Positief, constructief en hoopvol

New Radicals: wereldverbeteraars in een nieuw jasje Positief, constructief en hoopvol 24 QPQ 3 2010 Tekst: Eva Prins

De inbox van QPQ werd overspoeld met reacties op de oproep bij onze nieuwe rubriek 180 graden. Massaal deelden lezers hun eigen omslagpunt waarop zij besloten zich in te gaan zetten voor een betere wereld. Het onderwerp leeft en, hoewel harde cijfers ontbreken, lijkt er toch zeker sprake van een trend. Schrijfster Julia Moulden noemt deze groeiende groep New Radicals. Ze ervaarde zelf ook een ommekeer, onderzocht het fenomeen en schreef er een boek over. Haar conclusie: steeds meer mensen veranderen radicaal hun leven. Ingezonden 180 -ervaringen Als sociaal ondernemer behoor je volgens de Canadese schrijfster en midlifecoach Julia Moulden (54) bij de groeiende groep New Radicals: mensen die met hun werk niet alleen geld willen verdienen, maar vooral ook de wereld willen verbeteren. Moulden schreef een (zelfhulp)boek over het transformatieproces dat soms lang en moeilijk is. Het begon bij haarzelf zoals het bij veel New Radicals begint: met een knagend gevoel van ontevredenheid. Moulden: Ik was 48 en ruim twintig jaar speechwriter, werk waar ik van hield en goed voor werd betaald. Maar ik voelde ook: dit wil ik niet de komende twintig jaar blijven doen. Ze omschrijft dit knagende gevoel als interessant, maar ook enigszins alarmerend. De alarmbellen gingen echter pas goed rinkelen toen, onverwacht, haar man van haar wilde scheiden. Dat was absoluut een major triggerpoint voor mij, zegt ze. Ineens stond ik er alleen voor. Ik had stiefkinderen opgevoed, maar geen eigen kinderen. Moulden zag zichzelf voor de vraag gesteld: Wat nu? Wat wil ik met de rest van mijn leven? Toen ze eens goed om zich heen keek, ontdekte ze dat ze niet de enige was die zichzelf deze vraag stelde. Van: Noor van Gulik (47) Onderwerp: New Radicals Datum: 12 augustus 2010 Aan: Petra Kroon Voor Noor van Gulik, toen nog medewerker planning en sales bij een landelijk opleidingsinstituut, was borstkanker de wakeup-call. Nu wilde ik gaan doen wat ik werkelijk van binnen, vanuit mijn hart, wilde. Nog tijdens haar behandelingen ging ze de post-hbo-opleiding Integratieve Psychotherapie volgen en in juli 2008, precies twee jaar na de eerste operatie, begon ze haar bedrijf: www.fonkel.nu. Van hieruit begeleidt ze mensen die met kanker te maken hebben (gehad). De beste beslissing van mijn leven, zegt ze. Ik doe mijn droom. 25

Bij een ingrijpende gebeurtenis word je ruw uit je dagelijkse routine geschud. Als het stof dan wat is neergedaald, komen de twijfels en de vragen: wie ben ik? Wat wil ik? 26 QPQ 3 2010

Integendeel; tientallen of misschien wel honderden, duizenden generatiegenoten bleken hiermee te worstelen - net als Moulden vaak getriggerd door een ingrijpende gebeurtenis: ziekte, overlijden, scheiding, ontslag. Een wake-up-call, noemt Moulden dit. Bij zoiets ingrijpends word je ruw uit je dagelijkse routine geschud. Als het stof dan wat is neergedaald, komen de twijfels en de vragen: wie ben ik? Wat wil ik? Vragen die we ons in het drukke leven van alledag niet stellen vaak ook niet willen stellen omdat ze te confronterend zijn. Idealisme waarmaken Om zich heen kijkend, ontdekte Moulden niet alleen veel mensen bij wie deze vragen speelden, maar ook veel gelijkenissen in hun antwoorden. Meer betekenis - dat is voor velen de kern. Ze willen zinvol werk, verschil maken. De wake-up-call heeft hen de relativiteit van nog meer geld