Verslag Raadsconferentie Geulpoort en Grendelpoort, Raadzaal, Valkenburg, 24 januari 2013. Aanwezig: Raad: College van B&W: Griffie: Adviescommissie: Poortcommissie: Overige: Leden Aussems, Bemelmans, Blom, Cobben, Fulmer, Knubben, Römling, Schurgers, Silverentand, Vermeer, Visser, Wagemans. burgemeester Eurlings, wethouder Dauven, wethouder Meijers, wethouder van Melsen, wethouder Thijssen. De heer Hoeberigs. Mevrouw Eussen, mevrouw Leenders-Stassen, de heer Otten, de heer Steynebrugh, de heer Vandeweijer. De heer Asselbergs, de heer Bauer, de heer Cuijpers, de heer Kwakkernaat. De heer Bauer, de heer van Eijsden, de heer Felder, de heer de Groot, de heer Mennens, de heer Verduijn, de heer Geurten (notulist). Afwezig (met kennisgeving): Raad: College van B&W: Poortcommissie: Leden Duijzings, Kleijnen, Rouwette, Verheggen, Weerts. De heer Bongarts. De heer Oostwegel. 01. Kort welkomstwoord burgemeester Eurlings. Burgemeester Eurlings opent de raadsconferentie om 20.00 uur en deelt mee dat dit een belangrijke bijeenkomst is. Op de agenda staat de Vestingstad Valkenburg om de kracht van Valkenburg nog beter in de etalage te zetten. De vraag is: wil de Raad de Geulpoort in haar blikveld? De Raad hoeft zich geen zorgen te maken over de financiën. Het College van B&W blijft binnen de door de Raad gestelde kaders en is naarstig op zoek naar additionele financiële middelen. Een speciaal woord van welkom aan de Poortcommissie, de Adviescommissie Centrumplan Hart voor Valkenburg en de architect van Van Hoogevest Architecten uit Amersfoort. De hoofdmoot van de raadsconferentie is de presentatie van de Geulpoort en de allure van de Grendelpoort. De eerste schets van de Geulpoort heeft een half jaar geleden plaatsgevonden en nu is de schets meer gedetailleerd richting een eindversie. Burgemeester Eurlings geeft het woord aan Jos Cuijpers. 02. Presentatie Jos Cuijpers namens de Poortcommissie over de Vestingstad Valkenburg. Valkenburg is een vestingstad. Hiervan zijn de inwoners en de bewoners zich niet altijd bewust. Er zijn oude afbeeldingen en kaarten van de vestingstad Valkenburg. De vestingstad Valkenburg is in de veertiende eeuw (waarschijnlijk rond 1335) in één keer gebouwd rondom een kasteel op een heuvel. Valkenburg ligt in een beekdal. De vestingstad is een wapenschildvormig geheel: drie stadspoorten en een aantal sterke muurtorens. Valkenburg was een sterke vestingstad en van politieke betekenis in de regio.
In het huidige stadsbeeld zijn nog veel restanten aanwezig (in alfabetische volgorde): - Berkelpoort - Geulkade - Grendelpoort - Halderpark: laatste restanten van de stadsmuur - Hotel Palanka: is rond de historische kern gebouwd - Hotel Walram: is rondom een oude muurtoren gebouwd - Kademuur met rondelen. - Kasteel den Halder: muurtoren/hoektoren van de vesting - Kasteelruïne - Kerkstraat: de huizen staan op de fundamenten van de stadsmuur - Langs Walramplein: de huizen staan op de fundamenten van de stadsmuur - Muur vanaf de Haselderhof naar de Grendelpoort De vestingstad is moeilijk zichtbaar, maar de restanten zijn wel zichtbaar. De hoogteburcht (de enige in Nederland) maakt een onderdeel uit van de vestingstad. De vestingstad is in mergel gebouwd en heeft nog steeds zijn middeleeuwse vorm. Het doel is om de vestingstad weer zichtbaar en herkenbaar te maken. De vestingstad is belangrijk voor de identiteit en het zich onderscheiden van de middelmaat. Ook voor de cultuurhistorie, de kwaliteitsverbetering ten opzichte van de middelmaat, de ruimtelijke betekenis en het toerisme. Vooral het erfgoedtoerisme is een groeiend onderdeel van het toerisme. De piramide van toerisme bestaat uit een smalle top. Dit is een kleine groep hooggeschoolde toeristen. De tweede laag daaronder bestaat uit toeristen met belangstelling voor een historische vestiging. Zij bezoeken Valkenburg vanwege educatieve redenen. De derde brede laag daaronder