A NS Algemeen Nijmeegs Studentenblad, maart 2008 Gastvrij Nijmegen
Commentaar Bij de eerste stralen zonlicht wordt één van de weinige terrassen in de stad overbevolkt door mensen met te veel tijd. De stemming is uitgelaten. Corpsballen laven zich in groepjes aan halve liters Paulaner en schreeuwen luidruchtig naar de enige serveerster. Anderen genieten onderuit gezakt van het lekkere weer. Op de tafels liggen briefjes met het opschrift: Onze excuses, wegens ziekte van het personeel kan de bediening langer duren. Het arme meisje krijgt zo ongeveer een zenuwinzinking. In haar eentje bedient ze een terras met honderd tafels. Terwijl stelletjes tafels van het café aan de overkant lenen en naar het laatste vrije plekje in de zon slepen, spreekt het hele terras schande van de trage bediening. De rekening die ons uiteindelijk wordt gepresenteerd, bevat een ellenlange lijst met biertjes die onze tafel nooit hebben bereikt. De enkele biertjes die wel aankomen op de juiste bestemming, worden gulzig geleegd terwijl de rest van het terras vol afgunst toekijkt. Voorzichtig polsen we bij de serveerster of onze bestelling van drie uur geleden bij de bar is aangekomen. Wat doen jullie hier als je geen zin hebt om te wachten? Dan ga je toch lekker bij de buren zitten? Lente, wat is de wereld toch mooi. De hoofdredactie Colofon Algemeen Nijmeegs Studentenblad, tweeëntwintigste jaargang, maartnummer Oplage: 10.000 stuks Hoofdredactie Boy van Dijk en Marieke Haafkes Redactie Koos ten Bras, Sjors Overman, Loes Perrée en Janneke Wijkmans Webredacteur Andy Leenen Vaste medewerkers Linda Ackermans, Liang de Beer, Anne Elshof, Sofie Engelsman, Zef Faassen, Andel de Haan, Yolanda de Haan, Frederik Kerling, Stefan Meeuws, Ciaran O'Connor, Martine Peters van Ton, Timo Pisart, Ewoud Rohn, Alexander Thijssen, Juliet Van de Voort en Joep Willemsen Eindredactie Maartje Bakker, Anouk Broersma, Mies Mikx, Roel Neijts, Iris Ruijs en Ruud Vos Lay-out Boy van Dijk en Marieke Haafkes Illustraties Erik Molkenboer en Loes van Woezik Foto s Boy van Dijk, fp-fotografie.nl, Marieke Haafkes, Willie Kerkhof, Sjors Overman en Loes Perrée Voorpagina Boy van Dijk Crypto Martine Peters van Ton en Teun Verberne Columnisten Maartse buien en H.radbodi Strip Joost Lieuwma en Michiel Lieuwma Advertentie-acquisitie, Administratie en abonnementen (20 euro per jaar) Harry Gorter, tel: 024-3615653 (alleen aanwezig op dinsdag, woensdag en donderdag) Uitgave Stichting MultiMedia. Dagelijks bestuur Anouk Broersma, Miranda Muller en Igo Nijenhuis Druk: Drukkerij Offset Service, te Valkenswaard. ISSN 1872-1958 Redactie-adres: Heyendaalseweg 141, 6525 AJ Nijmegen, 024-3612176. E-mail: redactie@ans-online.nl Website: www.ans-online.nl 2 ANS maart 2008
Deze Maand 4 Spellender wijs: taaltoets aan de RU 7 Hotel Nijmegen 12 Patricia Veldhuis - Weg uit het dorp 20 'Hot chicks vote Obama' 24 Emile Ratelband - Versgebakken lucht Column - H.Radbodi 5 Het Laatste Oordeel 6 Bar-o-meter: de KissKissclub 11 Het Issue 22 28 Voedsel voor de Geest 30 Deze Maand Niet & Team B 31 Crypto 32 Door de Bril van Tom Het Algemeen Nijmeegs Studentenblad is een onafhankelijk maandblad dat gratis in de binnenstad en op de universiteit van Nijmegen wordt verspreid. Het verschijnt tien keer per jaar in de maanden september t/m juni. De uitgave van ANS wordt mede mogelijk gemaakt door: www.ans-online.nl 3
Spellender wijs Van de eerstejaars studenten spreekt 30 procent van zijn of haar vegetarische huisgenoot en lijdt bijna één op de tien een zorgeloos leven. Een taaltoets legde de tekortkomingen van aanstormende academici bloot. Tekst: Boy van Dijk en Martine Peters van Ton Illustratie: Loes van Woezik schrijft slecht Nederlands, kopt Het Parool op 6 februari naar aanleiding van een taaltoets aan de Vrije Student Universiteit (VU). De schokkende conclusie van het onderzoek: 29 procent van de eerstejaars voldoet niet aan de vwo eindtermen voor het vak Nederlands. Zijn de Nijmeegse eerstejaars net zulke wonderlijke spellers als hun Amsterdamse equivalenten of is voor hen zelfs het Groot Dictee der Nederlandse Taal gesneden koek? Tijd om het taaltalent van Radboudianen op de proef te stellen: 37 beruchte struikelblokken vormen samen een toets die 120 nietsvermoedende eerstejaars aan de RU onder de neus kregen geschoven. Ik ga deze test echt veel beter doen als jou!, roept een opgetogen eerstejaars Bedrijfscommunicatie. 21 fouten verder blijkt enthousiasme vooraf misplaatst. Statistisch gezien had ze de test net zo goed volledig kunnen gokken. Gelukkig is het niet met alle studenten zo erbarmelijk gesteld, één op de vijf maakt minder dan tien fouten. Toch zijn de resultaten met een gemiddeld foutpercentage van 35 procent onacceptabel voor wetenschappers in spe. Jou(w) probleem Hoewel het minimaal zeven en gemiddeld dertien fouten regent, gloort er hoop achter de taalkundige donderwolken. Het Universitair Talencentrum Nijmegen (UTN) spijkert voor een paar tientjes binnen anderhalf uur zelfs de meest waardeloze werkwoordspeller de regels over d s en t s bij. Liesbeth Korebrits, directeur van het UTN, schrikt niet van de resultaten van de toets: Ik vind ze niet rampzalig, maar er is zeker ruimte voor verbetering. Een oplossing ziet ze in een diagnostische toets bij aanvang van de studie. Op die manier wordt bij studenten bewustzijn gecreëerd van hun taalkwaliteiten. Zijn die onder de maat, dan kunnen zij zelf ervoor kiezen om daaraan iets te doen. Al eerder sprak het UTN met Wim Brand, directeur van Dienst Studentenzaken, over de invoering van zo n diagnostische toets. Brand gaf toen aan een dergelijke toets niet noodzakelijk te vinden. Hij ziet meer in een grotere rol van de docent: Bij beoordeling van tentamens en papers moet op de inhoud maar ook zeker op de vorm worden gelet. In zijn reactie benadrukt ook hij het bewustwordingsproces: studenten moeten op hun gebreken en op mogelijke oplossingen daarvoor worden gewezen. Lik op stuk Op sommige faculteiten wordt het belang van correcte spelling sterker benadrukt dan op andere. Zo moet om de propedeuse Rechten binnen te slepen een verplichte spellingstoets worden gehaald. Carry Maathuis, hoofd Bureau Onderwijs van de Rechtenfaculteit: Rechten is een talige studie bij uitstek, een pleidooi kan staan of vallen bij het gebruik van een komma. Opvallend is dat de studenten Rechten de taaltoets significant beter maken dan hun medestudenten aan andere faculteiten. De verplichte test voor eerstejaars lijkt dus zijn vruchten af te werpen. Maatregelen om de spelling van studenten te verbeteren zijn niet altijd een facultaire aangelegenheid, soms betreffen het dappere eenmansacties van bezorgde docenten. Marcel Wissenburg, hoogleraar Politicologie, tolereert in de papers van zijn masterstudenten slechts vijf spel- of stijlfouten. Voor elke fout meer geldt een half punt aftrek. Dit jaar staat het record op een -23,5, vertelt Wissenburg schaterlachend. Dit soort extreme resultaten mag grappig zijn, Wissenburg ziet de ernst van de situatie wel in: Natuurlijk neem ik deze uitermate schoolse maatregel niet voor niets. Het is belachelijk dat ik het vuile werk van het vwo moet opknappen. 4 ANS maart 2008
