Bijlage 1 IMPLEMENTATIEPLAN 2013-2015



Vergelijkbare documenten
Inkoopbeleid huisartsen en multidisciplinaire zorg

Bijlage 11 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Bijlage 5 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Onderwerp Bijlage(n) Uw brief Kamervragen 19 februari 2008

Zorginkoopbeleid. 2017Geboortezorg. Eno Zorgverzekeraar

Zorginkoopbeleid Ambulancezorg 2020

Over de grenzen van de eigen praktijk 1 Hoe geeft de verloskundige cliëntgericht werken vorm met de hele keten?

Beleidsbrief Integrale geboortezorg 28 oktober 2015

Visie Preall Auteur: Kerngroep/MR januari 2016 Definitief 1.0

The Lancet Midwifery Series

Nieuwe balans in verloskundige zorg KNOV kiest voor een integraal zorgmodel op basis van gelijkwaardigheid

Samen werken aan betere geboortezorg voor moeder en kind!

Bijlage 2 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Zorginkoopbeleid. 2017Geboortezorg. Eno Zorgverzekeraar

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Inkoop van medische specialistische zorg bij ZBC s 2016

Factsheet organisatiemodellen integrale zorg. oktober Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen

Hoe bevalt het met de Martini Geboorte Groep?

Zorginkoopbeleid Verloskunde 2013 Coöperatie VGZ

Bijlage 7 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Visie op zorg: marktwerking anno nu

Thema: Cliënt centraal

UMC Kraamzorg. De zorgverzekering voor universitair medische centra

Achmea & Geboortezorg. ketensamenwerking. 13 april Consortium Geboortezorg NW Anna Krüger

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Arib (PvdA) over onnodige babysterfte (2009Z19436).

Samenvatting. Samenvatting

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 21 september 2012 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 10 december 2012 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Naar een patiëntvriendelijke zorgorganisatie Een discussienota van Zorgbelang Fryslân

Zorginkoopbeleid 2017 Integrale Geboortezorg. Versie 6 juli 2016

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 28 januari 2015 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Workshop: Kwaliteit en transparantie in de zorginkoop

Beleidsplan VSV Kracht

Bijlage 10 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Transformatiegelden Aanvullend inkoopbeleid Medisch Specialistische Zorg

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Financiering integrale geboortezorg

Overzicht Financiering eerste lijn

Geboortezorg in beweging: DVP Rijnmond, Regionale Regie

VSV-beleid Coördinerend Zorgverlener juli 2018 VSV. Werkgroep Coördinerend Zorgverlener. Opdracht

Bijlage 11 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Uitkomsten zorgverlenersvragenlijst 2015

Overeenkomst Verloskunde 2016

hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2

Grensvlakken zvw/wmo/wlz

Healthy Pregnancy 4 All vroege start, lang profijt. Adja Waelput. 8 juni 2015, UMCG

Concept checklist voor afspraken in de regio (VSV) versie 0.1

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Inleiding. Eerstelijns verloskundigen en praktijkhouders Regio Leeuwarden, -juni 2017-

Zorginkoopbeleid 2017 Mondzorg Versie 1 juli 2016

HET GEBOORTECENTRUM. Een prima plek voor vrouwen die kiezen om niet thuis te bevallen

Integrale Geboortezorg in de praktijk

Zorginkoopbeleid Samengesteld op 30 maart Geboortezorg

Bijlage 1 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg. Versie 1 september 2016

Zorginkoopbeleid 2017 Mondzorg

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Arib (PvdA) over concentratie van verloskundige zorg (2012Z01806).

Rik van Lente. Gezondheid = Holland =

Betreft: Samenwerking in de geboortezorg: positieve ontwikkelingen, knelpunten en oplossingen

Samen Beter. Op weg naar 2020

Datum 28 juli 2016 Betreft Afschaffen eigen betaling bij poliklinische bevalling zonder indicatie

Bijlage 4 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

rapportage Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Minister van VWS Inspecteur-generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Afschaffing eigen bijdrage bij bevallingen in het ziekenhuis - Initiatiefnota-

rapportage Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Minister van VWS Inspecteur-generaal

Integrale Geboortezorg Breda e.o. Monique Klerkx 15 februari 2018 Mariska Shekary-Moonen