en nog meer status doen inzien. Na een - vaak succesvolle - carrière willen ze iets terug doen: de wereld een beetje mooier maken. Herkenbaar? De trend die Moulden signaleert, geldt zeker niet alleen voor de Verenigde Staten of Canada. Ook in Nederland breken steeds meer hoogopgeleiden een carrière af, veranderen ze hun werk of beginnen ze voor zichzelf om bij te kunnen dragen aan een betere wereld. Zo kreeg QPQ op een oproep voor de rubriek 180 graden over die ommekeer overstelpend veel reacties. Moulden noemt deze mensen New Radicals een geuzennaam waarmee ze refereert aan de Radicalen uit de invloedrijke, idealistische jaren 60, de tijd waarin veel New Radicals opgroeiden. Besmet met het idealisme uit hun jeugd, wilden veel van deze babyboomers volgens haar altijd al iets belangrijks met hun leven doen. Deze ambitie sneeuwde bij velen echter onder in de tredmolen van trouwen, kinderen, carrière en een hypotheek die moet worden betaald. Opgeschud door de wake-up-call, komt die wens weer boven en maken ze - eindelijk - ook werk van de uitvoering. Met de ontdekking van de New Radicals, ontdekte Moulden ook haar eigen roeping: ze ontwikkelde zich tot een midlifecoach die mensen begeleidt in dit transformatieproces naar een meer betekenisvolle carrière. Haar kennis en ervaringen verwerkte ze vervolgens in het boek We are the New Radicals. Van: Joke Bom (39) Onderwerp: New Radicals Datum: 12 augustus 2010 Aan: Petra Kroon Ik heb de drive om mensen te helpen, zegt Joke Bom. Dat deed ze ook als jeugdhulpverlener. In haar laatste baan werkte ze bij het Ministerie van Justitie waar ze de rechter adviseerde over kinderen in de knel. Mooi en zinvol werk, maar toch knaagde het. Ik wilde het groter aanpakken, niet beperkt tot Nederland, en iets voor mezelf beginnen. Tijdens haar vele reizen kwam langzaam het besef over de slechte omstandigheden waaronder onze kleding wordt gemaakt. Dat was voor Bom de trigger. Mode moest het worden én internet, want dat was de toekomst. Ze nam een coach in de arm en binnen een half jaar had ze haar baan opgezegd en www.watmooi.nl opgezet. Dat was in 2006. In de modewereld en ook in haar omgeving werd ze voor gek verklaard, maar Joke Bom geloofde erin en zette door. Inmiddels is watmooi. nl de grootste duurzame kledingwebshop van Nederland en België. Onder alle generaties In het boek focust ze vooral op de babyboomers, in haar woorden de grootste en meest succesvolle generatie die de wereld ooit heeft gekend. Zelf een babyboomer had Moulden de 27

indruk dat de knagende ontevredenheid en de wens voor zinvol werk vooral voor haar eigen generatie gold, als uiting van een midlifecrisis, al vindt ze dat een veel te negatief woord voor een natuurlijk en noodzakelijk proces. Als je tegen de vijftig loopt, realiseer je je dat je niet oud bent, maar ook niet meer jong. Je hebt hopelijk nog een flink aantal actieve jaren voor de boeg. Dat is vaak het moment waarop mensen zich gaan afvragen: hoe wil ik die doorbrengen? Dat het antwoord op die vraag steeds vaker by doing good is, heeft volgens Moulden onder meer te maken met de financiële crisis en de klimaatcrisis. Ellende is er natuurlijk altijd geweest, maar nu is het niet langer ver van ons bed. Het is in onze achtertuin en heeft direct effect op ons leven. Dat aspect heeft volgens haar een groeiend bewustzijn veroorzaakt dat op dezelfde voet doorgaan niet langer kan. Onder alle generaties. Want inmiddels, het boek is nu drie jaar uit, is Moulden ervan overtuigd geraakt dat het