Deel 7: Plein de plaisir H.radbodi Meest gemaakte fouten 1. 94 procent was volkomen ideeëloos over de correcte spelling van dit woord en besloot tot het toevoegen van een tussen-n. 2. Een zeer weidverbreide misvatting: 86 procent denkt dat 'wijdverbreid' de juiste optie is. 3. 84 procent schrijft 'weleens' constant vekeerd, namelijk als 'wel eens'. 4. Moet het los of moet het vast? Het onderscheid tussen ten slotte en tenslotte, door 72 procent fout. 5. Een incorrect begrip van 'schering en inslag' is schering en inslag: 64 procent heeft geen idee. De mannen, de vrouwen: wie is er de baas? Het antwoord op dé vraag des levens: de taalknobbel bij vrouwelijke eerstejaars functioneert significant beter dan die bij mannen. Het lachtertje van de universiteit Met de taalkennis van eerstejaars Bedrijfscommunicatie is het beroerd gesteld. Deze studenten aan de Faculteit der Letteren (!) scoren het allerslechtst. Terug naar school? Zowel de toets aan de VU als de RU tonen aan dat er bij eerstejaars sprake is van problemen op het gebied van taalbeheersing. Het College van Bestuur onderkent de gebreken van de Radboudstudenten niet en acht universiteitsbrede maatregelen overdreven. RU-woordvoerder Willem Hooglugt: Als faculteiten taalproblemen bij hun studenten constateren, zijn zij vrij om zelf actie te ondernemen. Deze vrijblijvende houding staat in schril contrast met de opstelling van de VU. De Amsterdamse universiteit stelde naar aanleiding van de beroerde toetsresultaten, direct diagnostische toetsen online beschikbaar. Op dit moment wordt gekeken naar verdere maatregelen. Deze verschoolsing is wellicht effectief, maar stimuleert een zelfstandige houding van de studenten niet. De oplossing kan beter worden gezocht in een actieve houding van zowel student als docent. De RU zou haar docenten moeten stimuleren om buitensporige hoeveelheden spelfouten en ander taalleed te signaleren en om studenten hierop te attenderen. Vervolgens is het aan de student om iets aan de geconstateerde gebreken te doen, bijvoorbeeld door aan te kloppen bij het UTN of het Academisch Schrijfcentrum Nijmegen. Zo'n opstelling zou onze universiteit sieren: het belang van een goede taalbeheersing wordt benadrukt, zonder dat daarbij afbreuk wordt gedaan aan de eigen verantwoordelijkheid die zo kenmerkend is voor goed academisch onderwijs. ANS Wil je zelf je taalkennis testen of ben je benieuwd naar de uitgebreidere resultaten? Kijk dan op ANS-Online.nl. In de natuurlijke leefomgeving van de Radboudiaan (H. radbodi) wordt voortdurend gebouwd en gerenoveerd. Zijn de bonkige bouwvakkers uit het Erasmusgebouw vertrokken, dan weerklinken de boren en hamers wel in het Linnaeusgebouw of de nieuwe Studentenkerk. Het nieuwste bouwproject op de campus zijn twee betonnen bakken: het Erasmusplein voor de Refter en Pieter Bondamplein bij het CultuurCafé. De pleinen moeten volgens studentenfractie AKKUraatd praktischer en vooral sfeervoller. Akkoord, een plein moet praktisch zijn, maar sfeervol? Op onze universiteit zijn termen als sfeer en gezelligheid altijd riskant. Het feit dat met de introductieweek en Dies Natalis artiesten zoals Jeckyll & Hyde worden ingehuurd, zegt al genoeg. Hoe kan worden gegarandeerd dat elke student en universiteitsmedewerker de gerevitaliseerde pleinen mooi gaat vinden? De oplossing moeten we zoeken bij geur en feromonen. Het is geen geheim dat feromonen chemische signaalstoffen grote invloed hebben op het gedrag en stemming van dieren zoals H. sapiens en H. radbodi. Laten we bijvoorbeeld eens kijken in Japan. Het schijnt dat bezoekers bij het binnenlopen van een warenhuis aldaar besproeid worden met een bepaald type feromoon, waardoor een grotere koopzucht ontstaat. Al die Japanse Gothic Lolita s zien er echt niet zo uit voor hun lol. Ze zijn stuk voor stuk slachtoffer van biochemische reacties, waardoor ze de meest afschuwelijke kledingrommel in hun winkelmandje gooien. Of neem een zogende vrouw. Wanneer een baby vredig aan de borst van een moeder ligt te drinken, worden niet-voedende vrouwen in de omgeving van het tweetal een tikkeltje geiler. Niet omdat het vleselijke schouwspel nu zo pikant is, maar omdat opwindende stofjes de ruimte vullen. De feromonen van moeder en kind doen nabije vrouwen onbewust beseffen dat de omgeving veilig is, en dat er genoeg voedsel aanwezig is. Natuurhistorisch gezien de perfecte omstandigheden voor een robbertje seks. (Tip voor mannen: als je vriendin weer hoofdpijn heeft, ga op kraamvisite) In de roman Das Parfum van Patrick Süskind staat ook een leuk fictief voorbeeld. Een gebrouwen reukwatertje zorgt voor een omvangrijke orgie op een plein in de Franse stad Grasse. De hemelse geur, gedestilleerd uit de lichamen van jonge vrouwen (frisse feromonen!) zorgt voor het uiteenrukken van sociale verbanden. Alle Menschen werden Tiere: Mannen strompelden met verdwaasde blikken door het veld van geil opengesperd vlees, rukten met trillende vingers hun als door onzichtbare vorst stijfbevroren lid uit hun broek, vielen kreunend ergens neer, copuleerden in de meest onmogelijke standen en koppelingen, grijsaard met maagd, dagloner met advocatenvrouw (...), alles door elkaar, zoals het uitkwam. De lucht was zwaar van de zoete zweetgeur van de lust en vol van het geschreeuw, gegrom en gesteun van de tienduizend mensendieren. Terug naar het Erasmus- en Pieter Bondamplein. Misschien mogen de bouwvakkers wel wegblijven en is een verbouwing niet noodzakelijk. Hang rondom de pleinen wat aroma-automaten, zodat voorbijgangers onder invloed van geur de huidige pleinen gaan waarderen. Of nog beter: besproei de studenten met een nevel van parfum, feromonen en gekolfde moedermelk. Dat de pleinen onpraktisch en ongezellig zijn, is dan opeens een stuk minder belangrijk. h.radbodi@gmail.com www.hradbodi.nl www.ans-online.nl 5
