Het Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf



Vergelijkbare documenten
Energietransitie. 13 april 2018

Bio energiecentrales Eindhoven

Bouwen is Vooruitzien

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Duurzame ontwikkeling:

Bio-energiecentrales Eindhoven

Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2

: Mitigatie en Adaptatie

Onderzoek naar de haalbaarheid, vorm en toegevoegde waarde van een Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf (LEDB). Vs 2 November 2010

Helmonds Energieconvenant

ARN, uw duurzame innovatieve partner!

dorpsinformatie avond Haarle Energieneutraal

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Nieuwveense Landen Meppel Diep onder Drenthe Door Wouter Deddens

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Beersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040?

C. Monitoring en backcasting

Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

VAN GAS LOS. Werkconferentie Warmtetransitie. 1 juni 2017, De Nieuwe stad, Zandfoort aan de Eem te Amersfoort

Belangrijk voor uw business case: stimuleringsregelingen. Bertus Postma

Houtige biomassaketen

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens

Projectgroep Biomassa & WKK

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014

Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk

De Energietransitie van de Elektriciteitsproductie

Bossche energieconvenant

Dynamische Energie Atlas Limburg (DEA)

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2

All-electric, al achterhaald voordat we begonnen zijn?

Duurzame warmtenetten

Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018

Grootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies

Duorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

ROUTEKAART DUURZAAM OSS

Programma Kas als Energiebron

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus

Verduurzaming bestaande gebouwde omgeving

Rabin Baldewsingh. 27 juni SBR congres

DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR DE WARMTEVRAAG

Duurzame Ruimtelijke Ordening in Nederland: De regio is slagvaardiger in klimaatbeleid De tussenstand van onze verkenning: West en Noord Nederland

Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL Klimaatplan Doetinchem

Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Waarom geothermie en waarom het NOPG?

Nieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016

Aan de gemeenteraad Gemeente Steenwijkerland Vendelweg XE Steenwijk Steenwijk, Nummer voorstel: 2013/18

Wat kunnen we nog meer met onze restwarmte? 15 november 2007 Tom den Hartog Consultant Energy Systems Cumae BV

De ka(n)s voor energie: The Big Picture

Onderverdeeld naar sector bedraagt het energieverbruik procentueel: 32% 18%

Masterclass IV. Energie op bedrijventerreinen

Landgoederen en Energie. Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011

Raadsvoorsteltot het vaststellen van de kaders Duurzame-energiebedrijf

Energie in de provincie Utrecht. Een inventarisatie van het energiegebruik en het duurzaam energie potentieel

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Inzichten uit een regio:

Energietransitie biedt kansen in de gebouwde omgeving

Champignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie

Introductie HoSt B.V.

Raadsnotitie. Bijlagen

Regie op energie. Investeren in de productie van duurzame energie in de regio Arnhem-Nijmegen

Raadsvoorstel. categorie/agendanr. stuknr. B. en W RA B 3 12/167. jaar stuknr. Raad. Onderwerp: Energienota gemeente Emmen

Opschalen en Opschieten Marjan Minnesma 19 oktober 2018

Wat doet Cogen Projects?

Griffier van de Staten. - Geleidebrief Kaderstellend Provincie Zeeland

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland

s-gravenland van het gas af? Wat, waar, wanneer en hoe?

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet

Illustratie VESTA. energiemodel gebouwde omgeving. Ruud van den Wijngaart Rob Folkert. Workshop energiebesparing gebouwde omgeving 26 mei 2011

Samen maken we Nederland aardgasvrij

Info avond buren

Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!?

De rol van biomassa in de energietransitie.

Realisatie energieambitie Wageningen

Zaal STUDIO Circulaire bedrijventerreinen: een verhaal van mogelijkheden

Programma: uur: aftrap door Martin de Wolf (raadscommissielid GL) uur: Tony Schoen, energie-adviseur Ovalen Tafel, spreekt over de

Notitie energiebesparing en duurzame energie

Local Energy Solutions

SAMEN OP WEG NAAR EEN DUURZAME SAMENLEVING. Wat kunnen wij voor u betekenen?

BUIKSLOTERHAM INTEGRATED ENERGY SYSTEM

De Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?

Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft

Strategische visie Biomassa drs. Marten Hamelink Directie Topsectoren & Industriebeleid

Symposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014

Wilma Paalman / Gemeente HvT 16 juni 2016 / Werksessie bij NBNL. Modulair bouwen van routekaarten voor de energietransitie

Wat is het Agroconvenant?

