SKOEM e.o. Stichting Katholiek Onderwijs Echt-Maasbracht e.o. Ingrijpende gebeurtenissen Geldig t/m 31/07/2017 INHOUD
Samenvatting : Protocol ingrijpende gebeurtenissen Stichting Katholiek Onderwijs Echt e.o. (SKOEM) hanteert voor haar scholen een protocol ingrijpende gebeurtenissen. In dit protocol zijn opgenomen: hoofdstuk 1 : rouwverwerking De meeste scholen krijgen regelmatig te maken met verdriet en rouw bij leerlingen. Grootouders sterven, een kind verliest een van de ouders en soms krijg je te maken met het overlijden van een van de leerlingen. Veel mensen vinden het moeilijk om met het verdriet van anderen om te gaan. Ze voelen zich onzeker en machteloos en weten niet wat ze kunnen doen of moeten laten. Ook voor leerkrachten is dit vaak een moeilijke situatie. Toch kunnen leerkrachten juist meer betekenen dan ze zelf denken. Wanneer ze plotseling geconfronteerd worden met een klas met groot verdriet dreigen ze te vergeten wat ze in normale omstandigheden heel goed kunnen. En juist de leerkracht kan in moeilijke dagen voor de kinderen heel belangrijk zijn. Kinderen hebben vooral veel aan de kleine dingen die je doet. Een aai over de bol, even vragen hoe het gaat of een briefje met persoonlijke woorden voor het kind zelf. Een persoonlijke sfeer scheppen in de klas of op school gaat vaak vanzelf. Maar met het verwerken van een sterfgeval gaat vaak een hele organisatie gepaard. Middels dit protocol geven we een handreiking aan een ieder die te maken krijgt met een sterfgeval binnen de school. Tevens geven we een lijst van bruikbare boeken voor in de klas als hulp bij het verwerken van een sterfgeval. zie verder bijlage1 : werkvormen, websites, literatuur teksten en gedichten t.b.v. uitvaartdienst telefoonlijst hoofdstuk 2 : ernstige ziekte ziekte kind, ouder, broer, zusje, leerkracht : Wanneer een leerling, familieleden of leerkracht levensbedreigend ziek zijn ben je enigszins voorbereid op het bericht dat de persoon overleden is. Toch komt een overlijdensbericht onverwacht en heeft het gevolgen voor de nabestaanden. Ook kan een ernstig zieke eerder overlijden dan verwacht en is niemand daar op voorbereid. Wat te doen tijdens de ziekteperiode: - contact met de zieke persoon en familie is van groot belang. - dit kan in de vorm van telefoon, bezoek thuis of ziekenhuis, kaartje, per e-mail of andere communicatievormen. - verstrek die informatie over de ziekte en het ziekteproces die relevant is. - vraag aan de familie welke info je kunt verstrekken. - maak afspraken over bezoek aan huis. - wijs één persoon aan die als contactpersoon tussen gezin en school fungeert. - waak ervoor dat de belangstelling voor de zieke in evenwicht blijft. - zorg voor ruimte en gelegenheid om te praten over de gevoelens die loskomen bij een naderend overlijden. - op welk moment en in welke lessen krijgen de leerlingen gelegenheid om erover te praten. - welke mogelijkheden zijn er om dit klassenoverstijgend te organiseren. 2
- het crisisteam op school neemt hiertoe initiatief. - in geval van overlijden zie stappen bij overlijden hoofdstuk 1. zie verder bijlage 2 : rwijzing naar boek : Als een ramp de school treft, van Ine Spee hoofdstuk 3. zorgtekort Inleiding: Kinderen zijn helaas te vaak slachtoffer of getuige van huiselijk geweld. Ze voelen de spanningen, horen woordwisselingen en zien verwondingen. Kinderen die thuis getuige zijn van geweld lopen ernstige psychische schade op. Kinderen raken getraumatiseerd doordat ze getuige zijn van de mishandeling tussen hun ouders. Vaak worden deze kinderen ook slachtoffer omdat ze zelf mishandeld worden of omdat ze tussenbeide springen. Daarnaast zijn kinderen vaak slachtoffer van vormen van kindermishandeling. Per jaar overlijden zelfs kinderen aan kindermishandeling. Preventie en signalering in een vroeg stadium zijn dan ook van uiterst groot belang. Scholen zijn bij uitstek plaatsen waar een vermoeden van huiselijk geweld en kindermishandeling gesignaleerd kan worden. Leerkrachten brengen veel tijd met de kinderen door, hebben een vertrouwensrelatie met hen opgebouwd en kunnen een belangrijke signaalfunctie vervullen. Dit protocol biedt structuur en reikt handvatten aan hoe te handelen bij een dergelijk vermoeden. Signalen moeten worden doorgegeven voor eventuele verdere hulp door de verantwoordelijke instanties, daar waar de oorzaak buiten de school ligt. Kindermishandeling is : elke vorm van, voor de minderjarige, bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of onvrijheid staat, actief of passief, opdringen waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel ( Wet op de jeugdzorg, 2005 ) Vormen van mishandeling: lichamelijke mishandeling: het kind wordt geslagen, geschopt, geknepen, opgesloten e.d. psychische mishandeling: het kind wordt afgewezen, geterroriseerd, aangezet tot afwijkend en/of anti-sociaal gedrag, gepest, getreiterd, gekleineerd, aan het kind worden extreem hoge eisen gesteld, een juiste vorm van onderwijs/begeleiding wordt onthouden. seksuele mishandeling: het kind wordt gedwongen seksuele handelingen te ondergaan, uit te voeren, getuige te zijn of wordt gedwongen te kijken naar pornografisch materiaal. lichamelijke verwaarlozing: het kind wordt (medische) verzorging en/of veiligheid onthouden, het kind krijgt onvoldoende voedsel en kleding. 3
psychische verwaarlozing: het kind wordt geestelijk verwaarloosd, geïsoleerd, genegeerd, nooit aandacht of tijd voor het kind zie verder bijlage 3: 3a stappenplan en aanbevelingen 3b observatieformulier 3c signalen huiselijk geweld 3d aandachtspunten voor een gesprek met het kind 3e aandachtspunten voor een gesprek met ouders 3f melding bij het AMK 3g checklist actiepunten in geval van seksueel geweld op school 3h omgaan met de media hoofdstuk 4 : rampen Elke ramp is anders. Ook zijn er dingen die u bij elke ramp kunt doen. Ter voorbereiding of tijdens de ramp zelf. Voorbeelden van rampen die kunnen gebeuren : grote brand, terroristische aanslag, verkeersramp, ziektegolf, ordeverstoring, extreem weer, uitval van stroom, gas, water of telefoon, bommelding, gevaarlijke stoffen, explosie, overstroming. Als u een sirene meerdere keren achter elkaar hoort, wordt er alarm geslagen. Dan is er echt iets aan de hand. Het kan ook zijn dat u op een andere manier gewaarschuwd wordt, bv. door een rondrijdende geluidswagen. Volg dan de instructies op van gemeente en politie. Eerste actie: zorg dat de frequentie van de rampenzender in uw eigen regio altijd direct voorhanden is. Plak bv. een sticker met de frequentie van de rampenzender op de radio die u gebruikt. Op de websites www.crisis.nl en www.denkvooruit.nl vindt u de frequenties van de rampenzenders zie verder bijlage 4: wat te doen hoofdstuk 5 5a telefoonlijst 5b bronvermelding Het volledige protocol inclusief voorbeelden en brieven ligt ter inzage op school. Voorliggend beleid is geldig t/m 31/07/2017 4