Het Laatste Oordeel Duffe opsommingen of ultiem entertainment? Iedere maand verschanst ANS zich in de collegebanken om een genadeloos oordeel te vellen over het onderwijs aan de RU. Tekst: Juliet Van de Voort f o t o: Marieke Haafkes College: Inleiding Islam, dinsdag 12 februari, 13:45-15:30, CC5 Docent: Prof. dr. G. A. Wiegers Uitstraling: Weifelende archaïsche verteller Inhoud: Crashcourse islamgeschiedenis Eindcijfer: 6,5 Publiek: Nieuwsgierige aagjes met engelengeduld U bent met veel te veel gekomen, moppert prof. dr. Wiegers. Worden inleidende colleges bij andere studies vaak geskipt, de studenten Religiewetenschappen lijken het nut wél in te zien van goedbedoelde handleidingen en overbodige studietips. Wiegers heeft de komende anderhalf uur de taak zijn ongeveer 25 eerstejaars te motiveren wekelijks naar zijn verteluurtje over de islam te komen. De bonte mix van diehard studenten Religiewetenschappen en grijzende godsdienstliefhebbers die enkel uit pure interesse deelnemen, leunt afwachtend achterover. Ondertussen kijkt Wiegers mistroostig naar zijn ontoereikende stapel handleidingen. Niet iedereen staat op de lijst, wilt u zich zo spoedig mogelijk inschrijven? Te weinig handleidingen is niet het enige probleem waar de verstrooide islamdeskundige mee heeft te kampen. Tot zijn grote schrik heeft bijna niemand het juiste studieboek in bezit. Een duur foutje van de studievereniging die de verkeerde titel voorschreef. Even heerst er diepe verontwaardiging. Ik hoop dat u niet al te boos bent, zegt de islamoloog met plaatsvervangende schaamte. Al met al verloopt het begin van het college bijzonder moeizaam. Wiegers laat zich echter niet opjagen en neemt de tijd. Na een korte ruzie met zijn laptop kijkt hij vertwijfeld de zaal in. Is het te veel gevraagd vooraan te komen zitten? Wiegers maakt kennelijk niet graag gebruik van zijn microfoon. Studenten op de goede plek, diavoorstelling aan, lamp uit; de islamoloog is er klaar voor en steekt van wal. Na de ontstaansgeschiedenis van de islam in een notendop, gaat hij over naar de komst en toename van het aantal moslims in Nederland. Ik hoorde dat er inmiddels een miljoen moslims zijn in Nederland. Is dat zo?, vraagt een studente. Wiegers beweert van niet. Nog niet zo lang geleden telde men het aantal Turken en Marokkanen in Nederland en beoordeelde op die manier hoeveel moslims er in ons land wonen. Wat klopt daar niet aan?, probeert Wiegers. De leergierige religiefreaks zijn niet vies van een beetje interactie en komen met het nogal voor de hand liggende antwoord: niet alle Turken en Marokkanen zijn moslim. Volgens de laatste berekeningen zijn er op dit moment 957.000 moslims in Nederland. Toch een miljoen dus, merkt een wijsneus op. Hoewel Wiegers met een monotone en zachte stem - dat zijn stem niet wordt versterkt, is niet écht een zegen - zijn verhaal bijzonder kleurloos uit de doeken doet, hangen de bevlogen studenten tot aan de laatste minuut aan zijn lippen. Bang om vragen te stellen zijn ze niet. Op het laatste moment vraagt een razend benieuwde studente naar het verschil tussen soennieten en sjiieten. Wiegers antwoordt raadselachtig dat dit te maken heeft met de betwiste positie van een zekere Ali. Wie het exacte antwoord wil weten, zal nog even moeten wachten tot het volgende college. Een cliffhanger ten top. Het Laatste Oordeel der Studenten Een aantal studenten weigert een uitgebreid oordeel te vellen over het college. Dat is niet eerlijk, ik moet eerst meer hebben gezien, verklaart een student sportief. Toch is het Wiegers kennelijk al in het eerste vrij droge college gelukt om de studenten enthousiast te maken voor de komende colleges; de stof wordt unaniem zeer interessant bevonden. De professor zou zijn verhaal met meer vuur kunnen brengen: Hopelijk steekt hij de volgende keer wat peper in zijn reet. Een andere student adviseert Wiegers om zijn verhaal sprankelender te presenteren. Ondanks de fantasieloze uiteenzetting van de professor, kon de inhoud van de stof de meeste studenten tot het einde van het college boeien. Nu alleen nog het juiste boek zien te vinden. ANS 6 ANS maart 2008
Hotel Nijmegen Hoe reageert iemand wanneer er onaangekondigd twee onbekende mensen voor de deur staan die vragen of ze mogen blijven slapen? De gastvrijheid van de Nijmegenaar wordt danig op de proef gesteld. Over barre tochten, binnenzwembaden en pannekoeken. Tekst: Marieke Haafkes en Andy Leenen Illustratie; f o t o: Erik Molkenboer; Boy van Dijk Van zonsondergang tot zonsopgang overgeleverd aan de dienstbaarheid van de Nijmegenaar, vier dagen lang. Gewapend met een camera, slaapzak en een dosis overmoed start de expeditie. De route leidt langs verschillende Nijmeegse wijken. Op het lijstje staan een studentenflat, een kraakpand, een dispuutshuis en gaan we op de koffie in de volksbuurten de Wolfskuil en het Waterkwartier. Om het leuk te houden wordt de villawijk Kwakkenberg opgenomen in het plan de campagne. Ook de optrekjes van Frank Boeijen en rector magnificus Bas Kortmann ontkomen niet aan een bezoek. Eddy Zoëy mag dan wildenthousiast worden ontvangen, geldt dat ook voor een tweetal arme studenten? Lees verder op de volgende bladzijde www.ans-online.nl 7
Dag 1: Korsakov De zoektocht naar een gratis avondmaal begint in het centrum. In een klein appartement in de buurt van de Grote Markt zien we door de ramen een man pannenkoeken bakken. Richard Steen (28) opent de deur met een vragende blik. Hij kan wel lachen om het verzoek en bakt een paar pannenkoeken extra. De woning is van zijn zus. Hij past regelmatig op zijn nichtje van vijf, die in het geheel niet verbaasd lijkt twee vreemde snuiters aan haar keukentafel te treffen. Omdat er geen slaapplek is voor twee extra logees, vertrekken we voor een overnachting richting Hoogeveldt. Studenten hebben vast geen problemen met ongenode gasten. De bewoners van gang 25 kijken niet op van twee onbekenden met slaapzakken voor de deur. Natuurlijk mogen we op de bank slapen, geen probleem. Coen Moonen (29), tiendejaars Biologie, vertelt lachend: Laatst lag hier een vrouw op de bank te pitten, niemand wist waar ze vandaan kwam. In de ruime keuken staan lege kratten bier tot aan het plafond. De vloer ligt bezaaid met pizzadozen en op de tafel staat een, duidelijk vaak gebruikte, waterpijp. De eerste biertjes worden soldaat gemaakt en naarmate de avond vordert, schuiven meer bewoners aan. Dieuwertje Heil, (22) derdejaars Ontwikkelingsstudies, biedt haar kamer aan als slaapplek. Ik logeer vanavond bij mijn vriendje. Om dit te vieren spelen we een drankspelletje. Een Duitse student haalt een fles wodka en er wordt ergens speciaalbier vandaan getoverd. Ondertussen stoken ze de waterpijp flink op en gaat een joint rond. De afterparty van dit zuipfestijn vind plaats in Café Piecken. Na het succesvolle avondje comazuipen wordt het zwart voor onze ogen. Gelukkig liggen we al in bed. De volgende ochtend wordt de kater verlicht door een ontbijt met een liefdevol gekookt eitje. Hoogeveldt slaagt glansrijk voor de test. Dag 2: Ga die wereld uit De tweede avond staat een diner bij rector magnificus Bas Kortmann op de agenda. Ondanks de twee auto s voor de deur van zijn riante villa, is er niemand thuis. Vastbesloten om bij een BN er (Bekende Nijmegenaar) een vorkje mee te prikken, gaat de zoektocht verder naar het huis van Nijmeegs bekendste stamgast van Café het Paleisje: Frank Boeijen. Hij heeft duidelijk geen trek in lastige studenten en vertelt gepikeerd dat hij bij iemand gaat eten. Na deze tocht door Nijmegen Oost is het al ver na etenstijd. Missie mislukt. We eindigen eenzaam met een karig broodje in het Kronenburgerpark. Na dit diner speelt