Aan de raad AGENDAPUNT 3. Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL Klimaatplan Doetinchem

Transcriptie

1 Aan de raad AGENDAPUNT 3 Doetinchem, 15 april 2009 ALDUS BESLOTEN 23 APRIL 2009 Klimaatplan Doetinchem Voorstel: 1. het beleidskader klimaat vaststellen, wat inhoudt dat de gemeente inzet op duurzaamheid bij de volgende thema's: - overheid: huisvesting en organisatie, inkoop en gemeentelijk wagenpark; - energieproductie: stimuleren van andere vormen van duurzame energie, zoals biomassa; - energiezuinige gebouwde omgeving: energiebesparing door maatregelen bij bestaande woningen en gebouwen; - bedrijven en scholen: vergunningverlening, bouw van een energiezuinige en duurzame school; - klimaatbestendige leefomgeving: bewust inspelen op klimaatverandering; - economie: een duurzame economie, waarbij wij duurzame maatregelen nemen én de kredietcrisis te lijf gaan; 2. kennisnemen van de uitvoeringsprojecten in het Klimaatplan Doetinchem De gemeente Doetinchem neemt klimaatverandering serieus. Al in 2004 heeft zij een eerste klimaatuitvoeringsplan vastgesteld, waarin een groot aantal maatregelen op het gebied van klimaat en energiebesparing zijn aangekondigd. Verschillende successen zijn daarbij behaald. De commissie maatschappelijke zaken heeft in januari 2008 de doelen onderschreven van het klimaatakkoord tussen de minister van VROM en de VNG voor een nóg schoner en duurzamer Nederland. De commissie heeft uitgesproken te willen onderzoeken op welke onderdelen uit het akkoord de gemeente de komende jaren wil inzetten. Tegelijkertijd heeft de raad de ambitie uitgesproken om een millenniumgemeente te willen worden. Dit houdt in dat de gemeente wil vechten tegen armoede en honger, tegen ongelijkheid tussen man en vrouw, tegen milieuverontreiniging, hiv/aids en zich wil inzetten op de verbetering van de toegang tot onderwijs, gezondheidszorg en schoon water. Een millenniumgemeente draagt actief bij aan een of meer van deze doelen. Thema 7 behelst het millenniumdoel 'er leven meer mensen in een duurzaam leefmilieu'. Dit klimaatplan geeft de gemeentelijke ambities weer op het gebied van klimaat en de projecten die de gemeente in de periode wenst uit te voeren om deze ambities te realiseren. Beleidskader Klimaatverandering moet zoveel mogelijk worden tegengegaan. De Doetinchemse ambitie is om zelf het goede voorbeeld te geven door processen en producten zo duurzaam mogelijk in te richten. Daarnaast willen wij een inspiratiebron en stimulans zijn voor burgers en bedrijven. Wij ondersteunen en faciliteren duurzame initiatieven en wij nemen, waar mogelijk,

2 zelf het initiatief. Wij leggen geen bovenwettelijke verplichtingen op aan burgers, bedrijven en instellingen. Wij willen hen met een positieve stimulans benaderen om mee te doen. Wij streven naar duurzaamheid bij gebouwen, in het bijzonder in de bestaande woning-voorraad. Wij streven naar een duurzame, groene economie in de Achterhoek waarbij wij duurzame maatregelen realiseren én de kredietcrisis te lijf gaan. Bij alle projecten streven wij naar zoveel mogelijk concreet rendement.

3 2 Doetinchem, 15 april 2009 In het Doetinchems klimaatplan zijn deze ambities voor de volgende thema's uitgewerkt: - Duurzame overheid De gemeente Doetinchem geeft zelf het goede voorbeeld aan burgers en bedrijven door te werken aan een klimaatneutrale huisvesting en organisatie, aan duurzaam inkopen en een duurzaam wagenpark. Doetinchem streeft naar 75% duurzaam inkopen in 2010 en 100% in Door eisen te stellen aan de duurzaamheid van producten, stimuleren wij het bedrijfsleven tot het maken van duurzame producten. De gemeente investeert nu al door haar wagenpark op aardgas te laten rijden. Dit komt ook de luchtkwaliteit ten goede. - Duurzame energieproductie De gemeente streeft naar vergroting van het aandeel duurzame energieproductie naar 20% in Dit betekent bijvoorbeeld dat zij andere vormen van duurzame energie stimuleert, zoals energie uit biomassa. - Energiezuinige gebouwde omgeving Bij nieuwbouw en renovatie van woningen is een forse energiebesparing mogelijk. Doetinchem legt prioriteit bij de bestaande woningvoorraad, door burgers met een subsidieregeling te stimuleren duurzame maatregelen te nemen. De gemeente Doetinchem gaat verder innovatieve initiatieven in de gebouwde omgeving actief stimuleren. - Duurzame bedrijven & scholen De gemeente zorgt voor een voortvarende vergunningverlening voor duurzame en innovatieve energiesystemen. De gemeente gaat initiatiefnemers en projectontwikkelaars ertoe aanzetten met innovatieve samenwerkingsverbanden en concepten te werken. Ook zal de gemeente stimuleren dat er energiezuinige en duurzame scholen worden verbouwd, dan wel gebouwd. - Klimaatbestendige leefomgeving (adaptatie) Extreme weersomstandigheden (hitte, droogte, wateroverlast) zullen vaker voorkomen. Naast de adaptatiestrategie die vanuit het rijk en de VNG wordt opgesteld, wil de gemeente Doetinchem binnen haar grenzen nu al bewust inspelen op klimaatverandering. Dit wil zij doen door een koeltepark aan te leggen en door 3000 bomen aan te planten. - Duurzame economie Wij streven naar een duurzame, groene economie in de Achterhoek waarbij wij duurzame maatregelen realiseren én de kredietcrisis te lijf gaan. Omdat deze ontwikkelingen recent zijn, zijn zij nog niet in concrete acties en financiering omgezet. Zij zijn daarom nog niet in het uitvoeringsprogramma opgenomen. De klimaatambities worden zoveel mogelijk doorvertaald naar andere beleidsterreinen. Ook de (rijks)regelgeving en de financiële gevolgen worden erbij betrokken. Klimaatplan Doetinchem