De geboortezorgorganisatie. Organisatiemodellen integrale geboortezorg

Advies Bekostiging (integrale) zorg rondom zwangerschap en geboorte

Factsheet Zwangerschap en Geboorte 2016 gegevens onder embargo tot donderdag 25 januari, 08.00u

Bijlage 5 zorginkoopbeleid Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg

Eerstelijnsverblijf (ELV) Geriatrische revalidatiezorg (GRZ) Bijeenkomst Wijkverpleging. Eliane Schuurman - v/d Berg Productexpert ELV/GRZ

Verloskundige zorg en kraamzorg

Inkoopbeleid Geboortezorg 2018

Grensvlakken zvw/wmo/wlz

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Brief van de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Participatie van cliënten laat nog te wensen over. Dit geldt ook voor de eenduidige voorlichting aan (aanstaande) zwangeren en hun partners.

Bianca Tuinder. Gezondheid = Holland =

Zorginkoopbeleid. Kraamzorg Coöperatie VGZ u.a.

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Gezondheidszorg in 2020

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Waarom een zorgpad voor zwangeren met sociale risicofactoren:

Verloskundige zorg en kraamzorg

Internationale positie van Nederlandse geboortezorg is verbeterd

Implementatie Zorgstandaard Integrale Geboortezorg

AGENDA. Data Populatie ouderen Amsterdam nu en 2030 Veranderende rol van de verzekeraar - visie Agis - spelers - uitgangspunten Agis Vragen

Hulpmiddelenzorg, hoe werkt het? Harrie Bulder & Jolanda Schreuder Zorginkopers hulpmiddelen

Verloskundige zorg en Kraamzorg Gefeliciteerd met uw zwangerschap!

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 31 mei 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Verloskundige zorg en kraamzorg 2014

Toelichting bij Leidraden College Perinatale Zorg

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 9 februari 2011 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Plannen geboortezorg. Lisette Bruns Directie Curatieve Zorg. Manou de Nennie Directie Voeding Gezondheidsbescherming en Preventie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 2 juni 2014 Betreft Spreiding algemene ziekenhuizen

BELEIDSREGEL BR/CU-7073

Format aanvraag Zorginkoop Integrale geboortezorg 2018 CZ groep

Module integrale geboortezorg

Transcriptie:

Bijlage 1 IMPLEMENTATIEPLAN 2013-2015 Gezamenlijk op weg in het geboortezorg landschap Datum Auteur Status Versie Bestand 3 april 2013 Hans van den Berg 1.0 Bijlage 1 Implementatieplan 2013-2015 2006, Menzis. Alle rechten voorbehouden. Eigendomsrecht en geheimhouding Dit document is eigendom van Stichting Menzis Beheer (hierna te noemen: Menzis), bevat bedrijfsinformatie van Menzis en is vertrouwelijk. Het is niet toegestaan dit document of de daarin vervatte informatie te (laten) vermenigvuldigen en/of openbaar te (laten) maken, in welke vorm dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Menzis. Ook voor onderdelen waarvan auteursrechten bij derden berusten geldt dat verdere vermenigvuldiging en/of openbaarmaking niet is toegestaan. Menzis behoudt zich alle (intellectuele eigendoms)rechten voor. De informatie mag alleen gebruikt worden voor het doel waarvoor de informatie ter beschikking is gesteld, waarbij in het bijzonder geldt dat het gebruik in relatie met branchegenoten uitdrukkelijk is uitgesloten.