de nadorst van de dag ervoor op. Een herendispuut lijkt de uitgelezen plek om deze dorst te lessen. We kloppen aan bij een statig pand aan de Oranjesingel, dat sinds kort eigendom is van herendispuut Panacee. Aspirantlid Niels (19), eerstejaars Geschiedenis, doet open en laat ons na een korte aarzeling binnen. Ik moet het eerst met mijn dispuutsgenoten overleggen. De ontvangst door de overige huisgenoten is niet van harte, maar we mogen blijven. Het gesprek van de avond is het dispuutsleven, dat door de heren op bijna sektarische wijze wordt verdedigd. Ook de prachtige tradities worden besproken, zoals de verplichte kleding en de wekelijkse dispuutsavond. Die avond mag je absoluut niet missen. Ook niet als je zusje jarig is. Na de nodige biertjes, Boswandeling en Feigling vertrekt het gezelschap met ons in hun kielzog naar de sociëteit van Carolus Magnus. Uit de bedompte kelder van het Carolushoofdkwartier schallen afgekeurde hits uit de krochten van de Top40. Her en der staan studenten in mantelpak en in driedelig grijs te keuvelen over de aandelen van hun pa. Zoals al eerder bleek, is het verdomd lastig om de kelder van Carolus weer te verlaten. Uiteindelijk lukt het en zwalkend bereiken we het dispuutshuis. Aspirantlid Niels wordt gelukkig wakker van de deurbel en we kruipen naast hem in zijn warme bed. Enkele uren later wordt de nachtrust ruw verstoord door een ladderzatte Mathijs Arts (22), vierdejaars Rechten, die bovenop ons duikt: Hebben jullie mijn sleutels gejat? De volgende ochtend verlaten we het statige pand, terwijl de heren nog uitgeteld op bed liggen. Helaas geen ontbijt hier. Dag 3: Kwakkenbergse ballen Na de ranzige studentenhuizen is het tijd voor een luxere leefomgeving. Vermoeid en volledig uitgedroogd brengen we wederom een bezoek aan rector magnificus Bas Kortmann. Helaas, er blijkt nog steeds niemand thuis. Een half uur later staan we in de Kwakkenberg, de duurste wijk van Nijmegen. In dit bosrijke gebied met gigantische villa s wonen de rich en niet zo famous. We verwachten dat hier niemand zit te wachten op arme, hongerige studenten. Aan het einde van een ellenlange oprijlaan ligt een majestueuze villa. Helaas verklaart de vrouw des huizes slechts eten voor twee personen in haar gigantische mansion te 8 ANS maart 2008
hebben. Op de vraag of we dan even op everzwijnenjacht kunnen op haar landgoed, knalt ze de deur voor onze neuzen dicht. Gelukkig blijkt niet iedere miljonair zo ongastvrij. De deur van de tweede villa zwaait open en een vriendelijk ogende vrouw op leeftijd kijkt ons enigszins argwanend aan. Mogen we misschien blijven eten? Na een kleine aarzeling stemt ze in. Ik zal mijn man even roepen, die is nog aan het werk. Hans! Ik heb een verrassing! Hans, een kleine man met een gedistingeerd brilletje verwelkomt ons vriendelijk. Wij houden wel van dit soort gekke dingen. Leuk dat jullie er zijn. Er wordt exquise wijn ingeschonken en we nestelen ons in de ruime stoelen. Het eten is bijna klaar. We zijn net terug uit Curaçao, op het menu staat eenvoudige Hollandse kost: stamppot. Terwijl Henny Janssen, de vrouw des huizes, de gehaktballen nog een keer omdraait, vertelt Hans over zijn leven na een succesvolle carrière. Wij genieten nu vooral van onze vrije tijd. Na de smakelijke gehaktballen krijgen we een kleine rondleiding door het imponerende huis. Achter een schuifdeur blijkt een heus binnenzwembad te liggen, dat nauwelijks kleiner is dan Zwembad Oost. Ik durf het bijna niet te vragen, maar mag ik? Even later plonzen we in ons ondergoed in het verkoelende water. Klein minpuntje na deze heerlijke zwempartij: we mogen niet blijven slapen. Op naar de Wolfskuil voor een logeerplek. De bewoners van de Wolfskuil doen hun asociale reputatie eer aan. Bij dertig huizen wordt niet opengedaan of worden we weggestuurd. Een bewoner beweert dat de buurt zo achteruit is gegaan vanwege de komst van buitenlanders. Vreemden zijn bij deze man duidelijk niet welkom, dus wordt de barre tocht voortgezet. Tien afwijzingen verder geven we het op en wordt er wederom uitgeweken naar de altijd vriendelijke student. We bellen aan in een donker steegje met lelijke graffiti op de muur, bewoonster Martine (19), eerstejaars Geschiedenis, doet open. Het komt niet zo goed uit, maar mijn huisgenoot Jins heeft vast een plekje waar jullie kunnen blijven slapen. Het wordt de eerste avond zonder alcohol. Martine: Ik heb een heftige carnaval achter de rug en heb mezelf een alcoholstop opgelegd. Tot Pasen geen alcohol voor mij en de rest van het huis doet met me mee. Na tien koppen thee is het vroeg bedtijd. Jins (20) tweedejaars Natuurkunde, is al eerder richting zijn slaapkamer vertrokken dus slapen we toch bij Martine. De volgende ochtend staan we vroeg op straat, fris gedoucht en met een gezond ontbijtje achter de kiezen. Dag 4: Kraken met klinkers De laatste dag van de expeditie staat het Waterkwartier op de agenda. Ook in deze volkswijk is men niet gediend van hongerige studenten. Na een uur van aanbellen en afwijzingen, volgt eindelijk het eerste succes. We krijgen een heerlijke tosti met een biertje, maar een overnachting zit er niet in: Ik moet morgenochtend om vier uur op, dat lijkt me geen pretje voor jullie zegt Henk Wijnen. Dan maar terug naar de startplek, het centrum, want de krakers staan nog op het lijstje. We kloppen aan bij Politiek Kafé de Klinker. Bewoner Tim moet hard lachen om het verzoek. Leuk! Kom binnen. Na te zijn voorgesteld aan de bewoners, die op hun gemak een biertje drinken in de keuken, volgt een kleine rondleiding. Het pand tussen de Van Broeckhuysenstraat en de Tweede Walstraat behoort helemaal toe aan de krakers. Hij laat zijn kamer zien, die behangen is met posters tegen de G8- top in Heiligendamm. We zijn allemaal op de één of andere manier bezig met actievoeren. Dat is geen vereiste om hier te wonen, maar we verwachten wel van bewoners dat zij zich ergens voor inzetten. Het pand ademt inderdaad idealisme. Op het toilet valt te lezen met hoeveel liters water de uitwerpselen worden weggespoeld en op de badkamer liggen folders over dierproefvrije make-up. Met een licht schuldgevoel vallen we in slaap op een smoezelig matrasje in de woonkamer. Nijmegen is voor een tweetal onbekende studenten niet echt een gastvrije stad. Voor een warm bed en een goed ontbijt kun je het beste aankloppen bij een medestudent. Echter, als je als hulpbehoevende student over enig doorzettingsvermogen beschikt, zit een etentje er hier en daar best in. Freeloaden op de vriendelijkheid van je omgeving is de ideale manier om te overleven: het is goedkoop, je slaapt niet in het park en je maakt veel nieuwe vrienden. Over nieuwe vrienden maken gesproken: Bas, tot volgende week! Twee klontjes suiker graag. ANS Bekijk de filmpjes die bij deze reportage zijn gemaakt op www.ans-online.nl. www.ans-online.nl 9
