaars wordt met dit onderzoek terug vastgesteld. Van snoekbaars werden toch al exemplaren gevangen van snoek slechts. Vroegere onderzoeken (Samsoen, 99 & 00) wezen op de aanwezigheid van deze roofvissen voornamelijk in het stroomopwaartse deel van de Moervaart. De Snoekbaars werd immers met wisselende dichtheden aangetroffen in de afgesneden westelijke tak van de Durme tussen Lokeren-stad en -Daknam. Overhangende takken van wilgen en elzen zijn de geprefereerde plekken voor deze roofvis. Ondanks de aanwezigheid van soorten hebben we toch te maken met een vrij eenzijdig visbestand, immers blankvoorn maakt maar liefst % van de totale vangstaantallen uit en brasem, karper, blankvoorn en giebel maken samen % van de totale gevangen biomassa uit. Naar soortensamenstelling toe is het visbestand vrij vergelijkbaar met dat van 99, behalve dan dat er nu wel roofvissen worden aangetroffen. Naar vangstaantallen en hoeveelheden toe werd er in 00 heel wat meer vis gevangen en dit is toch wel een gunstige evolutie. De index voor biotische integriteit Deze visindex werd berekend voor alle locaties op de Moervaart bemonsterd in 00. De resultaten worden in tabel weergegeven alsook de IBI waarden van 99.

Tabel : Visindex waarden (IBI) voor de verschillende locaties bemonsterd in 99 en 00 IBW Nummer Methode Datum IBI Integriteitklasse 00 E -0-0. matig 00 F -0-0. ontoereikend 00 F 0-0-9. ontoereikend 0 E -0-0.00 matig 0 F -0-0. matig 0 E 0-0-9. ontoereikend 00 E -0-0. ontoereikend 00 F -0-0. ontoereikend 00 E 0-0-9.9 ontoereikend 00 F -0-0. ontoereikend 00 E 0-0-9 0.00 slecht E -0-0. ontoereikend 00 E -0-0. ontoereikend 0 E -0-0. matig 0 F -0-0.00 ontoereikend 0 E 0-0-9. ontoereikend 00 E -0-0. ontoereikend 00 E 0-0-9. ontoereikend 00 F 0-0-9. ontoereikend E -0-0.9 ontoereikend 00 F -0-0. ontoereikend 00 E 0-0-9 0.00 slecht 00 F 0-0-9. ontoereikend 0 E -0-0. matig Opvallend is dat de visindexwaarden voor de e vangsten hoger scoren dan de fuikvangsten. Daarnaast bevestigen de IBI waarden de reeds vermelde trend: 00 scoort algemeen beter dan 99. Toch is geen enkele locatie goed. In 0 moet volgens de kaderrichtlijn water elk oppervlakte water een goede ecologische kwaliteit hebben belave de sterk veranderde die een goed ecologisch potentieel moeten behalen. Slechts drie locaties scoren matig en alle andere ontoereikend. Het gaat hier wel niet om een natuurlijk water maar we kunnen bezwaarlijk spreken van een goed ecologisch potentieel. Het Kanaal van Stekene werd in deze campagne op locaties bemonsterd. Op deze locaties werden 0 soorten gevangen nl. paling, kolblei, giebel, karper, vetje, blankvoorn, rietvoorn, driedoornige stekelbaars, tiendoornige stekelbaars en baars. Het kanaal van Stekene werd in 99 uitvoeriger bemonsterd (op locaties), toen werden er soorten gevangen nl voornoemde soorten aangevuld met brasem, zeelt, winde, snoekbaars en zonnebaars. Wanneer we de locaties beschouwen die zowel in 99 als in 00 werden bemonsterd dan zien we dat de soortendiversiteit op beide locaties is toegenomen. De CPUE waarden op beide plaatsen wijzen, op basis van een vangstindeling in kwartielen van resultaten van eerdere e vangsten op kanalen, op zeer grote vangsten. In 99 varieerden de CPUE waarden voor e vangsten tussen kleine en plaatselijk zeer grote vangsten. Op locatie 00 (ter hoogte van het bemalingstation) werd in 99 ook al een CPUE waarde van 99. g/00 m gevonden wat toen ook al wees op een zeer grote vangst (zie Tabel ). Een breed tapijt van liesgras en het overpompen van polderwater via het pompgemaal 'Hondsnest' zorgden voor een concentratie van de vis. De CPUE waarden voor de fuikvisserij wezen in 99 eerder op middelmatige vangsten. In 00 werd er niet met bemonsterd. 9

Op plaats 0 werd in 99 met gevist, er werd toen een CPUE van g/fuikdag gevonden, wat wees op een middelmatige vangst. In 00 werd op deze plaats gevist en werd een CPUE gevonden van. g/00 m wat wijst op een zeer grote vangst. Hoewel er in deze campagne slechts locaties bemonsterd werden kan men er wel van uitgaan dat het Kanaal van Stekene dezelfde positieve trend vertoont als de Moervaart. In 99 werd reeds vastgesteld dat de soortensamenstelling quasi gelijk was als die op de Moervaart. In 00 is dit nog steeds zo maar we kunnen er ook van uitgaan dat er net zoals op de Moervaart nu ook op het kanaal van Stekene meer vis aanwezig is.. Gebruikte afkortingen en wetenschappelijke benamingen van de aangetroffen vissoorten paling, Anguilla anguilla brasem, Abramis brama kolblei, Blicca bjoerkna giebel, Carassius auratus gibelio karper, Cyprinus carpio blauwbandgrondel, Pseudorasbora parva vetje, Leucaspius delineatus winde, Leuciscis idus blankvoorn, Rutilus rutilus rietvoorn, Scardinius erythrophthalmus zeelt, Tinca tinca snoek, Esox lucius D stekelbaars, driedoornige stekelbaars, Gasterosteus aculeatus 0D stekelbaars, tiendoornige stekelbaars, Pungitius pungitius pos, Gymnocephalus cernuus baars, Perca fluviatilis snoekbaars, Stizostedion lucioperca. Referenties - Samsoen, L., 99 Ecologisch onderzoek van de openbare visuitzettingsplaatsen in Oost-Vlaanderen. Visstandsonderzoek. Rapport Provinciale dienst voor de bescherming van het milieu & Provinciale visserijcommissie van Oost-Vlaanderen. p. - Van Thuyne, G., 99 Inventarisatie van de aanwezige bevissingsapparatuur op het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer Intern rapport Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer, IBW.Wb.V.IR.9., 9p. - Van Thuyne, G., Belpaire, C., Samsoen, L., 99 Visbestandsopnames op de Moervaart (Oost-Vlaanderen) juni 99, IBW.Wb.V.IR.9.0 - Samsoen, L., 00 Provinciale Visserijcommissie Oost-Vlaanderen: De Moervaart-Durme. In: Vislijn. Het infoblad voor de openbare visserij in Vlaanderen Jaargang 00. - Van Thuyne, G., Samsoen, L. en Belpaire, C. Visbestandsopnames op het Kanaal van Stekene, Oost-Vlaanderen (99) IBW.Wb.V.IR.000.9 0