Samenvatting De geboortezorg in Nederland heeft de laatste jaren met veel uitdagingen te maken, zoals een hoge perinatale sterfte bevolkingskrimp het wegvallen van de mogelijkheid om poliklinisch te bevallen het ontstaan van geboortecentra centralisering van ziekenhuizen verschil van inzicht over de geboortezorg concurrentie tussen de diverse zorgverleners. Er bestaat discussie over het centraliseren van ziekenhuiszorg (geboortezorg in het bijzonder) in combinatie met de gevolgen daarvan voor klanten. Bepalen ziekenhuizen zelf welke geboortezorg waar nog wordt geboden? Of trekken de zorgverleners, klantenorganisaties en zorgverzekeraars hierin samen op? De visie van Menzis is dat keuzes in concentratie en spreiding gemaakt moeten worden op basis van de behoeften van de klant. Uiteraard dient daarbij de kwaliteit en de doelmatigheid zo optimaal mogelijk te zijn. Mede naar aanleiding van ontwikkelingen in de provincie Groningen met het project Groningen Geboortezorg 1 pakt Menzis de regierol door een visie op te stellen op het toekomstig geboortezorg landschap en de inkoop van geboortezorg. We schetsen welke voorzieningen onze klanten belangrijk vinden en waarin we willen investeren. Deze visie en bijhorende agenda bespreekt Menzis met diverse stakeholders. Menzis zet in op de inkoop van zorg via een multidisciplinaire praktijkvoering, waar geïntegreerde geboortezorg deel van uit maakt. Er wordt niet meer gesproken over een 1 e en 2 e lijn. In 2015 dienen de eerste overeenkomsten met multidisciplinair werkende praktijken afgesloten te zijn. De geboortezorg dient kwalitatief hoogwaardig, veilig en betaalbaar te zijn. Doel is dat de klant tevreden terugkijkt op de geboortezorg die ze heeft ontvangen. Via geïntegreerde geboortezorg is en blijft de geboortezorg voor iedereen dichtbij beschikbaar. Dit kan niet zonder verregaande afspraken tussen de 1 e en 2 e lijn, zodat vanuit één praktijk klantgerichte zorg op alle niveaus (1 e en 2 e lijn) wordt aangeboden. Zorgverlening is hierbij doelmatig, efficiënt en effectief. Door continuïteit in de begeleiding van de klant is het aantal overdrachtsmomenten minimaal met als gevolg een kleiner risico op complicaties. 1 www.menzis.nl/web/zorgaanbieders/nieuwsberichtenzorgaanbieders/voortgangprojectgroningengeboortezorg.htm 2/13

Inhoudsopgave Samenvatting 2 Inhoudsopgave 3 Inleiding en opdracht 4 1 Ontwikkelingen in de geboortezorg 5 1.1 Perinatale sterfte 5 1.2 Grip op (geboorte)kosten 6 1.3 Financiering geboortezorg 7 1.4 Regionale verschillen 7 2 Visie Menzis op geboortezorg (landschap) 8 2.1 Missie Menzis 8 2.2 Klantparticipatie 8 2.3 Welke zorgverleners 9 3 Inkoopstrategie 10 3.1 Zorgvraag 10 3.2 Experimenten 10 3.3 Inkoopcriteria 10 4 Kalender 13 3/13

Inleiding In deze beleidsvisie wordt de inrichting van het zorglandschap voor geboortezorg beschreven. Hierbij wordt de nadruk gelegd op de kernwerkgebieden van Menzis. In deze geboortezorg staat de klant (zwangere) centraal en is de efficiënte en doelmatige zorg afgestemd op de specifieke zorgvraag van de klant. Hierbij dient de zorg op de juiste plaats en tijd tegen een betaalbare prijs te worden geleverd. De visie van Menzis over de geboortezorg in 2015 kunt u lezen in het document Geboortezorg in 2015. De totstandkoming van deze visie en de implementatie van het traject kunt u nader lezen in dit document. De volgende onderdelen komen naar voren; - Belangrijke ontwikkelingen binnen de geboortezorg - De visie op geboortezorg met inkoopcriteria en uitkomsten van de inkoopstrategie, met onderdelen als klantparticipatie, substitutie 2 e naar 1 e lijn en een tijdspad - Jaarkalender Wilt u een gesprek met iemand van Menzis over dit onderwerp, dan kunt u dit aangeven via infogeboortezorg@menzis.nl. 4/13

1. Ontwikkelingen in de geboortezorg 1.1 Perinatale sterfte Nederland heeft nog steeds een uniek verloskundig systeem. Dit systeem is de laatste jaren flink in beroering gebracht doordat uit cijfers bleek dat de perinatale sterfte in Nederland hoger is dan in de omringende landen (2004). Van West Europa had Nederland de hoogste sterftecijfers van baby s in de eerste levensweek. 2 Er zat een groot kwaliteitsverschil van de verloskundige zorg in het ziekenhuis tijdens en buiten de kantooruren; de verschillende zorgprofessionals werken niet optimaal samen. 3 Een zwangere vrouw die tijdens de bevalling werd overgedragen door de verloskundige aan de gynaecoloog had een relatief hoog risico op een ongunstige bevalling. De diverse aanbevelingen van de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte zijn aan de minister van VWS aangeboden om deze zorg rond zwangerschap en geboorte te verbeteren. Gelukkig blijkt uit recente cijfers dat de sterfte onder voldragen baby s is gedaald (zie hiervoor hoofdstuk 4.3). Via de adviesaanvraag aan de NZA wil de minister samenwerking en onderlinge gegevensoverdracht door professionals stimuleren door prikkels in de bekostiging te verbeteren. Babysterfte in Europa 2003. 2 Mohangoo AD, Buitendijk SE, Hukkelhoven CWPM. Hoge perinatale sterfte in Nederland vergeleken met andere Europese landen: De Peristat-II studie. 3 Inspectie voor de Gezondheidszorg, september 2011 in samenwerking met RIVM en TNO. www.igz.nl 5/13