Ansjes Een Ansje mag maximaal 35 woorden bevatten en kost 5 euro. De waarde van de aangeboden goederen mag de 900 euro niet te boven gaan. Mail naar redactie@ans-online.nl. Actief Indonesisch: Ieder jaar twee groepen aan de RU; van januari tot december en van september tot juni. Gegeven ter voorbereiding van stage/leeronderzoek als doctoraal keuzevak (11 ECT). Voor informatie, kosten en deelname: drs. Th. Aschurie 024-6961527, zie verder www.socsci.ru.nl/indonesisch. Gezocht: Iemand die tegen betaling een mysql-database voor ons kan maken. Interesse? Stuur dan een email naar: mail.bakker@gmail.com. Te koop: Tweedehands televisie. 37 centimeter. In goede staat, met afstandsbediening. Prijs nader overeen te komen. Contact via redactie@ans-online.nl. Gezocht: Goedkoop tweepersoonsbed. Afmetingen bij voorkeur 200 x 160 cm. Contact via redactie@ans-online.nl. ANS zoekt: Illustratoren. Sieren jouw tekeningen komende maanden onze pagina's? Mail naar redactie@ans-online.nl. Te koop: Drie superkekke imacs G3 Snow White: 600 Mhz, 256 Mb RAM en 40 Gb harde schijf. Prijs NOTK. Mail voor meer info naar redactie@ans-online.nl. Sjansjes Op zoek naar de liefde van je leven? Of zoek je gewoon een spannende date? Mail naar redactie@ans-online.nl Nr. 24 Goed uiziende imker (m) zoekt bijgelovige werkster voor uitdagende bijbaan. Nr. 25 Explosieve amateur turnster zoekt gespierde bankdrukker om te experimenteren met Kama Sutra. Missionaris en soixanteneuf zijn taboe. Codewoorden: tantra en SM. Nr. 26 In de intercity naar Arnhem zit je altijd voor me. Jij bent de reden dat ik ieder weekende de tocht naar mijn ouders maak. Je studeert Rechten, dat weet ik omdat je altijd driftig je readers zit te bestuderen. Keertje samen in de UB studeren? Nr. 27 Gelikte student Recht en Management (20) is op zoek naar een zweverige Antropologie studente om alle verwachtingspatronen mee te doorbreken. Nr. 28 Psychologiestudente (21) zoekt aantrekkelijke gamenerd om Halo 3 mee uit te spelen. Bij voorkeur in het bezit van een Xbox 360. Nr. 29 Ik (22) ben naarstig op zoek naar een Gael Garcia Bernal lookalike. Mijn Babel poster en Amores Perros dvd zijn niet meer afdoende. Gaarne met lispelend Spaans accent. Nr. 30 Jij, blozende brunette in een bloemig jurkje, wurmde je onhandig langs mijn tafeltje in een overvolle Refter en deponeerde de inhoud van je bord op mijn schoot. Ik, brildrager met donkere krullen, kon mijn ogen niet van je afhouden. Zie ik je nog een keer, wellicht op een sfeervollere locatie? Nr. 31 Eloquente Don Juan uit Sevilla zoekt blonde Hollandsche schone (liefst lief lachende letterenstudente) voor intens intercambio. Als jij een wijntje meeneemt, maak ik tapas. Beso. Reacties naar hetespaansehunk07@hotmail.com Nr. 32 Iedere donderdag sta je aan mijn bar met je vriendinnen. Jij, bruine krullen en blauwe ogen, houdt me al weken van mijn werk. Zullen we een keer iets gaan drinken na werktijd? 10 ANS maart 2008
Bar-o-meter Was de kroeg van afgelopen avond de kater niet waard? Om vergissingen te voorkomen zoekt ANS het Nijmeegse nachtleven tot op de bodem uit. Laat je adviseren door de Bar-o-meter. Deze maand: De KissKissClub Tekst: Andel de Haan en Martine Peters van Ton Illustratie: Loes van Woezik Ben je homo en vind je de leernichten in Chaps Leather Bar te gay? Of ben je hetero en heb je het gehad met de opgeschoten ballen in El Sombrero? Dan is de KissKissClub hét alternatief. Dit geldt ook voor mensen die graag back to the 90s gaan met Scooter of de Spice Girls. Eens in de twee maanden wordt het anders zo cultureel verantwoorde Doornroosje omgetoverd tot een plek vol vrolijke muziek en dito homoseksuelen. Homobelangenorganisatie COC Nijmegen organiseert dan voor homo s, lesbo s en biseksuelen dit succesvolle holebi-feest. Marco Peeters, enthousiast crewmember van COC Nijmegen, benadrukt echter: Alle gay-minded zijn hier welkom! Schoolfeest Al om half één zingen de bezoekers uitgelaten mee met Wonderwall van Oasis. Zoenende stelletjes staan verspreid door de zaal en iedereen danst vol enthousiasme. Een flashback naar de tienerjaren is onvermijdelijk. Marco, gehuld in een knalroze t-shirt: We willen van ons schoolfeestimago af, maar jaren negentig muziek is nu eenmaal typisch gay en we willen dat onze bezoekers zich thuis voelen. Ook extravagante pruikdragende travestieten en stoer zoenende vrouwen zijn volgens COC Nijmegen onderdeel van de homo-identiteit, getuige de beelden op de grote schermen in beide zalen. Volgens Victor, een goedlachse homo uit Geleen, toont COC Nijmegen een beperkt beeld van homoseksualiteit. Deze extremere standaard geeft veel homo s een gevoel van zekerheid. Voor hen is het een wapen tegen onderdrukte angstgevoelens. Vergeleken bij de beelden van een man op naaldhakken, voelt zelfs de meest recent uit de kast gekomen homo zich normaal. Shiny happy people Van deze angstgevoelens is vanavond weinig te merken. Alle bezoekers van de KissKissClub lijken heel gelukkig met zichzelf en de wereld te zijn. Muurbloempjes zijn een zeldzaamheid. Ondanks dat veel mensen in groepjes staan, worden ook einzelgängers gemakkelijk in het feestgedruis betrokken. De bezoekers lachen alsof ze niet anders kunnen. Het publiek bestaat voornamelijk uit doorsnee studenten, zij het met extra strakke shirtjes en een meer gestylede coupe. In een hoekje staat een oudere man rustig trekkend aan zijn pijp zichtbaar van het schouwspel te genieten. Hij is één van de weinigen die zich echt heeft opgedoft: een kinky zwart rokje, netpanty, gouden handschoenen en glitter-oogschaduw sieren zijn verschijning. Ik kan hier op mijn eigen manier helemaal uit mijn dak gaan. Het is zijn eerste bezoek aan KissKiss. Ondanks dat ik de gemiddelde leeftijd behoorlijk omhoog haal, voel ik me op mijn gemak tussen deze jonge, blije mensen. Homohistorie Zoals het een schoolfeest betaamt, wordt er veel gekeken, geflirt en geschuifeld. Toch merkt Bas, de vriend van Victor op: De mensen hier zijn niet wanhopig op zoek. Een gezellige avond hebben en lekker ongeremd uit je dak gaan, zijn veel belangrijker. De tegen elkaar oprijdende massa geeft een ander beeld, maar volgens Bas zijn dit vooral stelletjes. Vroeger was de sfeer hier wel anders. Toen KissKiss zeventien jaar geleden als de KeizerKarelClub begon, was het de nummer één ontmoetingsplek voor homo s en lesbiennes. Door internetdating en de groeiende acceptatie van homoseksualiteit in hetero-uitgaansgelegenheden verliezen de homohoreca aan populariteit. Veel jonge holebi s gaan tegenwoordig gewoon met heterovrienden uit. Gaydar Heteroseksualiteit straal je uit. Als hetero zal het je niet lukken veel verleidelijke blikken van mede-kisskissers te verzamelen, zegt Marjolein. Een rode kroonluchter verlicht de loungeruimte waar ze zich met haar vriendin op de bank heeft genesteld. De verdwaalde hetero s in de zaal laten zich niet kennen en doen verwoede versierpogingen. Zo interesseert het drie hoedendragende heteromannen niet met wie ze sjansen. Met onze opmerkelijke hoofddeksels bekeren we elke lesbo. Marjolein garandeert dat de zelfverzekerde jongemannen niet gaan scoren: Voor de hetero s is het hier enkel dansen, voor ons lekker sjansen. ANS www.ans-online.nl 11