Concept Raadsvoorstel

Meer grip op klimaatbeleid

Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie

Overijssel maakt werk van nieuwe energie!

Technieken en financiering van de aardgasvrijoplossingen

Statenwarmte/BES. Presentatie resultaten actieonderzoek. Deze versie is voor internet enigszins aangepast. Tom Egyedi. Stat4nWarmt4.

Beleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties

Energietransitie Glastuinbouw en warmte

Transcriptie:

Het Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf

Waarom? Duurzaam omgaan met Energie: Security of Supply, Leveringszekerheid voor de toekomst Economie, Klimaat en Milieu, Sociaal, Betaalbaarheid in de toekomst Leefbaarheid nu en in de toekomst Menselijkheid Dit is dus geen geitenwollensokkenideologie! Duurzaamheid = volhoudbaarheid!

Wat wil de Gemeente op het gebied van Klimaatbeleid? Per Raadsvergadering van 4 februari 2010 heeft de Raad het klimaatbeleid vastgesteld, waarbij de volgende ambities zijn vastgelegd: Eigen organisatie klimaatneutraal in 2020 Gemeente totaal klimaatneutraal in 2040 Onderzoek naar de haalbaarheid en wenselijkheid van een Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf Stevige ambities dus, maar het kan!

Onderzoeksvraag: Wat is de haalbaarheid van een eigen energiediensten bedrijf? Voordelen en nadelen. Randvoorwaarden. Partijen, wie hebben wij hier voor nodig? Kosten en opbrengsten. LDEB

Overwegingen/ Randvoorwaarden Uitvoering Lokaal klimaatbeleid; Investeringen moeten renderen; Lange termijn instrument; Bundeling van benodigde kennis en kapitaal; Wat zijn de ervaringen elders? LDEB

Wensen/Vragen van de Gemeenteraad: - De gemeente wil een regie functie vervullen. - Moet er risicovol geïnvesteerd worden en willen we dat? - De gemeente heeft belang bij een faciliterende rol. LDEB

Aanpak onderzoek Desk- en internet research Gesprekken met diverse instanties en bureau s: AgentschapNL (vh SenterNovem), BuildDesk, MCM (directie DD Woerden), Provincie Drenthe, Gesprekken met diverse collegagemeentes, 22 andere initiatieven! Gesprekken met Marktpartijen Projectontwikkeling: zonder activiteiten geen bedrijf! LDEB

Eerste voorlopige resultaten: Al behoorlijk veel informatie en kennis is voorhanden. Toonaangevende partijen zijn er al intensief mee bezig. Er is al veel gedaan! Ondanks de 22 andere initiatieven kan Hoogeveen hier een voorloper in zijn! Geschikte partners voorhanden. Een veelvoud aan potentiële activiteiten en projecten mogelijk!

Biomassa 1 Mogelijke Duurzaamheidskaart Hoogeveen; diverse projectmogelijkheden! wind Biomassa 2 zon Biomassa 3 wko water Geothermie warmtenetten Restwarmte/ORC

Centrale op knip- en snoeihout Schone eigen brandstof Besparing in de afzet hiervan Aanzienlijke besparing in transport Schoon, bewezen en hinderarm project Warmte, koelte en elektriciteitsproductie

Geothermie Lokale expertise (RUMA, WEP) Lokaal goede omstandigheden Provinciaal speerpunt! Energie kan zorgen voor een beter vestigingsklimaat en een verbeterde concurrentiepositie!

O.R.C. Organic Rankine Circle: een gesloten systeem op basis van een thermische stof* die restwarmte benut en daarmee elektriciteit opwekt. Bijvoorbeeld: Restwarmte gas-cv Fokker * Bijv: Isopentaan, butaan, ammoniak of tolueen.

WKO Warmte Koude Opslag: gebruik van de waterdragende onderlagen om daar warmte in op te slaan en te benutten middels een warmtepomp. Kan bij diverse gebouwen. Gemiddelde terugverdientijd: 4 tot 9 jaar Levert een energiebesparing op tot 80%

Mogelijke reststroom benutting: Eigen reststromen inventariseren Biologische fracties bij elkaar brengen (voorbeeld B Hout) Logistiek en voorbewerken lokaal Conversie naar energie lokaal. Hout voor de Wieken, wordt energie voor de Wieken!