goed-willen-doen-virus zich niet beperkt tot babyboomers. New Radicals vind je onder alle leeftijdsgroepen, het is heel wijdverbreid. Wat New Radicals volgens haar vooral onderscheidt is hun positieve instelling: ze willen en kunnen tegenslag ombuigen tot iets positiefs. Ze zien de wake-up-call als een kans. Positief, constructief en hoopvol dat is volgens Moulden het credo van de New Radical. Neem Steve en Liz die hun zoon verloren bij de aanslagen op de Twin Towers. Al snel voelden ze dat ze iets wilden doen om hun zoon te eren. Een documentaire over slachtoffers van (oorlogs)geweld bracht hen op het idee. Nu runnen ze een organisatie voor steun aan (oorlogs)slachtoffers in post-conflictlanden door middel van fondsenwerving en train-de-trainersprogramma s. Tientallen van zulke voorbeelden beschrijft Moulden in haar boek. Mensen die niet zelden een - succesvolle - carrière beëindigden om zich volledig te wijden aan de goede zaak - als ondernemer, binnen bedrijven of met NGO s. Zelfreflectie Volgens Moulden zijn de mogelijkheden voor (potentiële) New Radicals oneindig. Er zijn immers zoveel grote (wereld)problemen, dus zoveel manieren om de wereld een beetje mooier te maken. Vaak is dat echter ook gelijk een probleem, erkent ze. Sommige mensen worden een New Radical juist omdat ze zich voor die ene zaak of dat ene goede doel in willen zetten. Zij hebben het licht gezien. Bij veel anderen is er wel een stemmetje dat zegt: ik wil/moet iets anders. Maar wat, dat is nog onduidelijk. Zij kunnen worden overspoeld - en ontmoedigd - door al die mogelijkheden. Waar te beginnen? Volgens Moulden begint het antwoord op die vragen bij jezelf. Wat zijn jouw waarden? Wat vind jij belangrijk? Waar wil jij je tijd, energie en talenten voor inzetten? Dat de switch daarmee ook eigenbelang in zich draagt, vindt ze niet meer dan menselijk en ook gewenst. Immers: wat je ten diepste raakt, motiveert je het meest. Ze adviseert deze zoekers dan ook om te investeren in een periode van zelfreflectie. Ik stel ze de vraag: wat wilde je worden als kind? In onze drukke levens hebben we vaak het zicht op onze diepste dromen verloren. Aan wie het zich kan permitteren adviseert ze soms om letterlijk even een pauze in te lassen: een sabbatical te nemen, op reis te gaan. Voor wie dat niet is weg gelegd, zijn er andere methoden voor introspectie zoals het bijhouden van een dagboek of meditatie. Moulden onderscheidt in haar boek drie mogelijke uitkomsten van het transformatieproces. Ten eerste: iemand blijft bij zijn oude werkgever, maar probeert van binnenuit dingen te veranderen. Deze New Radicals noemt ze Innovators. De tweede groep verruilt een baan in het bedrijfsleven voor een - al dan niet soortgelijke - baan in de non-profit-sector of begint zelf een ideële organisatie. Dit zijn in de woorden van Moulden de Activisten. Tot slot zijn er de sociaal ondernemers; de mensen die een nieuw goed bedrijf oprichten. Met name in deze groep verwacht Moulden de komende jaren een grote groei. Mensen zullen meer en meer hun eigen werk gaan creëren. 28 QPQ 3 2010