Weg uit het dorp Als hoofdredacteur van universiteitsblad Vox stond Patricia Veldhuis vijf jaar lang tussen twee vuren. Hoe kan journalistieke onafhankelijkheid worden gecombineerd met een goed imago van de universiteit? Ook slecht nieuws moet naar buiten worden gebracht. Tekst: Janneke Wijkmans en Joep Willemsen Fo t o's: Thijs Hupkens In een kleine ontvangstruimte met koffie uit plastic bekertjes is het wachten op Patricia Veldhuis (38). Aan de andere kant van de muur wordt druk gediscussieerd; de sollicitatieprocedure voor haar opvolger is in volle gang. Na vijf jaar hoofdredacteurschap bij Vox zet ze een punt achter haar carrière aan de universiteit. Een half decennium aan het roer van Vox werd gekenmerkt door vernieuwingen, ruzie met het College van Bestuur (CvB) en politieke spelletjes. Na deze roerige periode in het dorp dat de campus heet, vindt Veldhuis het tijd voor een nieuwe uitdaging: NRC.next. Het is tijd om terug te keren naar de echte wereld. 12 ANS maart 2008
Wat waren de mooiste momenten uit je loopbaan bij Vox? Ik ben het meest trots op het kerstnummer van Vox met het thema familie. In dat nummer staat een aantal mooie verhalen en gedegen onderzoeken naar hoogleraren. Meestal heb je bij elk nummer wel iets dat kut is, maar bij dit nummer was alles in balans. Verder ben ik trots op de ontwikkeling van Voxlog en dat we ons daarmee op de studentenkaart hebben gezet. Die site hebben we er gewoon doorheen gedrukt. Als je hier op de universiteit iets via de officiële wegen wilt bereiken, kun je lang wachten. Ik vraag me af of we dan überhaupt een weblog hadden gehad. Je begon je journalistieke carrière ook op deze universiteit, bij ANS. In het academisch jaar 1992/1993 was je er hoofdredacteur. Wat zijn de grootste verschillen tussen de twee bladen? De verschillen tussen ANS en Vox zijn niet zo groot als iedereen altijd roept. Toen ik bij ANS zat, dacht ik dat het officiële blaadje, toen nog KUnieuws, als een marionetje aan de touwtjes van het CvB hing. Dat is niet geval. Ik denk dat ANS wat studentikozer kan zijn, omdat het zich alleen op studenten richt. De sfeer is wel een wereld van verschil. In mijn ANStijd was ik nog student, we zaten vaak tot vier uur s nachts blowend op kantoor artikelen na te kijken. Het kantoor was een grote bende. Het was een andere tijd, ik leidde een heel ander bestaan. Mijn leven is nu beduidend leuker, maar ook veel hectischer. Tot diep in de nacht op kantoor hangen is er niet meer bij, ik ga elke dag gewoon om zes uur naar huis. Wij waren overigens wel een stuk relleriger dan ANS nu. Ik vind ANS nu veel te braaf. Als onafhankelijk studentenblad heb je de mogelijkheid om alles te schrijven wat je maar wil, doe dat dan ook! Vox heeft die mogelijkheden blijkbaar niet? In principe wel. Samen met de redactie bepaal ik in alle autonomie wat er in Vox komt, daar heeft niemand iets over te zeggen. Wel is het af en toe ook nodig om mensen te vriend te houden op de campus. Als universiteitsblad zul je toch met hen verder moeten, dat is onderdeel van het politieke spel. Botst dat niet met het bedrijven van onafhankelijke journalistiek? Door concurrentie en geldverdeling wordt imago steeds belangrijker voor universiteiten. Vox wil juiste en volledige journalistiek bedrijven, terwijl de universiteit vooral baat heeft bij positieve aandacht. Je bijt de hand die je voedt, dat is natuurlijk een rare spagaat. Vorig jaar kwamen we er achter dat de universiteit de grootste pornoboer van Nederland huisvestte in het Mercator bedrijfsgebouw. Het CvB vroeg ons twee dagen de tijd om voor de publicatie zelf de zaak te kunnen uitzoeken. Dat kun je zien als vriendjespolitiek, maar ik denk dat we ons kritisch genoeg hebben gedragen door het artikel Porno op de campus uiteindelijk toch te plaatsen. De journalistieke onafhankelijkheid bij Vox is niet in het geding, maar moet wel voortdurend worden bewaakt. Het CvB heeft niets te zeggen over de inhoud van de Vox, dat heeft de redactie. De enige instantie waaraan wij verantwoording moeten afleggen is de redactieraad, die bemiddelt in deze spagaat. Het is echter een illusie om te denken dat alles zonder strubbelingen verliep. Waarover gingen die strubbelingen met het CvB? In het begin heb ik de nodige paaltjes moeten slaan. Er heeft een aantal grote clashes plaatsgevonden. De eerste keer dat ik echt heibel had met het College was in mijn eerste jaar als hoofdredacteur. Dat ging over een onderzoek dat wij hadden uitgevoerd naar verschoolsing onder Nijmeegse studenten. Volgens onze bevindingen hadden studenten het over school in plaats van universiteit, maakten ze huiswerk en gingen ze op donderdag zo snel mogelijk weer naar Limburg. We hadden docenten gevraagd of zij dit herkenden. De discussie die op de universiteit begon, werd landelijk en het NRC Handelsblad kopte: Nijmeegse studenten schools. Het volledige College kwam toen naar een vergadering van de redactieraad, omdat het artikel slechte publiciteit voor de universiteit zou zijn. Andere onenigheid had te maken met het Radboudziekenhuis. We mogen wel over onderzoek, maar niet over hun patiëntenbeleid schrijven. De laatste tijd is het stabiel, we hebben onze codes gevonden. Is Vox in al die jaren echt jóuw blad geworden? Ik denk zeker dat ik veel voor het blad heb kunnen betekenen. Bij mijn aanstelling wist ik meteen dat het allemaal anders kon en moest. Vox werd ontzettend slecht gelezen, met name doordat het blad voor studenten helemaal niet aantrekkelijk was. Ik heb een bezem door de redactie gehaald en veel nieuwe, jonge mensen aangetrokken, sommigen zelfs bij ANS weggeplukt. Zonder mezelf op de borst te kloppen, denk ik dat we nu een leuker team hebben dan vijf jaar geleden. Daarnaast is onder mijn leiding onze huidige website ontwikkeld. Dit ging niet zonder strubbelingen met het CvB. Het weblog mocht in eerste instantie niet openbaar zijn; we mochten de vuile was van de universiteit niet buiten hangen. Daar heb ik toen flinke ruzie over gehad, ik vond het complete onzin. Als je goede journalistiek wilt bedrijven, moet je ook slecht nieuws rapporteren. Gelukkig werden mijn bezwaren serieus genomen en kregen we uiteindelijk groen licht voor een openbare site. Ik ben erg trots op de website. Voxlog brengt elke dag nieuws en wordt goed bezocht. Ik kan niet over mijn graf regeren, maar zelf zou ik de website verder uitbouwen. Internet heeft veel meer toekomst dan papier. Heb je het na vijf jaar wel gezien op de universiteit? De universiteit kun je zien als een dorp, waarin iedereen wel een verhaal heeft te vertellen. Deze omgeving vind ik inspirerend, er zitten zoveel mooie verhalen in. Toch vind ik het na vijf jaar tijd voor iets anders. Ik wil weer de echte wereld in, weg uit dat dorpse. Bij NRC.next ga ik helpen met het opzetten van een aantal nieuwe projecten, waarover ik nog niets kan zeggen. De nadruk zal in ieder geval liggen op de nieuwe media. Ik vind het geweldig om dingen vanaf het begin op te zetten. Net als bij Vox zal ik proberen er mijn project van te maken. Ik wil niet ergens halverwege binnenvallen, ik wil dingen vanaf de start meemaken. Ik hou van pionieren. ANS www.ans-online.nl 13