1.2 Grip op (geboorte)zorgkosten Begin 2010 kwam de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte met haar alarmerende nota Een goed begin 4. De toen zittende Minister Klink, ontwikkelde het plan om verloskundige zorg te concentreren in een aantal ziekenhuizen. Minister Schippers heeft het advies van Klink overgenomen om een noodzakelijke verloskundige/gynaecologische behandeling binnen een kwartier te starten en werkt momenteel aan de uitwerking hiervan. Naast de concentratie van de verloskundige zorg bestaan er groeiende financiële onzekerheden. Dit maakt het noodzakelijk dat Menzis meer grip krijgt op de kosten en met name die van de ziekenhuiszorg - zodat we deze kosten beter kunnen inschatten en minder risico lopen. Tegelijkertijd is er een kanteling gaande naar een minder omvangrijke tweede lijn en naar een versterkte eerste lijn. Het betreft hier minder complexe zorg die in de 1 e lijn kan plaatsvinden. Geboortezorg maakt voor een gering gedeelte onderdeel uit van de totale zorgkosten. In 2007 werd landelijk circa 1,55 miljard besteed aan zwangerschap, bevalling en kraambed. Dat is 2,1% van de totale zorgkosten in Nederland 5. 4 Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte. Een goed begin. Veilig zorg rondom zwangerschap en geboorte. Utrecht, december 2009 5 www.kostenvanziekten.nl. De kosten worden getoond volgens perspectief vd zorgrekeningen van het CBS (brede definitie vd zorgkosten, waaronder alternatieve geneeswijzen, bedrijfsgezondheidszorg en betaalde kinderopvang) 6/13

1.3 Financiering geboortezorg Binnen de financiering van de geboortezorg in de huidige systematiek bestaan enkele perverse prikkels. De huidige financiering van de geboortezorg vindt plaats binnen verschillende budgettaire kaders. De bekostiging van de verloskundige is gebaseerd op tijdsklassen in perioden van weken gedurende de zwangerschap. Dit kan leiden tot een prikkel om over een tijdsgrens heen te gaan alvorens de zwangere door te verwijzen naar de tweedelijn. Deze prikkel is het sterkst rondom de bevalling. Soms wordt de zwangere onnodig in de 2 e lijn begeleid, terwijl hier medisch gezien geen aanleiding voor is. In de tweede lijn bestaat een prikkel voor extra productie. Deze wordt deels veroorzaakt door prestatiebekostiging. Omdat gynaecologen die niet in loondienst zijn voor hun inkomen volledig afhankelijk zijn van het honorariumdeel van DBC-zorgproducten, kan dit leiden tot een prikkel om de zwangere sneller over te nemen uit de eerste lijn. Deze prikkel is aanwezig totdat het tijdelijke omzetplafond voor medisch specialisten is bereikt en de behandeling dus niet tot (extra) inkomen leidt. 6 De NZa heeft in juni 2012 een advies over de bekostiging van de geboortezorg uitgebracht aan de minister van VWS. Eén van de adviezen betreft het experimenteren met integrale bekostiging, binnen de gehele keten van geboortezorg. Het meest ideale experiment vindt de NZa een samenwerkingsverband tussen verloskundigen, gynaecologen en kraamverzorgenden uit één regio, die zorg leveren voor 'hun zwangeren', waarbij per zwangere één totaalbedrag voor alle zorg wordt ontvangen. Dus vanaf de eerste intake tot en met de zorg tot 6 weken na de bevalling. Onderling bepalen de zorgverleners wie welk deel van het totaalbedrag ontvangt. Deze experimenten kunnen plaatsvinden binnen de beleidsregel innovatie voor nieuwe zorgprestaties. 7 Er is een aantal experimenten aangemeld bij de NZa. Dit biedt de zorgverleners kansen, maar levert ook spanningen in onderlinge verhoudingen op. Echter met visie, openheid, een slimme aanpak en de bereidheid om het belang van de klant uitgangspunt te laten zijn, is volgens Menzis een goede uitkomst mogelijk. 1.4 Regionale verschillen Landelijke ontwikkelingen kunnen op regionaal niveau een verschil in impact hebben. Bevolkingskrimp kan bijvoorbeeld zorgen voor centralisering van ziekenhuisfaciliteiten en tot het wegvallen van de mogelijkheid om poliklinisch te bevallen. Regionaal vindt er een andere invulling plaats van de geboortezorg die afhangt van de plaatselijke omstandigheden en de vraag van klanten. In het westen van Nederland bestaan al langere tijd geboortecentra, vanuit verschillende kanten gemanaged (vanuit de kraamzorg, verloskunde, ziekenhuis), terwijl in andere regio s bijvoorbeeld nog verloskundig actieve huisartsen actief zijn (vooral in Friesland). Centralisering van ziekenhuizen is een item dat overal speelt en de mate van concurrentie en samenwerking verschilt per regio. Bij de inrichting van de geboortezorg houdt Menzis rekening met deze lokale verschillen en bepalen de vereiste inzet. 6 Nederlandse Zorgautoriteit Knelpuntenanalyse Integrale verloskundige zorg, 2012 7 Nederlandse Zorgautoriteit. Advies bekostiging (integrale) zorg rondom zwangerschap en geboorte. Het stimuleren van samenwerking. http://www.nza.nl/zorgonderwerpen/zorgonderwerpen/verloskunde/experimentenintegrale-bekostiging-geboortezorg/ 7/13