bestaat uit toeristen die op zoek zijn naar decor, recreatie en graag willen winkelen. De vierde laag aan de basis heeft geen interesse in de historie. De eerste en de tweede laag zorgen samen voor dezelfde en meer omzet dan de derde en de vierde laag. De derde en de vierde laag is een doodlopende weg: de omzet wordt minder. Het is zaak om zich bij erfgoedtoerisme te richten op de eerste en de tweede laag. Vestingstad Valkenburg wil het cultuurhistorisch eigene terugbrengen. De start is er al geweest. Door te beginnen met de restauratie van de Geulkade: de historische lijnen markeren met balkons om zo rondelen en muurtorens uit te beelden. De Berkelpoort is hersteld. In de planning: herstel van de oude stadsgracht in het Halderpark als waterretentievoorziening. De openbare ruimte is in het kader van het Centrumplan Hart voor Valkenburg opgeschoond en sluit beter aan bij de vestingstad Valkenburg. De vestingstad hoeft niet in één keer te worden ontwikkeld, maar stap voor stap. Er staan twee belangrijke ontwikkelingen op de rol: 1. De Geulpoort. Wetenschappelijke deskundigen hebben een onderzoek verricht. Er zijn onderzoeken geweest. De fundamenten zijn in 2011 blootgelegd. 2. De Grendelpoort. De geplande bouw is volgens onderzoek technisch verantwoord. De Grendelpoort is ondiep gefundeerd op een mergelrots. De Grendelpoort is ooit afgebrand geweest (oranje verkleuring van de mergel), Er is verder een geheimzinnige put in de noordelijke toren (kan een waterput zijn) en er is een stukje van een spiltrap en wenteltrap teruggevonden. Burgemeester Eurlings dankt Jos Cuijpers voor zijn gedreven historische uiteenzetting.
03. Presentatie Evert Steynebrugh namens de Adviescommissie Centrumplan Hart voor Valkenburg. Voorzitter Evert Steynebrugh verzorgt een presentatie. De Adviescommissie Centrumplan Hart voor Valkenburg (voortaan adviescommissie) heeft de Geulpoort vier keer op de agenda gehad. De eerste keer is in de vergadering van 25 januari 2011. De adviescommissie gaat akkoord met het verzoek van het College van B&W om een klankbordgroep van de Poortcommissie te zijn. Dit betekent een andere rol voor de adviescommissie en er ontstaat een goede dialoog met de Poortcommissie. De adviescommissie stemt in met het Plan van Aanpak Geulpoort van 14 januari 2011. De tweede keer is in de vergadering van 20 april 2011. Hier vindt het eerste overleg met de Poortcommissie plaats. Er vindt in de volle breedte een discussie plaats of de Geulpoort al dan niet herbouwd moet worden. De herbouw van de Geulpoort is aanvankelijk geen vanzelfsprekendheid voor de adviescommissie. De plaats van de Geulpoort en haar relatie met de omgeving is cruciaal voor de adviescommissie. De adviescommissie geeft de Poortcommissie als advies het volgende mee: moet de Geulpoort herbouwd worden qua (1) omvang, (2) volume en (3) zichtbaarheid en (4) wat is de impact op de plek zelf? De adviescommissie vraagt de Poortcommissie kortom om aandacht te schenken aan de lokale situatie: de Geulpoort staat pal tegen de Kerkstraat en de kerk gepland en Kasteel den Halder ligt in de buurt. De adviescommissie onderscheidt verder twee entiteiten: het Historisch Centrum en het Theodoor Dorrenplein. De bouwdeskundige van de adviescommissie adviseert: Maak het spannend! Koppel deze twee entiteiten aan elkaar! De weergave van de fundamenten van de Geulpoort. De derde keer is in de vergadering van 13 september 2011. De Poortcommissie is met het huiswerk van de adviescommissie voortvarend aan de slag gegaan. De Poortcommissie presenteert een zevental keuzevarianten: 1. Markeren restanten zichtbaar maken. 2. Markeren plattegrond weergeven. 3. Markeren plaats markeren met metalen of houten constructie. 4. Markeren zichtbaar maken met laser. 5. Herbouwen moderne interpretatie moderne materialen. 6. Herbouwen moderne interpretatie traditionele materialen. 7. Herbouwen reconstructie.