4 In het klimaatplan Doetinchem zijn dertien projecten benoemd die de gemeente de komende jaren wil uitvoeren. Criteria voor deze projecten waren onder meer wettelijke noodzakelijkheid, onuitstelbaarheid, verwachte milieuwinst, innovatie, slagingspercentage en aansluiting op bestaande initiatieven. De prioriteit ligt bij de eigen gebouwen, installaties en voorzieningen, bij woningen, bij scholen en bij grootschalige duurzameenergieopties. Twaalf van de dertien projecten worden uitgevoerd samen met de andere Achterhoekse gemeenten.

5 3 Doetinchem, 15 april 2009 Voor de eigen gebouwen, voorzieningen en installaties willen wij werken aan: 1. een verdere verbetering van het energiemanagement van de eigen gebouwen; 2. een verdere verbetering van de energielabels van onze eigen gebouwen; 3. doorontwikkeling van criteria voor groene energie en de inkoop hierop afstemmen; 4. duurzame mobiliteitsmaatregelen (i.c. gemeentelijk wagenpark op aardgas), en 5. een duurzame openbare verlichting en overige installaties. Overigens heeft de gemeente Doetinchem in 2008 besloten haar wagenpark deels over te schakelen op aardgas; ook is een plan voor een duurzame openbare verlichting vastgesteld en is de energielabeling van gemeentelijke gebouwen opgestart. De Doetinchemse ervaringen zullen in de bovengenoemde projecten worden ingebracht. Voor woningen worden de volgende projecten voorzien: 6. duurzaamheid in de bestaande woningvoorraad: samen met de provincie een subsidie-regeling opzetten waardoor bewoners worden gestimuleerd energiebesparende maatregelen te nemen in hun (bestaande) woningen; 7. nul-energiewoningen: ontwikkelaars en bouwondernemingen stimuleren om zogenaamde nul-energiewoningen te bouwen; hierbij optrekken met het project Woonpark Gelderland van de provincie; 8. duurzame woningbouwprojecten: ontwikkelaars en bouwondernemingen stimuleren woningen te bouwen die verder gaan dan de huidige wettelijke eisen; 9. koelteparken: definitie, ruimtelijke verkenning en daadwerkelijke aanleg van een koeltepark in Doetinchem; 10. handhaving van de EPC (energieprestatiecoëfficiënt) voor woningen en utiliteitsgebouwen. Dit is overigens een wettelijke taak. Voor utiliteitsgebouwen willen wij focussen op schoolgebouwen. Wij streven naar duurzamer schoolgebouwen. 11. Daarbij kiezen wij uit alle plannen voor nieuwbouw of verbouw van schoolgebouwen in Doetinchem één project waarbij wij een forse energiebesparing en een gezonder binnen-milieu willen realiseren. De resultaten en ervaringen willen wij uitbreiden naar de andere plannen. Voor het onderwerp grootschalige duurzame-energieopties, dat geheel voortkomt uit het regio-contract met de provincie, ligt de nadruk op kansen voor biomassa. In dit project 12. gaan wij na of er beleidsregels nodig zijn voor de afweging van locaties voor kleinschalige covergisting. Verder wordt een haalbaarheidsstudie uitgevoerd naar het opzetten van een biowarmtekrachtkoppelingsinstallatie in de Achterhoek, wordt een regionale inzamel-structuur voor knip- en snoeihout opgezet en worden initiatieven voor stoken op streek-hout begeleid. Enkele andere Achterhoekse gemeenten verkennen daarnaast de mogelijkheden voor windenergie.

6 In het laatste project, organisatorische randvoorwaarden, zorgt de gemeente ervoor dat 13. het klimaatbeleid in diverse plannen wordt verankerd, dat de benodigde uren beschikbaar worden gesteld voor de uitvoering van de plannen en dat de aansturing en verantwoording gewaarborgd is.

