SINT-PAULUSKRANTJE 22e jaargang nr. 11 maart 2013 EUCHARISTIEVIERINGEN SINT-PAULUSKERK zondag 10u30 Hoogmis Inhoudsopgave WIJKKAPEL Londenstraat 44 zaterdag 18u00 - zondag 10u00 - weekdagen 18u00 PAROCHIESECRETARIAAT Sint-Paulusstraat 22 2000 Antwerpen 03/231.33.21 maandag, dinsdag en donderdag van 10u00 tot 12u00 PASTOOR Paul SCHEELEN dagelijks bereikbaar tussen 09.45 en 10u30 op tel. 03/233.81.24 (St.Joris) dinsdag en donderdag van 10u45 tot 12u45 St-Paulusstraat 22 Antwerpen pastoor@sint-paulusparochie.be KERKFABRIEK ST.-PAULUS voorzitter Walter Vrinssen tel. 03/231.31.48 of 0477/500190 kerkfabrieksintpaulus@skynet.be ONTHAAL - pastoraal gesprek, doop, huwelijk, uitvaart: Pastoor Paul Scheelen 03/233.81.24 - public relations, kerkgebouw en crypte: Walter Vrinssen 0477/500190 - concerten en evenementen: Leo Van achter 0473/978336 leo.vanachter@skynet.be - toerisme en rondleiding Sint-Paulusvrienden: Robert Vanherp 0495/570292 Walter Geluyckens 0494/448253 EUCHARISTIEVIERINGEN MAART 2 DE GOEDE WEEK IN DE SINT-PAULUSKERK 2 BRIEF VAN DE BISSCHOP VOOR DE VASTEN 5 LIEF EN LEED IN ONZE GELOOFSGEMEENSCHAP 6 BEELDJES TERUG VAN WEGGEWEEST 7 20 JAAR FEEST: DE LOODSEN 8 RELIGIEUSE NUMISMATIEK.(5) 9 DE SINT-PAULUSKERK ANDERS BEKEKEN. 11 MATTHÄUS PASSIE 26/27 maart 12 PAROCHIALE COÖRDINATIEKALENDER 13 - Kerktoezichter Piet De Smet 0471025027
EUCHARISTIEVIERINGEN MAART 2013 zo 03 10u30 Orgelmis met doopviering voorgegaan door Pastoor Paul Scheelen zo 10 10u30 Orgelmis voorgegaan door Z.E.H. Hugo Dierick zo 17 10u30 Orgelmis voorgegaan door pastoor Paul Scheelen DE GOEDE WEEK IN DE SINT-PAULUSKERK zondag 24 maart - PALMZONDAG Om 10u30 palmwijding (indien het weer het toelaat op de calvarieberg). Nadien eucharistieviering met voorlezing van het passieverhaal. Muzikale omlijsting door CANTABO. Voorganger is Z.E.H. Michel Van Bostraeten
donderdag 28 maart - WITTE DONDERDAG Om 19u00 avonddienst met voetwassing, voorgegaan door pastoor Paul Scheelen vrijdag 29 maart - GOEDE VRIJDAG Om 15u00 Kruisweg, gevolgd door Kruisverering, voorgegaan door kapel van Venerabel, en kapel van O.L.Vrouw van de Rozenkrans. GOEDEVRIJDAGTOCHT OM 16.45 u IN KATHEDRAAL Slotbezinning 18.00 u in Sint-Joriskerk Ook dit jaar staan we stil bij de hedendaagse ACTUALITEIT in het licht van de KRUISWEG. In drie stadia bezinnen we op het lijden dat vandaag onze wereld treft, het uitkijken naar een nieuwe wereld waarin het goed leven is voor iedereen en de weg naar deze nieuwe wereld. De thema s van de stadia dit jaar zijn: Wie wordt er vandaag gekruisigd?, Hij ging onze weg en Het is volbracht.
zaterdag 30 maart - PAASZATERDAG Om 20u00 in de SINT-JORISKERK Paaswake met wijding van het vuur en het doopwater. zondag 31 maart - PASEN om 10u30 plechtige eucharistieviering voorgegaan door pastoor Paul Scheelen. Uitvoering van de Krönungsmesse van W.A.Mozart door koor soli en orkest. Algemene leiding Frans Dubois.