De adviescommissie besluit na rijp beraad te kiezen voor keuzevariant 7: herbouwen reconstructie. Hiermee slaat de adviescommissie een piketpaal. Desondanks plaatst de adviescommissie nog een aantal kanttekeningen: - De verschijningsvorm van de Geulpoort is een cruciaal aandachtspunt. Er ligt op dit moment nog geen schetsontwerp. - De ondernemers van de adviescommissie stellen vraagtekens bij de exploitatie van de ruimte in de Geulpoort en adviseren om het ambitieniveau hier terug te schroeven. De vierde keer is in de vergadering van 27 maart 2012. De adviescommissie ziet het schetsontwerp van de architect en is enthousiast over de koppeling van de Geulpoort aan de verdedigingsmuur. De Geulpoort is geen losse toren. Ook de integratie van waterniveau, straatniveau, muurniveau en transniveau spreekt de adviescommissie aan. Er is verder een aansluiting met de terrassen van het Historisch Centrum en het Theodoor Dorrenplein en de toeristische infrastructuur en er is aandacht voor de zichtlijn. Er is balans met het komende Hotel Croix de Bourgogne. Als extra meerwaarde geldt de presentatie van lichtarchitect Norbert Wasserfurth op 20 maaart 2013 in een vergadering van de adviescommissie. De Geulpoort en de omgeving worden fraai belicht. Daarom ondersteunt de adviescommissie met hart en ziel het schetsontwerp. De Grendelpoort is niet aan de orde geweest, maar de adviescommissie is bereid om hierover op een constructieve manier mee te denken. Burgemeester Eurlings dankt Evert Steynebrugh voor het schetsen van de procesgang en de verhelderende presentatie. 04. Presentatie architect Ron Verduijn over de stand van zaken Geulpoort en Grendelpoort. De architect is blij verrast met de interesse voor het project en de volle publieke tribune. De herbouw van de Geulpoort en de Grendelpoort is bedoeld om de vestingstadstructuur te complementeren en te visualiseren. De stadsplattegrond van de lucht toont een driehoek aan. Een derde is slot muur. Valkenburg is een historische vestingstad. De Berkelpoort en de Grendelpoort zijn al herbouwd en er is een aanzet voor de Geulpoort. De resten van deze Geulpoort zijn al opgegraven. De Geulpoort is in historisch opzicht de belangrijkste poort geweest met een duidelijke samenhang met de Geul en het voormalige kasteel. De Geulpoort wordt het icoon van Valkenburg, zoals de Eiffeltoren het icoon van Parijs is. De Geulpoort is zodoende bruikbaar als: - Identiteitsdrager. - Vestingstad in het verleden. - Mergelstad in het heden. De Geulpoort kent vier lagen. De eerste laag is op waterniveau. De tweede laag is op straatniveau: hier speelt zich het leven van alledag af. De derde laag is op muurniveau: Valkenburg wordt hier zichtbaar als vestingstad. De vierde laag is transniveau: de Geulpoort legt een visuele relatie met andere markante toeristische punten en het omringende mergellandschap.
Het ontwerp voorziet de herbouw van de Geulpoort in het originele materiaal: mergel. De Geulpoort past in de stad en de Geulpoort krijgt een hedendaagse functie. Een poort heeft een voorkant en een achterkant en fungeert als scharnier tussen deze voorkant (Theodoor Dorrenplein) en de achterkant (Historisch Centrum). Historisch gezien is de voorkant gericht op verdediging en de achterkant vormt een onderdeel van het stadsleven. De stadsmuur onderscheidt de kerk van het Theodoor Dorrenplein. De stadsmuur en de Geulpoort samen integreren het dagelijkse leven en er is een soort bajonet in de vestingstad. Er is harmonie met het komende Hotel Croix de Bourgogne en het bestaande Spaanse Leenhof (VVV Zuid-Limburg). De Geulpoort biedt een doorgang tussen twee gebieden en voegt hedendaagse elementen toe: 1. Een stadspodium bij de kerk. 2. Een Geulterras aan de Geulzijde, waar de Geul ontsloten kan worden. Er heeft een werkbezoek plaatsgevonden aan een aantal vestingsteden in de Eifel (Bad Münstereifel, Heimbach,en Nideggen). Dit werkbezoek leidt tot een aanpassing van de toren (rank en slank) en de hoogte. De aanvankelijke hoogte is 17 meter. De Geulpoort is dan lager dan Hotel Croix de Bourgogne en de spits van de kerktoren. De Geulpoort verdwijnt hierdoor in de bebouwing van de stad en dit kan niet. Daarom is gekozen voor de nieuwe hoogte van 22 meter. Deze hoogte past prima in het straatbeeld. De Geulpoort wordt een ranke slanke toren met het wapenschild van Valkenburg aan de