SINT-PAULUSKRANTJE. Inhoudsopgave. 23e jaargang nr. 1 april 2013 DE GOEDE WEEK IN DE SINT-PAULUSKERK EUCHARISTIEVIERINGEN 5

Transcriptie

1 SINT-PAULUSKRANTJE 23e jaargang nr. 1 april 2013 EUCHARISTIEVIERINGEN SINT-PAULUSKERK zondag 10u30 Hoogmis Inhoudsopgave WIJKKAPEL Londenstraat 44 zaterdag 18u00 - zondag 10u00 - weekdagen 18u00 PAROCHIESECRETARIAAT Sint-Paulusstraat Antwerpen 03/ maandag, dinsdag en donderdag van 10u00 tot 12u00 PASTOOR Paul SCHEELEN dagelijks bereikbaar tussen en 10u30 op tel. 03/ (St.Joris) dinsdag en donderdag van 10u45 tot 12u45 St-Paulusstraat 22 Antwerpen pastoor@sint-paulusparochie.be KERKFABRIEK ST.-PAULUS voorzitter Walter Vrinssen tel. 03/ of 0477/ kerkfabrieksintpaulus@skynet.be ONTHAAL - pastoraal gesprek, doop, huwelijk, uitvaart: Pastoor Paul Scheelen 03/ public relations, kerkgebouw en crypte: Walter Vrinssen 0477/ concerten en evenementen: Leo Van achter 0473/ leo.vanachter@skynet.be - toerisme en rondleiding Sint-Paulusvrienden: Robert Vanherp 0495/ Walter Geluyckens 0494/ DE GOEDE WEEK IN DE SINT-PAULUSKERK 2 EUCHARISTIEVIERINGEN 5 LIEF EN LEED IN ONZE GELOOFSGEMEENSCHAP 5 NA BIJNA 700 JAAR DIENSTBAARHEID, VERLATEN ONZE ZWARTZUSTERS HET KLOOSTERPAND HOE GRAAG ZOU IK EEN KERK HEBBEN DIE ARM IS EN VAN DE ARMEN IS 10 HIERONYMUS COCK DE RENAISSANCE IN PRENT 11 RELIGIEUSE NUMISMATIEK.(6) 13 HET BESTUUR VAN DE LIEVE VROUWE KAPEL IN ACTIE 15 BROEDERSCHAP VAN ONZE-LIEVE-VROUW VAN SCHERPENHEUVEL 16 PAROCHIALE COÖRDINATIEKALENDER Kerktoezichter Piet De Smet

2 DE GOEDE WEEK IN DE SINT-PAULUSKERK Donderdag 28 maart - WITTE DONDERDAG Om 19u00 avonddienst met voetwassing, voorgegaan door pastoor Paul Scheelen Vrijdag 29 maart - GOEDE VRIJDAG Om 15u00 Kruisweg, gevolgd door Kruisverering, voorgegaan door kapel van Venerabel, en kapel van O.L.Vrouw van de Rozenkrans.

3 GOEDEVRIJDAGTOCHT OM u IN KATHEDRAAL Slotbezinning u in Sint-Joriskerk Ook dit jaar staan we stil bij de hedendaagse ACTUALITEIT in het licht van de KRUISWEG. In drie stadia bezinnen we op het lijden dat vandaag onze wereld treft, het uitkijken naar een nieuwe wereld waarin het goed leven is voor iedereen en de weg naar deze nieuwe wereld. De thema s van de stadia dit jaar zijn: Wie wordt er vandaag gekruisigd?, Hij ging onze weg en Het is volbracht.

4 zaterdag 30 maart - PAASZATERDAG Om 20u00 in de SINT-JORISKERK Paaswake met wijding van het vuur en het doopwater. zondag 31 maart - PASEN om 10u30 plechtige eucharistieviering voorgegaan door pastoor Paul Scheelen. Uitvoering van de Krönungsmesse van W.A.Mozart door koor soli en orkest. Algemene leiding Frans Dubois.