De weg van het 'ontdoen' Brief van de bisschop voor de vasten Antwerpen, februari 2013 Broeders en zusters, Het werkwoord 'ontdoen' staat tegenover 'doen', zoals 'ontbinden' tegenover 'binden' en 'ontspannen' tegenover 'inspannen'. Wat je vastneemt om te 'doen', geef je met 'ontdoen' weer uit handen. Wat je met 'doen' verzamelt, laat je met 'ontdoen' weer los. Bij 'ontdoen' lees ik in Van Dale: vrijmaken, bevrijden, ontlasten (van), zoals in de uitdrukking 'een boek van het omslag ontdoen'. Of: van de hand doen, verkopen, opruimen, zich losmaken van, zoals in de uitdrukking 'hij kon zich van dat vooroordeel niet ontdoen'. Van Vlamingen zegt men dat het 'doeners' zijn. We zeggen het ook graag van onszelf. Wij blijven niet bij de pakken zitten. Liever dan een probleem te laten liggen, gaan we ertegen aan. We vergelijken onze slaagcijfers met de sterkste prestaties uit het buitenland en willen niet achterblijven. We leggen onszelf een stevige werkdruk op en een volle agenda. Bij de evaluatie van medewerkers staan beschikbaarheid, snelheid en daadkracht hoog aangeschreven. "Excelleren" is een nieuw modewoord geworden. We leven in een van de best voorziene samenlevingen ter wereld. Er is weinig wat ons ontbreekt. De cijfers mogen gezien worden. Toch hangt in onze samenleving een soort systemische onvoldaanheid. Vlaanderen haalt ook scores die we liever niet zien. Zoals de hoge cijfers met betrekking tot het gebruik van psychofarmaca, het aantal zelfdodingen (op steeds jongere leeftijd), de wisseling van gezinsverbanden, het gemis aan 'quality time' (tijd voor onszelf en voor de mensen die ons genegen zijn) en de groeiende kloof tussen rijk en arm. De gelukcijfers volgen de prestatiecijfers niet. Bij het minste euvel loopt het maatschappelijke ongenoegen of de politieke discussie hoog op. De drempel van de intolerantie ligt bijzonder laag. Dat moet ons tot nadenken stemmen. Op Aswoensdag begint in de Kerk de jaarlijkse veertigdagentijd. Het is een tijd van bezinning en bekering in voorbereiding op het feest van
Pasen. Waarmee zijn wij bezig? Waar zitten onze blinde vlekken? Wiens slaven zijn wij vandaag aan het worden? Vanuit een christelijk mens- en wereldbeeld moeten we kritisch blijven kijken naar onze eigen samenleving en, waar nodig, de vinger op de wonde durven leggen. Beantwoordt de evidente gang van zaken in onze samenleving aan de waardigheid van de mens en de bedoeling van God? Die kritische vraagstelling kan de Kerk niet naast zich neerleggen. Ze behoort tot de kern van haar zending. Jaarlijks brengt de vastentijd ons deze moeilijke waarheid in herinnering: dat Vrijheid en geluk evenveel met 'ontdoen' als met 'doen' te maken hebben. Mens-zijn heeft immers met beide te maken: met opbouwen en loslaten, met vasthouden en afstaan, met verzamelen en weggeven. Het is een leessleutel voor het Evangelie. Wat heeft Jezus vastgehouden en wat heeft Hij losgelaten? Waarin stapte Hij mee en waarin niet? Wat maakte Hem gelukkig en wat niet? Hoe dichter bij Goede Vrijdag en Fasen, hoe meer zijn levensweg met afstaan en prijsgeven te maken had. Willen we straks Fasen vieren als een feest van 'vrijmaking' of 'verlossing'? Dan moeten we met Jezus eerst nog de weg van het 'ontdoen' nader verkennen. + Johan Bonny Bisschop van Antwerpen LIEF EN LEED IN ONZE GELOOFSGEMEENSCHAP GEDOOPT werden op 10 februari 2013 door het Sacrament van het Doopsel in onze christelijke geloofsgemeenschap opgenomen: Lars en Axel Mastboom en Jeroen Smeyers Wij wensen de ouders en de familie hartelijk proficiat. OVERLEDEN op 14 februari 2013 overleed Arthur Vanmessem, de plechtige uitvaardienst had plaats op 20 februari 2013. Moge hij voor eeuwig thuis zijn in de hemelse vreugde en vrede van de Heer.