voorkant. De poort is aan de achterkant open en de poort lokt de bezoeker naar de poort toe. Zichtbaar is een wenteltrap die naar de kap met kantelen leidt. De kantelende trap leidt de klimmende bezoeker tot het figuurlijke en letterlijke hoogtepunt van de Geulpoort. Vanuit dit punt, heeft de bezoeker een overzicht van alle toeristische hoogtepunten van de vestingstad, ziet de kasteelruïne en geniet van het panorama. De bezoeker kan vanuit de kantelen naar buiten kijken. Grote gaten in de muren zorgen voor interactie. De Geulpoort en de vestingmuur worden s avonds verlicht, waardoor het geheel extra fonkelt. Het Theodoor Dorrenplein heeft baat bij de muur en de bouw van Hotel Croix de Bourgogne. Een plein vaart wel bij wanden. Wanden geven een gevoel van beschutting. Er is interactie tussen de stadsterrassen van het Theodoor Dorrenplein en de terrassen van en in de buurt van de Geulpoort en het Historisch Centrum (stadsterras en stadspodium). De architect vat het ontwerp van de Geulpoort nogmaals samen: - Het is een ranke, smalle toren. - Qua inpassing in de omgeving: Functioneel in de meerwaarde. Moderne impuls aan de vestingstad. Ruimtelijk. Zoekt naar een goed historisch beeld. De architect toont vervolgens een 3D presentatie van de bezonning en schaduwvorming van de Geulpoort gedurende de dag. De Grendelpoort maakt ook deel uit van de vestingstad. De Grendelpoort wordt momenteel slecht beleefd. De Grendelpoort is vroeger afgebroken om de kracht van Valkenburg als vestingstad te breken. Hierdoor zijn de torens afgebroken.
De Grendelpoort moet zichtbaar worden als het verlengde van de kasteelruïne. Vergelijkbaar met de Grendelpoort zijn de Helpoort in Maastricht en de poort in Nideggen. Helpoort (Maastricht) Nideggen De Grendelpoort is nu strak en recht getrokken, maar dit is een voorlopige maatregel. De Grendelpoort wordt afgebouwd. De Grendelpoort wordt vier meter in mergel opgehoogd en het houten torendak is zes meter hoog. Op de Grendelpoort komt verder een houten kamer, die voor horecadoeleinden kan worden benut. Deze kamer is een soort balkon. De ondernemers rondom de Grendelpoort tonen belangstelling om medewerking te verlenen en om invulling te geven aan de beschikbare ruimte. De nieuwe Grendelpoort legt ook een betere relatie met het voorplein van en de kasteelruïne. Zo komt er een loper en een stellage naar het voorplein van de kasteelruïne. De torens krijgen een aparte ruimte en functie. De oude contouren van de oorspronkelijke Grendelpoort worden hersteld. De heer Visser van de fractie SP: Vraag: is het verschillende uiterlijk van de twee torens van de Geulpoort historisch? Antwoord architect: ja, er is sprake van een moedertoren en een dochtertoren, verbonden met een trapschacht. Dezelfde constructie is ook zichtbaar in Maastricht. Mevrouw Silverentand van de fractie VVD: Vraag: waar bevindt zich de put? Antwoord architect: de put bevindt zich in de toren, maar is niet meer functioneel. Deze put wordt ook niet meer functioneel omdat dit de poort belast. Burgemeester Eurlings dankt Ron Verduijn voor de heldere presentatie en introduceert Fons Asselbergs als voormalig hoofd van de Monumentenzorg Nederland en dé expert op het gebied van monumentenzorg. 05. Kort slotwoord voorzitter Poortcommissie Fons Asselbergs. Fons Asselbergs wil getuigenis afleggen van de Poortcommissie en de Grendelpoortcommissie ten overstaan van de Raad. De volgende vraag wordt wel vaker gesteld aan een monumentencommissie of aan Monumentenzorg: moet een vestingstad worden geaccentueerd? In 1980 vindt een reconstructie van Paleis Het Loo plaats. Een transformatie van een pand van de negentiende eeuw naar de zeventiende eeuw. Monumentenzorg wil dit aanvankelijk niet meer. Maar tijden veranderen. Restauratie of herbouw vraagt om nadenken en vraagt om maatwerk. Dit heeft te maken met de betekenis en de context van de omgeving. Monumenten en stadsvernieuwing vormen een onderdeel van de gebouwde omgeving. Zo luidt de nieuwe, modernere opvatting van monumentenzorg. De omgeving is hier de invalshoek voor de vraag: wat wil je met een monument doen? De Gemeente Valkenburg aan de Geul heeft een verstandige keuze gemaakt met het Centrumplan Hart voor Valkenburg als een nieuwe oriëntatie op de traditie van toerisme. Er is het oudste station van Nederland (1853). Toerisme is het DNA van Valkenburg.