5 EUCHARISTIEVIERINGEN APRIL 2013 zo 07 10u30 Orgelmis voorgegaan door Z.E.H. M.Van Bostraeten zo 14 10u30 Orgelmis voorgegaan door pastoor Paul Scheelen zo 21 10u30 Orgelmis voorgegaan door Z.E.H. Louis Soetewey zo 28 10u30 Orgelmis voorgegaan door Z.E.H. Hugo Dierick LIEF EN LEED IN ONZE GELOOFSGEMEENSCHAP GEDOOPT werden door het Sacrament van het Doopsel in onze christelijke geloofsgemeenschap opgenomen: op 3 maart 2013 Stella Bruyland op 23 maart 2013 Arthur Toye op 24 maart 2013 Jack Vercruysse Wij wensen de ouders en de familie hartelijk proficiat. OVERLEDEN op 22 februari 2013 overleed Yvette Raes de plechtige uitvaardienst had plaats op 2 maart 2013; op 11 maart overleed Maria Lammens plechtige uitvaardienst had plaats op 16 maart 2013 Moge zij voor eeuwig thuis zijn in de hemelse vreugde en vrede van de Heer.

6 NA BIJNA 700 JAAR DIENSTBAARHEID, VERLATEN ONZE ZWARTZUSTERS HET KLOOSTERPAND Het is met heel veel pijn dat Moeder Imelda met haar zusters het eeuwenoude klooster verlaat omwille van de hoge leeftijd en wankele gezondheid van de zusters. Ze zullen voortaan gemeenschap maken in het woon en verzorgingscentrum St.-Jozef, dat zij vroeger gesticht hebben. Wij, die hen dankbaar zijn voor zoveel menselijke warmte en dienstbaarheid, proberen aan te voelen wat dit betekent en hopen dat zij veilig en liefdevol verzorgd, opnieuw een hartelijke, biddende groep mogen vormen in Berchem. Onze parochiegemeenschap maar ook onze wijk verliest veel warmte door dit vertrek. Jaren voordat het woord palliatief uitgevonden en gerealiseerd werd, dienden Zwartzusters, verzorgden zieken, hielden dispensarium, maakten van wijkverpleging hun taak. De armsten wisten hen wonen. Moeder schreef mij: we laten een parochie achter met veel miserie, maar die ons sterkte gaf om zo lang mogelijk ons apostolaat vol te houden, en los te laten. We verlaten dit klooster met heimwee

7 In 1345 vestigden zich de congregatie de Cellieten te Antwerpen, in een gebouw aan de Koepoort, tegen het Predikherenklooster. Het was een schenking van H. Zuderman, een rijke Duitse koopman. In 1361 werden de eigendommen uitgebreid door nieuwe schenkingen van A. van Hovorst en J. van Brusele. Er werd met veel ijver verbouwd en vergroot in 1363 en in De Cellieten, broeders en zusters, waren zoals de begijnen en begaarden eigenlijk geen kloosterlingen. Als Congregatio Fratrum et Sorrorum Cellitarum leefden ze eenzaam en teruggetrokken in hun afzonderlijke woningen en in vrijwillige armoede alhoewel ze de drie geloften niet aflegden. In Antwerpen werden ze Mate-wiven of Swesteren genoemd. Terwijl de Antwerpse bevolking deze Swesteren erg genegen was, koesterde de kerkelijke hiërarchie heel wat wantrouwen tegen hun armoedige, asgrauwe kledij, hun misprijzen voor rijkdom, hun aandacht voor de armen. Men moest zelfs paus Gregorius de Elfde ter hulp roepen om geloofsonderzoekers en inquisiteurs te kalmeren. Toch loopt niet alles even religieus bewogen en vrij vlug moet de kerkelijke en burgerlijke overheid ingrijpen. In 1399 verbiedt de Magistraat van Antwerpen de Cellebroeders het kloosterkleed te dragen als ze niet in een gemeenschap wonen. Wie binnen het convent woonde werd vrijgesteld van belasting.

8 In 1462 legden de Swesteren de klooster-gelofte af; ze vervingen hun grijze pij door een zwarte, van daar hun naam. Tussen 1493 en 1507 kochten ze drie huizen van het godshuis der Blauwbroeders. Ze sloopten deze gebouwen en bouwden in 1507 een nieuwe kapel, die door de bisschop van Kamerijk werd gewijd. In 1519 kochten de Zwartzusters de reste-rende gebouwen van het godshuis der Blauwbroeders over, waaronder een keuken, een brouwerij, een kapel en een rentmeesterskamer. In 1536 breidden zij hun klooster verder uit met een refter en een slaapzaal. Ook al hadden de zusters serieuze geldzorgen en moesten ze leven van de giften toch kwamen ze de Predikheren ter hulp in de 16 e eeuw, toen die hun prachtige kerk bouwden.

