Je kan niet kiezen waar en in welk gezin je geboren wordt Anne Dedry Directeur Zorg-Saam en Ons Zorgnetwerk - 11 maart 2014 -
Daarom 6 goede praktijkvoorbeelden rond kinderarmoede waar geboren aan de goede kant van de wereldbol in welk gezin kansarm of niet kan beter
Enkele cijfers (kinderen < 12 jaar) 1. 10 % van de kinderen leeft in een gezin dat max. 11.306 per jaar per persoon heeft 10 % rijkste kinderen : minstens 33.080 per jaar per persoon 2. 11,30 % kinderen leeft in gezin met verhoogd armoederisico Extra : éénoudergezinnen, grote gezinnen, geen werk Bron : Kinderen in Vlaanderen, 2012
Enkele cijfers (kinderen < 12 jaar) 3. 16,70 % van de gezinnen met jonge kinderen hebben het moeilijk om eindjes aan mekaar te knopen 4. 22,20 % kan zich niet veroorloven jaarlijks een week op vakantie te gaan Bron : Kinderen in Vlaanderen, 2012
Enkele cijfers (kinderen < 12 jaar) 3. Kansarmoede neemt toe bij jonge kinderen kansarmoede-index Kind 1 Gezin (inkomen, opleiding, huisvesting, arbeidssituatie, gezondheid, ontwikkeling kind) Bron : Kinderen in Vlaanderen, 2012
Enkele cijfers 6. Vergelijking Europa : België in de middenmoot. Vlaams-Brabant scoort ogenschijnlijk goed - van geboorte in kansarme gezinnen is in Vlaams- Brabant groter dan in Vlaanderen - negatieve inhaalbeweging - Tienen triest record : 14,50 % Bron : Kinderen in Vlaanderen, 2012
Good Practice NR. 1 Kraamzorg Landelijke Thuiszorg Kempen Geïnspireerd op PAREL-project Leuven (onder impuls van De Bakermat en Gasthuisberg) Vaststelling : gehechtheidsrelatie tussen kind en ouders is voorwaarde voor optimale ontwikkeling kinderen
Good Practice NR. 1 Doelstelling : Gezinnen in armoede reeds vroeg in de zwangerschap de laten vinden naar ondersteuning op maat 2 acties
Actie 1 Regionaal netwerk : perinataal aanbod Herentals en Turnhout Ondersteunende partners : - OCMW - Vereniging waar armen het woord nemen (De Fakkel en t Antwoord) - Expertisecentrum De Kraamvogel komen op regelmatige basis samen bespreken de zorg op maat zijn, - laagdrempelig, - met respect eigenheid gezin
Actie 2 Organiseren van pre- en postnatale workshops Concreet ondersteuningsaanbod aan maatschappelijk kwetsbare ouders Doel : gehechtheidsrelatie tussen ouders en kind optimale kansen bieden Drie prenatale en drie postnatale workshops
Thema s : prenatale workshops Workshop 1 : gezonde voeding en leefwijze tijdens de zwangerschap Workshop 2 : luisteren naar je ongeboren kind (haptonomie) Workshop 3 : voeding van de baby
Thema s : postnatale workshops Workshop 4 : gezonde voeding en leefwijze van de ouders Workshop 5 : als baby s konden praten Workshop 6 : voeding van de baby
Bevindingen (1) Informatie bieden is nuttig (babymassage, borstvoeding, ) leidt tot bewustwording van hele gezin (bijv. gezonde levenswijze of hygiëne) Via interactie tijdens workshops worden ook andere onderwerpen besproken (bijv. gedrag van baby tijdens de nacht, roken van de moeder, ) Moeders wisselen onderling informatie uit en zorgen voor elkaar (bijv. de tienermoeder kreeg materiaal voor de baby van een andere mama)
Bevindingen (2) Via interactie tijdens workshops wordt verdere zorg geregeld : * GVO door vroedvrouw aan huis * kraamzorg thuis * medische nazorg thuis * financiële situatie en huisvesting OCMW
Tips voor de toekomst De drempel moet laag zijn (gebouw toegankelijk voor koetsen en buggy s, parkeerplaatsen, gratis toegang) Deelnemers nog eens opbellen de dag ervoor Bij regenweer de mama s gaan ophalen Samenwerking met ziekenhuizen verder uitbouwen, samenwerking met vereniging waar armen het woord nemen uitdiepen