Terecht stelt de gemeente de vraag: is Valkenburg nog interessant voor de toerist? Het antwoord is: ja. Elke straat in Valkenburg vertelt over het verleden. Het Theodoor Dorrenplein krijgt dankzij de herbouw van Hotel Croix de Bourgogne meer intimiteit. Hier ontstaat een bijzondere ruimte voor de Geulpoort en het plein vormt een scharnierpunt voor de ruimte binnen en buiten de Geulpoort. Er ontstaat een osmotisch geheel. Een poort zuigt aan. In de samenhang van de verbeterde muurstructuur en de kadestructuur, is het Theodoor Dorrenplein een verlengstuk van de Geulpoort. De aanleiding tot herbouw van de Geulpoort is oud (historie) en het gebruik is nieuw (beleving). Er ligt verder een noodzaak tot herbouw om zodoende een halt toe te roepen aan de erosie van het massatoerisme. Mens en stad veranderen en de Gemeente Valkenburg aan de Geul haakt op deze ontwikkeling aan. De Welstandscommissie en de stadsbouwmeester gaan op 23 januari 2013 akkoord met het ontwerp van de Geulpoort. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg uit Amersfoort adviseert positief. De Monumentencommissie Heuvelland adviseert ook positief. De Raad kan deze positieve invalshoek benutten, want dit betekent kansen in het benaderen van subsidieverleners. Valkenburg als vestingstad oefent hierop een aantrekkingskracht uit. De Raad heeft met Valkenburg als vestingstad goud in handen. Burgemeester Eurlings dankt Fons Asselbergs voor de bijdrage en deelt mee dat de Raad zich nog nader zal oriënteren over de financiële en procesmatige kant. 06. Vragen Raad. Burgemeester Eurlings stelt de Raad in de gelegenheid om informatieve vragen te stellen. Achtereenvolgens komen de volgende fracties aan het woord: Mevrouw Fulmer van de fractie PPGV: De fractie PPGV is aangenaam verrast met de presentatie. De Raad zal zich nog nader buigen over de financiën. Vraag: waarom is er nu enkel aandacht aan de eerste en de tweede laag van de piramide en niet ook nog steeds voor de derde en de vierde laag van de piramide? De herbouw van de Geulpoort brengt niet de historische Geulpoort terug. De heer Vermeer van de fractie VVD: Over smaak valt niet te redetwisten, zo weten wij. Maar in de politiek doen we dat toch. En als er keuzes gemaakt dienen te worden, dan kom je altijd voorstanders tegen, maar ook tegenstanders. Daar is niet aan te ontkomen. Zo ook als het om de getoonde ontwerpen van beide stadspoorten gaat. Als eerste de reconstructie van de Grendelpoort. Hier kan geen twijfel over bestaan. Dit is een schitterend ontwerp en de realisatie zal een aanwinst voor zowel de plaats als het product Valkenburg zijn. Het oordeel over de Geulpoort ligt wat genuanceerder. Vooral voor ons, de VVD-fractie. Wij hebben aanvankelijk deel uitgemaakt van de groep twijfelaars. Het was in 2009, toen het centrumplan in stemming werd gebracht, dat wij de herbouw van de Geulpoort buiten ons akkoord hebben gehouden. Maar inmiddels zijn we weer wat ouder geworden en dus ook wat wijzer.