De wake-upcall doet de relativiteit van nog meer geld en nog meer status inzien. Na een - vaak succescolle - carrière is het Van: Petra Hubbelling (49) Onderwerp: New Radicals Datum: 12 augustus 2010 Aan: Petra Kroon Negen jaar werkte Petra Hubbeling als directeur van een beursgenoteerde onderneming, maar ze kwam steeds meer in spagaat te staan met haar levenswijze: het boeddhisme. Alles was altijd maar gericht op geld verdienen, waarbij de mensen nogal eens uit het oog werden verloren. Daar kreeg ik steeds meer last van. Hubbeling besloot voor zichzelf te beginnen en startte een bemiddelingsbureau voor interim managers. Dat gaf inhoudelijk echter te weinig voldoening. Vorig jaar hakte ze de knoop door om echt haar passie te volgen. Nu breng ik boeddhisme en business samen met mijn bedrijf Boeddhisness: www.boeddhisness.nl. Tussen het gevoel Ik moet wat anders en de start van Boeddhisness, zat 3,5 jaar. Veiligheid, zekerheid, een lekker inkomen, status, dat moet je allemaal loslaten, schetst Hubbeling dat proces. Dat was soms best een worsteling. Van Boedhisness kan ze nog niet leven ze leeft van haar spaargeld. Maar ik sta nu wel elke dag op met het gevoel dat ik doe wat ik moet doen. tijd om iets terug te doen. 29

Het eigenbelang overstijgen Ook het Financieele Dagblad signaleert in een artikel van afgelopen juni dat hoogopgeleide carrièremakers na jaren van studie, hard werken en veel geld verdienen steeds vaker tot de conclusie komen dat mensen helpen bevredigender is dan weer een bonus op de rekening. Hoogleraar management Jan van Zwieten verklaart dat in het artikel aan de hand van de behoeftepiramide van Maslow. Deze groep heeft volgens hem alles bereikt: zekerheid, veiligheid, sociale relaties, waardering en persoonlijke ontwikkeling. Ze raken niet meer gemotiveerd door hun eigen persoonlijke ontwikkeling en richten zich nu op de omgeving en op anderen, aldus de hoogleraar. Hilde Backus van het Coach Bureau noemt het in de krant een reactie op de materialistische jaren 90. Ze zijn moe van de rijkdom en het materialisme en raken geïnteresseerd in wat hen daadwerkelijk gelukkig maakt, stelt ze. En dat is steeds vaker werk met zin, zo blijkt uit - nog lopend - onderzoek van het Financieele Dagblad en de Academia Aemstel. De stelling: Ik wil werken voor een organisatie die mijn waarden deelt, wordt volgens de eerste resultaten (500 ingevulde enquêtes) gedeeld door 77 procent van de respondenten: voornamelijk mensen uit de zakenwereld. De stelling Ik wil in mijn werk bijdragen aan een betere wereld, wordt door 69% van de respondenten onderschreven. Ook onderzoeker Peter ten Hoopen, consultant organisatiecultuur, concludeert op basis van dit Werk met zin -onderzoek Opwindend avontuur Afhankelijk van de beginsituatie en de uitkomst, plaatst Moulden de omslag op een schaal van mild - naar wild -radicaal. Het wildste voorbeeld in haar boek is ongetwijfeld zestiger Nicole Pageau die in een jaar tijd haar baan opzegde, haar huis verkocht en naar Rwanda vertrok om oorlogsweduwen te gaan helpen. Maar mild of wild, onderschat het niet, zegt Moulden. Het transformatieproces, door haar omschreven als een reis, kan hoe dan ook lang en moeilijk zijn. Bij sommigen is de nieuwe bestemming in een paar maanden bereikt en vrijwel meteen succesvol. Bij de meesten kost het echter jaren om uit te vinden: wat nu en hoe daar te komen? En in dat proces sneuvelen relaties, worden huizen verkocht en spaartegoeden aangesproken. Voor mijzelf is het een ongelofelijk moeilijke reis geweest, zegt Moulden. Ik stond er alleen voor en moest zoveel nieuwe dingen leren. Een boek schrijven is bovendien niet iets waar je rijk mee wordt dus mijn inkomen was vele jaren heel laag. Dat moet je je realiseren voor je eraan begint, zegt ze. Maar ze weet ook: voor de meeste New Radicals is het geen kwestie van keus. Ze voelen een noodzaak en een drive die sterker is dan welk bezwaar ook. Vandaar misschien ook