1. Visie Menzis op geboortezorg 2.1 Missie Menzis Menzis is een maatschappelijk betrokken zorgverzekeraar. Een organisatie zonder winstoogmerk. We garanderen kwalitatief goede, betaalbare en beschikbare zorg om zo het welzijn van onze klanten te bevorderen. Dit bewerkstelligen we door: - een sterke geïntegreerde eerste lijn. - beheerste en gematigde ontwikkeling van zorgkosten in de tweede lijn met behoud/verbetering van kwaliteit van zorg. - terugbrengen van de organisatiekosten Menzis concern. Op deze manier willen we de last van stijgende zorgkosten en strengere solvabiliteitseisen zo min mogelijk bij onze klanten neer leggen. Uitgangspunten - Een optimale geboortezorg vanuit de behoeften van de klant, met de best haalbare uitkomst voor moeder en kind. - Zorg die zo dicht mogelijk bij het huis van de klant is georganiseerd, met een onderscheid tussen planbare en acute zorg. - Keuzemogelijkheid voor geboortecentrum of thuisbevalling. - Een goede samenwerking en communicatie tussen de verschillende zorgverleners rond geboortezorg, op basis van regionale/lokale afspraken. - Een eenduidige informatievoorziening, waardoor iedere zwangere weet bij wie zij voor welke zorg terecht kan en hoe de inhoud van de geboortezorg er uit ziet. Voor de juiste zorginkoop binnen de 1 e en 2 e lijns geboortezorg verwacht Menzis vanuit het zorgveld een multidisciplinaire geïntegreerde praktijkvoering met snelle afstemming tussen alle relevante actoren binnen de geboortezorg (verloskunde (1 e en 2 e lijn) en kraamzorg). Deze praktijkvoering heeft als resultaat een samenhangend, geïntegreerd aanbod rond de klant, dat in staat is knelpunten te voorkomen of op te lossen. 2.2 Klantparticipatie Hoe moet het zorglandschap eruit zien? Om deze vraag te kunnen beantwoorden dient de (regionale) behoefte van de klant duidelijk te zijn en de ontwikkelingen die daarop invloed hebben. Er zijn veel ontwikkelingen binnen de geboortezorg, waarbij de vraag van de klant vaak onderbelicht is. In de inrichting dient het volgende worden overwogen: wil een klant in een geboortecentrum bevallen of kiest ze ten alle tijde voor een thuisbevalling? Deze behoefte en wensen van de klant zijn onder andere beschreven in de Deliver 8 studie en worden meegenomen in de voorliggende inkoopstrategie van Menzis. Uit de Deliver studie blijkt onder andere dat vrouwen meer begeleiding wensen van verloskundigen in én buiten het ziekenhuis. Om onze visie en strategie bij klanten te toetsen gaan we gebruik maken van cocreatie 9. Verder worden Regionale Zorgbelangorganisaties door Menzis betrokken bij de regionale invulling van het geboortezorglandschap. Tot slot wil Menzis een instrument ontwikkelen dat een continue terugkoppeling geeft van de klantervaring in de geboortezorg, zodat zij op basis hiervan de inkoop van geboortezorg aan kan 8 http://www.deliver-studie.nl/home.aspx 9 een online Menzisplatform waar aan de hand van stellingen de meningen van de klanten van Menzis gehoord worden 8/13