7 4 Doetinchem, 15 april 2009 Uitvoering Veel afdelingen van de gemeente Doetinchem werken mee aan de uitvoering van dit klimaat-plan; zij zijn bij de totstandkoming van deze plannen betrokken en ondersteunen de plannen. Ze zullen de benodigde uren meenemen in de jaarplannen. Daarnaast werken wij in de uitvoering samen met de andere Achterhoekse gemeenten. De projecten worden grotendeels samen opgepakt. Door de krachten regionaal te bundelen, wordt efficiënter gewerkt en kan voordeliger (externe) deskundigheid worden ingeschakeld. Financiële kaders De financiële kaders zijn aangegeven in de volgende tabel. Financiële kaders klimaatplan Doetinchem externe kosten externe en interne regionaal kosten Doetinchem (voor alle acht gemeenten samen) KOSTEN externe kosten ( ) externe kosten ( ) interne kosten (uren) in Regionaal basisprogramma Lokaal project scholen TOTAAL ( ) DEKKING Besluit aanvraag nieuw beleid Subsidie Senter- Novem Reguliere budgetten en kredieten Provinciale subsidies, regiocontract dekking dekking in p.m. TOTAAL Wij begroten de totale kosten voor uitvoering van dit klimaatplan op Deze kosten zijn opgebouwd uit interne kosten (uren) en externe kosten (inhuur deskundigheid).

8 De interne kosten voor de uitvoering van dit klimaatplan worden geschat op voor de komende vier jaar. Deels zijn dit reguliere uren, deels specifieke uren voor de uitvoering van het klimaatbeleid. De externe kosten hebben voornamelijk betrekking op het regionale basisprogramma, het programma dat alle Achterhoekse gemeenten uitvoeren. In totaal worden de externe kosten voor de uitvoering van het regionale programma begroot op De insteek is dat de Achterhoekse gemeenten samen de externe kosten voor het regionale programma betalen. Daarvoor willen zij een deel van hun rijkssubsidie bundelen.

9 5 Doetinchem, 15 april 2009 De externe kosten voor Doetinchem worden daarbij begroot op De rest van de externe kosten voor Doetinchem wordt bepaald door het lokale project scholen; de externe kosten hiervoor worden begroot op Een deel van het benodigde budget voor de uitvoering van het klimaatplan wordt gedekt door de toekenning van in het kader van de programmabegroting 2009 voor nieuw beleid. Daarnaast ontvangt de gemeente Doetinchem op basis van dit plan subsidie van SenterNovem van Uitgangspunt is een cofinanciering van 50% door de gemeente. Het resterende benodigde bedrag voor uitvoering van het klimaatplan wordt gedekt uit de algemene middelen en betreft reguliere uren van diverse afdelingen. Daarnaast geeft de provincie voor enkele projecten subsidie in het kader van het regio-contract. Dit is nog niet opgenomen in het vorenstaande overzicht. Voor het project duurzaamheid in de bestaande woningvoorraad krijgen wij ook subsidie van de provincie. Omdat deze subsidie volledig zal worden omgezet in een subsidieregeling voor particulieren, is deze niet in het vorengenoemde overzicht opgenomen. Vanuit SenterNovem geldt voor de genoemde projecten en activiteiten een inspanningsverplichting. Verantwoordelijkheden en risico's Op dit moment is er in de gemeente Doetinchem voldoende draagvlak en ruimte om de uitvoering te laten slagen. Gelet op de duur van het klimaatplan is het van belang dit draagvlak te behouden, zowel in Doetinchem als bij de andere Achterhoekse gemeenten. De klimaat-coördinator zal op een proactieve wijze de collega's betrekken en afspraken vastleggen. Daarnaast vindt regelmatige afstemming met bestuur en management plaats over de voortgang van de uitvoering. Positieve resultaten zullen zoveel mogelijk naar buiten worden gebracht. Deze vormen weer een nieuwe stimulans voor de uitvoering! Burgemeester en wethouders van Doetinchem, De secretaris, De burgemeester, ING. N. VAN WAART DRS. H.J. KAISER

10

11 De raad van de gemeente Doetinchem; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders over Klimaatplan Doetinchem en met overname van de in dat voorstel vermelde overwegingen; gelet op artikel 108, lid 1, juncto artikel 147, lid 2 van de Gemeentewet; b e s l u i t : 1. het beleidskader klimaat vast te stellen, wat inhoudt dat de gemeente inzet op duurzaamheid bij de volgende thema s: - overheid: huisvesting en organisatie, inkoop en gemeentelijk wagenpark; - energieproductie: stimuleren van andere vormen van duurzame energie, zoals biomassa; - energiezuinige gebouwde omgeving: energiebesparing door maatregelen bij bestaande woningen en gebouwen; - bedrijven en scholen: vergunningverlening, bouw van een energiezuinige en duurzame school; - klimaatbestendige leefomgeving: bewust inspelen op klimaatverandering; - economie: een duurzame economie, waarbij wij duurzame maatregelen nemen én de kredietcrisis te lijf gaan; 2. kennis te nemen van de uitvoeringsprojecten in het Klimaatplan Doetinchem Aldus besloten in zijn vergadering van 23 april 2009,, griffier, voorzitter