STICHTING VAN DE ARBEID Aan decentrale cao-partijen en pensioenfondsbestuurders Bezuidenhoutseweg 60 Postbus 90405 2509 LK DEN HAAG 070-3 499 577 info@stvda.nl www.stvda.nl Den Haag : 14 december 2015 Ons kenmerk Uw kenmerk Betreft : SA 15.02857 EH/JS : Voortzetting pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid en inkomen boven 100.000 euro Geachte dames en heren, De Stichting van de Arbeid heeft d.d. 22 juli 2015 cao-partijen en pensioenfondsbestuurders opgeroepen om voor deelnemers die op 31 december 2014 al een premievrije voortzetting van de pensioenopbouw boven de inkomensgrens van 100.000 euro hadden, een afspraak te maken. Vanwege de vragen die daarna zijn binnengekomen over dit onderwerp heeft de Stichting van de Arbeid een zogeheten 'stappenplan' opgesteld dat hier een antwoord op beoogt te geven. U treft dit stappenplan in de bijlage aan. De Stichting van de Arbeid vertrouwt erop u hiermee van dienst te zijn. Hoogachtend, STICHTING VAN DE ARBEID secretaris De Stichting van de Arbeid is het overlegorgaan van de centrale organisaties van werkgevers en werknemers: Vereniging VNO-NCW, MKB-Nederland, LTO-Nederland, FNV, CNV en VCP
2 Bijlage Stappenplan begrenzing premievrije pensioenopbouw wegens arbeidsongeschiktheid op 100.000 Vanaf 1 januari 2015 is de fiscale facilitering van pensioenopbouw begrensd op een inkomen van 100.000 behoudens voor het arbeidsongeschiktheidspensioen. Voor deelnemers aan wie op 1 januari 2015 een premievrijstelling wegens arbeidsongeschiktheid is toegekend, geldt in beginsel dat de premievrije opbouw vanaf deze datum is begrensd op maximaal 100.000 bij een voltijds inkomen. Dit heeft gevolgen voor de hoogte van het ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen. De begrenzing van premievrije opbouw op 100.000 geldt niet als er sprake is van een rechtsverhouding die is uitgewerkt en niet meer gewijzigd kan worden. Deze situatie doet zich met name voor bij verzekeraars. Deelnemers met premievrije voortzetting bij een pensioenfonds ondervinden in het algemeen nadelige gevolgen van de fiscale begrenzing. Het gaat hierbij nadrukkelijk om de groep die op 31 december 2014 een premievrije voortzetting had en alleen over het inkomensdeel boven de 100.000 euro. In een aanbeveling van 22 juli 2015 heeft de Stichting van de Arbeid aangegeven het gewenst te vinden dat er een oplossing komt zodat deze groep toch een mogelijke voortzetting krijgt van de pensioenopbouw in de netto sfeer. In dit stappenplan wordt een oplossingsrichting aangedragen. Andere oplossingen zijn uiteraard denkbaar en mogelijk.
3 Stappenplan oplossingsrichting 1. Had het fonds vóór 1 januari 2015 een (excedent) pensioenregeling waarbij premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid was meeverzekerd en waren er op 31 december 2014 arbeidsongeschikte werknemers waarbij (gedeeltelijke) premievrije opbouw was toegekend over een inkomen van meer dan 100.000? Indien ja: Vanaf 1 januari 2015 geldt een begrenzing van de premievrije opbouw wegen arbeidsongeschiktheid. Ga naar vraag 2. Indien nee: Rest van de vragenlijst is niet van toepassing. 2. Is er een voorziening voor deze voortgezette premievrije pensioenopbouw gevormd? Indien ja: De bestemming van deze voorziening is komen te vervallen omdat er geen premiepensioenopbouw boven 100.000 meer is toegestaan. Deze voorziening is vrijgevallen in de algemene middelen van het fonds. Ga naar vraag 4. Indien nee: Ga naar vraag 3. 3. Is de premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid door het fonds (her)verzekerd? Indien ja: De uitkering van de verzekeraar is niet meer inzetbaar voor de premievrije opbouw boven 100.000 en vervalt voor dit deel in de algemene middelen van het fonds. Ga naar vraag 4. Indien nee: Ga naar vraag 4.