BEELDJES TERUG VAN WEGGEWEEST. Op 28 november vernam Walter Vrinssen dat er bij veilinghuis Bernaerts gestolen beeldjes, die ooit aan de Sint-Paulusparochie behoorden, zouden geveild worden. Een straf verhaal dat we op zijn waarheid moesten bevestigen. Inderdaad op 3 december 2012 werden bij Bernaerts o.a. twee beeldjes geveild, één stelde de H.Paulus voor en een ander de H.Dominicus. Walter vroeg dan ook aan het archief om zo vlug mogelijk opzoekingwerk naar deze beeldjes te verrichten. Ondertussen werd een klacht bij de politie ingediend en na een telefoontje met het veilinghuis werden de beeldjes voorlopig uit het aanbod genomen. Heel vlug vonden we in de oude gids van Aloïs Janssens een verwijzing naar deze beeldjes. Ze zouden in de oude pastorie hebben gestaan. Latere bronnen gaven aan dat de beeldjes blijkbaar verdwenen waren. In het archief konden we wel foto s vinden van deze beeldjes. Ze stonden vroeger op een schoorsteenmantel in de pastorie. Deze opzoekingen leverden voldoende bewijsmateriaal op om te concluderen dat de beeldjes inderdaad aan de Sint-Paulusparochie toebehoorde. Vlugger dan gedacht werden de beeldjes terug naar eigenaar gebracht. Ze prijken nu op de schouw in het bureel van onze voorzitter. Wat het woord diefstal betreft, daar moeten we voorzichtig mee opspringen. Het zou best kunnen dat tijdens de afbraakwerken aan de pastorie de beeldjes werden weggeschonken. Het voornaamste is dat de H.Paulus en Dominicus terug in ons midden zijn. Walter Geluyckens NB. Raymond Sirjacobs vermeldt dat deze beeldjes gemaakt zijn door Jaak-Jozef Niesen in 1919. Hij maakte deze voor zijn goede vriend Louis Van Bostraeten. Ze zijn meteen zijn beste werken.
20 JAAR FEEST: DE LOODSEN Ons feest van 20 jaar Loodsen begint vaste vorm te krijgen. Hopelijk hebben jullie alvast de datum goed genoteerd: 25 mei 2013 WAT MAG JE VERWACHTEN? Om 16 uur zwaaien onze deuren op de St.Jacobsmarkt open en zijn jullie uitgenodigd om de stand van zaken achter de schermen te bekijken. Om 17u steken we de vlam in de barbecue voor een lekkere maaltijd, zodat we om 20u energie hebben voor het feestelijke avondgebeuren in st.- Antoniuskerk, met getuigenissen, zang (Frappant), evocatie, beeld, nieuw boek Tochten van hoop, magazine de Loodsen eindigend in een gezamenlijke heildronk! Om onze vrijwilligers, die zich het ganse jaar inzetten, wat te sparen zodat ze ook feest kunnen vieren, zijn we op zoek naar andere vrijwillige handen die willen helpen om tentjes, tafels en stoelen klaar te zetten Het podium op te bouwen en de tentoonstelling klaar te zetten drank in te schenken, het maken van een powerpoint, de dag vlot te laten verlopen Heb jij zin om je handen uit de mouwen te steken? Mail dan gauw naar info@deloodsen.be. We maken er samen een warm feest van!
RELIGIEUSE NUMISMATIEK.(5) Vorige maand, op 10 februari heeft de Broederschap van Onze-Lieve- Vrouw van Scherpenheuvel haar jaarlijkse mis gevierd in onze kerk. Daarom heb ik uit mijn verzameling twee medailles genomen die bij deze jaarlijkse gebeurtenis passen. Het verhaal van Scherpenheuvel is wel bij iedereen van jullie bekend, toch enkele data als geheugensteun. Reeds in de Middeleeuwen was er een volkse devotie tot een Mariabeeldje in een uithoek van Zichem, dat daar tegen een boom was geplaatst. Rond de jaren 1580-1583 was het verdwenen tijdens de schermutselingen met de Geuzen. Er werd een nieuw beeld aangeschaft en geplaatst tegen de oude eik, en de bedevaarders bleven komen. De Aartshertogen Albrecht en Isabella beloofden een stenen kapel te bouwen in 1603 uit dankbaarheid voor de bevrijding van s Hertogenbosch maar toen Oostende werd teruggewonnen van de Calvinisten werd het gehucht van Zichem, Scherpenheuvel, tot stad verheven. Dit gebeurde in 1605. Dit is belangrijk om de medailles te kunnen dateren. De twee medailles van Scherpenheuvel zijn klein, allebei 2,50 cm op 1,50 cm. Ze zijn gemaakt van zilver. Ze behoren tot de oudst gekende stukken. Bij de aankoop werd me verteld dat het bodemvondsten zijn. De eerste, in beste staat, stelt het Mariabeeldje voor aan de eik, op de keerzijde staat Christus aan het kruis afgebeeld met links O.L.Vrouw en rechts Johannes.
De tekst op de voorzijde rond de Madonna is haast onbegrijpelijk: SMARIA AD COLLEM ACTPSICHEN maar moet als volgt gelezen worden: S(ANCTA) MARIA AD COLLEM AC(U)T(UM) P(ROPE) SICHEN(EN). Wanneer wij dit vertalen staat er: Heilige Marie op de scherpe heuvel bij Zichem. Hier is dus nog geen melding gemaakt van van Scherpenheuvel en mag men veronderstellen dat deze medaille werd gemaakt voor 1605. De tweede medaille is ongeveer hetzelfde, alleen op de achterzijde staat het Kruis zonder Maria en Joannes. Beide medailles kunnen dus gedateerd worden van voor 1605 immers nadat Scherpenheuvel stad werd maakte men medailles met als opschrift : SANCTA MARIA MONTIS ACUTIS = Heilige Maria van de scherpe heuvel en werd nabij Zichem niet meer vermeld. Onze verzameling telt dus minsten twee voorwerpen ouder dan 400 jaar! Jean Marie Wielemans.