scherpen. Menzis gaat bij klanten deze uitvraag doen. Hierbij zet Menzis in op één instrument waarin alle disciplines (verloskundige, ziekenhuis en kraamzorg) geëvalueerd worden (integrale vragenlijst). Uitgangpunten - het bieden van keuzevrijheid voor de klant voor zorgverlener; - het bieden van keuzevrijheid voor de plaats van de bevalling (thuis, geboortecentrum, ziekenhuis); - een aanmeldingsprocedure voor de zwangere die helder en eenduidig is; bij voorkeur 1 loket; - informatievoorziening aan de klant die helder en eenduidig is, dusdanig dat de zwangere haar keuzes onderbouwd kan maken (dit betreft ook de vergoeding van de zorg); - er vindt structureel klantraadpleging plaats; - het bieden van continuïteit in persoon (1 aanspreekpunt). 2.3 Welke zorgverleners Menzis vindt dat zorgverleners de komende 3 jaar moeten toewerken naar een vergaande vorm van multidisciplinaire samenwerking, zodat Menzis in 2015 kan contracteren. Met diverse partijen wil Menzis hierover in 2013 al afspraken maken. De uiteindelijke implementatie in het inkoopbeleid kan dan in 2015 plaatsvinden. Uiteraard dienen ook uitkomsten van andere initiatieven in Nederland worden meegenomen. Die samenwerking moet in 2014 resulteren in een geïntegreerde praktijkvoering. Monodisciplinair werkende zorgverleners wil Menzis vanaf 2015 niet meer contracteren. Dit resulteert in integrale financieringsafspraken met multidisciplinaire praktijken in 2015. Een en ander dient in overleg met VwS en de NZa te worden afgestemd. 9/13

2. Inkoopstrategie 3.1 Zorgvraag Menzis werkt aan een toekomstbestendig zorglandschap in de regio. Hierbij is het van belang te kunnen inschatten hoe de regio zich ontwikkeld op diverse terreinen (bv infrastructuur en bevolkingsgroei of daling). Aan de hand van deze gegevens en de zorgvraag wordt de strategie aangepast. Ook hier geldt als uitgangspunt de juiste zorg op de juiste plaats, tegen een gewenste kwaliteit en doelmatigheid. In samenwerking met regioteams worden bestaande analyses uitgediept, opgemaakt en gebruikt voor de inkoop van geboortezorg. 3.2 Experimenten Menzis is in onderhandeling met zowel 1 e als 2 e lijns partijen over experimenten betreffende Integrale geboortezorg en bekostiging (o.a. Groningen, Arnhem, Tiel en Den Haag). Hierbij nemen we de uitgangspunten van de Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte 10 mee. De inzet is zorgverbetering, waarbij integrale bekostiging als middel wordt gebruikt. Hierbij maken we gebruik van de ervaring bij de inkoop van ketenzorg bij chronisch zieken. 3.3 Inkoopcriteria Verschillende karakteristieken van de geboortezorg vragen om een andere benadering en organisatie van zorg. Hieronder benoemen we een aantal aandachtspunten. Multidisciplinaire samenwerking Kan de zorg vanuit één expertisegebied geleverd worden of is een samenspel nodig van meerdere expertisegebieden binnen de geboortezorg? Daarnaast is relevant hoe intensief de samenwerking moet zijn. - Kan worden volstaan met een intercollegiaal consult op afroep? - Of moet er sprake zijn van een intensieve samenwerking waarbij het noodzakelijk is om gelijktijdig gedurende een langere periode de klant te begeleiden? Zorgpad en zorg Zorgverleners in de verloskundige keten moeten gezamenlijk de verantwoordelijkheid nemen voor goede samenhangende zorg. Zowel op basis van een zorgpad voor een ongecompliceerde bevalling begeleid door de verloskundige als op basis van een zorgpad voor een gecompliceerde bevalling, waarbij per indicatie wordt vastgesteld wie de zorg begeleid. Ook hier is het van belang dat deze samenwerking op basis van vertrouwen en respect plaatsvindt. Samenwerking kan hierbij de praktijk overstijgen. Dit kan mono-, maar zeker ook multidisciplinair plaatsvinden. Denk hierbij aan samenwerking tussen kraamcentra, een of meerdere verloskundigenpraktijken en een ziekenhuis. Menzis heeft de voorkeur voor één aanspreekpunt, die in goed overleg volgens gedeelde protocollen bepaalt wie de zorg verleent. Effectieve zorg De klant ontvangt zorg volgens de laatste stand van wetenschap. Bevoegde en bekwame zorgverleners op het gebied van het behandelen en begeleiden van de klant worden door Menzis gecontracteerd. Effectieve zorg bevordert dat de klant zorg op maat ontvangt en voorkomt onnodig gemaakte kosten. 10 Stuurgroep Zwangerschap en Geboorte. Een goed begin. Veilig zorg rondom zwangerschap en geboorte. Utrecht, december 2009. 10/13