dat geen van alle New Radicals die Moulden sprak, spijt heeft gehad. Integendeel, allemaal vonden ze het de tijd en moeite meer dan waard - ook degenen voor wie de uitkomst nog ongewis of (nog) niet succesvol was, want het proces is ook uitdagend en inspirerend. Dat geldt ook voor Moulden zelf. Ze omschrijft het als een opwindend avontuur. In het begin was het beangstigend: de onzekerheid, de scheiding. Maar uiteindelijk ben ik heel blij dat het me is overkomen, anders had ik al die nieuwe dingen niet geleerd en al die fantastische mensen niet ontmoet. dat de zakelijke gemeenschap in Nederland de piramide van Maslow begint te overstijgen. En de vraag is volgens hem dan: wat is er voorbij zelfverwerkelijking? Zijn antwoord: Je inzetten voor de ander, of het grote idee, iets wat het eigenbelang overstijgt. En dat is precies wat sociaal ondernemers doen. Kijk voor meer informatie over het onderzoek op: www.werkmetzinonderzoek.com. Koudwatervrees Ja, ze kent ook mensen die onderweg zijn gestopt, die koudwatervrees kregen, bij wie de tijd ontbrak of geld. Moulden spreekt echter liever niet van stoppen. Zij ziet het als een pauze. Ik verwacht dat de meeste van hen de ingeslagen weg later wel weer zullen hervatten. In haar boek staan deze mensen niet. Dat staat, op z n Amerikaans, vooral vol met success stories. De ene New Radical heeft nog een succesvollere carrière achter de rug dan de andere en ook in hun transformatie lijken de meesten goed geslaagd. 30 QPQ 3 2010

Geconfronteerd met die constatering, heeft Moulden bijna de neiging zich te verontschuldigen en de volgende dag mailt ze gelijk aanvullend nog enkele voorbeelden van meer ordinary people. Als Moulden namelijk één boodschap uit wil dragen, is het deze: iedereen kan een New Radical worden - daar hoef je niet rijk, beroemd, machtig of succesvol voor te zijn en dus ook niet per se je leven compleet voor op de kop te zetten. Ik wil mensen aanmoedigen als ze het op een of andere manier voelen kriebelen: ga het uitzoeken, neem het risico het is de moeite van het proberen waard. Wat New Radicals vooral onderscheidt is hun positieve instelling: Van: Ton Vermeulen (59) Onderwerp: New Radicals Datum: 12 augustus 2010 Aan: Petra Kroon Voor Ton Vermeulen kwam de ommekeer in 2007 toen hij mantelzorger werd van zijn moeder. Tot zijn verbazing zag hij hoe mensen in deze levensfase nog gedwongen worden meerdere keren te verhuizen terwijl vrijwel alle ouderen het liefst in hun eigen huis willen blijven wonen tot ze overlijden. Vermeulen, toen werkzaam als zelfstandig financieel adviseur, dacht: dit kán en moet veel beter en besloot die handschoen zelf op te pakken. Hij ontwikkelde een éénloket-concept. Ik wil alles regelen wat nodig is om te zorgen dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen: van boodschappen aan huis tot intensieve verpleging. Inmiddels heeft hij zeventien bedrijven gevonden die meedoen, is hij gestopt als financieel adviseur en fulltime bezig met de nationale WoonduurVerlenger (WDV Advies & Ontwikkeling). Als adviseur werkt Vermeulen nu eerst aan het geschikt maken van woningen, nieuwbouw en bestaande. Zijn die eenmaal klaar, dan kunnen de bewoners gebruik maken van de diensten van WDV. Ondanks dat hij er nog niks mee verdient, was de stap om er helemaal voor te gaan niet zo groot. De eerste jaren zie ik als investeren dat hoort bij ondernemen. Ik geloof hierin: het is innovatief en maatschappelijk belangrijk. ze willen en kunnen tegenslag ombuigen tot iets positiefs. 31