Protecting young suspects in interrogations: a study on safeguards and best practice Lecture 3: Thursday 28 th of February 2013 Stoute jongens ondervraagd: verdacht of minderjarig? CPS studiedag Jongeren en politie 26/03/2015 Miet Vanderhallen Funded by the European Union JUST/2011-2012/JPEN/AG/2909
Verschillen in bejegening van minderjarige verdachten:
1. Het onderzoek Aanleiding: EU richtlijn kwetsbare verdachten 5 landen: België, Engeland & Wales, Italië, Nederland & Polen Law in the books & law in practice Empirische studie: focus groep interviews (advocaten, politie, minderjarigen, AA ) en observaties (10 verhoren)
Doel: variatie aan meningen, ervaringen, praktijken: Verhouding regelgeving praktijk: procedures en rechten Kwetsbaarheden: welke en beoordeling Good practices & safeguards: vooraf en tijdens verhoor (politie en advocatuur)
2. België FG interview politie - 8 respondenten: Lokale en federale politie Training: TAM, TAM-V, VVV 7 regio s FG interview advocaten - 9 respondenten: Jeugdadvocaten Opleiding rechtsbijstand 1 lokale balie AA, minderjarigen
Observaties:10 verhoren < 3 videoverhoren Tabel 1: Kenmerken minderjarige verdachte en verhoor N Geslacht Leeftijd Nationaliteit Eerdere Misdrijf Duur misdrijven 1 V 10 Bulgarije Neen Diefstal 29 2 V 14 België Onbekend Weerspannigheid 66 3 M 15 België Ja Diefstal met 84 geweld 4 M 17 België Neen Verkrachting 47 5 M 16 België Neen Verkrachting 46 6 M 12 België Neen Opzettelijke 48 brandstichting 7 M 15 België Neen Drugs 57 8 V 13 België Ja Bedreiging met 13 geweld 9 M 14 Albanië Neen Diefstal 35 10 M 16 België Neen Drugs 19 7 M en 3 V 10 17 M= 14 7 Belg, 1 Bulgaar en 1 Albanees 2 recidivist 7 first offender 1 onbekend Divers 13-84 min. M= 44 min.
Analyse van processen-verbaal en audiovisueel geregistreerde verhoren. Verschillen tussen processen-verbaal: Format Volledigheid Accuraatheid Verklaring en context
2.1. Kwetsbaarheid assessment Ontwikkeling: Begrip & beslissingen in juridische context Suggestibiliteit, compliance Multiple:leerstoornissen, adhd verschillen! Assessment: naar eigen en best vermogen ( gesprek ); geen specifieke tools Rol voor AA? Negatieve attitude / 1x aanwezig
2.2. Informeren rechten Informatie op verschillende momenten (vooraf tijdens): onduidelijk/geen uniformiteit welke informatie wanneer over-information effect? Letter of rights? Welke informatie: Reden van verhoor: beknopte mededeling van de feiten Video-opname: +
Informatie: Verloop verhoor: doorgaans niet Ik zal u een aantal vragen stellen. Vooral over wat gebeurd is met [naam slachtoffer]. Je kan mij vertellen wat jij wilt vertellen hierover. Dat is dan jouw verklaring. Weinig: rol advocaat, doel verhoor, rol tolk Hoe? Begrijpen minderjarigen rechten en informatie? Check?
First offenders versus repeat offenders Verschuiving van verantwoordelijkheid versus gedeelde verantwoordelijkheid Onevenwicht cat. 3 versus cat. 4
2.3. Verhoormethode Grote interindividuele verschillen (FG) Bestaande verhoormodellen: Volwassen verdachten (FGO, RVT, VVV) Minderjarige slachtoffers/getuigen (TAM) = gespecialiseerd Minderjarige verdachten (TAM-V)
Focus op verdachte/minderjarige afhankelijk van (achtergrond) verhoorder: Overwegend informatieverzamelende stijl Uitdaging: niet suggestief, overtuigend Geen TAM: meer zakelijke benadering met directe confrontaties: V: Ik wil alleen maar zeggen het heeft niet veel zin om te ontkennen wat anderen hebben gezien, niet?
TAM: empathie, geduld en soms shift naar confrontatie met bewijs (FG) subtiele stijl V: Als het niet gebeurd is, OK. Wanneer je bang bent om iets te zeggen, dat begrijp ik ook. Of als je dingen onderdrukt zodat je het niet meer weet, dat kan M: Ja, maar zoiets vergeet je toch niet V: er zijn mensen die enstige dingen hebben gedaan, die duwen dat weg V: maar ook wanneer het waar is en je bent bang, kan je mij dat ook vertellen. Nood aan specifiek model? Gedrag minderjarigen?
2.4. Rechtsbijstand Overwegend positieve houding in FG politie Verplichte rechtsbijstand noodzakelijk FG advocatuur maar verplicht versus gewenst? Realiteit: 3x geen advocaat aanwezig Cat. 3: consult?
Rol advocaat tijdens consult: juridisch adviseur én vertrouwenspersoon (welzijnswerker)? Advocaten tijdens verhoor: passief Ik ben ongeveer al een uur aan het luisteren naar uw onzin. Uw advocaat heeft dat ook allemaal gehoord. Zowel uw advocaat als ik hebben betere dingen te dien, dus ga gewoon verder met te vertellen wat daarna gebeurde. < -- > meer actieve rol FG advocatuur < -- > ervaringen FG politie
Advocaten pleiten voor een gespecialiseerde advocaat en eigen advocaat Aandachtspunten Salduz: Verhoorlokaal verlaten voor documenten, overleg Consult in verhoorlokaal
3. Conclusie Dé minderjarige? Verschillende procedure cat. 3 vs cat. 4? Informeren rechten & check Verplichte rechtsbijstand? Of telefonisch consult voldoende als buffer? Systeem versus persoon: rule-compliance Assessment: intentie maar tools?
Verhoorder en advocaat: Interindividuele verschillen Specialisatie? www.youngsuspects.eu