Good Practice NR. 2 Perinti : Perinataal netwerk Tienen Analoog aan PAREL en Kraamzorg Kempen 0 3 jaar 01/04/2013 30/03/2014 Provincie Vlaams-Brabant
Partners WGC Kind & Gezin CKg CAW OCMW Diensten kraamzorg / gezinszorg Expertisecentrum De Bakermat Vroedvoruwen Materniteit
Extra accent Bij begeleidende gezinnen gaat de coördinator mee naar de diensten - om de drempel te verlagen - om de link te faciliteren - om de opvolging te verzekeren
Cijfers TO DO
Good Practice NR. 3
Onki Kinderdagverblijf met 10 kindplaatsen (0 3 jaar) 16 verschillende kindjes per week Lokale Dienst Buurtgerichte Kinderopvang 4 kinderverzorgsters (2 VT, 2 DT) In Heusden-Zolder, Berkenbos scoort hoog in % kansarme geboortes Nog 4 gelijkaardige projecten in Antwerpen
Onki
Buurtgerichte kinderopvang Buurtgerichte kinderopvang, d.w.z. : Richt zich tot kinderen in de buurt Werkt met mensen uit de buurt - vorm van sociale tewerkstelling
Buurtgerichte kinderopvang Opvang : elke dag van 7.30 uur tot 17.00 uur Opvang voor kinderen die niet binnen de reguliere opvang terecht kunnen (urgente, occasionele opvang), bijv. sollicitatie / opleiding / seizoensarbeid Voorrang voor mensen behorende tot kansengroepen (kindjes vluchtelingen, mensen in kansarmoede, ), mobiliteitsproblemen
Buurtgerichte kinderopvang Ouders die hun kindjes nog Nederlands willen bijleren (voor schoolstart) Ouders die plots werk vinden en botsen op wachtlijsten in reguliere opvang
Wie zijn onze ouders? 75 % Turkse origine 20 % diverse origine vluchtelingen 5 % Belgische origine 95 % is de thuistaal niet-nederlands
Accenten binnen de werking Ouderenparticipatie op verschillende niveaus Taalstimulering samenwerking
Ouderenparticipatie Uitgebreid intakegesprek en wenmomenten - kinderopvang is niet hun vrije keuze Overnemen van slaap- en eetgewoonten - respect voor culturele verschillen Belang breng- en haalmomenten Laagdrempelige activiteiten (zoo, receptie) Organiseren van verjaardagsfeestjes Oudergesprekken rond opvoeding Kleine dagdagelijkse ondersteuning - helpen met inschrijving op school Wederzijds : Turkse mama die dansles of Turks komt aanleren
Superzetel
Taal Uitgangspunt : respect met handen en voeten Samen van mekaar leren Dagdagelijkse warme contacten Samenwerking met tal van andere diensten - globale aanpak (niet enkel kinderopvang)
352 kleuters waarvan 72 = 20 % voldoen aan kansarme indicatoren Actie : spel-o-theek voor ouders Spelmateriaal en boekjes om te ontlenen en thuis te gebruiken Op ontmoetingsmomenten in school en IBO SAMEN leren spelen Tevens ook opvoedingsthema s
Stekelbees houdt plaatsen vrij in vakantieopvang voor kansarme kinderen Ook in Stekelbees ontleenpunt spel-o-theek Voor alle kleuters met speciale aandacht voor de kansarme doelgroep 90 % van de 72 kleuters hebben al gebruik gemaakt van de spel-o-theek Gerealiseerd met 1 000
Superzetel
Kritische kanttekening Kwetsbare gezinnen vinden moeilijker de weg naar de kinderopvang Nieuw decreet maakt het NOG moeilijker Kinderopvang zoeken - digitale opvangplaats zoeken! Online registreren om dagtarief te berekenen - IKG Geen persoonlijk contact en digitale systemen verhogen de drempel
Kritische kanttekening Sociaal tarief enkel nog mogelijk via OCMW - nu verantwoordelijke - stigmatiserend Opvang reserveren = opvang betalen - wisselende werksituaties - moeite om zich te organiseren
Kritische kanttekening Bezettingsgraad moet stijgen - werkdruk stijgt Kwetsbare gezinnen vragen mee begeleiding - kinderopvang-aanbieders zullen deze gezinnen liever niet meer aannemen
BESLUIT Vermaatschappelijking van de zorg - kinderopvang leidt tot participatie aan de samenleving Ook hier door nieuwe regels een valkuil voor kwetsbare gezinnen