DE SINT-PAULUSKERK ANDERS BEKEKEN. In de kathedraal werd vorige maand weer een restauratie hoofdstuk afgerond. Alle loodglasramen kregen een voorzetbeglazing. Drie glasin-loodramen in de noorderdwarsbeuk werden in 1977, omwille van de slechte staat ervan, uitgenomen en ontlood. Vooral dat laatste had men beter niet gedaan, want daardoor werd het bijna een onoplosbare puzzel. Gelukkig werden ze wel al die tijd in ca. 300 bakjes bewaard. Er werden toen maar een beperkt aantal foto s genomen, de enige bruikbare waren zwart-wit foto s van het KIK, genomen tijdens WO II. In 2006 werd de loodglas deskundige Geert Van der Snickt aangesteld om van de drie ramen in dwarsbeuk noord en van de bovenwaaier van het Bourgondisch raam alle glasfragmenten te onderzoeken op toestand, ouderdom en lacunes, op een lichtbak alle panelen te assembleren en te fotograferen en een schatting te maken van de kosten voor restauratie. Dit resulteerde in een omvangrijke studie die de basis vormde voor het restauratieproject dat onlangs werd afgerond. In de ramen is nog vrij veel glas uit de 17 de eeuw (1615-1616) bewaard gebleven, ook de ontwerpen dateren uit die tijd. Tijdens het onderzoek kon ook een verband worden gelegd tussen ontwerp en realisatie. Op een tekening werd aangeduid uit welke periode het glas dateert. Omwille van de uitzonderlijke waarde werden de ramen, van een buitenbeglazing voorzien, die tezelfdertijd UV-werend is. Deze voorzetbeglazing zorgt tevens voor een constante druk voor de gebrandschilderde ramen. Het spreekt voor zich dat heel deze ingreep ook zal resulteren in een verminderde energierekening.
Wanneer de glasramen in de steigers stonden, ging Uli Alexander, medewerker van de kathedraal en een schitterend fotograaf de stelling op. Hij fotografeerde door het glasraam, de aanbidding van de herders ( 1537), een schenking van burgemeester Dassa Rockox, onze Sint- Pauluskerk. Nooit is onze kerk op deze manier gefotografeerd. Walter Geluyckens Met dank aan Uli Alexander en Godelieve Van Gerven.
PAROCHIALE COÖRDINATIEKALENDER MAART zo 03 10u30 orgelmis met doopviering Stella Bruyland di 05 17u30 vergadering St.Vincentiusconferentie op de pastorie 20u00 Federatievergadering H. Geeststraat do 07 19u00 jaarvergadering Venerabelkapel zo 10 10u30 orgelmis di 12 18u00 parochieteam zo 17 10u30 orgelmis ma 18 19u00 jaarvergadering Sint-Paulusvrienden do 21 18u00 parochieraad za 23 11u00 doopviering Arthur Toye zo 24 10u30 Palmzondag Eucharistieviering en palmwijding 12u00 doopviering Jack Vercruysse 13u30 doopviering Thobin Verlinden ma 25 20u00 Mattheus-Passion organisatie Chorale Caecilia wo 27 20u00 Mattheus-Passion organisatie Chorale Caecilia do 28 19u00 Witte Donderdag avonddienst met voetwassing vr 29 15u00 Goede Vrijdag Kruisweg en Kruisverering za 30 20u00 Paaszaterdag Paaswake in de Sint-Joriskerk zo 31 10u30 Pasen orkestmis met uitvoering van de Krönungsmesse van W.A.Mozart APRIL di 02 17u30 Vergadering St.Vincentiusconferentie op de pastorie do 04 15u00 Concert door St. Benedict s School Choir (GB) zo 07 10u30 Orgelmis zo 14 10u30 Orgelmis 15u00 Huldeconcert do 18 15u00 Concert door het koor van University of Nottingham (GB) zo 21 10u30 Orgelmis Erfgoeddag zo 28 10u30 Orgelmis (teksten en afbeeldingen werden opgenomen zoals door de auteurs aan de redactie toegestuurd) Verantwoordelijk uitgever: P. Scheelen, St.-Paulusstraat 22, Antwerpen Foto s: Pina Van Dorpe, Uli Alexander, P.Scheelen, De Loodsen, P. De Smet; KIK Redactie: J. Phlippo, Leo Van achter, P. Scheelen