9 In een brief van 10 maart 1548 beloofden de paters aan de zusters: een plaets in onse nieuwe kerke aen de suyt syde gelyck die nu daer ghesticht is, om de dienst Gods daer te hoore en dat in recompense van een seker stede die sy over menich pleghen te hebben in ons ruinose kerke, ende oock voer seker ander beneficiën, die sy ons bewesen hebben, sonderlinghe want sy tot voertganck van onser nieuwer kerken huer duecht ende charitate ghedaen hebben Kloosteracrchief, 142, B,42 De koorbank van de Zwartzusters stond waar nu de balie staat aan de ingang langs de Veemarkt. En boven dit koorgestoelte hing de schilderij naar Frans Francken II, de wircken van Bermhertighydt. Later werd dit grote doek in het zuid-transept, tegenover het Heilig Kruisaltaar opgehangen onder het schilderstuk, de Emmaüsgangers van Jan Erasmus Quellin. Spontaan voelt elke kerkbezoeker dat dit kunstwerk hier niet past. Wie vroeger langs de veemarkt vanuit de Zwartzustersstraat de kerk betrad werd ineens geconfronteerd met het wezenlijke van de Christelijke geloofsbeleving: de diaconie. De werken van Barmhartigheid. zusters. Het was de ereplaats van onze pastoor paul scheelen (wordt vervolgd)

10 HOE GRAAG ZOU IK EEN KERK HEBBEN DIE ARM IS EN VAN DE ARMEN IS Na zijn verkiezing werd de pers aangesproken met met beste vrienden en dankte Paus Franciscus de media voor het werk dat in de afgelopen dagen verricht werd, gekscherend opmerkend hoe hard de media heeft gewerkt. Hij sprak over de complexiteit van het vertellen van historische gebeurtenissen zoals de verkiezing van een paus en hoe belangrijk het is een dergelijke gebeurtenis te presenteren in het licht van het geloof. De Kerk zei hij reageert niet op een aardse logica en het kan moeilijk zijn om effectief te communiceren, omdat de aard van de Kerk geestelijk is, niet politiek. Dit is de enige perspectief waarin het werk van de kerk kan worden gepresenteerd, zei Paus Franciscus. Christus, vervolgde hij, is het centrum, niet de opvolger van Peter Christus is het referentiepunt in het hart van de Kerk, zonder Hem, zouden Peter en de Kerk niet bestaan. Paus Franciscus sprak vervolgens op een nadenkende manier over wat hij noemde de drie-eenheid van communicatie: Waarheid, Goedheid en Schoonheid. We zijn niet geroepen om onszelf te communiceren, maar deze drie-eenheid de Kerk bestaat om Waarheid, Goedheid en Schoonheid te communiceren. De paus week daarna af van zijn voorbereide toespraak en vertelde waarom hij de naam Franciscus gekozen had. Toen de zaak gevaarlijk begon te worden zei Paus Francis troostte kardinaal Claudio Hummes me. En toen de stemmen werden geteld begonnen de kardinalen te applaudisseren en Hummes omhelsde me en kuste me en

11 zei: Vergeet de armen niet Ik moest onmiddellijk denken aan de heilige Franciscus van Assisië Franciscus was een man van vrede, een man van de armoede, een man die van de schepping hield en die beschermde. Zo is de naam me voor de geest gekomen. Hoe graag zou ik een Kerk hebben die arm is en van de armen is voegde hij eraan toe. Paus Franciscus sloot zijn ontmoeting met vertegenwoordigers van de massamedia uit de hele wereld door het geven van zijn beste wensen aan hen, hun werk en hun gezin. Hij gaf zijn apostolische zegen, maar in stilte uit respect, zei hij, voor het feit dat niet iedereen hier aanwezig behoort tot het katholieke geloof en anderen geloven helemaal niet zei hij, Ik heb respect voor het geweten van een ieder van jullie, wetende dat ieder van jullie een kind van God is. Moge God u zegenen. Er zijn nog steeds miljoenen katholieken over de hele wereld die honger lijden, ziektes hebben en geen of de verkeerde medicijnen. Hij heeft, als overste van alle katholieken, een enorme invloed, hij zou zelfs die invloed kunnen gebruiken om de industrie aan te sporen medisch onderzoek te doen, gericht op het helen van zieken, voedsel te produceren om de mensheid te voeden, financiële diensten te verlenen om mensen te helpen, en niet voor het maken van zoveel mogelijk winst. Met Franciscus van Assisië als naamheilige moet dat toch kunnen. Maar net als elke staat, heeft ook het Vaticaan te maken met politiek. Zal de curie hem de vrijheid geven de Katholieke kerk om te vormen tot een geloofsgemeenschap? Bron: Vatican Press Office