De heer Vermeer, fractie VVD (vervolg): Daarnaast willen wij een aantal nieuwe ingrediënten toevoegen aan de plaatselijke politiek zoals gevoel en eerlijkheid. En die eerlijkheid gebiedt ons om toe te geven dat wij in de loop der tijd een andere kijk op sommige zaken hebben gekregen waardoor eerdere twijfels gaandeweg vervaagden door het overheersende Valkenburgerschap. Zo ook het ontwerp van de Geulpoort. Hier is veel werk, energie en deskundigheid in gestoken. En met de betrokken medewerking van een aantal plaatsgenoten die het Valkenburgse hart op de juiste plaats dragen. Daarom is het belangrijk om in te zien dat de mensen die de plannen maken, maar ook de mensen die ze uitvoeren, mede verantwoordelijk zijn voor de vooruitgang. Zij moeten een team zijn. Net zoals de bemanning van een bobslee. Deze bestaat onder andere uit een stuurman en een remmer. Welnu, de bobslee die wereldkampioen is geworden beschikte over de beste stuurman èn de beste remmer. En die beste remmer is dat omdat hij niet remt. Welnu, dat wordt nu ook van ons verwacht: niet remmen. Valkenburg maakt geschiedenis door een gedeelte van haar geschiedenis te herbouwen. Dank u wel. De heer Visser van de fractie SP: De fractie SP heeft de zeven keuzevarianten niet langs zien komen en de Raad heeft zodoende zich geen compleet beeld kunnen vormen over de uiteindelijke keuze voor variant 7 om de Geulpoort te herbouwen. Vraag: kan de Raad de zeven keuzevarianten ontvangen? (zie nader verslag, agendapunt 3). Vraag: wie heeft deze zeven keuzevarianten opgesteld? Is dit de Poortcommissie? De fractie SP kiest voor de optie om de vestingstad Valkenburg te accentueren, door bijvoorbeeld de kademuur tot twee meter te verhogen en om het fundament van de Geulpoort zichtbaar te maken. De fractie SP is tegen de herbouw van de Geulpoort. De heer Aussems van de fractie PvdA/D66: Vraag: moet de Geulpoort herbouwd worden en is er niet gekozen voor een accentuering? De fractie PvdA/D66 heeft een werkbezoek bij de archeologische dienst in Maastricht gehad. De heer Soeters van de archeologische dienst is van mening dat herbouw niet verantwoord is, maar een verbeelding wat daar ooit heeft gestaan. Als er ooit tot herbouw van de Geulpoort wordt overgegaan, moet deze herbouw historisch verantwoord zijn. De Geulpoort haalt het zicht van de kerk weg. De Geulpoort zal nooit de beleving van deze kerk vervangen. De heer Knubben van de fractie CDA: Het goede gevoel van vestingstad Valkenburg is door de presentatie alleen maar versterkt. De CDA-fractie heeft rentmeesterschap als uitgangspunt. Rentmeesterschap omvat drie aspecten: - Een beschrijving van wat wij hebben. - Herstel van wat verloren is gegaan. - Het overdragen van beheer aan de nieuwe generatie. Het coalitieakkoord spreekt van historisch verantwoord en de eigen identiteit van Valkenburg als vestingstad moet beter en zichtbaar worden naar de inwoners en de toeristen. Nadelen zullen er best zijn, maar alleen kan de CDA-fractie deze niet bedenken. De adviescommissie als klankbordgroep, de Poortcommissie en de architect hebben een goede voorbereiding getroffen en zorgen er gezamenlijk voor dat de vestingstad Valkenburg met de Geulpoort en de Grendelpoort haar identiteit als vestingstad goed neerzet. 07. Korte reactie architect op vragen vanuit de Raad. Ron Verduijn staat even stil bij de gestelde vragen en dankt de Raad voor haar kanttekeningen en positieve opmerkingen. Met de Geulpoort wordt iets terug gebouwd, wat er eigenlijk niet meer is en dit doe je eigenlijk niet. De herbouw heeft te maken met het tijdsbesef. Het gaat in Valkenburg om de samenhang en homogeniteit die dankzij de herbouw van de Geulpoort en Grendelpoort ontstaat. Valkenburg als vestingstad leent zich niet voor moderne experimenten, maar authenticiteit zorgt voor samenhang. Burgemeester Eurlings dankt de architect voor de extra korte toelichting en deelt mee dat het debat over de Geulpoort en de Grendelpoort binnenkort in de Raad plaatsvindt. De raadsconferentie is een informatieve avond en bijeenkomst.
08. Sluiting door burgemeester Eurlings. Burgemeester Eurlings sluit de raadsconferentie om 21.30 uur en besluit de conferentie met twee wijsheden: 1. De Raad heeft één vraag niet gesteld: er staat een Mariabeeld in de nis van de kerkpoort, ook in de Geulpoort. Wellicht trekt Maria de Raad over de streep. 2. Citaat van Albert Einstein (1879-1955): Als een theorie geen stof doet opwaaien, moet je de theorie wantrouwen.