14 ANS maart 2008
Restaurant Ankara Al 30 jaar het adres voor Turkse specialiteiten Vleesgerechten vegetarische gerechten pizza's Afhalen mogelijk Iedere dag geopend vanaf 17.00 uur Burg.v.d.Berghstraat 144 Nijmegen 024-3228108 www.ans-online.nl 15
Johan 'de Verlosser' Cruijff: 'Ik geloof niet. In Spanje slaan alle 22 spelers een kruisje voordat ze het veld opkomen, als het werkt, zal het dus altijd een gelijkspel worden' Het L Ochten 16 ANS maart 2008
aatste dmaal pasen 2008 starring Fc kunde table designer Martine Peters van ton DIRECTOR OF PHOTOGRAPHY FLORIS VAN DEn BERG maart 2008 FP-FOTOGRAFIE.nl www.ans-online.nl 17
18 ANS maart 2008
Daalseweg 19 Nijmegen telefoon 024-3230257 www.haantje-nijmegen.nl Café 't Haantje 24 maart 14.00 uur East of Eastern Jazz festival gratis zaal voor feesten, borrels en vergaderingen Elke werkdag getijdengebed, 12.45 uur 3 maart: bijbel voor beginners 10 maart: geloven als ontdekkingsreis 11 maart: eten met idealen; ragweek 12 maart: Taizéviering 17 maart: bijbel voor beginners 25 maart: Crossroads www.ru.nl/studentenkerk Aan tafel met het UTN Stel zelf je trainingsmenu samen Samen met je studievereniging, huisgenoten, jaarclub of dispuut een hele dag je communicatieve vaardigheden aanscherpen? Voor 650,- totaal kun je een voedzaam menu samenstellen van maximaal drie gerechten: helder schrijven mindmappen presenteren met effect onderhandelen speedreading spelling vergaderen Tijden De trainingsdag begint om 9.30 uur en eindigt om 16.30 uur. We prikken een dag in overleg. Interesse? Neem contact op met het secretariaat: 024 361 21 59 of per e-mail: utn@let.ru.nl. www.ans-online.nl 19
'Hot chicks vote Obama' De Verenigde Staten staan op hun kop. De strijd om het presidentschap is losgebarsten. Een verslag vanuit het oog van de orkaan. Over heupwiegen, sneeuw scheppen en aardappelcharisma. Tekst en f o t o s : Loes Perrée T ell them Obama, tell them! Naast me staat een jonge vrouw. Ze staart zielsgelukkig naar haar idool. Op haar shirt prijkt een grote roze button met de tekst Hot chicks vote Obama!. That s how it is baby, that s how it is!, moedigt ze haar favoriete kandidaat aan. Deze rally lijkt meer een rave. Iedereen is onder invloed van de donkere Kennedy. Fired up? Ready to go! Twintigduizend mensen verzamelen zich op een plein van het stadje Wilmington in Delaware om de charismatische presidentskandidaat Barack Obama te aanschouwen. Al uren voordat hij wordt verwacht staat er een enorme rij met mensen die allemaal hopen op een plekje vooraan. De metaaldetectiepoortjes, de scherpschutters op de gebouwen rondom het plein en de helikopters die zo nu en dan overvliegen, zijn indrukwekkend. Mensen kijken naar boven en bespreken al wijzend de uitgebreide beveiliging. Een jonge student loopt schreeuwend door de menigte. Are you fired up?, roept hij om de massa op te zwepen. Om me heen hoor ik iedereen Ready to go! antwoorden. Ze dragen Obama-shirts, Obama-buttons en Obama-petjes. De muziek die uit de boxen knalt en de saxofonist die later een paar swingende nummers weggeeft, doen de menigte heupwiegen. Het publiek blijft onrustig tot het moment dat Obama opkomt. Met een lach van oor tot oor bestijgt hij het podium. Zijn prettige stem, zijn grapjes, zijn lach en zijn inspirerende speech doen het publiek uit zijn dak gaan. De jongen die de menigte eerder aan het enthousiasmeren was, blijkt een student aan de universiteit van het nabijgelegen Washington. Hij komt uit Florida, en mag hier dus niet stemmen. Al zijn vrije uren stopt hij in het campagnevoeren voor zijn favoriete kandidaat. Het is bizar te zien hoe betrokken aanhangers zijn. Bij een campagnebureau van Hillary Clinton spreek ik een meisje dat voor de andere Democratische kandidaat knokt. De 25-jarige Jesse Cohen heeft haar studie Politicologie aan de Universiteit van Washington tijdelijk stopgezet. Ze steekt nu al haar tijd in de campagne van Clinton. Als vrijwilliger werkt ze zestien uur per dag om ervoor te zorgen dat haar favoriet het stokje van Bush zal overnemen. Als blijkt dat Obama het tegen McCain mag opnemen, gaat ze eerst op vakantie. Even helemaal weg van hier. Ik zou er echt kapot van zijn, zegt ze. Enkele vrienden van Jesse dragen in de weekenden ook hun steentje bij. In ruil voor stemmen tuinieren ze, wassen ze grote Amerikaanse auto s en scheppen ze sneeuw voor hun buurtbewoners. It takes a Clinton... Terwijl vrijwilligers van deur tot deur gaan, proberen de kandidaten zelf via de tv de huiskamers van de kiezer binnen te dringen. Een kleine week voor Super Tuesday is er een debat tussen Clinton en Obama. Ondertussen kunnen mensen via internet 20 ANS maart 2008
live vragen sturen naar de debatleider. Er wordt besproken dat het op veel fronten niet goed gaat met de VS. Clinton verwijst naar de regeringsperiode van haar man, waarin het veel beter ging met het land. De economie liep op rolletjes en aan de slechte gezondheidszorg werd hard gewerkt. Toch is haar band met Bill Clinton ook een punt van kritiek. Een 38-jarige vrouw illustreert dit tijdens het debat: Sinds ik de leeftijd heb waarop ik mag stemmen, heb ik nog nooit een stembiljet zonder de naam Bush of Clinton erop gezien. Hillary wuift deze aanval weg met een grapje. I guess it takes a Clinton to clean up after a Bush. Haar tijd in het Witte Huis heeft haar juist klaargestoomd voor het presidentschap. Ze was als First Lady en rechterhand van de president medeverantwoordelijk voor het beleid in de periode van Bill en heeft toen dus de nodige ervaring opgedaan. Ze zegt er klaar voor te zijn vanaf dag één. De campagnes en debatten zijn doordrenkt van retoriek. Ook nu heeft haar tegenstander Obama weer een cheesy oneliner paraat. It s not about being ready from day one, it s about being right from day one. Change we can believe in Bij de rally van Obama, bij het campagnebureau van Clinton en tijdens het debat tussen de twee Democratische kandidaten valt het op hoeveel jongeren met politiek bezig zijn. Onder de vrijwilligers, aanhangers en fans zijn ze ruim vertegenwoordigd. Aan de kant van de Republikeinen is dit anders. Twee dagen na de ontmoeting met Obama in Wilmington op Super Tuesday, sta ik bij de rally van McCain. Op Rockefeller Plaza in New York is plek voor veel minder mensen dan eerder die week op het stadsplein in Wilmington. Dit blijkt geen probleem. Waar het in