Waterkracht Ombouw pompen in de Nieuwebrugsesluis. Levert ongeveer 200.000 kwh/jr op. Gebruik van bestaande inrichting. Relatief beperkte investering, met een goed rendement. Redelijk uniek in Nederland!

Wind: Grootschalige opwekking van duurzame energie tegen de laagste kosten; Gemakkelijkste manier om klimaatneutraal te worden! Nadelen van onbalans op het e-net en programmaverantwoordelijkheid zijn oplosbaar in de portfolio.

Wat kan duurzame energie opleveren? - Houtcentrale 1: - Gasbesparing: ong 1.3 milj. m3 - electra: 3.200 MWh - Houtcentrale 2: - Gasbesparing: ong 1.3 milj. m3 - electra: 3.200 MWh - WKO s: - Gasbesparing van 600.000 m3 - Vergisting - Gasproductie van 10.000.000 m3 - Geothermie: - electra: 80.000 MWh - Gasbesparing: ong 2.3 milj. m3 - ORC Fokker: - electra: 540 MWh - Waterkracht: - electra: 200 MWh - Wind: - electra 60.000 MWh

Conclusie: Projecten genoeg: In het kader van SLOK, Klimaatcontract en de revitalisering van De Wieken zijn diverse projecten geïnitieerd, die een aansturingstructuur behoeven en die het LDEB inhoud en substantie geven; De eerste projecten scheppen de revenuen voor de volgende, sneeuwbaleffect;

Voorstel: Gem. Hoogeveen Rendo LDEB Provincie Drente/DEO Eventueel andere partijen zoals NOM, Energy Valley, Woningbouwcorporaties e.d. diensten Innovatiecentrum IBKN, Van Venrooij etc. -Besparing -Bouw(advies, voorschriften) -Inkoop -Balie/advies/kantoorfaciliteit (LDEB) -parkmanagement Schoolfuncties -Leer/werkplaats, stages -Promotieplatform -Etc. projecten Biomassa, div. Bodem/wko zon wind Water Geothermie Externe stakeholders zoals: Zuidema Scholen/be drijven.. Utiliteiten/ Bedrijven Externe project ontw./bedr.

Met wie uitvoeren? Samenwerking Gemeente Rendo Duurzaam Meest voor de hand liggende organisatiestructuur (economisch, kennis, betrokken, aandeelhouder); Meest voor de hand liggende partner (lokaal, kennis, geen groot log bedrijf, korte communicatielijnen, zeggenschap).

Kennis en ervaring: Kennis en ervaring over energie en duurzaamheid wordt behouden en blijft toegankelijk voor het energie- en klimaatbeleid van de toekomst; Daarmee kun je ook beter omgaan met de eigen Gemeentelijke gebouwen;

Ambities: Wat we willen, gaat ook lukken. LDEB t.b.v optimaal energiekosten beheersen; EN woon-, leef- en werkcomfort zo hoog mogelijk te maken; Met voorlichting en subsidie zullen de gestelde doelstellingen en ambities niet gehaald worden; Maximale sturing; Bedrijfsleven realiseert hoogstens de krenten uit de pap ;

Investeringen: Het kost niet meer dan nu Werken middels een LDEB hoeft geen meerkosten op te leveren; Mate en vorm waarin risico s genomen worden kunnen per project bepaald en begrensd worden. Investeren kan, maar moet niet.

Financiën en aansturing: Middels een LDEB kan het klimaatbeleid geld opbrengen: Projecten zijn allemaal in principe winstgevend; En je houdt de touwtjes zelf in handen: Het geeft vorm en inhoud aan de wens van de raad om regie te kunnen voeren, als je niet meedoet, kun je ook niet meebepalen

Tegenargumenten: We hebben Rendo leveringsbedrijf toch verkocht? - Geen levering van elektriciteit maar alleen duurzame energie productie en warmte en koelte afzet; Bezuinigingen: - Hoeft niet meer budget te kosten en kan zelfs geld opleveren; Marktwerking: - Biedt geen mogelijkheid tot regievoering en niet alle gewenste projecten zullen er komen.

Conclusie: Past in de ambities en wensen van Hoogeveen; Past in Provinciaal beleid (DEO); Geen nadelen, alleen voordelen; Lokale omstandigheden bieden een veelheid van kansen! Dient een veelheid van belangen: werkgelegenheid, kennis-borging, economie bevorderend, toekomstige inkomstenbron gemeente, klimaatbeleid, leveringszekerheid, betaalbaarheid etc. Nu nog een goede naam!