4. Kent het pensioenfonds een (excedent) arbeidsongeschikheidspensioen (AOP)? 4 Indien ja: Het (excedent) AOP van de betreffende deelnemers 1 kan verhoogd worden door de vrijval van de voorziening of de uitkering van de (her)verzekeraar te gebruiken voor een extra bruto toelage aan de betreffende deelnemers. Het AOP wordt hierdoor hoger2. Ga naar vraag 5. Indien nee: Het fonds kan een beperkte AOP-regeling treffen voor de betreffende (gesloten) groep deelnemers en deze deelnemers een bruto uitkering geven vanuit de vrijval van de voorziening of de premie van de (her)verzekeraar. Ga naar vraag 5. 5. Kent het pensioenfonds een netto pensioenregeling? Indien ja: Deelnemers kunnen de toelage bovenop het reguliere AOP gebruiken na afdracht van belastingen en premies voor inleg in de netto pensioenregeling in het fonds. Wenselijk is om geen belemmeringen op te werpen voor acceptatie van deze groep voor netto ouderdoms- en/ of nabestaandenpensioen. Indien nee: Deelnemers kunnen de toelage bovenop het AOP gebruiken voor inleg in een netto (bancaire) lijfrente of zelf opzij zetten. Echter, in veel gevallen zal het voor de deelnemer niet mogelijk zijn om (tegen normale tarieven) een netto nabestaandenpensioen mee te verzekeren. Betreffende deelnemers moeten hier zelf rekening mee houden en eventueel een voorziening aanhouden. Indien nee: Het fonds kan voor de betreffende deelnemers een netto nabestaandenpensioen verzekeren. Hiervoor hoeft niet een volledige netto pensioenregeling te worden opgetuigd (inclusief lifecycles enzovoort). Het aanbod van een netto nabestaandenpensioen kan beperkt blijven tot de betreffende groep. 1 Het gaat om een afgebakende en gesloten groep van werknemers die op 31-12-2014 premievrije voortzetting hadden. Deze groep verschilt van nieuwe gevallen omdat deze groep geen mogelijkheid meer heeft het risico te verzekeren aangezien het risico al is ingegaan. Daarnaast was een voorziening getroffen om de PVI af te wikkelen. Het is daarmee redelijk deze middelen ook specifiek voor deze groep te gebruiken. 2 Een AOP mag niet uitgaan boven hetgeen dat naar maatschappelijke opvattingen redelijk moet worden geacht. Er is geen harde norm gedefinieerd maar de grens lijkt rond de 80-85% van het laatstverdiende salaris te liggen. In praktijk komen echter ook hogere uitkeringen voor. Rechtvaardiging voor een eventueel hoger AOP kan liggen in het feit dat deze groep er niet op vooruit gaat. Tot 2015 was er premievrije opbouw boven de 100.000. De waarde van deze opbouw komt nu direct ter beschikking van de deelnemer maar levert per saldo geen verbetering van zijn financiële positie op.
5 1 GRAFISCHE WEERGAVE 1 BRUTO NETIO 1 VriJwilhge deelname: aan netto pensioenregehng voor ouderdomspensioen en/of nabe!rraandenpensjoen (vrijstelling Box3) Cl00.000 Toelage op arbèidsongeschlktheidspehsióen r : :. - 1 Arbeidsongeschîktheîdspensioen {geen fiscale b-egrenzjng op Inkomen) VriJwillige deelname aan neno lijfrente voor ouderdomspensioen en/of na.bestaandenpensïoe.n (vrijstelling Box 3) C 53.000 -+ --- --'---'------"----------4 Privé vermogen (Box 3) of consumptie W ng(tot max sv.toon van ca.cs3..000