Toegankelijke zorg Menzis koopt geboortezorg in die 24 uur per dag beschikbaar en bereikbaar is. Hierbij is ook spreiding van de zorg van belang. In provincies met relatief weinig zorgverleners is minder keuze voor de klant. Die gebieden kunnen weer interessant zijn voor toetreders. Menzis houdt hier bij de inkoop van geboortezorg rekening mee. Vrije toegang zonder wachtlijsten is, vooral bij geboortezorg, van belang. Continuïteit van zorg Menzis zet in op continuïteit bij de bevalling. Uit literatuur blijkt dat continuïteit van zorg leidt tot een grotere tevredenheid van klanten 111213. Verwijzing tijdens de bevalling is een belangrijke reden van ontevredenheid 14. Dit geldt zowel voor overdracht binnen de 1 e lijn, als voor overdracht van de 1 e lijn naar de 2 e lijn 15. Menzis pleit derhalve voor één aanspreekpunt voor iedere klant. De aanwezigheid van de eigen eerstelijns zorgverlener bij de bevalling, al dan niet in combinatie met een andere zorgverlener, verhoogt de tevredenheid 16. Door continue begeleiding tijdens de bevalling vermindert het aantal vaginale kunstverlossingen, is minder vaak pijnbestrijding nodig en wordt de tevredenheid van de klant over de bevalling verder vergroot 17 18 19. Tijdigheid van zorg Met betrekking tot het criterium tijdigheid is de bereikbaarheid van 2 e lijnszorg voor de klant van belang. Hoeveel tijd verstrijkt er tussen het moment waarop het besluit wordt genomen om per direct 2 e lijns zorg in te schakelen tot het moment waarop de 2 e lijnszorg voorziening is bereikt. Het beslismoment kan zijn: Acute medische situatie van een zwangere, die al onder begeleiding van een gynaecoloog is, waarbij het noodzakelijk is dat zij zo spoedig mogelijk een ziekenhuis met 2 e lijns acute verloskundige zorgvoorzieningen bereikt. Acute medische situatie van een zwangere, die onder begeleiding van een verloskundige is, waarbij het noodzakelijk is dat zij zo spoedig mogelijk een ziekenhuis met 2 e lijns acute verloskundige zorgvoorzieningen bereikt. Moment waarop de verloskundige bij een thuisbevalling besluit dat de acute verloskundige zorg moet worden overgenomen door de 2 e lijn. 11 Rijnders M, Interventions in midwife led care in the Netherlands to achieve optimal birth outcomes. Effects and women s experiences. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, juni 2011 12 Fontein, Y. The comparison of birth outcomes and birth experiences of low-risk women in different sized midwifery practices in the Netherlands. Women Birth. 2010 Sep;23(3):103-10. Epub 2010 Mar 5. 13 Wiegers, T.A. The quality of maternity care services as experienced by women in the Netherlands. BMC Pregnancy Childbirth. 2009 May 9;9:18. 14 Rijnders M, Interventions in midwife led care in the Netherlands to achieve optimal birth outcomes. Effects and women s experiences. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, juni 2011 15 Fontein, Y. The comparison of birth outcomes and birth experiences of low-risk women in different sized midwifery practices in the Netherlands. Women Birth. 2010 Sep;23(3):103-10. Epub 2010 Mar 5. 16 Klomp T., Spelten, E., Meijde, M van der. DELIVER: een studie naar de eerstelijns verloskundige zorg in Nederland. In: Tijdschrift voor Verloskundigen, 2008, 33(juli/augustus), p.42-43. 17 Bonsei GJ, Birnie E, Denktas S. Lijnen in de perinatale sterfte. Signalementstudie Zwangerschap en Geboorte 2010. Rotterdam: Erasmus MC, 2010. 18 De Graaf JP, Ravelli AC. Increased adverse perinale outcome of hospital delivery at night. BJOG 2010;117:1098-107. 19 www.zichtbarezorg.nl 11/13