12 Hieronymus Cock de renaissance in prent Van 14 maart tot en met 9 juni 2013 loopt in het M Museum Leuven de tentoonstelling Hieronymus Cock de renaissance in prent. De tentoonstelling biedt voor het eerst in 25 jaar een breed overzicht van de activiteiten van het uitgevershuis In de Vier Winden. Aan de hand van meer dan 200 zeldzame werken op papier, worden de activiteiten van uitgever Hieronymus Cock en zijn medewerkers aan het publiek voorgesteld. Het museum is alle dagen open behalve op woensdag. Hieronymus Cock en zijn echtgenote Volcxken Dircx zijn begraven in onze Sint-Pauluskerk. Vermelding in het Serckboek Hieronymus Cock Antwerpen Verdwenen grafplaat Sint-Pauluskerk R.S.

13 RELIGIEUZE NUMISMATIEK 6. In de religieuze numismatiek zijn er niet alleen de devotie-medailles maar ook medailles die de mijlpalen gedenken die de gelovigen af te leggen hebben van bij de geboorte tot aan de dood: doopsel, communie, vormsel, huwelijk, priesterschap opname in een broederschap enz. Een van deze medailles wil ik onder uw aandacht brengen en wel en heel bijzondere die veel te vertellen heeft over de persoon aan wie ze heeft toebehoord. In april gaan we stilaan naar de tijd van de communie en het vormsel en daarom juist deze medaille. Het was een mooi gebruik dat de communicant op die dag een medaille kreeg van peter of meter om deze belangrijke gebeurtenis te gedenken, ze werd ook heel dikwijls gepersonaliseerd met naam en datum. Deze medaille heeft een doormeter van 27 mm en is gemaakt van zilver, op de zijkant staat het woord ARGENT. De voorzijde : onder het kruis omringd door een stralenkrans deelt Christus de Heilige Communie uit aan een staand meisje en een knielende jongen, beiden begeleid door de Heilige Engel bewaarder. Rond deze voorstelling staat een franse tekst : CELUI QUI MANGE MA CHAIR ET BOIT MON SANG A LA VIE ETERNELLE ET JE LE RESSUSCITAT AU DERNIER JOUR. (Hij die mijn vlees eet en mijn bloed drinkt heeft het eeuwig leven en ik zal hem doen verrijzen op de laatste dag.) In een ovaal werd de naam E.de BERGEYCK gegraveerd.

14 De keerzijde : onder de Heilige Geest omringd door een stralenkrans wordt rechts het Heilig Doopsel afgebeeld en links het Heilig Vormsel. Rond deze voorstelling staat de tekst : JE RENONCE A SATAN A SES POMPES A SES OEUVRES ET JE MATTACHE A JESUS-CHRIST POUR TOUJOURS. (Ik verzaak aan Satan aan zijn pomperijen en werken en hecht mij aan Jezus Christus voor altijd.) Onderaan wordt het volgende gegraveerd. Baptème. 9.7Bre 1879 (Doopsel 9 september 1879) Pr. Communion 19 mars 1891 (Eerste communie 19 maart 1891) Confirmation 19 mai 1891 (Vormsel 19 mei 1891) De medaille is getekend : BORREL nl. de maker en gedateerd MDCCCLIII : 1853 het jaar waarin de medaille werd gemaakt voor dat ze gebruikt werd. Na wat opzoekwerk in verband met de naam en de datums heb ik gevonden dat deze medaille toebehoorde aan Emilie de Brouchhoven de Bergeyck geboren in Beveren op 8 september 1879, dochter van Graaf Florimond de Brouchhoven de Bergeyck en Dame Alix Caroline Gravin de Brouchhoven de Bergeyck, woonachtig op dat ogenblik op het kasteel Cortewalle te Beveren. Deze gegevens komen van een kopie van de geboortakte uit de geboorteregisters van Beveren. Emilie trouwde later met graaf Charles Moretus-Plantin en overleed in Het kasteel Cortewalle bestaat nog steeds en is nu eigendom van de gemeente Beveren. Zo zie je maar dat verzamelen van medailles meer is dan enkele stukken aankopen en wegbergen er komt soms wel wat geschiedenis bij te pas en dat maakt het juist zeer interessant. Jean Marie Wielemans.