Wilmington bomvol stond met mensen uit alle lagen van de samenleving, staan hier enkel wat bosjes rustige mensen op leeftijd. De 72-jarige McCain trekt weinig jongeren. Als één van de weinige frisse studenten val ik op en word aangesproken door iemand van de organisatie. Wil je achter hem op die stellage gaan staan? Om het beeld voor de jonge televisiekijker wat aantrekkelijker te maken, word ik naar een plekje achter McCain geleid. Als een echte Republiekeinse jongere houd ik mijn bordje omhoog. We will not surrender, schreeuwt de oorlogsheld, om indruk te maken op het publiek. De oorlog in Irak is wat hem betreft nog lang niet afgelopen. Op borden om me heen staat: Veterans for McCain. De sfeer is op geen enkele wijze te vergelijken met die bij de rally van Obama. Muziek ontbreekt en de speech houdt me nauwelijks bij de les. Een jongen naast me die ook uit het publiek werd geplukt om het geheel wat op te vrolijken, weet wel waarom McCain de stemmen van de jonge kiezers niet trekt. Hij heeft kwabben en het charmisa van een aardappel. Hij staat nu dan wel letterlijk achter McCain, hij schaarde zich een tijd geleden al achter Obama. Because Obama offers change we can believe in. Bovendien was zijn rally een groot feest. Dat belooft veel goeds. ANS In de VS worden de presidentskandidaten middels primary's bepaald. In iedere staat kiezen Democraten en Republikeinen hun vertegenwoordigers. Op Super Tuesday werd in 22 staten tegelijkertijd gestemd. Bij de Democratische kandidaten spant het tussen Hillary Clinton en Barack Obama. De Republikeinse kandidaat wordt vrijwel zeker John McCain. Op 4 november 2008 zal uiteindelijk de nieuwe president van Amerika worden gekozen. www.ans-online.nl 21
Het Issue In deze rubriek staat iedere maand een ander Issue centraal, waarover de meningen sterk zijn verdeeld. Deze maand: de gevolgen voor Nederland van de financiële malaise in Amerika. Tekst: Sjors Overman en Ewoud Rohn Fo t o: Boy van Dijk Malaise op de markt De stand van de dollar is historisch laag en de Amerikaanse hypotheekmarkt is bijna ingestort. Mensen worden uit hun huizen gezet omdat ze door verkeerde voorlichting veel te dure leningen hebben afgesloten. Zowel deze consumenten als de banken zien de waarde van hun bezittingen als sneeuw voor de zon verdwijnen. De situatie in de Verenigde Staten mag als een financiële crisis worden omschreven. Als panacee krijgen alle Amerikanen een enveloppe met geld van de overheid, in de hoop dat door extra uitgaven de economie het benodigde duwtje in de rug krijgt. In VPRO s Tegenlicht werd al verschillende keren de reportage De dag dat de dollar valt uitgezonden. In die reportage verliest de dollar niet geleidelijk zijn waarde, maar keldert de koers binnen een dag. De ramp die dan ontstaat leidt, door de verwevenheid van alle economieën, tot geweldsuitbarstingen in de hele wereld. In dit scenario blijven ook in Nederland de gevolgen niet uit. In werkelijkheid is de waarde van de dollar niet zo snel gedaald, maar de Amerikaanse munt is zo zwak dat volgens sommigen rekening moet worden gehouden met een ramp. Tot nu toe zijn de gevolgen voor de Nederlandse economie gering. Niemand kan echter de eventuele gevolgen voorspellen. Blijven de hypotheken in Europa betaalbaar en hebben studenten die over een paar jaar afstuderen kans op een geschikte baan? De stelling van deze maand: de financiële crisis in de VS is ook voor Nederland rampzalig. Prof. dr. Eelke de Jong, Internationale Economie, Radboud Universiteit De Nederlandse economie kan een stootje hebben, dat blijkt uit de recente gegevens van het Centraal Planbureau. De economie blijft dit jaar groeien, zij het langzamer dan vorig jaar, het aantal vacatures blijft stabiel en bedrijven zijn optimistisch over de toekomst. Deze voorspellingen wijzen allerminst op een ernstig probleem. Er is weliswaar sprake van een minder hoge groei, maar dat kan ook als een positief gegeven worden uitgelegd. Door een tempering in de groei neemt de druk op de arbeidsmarkt af. Het personeelstekort in Nederland wordt zo vanzelf opgelost. De daling van de dollar en de problemen rond de hypotheken zijn al jaren geleden voorspeld. Sinds president Reagan maken de Amerikanen grote schulden en dat wordt tot op de dag van vandaag doorgezet. Naast deze tekorten hebben veel vooral Amerikaanse banken het overzicht over de risico s in hun beleggingsportefeuille verloren. Ze weten niet meer welk gevaar ze met hun investeringen lopen. Dit is een reëel probleem voor de Amerikaanse banken, maar het hoeft voor de Nederlandse burger geen crisis te betekenen. Op één punt maak ik mij wel zorgen over de huidige situatie. Het gaat redelijk goed met de algemene economie, maar de vooruitzichten voor de financiële markten zijn onzeker. Wat mij vooral tegenstaat is dat de banken zelf hun eigen risico niet kennen. Ze kunnen de waarde van hun beleggingen niet goed schatten. Daardoor kunnen de financiële toezichthouders, die dat moeten controleren, dat ook niet inschatten. Vooral het gedrag van de commerciële banken vind ik zorgelijk en zelfs ethisch verwerpelijk. Het is hun corebusiness om risico s in te schatten en die goed af te dekken. Dat laten ze liggen en dat is de oorzaak van de huidige crisis. Achter de schermen voltrekt zich een ramp. Willem Middelkoop, financieel journalist RTL-Z We maken nu de grootste financiële crisis mee sinds de Tweede Wereldoorlog. Het kan niet anders dan dat er enorme consequenties zijn voor de rest van de wereld. De ernst van de situatie is weliswaar niet zichtbaar op de markten waar de consumenten naar kijken, zoals huizen- en aandelenmarkten, maar achter de schermen voltrekt zich een ramp. In de financiële wereld vallen harde klappen: banken zien de waarde van hun bezittingen met grote snelheid dalen. Het ergste is niet voorbij, sterker nog, de grootste crisis moet nog komen. De economie bestaat uit processen die zo moeizaam en traag zijn bij te sturen als een mammoettanker. Daarom is het onafwendbaar dat Europa de komende jaren in een recessie terechtkomt. De kans is groot dat studenten die over een paar jaar afstuderen heel veel moeite zullen hebben bij het vinden van een geschikte baan. De oorzaak van deze catastrofe is het dramatische toezicht op de financiële markten; insiders waren daarvan op de hoogte. Het is een bewust beleid van de Amerikanen geweest om een risico te nemen. Zij hebben op een slimme manier de kredietwaardigheid van mensen die leenden structureel te hoog gewaardeerd. Deze leningen zijn vervolgens op slinkse wijze doorverkocht aan beleggers die hierdoor werden gedupeerd. De pakketten bleken uiteindelijk vrijwel niets waard te zijn. De verliezen op de kredietmarkten zullen nog wel drie tot tien keer zo groot worden. Omdat bijna alle economische markten en sectoren zijn afgeleid van de financiële markten, zullen op alle fronten harde klappen gaan vallen. 22 ANS maart 2008