Moment waarop een verloskundige bij een poliklinische bevalling of een bevalling in een geboortecentrum besluit dat de acute verloskundige zorg moet worden overgenomen door de 2 e lijn. Op dit moment geldt de aanrijdtijd van 45 minuten voor een ambulance 20. In de Zorgbalans 2010 21 wordt een normtijd gehanteerd van 30 minuten voor het bereiken van spoedeisende hulpdiensten met de auto. In meer dan 95% van de ritten naar een ziekenhuis wordt gebruikt gemaakt van eigen vervoer (schatting op basis van gegevens van het RIVM. 22 ) Met betrekking tot de 45 minuten norm is er recentelijk nog een uitspraak gedaan door de minister van VWS. Hierin geeft de minister aan dat de bereikbaarheidsnorm van 45 minuten niet mag worden overschreden.. Reistijd tot dichtstbijzijnde ziekenhuis (exclusief buitenpoliklinieken) 2011 (bron: RIVM, 2011c, AND, 2011) 20 Analyse van het effect van mogelijke sluiting van de spoedeisende hulpen in Oost-Groningen op de bereikbaarheid; RIVM; 2010 21 Zorgbalans 2010; de prestaties van de Nederlandse zorg: RIVM; 2010 22 Tijdsduren in de ambulancezorg; analyse van spoedinzetten in 2009; RIVM; 2010 12/13

4. Kalender De toekomstvisie op het zorglandschap zal niet van vandaag op morgen gerealiseerd worden. Het is een proces dat stap voor stap wordt ingevuld. In samenspraak met zorgverleners en klanten en op basis van voortschrijdend inzicht zal de visie ook gaandeweg worden aangescherpt. Hieronder volgt de jaarkalender bij de inkoop van de geboortezorg in de komende drie jaren. De activiteiten in de jaarkalender worden hoofdzakelijk ingezet vanuit Menzis. Opstellen visie geboortezorg Inkoopstrategie Inkoop/outputcriteria/ KPI s vaststellen Klantstrategie Substitutie 2 e naar 1 e lijn Regiobeleid Communicatieplan Pilots Integrale Bekostiging Mei 2013 2014 2015 Inkoopstrategie 2014/2015 is in september 2013 bekend KPI s op/bijstellen en evalueren; Overleg met het veld Overleg inzet Zorgbelang Afspraken maken pilot Integrale bekostiging Analyse lopende projecten. Inspelen op inkoopstrategie Juni 2013 afgerond 1 e helft van het jaar per regio afspraken met mogelijke deelnemers. Mogelijk start met pilots begin 2014. Beleidsregel innovatie; overleg NZa KPI s op/bijstellen en evalueren Geïntegreerde praktijkvoering/ exploitatie Evalueren Starten pilots. Evalueren; samenstelling; verloop pilot. Financiële afspraken. 1 rechtspersoon KPI s op/bijstellen en evalueren Geïntegreerde praktijkvoering/ exploitatie Evalueren Invoering Integrale bekostiging. Contractpartij: Contacteren Multidisciplinair praktijk Onderzoek Kto klanten; tevredenheid Financiering; inventariseren dubbele bekostiging Presentatie veld Mei Afhankelijk van Regionale analyse 1 e helft van 2013 afgerond Kalender inkoop geboortezorg ontwikkelingen Analyse evalueren en aanpassen Kto klanten; tevredenheid tov 2013. Onderzoek uitkomsten kosten tov 2013. Afhankelijk van ontwikkelingen Analyse evalueren en aanpassen 13/13