15 HET BESTUUR VAN DE LIEVE VROUWE KAPEL IN ACTIE Opmerkelijk hoe een van de bestuursleden de prefect met zijn vork tracht te temperen in zijn enthousiasme terwijl anderen een beetje beteuterd hun bord heen en weer schuiven. Filosofisch nadenkend mijmert een ander hoe alles toch maar vanitas is, gewoon ijdelheid. Ondanks de aanwezigheid van de vrouw in de kerk, blijft haar bord ten tweede maal leeg. Het was een boeiende vergadering.

16 Broederschap van Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel De jaarlijkse bedevaart naar Scherpenheuvel gaat door op zondag 12 mei Het voorlopig programma ziet er uit als volgt: Vertrek in Antwerpen, Sint-Paulusplaats (8.00u), Merksem, Onze-Lieve- Vrouw van Smarten, Maantjessteenweg (8.15u) en Schoten, H. Hart, Deuzeld (8.30u). Verdere activiteiten worden nog gepland. Gezamenlijk middagmaal in restaurant De Ster. We kunnen kiezen tussen stoofvlees of koude schotel, beide met frieten. Gelieve duidelijk te vermelden op de mededeling van de overschrijving: het aantal maal stoofvlees (ST) en/of koude schotel (KS). (Dranken afzonderlijk te betalen) Vertrek vanuit Scherpenheuvel naar Broechem met een bezoek aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk met het zilveren orgel (dit orgel stond ooit in de Sint-Pauluskerk). Eucharistieviering voorgegaan door Z.E.H. Pastoor Paul Scheelen. Na de eucharistieviering volgt het avondmaal. Vertrek naar huis (Schoten, Merksem en Antwerpen) rond 19.00u. De prijs per persoon bedraagt 33,00 (bus, drinkgeld, middagmaal en koffietafel inbegrepen), te betalen op rekening (IBAN): BE (BIC: BBRU BE BB). Uiterste betaaldatum maandag 6mei.

17 PAROCHIALE COÖRDINATIEKALENDER APRIL di 02 17u30 Vergadering St.Vincentiusconferentie op de pastorie do 04 15u00 Concert door St. Benedict s School Choir (GB) zo 07 10u30 Orgelmis za 13 17u00 Generale repetitie voor concert van 14 april zo 14 10u30 Orgelmis 15u00 Huldeconcert di 16 10u00 Werkgroep Nocturne - Sint Paulus tegen armoede do 18 15u00 Concert door het koor van University of Nottingham (GB) zo 21 10u30 Orgelmis Erfgoeddag do 25 14u00 Erfgoedverzorgers MAS 18u00 Jaarvergadering Rozenkranskapel zo 28 10u30 Orgelmis MEI zo 05 10u30 Koormis mmv. CantAnimus (NL) 11u30 Doopviering Thobin Verlinden di 07 17u30 Vergadering St.Vincentiusconferentie op de pastorie do 09 10u30 Feest van Ons Heer Hemelvaart koormis mmv Voc.Ens. Pantarhei vr 10 15u00 Concert mmv Inspire2Live Choir (onder voorbehoud) zo 12 10u30 Koormis mmv. Domchor -Trier (D) Bedevaart naar Scherpenheuvel + slotviering in Broechem za 18 11u00 Huwelijksviering Sam Dictus en Veerle Jespers zo 19 10u30 Sinksen Orkestmis za 25 14u00 20 jaar De Loodsen in St Antoniuskerk zo 26 10u30 Koormis mmv. O.L.Vrouwkoor Bonheiden do 30 20u00 Concert mmv. Philomusica (GB) vr 31 15u00 Huwelijksviering Rudolf Van Beelen en Rita Mertens (teksten en afbeeldingen werden opgenomen zoals door de auteurs aan de redactie bezorgd) Verantwoordelijk uitgever: P. Scheelen, St.-Paulusstraat 22, Antwerpen Foto s: Pina Van Dorpe, P.Scheelen, P. De Smet, J.M.Wielemans, Vatican Press Office Redactie: J. Phlippo, Leo Van achter, P. Scheelen